فهرست مطالب
آلزایمر (Alzheimer) یک اختلال پیشرونده عصبی و شایع‌ترین علت زوال عقل است که با تخریب تدریجی سلول‌های مغز، باعث بروز مشکلات حافظه، تفکر و رفتار می‌شود. این بیماری معمولاً در سنین بالای ۶۵ سال ظاهر می‌شود، اما در مواردی می‌تواند در جوانی نیز بروز کند. علائم آن به مرور زمان شدت می‌گیرد؛ به‌طوری‌که در مراحل ابتدایی با فراموشی خفیف آغاز شده و در مراحل پیشرفته می‌تواند توانایی برقراری ارتباط و انجام فعالیت‌های روزمره را از بین ببرد. طول عمر بیماران پس از تشخیص معمولاً ۴ تا ۸ سال است، اما با مراقبت و درمان مناسب می‌تواند تا ۲۰ سال افزایش یابد. دلیل دقیق بروز آلزایمر هنوز مشخص نیست، اما اختلال در عملکرد پروتئین‌های مغزی و آسیب به نورون‌ها نقش مهمی در ایجاد آن دارد.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر یک نوع از بیماری های مغز و اعصاب است که باعث تخریب تدریجی نورون‌ها (سلول‌های عصبی) در مغز می‌شود. مغز انسان از حدود ۱۰۰ میلیارد نورون تشکیل شده که هرکدام وظایف خاصی دارند، مانند حافظه، تفکر، و حواس پنجگانه. این سلول‌ها به یکدیگر متصل شده و مانند کارخانه‌های کوچک عمل می‌کنند؛ اطلاعات را پردازش کرده و انرژی مورد نیاز را تولید می‌کنند. در بیماری آلزایمر، اختلال در عملکرد این سلول‌ها مانع از کارکرد صحیح مغز شده و به تدریج توانایی فرد در انجام فعالیت‌های روزمره کاهش می‌یابد. هرچند علت دقیق این اختلالات هنوز کاملاً مشخص نیست، اما آسیب به نورون‌ها و اختلال در برقراری ارتباط بین آنها باعث بروز مشکلات جدی و در نهایت مرگ بیمار می‌شود.
سن شروع آلزایمر؛ آلزایمر از چه سنی شروع می شود؟
آلزایمر یکی از بیماری‌هایی است که در اکثر مواقع در سنین بالا بروز می‌کند و علائم آن در سنین بالا دیده می‌شود. اما مواردی هم وجود دارد که در سنین پایین‌تر مرد و زن علائم آلزایمر را نشان دهند. مثلا افرادی که علامت‌های الزایمر را نشان می‌دهند معمولا بالای ۶۰ سال هستند. در واقع از ۶۰ سال به بالا تازه علائم شروع به بروز پیدا کردن می‌کند. اما مواردی هم وجود دارد که در سنین ۳۰ سال و یا ۴۰ سال هم افراد علائم آلزایمر را نشان داده‌اند. این حالت آلزایمر زودرس است. علائم و نشانه‌های اولیه آلزایمر بین افراد با هم متفاوت است و می‌تواند شروع متنوعی داشته باشد.
آلزایمر در جوانی
آلزایمر معمولاً یک بیماری مرتبط با سنین بالا است، اما در برخی موارد نادر، افراد زیر ۶۵ سال نیز به آلزایمر مبتلا می‌شوند که به آن آلزایمر زودرس گفته می‌شود. این نوع آلزایمر معمولاً ناشی از تغییرات ژنتیکی است و در برخی خانواده‌ها به ارث می‌رسد. آلزایمر زودرس می‌تواند در افراد جوان‌تر از ۳۰ سال نیز بروز کند و با علائم مشابه آلزایمر در سنین بالا، مانند فراموشی، مشکلات حافظه و اختلالات شناختی همراه است. عواملی مانند جهش‌های ژنی در ژن‌های APP، PSEN1 یا PSEN2 می‌توانند در ابتلا به این نوع آلزایمر نقش داشته باشند. ابتلا به آلزایمر در سنین جوانی معمولاً شدیدتر و سریع‌تر پیشرفت می‌کند و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد.
در تکلم و یادآوری اطلاعات دچار مشکل شدی؟
همین حالا با متخصص مشورت کن.
