یکی از رژیمهایی که اخیرا افراد برای کاهش وزن استفاده میکنند، رژیم کتوژنیک است. رژیمی که طرفداران و مخالفانی دارد. رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات و پرچرب است که شباهت زیادی به رژیم اتکینز یا رژیم کم کربوهیدرات دارد. در این رژیم مصرف کربوهیدرات به شدت کاهش پیدا میکند و منبع اصلی تأمین انرژی با چربی جایگزین میشود.
رژیم کتوژنیک متابولیسم بدن را از کربوهیدرات ها دور میکند و به سمت چربی و کتون میبرد که علاوه بر کاهش وزن تأثیرات خوبی بر سلامتی دارد، مثلا سطح قند خون و انسولین را کاهش میدهد. رژیمهای کتو حتی ممکن است فوایدی برای بیماران مبتلا به دیابت، سرطان، صرع و آلزایمر داشتهباشند.
رژیمهای کاهش وزن زیادی وجود که یکی از معروف ترین رژیم های غذایی هم رژیم کتوژنیک است. اما همانطور که میدانید بهترین رژیمهای دنیا هم برای تعدادی افراد مناسب نیستند. برای اینکه بدانید آیا این رژیم برای شما مناسب است یا نه، باید نظر متخصص تغذیه را جویا شوید. در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.





رژیم کتوژنیک چیست؟
این رژیم یکی از معروف ترین رژیم های غذایی در دنیا و از انواع رژیم های کم کربوهیدرات است. در حالت طبیعی سوخت تأمینکنندهی انرژی بدن از کربوهیدراتها (فرآوردههای قندی) بهدستمیآید. اما در این رژیم سوخت بدن از ذخایر چربی و در صورت لزوم از پروتئین تأمین میشود. این کاهش مصرف کربوهیدرات (۲۰ تا ۵۰ گرم کربوهیدرات در روز) بدن شما را در یک حالت متابولیک به نام کتوز قرار میدهد. وقتی این اتفاقمیافتد، بدن شما برای تأمین انرژی به سراغ چربیها و سپس پروتئینها میرود. کبد وظیفهی تبدیل ذخایر چربی به اجسام کتونی را برعهدهدارد و سوخت جایگزین را میسازد که میتواند انرژی مغز را تأمین کند.
درواقع استفاده از بافت چربی به عنوان سوخت، موجب کاهش وزن میشود. تحقیقات مختلفی نشانمیدهند که رژیم کتوژنیک چند برابر رژیمهای محدودکنندهی چربی موجب کاهش وزن میشوند. در رژیم کتو اساس رژیم بر کاهش مصرف کربوهیدراتها (فرآوردههای قندی، نشاسته، برنج، نان و غیره) و افزایش مصرف پروتئین و چربی است.
انواع مختلفی از رژیمهای معروف دنیا وجود دارند که میتوانند کمککننده باشند. یکی از آنها رژیم اتکینز است.
انواع مختلف رژیم کتوژنیک کدامند؟
انواع مختلف رژیمهای کتوژنیک چندین نسخه از رژیم کتوژنیک وجود دارد، از جمله:
- رژیم کتوژنیک استاندارد (SKD): این یک رژیم غذایی بسیار کم کربوهیدرات، پروتئین متوسط و چربی بالا است. به طور معمول حاوی ۷۰٪ چربی، ۲۰٪ پروتئین و تنها ۱۰٪ کربوهیدرات است.
- رژیم کتوژنیک چرخهای (CKD): این رژیم دورههایی از مصرف کربوهیدرات بیشتر را دارد، مثلا ۵ روز کتوژنیک و بعد ۲ روز پر کربوهیدرات.
- رژیم کتوژنیک هدفمند (TKD): این رژیم میتواند کربوهیدراتها را در حین ورزش اضافه کند.
- رژیم کتوژنیک با پروتئین بالا: این رژیم غذایی مشابه رژیم کتوژنیک استاندارد است، اما پروتئین بیشتری دارد. این نسبت اغلب ۶۰% چربی، ۳۵% پروتئین و ۵% کربوهیدرات است.
در حال حاضر فقط رژیم کتوژنیک استاندارد بهطور گستردهای مورد مطالعه قرار گرفتهاست. رژیمهای کتوژنیک چرخهای یا هدفمند سیستمهای پیشرفتهتری هستند که بیشتر برای بدنسازان و ورزشکاران مناسب هستند. در این مطلب هم تاکید اصلی ما بر رژیم کتو استاندارد است.


رژیم کتوژنیک ۷روزه
رژیم کتوژنیک از آن دسته رژیمهایی است که باید توسط متخصص طراحی شود و برای گرفتن آن باید تحت نظر متخصص تغذیه باشید. معمولا برای گرفتن این رژیم یک برنامهی غذایی ۷ روزه به شما دادهمیشود. نمونهی رژیم استاندارد کتوژنیک در اختیار شما قرار دادهمیشود و مواد غذایی که میتوانید و نمیتوانید مصرف کنید به شما توضیح دادهمیشوند. با این اطلاعات میتوانید برای خود برنامهی غذایی منظم و مناسبی طراحی کنید.
