فهرست مطالب
- ديابت چیست؟
- ۱. دیابت نوع یک چیست؟
- ۲. دیابت نوع دو چیست؟
- ۳. پیش دیابت چیست؟
- ۴. دیابت بارداری چیست؟
- ۵. دیابت خاموش چیست؟
- ۶. دیابت بی مزه چیست؟
- ۷. دیابت عصبی چیست؟
- ۸. دیابت کودکان یا قند خون بالا در کودکان چیست؟
- ۹. دیابت در نوجوانی چیست؟
- ۱۰. دیابت در جوانی چیست؟
- علائم دیابت چیست؟ (علائم قند خون بالا و مهمترین علائم دیابت)
- آخرین تحقیقات درباره دیابت (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴)
- علت دیابت چیست و چرا قند خون بالا میره؟
- تشخیص دیابت چگونه انجام می شود؟
- درمان دیابت چیست؟ (سریعترین راه درمان انواع دیابت)
- آیا پیشگیری از دیابت امکان پذیر است؟ (انواع دیابت و پیشگیری از آن)
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیماری دیابت یکی از شایعترین اختلالات متابولیکی در جهان است که میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار داده است. این بیماری زمانی رخ میدهد که بدن قادر به تولید انسولین کافی نباشد یا از انسولین تولیدشده بهدرستی استفاده نکند. در این مقاله، به بررسی دیابت، انواع آن، علائم، عوامل خطر، روشهای پیشگیری و درمان، و جدیدترین تحقیقات علمی در این زمینه طی چهار سال اخیر خواهیم پرداخت.
ديابت چیست؟
قند خون بالا به انگلیسی high blood sugar نوعی بیماری متابولیکی (مربوط به متابولیسم بدن) و یکی از شایعترین بیماریهای غدد است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است و به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد میشود. سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) میتواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود.
در واقع انسولین هورمونی است که از غدد پانکراس که واقع در پشت و زیر معده است ترشح میشود. پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل میکند. انسولین در گردش باعث میشود، که قند وارد سلولهای بدن شده و مقدار قند موجود در خون را کاهش میدهد. همانطور که میزان قند خون شما کاهش مییابد، ترشح انسولین از پانکراس نیز کم میشود.
از طرفی دیگر گلوکز (قند خون) برای سلامت شما حیاتی است، در واقع گلوکز ماده مغذی ضروری است که انرژی لازم برای عملکرد مناسب سلولهای بدن را فراهم میکند. گلوکز همچنین منبع اصلی سوخت مغز شما نیز است.
هنگامی که قند خون افزایش مییابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد میشود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلولهای بدن کاهش دهد. در بیماران دیابتی، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی میشود. دیابت یک نوع بیماری مزمن است، بدین معنی که اگر چه میتوان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.
چه مقدار قند خون نشان دهنده دیابت است؟
سطح قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیگرم در دسی لیتر (۵.۶ تا ۶.۹ میلی مول در لیتر) پیش دیابت محسوب میشود. اگر در دو آزمایش جداگانه قند شما ۱۲۶ میلی گرم در دسی لیتر (۷ میلی مول در لیتر) یا بیشتر باشد، شما دیابت دارید.
قند خون همان دیابت است؟
قند خون و دیابت دو مفهوم مرتبط اما متفاوت هستند:
قند خون (Blood Sugar/Glucose):
- به میزان گلوکز موجود در جریان خون گفته میشود.
- بدن از گلوکز به عنوان منبع اصلی انرژی استفاده میکند.
- سطح قند خون در طول روز نوسان دارد و تحت تأثیر تغذیه، فعالیت بدنی، استرس و میزان ترشح انسولین قرار میگیرد.
- مقدار طبیعی قند خون ناشتا معمولاً بین ۷۰ تا ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر است.
دیابت (Diabetes):
- یک بیماری مزمن است که در آن بدن نمیتواند بهدرستی قند خون را تنظیم کند.
- در دیابت، یا بدن انسولین کافی تولید نمیکند (دیابت نوع ۱) یا نمیتواند از انسولین بهدرستی استفاده کند (دیابت نوع ۲).
- اگر قند خون برای مدت طولانی بالا بماند (بیش از ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر در حالت ناشتا)، فرد ممکن است مبتلا به دیابت باشد.
- دیابت میتواند به مشکلات جدی مانند آسیب به کلیهها، قلب، چشم و اعصاب منجر شود.
