با انواع تشنج و دلایل ایجاد آن آشنا شوید

آنچه در این مقاله می‌خوانید

تشنج زمانی رخ می‌دهد که فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز ایجاد شده و منجر به اختلالات موقت مانند از دست‌دادن هوشیاری، اسپاسم عضلانی، اختلالات حسی یا تغییر حالات ذهنی شود. این بیماری همه سنین را تحت تاثیر قرار داده و در حال حاضر هیچ درمانی برای آن وجود ندارد، اما می‌توان با مصرف برخی داروها، تغییر شیوه زندگی و سایر روش‌های پزشکی آن را مدیریت کرد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 12 دقیقه
با انواع تشنج و دلایل ایجاد آن آشنا شوید

اگر کسی را که تشنج می‌کند از نزدیک دیده‌اید، احتمالا از این علامت می‌ترسید. تشنج یکی از علامت‌های اصلی بیماری صرع است که در مواردی می‌تواند ناشی از علت‌های دیگر هم باشد. باوجود اینکه حالت نوعی علامت بیماری محسوب می‌شود، ما در این مطلب آن را به شکل بیماری توضیح داده‌ایم. آیا می‌دانید تشنج چیست؟ علائم تشنج کدامند؟ چگونه می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد؟ برای درمان آن چه باید بکنیم؟

اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده‌است، با ما همراه باشید. در صورتیکه خودتان یا اطرافیان شما به این علامت دچار شده‌اید، برای تشخیص علت و درمان آن باید به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره تلفنی دکتر مغز و اعصاب کمک بگیرید.

تشنج چیست؟

یکی از علائم بیماری صرع، تشنج است. صرع یک اختلال الکتریکی ناگهانی و کنترل‌نشده در مغز است و زمانی که برخی از سلول‌های عصبی در مغز عملکردی غیرعادی و شدید داشته‌باشند، اتفاق‌می‌افتد. تشنج به انگلیسی convulsions، می‌تواند در رفتار، حرکات یا احساسات شما و سطح آگاهی، تغییرات ایجاد‌کند.

اگر بیش از دوبار تشنج کنید یا تشنج‌های عودکننده داشته‌باشید، مبتلا به صرع هستید. انواع مختلفی از تشنج وجود دارد که شدت آن متفاوت است. بیشتر تشنج‌ها به علت صرع ایجاد می‌شوند، اما ممکن است علت‌های مختلفی این علامت را ایجاد کنند. پس بهتر است که بهتر این حالت را بشناسید.

متن انگلیسی:
A seizure is a burst of uncontrolled electrical activity between brain cells (also called neurons or nerve cells) that causes temporary abnormalities in muscle tone or movements (stiffness, twitching or limpness), behaviors, sensations or states of awareness.
ترجمه فارسی:
تشنج انفجاری از فعالیت الکتریکی کنترل‌نشده بین سلول‌های مغزی (که نورون‌ها یا سلول‌های عصبی نیز نامیده می‌شوند) است و باعث ناهنجاری‌های موقتی در حرکات ماهیچه‌ (سفتی، انقباض یا لنگی)، رفتارها، احساسات یا حالت‌های هوشیاری می‌شود.

به نقل از سایت hopkinsmedicine

تشنج در خواب هم اتفاق می افتد؟

برخی از افرادی که به صرع مبتلا هستند، در خواب به تشنج دچار می‌شوند. به این حالت تشنج‌های شبانه یا nocturnal seizure می‌گویند. البته که تشنج‌های شبانه می‌توانند در خواب، هنگام به خواب رفتن یا هنگام بیدار شدن اتفاق بیفتند. این حالت بیشتر در مرحله‌ی NREM از خواب اتفاق می‌افتد.

تشنج در خواب هم اتفاق می افتد؟
برخی از افرادی که به صرع مبتلا هستند، در خواب به تشنج دچار می‌شوند.

علائم تشنج چیست؟

نشانه‌ها و علائم تشنج می‌تواند از خفیف تا شدید و بسته به نوع تشنج، متفاوت باشد. نشانه‌های تشنج ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • گیجی موقت
  • خیره‌شدن
  • حرکات پرشی غیرقابل کنترل دست‌ها و پاها
  • از‌دست‌دادن هوشیاری یا آگاهی
  • علائم شناختی یا حسی، مانند ترس، اضطراب یا آشناپنداری

۱. علائم تشنج خفیف چیست؟

به نقل از nhs، برخی از تشنج‌های خفیف می‌توانند علائم زیر را داشته‌باشند:

  • حالت عجیبی که توصیف آن برای فرد سخت باشد.
  • احساس اینکه چیزی در شکم شما در حال بالا آمدن است.
  • دژاوو
  • احساس مور مور شدن در پاها و دستان شما
  • احساس بو یا طعم عجیب در بینی و دهان

۲. علائم تشنج عصبی چگونه است؟ (تشنج عصبی چیست)

علائم زیر ممکن است بروز کنند:

  • فرد احساس گیجی می‌کند
  • به جایی خیره می‌شود
  • حرکات بدن
  • از دست دادن هوشیاری
  • تغییرات شناختی و احساسی
علائم تشنج عصبی چگونه است؟
در بیماری تشنج، فرد احساس گیجی می‌کند.