رژیم ۲۱ روزه کتوژنیک
معمولا افرادی که میخواهند در بازهی زمانی کوتاهی وزن زیادی کم کنند، میتواند رژیم ۲۱ روزه کتوژنیک بگیرند و از ۵ کیلوگرم تا مقادیر بیشتر وزن کم کنند.
According to NCBI: A ketogenic diet primarily consists of high fats, moderate proteins, and very low carbohydrates. The dietary macronutrients are divided into approximately 55% to 60% fat, 30% to 35% protein, and 5% to 10% carbohydrates. Specifically, in a 2000 kcal per day diet, carbohydrates amount up to 20 to 50 g per day
ترجمه متن بالا: رژیم کتوژنیک عمدتاً شامل چربی بالا، پروتئین متوسط و کربوهیدرات بسیار کم است. موارد غذایی تشکیلدهنده این رژیم غذایی به ۵۵ تا ۶۰٪ چربی، ۳۰ تا ۳۵٪ پروتئین و ۵ تا ۱۰٪ کربوهیدرات تقسیم میشوند. بهطور خاص، در یک رژیم غذایی ۲۰۰۰ کیلوکالری در روز، کربوهیدراتها به ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز میرسد.
رژیم کتوژنیک 28 روزه رایگان از کجا پیدا کنیم؟
باوجود اینکه امروزه دسترسی به اینترنت بسیار ساده است و اطلاعات بسیار زیادی در این فضای مجازی وجود دارد که با کمک آنها میتوانیم بسیاری از کارها را رایگان انجام دهیم، دسترسی به رژیمهای رایگان کتوژنیک هم وجود دارد. اما توصیه میشود که این رژیم را سرخود و با کمک اینترنت نگیریم. بااینکه میتوان به سادگی و با هزینهی کم و رایگان این رژیم را تهیه کنید، بهتر است که برای تهیهی آن به دکتر تغذیه مراجعه کنید و با بررسی همهی جوانب این رژیم را انتخاب کنید.
در صورتیکه برای دریافت رژیم کتوژنیک تنها از سایتهای رایگان کمک بگیرید و توجهی به کم و کاستیهای آن نکنید، عوارض این رژیم گریبانگیر شما خواهد شد. اگر هم این اتفاق نیفتد، خوششانس بودهاید.


رژیم کتوژنیک باعث کاهش وزن می شود؟
اول اینکه یک رژیم پر از چربی و پروتئین بسیار سیرکننده هم هست، پس تأثیر اول رژیم کتو این است که زودتر سیر میشوید و کمتر احساس گرسنگی میکنید، پس لاغر میشوید. مورد دوم این است بدن برای شکستن چربی و پروتئین برای نیاز به انرژی بیشتری دارد. نتیجه نهایی این سیستم این است که چربی بیشتری را برای تأمین انرژی میسوزاند، پس شما میتوانید لاغر شوید. یک رژیم کتوژنیک در ۳ تا ۶ ماه اول، باعث کاهش وزن بیشتری نسبت به دیگر رژیمهای غذایی میشود.
با رژیم کتوژنیک چقدر کم میکنیم؟
میزان کاهش وزن در رژیم کتوژنیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. مثلا اینکه علت چاقی در فرد کمکاری تیروئید بودهاست یا مصرف چربی و داشتن رژیم غذایی نامناسب، در کاهش وزن موثر است. همچنین ژنتیک عامل موثری در تعیین میزان کاهش وزن در فرد است. بهطور کلی افرادی که رژیم کتوژنیک میگیرند و میخواهند با استفاده از این روش وزن کم کنند، مقادیر متفاوتی در بازههای زمانی مشخص وزن کم میکنند.
در هفتهی اول رژیم کتوژنیک، میزان کاهش وزن در افراد از ۰.۵ کیلوگرم تا ۵ کیلوگرم متنوع بودهاست. همچنین گزارش شدهاست که برخی از افراد در هفتههای اول رژیم کتوژنیک، مقداری اضافه وزن هم داشتهاند و بعد از مدتی با کاهش وزن مواجه شدهاند. کاهش وزنی که افراد با آن در رژیم کتوژنیک برخورد میکنند، فرد به فرد متفاوت است.
چه کسانی باید این رژیم را بگیرند؟
رژیم کتوژنیک یا رژیم کیتوژنیک یکی از انواع رژیمهایی است که برای بسیاری از افرادی که میخواهند به طور اصولی وزن کم کنند مناسب است. برای اینکه بدانید این رژیم برای شما هم مناسب است یا نه، بهتر است که اثراتی که این رژیم بر روی برخی از بیماریها میگذارد را بررسی کنید و از عوارضی که ممکن است برای شما ایجاد کند، باخبر شوید. با ما همراه باشید.
