فهرست مطالب
- عفونت ادراری در بارداری چیست؟
- علت عفونت ادراری در بارداری
- عوارض عفونت ادراری در بارداری (خطرات عفونت ادراری در بارداری)
- علائم عفونت ادراری در بارداری
- عفونت ادراری در آزمایش بارداری
- درمان عفونت ادراری در بارداری
- انواع عفونت ادراری بارداری
- راه های پیشگیری عفونت ادراری بارداری
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
عفونت ادراری در بارداری موضوعی است که بسیاری از زنان با آن روبه‌رو می‌شوند و گاهی آن را دست‌کم می‌گیرند. اما واقعیت این است که بی‌توجهی به این مشکل ساده می‌تواند عوارض خطرناکی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد؛ از زایمان زودرس گرفته تا مشکلات رشدی نوزاد. در این مقاله همه چیز را درباره عفونت ادراری در دوران بارداری بررسی میکنیم: از علت‌ها و نشانه‌ها گرفته تا عوارض احتمالی، آزمایش‌های لازم، روش‌های درمان دارویی و خانگی و حتی راه‌های پیشگیری. اگر شما یا یکی از عزیزانتان باردار هستید، دانستن این نکات می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامتی و آرامش دوران بارداری داشته باشد. پس در این مقاله از دکترتو با ما همراه باشید تا پاسخ همه پرسش‌های ذهنی‌تان را پیدا کنید.
عفونت ادراری در بارداری چیست؟
عفونت دستگاه ادراری (UTI) که عفونت مثانه نیز نامیده می‌شود، یک التهاب باکتریایی در دستگاه ادراری است. زنان باردار از هفته ۶ تا ۲۴ بارداری به دلیل تغییرات در دستگاه ادراری خود در معرض افزایش خطر ابتلا به عفونت ادراری هستند. به علت عوارض احتمالی ناشی از تشدید عفونت که هم مادر و هم جنین را به خطر می‌اندازد، این بیماری باید به سرعت تشخیص داده شده و درمان شود.
علت عفونت ادراری در بارداری
در دوران بارداری تغییرات هورمونی و فیزیولوژیک بدن شرایطی ایجاد می‌کنند که احتمال ابتلا به عفونت ادراری بیشتر می‌شود. افزایش سطح هورمون پروژسترون باعث شل شدن عضلات حالب و کند شدن حرکت ادرار می‌شود و این موضوع فرصت رشد باکتری‌ها را فراهم می‌کند. همچنین بزرگ شدن رحم به مثانه فشار وارد کرده و تخلیه کامل ادرار را دشوار می‌سازد؛ در نتیجه محیط مناسبی برای تجمع میکروب‌ها شکل می‌گیرد. مهم‌ترین علت‌های عفونت ادراری در بارداری عبارتند از:
- تغییرات هورمونی و شل شدن عضلات دستگاه ادراری
- کاهش سرعت تخلیه ادرار و باقی ماندن حجم ادرار در مثانه
- فشار رحم در حال رشد بر مثانه و حالب‌ها
- تغییر ترکیب شیمیایی ادرار (مثل افزایش قند) که رشد باکتری‌ها را تسهیل می‌کند
- ضعف نسبی سیستم ایمنی در بارداری
عوارض عفونت ادراری در بارداری (خطرات عفونت ادراری در بارداری)
عفونت ادراری در بارداری اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند عوارض جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. این عفونت علاوه بر ایجاد ناراحتی‌های روزمره مانند درد و سوزش، ممکن است باعث عفونت کلیه (پیلونفریت)، تب و لرز شدید شود. در بارداری، چنین عوارضی خطر زایمان زودرس، کاهش وزن نوزاد هنگام تولد و مشکلات رشدی را افزایش می‌دهد. همچنین در موارد شدید، کم‌آبی بدن، افزایش فشار خون بارداری و حتی خطر ابتلا به پره‌اکلامپسی نیز گزارش شده است. به همین دلیل درمان سریع و صحیح عفونت ادراری در دوران بارداری اهمیت بالایی دارد تا از بروز خطرات جدی جلوگیری شود.
عفونت ادراری در بارداری خطرناک است؟
بله، عفونت ادراری در بارداری می‌تواند خطرناک باشد و اگر به‌موقع درمان نشود، پیامدهای جدی برای مادر و جنین به‌همراه دارد. این عارضه ممکن است ابتدا فقط با سوزش و تکرر ادرار شروع شود، اما در صورت پیشرفت می‌تواند به کلیه‌ها سرایت کرده و باعث تب بالا، درد پهلو، کم‌آبی بدن و حتی زایمان زودرس شود. همچنین عفونت درمان‌نشده احتمال کم‌وزنی نوزاد و عوارضی در رشد جنین را افزایش می‌دهد. خوشبختانه با تشخیص سریع و مصرف آنتی‌بیوتیک‌های ایمن در بارداری، عفونت به‌راحتی کنترل می‌شود و می‌توان از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد.