۳. علائم تشنج در کودکان و علائم تشنج نوزاد چیست؟ (علائم تشنج کودکان در خواب)

برخی از علائم تشنج در کودکان و نوزادان شامل موارد زیر است:

  • خیره شدن
  • حرکات شدید بدن
  • بالا رفتن چشم‌ها و سفید شدن آنها
  • خارج شدن کف از دهان
  • سفت شدن بدن
  • مشکلات تنفسی پیدا کردن
  • افتادن بدون هیچ دلیلی

در مواجهه با تشنج به چه دکتری مراجعه کنیم؟

چه موقع به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنیم؟ اگر هر کدام از موارد زیر اتفاق افتاد، فوری به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید:

  • تشنج بیش از ۵ دقیقه طول بکشد.
  • عدم بازگشت تنفس یا آگاهی پس از توقف تشنج، به حالت طبیعی
  • بلافاصله تشنج دوم رخ دهد.
  • تب بالا
  • تجربه‌ی گرمازدگی
  • بارداری
  • دیابت
  • آسیب در طول تشنج
  • اگر برای اولین بار تشنج را تجربه کردید، توصیه‌های پزشکی را پیگیری کنید.

برای دریافت مشاوره تلفنی دکتر مغز و اعصاب می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

تشنج در کودکان زیر دو سال خطرناک است؟

برای جلوگیری از عوارض، با دکتر مشورت کن.

علت تشنج چیست؟ (چه چیزی باعث تشنج میشود)

سلول‌های عصبی یا نورون‌ها با ایجاد، ارسال و دریافت امواج الکتریکی، باعث برقراری ارتباط در مغز می‌شوند. هر چیزی که این مسیرهای ارتباطی را مختل کند، می‌تواند منجر‌به تشنج شود. گاهی اوقات تشنج به دلایل زیر است:

  • صرع شایع‌ترین علت تشنج است، اما هر کسی که تشنج کند، صرع ندارد.
  • تب بالا، که می‌تواند ناشی از عفونت‌هایی مانند مننژیت باشد.
  • کمبود خواب
  • کمبود سدیم خون (هیپوناترمی)، که ممکن است داروهای مدر یا دیورتیک موجب آن باشند.
  • برخی داروها مانند داروهای ضددرد، ضدافسردگی یا داروهای درمان ترک سیگار، که آستانه تشنج را پایین می‌آورند.
  • آسیب به سر که موجب خونریزی مغزی شود.
  • سکته مغزی
  • تومورهای مغزی
  • داروهای غیرقانونی یا تفریحی مثل آمفتامین‌ها یا کوکائین
  • سوء‌مصرف الکل، در طول زمان قطع الکل یا مسمومیت شدید با آن

۱. تشنج در کودکان چگونه است؟ (با تشنج در بزرگسالان فرق دارد؟)

تشنج در کودکان معمولا به علت تب ایجاد می‌شود. یکی از اصلی‌ترین علت‌های ایجاد این علامت تب کنترل‌نشده است. تشنج در کودکان چندان نگران‌کننده نیست و معمولا تکرار نمی‌شود. اما تشنج‌های تکرارشونده در کودکان که پیچیده نامیده می‌شوند، می‌توانند خطرناک باشند و حتما باید با دکتر کودکان در میان گذاشته‌شوند. تب و تشنج در کودکان به علت‌های مختلفی ایجاد می‌شود.

برخی از علت‌های تشنج در کودکان شامل تب، عفونت‌ها، مننژیت، بیماری‌های عفونی شدید و موارد دیگر هستند.

۲. علت تشنج در جوانان چیست؟ (با علت تشنج در بزرگسالان فرق دارد؟)

علت‌ تشنج در جوانان نیز می‌تواند به دلیل آسیب مغزی، بیماری صرع، کمبود خواب یا تومور مغزی باشد. برای تشخیص دقیق، نیاز به مراجعه به متخصص مغز و اعصاب دارید.

۳. علت تشنج در خواب چیست؟ (چه چیزی باعث تشنج در خواب می شود؟)

تشنج در هنگام خواب می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله صرع، اختلالات خواب مانند آپنه خواب، عوارض جانبی داروها، ترک الکل یا مواد مخدر، آسیب‌های مغزی، شرایط ژنتیکی یا برخی شرایط پزشکی مانند سکته مغزی یا تومورهای مغزی باشد. ارزیابی کامل این بیماری توسط متخصص مغز و اعصاب صورت می‌گیرد.

۴. علت استفراغ بعد از تشنج چیست؟

این حالت چندان معمول نیست، اما در برخی از افراد بروز می‌کند. بیشتر در کسانی که تشنج‌های پارشایال یا تمپورال دارند، این اتفاق می‌افتد.

علت استفراغ بعد از تشنج چیست؟
یکی از اصلی‌ترین علت‌های ایجاد این علامت تب کنترل‌نشده است.

۵. تب چند درجه باعث تشنج میشود؟

تب بالای ۳۸.۵ درجه سانتیگراد تشنج را تحریک می‌کند. 