رژیم کتو برای چه کسانی مناسب است؟
هدف اصلی گرفتن رژیم کتوژنیک برای اکثر افراد، کاهش وزن و لاغری است، اما همه با این هدف به سراغ رژیم کتو نمیروند. رژیم کتو در اصل در سال ۱۹۲۰ برای مدیریت بیماری صرع و کنترل تشنجها ساختهشد. همانطور که گفتیم در رژیم کتو مصرف کربوهیدرات بسیار پایین است، پس بدیهی است که میتواند برای افراد مبتلا به دیابت مناسب باشد. البته اگر دیابت نوع ۱ دارید، باید بدانید که سطح بالای کتون میتواند برای شما مضر باشد، پس در این مورد حتما باید با پزشک خود مشورت کنید.
شاید در نظر اول اینطور به نظر نرسد اما رژیم کتو میتواند برای آکنه هم مفید باشد. کاهش مصرف کربوهیدرات و کاهش سطح انسولین بدن میتواند به کاهش آکنه کمک کند. باز هم عجیب به نظر میرسد اما باید بدانید که این رژیم برای بیماریهای قلبی و عروقی هم خوب است، چون کلسترول خوب را افزایش و سطح کلسترول بد را کاهش میدهد. این موضوع باز هم به کاهش سطح انسولین مربوط است. این رژیم احتمال ابتلا به فشارخون، گرفتگی عروق، نارسایی قلبی و دیگر بیماریهای قلبی را کاهش میدهد.
علاوهبر این این رژیم از بدن در برابر سرطان محافظت میکند، به بدن در مبارزه با سایر اختلالات سیستم عصبی مانند آلزایمز؛ بیماری پارکینسون و اختلالات خواب کمک میکند. کاهش انوسلین همچنین برای بیماران مبتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک هم میتواند مفید باشد.
رژیم کتوژنیک ممکن است برای ورزشکاران استقامتی مانند دوندگان و دوچرخهسواران هم مفید باشد. این رژیم با گذشت زمان، به بهبود نسبت ماهیچه به چربی بدن کمک میکند و میزان اکسیژنی را که بدن شما میتواند در هنگام کار سخت از آن استفاده کند، افزایش میدهد.


چه کسانی نباید رژیم کتوژنیک را بگیرند؟
شاید از خود بپرسید که این رژیم برای چه کسانی مناسب نیست. متاسفانه افرادی که بیماریهای زمینهای دارند و شرایط سلامت آنها چندان مناسب نیست، نه تنها نمیتوانند رژیم کتوژنیک را بگیرند، بلکه برای گرفتن هر گونه رژیم شرایط خوبی ندارند. برای اینکه این افراد سلامت خود را حفظ کنند و به شرایط بدتری دچار نشوند، نباید از رژیمهایی که سلامت آنها را تهدید میکند، استفاده کنند.
افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند، باید رژیم متناسب خود را داشتهباشند. برای این افراد حتما به خاطر داشتهباشید که پرهیز از موارد غذایی مضر کافی است و نیازی به رعایت یک رژیم کاهش وزن نیست. در مواقعی حتی کربوهیدرات برای برخی از افراد ضروری است و حتی نیاز به مصرف چربی هم وجود دارد. بنابراین نمیتوان یک نسخهی واحد مانند رژیمهای لاغری برای این افراد بست!
این رژیم برای افرادی که تیپ بدنی اکتومورف دارند مناسب نیست.
برای رژیم کتوژنیک باید به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر شرایط سلامت شما برای گرفتن رژیم کتوژنیک مناسب باشد، برای دریافت آن باید از یک متخصص کمک بگیرید و تنها خواندن درباره این رژیم و انتخاب آن کافی نیست. برای اینکار میتوانید وارد سایت نوبتدهی آنلاین دکترتو شوید، از دکتر تغذیه ای که در دسترس هستند و یا نظرات کاربران درباره آنها مثبت است، نوبت حضوری دریافت کنید. یا اینکه میتوانید با دریافت مشاوره تغذیه تلفنی سوالات خود را بپرسید و بهترین قدم را برای دریافت رژیم کتوژنیک بردارید.





غذاهای مجاز در رژیم کتوژنیک کدامند؟
در این رژیم همانند رژیمهای دیگر فرد ملزم به رعایت برنامهی غذایی خاصی است. شما باید اکثر وعدههای غذایی خود را بر اساس این غذاها تنظیم کنید:
- گوشت: گوشت قرمز، استیک، ژامبون، سوسیس، بیکن، مرغ و بوقلمون
- ماهیهای چرب: سالمون، قزلآلا، تن و ماهی خال مخالی
- تخممرغ: تخممرغ ارگانیک یا غنی از امگا ۳
- کره و خامه: کره و خامه غلیظ
- پنیر: پنیرهای فرآورینشده مانند چدار، بز، خامه، آبی یا موزارلا.
- آجیل و دانهها: بادام، گردو، دانه کتان، تخم کدو تنبل، دانه چیا و غیره.