انواع دیابت کدامند؟
انواع دیابت میتواند رخ دهد و کنترل و درمان آن بستگی به نوع دیابت دارد. دیابت مزمن و طولانیمدت شامل نوع ۱ و نوع ۲ است. شرایط بالقوه برگشتپذیر دیابت نیز شامل مرحله پیش دیابت است؛ یعنی زمانیکه سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازهای بالا نیست که به عنوان دیابت محسوب شود.
دیگر نوع دیابت دیابت بارداری است که در دوران بارداری رخ میدهد، اما بعد از تولد نوزاد ممکن است از بین برود. علت دیابت در انواع آن مختلف بوده و هر شرایطی باعث ایجاد نوع خاصی از این بیماری میشود. در ادامه علت ایجاد هر یک را توضیح میدهیم.
۳ مرحله و نوع اصلی دیابت وجود دارد که ممکن است، افراد به آنها مبتلا شوند. این ۳ دسته عبارتند از:
- دیابت نوع ۱
- دیابت نوع ۲
- دیابت بارداری
در ادامه با انواع دیابت نوع یک و دو و اصطلاحاتی که در این بیماری پر استفاده هستند آشنا میشوید. با ما همراه باشید.
۱. دیابت نوع یک چیست؟
دیابت نوع یک میتواند در هر سنی ایجاد شود. اما بیشتر در کودکان و نوجوانان گزارش شده است. بدن فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ انسولین بسیار کمی تولید میکند. در مواقعی نیز بدن توانایی ساخت انسولین را ندارد. این بیماران برای کنترل سطح گلوکز خون به تزریق روزانه انسولین نیاز دارند.
این نوع دیابت که بهعنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که بدن نتواند انسولین تولید کند. در بیماریهای خودایمنی مانند دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی به اشتباه آنتیبادیها و سلولهای التهابی تولید میکند که سبب آسیب رساندن به بافت بدن انسان میشوند. در افراد مبتلا به نوع ۱ بیماری، سلولهای بتای پانکراس، که مسئول تولید انسولین هستند، توسط سیستم ایمنی ناخواسته مورد حمله قرار میگیرند و تخریب میشوند.
این امر باعث میشود که سطح انسولین خون شما کم شود یا اینکه انسولین تولید نشود. برخی از آنتیبادیهایی که در دیابت نوع ۱ دیدهمیشوند، شامل آنتیبادیهای ضدسلولی، آنتیبادی ضد انسولین و آنتیبادیهای ضد کلوتامین دکربوکسیلاز هستند. به نظر میرسد که دیابت نوع ۱ به دنبال ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد میشود.
دیدهشده که اضافه وزن در دیابت نوع ۱ یک تاثیری ندارد. دیابت نوع ۱ را دیابت وابسته به انسولین نیز میگویند به این معنی که فرد باید روزانه انسولین مصنوعی را دریافت کند تا زنده بماند. عوامل خطر این بیماری عبارتند از:
- سابقه خانوادگی
- فاکتورهای محیطی
- بیماریهای پانکراس و غدد داخلی بدن
- حضور پروتئینهای سیستم ایمنی بدن (آنتیبادیها)
- جغرافیا و محل زندگی
درمان دیابت نوع ۱ شامل تزریق انواع انسولین برای دیابت یا استفاده از پمپ انسولین، چک قند خون و شمارش کربوهیدرات است. درمان دیابت نوع ۱ بدون تزریق انسولین به طور موقت و با مصرف میوه و رژیم غذایی مناسب امکانپذیر است (تا زمانی که جدیدترین روش درمان دیابت نوع ۱ پیدا شود).
۲. دیابت نوع دو چیست؟
دیابت نوع دو در بزرگسالان بیشتر شایع است. حدود ۹۰% از کل موارد دیابت مربوط به این نوع است. در نوع ۲ بدن بیمار انسولین تولید میکند، اما نمیتواند از این انسولین بهخوبی استفاده کند. اولین روش درمان برای علایم دیابت نوع دو تغییر سبک زندگی است. باید فعالیت بدنی را در برنامه جای داد و رژیم غذایی سالم انتخاب کرد. بیشتر افراد مبتلا به این بیماری پس از گذشت مدتی به داروهای خوراکی نیاز پیدا میکنند.
