همه چیز در مورد واکسن شش ماهگی نوزاد

واکسن شش ماهگی نوزاد واکسنی دیگر در برنامه واکسیناسیون کودکان است که از آن‌ها در برابر احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. در شش ماهگی، توصیه می‌شود که کودک شما دوز دیگری از واکسن‌های ترکیبی دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، فلج اطفال و هپاتیت B را دریافت کند. همچنین توصیه می‌شود که در کنار این‌ها قبل از فصل آنفولانزا واکسن آنفولانزا را هم دریافت کند. همه این واکسن‌ها باید در مراکز بهداشت یا واکسیناسیون و زیر نظر متخصصین تزریق شوند. بهتر است پیش از انجام واکسیناسیون هم با یک پزشک متخصص کودکان مشورت کنید و از سلامت کودک خود تحت نظر متخصص اطفال مطمئن شوید. وبسایت دکترتو یک راه آسان برای دریافت نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری از بهترین متخصصین اطفال در تمامی شهرهای ایران است. شما می‌توانید از طریق این وبسایت نوبت ویزیت و مشاوره خود را دریافت کنید.

واکسن شش ماهگی چیست؟

یکی از واکسن‌های موجود در جدول زمان‌بندی‌ واکسیناسیون کودکان، واکسن شش ماهگی است. واکسیناسیون شش ماهگی در واقع متشکل از واکسن فلج اطفال و واکسن پنج گانه است. واکسن پنج گانه نیز شامل واکسن سه گانه به‌علاوه‌ی هپاتیت ب و هموفیلوس آنفولانزا است. در پایان هم واکسن سه گانه همانطور که از نامش هم پیداست ترکیبی از سه واکسن کزاز، سیاه سرفه و همچنین واکسن دیفتری است. این واکسیناسیون به طور قابل توجهی از ابتلای کودک به پنج بیماری بسیار خطرناک و پرعارضه جلوگیری می‌کند.

واکسن شش ماهگی چند تا است؟

واکسن شش ماهگی‌ ترکیبی از واکسن فلج اطفال و واکسن پنج گانه است که خود واکسن پنج گانه شامل واکسن سه گانه، هپاتیت ب و هموفیلوس آنفلوآنزا است. واکسن سه گانه هم متشکل از سه واکسن دیفتری، واکسن کزاز و سیاه سرفه (DTaP) است.

۱. واکسن سه گانه یا ثلاث (DTaP)

واکسن DTaP می تواند از دیفتری، کزاز و سیاه سرفه جلوگیری کند. دیفتری و سیاه سرفه از فردی به فرد دیگر سرایت می‌کند. دیفتری (D) می‌تواند منجر به مشکل در تنفس، نارسایی قلبی، فلج یا مرگ شود. کزاز هم از طریق بریدگی یا زخم وارد بدن می‌شود. کزاز (T) باعث سفت شدن دردناک عضلات شدت و حتس منجر به مشکلات جدی‌تر مرتبط با سلامتی از جمله ناتوانی در باز کردن دهان، مشکل در بلع و تنفس یا مرگ می‌شود.

بیماری سیاه سرفه (aP) هم باعث سرفه‌های غیرقابل کنترل و شدید می‌شود که تنفس، خوردن یا نوشیدن را سخت می‌کند. سیاه سرفه به خصوص در نوزادان و کودکان خردسال می‌تواند بسیار جدی باشد و باعث ذات الریه، تشنج، آسیب مغزی یا مرگ شود. در نوجوانان و بزرگسالان هم می‌تواند باعث کاهش وزن، از دست دادن کنترل مثانه، غش و شکستگی دنده در اثر سرفه شدید شود.

۲. واکسن فلج اطفال (IPV)

بهترین راه برای محافظت در برابر ابتلا به فلج اطفال، واکسینه شدن است. واکسیناسیون فلج اطفال برای چندین دهه بخشی از برنامه معمول ایمن سازی دوران کودکی است. 

واکسن فلج اطفال غیرفعال (IPV) در برابر ویروس فلج اطفال انواع ۱، ۲، و ۳ از بدن محافظت می‌کند. واکسن خوراکی فلج اطفال سه ظرفیتی (tOPV) هم در برابر انواع ویروس فلج اطفال ۱، ۲ و ۳ محافظت می‌کند. 