- روغنهای سالم: روغن زیتون طبیعی و روغن آووکادو
- آووکادو: آووکادو کامل یا گواکامول تازه
- سبزیجات کمکربوهیدرات: سبزیجات سبز، گوجهفرنگی، پیاز، فلفل و غیره.
- چاشنیها: نمک، فلفل، گیاهان و ادویهجات، ترشیجات.
در رژیم کتوژنیک باید غذاهایی مانند گوشت، ماهی، تخممرغ، کره، آجیل، روغنهای سالم، آووکادو و مقدار زیادی سبزیجات کمکربوهیدرات بخورید.
غذاهای ممنوع در رژیم کتوژیک کدامند؟
هر غذایی که کربوهیدرات بالایی دارد باید محدود شود. غذاهای زیر باید در رژیم کتوژنیک کم یا حذف شوند:
- غذاهای شیرین: نوشابه، آبمیوه، اسموتی، کیک، بستنی، آبنبات و غیره.
- غلات یا نشاسته: محصولات مبتنی بر گندم، برنج، ماکارونی، غلات و غیره.
- میوه: همه میوهها، به جز برخی توتها مانند توتفرنگی
- لوبیا یا حبوبات: نخود، لوبیا چشمبلبلی، عدس، نخود و غیره.
- سبزیجات ریشهای و غدهها: سیبزمینی، سیبزمینی شیرین، هویج، ازگیل و غیره.
- محصولات کمچرب یا رژیمی: سس مایونز کمچرب، سس سالاد و چاشنیها
- برخی از چاشنیها یا سسها: سس باربیکیو، خردل عسل، سس تریاکی، سس کچاپ و غیره.
- چربیهای ناسالم: روغنهای گیاهی فرآوریشده، سس مایونز و غیره.
- الکل: آبجو، شراب، مشروب، نوشیدنیهای مخلوط
- غذاهای رژیمی بدونقند: آبنباتهای بدونقند، شربتها، پودینگها، شیرینکنندهها، دسرها و غیره.
در رژیم کتوژنتیک باید از خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات مانند غلات، قندها، حبوبات، برنج، سیبزمینی، آبنبات، آبمیوه و حتی بیشتر میوهها اجتناب کنید.
برای اینکه بدانید آیا این رژیم برای شما مناسب است یا نه، باید نظر متخصص تغذیه را جویا شوید. در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.





نمونه رژیم کتوژنیک رایگان برای ۱ هفته
در اینجا یک نمونه رژیم کتوژنیک استاندارد را برای مدت ۱ هفته برای شما آوردهایم:
شنبه
- صبحانه: پنکیک، پنیر خامهای با زغالاخته در کنار قارچ کبابی
- ناهار: سالاد “نودل” کدو سبز و چغندر
- شام: ماهی سفید پختهشده در روغن زیتون با کلمپیچ و آجیل کاج برشتهشده.
یکشنبه
- صبحانه: نیمرو و قارچ
- ناهار: مرغ کنجدی کمکربوهیدرات و کلم بروکلی
- شام: اسپاگتی بولونی
دوشنبه
- صبحانه: کلوچه سبزیجات و تخممرغ با گوجهفرنگی
- ناهار: سالاد مرغ با روغن زیتون، پنیر فتا، زیتون و سالاد
- شام: ماهی قزلآلا با مارچوبه پختهشده در کره
سه شنبه
- صبحانه: املت تخممرغ، گوجهفرنگی، ریحان و اسفناج
- ناهار: شیر بادام، کره بادامزمینی، اسفناج، پودر کاکائو، میلکشیک استویا، توتفرنگی ورقهشده
- شام: تاکو پنیری با سالسا
چهارشنبه
- صبحانه: پودینگ چیا، شیر آجیلی با نارگیل و شاهتوت
- ناهار: سالاد آووکادو میگو
- شام: گوشت خوک با پنیر پارمزان، کلم بروکلی و سالاد
پنجشنبه
- صبحانه: املت با آووکادو، سالسا، فلفل، پیاز و ادویهجات و ترشیجات
- ناهار: یک مشت آجیل و چوب کرفس با گواکامول و سالسا
- شام: مرغ پرشده با پستو و پنیر خامهای در کنار کدو سبز کبابی
جمعه
- صبحانه: ماست یونانی بدون شکر با شیر کامل با کره بادامزمینی، پودر کاکائو و انواع توتها
- ناهار: تاکو با کوشت چرخکرده با کاهو با فلفل دلمهای خردشده
- شام: گلکلم پرشده و سبزیجات مخلوط.


شیرینی مجاز در رژیم کتوژنیک چیست؟
از آنجایی که رژیم کتوژنیک با حذف کربوهیدراتها معنی پیدا میکند، مصرف هر گونه شیرینی در آن غیرمجاز است. جالب است بدانید که حتی مصرف بسیاری از میوهها نیز در این رژیم غذایی ممنوع است. مگر مصرف میوههایی که نسبت آنتیاکسیدانی که به بدن میرسانند، به قندی که در بدن ذخیره یا مصرف میشود، بسیار بیشتر است.