دلیل این نوع از بیماری نیز ناشناخته است، هرچند اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی نیز در ایجاد دیابت نوع دو نقش دارند. داشتن اضافه وزن به شدت با پیشرفت آن ارتباط دارد، بااینحال همه افراد مبتلا به این بیماری دارای اضافه وزن نیستند. عوامل افزایش خطر ابتلا در دیابت نوع ۲ شامل موارد زیر است:
- چاقی یا اضافه وزن
- عدم فعالیت و کمتحرکی
- سابقه خانوادگی
- نژاد
- افزایش سن
- سابقه ابتلا به دیابت بارداری
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO)
- فشار خون بالا
- سطح غیرطبیعی کلسترول و تریگلیسرید
متن انگلیسی:
از سایت diabetes
«Type 2 diabetes is the most common type of diabetes. High blood sugar levels are caused by your body not producing enough of a hormone called insulin, or insulin resistance.»
ترجمه فارسی:
«دیابت نوع ۲ شایعترین نوع دیابت است. سطح قند خون بالا به این دلیل است که بدن شما به اندازه کافی هورمونی به نام انسولین تولید نمیکند، یا مقاومت به انسولین دلیل بروز آن است.»
دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟
اگر هرکدام از دیابت نوع ۱ و ۲ به خوبی تشخیص داده نشده یا مدیریت نشود، میتواند عوارض جانبی بسیار جدی داشته باشد. نمیتوان گفت یکی بهتر یا بدتر از دیگری است. برای جلوگیری از عوارض دیابت، هر دو شرایط نیاز به مدیریت دقیق و آگاهانه دارند.
آیا باردار شدن برای زنان مبتلا به دیابت خطرناک است؟
این باور بسیار غلط است. بیماران دیابتی میتوانند یک حاملگی سالم و طبیعی داشته باشند. تنها لازم است که پیش از هر اقدامی قند خون کنترل شود. حدود ۳ تا ۶ ماه قبل از باردار شدن باید با پزشک خود مشورت کنید و دستورالعملهای لازم را دریافت کنید. برای داشتن یک بارداری سالم باید رژیم غذایی بهخوبی رعایت شود تا میزان قند خون به خصوص میزان قند خون در دیابت نوع ۲ به حد مناسبی برسد.
۳. پیش دیابت چیست؟
پیش دیابت چیست؟ حالتی است که در آن فرد مستعد ابتلا به دیابت است. معمولا کسانی که پدر یا مادرشان دیابت دارند و یا رژیم غذایی نامناسبی دارند، احتمالا در حالت پیش دیابت قرار دارند. قند خون این افراد بالا رفتهاست اما هنور به مرحلهای نرسیدهاست که بتوان گفت فرد مبتلا به دیابت است. پیش دیابت نیازمند مراقبت است تا به دیابت تبدیل نشود. بنابراین درمان پیش دیابت اهمیت زیادی دارد
۴. دیابت بارداری چیست؟
دیابت بارداری در دوره بارداری به دلیل افزایش قند خون ایجاد میشود و پس از زایمان نیز از بین میرود. اما این بیماری با عوارض دیابت بارداری بر روی جنین همراه است. حتما باید برای تشخیص، کنترل و درمان علائم دیابت بارداری به دکتر زنان و زایمان یا دکتر غدد مراجعه کرد. زیرا این امکان وجود دارد که مادر یا کودک در آینده به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند.
این نوع از مشکل قند خون در دوران بارداری ایجاد میشود. در واقع در طول بارداری، جفت هورمونهایی را تولید میکند تا بارداری را حفظ کند. این هورمونها سلولهای شما را به انسولین مقاومتر میکنند. به طور معمول، پانکراس با تولید انسولین بیشتر به اندازه کافی برای غلبه بر این مقاومت پاسخ میدهد.
عوامل خطر برای این بیماری عبارتند از:
- زنان بالای ۲۵ سال
- سابقه خانوادگی یا شخصی
- داشتن اضافه وزن قبل از بارداری
- زنان سیاه، اسپانیایی، آمریکایی هندی یا آسیایی
۵. دیابت خاموش چیست؟
افرادی که احتمال ابتلا به دیابت در آنها زیاد است و در آستانه ابتلا به این بیماری قرار دارند، اصطلاحا به دیابت خاموش مبتلا هستند. دیابت خاموش همان اصطلاحی است که برای پیش دیابت در نظر گرفته میشود. بنابراین این حالت با پیش دیابت یکی است، تنها نام آنها متفاوت است. اگر به علائم دیابت خاموش یا علائم بیماری قند پنهان مبتلا باشید باید به متخصص غدد مراجعه کنید تا برای انجام اقدامات ضروری قدم مناسبی برداشته باشید. علائم دیابت خاموش همان علائم پیش دیابت هستند. معمولا دیابت خاموش علامت واضحی ندارد.