علائم عفونت ادراری در بارداری
عفونت ادراری در بارداری به دلیل تغییرات هورمونی و فشار رحم بر مثانه شایع‌تر از زمان‌های دیگر زندگی زنان است و در صورت بی‌توجهی می‌تواند خطراتی جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. این وضعیت در مراحل اولیه معمولاً با درمان ساده قابل کنترل است، اما اگر نادیده گرفته شود ممکن است به عفونت کلیه یا حتی زایمان زودرس منجر شود. به همین دلیل شناخت به‌موقع نشانه‌ها و مراجعه سریع به پزشک اهمیت زیادی دارد. علائم عفونت ادراری در بارداری عبارتند از:
- احساس سوزش هنگام دفع ادرار
- تکرر ادرار با مقدار کم
- کدر شدن یا تغییر رنگ ادرار
- بوی نامطبوع ادرار
- درد در قسمت تحتانی شکم یا پهلو
- وجود خون در ادرار
- احساس تخلیه نشدن کامل مثانه
رنگ عفونت ادراری در بارداری
رنگ ادرار معمولاً در دوران بارداری به زرد تغییر می‌کند، اما اگر تغییرات دیگری در رنگ ادرار ایجاد شود باید سریعا به پزشک اطلاع داده شود. برای مثال قرمز یا قهوه‌ای شدن ادرار می‌تواند نشانه عفونت باشد که نباید نادیده گرفته شود. اگر یبوست دارید و رنگ نارنجی در ادرار خود مشاهده می‌کنید، ممکن است به دلیل کم آبی بدن باشد. رنگ نارنجی روشن ادرار در دوران حاملگی هم می‌تواند به معنای کم آبی بدن یا عفونت دستگاه ادراری باشد.
بارداری و علائم عفونت ادراری داری؟
کلیک کن و ویزیت شو.
عفونت ادراری در آزمایش بارداری
یک پزشک متخصص می‌تواند از دو آزمایش برای تشخیص عفونت ادراری در دوران حاملگی استفاده کند. برای هر دو آزمایش، بیمار در یک ظرف مخصوص ادرار می‌کند و نتیجه برای بررسی بیشتر به پزشک ارائه می‌شود:
| نوع آزمایش | روش انجام |
|---|---|
| آزمایش ادرار | در آزمایش ادرار، ادرار را از نظر گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و باکتری‌ها بررسی می‌کنند. مقدار گلبول‌های سفید و قرمز ممکن است نشان دهنده عفونت باشد. |
| کشت ادرار | این آزمایش نوع باکتری موجود در ادرار را بررسی می‌کند. دانستن نوع باکتری عامل عفونت به پزشک کمک می‌کند تا بهترین درمان را شروع کند. |
درمان عفونت ادراری در بارداری
درمان عفونت ادراری در بارداری معمولاً با تجویز آنتی‌بیوتیک‌های ایمن مانند آموکسی‌سیلین، سفیکسیم یا نیتروفورانتوئین توسط پزشک انجام می‌شود. انتخاب دارو باید کاملاً زیر نظر متخصص زنان و زایمان باشد تا خطری برای جنین نداشته باشد. همراه با درمان دارویی، نوشیدن آب کافی، تخلیه منظم مثانه، رعایت بهداشت فردی و استفاده از لباس‌های نخی می‌تواند روند بهبودی را سریع‌تر کند. درمان به موقع اهمیت زیادی دارد، زیرا در صورت بی‌توجهی، عفونت ادراری ممکن است به کلیه‌ها سرایت کرده و باعث زایمان زودرس یا کم‌وزنی نوزاد شود.
۱. داروی عفونت ادراری در بارداری
اگر زنان باردار در دوران بارداری دچار عفونت کلیه شوند، نیاز به درمان در بیمارستان خواهند داشت. این درمان شامل مصرف آنتی بیوتیک و مایعات داخل وریدی خواهد بود. بعید است که یک دوره کوتاه آنتی بیوتیک به جنین در حال رشد آسیب برساند. تحقیقات نشان می‌دهد که مزایای مصرف آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ادراری در زنان بسیار بیشتر از خطرات نادیده گرفتن عفونت ادراری است. ممکن است یک دوره ۳ روزه آنتی بیوتیک برای درمان عفونت ادراری در دوران حاملگی ضروری باشد. پزشک ممکن است یکی از آنتی بیوتیک‌های زیر را براساس شرایط مادر و جنین تجویز کند:
- آموکسی سیلین
- آمپی سیلین
- انواع سفالوسپورین‌ها
- نیتروفورانتوئین
- تری متوپریم سولفامتوکسازول
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
When you take the medication as directed, your symptoms should start to clear up by day three. (But be sure to finish your whole prescription per the directions and your provider.)