پس هنگامیکه میخواهید رژیم کتوژنیک بگیرید، باید با شیرینیها خداحافظی کنید. زیرا شیرینیها حاوی کربوهیدارتها هستند. همانطور که میدانید کربوهیدارتها از ۳ عنصر هیدروژن، کربن و اکسیژن ساختهشدهاند. شیرینی یا قند هم این ۳ عنصر اصلی را دارد. پس مصرف این ماده در رژیم کتوژنیک ممنوع است.
خرما در رژیم کتوژنیک مجاز است؟
استفاده از خرما در بسیاری از رژیمهای لاغری آزاد است و میتواند یکی از بهترین تامینکنندههای منابع انرژی باشد. اما این میوه در رژیم کتوژنیک آزاد نیست. زیرا این ماده کربوهیدرات دارد و کتو نیست. بنابراین نمیتوانید آن را در رژیم غذایی خود جای دهید.


میوه های مجاز در رژیم کتوژنیک کدامند؟
میوه یکی از مواد غذایی است که مقدار زیادی کربوهیدرات دارد. قندهای میوهها از انواع مختلفی هستند. از طرفی میدانیم که میوهها حاوی آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی هستند. برخی از میوهها قند بیشتری دارند و برخی از آنها حاوی مقادیر زیادی آنتیاکسیدان و ویتامین و مواد معدنی هستند. پس مصرف میوه در رژیم کتوژنیک ممنوع است، اما یک استثنا وجود دارد.
هنگامیکه رژیم کتوژنیک میگیرید، میتوانید از برخی از میوهها مانند بریها (توتفرنگی، ذغالاخته، تمشک و غیره) به مقدار محدود استفاده کنید. زیرا قند این میوهها به نسبت آنتیاکسیدانی که دارند، کمتر است و میتوان این مقدار کربوهیدرات را در مصارف اندک، نادیده گرفت.
گوجه سبز در رژیم کتوژنیک مجاز است؟
گوجه سبز جزو سبزیها محسوب نمیشود. بنابراین این میوه از میوههای ممنوعه در رژیم کتوژنیک است.


فواید رژیم کتوژنیک: بیماری هایی که با رژیم کتوژنیک بهتر میشوند
رژیم کیتو ممکن است اثرات مفیدی بر بسیاری از بیماریها داشتهباشد. مثل:
- بیماریهای قلبی: ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی مثل کلسترول خوب بدن، فشارخون و قندخون را بهبود میبخشد.
- سرطان: این رژیم سرعت رشد بسیاری از تومورها را کاهش میدهد.
- آلزایمر: این رژیم علایم بیماری و سرعت پیشرفت بیماری را کاهش میدهد.
- صرع: تحقیقات نشان دادهاست که رژیمهای کتوژنیک موجب کاهش قابلتوجهی در تعداد تشنجها میشود.
- سندروم تخمدان پلیکیستیک: این رژیم سطح انسولین خون را کاهش میدهد، انسولین نقش قابلتوجهی در ایجاد سندروم تخمدان پلیکیستیک دارد.
- ضایعات مغزی: تحقیقات حیوانی نشان دادهاست که رعایت این رژیم پس از ضایعه مغزی، به کاهش ناهوشیاری و بهبود سریعتر کمک میکند.
- آکنه: کاهش سطح انسولین و استفادهی کمتر از مواد فرآوریشده به بهبود آکنه کمک میکند.
- دیابت: مطالعات انجامشده بر بیماران دیابتی و پیشدیابتی نشان میدهد که این رژیم با کاهش تودهی چربی شانس ابتلا به دیابت را کاهش میدهد. علاوهبر این حساسیت به انسولین افزایش مییابد.


چه بیماری هایی با رژیم کتوژنیک بدتر می شوند؟
رژیم کتوژنیک میتواند خطراتی داشتهباشد. اگر بیماریهای زیر را دارید، احتمالا این رژیم چندان مناسب شما نباشد:
- افزایش چربی بد (LDL): این رژیم از چربی اشباعشده پر است و در واقع چربی بد بدن (LDL) را افزایش میدهد. افزایش چربی بد بدن ارتباط مستقیم با بیماریهای قلبی دارد.
- سوءتغذیه: اگر بهطور معمول از سبزیجات و میوهها منظم استفاده میکنید، ممکن است با شروع این رژیم دچار سوءتغذیهی ریزمغذیهایی مثل منیزیوم، سلنیوم، فسفر، ویتامین B و C شوید.
- مشکلات کبدی: در رژیم به دلیل مصرف زیاد چربیها، کار کبد زیاد میشود. درواقع متابولیسم چربی در کبد افزایش مییابد و همین ممکن است موجب بدتر شدن مشکلات قبلی کبدی شود.
- مشکلات کلیوی: کلیه متابولیسم پروتئین را برعهده دارد، به دلیل افزایش مصرف پروتئین ممکن است کلیه دچار کار اضافی شود.
- یبوست: در برنامهی این رژیم به دلیل حذف غلات و حبوبات، فیبر کمی در مواد دریافتی وجود دارد.