۶. دیابت بی مزه چیست؟
دیابت بی مزه حالتی است که در آن هورمون ضد ادراری به اندازهی کافی ساخته نمیشود. آیا دیابت بی مزه خطرناک است؟ بله، هنگامی که این اتفاق در بدن میافتد معمولا تعادل الکترولیتها در بدن به هم میخورد و آب بدن دفع میشود. بدن به بیآبی دچار میشود و مشکلات سلامتی برای فرد ایجاد میشود.
۷. دیابت عصبی چیست؟
دیابت عصبی یا افت قند خون عصبی وجود خارجی ندارد و یک اصطلاحی است که به غلط بیماری تلقی میشود. هنگامی که شما اضطراب میگیرید و یا عصبی میشوید، قند خون شما بالا میرود (حتی در موارد نادری به قند خون بالا ۴۰۰ میرسد). بنابراین این به اصطلاح میگویند که شخص علائم قند خون عصبی دارد. اما این درست نیست. بالا رفتن قند خون برای آماده کردن شما جهت حالت آماده باش بدن است.
۸. دیابت کودکان یا قند خون بالا در کودکان چیست؟
دیابت در کودکان زمینه را برای ابتلا به بیماریهای دیگر مهیا میکند. یکی از آسیبهایی که دیابت به بدن میزند در بخشهای قلبی و عروقی است. همچنین دیابت در دوران کودکی احتمال سکته و بیماریهای قلبی را در بزرگسالی کودک افزایش میدهد.
۹. دیابت در نوجوانی چیست؟
دیابت شیرین در نوجوانان اخیرا بیش از پیش شایع شدهاست. طبق آماری که اخیرا از آمریکا به دست رسیدهاست، حدود ۲۱۰ هزار نفر از نوجوانان و افراد زیر ۲۰ سال به علائم دیابت در نوجوانان مبتلا هستند.
۱۰. دیابت در جوانی چیست؟
دیابت نوع ۱ یا دیابتی که در دوران جوانی فرد به آن مبتلا است، از بیماریهای مزمن و اختلالات قند خون است. در این حالت پانکراس انسولین کمی میسازد و یا نمیتواند انسولین بسازد. میدانید که کار انسولین این است که قند خون را تنظیم کند. هنگامی که این اتفاق میافتد، قند در خون باقی میماند و به سلولها نمیرسد و باعث دیابت میشود. نشانه های دیابت در جوانان مشابه علائم نوع ۱ است زیرا دیابت نوع ۱ همان دیابت نوجوانی است.
علائم دیابت چیست؟ (علائم قند خون بالا و مهمترین علائم دیابت)
قند خون بالا چه علائمی دارد؟ علائم دیابت بسته به میزان افزایش سطح قند خون شما متفاوت است. بعضی از افراد، به ویژه افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند و در مرحله پیش دیابتی هستند، ممکن است از ابتدا علایم دیابت را تجربه نکنند. اما در نوع ۱، علائم به سرعت بروز میکند و شدیدتر است.
زمانی که متوجه میشویم در میان اعضای خانواده یا دوستان شخصی به دیابت ملیتوس مبتلا شدهاست، اولین سوال ما این است که چگونه بفهمیم دیابت داریم؟ برای پاسخ به این سوال باید با علائم دیابت و نشانههای آن در هر مرحله آشنا شویم.