نشانه های آلزایمر چیست؟
علائم آلزایمر معمولاً با مشکلاتی در حافظه و یادآوری اطلاعات جدید شروع می‌شود، مانند فراموشی نام افراد یا رویدادهای اخیر. با پیشرفت بیماری، فرد دچار سردرگمی در زمان و مکان می‌شود و قادر به انجام کارهای پیچیده یا تصمیم‌گیری صحیح نیست. علاوه بر این، تکرار سوالات، مشکل در شناخت چهره‌ها و اشیاء، و اختلال در تکلم و نوشتن از دیگر علائم شایع است. تغییرات خلقی و رفتاری مانند اضطراب، افسردگی و نوسانات غیرطبیعی در خلق و خو نیز در بیماران مشاهده می‌شود. اگر این علائم به تدریج بدتر شوند، مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب ضروری است.
متن انگلیسی: «The way people with Alzheimer’s disease die is different from person to person, but there’s a basic pattern to the process. They slowly lose the ability to control basic body functions, such as eating, drinking, and toileting. After a while, their body shuts down. They can’t move much on their own.»
به نقل از سایت webmd
ترجمه فارسی: «نحوه مرگ افراد مبتلا به آلزایمر از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما یک الگوی اساسی برای این روند وجود دارد. آنها به آرامی توانایی کنترل عملکردهای اساسی بدن مانند خوردن، نوشیدن و دستشویی را از دست می‌دهند و بعد از مدتی بدنشان خاموش می‌شود. همچنین بیماران نمی‌توانند در زمان طولانی به تنهایی حرکت کنند.»
عوامل موثر در ابتلا به آلزایمر (علت آلزایمر چیست؟)
علت دقیق ابتلا به آلزایمر هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما عوامل مختلفی می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد. تغییرات در مغز که باعث آسیب به سلول‌های عصبی و اختلال در عملکرد شناختی می‌شود، معمولاً به مرور زمان بروز می‌کند. همچنین، برخی بیماری‌ها و شرایط سلامتی، از جمله مشکلات قلبی و عروقی، می‌توانند به عنوان عوامل خطر در ایجاد آلزایمر عمل کنند. عوامل موثر در ابتلا به آلزایمر عبارتند از:
تشخیص آلزایمر یا تست آلزایمر چگونه است؟
برای تشخیص آلزایمر، یک تست واحد وجود ندارد و متخصص نورولوژی باید نشانه‌ها، علائم، سابقه بیماری و احتمال سایر بیماری‌های مغزی را بررسی کند. برای تأیید تشخیص، ممکن است از آزمایش‌های مختلفی مانند تست‌های شناختی، تصویربرداری مغزی (MRI، CT یا PET)، آزمایش‌های خون و ارزیابی عملکرد حافظه استفاده شود. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا علت تغییرات شناختی بیمار را شناسایی کرده و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
مدیریت و درمان بیماری آلزایمر چیست؟
درمان آلزایمر شامل داروهایی است که می‌توانند روند پیشرفت علائم حافظه و تغییرات شناختی را کند کنند. داروهای مهارکننده‌های کولین‌استراز مانند دونپزیل، گلاتامین و ریواستیگمین با تقویت ارتباطات سلولی مغز، عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشند و ممکن است علائم عصب‌شناختی مانند افسردگی را کاهش دهند. ممانتین، دارویی که معمولاً همراه با مهارکننده‌های کولین‌استراز مصرف می‌شود، می‌تواند سرعت پیشرفت علائم متوسط تا شدید را کاهش دهد. همچنین، داروهای ضد افسردگی در برخی موارد برای کنترل علائم رفتاری تجویز می‌شوند. این درمان‌ها به کاهش علائم کمک کرده، اما درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد.
نگران علائم آلزایمر هستی؟ معطل نکن، سریعاً نوبت حضوری از دکتر بگیر.