متن انگلیسی:
At six months, it is recommended that your baby has another dose of the combined vaccine that protects against diphtheria, tetanus, pertussis (whooping cough), Hib, polio, and hepatitis B
ترجمه متن:
توصیه می‌شود که کودک شما در شش ماهگی، دوز دیگری از واکسن ترکیبی دیفتری، کزاز، سیاه سرفه، Hib، فلج اطفال و هپاتیت B را دریافت کند.

skai.org

۳. واکسن هپاتیت HBV) B)

واکسن هپاتیت b معمولا در ۱ تا ۲ ماهگی تزریق می‌شود. آخرین تزریق این واکسن هم بین ۶ ماهگی تا ۱۸ ماهگی انجام می‌شود. واکسن هپاتیت B به طور کلی در بازو به صورت یک سری سه دوز در یک برنامه ۰، ۱ و ۶ ماهه تزریق می‌شود. 

۴. واکسن هموفیلوس آنفلوانزا نوع Hib) B)

واکسن Hib می‌تواند از بیماری هموفیلوس آنفلوانزا نوع b (Hib) جلوگیری کند. هموفیلوس آنفولانزا نوع b انواع مختلفی از عفونت‌ها را ایجاد می‌کند. این عفونت‌ها معمولاً کودکان زیر ۵ سال را تحت تأثیر قرار می‌دهند، اما بزرگسالان با شرایط پزشکی خاص هم تحت تأثیر این عفونت‌ها قرار می‌گیرند و به آن‌ها مبتلا می‌شوند.

نحوه تزریق واکسن شش ماهگی (واکسن شش ماهگی را کجا می زنند؟)

عضله واستوس جانبی در قسمت ران یکی از مناسب‌تربن نقاط برای واکسیناسیون عضلانی در نوزادان زیر ۱۲ ماه است. این موضوع به این دلیل است که این عضله بزرگ و عاری از ساختارهای عصبی عروقی است. بدین صورت در طول تزریق آسیبی به این ناحیه وارد نخواهد شد.

نحوه تزریق هم بدین شکل است که تزریق زیر جلدی با زاویه ۴۵ درجه در ران انجام می‌شود. سوزنی بسیار باریک وارد بدن‌ نوزاد می‌شود که البته ممکن است باعث بی‌قراری در نوزاد شود.

اقدامات لازم قبل از واکسن شش ماهگی

در اکثر مواقع والدین نگران آرامش نوزاد خود در طول واکسیناسیون هستند. لبخند زدن و کمک گرفتن از صداهای آرامش بخش یکی از بهترین راه‌ها برای انتقال احساس آرامش به کودک ۶ ماهه است. همراه داشتن اسباب‌بازی یا پتوی مورد علاقه‌ کودک هم برای حواس‌پرتی و راحتی او در حین یا حتی بعد از تزریق می‌تواند مفید باشد. مادر می‌تواند قبل یا در طول و بعد از تزریق به کودک خود شیر دهد و با این کار سعی در آرام کردن نوزاد داشته باشد.

مزایای تزریق واکسن شش ماهگی

تزریق واکسن کودک را از ابتلا بیماری‌های جدی که می‌تواند باعث مشکلات شدید، طولانی مدت یا حتی مرگ شود، در امان نگه می‌دارد. به عنوان مثال، Hib می‌تواند به مغز آسیب برساند یا منجر به مرگ شود، فلج اطفال می‌تواند باعث فلج بدن و HPV می‌تواند منجر به سرطان شود.

فرزندت بعد تزریق واکسن ۶ ماهگی بی‌اشتها شده و نگرانی؟

همین حالا با دکتر متخصص صحبت کن.

متخصص اطفال آنلایندکتر اطفال خوب

عوارض واکسن شش ماهگی

مهم است بدانید که اکثر عوارض جانبی واکسن‌ها خفیف بوده و به سرعت برطرف می‌شوند. با این حال، آگاهی از این عوارض و نحوه برخورد با آن‌ها به شما کمک می‌کند تا بتوانید با خیالی آسوده کودک خود را واکسینه کنید. برخی از رایج‌ترین عوارض واکسن شش ماهگی عبارتند از:

• تورم یا درد در محل تزریق
• تب
• احساس خستگی
• از دست دادن اشتها
• اسهال

۱. تشنج بعد از واکسن شش ماهگی

ممکن است تشنج و صرع در عرض ۱۴ روز بعد از تزریق واکسن شش ماهگی اتفاق افتد.

۲. سرفه بعد از واکسن شش ماهگی

سرفه بعد از واکسن شش ماهگی یک عارضه جانبی رایج نیست، اما مشکل تنفسی ممکن است رخ دهد و نشانه یک واکنش جدی باشد. اگر کودک شما بی وقفه سرفه می‌کند و قادر به خوابیدن یا انجام فعالیت‌های عادی نیست فوراً به پزشک اطلاع دهید.