۶. تشنج پرش دست (تشنج در بیداری)

تشنج پرش دست، که به عنوان تشنج میوکلونیک نیز شناخته می‌شود، معمولا در بیمارانی که به صرع یا آسیب مغزی مبتلا هستند ایجاد می‌شود و طی این اتفاق دست آن‌ها به‌صورت غیرارادی می‌پرد.

۷. حمله عصبی و تشنج

اصطلاح حمله عصبی بیشتر به حملات اضطراب یا پانیک اشاره دارد. اضطراب یا حملات پانیک ماهیت روانی دارند و و با ترس یا دلهره شدید همراه با علائم فیزیکی مانند ضربان قلب سریع، تنگی نفس و درد قفسه سینه شناسایی می‌شوند. گاهی اوقات نیز نشانه آن می‌تواند شبیه تشنج باشد، اما تشنج نیستند.

۸. اثرات تشنج بر حافظه

متاسفانه مشخص‌شده است که تشنج آثار کوتاه و بلند مدتی بر فعالیت مغز و حافظه دارد. فراموشی، کاهش ظرفیت حافظه کوتاه و بلند مدت از علائم آن هستند.

۹. رابطه استرس و تشنج چیست؟

استرس به‌عنوان یک محرک تشنج‌زا برای افراد مبتلا به صرع شناخته‌شده به‌طوری‌که افزایش سطح استرس در زندگی روزمره می‌تواند تشنج را فعال کند. 

 استرس تعادل انتقال‌دهنده‌های عصبی در مغز را مختل می‌کند، باعث تغییرات هورمونی شده و فشار خون را افزایش می‌دهد که همه این‌عوامل در نهایت به تشنج ختم می‌شوند.

تشخیص تشنج چیست؟ (از کجا بفهمیم نوزاد تشنج کرده)

یکی از روش‌هایی که برای تشخیص علت تشنج مورد استفاده قرار می‌گیرد، EEG است. الکتروانسفالوگرام نواری است که فعالیت مغز را ثبت می‌کند. این نوار به دکتر کمک می‌کند تا فعالیت الکتریکی مغز را بررسی کند و در صورتی‌که مشکلی در آن باشد، بتوان آن را تشخیص داد.

همین الان بهترین دکتر برای درمان تشنج را پیدا کن.

درمان تشنج چیست؟ (آیا تشنج درمان دارد؟)

در حال حاضر هیچ درمان شناخته‌شده‌ای برای خود بیماری تشنج به‌طور خاص وجود ندارد، اما می‌توان از حملات تشنجی در بیماری‌هایی مانند صرع جلوگیری و آن‌ها را درمان کرد. این درمان‌ها شامل استفاده از داروهای ضد صرع، عمل جراحی یا تحریک عصب واگ باشد. اهداف درمانی نیز بهبود کیفیت زندگی فرد، کاهش دفعات تشنج و به حداقل رساندن تاثیر تشنج بر عملکرد روزانه هستند.

در ادامه چند گام برای کمک به کنترل تشنج ارائه‌شده:

روش‌های درمانی بیماری تشنجتوضیحات
مصرف درست داروهابدون مشاوره با پزشک خود دوز داروها را تنظیم نکنید. اگر احساس می‌کنید که دوز داروهای‌تان باید تغییر کند، به پزشک خود مراجعه کنید.
خواب کافیکمبود خواب باعث تشنج می‌شود. اطمینان حاصل کنید که شب‌ها به اندازه کافی می‌خوابید.
استفاده از دستبندهای طبی هشداردهندهاینکار به کارکنان اورژانسی کمک خواهدکرد که در صورت تکرار تشنج به نحو صحیح شما را درمان کنند.
فعالیتورزش کردن و فعالیت به حفظ سلامت جسمی و کاهش افسردگی کمک‌می‌کند. حتما به اندازه کافی آب بنوشید و اگر در حین ورزش خسته شدید، استراحت کنید.
انتخاب شیوه‌ی زندگی سالممدیریت استرس، محدود کردن نوشیدنی‌های الکلی و اجتناب از مصرف سیگار، مواردی است که شما را به زندگی سالم سوق می‌دهد.
درمان تشنج چیست؟

۱. درمان قطعی تشنج در خواب

برای درمان تشنج در خواب می‌توانید از داروهای کنترل صرع یا قرص گاباپنتین استفاده کنید. این دارو به‌طور تخصصی برای درمان صرع و بیماری عصبی کاربرد دارد و با نسخه پزشک مصرف می‌شود.

۲. چه قرصی باعث تشنج میشود؟

داروهای ضد افسردگی، دیفن هیدرامین، محرک‌ها (از جمله کوکائین و متامفتامین)، ترامادول و ایزونیازید در بیشتر بیماران باعث ایجاد تشنج کوتاه و طولانی مدت شدند.

متن انگلیسی:
The most commonly used medications are benzodiazepines because they get into the bloodstream quickly to start working on the brain to stop the seizure.
ترجمه فارسی:
متداول‌ترین داروهای مورد استفاده در درمان تشنج، بنزودیازپین‌ها هستند، زیرا به سرعت وارد جریان خون شده و شروع به‌کار روی مغز برای متوقف‌کردن تشنج می‌کنند.