ترجمه متن:
هنگامی که دارو را طبق دستور مصرف می‌کنید، علائم شما باید در روز سوم شروع به از بین رفتن کند (اما مطمئن شوید که نسخه کامل خود را طبق دستورالعمل‌ها و تجویز پزشک خود تمام کنید.).
دنبال درمان خانگی برای درمان عفونت ادراری هستی؟ مشاوره بگیر.
۲. درمان خانگی عفونت ادراری در بارداری (درمان طبیعی عفونت ادراری در بارداری)
به اعتقاد بعضی افراد می‌توان عفونت ادراری در حاملگی را با برخی روش‌های درمان خانگی مدیریت کرد. شما می‌توانید با رعایت موارد زیر به پیشگیری از عفونت ادراری در دوران بارداری کمک کنید:
- مثانه خود را به طور مکرر تخلیه کنید.
- قبل و بعد از رابطه جنسی ادرار کنید تا مثانه کاملا خالی شود.
- تنها از لباس زیرهای نخی استفاده کنید.
- از زدن عطر یا اسپری به ناحیه تناسلی خود خودداری کنید.
- مقدار زیادی آب برای هیدراته ماندن بدن خود بنوشید.
- از هرگونه صابون معطر یا شست‌وشوی ناحیه تناسلی با صابون‌های این چنینی خودداری کنید.
- از نوشیدنی‌هایی که مثانه را تحریک می‌کنند خودداری کنید.
- از مصرف اسپرم کش‌ها خودداری کنید.
- آب زغال اخته شیرین نشده بنوشید.
- لباس‌های گشاد و آزاد بپوشید.
- ویتامین C مصرف کنید.
- سیر را در برنامه غذایی خود جای دهید.
- پروبیوتیک مصرف کنید.
۳. آنتی بیوتیک برای عفونت ادراری در بارداری
در دوران بارداری درمان عفونت ادراری معمولاً بدون آنتی‌بیوتیک ممکن نیست، زیرا بدن نیاز به کمک دارویی دارد تا از گسترش عفونت به کلیه‌ها و ایجاد عوارضی مانند زایمان زودرس یا کم‌وزنی نوزاد جلوگیری شود. پزشکان در این دوره داروهایی را تجویز می‌کنند که هم برای مادر و هم برای جنین ایمن باشند. انتخاب آنتی‌بیوتیک به شدت عفونت، سابقه حساسیت دارویی و شرایط بارداری بستگی دارد. آنتی‌بیوتیک‌های رایج و ایمن در بارداری برای عفونت ادراری را در ادامه بررسی میکنیم:
- آموکسی‌سیلین
- سفالکسین
- نیتروفورانتوئین (معمولاً به‌جز در هفته‌های پایانی بارداری)
- فوسفومایسین
۴. برای درمان عفونت ادراری در بارداری چه بخوریم؟
برای درمان و کنترل عفونت ادراری در بارداری، علاوه بر مصرف آنتی‌بیوتیک تجویز شده توسط پزشک، رعایت رژیم غذایی مناسب بسیار کمک‌کننده است. نوشیدن آب فراوان یکی از مهم‌ترین اقدامات است، چون به شست‌وشوی باکتری‌ها از مجاری ادراری کمک می‌کند. مصرف مایعات سالم مثل آب نارگیل و دمنوش‌های ایمن در بارداری (مانند دمنوش بابونه یا زنجبیل در مقدار محدود) نیز مفید است. خوردن میوه‌ها و سبزیجات تازه، به‌ویژه منابع سرشار از ویتامین C مانند پرتقال، کیوی، توت‌فرنگی و فلفل دلمه‌ای، می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی به کاهش رشد باکتری‌ها کمک کند. همچنین ماست پروبیوتیک به حفظ تعادل باکتری‌های مفید روده و مجاری ادراری کمک می‌کند. در عین حال بهتر است از غذاهای پرادویه، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و شیرینی‌جات مصنوعی پرهیز شود، چون می‌توانند علائم را تشدید کنند.
۵. قرص عفونت ادراری در بارداری
قرص عفونت ادراری در بارداری باید حتماً توسط پزشک متخصص تجویز شود، چون مصرف خودسرانه دارو می‌تواند برای جنین خطرناک باشد. معمولاً داروهایی مثل آموکسی‌سیلین، سفیکسیم و نیتروفورانتوئین جزو گزینه‌های ایمن در بارداری هستند، اما انتخاب دقیق دارو و دوز آن به شرایط مادر و نتایج آزمایش ادرار بستگی دارد. در کنار مصرف قرص، نوشیدن آب کافی، رعایت بهداشت فردی و تخلیه منظم مثانه به بهبود سریع‌تر کمک می‌کند. درمان به موقع با دارو بسیار مهم است، زیرا عفونت ادراری درمان‌نشده می‌تواند منجر به عفونت کلیه یا زایمان زودرس شود.