۳. اسهال بعد از واکسن شش ماهگی

واکسن شش ماهگی می‌تواند باعث اسهال شود. این عارضه در عرض مدتی کوتاه از بین خواهد رفت.

۴. بی اشتهایی بعد از واکسن شش ماهگی

طبیعی است که برخی از نوزادان طی ۲۴ ساعت پس از تزریق واکسن شش ماهگی کمتر غذا بخورند. چیزی حدود ۹۰ درصد کودکان پس از واکسیناسیون تب و احساس خستگی دارند که منجر به بی‌اشتهایی می‌شود. به شکلی که کودکان حتی پس از واکسیناسیون از مصرف شیر هم اجتناب می‌کنند.

۵. استفراغ بعد از واکسن شش ماهگی

یک عاریه دیگر از واکسیناسیون شش ماهگی، استفراغ است. این عاریه نیز معمولاً بعد از ۱ تا ۲ روز برطرف می‌شود.

۶. تب واکسن شش ماهگی چند روز طول میکشه؟

تب ناشی از تزریق واکسن شش ماهگی در عرض ۱۲ ساعت شروع می‌شود و ۱ تا ۲ روز طول می‌کشد.

۷. بی قراری نوزاد بعد از واکسن شش ماهگی

همه واکسن‌ها و به خصوص واکسن شش ماهگی می‌تواند باعث گیجی خفیف، گریه و بی قراری کودک شوند. این اتفاق معمولاً به دلیل احساس بد محل تزریق است.

متن انگلیسی:
Most parents take their babies to be vaccinated at their local general practice or at a vaccination clinic. You will need to take your baby’s health record booklet with you so your doctor or nurse can make notes about the vaccinations your baby has had
ترجمه متن:
اکثر والدین نوزادان خود را برای واکسینه شدن به مطب یا مرکز واکسیناسیون می‌برند. باید دفترچه سوابق سلامت کودک خود را همراه داشته باشید تا پزشک یا پرستار واکسن‌هایی که کودک تا آن لحظه تزریق کرده درون آن یادداشت کند.

skai.org

۸. واکسن شش ماهگی و سرماخوردگی

از آنجایی که ابتلا به یک بیماری خفیف بر میزان پاسخ بدن به واکسن تأثیر نمی‌گذارد، اگر کودک شما دارای تب خفیف باشد، سرماخوردگی، آبریزش بینی یا سرفه باشد می‌توان همچنان واکسیناسیون را انجام داد. البته توصیه می‌شود این مورد را با پزشک اطفال چک کنید و خودسرانه اقدام ننمایید.

۹. علائم خطرناک بعد از واکسن شش ماهگی

اگر تب بعد از ۱ تا ۲ روز بهبود نیافت، با پزشک تماس بگیرید. تب بیش از حد یا تبی که بیش از اندازه طولانی شود، خطرات جدی برای سلامت کودک به همراه خواهد داشت.

۱۰. عوارض تاخیر در تزریق واکسن واکسن شش ماهگی

هر زمان که واکسن را به تعویق بیندازید، آسیب‌پذیری فرزندتان را در برابر ابتلا به بیماری افزایش می‌دهید. تاخیر با علت موجه را باید تا حد امکان به حداقل برسانید.

موارد احتیاط واکسن شش ماهگی

در مواقع تزریق واکسن شش ماهگی به موارد زیر توجه داشته باشید. رعایت این موارد احتیاط عوارض احتمالی ناشی از تزریق این واکسن را به حداقل می‌رساند.

• برای آرام کردن نوزاد و‌ کاهش عوارض تزریق واکسن به کودک خود شیر یا مایعات فراوان دهید. 
• کودک را حمام کنید. 
• اگر محل تزریق واکسن قرمز و موقع لمس گرم است، یک پارچه مرطوب خنک (نه کیسه یخ) روی محل تزریق قرار دهید.
•  اگر دمای بدن کودک زیاد است لباس و پتو و ملحفه‌های اطراف آن را کم کنید.
• لباس مناسبی به تن نوزاد کنید که مجبور نباشید در حین واکسیناسیون آن را در بیاورید.
• زمان مراجعه به مرکز واکسیناسیون اسباب بازی مورد علاقه فرزندتان را همراه داشته باشید تا به کمک آن کودکتان را آرام کنید.