جدول زیر به شما کمک میکند بهتر دیابت و علائم قند خون بالا در چهره را بشناسید:
علائم اولیه دیابت (علائم افزایش قند خون) | علائم داشتن قند نوع ۲ و علائم دیابت نوع ۱ | با دیدن کدام علائم به کدام دکتر مراجعه کنیم؟ |
---|---|---|
خستگی زیاد از اولین علائم قند خون | تشنگی بیشازحد | احساس سردرگمی، گیجی و لرزش |
گرسنگی | گرسنگی شدید (افزایش اشتها) یا کاهش وزن ناخواسته | ادرار بیش از حد و تشنگی زیاد |
تشنگی | تکرر ادرار و در مواردی بی اختیاری ادراری | تاری دید و احساس فشار در چشم |
تکرر ادرار | خستگی و تحریکپذیری | زخمی که بهبود نمییابد |
خشکی دهان | زخمهایی که دیر بهبود مییابند | از دست دادن حس در پاها |
حضور کتون در ادرار | تورم دستها، صورت و مچ پا | |
عفونتهای مکرر | درد قفسه سینه، بازو و فک |
آخرین تحقیقات درباره دیابت (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴)
پژوهش سال ۲۰۲۱: درمان دیابت با سلولهای بنیادی
یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان داد که پیوند سلولهای بنیادی پانکراسی میتواند در درمان دیابت نوع ۱ مؤثر باشد. این تحقیق روی بیماران دیابتی انجام شد و نشان داد که برخی بیماران پس از دریافت سلولهای بنیادی، نیاز کمتری به تزریق انسولین پیدا کردند.
پژوهش سال ۲۰۲۲: نقش میکروبیوم روده در دیابت
در سال ۲۰۲۲، محققان کشف کردند که ترکیب باکتریهای روده میتواند بر مقاومت به انسولین تأثیر بگذارد. این پژوهش نشان داد که پروبیوتیکهای خاص ممکن است به بهبود حساسیت به انسولین و کنترل بهتر قند خون کمک کنند.
پژوهش سال ۲۰۲۳: تأثیر رژیم غذایی کمکربوهیدرات
مطالعهای که در سال ۲۰۲۳ منتشر شد، نشان داد که رژیم کمکربوهیدرات در بیماران دیابتی نوع ۲ موجب کاهش قند خون و بهبود کنترل انسولین میشود. این تحقیق تأکید دارد که محدودیت مصرف قندها و کربوهیدراتهای ساده، یک روش مؤثر برای مدیریت دیابت است.
پژوهش سال ۲۰۲۴: استفاده از هوش مصنوعی در تشخیص دیابت
جدیدترین مطالعه در سال ۲۰۲۴ نشان داد که الگوریتمهای هوش مصنوعی قادر به شناسایی علائم اولیه دیابت با دقت بالا هستند. این فناوری میتواند در آینده برای تشخیص سریعتر و پیشگیری از پیشرفت دیابت بسیار مفید باشد.
۴. قند خون بالا باعث سردرد میشود؟ (سرگیجه و قند خون بالا)
علائم بالا رفتن ناگهانی قند خون چیست؟ یکی از نشانه های بیماری قند خون سردرد است. قند خون بالا و سرگیجه هم میتواند در برخی افراد رخ دهد. هنگامی که سطح قند خون به طور مداوم بالا باشد،روی رگهای خونی و اعصاب تأثیر گذاشته و منجر به التهاب و انقباض میشود. این اتفاق میتواند باعث سردرد یا میگرن برای برخی از افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده یا هیپرگلیسمی شود.
۵. علائم قند خون بالا در چهره (تشخیص دیابت بدون آزمایش)
چهره افراد دیابتی تفاوتهایی دارد و علائم قند خون بالا میتواند به روشهای مختلفی روی صورت ظاهر شود:
- پوست خشک، علائم قند خون بالا روی پوست: سطح بالای قند خون باعث کم آبی و پوسته پوسته شدن میشود.
- عفونتهای پوستی: افزایش سطح گلوکز سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و پوست را مستعد ابتلا به عفونت میکند.
- لکههای تیره: برخی افراد ممکن است متوجه لکههای تیره روی صورت خود شوند که به آکانتوز نیگریکانس معروف است.
این علائم مختص قند خون بالا نیستند و میتوانند دلایل دیگری نیز داشته باشند.
۶. آیا میل به شیرینی نشانه دیابت است؟
بله، دیابت به دلایل زیادی میتواند باعث میل به غذا شود. به عنوان مثال، افسردگی و نوسانات خلقی ناشی از عدم تعادل هورمونی میتواند شما را به سمت غذاهای شیرین بکشاند.
علت دیابت چیست و چرا قند خون بالا میره؟
همانطور که در مطالب پیشین ارائه دادیم، علت مرض قند میتواند خودایمنی یا ناشی از سبک زندگی باشد. انواع دیابت را بررسی کردیم و علتهای ایجاد آن را به شما معرفی کردیم. در ادامه برخی از دارها را معرفی کردهایم که ممکن است قند خون را بالا ببرد.
برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی (Zyprexa، risperdal، Clozaril، Seroquel، Abilify، Geodon، لیتیوم) محرک های بتا-۲ (Proventil، Alupent، Serevent، Foradil، Brethine، Theo-Dur) کافئین و کورتیکواستروئیدها (پردنیزون، دکادرون، دپومدرول) میتوانند باعث ایجاد علائم بالا رفتن قند خون بهخصوص در بیماران دیابتی شوند. قبل از مصرف دارو بهتر است از مشاوره دارویی استفاده کنید که امکان دسترسی به آن در سایت دکترتو برای شما وجود دارد.
تشخیص دیابت چگونه انجام می شود؟
از کجا بفهمیم قند خون بالاست؟ علائم دیابت نوع ۱ اغلب ناگهان ظاهر میشوند و اغلب به دلیل چککردن سطح قند خون شناسایی میشود. اما از آنجایی که علایم سایر انواع آن و پیش دیابت بیشتر به صورت تدریجی ظاهر میشوند. بهتر است که افراد از نظر قند خون (که از طریق تشخیص خانگی دیابت یا تشخیص دیابت بدون آزمایش در آزمایشگاه و با استفاده از دستگاه تست قند خون در خانه هم امکانپذیر است) غربالگری شوند.
افراد زیر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند:
- شاخص توده بدنی بالای ۲۵ سال هستند (BMI>۲۵)
- افراد با سن بالاتر از ۴۵ سال
دو نکته مهم:
- هر زنی که دیابت بارداری داشتهاست، توصیه میشود که هر ۳ سال یکبار از نظر ابتلا به این بیماری غربالگری شود.
- هر فردی که در مرحله پیش دیابتی است توصیه میشود هر ساله از نظر سطح قند خون بررسی شود.
آزمایش دیابت و تست های تشخیصی (چگونه بفهمیم قند خونمون بالاست؟)
تستهای مختلفی برای تشخیص دیابت وجود دارد. افراد مبتلا به دیابت باید آزمایشات چکاپ دیابتی ها یا آزمایش دیابت را مرتب انجام دهند. متخصص ممکن است باتوجهبه شرایط بیمار هر کدام از تستها را تجویز کند:
- تست هموگلوبین A1C: این آزمایش خون که نیاز به ناشتا بودن ندارد، میانگین قند خون شما را برای ۲ تا ۳ ماه گذشته نشان میدهد. سطح هموگلوبین A1C بالاتر از ۶.۵ (طی ۲ آزمایش جداگانه) نشان میدهد که شما قند خون دارید. همچنین اگر سطح هموگلوبین A1C بین ۵.۷ تا ۶.۴ باشد بدین معنی است که در مرحله پیش دیابتی قرار دارید و اگر سطح هموگلوبین A1C کمتر از ۵.۷ باشد طبیعی است.
- تست قند خون تصادفی: در آزمایش قند خون، یک نمونه خون به صورت تصادفی و بدون در نظرگرفتن زمان آخرین وعده غذایی از شما گرفتهمیشود. اگر سطح قند خون شما ۲۰۰ میلیگرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد، مبتلا به قند خون هستید.
- تست قندخون ناشتا: در این آزمایش نمونه خون در صبح و به صورت ناشتا از شما گرفتهمیشود. سطح قند خون ناشتا کمتر از ۱۰۰ میلیگرم در دسیلیتر طبیعی است. میزان قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلیگرم در دسیلیتر نشاندهنده مرحله پیش دیابتی یا اختلال گلوکز ناشتا است. همچنین اگر میزان قند خون شما ۱۲۶ میلیگرم در دسیلیتر یا بالاتر (طی ۲ آزمایش جداگانه) باشد، بدین معنی است که مبتلا به دیابت هستید.
- تست تحمل گلوکز خوراکی: برای انجام این آزمایش، ابتدا سطح قند خون ناشتا شما اندازهگیری میشود. سپس یک مایع شیرین را مینوشید و سطح قند خون ۲ ساعت بعد اندازهگیری میشود. سطح قند خون کمتر از ۱۴۰ میلیگرم بر دسیلیتر طبیعی و بیش از ۲۰۰ میلیگرم در دسیلیتر بعد از ۲ ساعت نشاندهنده دیابت و قند خون بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلیگرم در دسیلیتر نشاندهنده مرحله پیش دیابتی است.