۶. دمنوش برای عفونت ادراری در بارداری
در دوران بارداری درمان اصلی عفونت ادراری با آنتی‌بیوتیک‌های ایمن و زیر نظر پزشک انجام می‌شود، اما برخی دمنوش‌های گیاهی ملایم می‌توانند به کاهش التهاب، افزایش دفع ادرار و تسکین علائم کمک کنند. مصرف دمنوش در بارداری باید حتماً با مشورت پزشک باشد، چون بعضی گیاهان می‌توانند انقباضات رحمی یا عوارض جانبی ایجاد کنند.
- انواع دمنوش‌های کمکی و نسبتاً ایمن (با مشورت پزشک)
- دمنوش بابونه (ضدالتهاب و آرام‌بخش)
- دمنوش گزنه (افزایش‌دهنده ادرار و پاک‌سازی مجاری)
- دمنوش زنجبیل (کمک به کاهش التهاب و تهوع بارداری)
- دمنوش کرن‌بری (مفید برای پیشگیری از عفونت ادراری)
- دمنوش دارچین (با احتیاط و در مقادیر کم، چون می‌تواند محرک رحم باشد)
۴.۸ (۴۷۱۲ نظر)۴.۹ (۲۴۰۷ نظر)۴.۹ (۱۰۶۴ نظر)۴.۶ (۹۴۳ نظر)۴.۷ (۸۹۰ نظر)۴.۳ (۹۱۲ نظر)انواع عفونت ادراری بارداری
انواع مختلفی از عفونت‌های دستگاه ادراری وجود دارد که می‌تواند بر سیستم ادراری مادر باردار تاثیر بگذارد. هر یک از این عفونت‌ها در صورت عدم درمان به موقع، عوارض جدی مختلفی ایجاد خواهند کرد:
- باکتریوری بدون علامت (ASB) معمولاً توسط باکتری‌هایی ایجاد می شود که قبل از بارداری در بدن وجود داشته است. از آنجایی که هیچ علامتی ندارد، پزشک معمولاً از طریق آزمایش ادرار در اولین جلسه قبل از تولد، ASB را غربال می‌کنند.
- اورتریت مجرای ادرار نوعی دیگر از عفونت ادراری است که مادر را درگیر می‌کند.
- سیستیت مثانه نوع دیگر عفونت رایج در دوران بارداری است.
- پیلونفریت هم کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
متن انگلیسی:
americanpregnancy
If your doctor treats a urinary tract infection early and properly, the UTI will not cause harm to your baby.
ترجمه متن:
اگر پزشک عفونت ادراری را به موقع و به درستی درمان کند، عفونت ادراری آسیبی به جنین شما وارد نخواهد کرد.
راه های پیشگیری عفونت ادراری بارداری
راه‌های مختلفی برای جلوگیری از عفونت ادراری در دوران حاملگی وجود دارد و پیشگیری از این مشکل اهمیت زیادی دارد، زیرا عفونت ادراری درمان‌نشده می‌تواند به عفونت کلیه‌ها منجر شود و خطراتی برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. رعایت بهداشت فردی، توجه به عادات صحیح ادراری از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند نقش مؤثری در پیشگیری داشته باشند. آگاهی از این نکات و پایبندی به آن‌ها نه‌تنها از بروز عفونت جلوگیری می‌کند، بلکه سلامت کلی مادر و جنین را نیز تضمین خواهد کرد. این روش‌ها عبارتند از:
- نوشیدن آب فراوان
- مصرف آب کرن بری شیرین نشده یا قرص کرن بری
- شستن اطراف اندام تناسلی و مقعد با دقت
- دفع ادرار حداقل هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار
- ادرار کردن قبل و بعد از رابطه جنسی
- انجام غربالگری‌های دوره‌ای
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
عفونت ادراری در بارداری یکی از مشکلات رایج اما قابل‌پیشگیری و درمان است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند پیامدهای جدی برای مادر و جنین ایجاد کند. شناخت سریع علائم، انجام آزمایش‌های لازم و شروع درمان دارویی ایمن تحت نظر پزشک، کلید جلوگیری از عوارض خطرناکی مانند عفونت کلیه، زایمان زودرس یا کم‌وزنی نوزاد است. در کنار درمان، رعایت نکات ساده‌ای مانند نوشیدن آب کافی، تخلیه منظم مثانه و رعایت بهداشت فردی به کاهش احتمال ابتلا کمک می‌کند. بنابراین، اگر در دوران بارداری با نشانه‌های مشکوک مواجه شدید، مشاوره با پزشک متخصص بهترین راه برای حفظ سلامت شما و جنین خواهد بود.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!