مراقبت بعد از واکسن شش ماهگی

واکسیناسیون ۶ ماهگی یکی از مراحل مهم در برنامه واکسیناسیون کودک است. بعد از تزریق واکسن، بدن کودک ممکن است به برخی واکنش‌ها نشان دهد که کاملا طبیعی است. برای کاهش ناراحتی کودک و کمک به بهبود سریع‌تر او، رعایت برخی مراقبت‌های خاص ضروری است. بعد از تزریق واکسن شش ماهگی موارد زیر را به منظور مراقبت هر چه بهتر و کامل‌تر انجام دهید.

• برای کاهش قرمزی، حساسیت یا تورم، یک پارچه خنک در محل تزریق قرار دهید. 
• در موارد بروز تب خفیف نوزاد را به حمام ببرید.
• اگر بدن کودک گرم است، بیش از حد لباس به تن کودک نکنید.
• سعی کنید به کودک خود بیشتر شیر بدهید تا مایعات بیشتری وارد بدن شود.
• طبق تجویز پزشک به کودک دارو بدهید.

نمی‌دونی مراقبت‌های بعد از واکسن شش ماهگی چیه؟ قبل تزریق مشاوره بگیر.

دکتر چکاپ سلامت نوزاد ۶ ماهه

برای تب واکسن شش ماهگی چه باید کرد؟ (پایین اوردن تب واکسن شش ماهگی)

توصیه شده که در شرایط ابتلای کودک به تب ناشی از تزریق واکسن ۶ ماهگی، زیر نظر پزشک متخصص کودک به او استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. دقت کنید که هرگز آسپرین را برای تسکین تب و درد پس از تزریق واکسن به کودک ندهید.  اجازه دهید فرزندتان استراحت کند و مصرف مایعات او را افزایش بدهید. به کودک لباس سبک بپوشید و اگر با تمام این روش‌ها تب کودک پایین نیامد حتما با پزشک تماس بگیرید.

کمپرس بعد از واکسن شش ماهگی

اگر بازوی کودک شما درد دارد، سرما می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. در صورتی که محل تزریق قرمز است و موقع لمس آن متوجه گرمی پوست می‌شوید از یک پارچه مرطوب خنک (نه کیسه یخ) روی محل تزریق استفاده کنید.

میزان قطره استامینوفن بعد از واکسن ۶ ماهگی

میزان قطره استامینوفن بعد از واکسن ۶ ماهگی با توجه به وزن نوزاد تعیین می‌شود. اما به طور کلی باید دوبرابر وزن نوزاد را هر ۴ الی ۶ ساعت مصرف کنید.

درمان سفت شدن جای واکسن ۶ ماهگی

برای درمان سفت شدن جای واکسن ۶ ماهگی از کمپرس سرد روی محل تزریق استفاده کنید.

اختلالات دارویی واکسن شش ماهگی

داروهای بدون نسخه مانند آسپرین، آنتی هیستامین‌ها یا استامینوفن ممکن است به تسکین تب، درد یا ناراحتی پس از واکسیناسیون کمک کنند اما نباید قبل از واکسیناسیون استفاده شوند.

اطلاعات دارویی واکسن شش ماهگی

در جدول زیر می‌توانید اطلاعات دارویی واکسن شش ماهگی نوزاد را مشاهده کنید.

انواع رایج واکسن شش ماهگی	تداخلات دارویی	عوارض جانبی
سه گانه (ثلاث یا D.P.T)	انواع آنتی هیستامین‌	تب
فلج اطفال	آسپرین	تشنج
واکسن پنج گانه	استامینوفن	سرفه
–	–	استفراغ

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

برنامه‌ریزی درست واکسیناسیون ۶ ماهگی موضوع مهمی است. والدین باید تا حد امکان تاخیر در تزریق واکسن کودک خود را به حداقلی‌ترین حد خود برسانند. این تاخیر ممکن است با عوارضی همراه باشد. مثلا تاخیر در واکسیناسیون می‌تواند منجر به ابتلای کودک به برخی از بیماری‌ها شود. این موضوع را جدی بگیرید و پیش از آنکه تزریق واکسن شش ماهگی نوزاد شما به تاخیر افتد با یک متخصص کودکان صحبت کنید. اگر پزشک تاییدیه لازم برای تزریق را داد، خیلی زود به مراکز واکسیناسیون مراجعه کنید.

برای دریافت نوبت ویزیت از بهترین متخصصان اطفال در سرتاسر ایران هم می‌توانید از وبسایت دکترتو کمک بگیرید. دکترتو امکان دریافت نوبت حضوری و مشاوره آنلاین متخصص اطفال از بهترین پزشکان را برای شما فراهم کرده است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!