انواع آلزایمر کدامند؟
آلزایمر یکی از شایع‌ترین انواع دمانس است که می‌تواند با علائم مختلفی در افراد ظاهر شود. انواع مختلف آلزایمر بر اساس ویژگی‌ها، زمان بروز و علائم اصلی آنها دسته‌بندی می‌شوند. این دسته‌بندی شامل آلزایمر زودرس که در افراد زیر ۶۵ سال رخ می‌دهد، آلزایمر دیررس که در سنین بالاتر از ۶۵ سال آغاز می‌شود، و آلزایمر خانوادگی که به طور ژنتیکی به نسل‌های بعدی منتقل می‌شود، می‌باشد. علاوه بر این، آلزایمر ممکن است با تظاهرات خاصی مانند مشکلات زبانی، دیداری یا حرکتی همراه باشد. برخی از انواع آلزایمر عبارتند از:
- آلزایمر زودرس
- آلزایمر دیررس
- آلزایمر خانوادگی
- آلزایمر با تظاهر زبانی
- آلزایمر با تظاهر دیداری
- آلزایمر با تظاهر حرکتی
- آلزایمر ترکیبی
۱. آلزایمر زودرس (Early-onset Alzheimer’s)
آلزایمر زودرس به نوعی از بیماری آلزایمر اطلاق می‌شود که در افراد زیر ۶۵ سال بروز می‌کند. این نوع از آلزایمر کمتر رایج است، اما علائم آن مشابه با آلزایمر دیررس است، از جمله فراموشی، مشکلات شناختی و کاهش توانایی در انجام وظایف روزمره. ژنتیک نقش مهمی در بروز آلزایمر زودرس دارد و معمولاً در خانواده‌هایی با سابقه آلزایمر مشاهده می‌شود.
۲. آلزایمر دیررس (Late-onset Alzheimer’s)
آلزایمر دیررس شایع‌ترین نوع بیماری آلزایمر است و معمولاً بعد از ۶۵ سالگی شروع می‌شود. این نوع آلزایمر معمولاً با از دست دادن حافظه، مشکلات در تصمیم‌گیری، و کاهش توانایی در برقراری ارتباط همراه است. عوامل ژنتیکی، محیطی و سبک زندگی در بروز آلزایمر دیررس تاثیر دارند.
۳. آلزایمر خانوادگی (Familial Alzheimer’s Disease – FAD)
آلزایمر خانوادگی یک نوع نادر از آلزایمر است که به طور ژنتیکی به نسل‌های بعدی منتقل می‌شود. این نوع از آلزایمر معمولاً در سنین جوانی یا میانه‌سالی شروع می‌شود و با از دست دادن حافظه و توانایی‌های شناختی به سرعت پیشرفت می‌کند. جهش‌های ژنتیکی خاص مسئول بروز این نوع از بیماری هستند.
۴. آلزایمر با تظاهر زبانی (Language Variant Alzheimer’s)
آلزایمر با تظاهر زبانی نوعی از آلزایمر است که مشکلات زبانی و گفتاری را به عنوان علائم اصلی بروز می‌دهد. افراد مبتلا به این نوع آلزایمر ممکن است دچار مشکلاتی در درک زبان، پیدا کردن کلمات مناسب یا فهم جملات پیچیده شوند. این نوع آلزایمر معمولاً به تدریج پیشرفت کرده و به مشکلات حافظه نیز منجر می‌شود.
۵. آلزایمر با تظاهر دیداری (Visuospatial Variant Alzheimer’s)
آلزایمر با تظاهر دیداری بیشتر با مشکلات در ادراک فضایی و بصری همراه است. افراد مبتلا به این نوع از آلزایمر ممکن است در تشخیص اشیاء، شناسایی مکان‌ها یا پیروی از دستورالعمل‌های ساده دچار مشکل شوند. این نوع آلزایمر اغلب با مشکلاتی در جهت‌یابی و فعالیت‌های روزمره همراه است.
۶. آلزایمر با تظاهر حرکتی (Motor Variant Alzheimer’s)
در این نوع آلزایمر، علائم حرکتی همچون ضعف عضلانی، دشواری در حرکت، لرزش و مشکلات در هماهنگی بدن برجسته می‌شوند. علائم این نوع آلزایمر بیشتر شبیه به بیماری پارکینسون است و ممکن است باعث مشکلاتی در راه رفتن و انجام کارهای بدنی شود.
۷. آلزایمر ترکیبی (Mixed Dementia – Alzheimer’s + دیگر انواع دمانس)
آلزایمر ترکیبی زمانی رخ می‌دهد که بیماری آلزایمر با انواع دیگر دمانس مانند دمانس عروقی یا دمانس پارکینسونی ترکیب شود. این نوع آلزایمر معمولاً علائم گسترده‌تری دارد که شامل مشکلات حافظه، تفکر و حرکت است. تشخیص و درمان این نوع بیماری پیچیده‌تر از آلزایمر خالص است.