- آزمایش ادرار: اگر پزشک مشکوک به دیابت نوع ۱ باشد، آزمایش ادرار را به شما توصیه خواهدکرد تا وجود کتون را در ادرار بررسی کند.
درمان دیابت چیست؟ (سریعترین راه درمان انواع دیابت)
وقتی قند خون بالا میره چیکار کنیم؟ با توجه به نوع دیابت شما، بررسی قند خون، انسولین و داروهای خوراکی ممکن است در درمان شما نقش داشتهباشد. رعایت یک رژیم غذایی سالم، حفظ وزن سالم و شرکت در فعالیتهای منظم نیز عوامل مهمی در مدیریت قند خون است. بخش مهمی از مدیریت دیابت (و همچنین سلامت کلی شما) حفظ وزن ایده ال از طریق رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی است. به طور کلی درمانهایی که برای دیابت در نظر گرفته میشوند، به ترتیب شامل موارد زیر هستند:
- تغذیه سالم و خوراکی های مفید برای قند خون بالا
- فعالیت بدنی برای درمان قند خون بالا ناشتا
- چک کردن قند خون
- انسولین
- داروهای خوراکی یا قرص برای قند خون بالا
- قرص گلیمپرای
- قرص گلوکوفاژ
- قرص گلی کلازید
- پیوند پانکراس
- جراحی باریاتریک
همچنین روشهای درمان خانگی یکی از مهمترین موارد در کنترل علائم و بدتر شدن دیابت است. در واقع سریعترین راه درمان دیابت و کنترل علائم، رعایت رژیم غذایی و ورزش کردن در مراحل ابتدایی این بیماری است (به خصوص اگر بیماری خود ایمنی نباشد).
آیا پیشگیری از دیابت امکان پذیر است؟ (انواع دیابت و پیشگیری از آن)
از دیابت نوع ۱ نمیتوان پیشگیری کرد. بااینحال، انتخاب یک شیوه زندگی سالم میتواند از دیابت بارداری و نوع ۲ و همچنین کسانی که در مرحله پیش دیابت هستند پیشگیری کند:
- غذاهایی با چربی و کالری کم و فیبر بیشتر را انتخاب کنید. سعی کنید که بیشتر میوهها، سبزیجات و غلات را مصرف کنید.
- سعی کنید ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در روز داشتهباشید. روزانه پیادهروی تند داشتهباشید، دوچرخهسواری کنید. همچنین اگر نمیتوانید در یک تمرین بلند تمرکز کنید، آن را به جلسات کوچکتر در طول روز تقسیم کنید.
- برای حفظ وزن خود در محدوده سالم، بر تغییرات دائمی در غذا خوردن و عادتهای ورزشی خود تمرکز کنید.
- برای افرادی که به دیابت مبتلا هستند نیز جای نگرانی وجود ندارد، با مصرف انسولین لانتوس قلمی که نوعی انسولین طولانی اثر است یا داروهایی مانند قرص آکاربوز میتوان تا حد زیادی با علائم قند خون بالا مبارزه کرد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی اطلاعاند، به ویژه اینکه در مراحل اولیه بیماری که فرد نیز علائمی ندارد و از آن جا که هیچ روش قطعی به جز انجام آزمایش قند خون برای فهمیدن اینکه آیا شما مبتلا به دیابت هستید یا نه وجود ندارد، بهتر است در مواردی که مشکوک هستید به دکتر فوق تخصص غدد یا دکتر داخلی یا دکتر دیابت مراجعه کنید. برای داشتن بهترین رژیم دیابتی، از متخصص تغذیه نوبت بگیرید. همچنین برای آگاهی از نحوه مصرف داروهای دیابتی، از دکتر مشاوره دارویی آنلاین دکترتو کمک بگیرید.
همچنین اگر متوجه علائم احتمالی دیابت شدید با پزشک خود مشورت کنید تا هر چه زودتر بیماری تشخیص داده شود و درمان زودتر شروع شود. به علاوه اگر قبلا دیابت در شما تشخیص داده شده پس از تشخیص، به پیگیری پزشکی منظم نیاز دارید تا میزان قند خون شما در سطح طبیعی تثبیت شود.
برای پیداکردن بهترین متخصص غدد میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر مراجعه حضوری، امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد. جهت دریافت مشاوره آنلاین از لینکهای زیر کمک بگیرید:
دکترتو مراقب سلامتی شماست!