به نقل از سایت wexnermedical

۳. درمان قطعی تشنج در کودکان

برای درمان تشنج در کودکان، باید به دکتر کودکان مراجعه کنید.

دیازپام برای جلوگیری از تشنج در کودکان خوب است؟

دیازپام یک داروی ضد تشنج طولانی مدت ایمن و موثر در برخی از اختلالات تشنج دوران کودکی است. اما قبل از مصرف آن لازم است مشاوره دارویی داشته‌باشید.

دیازپام برای جلوگیری از تشنج در کودکان خوب است؟
دیازپام یک داروی ضد تشنج طولانی مدت ایمن و موثر در برخی از اختلالات تشنج دوران کودکی است.

تیم درمان تشنج از چه دکترهایی تشکیل شده است؟

برای درمان تشنج، باید به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی دکتر مغز و اعصاب هم می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

چگونه به فرد در حال تشنج کمک کنیم؟

هنگام تشنج چه باید کرد؟ اگر با فردی مواجه شدید که تشنج دارد، مراحل زیر را دنبال کنید:

  • آرامش خود را حفظ کنید و با اورژانس تماس بگیرید.
  • اشیا و لوازم را از اطراف بیمار دور کنید.
  • او را به سمت زمین هدایت کرده و به پهلو بخوابانید.
  • زیر سر او بالش بگذارید و کروات، شال گردن یا هر چیزی که دور گردن بیمار قرار دارد را باز کنید.
  • خودسرانه وسیله‌ای را در دهان او نگذارید اما مراقب باشید تا زبان خود را گاز نگیرد.
  • منتظر بمانید تا تشنج تمام شود اما اگر بیشتر از ۵ دقیقه طول کشید، باید حتما از پزشک کمک بگیرید.

انواع تشنج در کودکان و بزرگسالان کدامند؟ (چند نوع تشنج داریم)

تشنج با‌توجه‌به محل و چگونگی شروع آن، دسته‌بندی می‌شود. بیشتر تشنج‌ها از ۳۰ ثانیه تا ۲ دقیقه طول می‌کشند. تشنجی که بیش از ۵ دقیقه طول بکشد، یک اورژانس پزشکی است. تشنج‌ها بیشتر از آنچه فکر می‌کنید، شایع هستند. ممکن است تشنج، پس از سکته‌ی مغزی، آسیب به سر، یک عفونت مانند مننژیت یا بیماری‌های دیگری اتفاق‌بیفتد.

پزشکان، به‌طور کلی تشنج را به دو نوع کانونی یا گسترده، بر اساس نحوه و مکان شروع فعالیت غیرطبیعی مغز، دسته‌بندی می‌کنند. اگر چگونگی ایجاد تشنج مشخص نباشد، به‌عنوان تشنج نامشخص دسته‌بندی می‌شود. به شکل کلی، دو نوع اصلی تشنج با نام تشنج کانونی یا فوکال و تشنج گسترده یا جنرال، وجود دارد.

۱. تشنج کانونی یا فوکال

در بخش خاصی از مغز شروع می‌شود و بر اساس بخشی که در آن اتفاق‌می‌افتد، نام‌گذاری می‌شود. تشنج‌های کانونی یا فوکال می‌توانند تأثیرات جسمی و حسی را ایجاد کنند. ممکن است این نوع از تشنج موجب درک پدیده‌هایی شود که وجود ندارد.

حدود ۶۰٪ افراد مبتلا به صرع، تشنج کانونی دارند که گاهی اوقات تشنج جزئی یا پارشیال نامیده‌می‌شود. بعضی مواقع، نشانه‌های تشنج کانونی می‌تواند با علائم بیماری‌های روانی یا انواع اختلالات عصبی اشتباه گرفته‌شود. این نوع تشنج می‌تواند علائم مختلفی مانند تغییر حواس، حرکات غیرارادی یا تغییر در احساسات بدون از دست دادن هوشیاری را ایجاد کند.

پزشکان این نوع تشنج را به ۳ گروه تقسیم می‌کنند:

انواع تشنج در کودکان و بزرگسالان کدامند؟
این بیماری با‌توجه‌به محل و چگونگی شروع آن، دسته‌بندی می‌شود.

تشنج های کانونی ساده

تشنج کانونی ساده باعث تغییر درک حواس نسبت به محیط اطراف می‌شود. بوها یا طعم‌های عجیب و غریبی احساس می‌شود و انگشتان، بازوها یا پاها به‌طور ناگهانی منقبض می‌شود. همچنین ممکن است نورهای چشمک‌زن دیده‌شود و یا سرگیجه به وجود بیاید. فرد هوشیار است، اما ممکن است تعرق یا تهوع داشته‌باشد.

تشنج کانونی پیچیده

معمولا در بخشی از مغز که احساسات و حافظه را کنترل می‌کند، اتفاق‌می‌افتد. در تشنج کانونی پیچیده ممکن است هوشیاری فرد از دست رود، اما هوشیار به‌نظر‌می‌رسد. حتی ممکن است حالاتی مانند اوغ زدن، به‌هم فشردن یا گاز‌گرفتن لب‌ها، خنده یا گریه رخ دهد. از نظر طول مدت، تشنج پیچیده می‌تواند تا چند دقیقه طول بکشد.