تفاوت دمانس و آلزایمر چیست؟
مانس و آلزایمر دو اصطلاح متفاوت هستند که اغلب به اشتباه معادل هم استفاده می‌شوند. دمانس به اختلالات شناختی اطلاق می‌شود که باعث کاهش توانایی‌های ذهنی مانند حافظه، تفکر و تصمیم‌گیری می‌شود و می‌تواند به دلایل مختلفی مانند بیماری‌های عروقی، سکته مغزی یا آسیب‌های مغزی ایجاد شود. در مقابل، آلزایمر نوعی خاص از دمانس است که شایع‌ترین نوع آن محسوب می‌شود و به تدریج باعث تخریب حافظه و سایر عملکردهای شناختی می‌شود. آلزایمر به دلیل تجمع پلاک‌های آمیلوئید و تاو در مغز رخ می‌دهد، در حالی که دمانس می‌تواند ناشی از انواع دیگر اختلالات مغزی باشد.
عوارض آلزایمر چیست؟
عوارض آلزایمر می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد بگذارد. این بیماری با آسیب به مغز، عملکرد شناختی، حافظه و رفتار فرد را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و در مراحل پیشرفته، زندگی روزمره و استقلال بیمار را به شدت محدود می‌کند. علاوه بر مشکلات حافظه و تفکر، اختلالات رفتاری و جسمانی نیز از عوارض شایع آلزایمر هستند. این عوارض می‌تواند شامل ناتوانی در انجام فعالیت‌های شخصی، مشکلات حرکتی، و از دست دادن توانایی برقراری ارتباط باشد. در نهایت، مشکلاتی مانند بی‌اختیاری، خطر ابتلا به عفونت‌ها و کاهش کیفیت زندگی بیمار را در پی دارد. عوارض آلزایمر عبارتند از:
- کاهش حافظه و توانایی‌های شناختی: مشکلات جدی در یادآوری اطلاعات جدید و تصمیم‌گیری.
- اختلالات رفتاری و روانی: اضطراب، افسردگی، توهم و تغییرات شدید خلقی.
- ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره: دشواری در انجام کارهای ساده مانند خوردن، لباس پوشیدن و شستشو.
- بی‌اختیاری ادرار و مدفوع: از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع در مراحل پیشرفته.
- مشکلات حرکتی: اختلالات در راه رفتن، تعادل و هماهنگی که می‌تواند منجر به افتادن بیمار شود.
- خطر ابتلا به عفونت‌ها: کاهش توانایی در حفظ بهداشت شخصی که ممکن است منجر به عفونت‌های پوستی یا ریوی شود.
- از دست دادن توانایی برقراری ارتباط: ناتوانی در برقراری ارتباط مؤثر در مراحل پیشرفته.
آلزایمر و مرگ زودرس
آلزایمر یک بیماری پیشرونده است که با آسیب به سلول‌های مغزی باعث اختلالات حافظه، تفکر و رفتار می‌شود. در مراحل پیشرفته، آلزایمر می‌تواند به مرگ زودرس منجر شود، به ویژه زمانی که عملکردهای حیاتی مغز مانند کنترل تنفس، حرکت و بلع دچار اختلال شوند. در این مراحل، بیمار قادر به انجام فعالیت‌های روزمره نیست و نیاز به مراقبت دائمی دارد. آسیب به سیستم‌های مختلف بدن، از جمله سیستم ایمنی، به دلیل ناتوانی در حفظ بهداشت شخصی و ضعف جسمانی، می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی مانند پنومونی یا سپسیس شود که در نهایت به مرگ بیمار می‌انجامد. همچنین، مشکلات حرکتی و بی‌اختیاری ادرار و مدفوع می‌تواند خطرات اضافی را برای سلامت بیمار به همراه داشته باشد.