- افکار متغیر و تغییر خلق: مغز برای عملکرد خود به کربوهیدراتهای سالم نیاز دارد. اما در این رژیم به دلیل کاهش مصرف قند، ممکن است فرد دچار بیقراری و گیجی شود.
قبل از شروع رژیم کتو باید شرح کاملی از وضعیت سلامت و بیماریهای خود به متخصص تغذیه بدهید تا پزشک تشخیص دهد این رژیم برای شما مناسب است یا نه.
در این ویدئو دکتر محمدحسن افتخاری متخصص تغذیه در مورد اینکه عوارض رژیم کتوژنیک چیست با شما صحبت میکنند.
عوارض جانبی رژیم کتوژنیک چیست؟
رژیم کتوژنیک یک رژیم محدود یا تکبعدی نیست و شما در آن میتوانید انواع غذاها را بخورید، ازاینرو عوارض جانبی کمی برای فرد دارد. این رژیم برای اکثر افراد سالم بیخطر است، اما به هر حال شما بدن را وارد یک حالت جدید کردهاید و ممکن است بدن برای سازگار شدن با آن به چالش بیفتد. به این حالت آنفولانزای کتو میگویند که ممکن است شامل علائم زیر باشد:
- سردرد
- ضعف
- تحریکپذیری.
در این مدت همچنین ممکن است یبوست، قند خون پایین خفیف یا سوءهاضمه داشتهباشید. هنگامیکه بدن شما به سراغ ذخایر چربی میرود، ممکن است کمی به کلیهها فشار بیاید. رژیمهای کمکربوهیدرات مانند کتو میتوانند منجر به ایجاد سنگ کلیه یا سطوح بالای اسید در بدن شوند (اسیدوز). بهتر است هیچ رژیمی را خودسرانه شروع نکنید. بدن شما برای سازگارشدن با رژیم و یا بعد از رژیم دچار تغییرات زیادی میشود. برای اینکه بتوانید روی این تغییرات نظارت داشتهباشید و اثرات جانبی منفی آن را به حداقل برسانید، حتما باید تحت نظر متخصص تغذیه باشید.
خطرات رژیم کتو چیست؟
هر رژیمی در طولانیمدت خطراتی دارد. گرفتن رژیم کتو هم در طولانی مدت ممکن است اثرات منفی داشتهباشد، از جمله:
- پروتئین کم در خون
- چربی اضافی در کبد
- سنگ کلیه
- کمبود ریز مغذیها.
در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
نکاتی برای رعایت رژیم کتوژنیک
همیشه برای اینکه یک رژیم را به درستترین شکل ممکن بگیرید، باید نکات مهم و ضروری آن را رعایت کنید. مثلا اینکه برخی از اصطلاحات مورد استفاده در این رژیم چه معنایی دارند، میتواند راهگشای شما در بسیاری از مسائل باشد. در
دریافت رژیم کتوژنیک رایگان امکان پذیر است؟
اولا، به خاطر داشتهباشید که استفاده از انواع رژیمهای رایگان در رژیم کتوژنیک میتواند مشکلساز باشد. زیرا استفاده از رژیمهای رایگانی که در اینترنت و یا در فضاهای دیگر وجود دارند، میتواند راههای اشتباهی را پیش پای شما بگذارد و از راههایی استفاده کنید که به سلامت شما آسیب بزند. بنابراین بهترین کاری که میتوانید انجام دهید، این است که از یک متخصص تغذیه این رژیم را دریافت کنید. هنگامی که از متخصص تغذیه این رژیم را دریافت میکنید، از معایب و مزایایی که برای شما دارد، به خوبی آگاه هستید. بنابراین با آگاهی رژیم را انتخاب میکنید.
هرم کتوژنیک چیست؟ (هرم غذایی کتوژنیک)
هرم کتوژنیک یک مثلث بزرگ است که در آن مواد غذایی که بیشتر و کمتر در این رژیم درخواست میشود و مورد نیاز است، از کف به نوک مثلث قرار دادهشدهاند. این هرم شبیه به هرم غذایی است اما مواد درون آن تفاوت دارند. بنابراین در این هرم میتوانید کتوها را در کف و قاعدهی مثلث ببینید و در نوک آن یا تیزی مثلث میتوانید میوههای مجاز را ببینید. در این رژیم غذایی موادی که در این رژیم غیرمجاز هستند، وجود ندارند.


سؤالات متداول شما
مثل همیشه در این بخش از مطلبمان به تعدادی از سؤالات پرتکرار شما جواب میدهیم.
در هر رژیمی ممکن است حجم ماهیچهای از بین برود، اما مصرف زیاد پروتئین و سطح کتون بالا موجب از بین رفتن حداقلی حجم ماهیچهای نسبت به دیگر رژیمها میشود.
پروتئین در حد متوسط باید مصرف شود، چرا که مصرف بیشازحد پروتئین موجب افزایش ناگهانی انسولین و کاهش کتون میشود. حداکثر مقدار مجاز پروتئین مصرفی ۳۵% است.