تشنج ثانویه گسترده

در یک قسمت از مغز شروع شده و به سلول‌های عصبی در هر طرف گسترش می‌یابد. همچنین ممکن است بعضی از علائم بالینی تشنج گسترده، مانند پرش‌های تشنجی و انقباض عضلانی، وجود داشته‌باشند.

۲. تشنج گسترده یا جنرال

زمانی که سلول‌های عصبی در هر دو طرف از مغز سیگنال‌های غیرعادی و شدیدی ارسال کنند، این اتفاق‌می‌افتد. این سیگنال‌ها می‌توانند باعث ایجاد اسپاسم عضلانی، تاری دید و یا به زمین افتادن شوند. نوع تشنج همیشه یک یا دو مورد نیست. شروع تشنج در برخی افراد می‌تواند یک نوع باشد، اما در ادامه تبدیل به یک نوع دیگر شود.

برخی از تشنج‌ها را که به‌راحتی طبقه‌بندی نمی‌شوند، تشنج‌های نامشخص می‌نامند. این تشنج‌ها می‌توانند علایم حسی و جسمی به‌وجود‌آورند.

۶ نوع تشنج گسترده وجود دارد:

تشنج تونیک کلونیک

تشنج تونیک کلونیک یا صرع بزرگ، قابل توجه‌ترین نوع تشنج است. هنگامی‌که شما دچار این نوع تشنج می‌شوید، بدن شما سفت می‌شود و شروع به لرزش می‌کند. بازوها و پاها پرش ریتمیک دارند و هوشیاری خود را از دست داده و حتی گاهی اوقات کنترل مثانه یا روده خود را از دست می‌دهید.

این نوع تشنج معمولا بین ۱ تا ۳ دقیقه طول می‌کشد. اگر بیشتر طول بکشد، باید با اورژانس تماس بگیرید. این تشنج می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود یا زبان و لپ خود را گاز بگیرید.

تشنج کلونیک

موجب اسپاسم عضلانی می‌شود، که اغلب ایجاد پرش‌های ریتمیک صورت، گردن و عضلات بازو می‌کند. همچنین ممکن است چند دقیقه طول بکشد.

تشنج تونیک

عضلات بازوها، پاها یا تنه سفت می‌شوند. معمولا کمتر از ۲۰ ثانیه طول می‌کشد و اغلب زمانی که در خواب هستید، اتفاق‌می‌افتد. اما اگر در آن زمان ایستاده باشید، تعادل خود را از دست خواهید‌داد و به زمین می‌خورید. این مورد در افراد مبتلا به نوعی صرع شناخته‌شده به نام سندرم لنوکس گستو (نوعی صرع که در زمان کودکی آغاز می‌شود) رایج است. هرچند افرادی با انواع دیگر صرع نیز می‌توانند این تشنج را داشته‌باشند.

تشنج آتونیک یا حملات سقوط

در این نوع تشنج فرد تمام کنترل عضلات خود را از دست‌داده و ممکن است سر به سمت جلو برود. اگر چیزی در دست دارید، رها‌می‌شود و اگر ایستاده‌باشید، ممکن است به زمین بخورید. معمولا کمتر از ۱۵ ثانیه طول می‌کشد. اما ممکن است در برخی افراد چندین بار رخ دهد.

به علت خطر سقوط، افرادی که احتمال تشنج آتونیک دارند، نیاز به پوشیدن چیزی شبیه یک کلاه ایمنی برای محافظت از سر خود دارند. احتمال این نوع تشنج در افرادی که مبتلا به سندرم لنوکس گستو و نوع دیگری از صرع به نام سندرم دراوت یا سندرم صرع شیرخوارگی هستند، بیشتر است.

چند نوع تشنج داریم؟
در این نوع تشنج فرد تمام کنترل عضلات خود را از دست‌داده و ممکن است سر به سمت جلو برود.

تشنج میوکلونیک

عضلات به‌طور ناگهانی دچار پرش می‌شوند، مانند زمانی که شما شوکه شده‌اید. ممکن است مانند تشنج آتونیک در همان قسمت مغز شروع شود. برخی افراد تشنج میوکلونیک و آتونیک را با هم دارند.

تشنج کوچک

در این نوع تشنج به‌نظر می‌رسد که از محیط اطراف خود جدا شده‌اید و به آنها پاسخ نمی‌دهید. هوشیاری خود را به‌طور مختصر از دست می‌دهید و علائمی مانند خیره‌شدن و پلک‌زدن چشم‌ها، حرکت چشم‌ها به سمت پشت سر به گونه‌ای که سفیدی چشم پیدا می‌شود و حرکات متعدد گوش و لب‌ها را دارید. معمولا تنها چند ثانیه طول می‌کشد و ممکن است فرد اتفاقات رخ‌داده را به یاد نداشته‌باشد. در کودکان زیر ۱۴ سال رایج است.