پیشگیری از آلزایمر چگونه است؟
پیشگیری از آلزایمر هنوز به طور قطعی امکان‌پذیر نیست، اما تغییرات در سبک زندگی می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. با اتخاذ برخی عادات سالم می‌توان عملکرد مغز را تقویت کرده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. روش‌های پیشگیری از آلزایمر عبارتند از:
- رژیم غذایی سالم: مصرف میوه‌ها، سبزیجات، ماهی‌های چرب و روغن زیتون
- ورزش منظم: انجام فعالیت‌های بدنی مانند پیاده‌روی یا ورزش‌های هوازی
- تحریک ذهنی: انجام فعالیت‌های فکری مانند پازل، خواندن یا یادگیری زبان
- خواب کافی: داشتن خواب منظم و کافی برای بازسازی مغز
- مدیریت استرس: استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن و یوگا
- روابط اجتماعی فعال: مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و ارتباط با دیگران
- کنترل بیماری‌های قلبی: پیگیری فشار خون، دیابت، کلسترول و جلوگیری از مصرف دخانیات
جدول برای جلوگیری از آلزایمر
حل جدول به عنوان یک فعالیت ذهنی چالش‌برانگیز می‌تواند تأثیر زیادی بر جلوگیری از آلزایمر داشته باشد. این فعالیت‌ها به تقویت حافظه، تمرکز و تفکر انتقادی کمک کرده و از تحلیل رفتن توانایی‌های شناختی جلوگیری می‌کنند. حل جدول باعث تحریک بخش‌های مختلف مغز می‌شود و ارتباطات عصبی را تقویت می‌کند، که می‌تواند به تأخیر انداختن علائم آلزایمر و سایر اختلالات شناختی کمک کند. همچنین، این نوع فعالیت‌های فکری به افزایش قدرت ذهنی و حفظ سلامت مغز در سنین بالا کمک می‌کنند.
برای جلوگیری از الزایمر چه بخوریم؟
برای پیشگیری از آلزایمر، مصرف مواد غذایی مغذی که از سلامت مغز حمایت می‌کنند اهمیت دارد. مواد غذایی مفید شامل میوه‌ها، سبزیجات، ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین، روغن زیتون و غلات کامل هستند. مصرف آجیل و دانه‌ها مانند گردو و تخم کتان که سرشار از امگا۳ هستند، همچنین سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و بروکلی برای تقویت عملکرد مغز مفید است. ادویه‌ها مانند زردچوبه (کورکومین) و دارچین نیز خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند که به حفظ سلامت مغز کمک می‌کنند. رژیم غذایی سالم، همراه با مصرف کافی آب و چای سبز، می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.
۴.۹ (۱۶۵۰ نظر)۵ (۱۶۰۵ نظر)۴.۸ (۶۲۲ نظر)۴.۸ (۴۸۸ نظر)۴.۹ (۴۷۵ نظر)۵ (۴۲۱ نظر)سخن پایانی دکترتو درباره آلزایمر
آلزایمر شایع‌ترین نوع زوال عقل و یک بیماری عصبی پیشرونده است که با آسیب تدریجی سلول‌های مغز، موجب اختلال در حافظه، تفکر، رفتار و در نهایت ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود. این بیماری بیشتر در سالمندان دیده می‌شود اما می‌تواند در سنین پایین‌تر نیز بروز کند. علت دقیق آن مشخص نیست، اما عوامل ژنتیکی، افزایش سن، سبک زندگی ناسالم و برخی بیماری‌ها در بروز آن نقش دارند. علائم از فراموشی خفیف آغاز شده و به تدریج شدیدتر می‌شود. اگرچه درمان قطعی وجود ندارد، اما تشخیص زودهنگام، مصرف داروهای مناسب، اصلاح سبک زندگی و حمایت خانواده می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کند کرده، علائم را کنترل و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
مادر من ۵۷ سالش هست ۲۰ روز میشه با خودش حرف میزنه ، فحش میده ، دست ها و سرشو تکون میده جوری که انگار داره با یکی حرف میزنه میتونین بگین مشکلش چی میتونه باشه لطفا ؟
سلام.مادر من ۵۰ سالشه.تازگیا موقع صحبت کردن خیلی از کلمه (چی) به جای کلمه های دیگع استفاده میکنه.مثلا توی یه جمله به جای چند تا کلمه از چی استفاده میکنه.مثل اینکه کلماتو یادش میره.این میتونه علائم الزایمر باشه؟
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است از علائم ظهور آلزایمر باشد
توصیه می‌شود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید دکتر مغز و اعصاب
درود عالی بود
سلام و سپاس از همراهی شما دوست عزیز
خیلی عالی
اطلاعات مفیدی بود. ممنون از شما
اطلاعات مفیدی بود. ممنون
عالی بود تشکر
اطلاعات بسیار عالی
سپاس از شما عالی بود🙏🌾🌾🌾
ممنون از همراهی شما.
ممنونم از اطلاعات شما
اطلاعات بسیار مفید و جامعی بود ممنونم
سپاس از همراهی شما.