بله در فرآیند کتوز (زمانی که بدن برای تامین انرژی کربوهیدرات لازم را نداشتهباشد، برای تولید انرژی چربیها را به کتون تبدیل میکند) طبیعی است و نیاز به بررسی نیست.
بله از عوارض شایع این رژیم بوی بد دهان است. برای رفع بوی بد دهان آب زیاد بنوشید یا آدامسهای بدون قند استفاده کنید.
خیر، مردم اغلب کتوزیس با کتواسیدوز را اشتباه میگیرند. کتوز شرایط طبیعی است که در این مقاله توضیح دادهشد. اما کتواسیدوزیس در بیماران دیابتی که دیابتشان کنترل نشدهاست، رخ میدهد.
اسهال و مشکلات گوارشی در رژیم کتوژنیک شایع است و معمولا بعد از ۳ تا ۴ هفته برطرف میشود. اگر همچنان مشکلات گوارشی ادامهداشت، سعی کنید از سبزیجات پرفیبر و همچنین مکمل منیزیوم استفاده کنید. در صورت ادامهدار شدن مشکلات گوارشی به متخصص گوارش مراجعه فرمایید.
یکی از معضلاتی که رژیم کتوژنیک میتواند برای ایرانیهایی که این رژیم را میگیرند ایجاد کند، آزاردهنده بودن آن برای این افراد است. شاید بپرسید چرا؟ معمولا بیشتر ما ایرانیها وعدههای غذایی پر از کالری و دارای کربوهیدرات زیاد مصرف میکنیم. سفرهی غذای یک ایرانی مقدار زیادی کربوهیدرات اعم از نان و برنج دارد و کنار گذاشتن همهی اینها شاید برای ما سخت باشد. در ادامه برخی از مواد غذایی و وعدههای غذایی را به شما معرفی میکنیم که میتوانند به رژیم غذایی ایرانی نزدیکتر باشند و سختی این رژیم را کم کنند.
کوفتهی مرغ و قارچ میتواند یک غذای نزدیک به وعدههای پر کربوهیدرات ایرانی باشد. سالاد سزار رژيمی هم یکی دیگر از آپشنهایی است که میتواند برای شما دلپذیر باشد. سالاد اسفناج هم تا حدودی میتواند پرکنندهی جای خالی وعدههای غذایی ایرانیپسند باشد.
نوشابههای رژیمی در رژیم کتوژنیک مجاز هستند. زیرا این نوشابهها حاوی قندهای مصنوعی هستند. اما بهتر است که مصرف این نوشیدنیها به حداقل برسد زیرا زمانی که به مقدار زیاد نوشیدنیهای رژيمی در رژیم غذایی شما قرار دادهشود، ممکن است که کاهش وزن شما کمتر از حدی که میتواند، باشد. پس بهتر است که مصرف این نوشیدنیها کمتر شود. از جمله نوشیدنیهای رژیمی که میتوان در رژیم کتوژنیک مصرف کرد میتوان به نوشابه کوکا ZERO (بدون شکر)، آب گازدار بدون شکر کریستال و آب گازدار بدون شکر آکوافینا اشاره کرد.
رژیم کتوژنیک رژیم خطرناکی نیست زیرا یک رژیم استاندارد و مناسب است و مواد غذایی مورد نیاز بدن شما توسط آن تامین میشود. اما مانند هر رژیم دیگری میتواند معایبی هم داشتهباشد. معایب رژیم کتوژنیک شامل موارد زیر است؛
۱. گاهی ممکن است که میزان اسید بدن افزایش پیدا کند و دچار اسیدوز شوید.
۲. در مواردی ممکن است که فرد به سنگ کلیه مبتلا شود.
۳. ممکن است که فرد به ریزش مو مبتلا شود.
۴. افرادی که ورزش میکنند ممکن است که با کاهش سطح انرژی مواجه شوند.
۵. در مواردی سرگیجه و بیحالی گزارش شدهاست.
۶. برخی افراد ممکن است با سردرد مواجه شوند.
۷. کاهش ریزمغذیها میتواند در افراد دیدهشود.
برای دریافت رژیم کتوژنیک باید به متخصص تغذیه مراجعه کنید. توجه داشتهباشید که رژیم گرفتن بدون مشورت با متخصص تغذیه میتواند به جای فایدهداشتن، به شما آسیب برساند. پس بهتر است که برای دریافت این رژیم با متخصص مشورت کنید.
روغنهایی که میتوان در رژیم کتوژنیک مصرف کرد، شامل روغنهای طبیعی است. برخی از روغنهایی که در رژیم کتوژنیک مجاز هستند شامل روغن نارگیل، روغن زیتون، روغن آووکادو، کره و روغن بذر کتان هستند. روغنهایی که نمیتوان استفاده کرد روغن آفتابگردان و روغنهای مضر هستند.
کشک بادمجان از مواد غذایی است که میتواند در رژیم کتوژنیک قرار داشتهباشد اما نمیتوان آن را به مقدار زیاد مصرف کرد. زیرا این غذا حاوی لبنیاتی مانند کشک است. بهتر است که این غذا را بدون کشک خورد. زیرا بادمجان را میتوان به مقدار محدود مصرف کرد. لبنیات در بالای هرم رژیم غذایی کتوژنیک قرار دارد و مصرف آن باید محدود باشد. بریها و تخمهی آفتابگردان هم در بالای این هرم قرار دارند.
مصرف این دانه در رژیم کتوژنیک چندان توصیه نمیشود. میتوان این دانه را مصرف کرد اما از آنجایی که در بالای هرم کتوژنیک قرار دارد، بهتر است که مصرف آن را تا جایی که میتوانید محدود کنید. در واقع محل قرارگیری این دانه در هرم کتوژنیک، در کنار لبنیات است، پس باید به مقدار بسیار کم مصرف شود.
رژیم کتوژنیک میتواند مدت زمانهای متفاوتی داشتهباشد. این رژیم میتواند از ۲ تا ۳ هفته و ۶ تا ۱۲ ماه متفاوت باشد. بنابراین اینکه چه مدت زمانی برای رژیم شما در نظرگرفتهشود، باید با نظر متخصص تغذیه باشد.
لبنیات جزو کتو نیستند و نمیتوان از آن در این رژیم استفاده کرد.
رژیم پالئو و رژیم کتوژنیک بسیار به هم شبیه هستند اما با هم تفاوتهایی در نوع غذاهای مجاز، تاثیر بر بدن و میزان سلامتی متفاوت هستند.
این دو رژیم کاملا متفاوت هستند. میزان مصرف کربوهیدرات در رژیم کرب سایکلینگ ممکن است در بعضی روزها زیاد باشد.





نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
رژیم کتوژنیک یکی از معروفترین رزیمهای غذایی در چند سال اخیر است که طرفداران زیادی دارد. در این رژیم شما باید بسیار کمی کربوهیدرات و حجم زیادی پروتئین و چربی مصرف کنید. نگران نباشید این مصرف چربی زیاد بدن شما را در خطر نمیاندازد بلکه بدن شما را مجبور میکند تا در نبود کربوهیدرات از چربی برای تأمین انرژی استفاده کنید.
مزیت عمده رژیم کتو، کاهش وزن است. علاوه بر این رژیم کتو میتواند برای بیماران قلبی، دیابتی و برخی مشکلات مغزی مفید باشد. در رژیم کتو باید غذاهایی مانند گوشت، ماهی، تخممرغ، کره، آجیل، روغنهای سالم، آووکادو و مقدار زیادی سبزیجات کمکربوهیدرات بخورید. تنوع غذا در این رژیم کم نیست و شما میتوانید غذاهای دلخواهتان را در آن بگنجانید، البته اگر حاوی چربی سالم باشد. در این رژیم باید از مصرف منابع مختلف کربوهیدرات مانند غلات، قندها، حبوبات، برنج، سیبزمینی، آبنبات، آبمیوه و حتی بیشتر میوهها اجتناب کنید.
همانطور که میدانید بهترین رژیمهای دنیا هم برای تعدادی افراد مناسب نیستند. برای اینکه بدانید آیا این رژیم برای شما مناسب است یا نه باید نظر متخصص تغذیه را جویا شوید. در دکترتو میتوانید با بهترین متخصص تغذیه در شهر خود آشنا شوید، با آنها بهصورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی تغذیه میتوانید از دکترتو کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
https://www.webmd.com/diet/ss/slideshow-ketogenic-diet
https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/should-you-try-the-keto-diet
https://www.healthline.com/nutrition/ketogenic-diet-101
https://www.healthline.com/nutrition/10-signs-and-symptoms-of-ketosis#_noHeaderPrefixedContent
https://www.dietdoctor.com/low-carb/keto#safety
https://www.healthline.com/nutrition/10-signs-and-symptoms-of-ketosis#_noHeaderPrefixedContent
https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/should-you-try-the-keto-diet
https://www.webmd.com/diet/ss/slideshow-ketogenic-diet
8 پاسخ
سلام خواستم بدونم با توجه به اینکه تو این رژیم گوشت وجود داره میشه بدون استفاده از گوشت هم این رژیم رو گرفت؟
سلام فرقی نمیکنه فقط منبع اصلی تغذیه باید چربی و پروتئین باشه
سلام آیا خوردن گوشت در این رژیم محدودیتی داره؟
سلام دوست عزیز خیر استفاده از گوشت در رژیم کتو محدودیتی ندارد
آیا این رژیم به درمان کبد چرب کمک می کند؟
سلام بله می تواند به درمان کبد چرب گرید 2 کمک کند
سلام.
من با این رژیم تونستم تو ماه اول به خوبی وزنمو کم کنم اما الان چند وقتی هست که دیگه کاهش وزن نداشتم.
باید چیکار کنم؟
سلام دوست عزیز جواب گویی این رژیم برای مدت کوتاهی است