عوارض تشنج چیست؟ (عوارض بعد از تشنج)

تشنج در برخی از موقعیت‌ها می‌تواند منجر به شرایطی خطرناک برای شما یا دیگران شود. ممکن است در معرض خطرهای زیر باشید:

  • سقوط‌کردن یا زمین‌خوردن: سقوط‌کردن در حین تشنج، ممکن است باعث آسیب به سر یا شکستگی استخوان‌ها شود.
  • غرق شدن: اگر در هنگام شنا یا حمام کردن دچار تشنج شوید، خطر غرق شدن تصادفی وجود خواهد‌داشت.
  • تصادفات اتومبیل: اگر در حال رانندگی یا استفاده از تجهیزات دیگر هستید، تشنجی که سبب از دست‌رفتن آگاهی و کنترل شود، خطرناک است.
  • عوارض در بارداری: تشنج در دوران بارداری برای مادر و جنین خطرناک است و برخی از داروهای ضدصرع نیز خطر بروز نقایص را افزایش می‌دهند. در صورت ابتلا به صرع و قصد بارداری، حتما به پزشک خود جهت تنظیم داروها و تحت نظر بودن در دوران بارداری مراجعه‌کنید.
  • مشکلات روحی و روانی: احتمال ابتلا به مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب، در افراد مبتلا به تشنج بیشتر است. مشکلات ممکن است ناشی از وضعیت تشنج و همچنین عوارض جانبی داروها باشد.

عوارض تشنج در کودکان

تشنج در کودکان برای والدین بسیار ناراحت‌کننده‌ست و ممکن است خطرات زیر را به همراه داشته‌باشد:

معایب تشنج در کودکتوضیحات
آسیب جسمیسقوط، صدمات به سر و سایر حوادث ممکن است در حین تشنج در کودکان زیر دو سال یا بزرگتر رخ دهد و سلامت جسمانی کودک را به خطر بیندازد.
نقص در مسائل شناختی و رشدیتشنج‌های مکرر یا طولانی مدت روی رشد شناختی و عملکرد تحصیلی کودک تاثیر می‌گذارند و در یادگیری، حافظه، توجه و توانایی‌های شناختی اختلال ایجاد می‌کنند.
چالش‌های عاطفی و رفتاریکودکانی که دچار تشنج می‌شوند ممکن است با چالش‌های عاطفی و رفتاری مانند اضطراب، افسردگی، مشکلات اجتماعی و عزت نفس پایین به دلیل ماهیت غیرقابل پیش بینی وضعیت خود و عوارض جانبی احتمالی داروهای ضد تشنج دست و پنجه نرم کنند.
عوارض تشنج در کودکان چیست؟

آیا تشنج باعث مرگ میشود؟

متاسفانه بله، طی تشنج فرد وقفه‌های تنفسی کوتاهی را تجربه می‌کند که اگر بدون درمان ادامه یابد، باعث قطع علائم حیاتی و مرگ خواهد شد.

آیا تشنج باعث مرگ میشود؟
سقوط، صدمات به سر و سایر حوادث ممکن است در حین تشنج در کودکان زیر دو سال یا بزرگتر رخ دهد و سلامت جسمانی کودک را به خطر بیندازد.

جلوگیری از تشنج در کودکان و بزرگسالان چگونه است؟

برای جلوگیری از تشنج در کودکان و بزرگسالان، باید تحت درمان دکتر قرار بگیرید. موارد زیر را در نظر داشته‌باشید:

  • داروهای خود را به موقع مصرف کنید.
  • ورزش کنید.
  • به موقع بخوابید.
  • به تب توجه کنید.
  • استرس و اضطراب را از خود دور کنید.
بخش‌های مختلف بیماری تشنجتوضیحات
علائم تشنجگیجی موقت
خیره‌شدن
حرکات پرشی غیرقابل کنترل دست‌ها و پاها
از‌دست‌دادن هوشیاری یا آگاهی
علائم شناختی یا حسی، مانند ترس، اضطراب یا آشناپنداری
علت تشنجصرع
تب بالا
کمبود خواب
کمبود سدیم خون
برخی داروها مانند داروهای ضددرد، ضدافسردگی یا داروهای درمان ترک سیگار
آسیب به سر که موجب خونریزی مغزی شود
سکته مغزی
تومورهای مغزی
داروهای غیرقانونی یا تفریحی مثل آمفتامین‌ها یا کوکائین
سوء‌مصرف الکل
درمان‌های تشنجمصرف درست داروها
خواب کافی
استفاده از دستبندهای طبی هشداردهنده
فعالیت
انتخاب شیوه‌ی زندگی سالم
عوارض تشنجسقوط‌کردن یا زمین‌خوردن
غرق شدن
تصادفات اتومبیل
عوارض در بارداری
مشکلات روحی و روانی
انواع تشنجبه شکل کلی، دو نوع اصلی تشنج با نام تشنج کانونی یا فوکال و تشنج گسترده یا جنرال، وجود دارد.
درباره تشنج بیشتر بدانید

غذاهای تشنج آور کدامند؟ (غذاهای مضر برای تشنج)

محرک‌هایی مانند چای، قهوه، شکلات، شکر، شیرینی‌ها، نوشابه، نمک اضافی غذا، ادویه‌ها و پروتئین‌های حیوانی ممکن است با تغییر ناگهانی متابولیسم بدن باعث تشنج شوند. برخی از والدین نیز بعد از واکنش‌های آلرژیک به برخی غذاها (مانند آرد سفید) علائم تشنج را در کودکشان مشاهده کردند.

برای جلوگیری از تشنج چه بخوریم؟ بهتر است از لبنیات و پنیر، سبزیجات پرفیبر، ویتامین‌ ب۶، ویتامین ای و منیزیم را در برنامه غذایی خود قرار دهید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

تشنج علامتی است که می‌تواند هر کسی را بترساند. این علامت در نتیجه‌ی برخی از بیماری‌ها مانند صرع ایجاد می‌شود. برای مواجهه درست با این مشکل، باید روش‌های درستی را در پیش بگیرید. یکی از بهترین اقداماتی که می‌توانید برای آن آماده شوید، یادگیری اقداماتی است که در لحظه‌ی وقوع تشنج باید بدانید.

این مشکل می‌تواند عوارضی را برای شما ایجاد کند. بنابراین شناخت تشنج و یادگیری درمان‌های آن، می‌تواند به شما کمک زیادی کند. برای درمان تشنج با فوق تخصص مغز اعصاب مشورت کنید. همچنین می‌توانید از مشاوره آنلاین دکتر مغز و اعصاب هم کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

تشنج طولانی مدت (به نام صرع تونیک-کلونیک) یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. به طور کلی، تشنج ژنرالیزه تونیک-کلونیک که ۵ دقیقه یا بیشتر طول بکشد خطرناک است.

تشنج فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز است که منجر به اختلال موقتی می‌شود و نشانه های تشنج شامل از دست دادن موقتی حافظه و پرش دست هستند. اما صرع یک ​​اختلال عصبی مزمن است که با تشنج‌های مکرر و غیرقابل تحریک مشخص می‌شود. این بیماری زمانی شناسایی می‌شود که فرد حداقل دو تشنج بدون تحریک داشته باشد.

خوردن یک میان وعده حاوی پروتئین و فیبر، مانند پنیر و انواع توت‌ها، مرغ کبابی و نان سبوس‌دار کمک می‌کنند تا فرد مبتلا به تشنج احساس بهتری داشته باشد.

هر اتفاقی که ارتباطات طبیعی بین سلول‌های عصبی مغز را قطع کند، می‌تواند باعث تشنج و قفل‌شدن دهان شود و می‌تواند شامل تب بالا، قند خون بالا یا پایین، ترک الکل یا مواد مخدر، یا ضربه مغزی باشد.

امتیاز شما به مقاله:
(4.3از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره تشنج

  1. الهان گفت:

    سلام من همسرم تشنج میکنه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      نیاز به نوار مغز و ازمایش خون کامل دارند تا علت تشنج مشخص شود
      سپس اقدامات درمانی صورت گیرد

  2. روح الله فتاحی گفت:

    سلام خسته نباشید من الان نزدیک به ۱۰سال هست که ماهی یک روز چندبارحالتی بهم دست میده که بعضی وقتها خیلی شدید میشه وفراموشی هم میگیرم ام آرای گرفتم نوارمغزی گرفتم وپیش ۴الی ۵دکتر رفتم آخرین دکتر مهدی سخابخش بوده وهمشون قرصهای اول کاربامازپین وسیتاگسا که بعدبه تگاتار۴۰۰ویونیماید والپرا۵۰۰میخورم که الان شده تقریبا هر۴۵ یا۲ماه ولی هنوزاون حالت بهم دست میده.میشه راهنماییم کنید بایدچکارکنم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      درمان این علایم زمان‌بر است
      حداقل دوماه
      صبور باشید

  3. هومن آدم پیرا گفت:

    سلام من چندماهی میشه موردی توخواب یه جوری میشم انگارخون بسرم نرسه یا تشنج ضعیف باشه نمیدونم چطورتوضیح بدم بعدازخواب بیدارمیشم بدنم بی حس دوباره که میخوام بخوابم همونجورم تاچنددقیقه که چشام وببندم ولی چشاموبازکنم خوب میشم ازاون حالت درضماکم خونی مینوردارم لطفاراهنماییم کنین دکترجان

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      دقیقا علایم افت آهن دیده میشود
      نیاز به درمان دارید

  4. ناشناس گفت:

    خیلی ممنون فاطمه خانم دست گلتون درد نکنه

  5. مهدي سعادتی گفت:

    یه حس بدی که میگیرم یهو مچ دست هام دو تاش هم مورمور میشه بدجوری حس سردی میگیرم، اما افرادی که تو اون شرایط ماساژ میدن بهم میگن بدنت خیلی هم گرم بودش…
    قدرت تمرکزم خیلی کم شده خیلی، هیچ چیز جدید نمیتونم یاد بگیرم، حافظم ظعیف شده، اگر دکتری دارید کمکم کنه خوب بشم همه خانواده ام دعا گوش میشن خودم هم تا جای که بتونم از خجالتش در میام🙏🙏🙏

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم اضطراب و اختلالات هورمون تیرویید دارید
      بهتر است تحت نظارت روانپزشک دارو مصرف کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist

  6. مهدي سعادتی گفت:

    با درود بر شما
    بنده ۳۵ سالم هستش، چند ساله گذشته دچار یک تشنج شدید شدم که من رو در بیمارستان بستری کردند
    از اونموقع تحت نظر دکترم قرص دپاکین با کاربازپین ۴۰۰ روزی دوبار مصرف دارم
    من جدید روزی چند بار البته بیشتر وقتی که هوا سرد باشه یا حتی تابستون هم باد سرد کولر بهم بخوره یا کمی زیاد حرف بزنم دچار تشنج خفیف میشم ی حالتی بهم دست میده که مغزم هنک میکنه نمیتونم برای کسی هم توصیف بدم حسم رو، یهو به زبان مادریم حرف میزنم و یا خیره میشم و کسی که باهام حرف میزنه جوابش رو نمیدم تا بعد از چند دقیقه تا حالم بهتر بشه، خیلی عذاب آور هستش خیلی اوقات دوست داشتم عمرم به پایان برسه اما دیگه این حالت بهم دست نده،
    چیکار باید بکنم تا این حالت بهم دست نده، ضمنا به غیر از روزی ۳ نخ سیگار دیگه اهل هیچ چیز دیگری هم نیستم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم اضطراب و اختلالات هورمون تیرویید دارید
      بهتر است تحت نظارت روانپزشک دارو مصرف کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/psychiatrist

      1. مهدي سعادتی گفت:

        آدرس اینترنتی ظاهر خطای تایپی داره چون صفحه ای باز نمیشه

  7. سید مصطفی حسینی گفت:

    سلام بنده ۱۷ ساله هستم و به مدت ۷ الی ۸ ماه میشود که دچار تشنج میشوم در اوایل کم بود اما هرچه گذشت زیاد شد در اوایل نه ولی در اخیرا یک حسی غیر قابل تشریح دارم اگر این حسم زیاد شود طرف چپم فلج شده و به مدت ۶ثانیه درد غیر قابل تحمل را حس میکنم و این حسم با دیدن سایه ای خودم عکس خودم خستگی زیاد و هر وقت که این حسم زیاد شود تپش ضربان قلبم زیاد میشود خیلی تشکر اگر کمک تان را از بنده دریغ نکردید .اجرکم عل الله

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      بنظر می رسد مشکل شما روحی نیز بوده و نیاز به بررسی توسط روانپزشک و تشخیص دقیق دارید تا درمان مناسب را دریافت کنید و بهتره به پزشک متخصص روانپزشکی مراجعه کنید.

  8. علیرضا محمدطاهری گفت:

    سلام و عرض ادب
    همسر بنده چند ماه پیش برای اولین بار تشنج کردن که یک روز در بیمارستان تحت مراقبت بودن و از اون به بعد با مراجعه به دکتر مغز و اعصاب، روانپزشک و روانشناس به صورت ماهانه تحت درمان هستن که خداروشکر دیگه تشنج نکردن اما متاسفانه در طول شبانه روز مخصوصا شب ها سر دردهای شدید میگیرن رگ سرشون(نزدیک گیجگاه) نبض شدید میزنه، از حال میرن و وقتی که از حال میرن تا چند دقیقه هیچ عکس العملی نسبت به هیچ چیزی نشون نمیدن….تو این حالت نفس نفس میزنن دندوناشون رو به هم فشار میدن دست هارو مشت میکنن و فشار میدن و بدنشون سفت میشه گاهی….سوال من اینه که باید چیکار بکنم؟به چه دکتری مراجعه بکنم؟مغز و اعصاب یا اعصاب و روان؟کسی هست که این حالت هارو داشته باشه و درمان شده باشه؟لطفا راهنمایی بفرمایید….با تشکر

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بهتر است به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید
      در چنین شرایطی توصیه به بستری می شود که کار خوبی است

      پوزش بعلت تاخیر در پاسخگویی

  9. علیرضا محمدطاهری گفت:

    سلام و عرض ادب
    همسر بنده حدود ۶ ماه پیش تشنج کردن و هم اکنون تحت درمان هستن هم به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کردیم هم به صورت ماهانه به رواپزشک و روانشناس مراجعه می کنیم…خداروشکر دیگه تشنج نکردن ولی متاسفانه در صول شبانه روز مخصوصا شب ها سر درد شدید میگیرن رگ سرشون(حدودا نزدیک گیجگاه) نبض شدید میزنه و چند بار از حال میرن که در اون حالت دستاشون رو مشت میکنن و فشار میدن…دندان هاشون رو فشار میدن و نفس نفس میزنن و بدنشون منبسط میشه….سوال من اینه که برای درمان این مشکل باید به چه دکتری مراجعه کنم؟؟ممنون میشم راهنماییم کنید

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بهتر است به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید
      در چنین شرایطی توصیه به بستری می شود که کار خوبی است

      پوزش بعلت تاخیر در پاسخگویی

  10. حسن گفت:

    سلام می خواستم بدونم چرا هر موقع حمام می کنم دقیقا همان شب در خواب تشنج می کنم آیا حمام باعث تشنج می‌شود ناگفته نماند بیماری سینوزیت یا عفونت سینوس و چشم ام دارم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      باید از نظر قلبی عروقی و غلظت خون ازمایش دهید
      اگر تشنج تکرار می شود از در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید