فهرست مطالب
شوک آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و تهدیدکننده زندگی است که با قرار گرفتن در معرض آلرژن (ماده حساسیت‌زا) رخ می‌دهد. حساسیت بیش‌ازحد در آنافیلاکسی به دلیل آزاد شدن سیلی از مواد شیمیایی، به‌ویژه هیستامین اتفاق است که باعث علائمی مانند مشکل تنفسی، کاهش چشمگیر فشار خون و از دست‌دادن هوشیاری می‌شود. این اتفاق بدون درمان فوری می‌تواند عوارض جدی یا حتی مرگ را به همراه داشته‌باشد. اگر دچار علائم آنافیلاکسی شدید، برای درمان سریع به اورژانس یا دکتر عمومی و متخصص آلرژی مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری از بهترین پزشکان برای شما وجود دارد.
شوک آنافیلاکسی چیست؟
شوک آنافیلاکسی یک نوع آلرژی شدید است که ممکن است در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه اتفاق بیفتد. این واکنش به علت قرار گرفتن در معرض ماده حساسیت‌زا مانند کره بادام زمینی یا نیش زنبور رخ می‌دهد و فرد را دچار علائمی مانند حالت تهوع، خس خس سینه یا سرگیجه می‌کند.
یکی از داروهای مهمی که در درمان شوک آنافیلاکسی نقش مهمی دارد، اپی‌نفرین است. اپی‌نفرین می‌تواند علائم شوک آنافیلاکسی را در عرض چند دقیقه از بین ببرد. در صورتی که به تزریق اول اپی‌نفرین پاسخی ندادید، ممکن است پس از نیم ساعت به تزریق دوم نیاز داشته باشید.
درصورتی‌که دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید، در سریع‌ترین زمان باید به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید. اگر آنافیلاکسی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد.
علائم شوک آنافیلاکسی در کودکان و بزرگسالان
اولین علامت واکنش آنافیلاکتیک آبریزش بینی یا بثورات پوستی است که ممکن است شبیه به علائم یک واکنش آلرژیک معمولی باشد اما بعد از ۳۰ دقیقه، علائم جدی‌تری مانند غش کردن یا خس خس سینه را به همراه دارد. در واکنش به یک ماده‌ی حساسیت زا، بدن مقادیر زیادی هیستامین تولید می‌کند. فشار خون ناگهان پایین می‌آید و مجاری تنفسی باریک‌شده و مانع تنفس می‌شود.
معمولا بیش از یکی از علائم زیر، در شوک آنافیلاکسی وجود دارند:
- سرفه یا خس خس سینه
- درد قفسه سینه
- خارش یا گرفتگی در قفسه سینه
- غش و سرگیجه
- گیجی یا ضعف
- کهیر
- راش پوستی
- خارش پوست
- متورم یا قرمز شدن پوست
- برافروختگی یا رنگ‌پریدگی پوست
- احساس گرمی ناگهانی
- آبریزش بینی و گرفتگی بینی
- عطسه
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- افزایش تعداد ضربان قلب (تعداد ضربان قلب طبیعی، ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه است)
- تورم یا خارش در لب یا زبان
- تورم یا خارش گلو، گرفتگی صدا، مشکل در بلع و گرفتگی گلو
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- گرفتگی عضلات
- کاهش قدرت نبض یا ضعیف شدن نبض
ممکن است از هر ۵ نفر ۱ نفر، پس از گذشت ۱۲ ساعت از اولین واکنش آنافیلاکتیک دومین حمله را هم تجربه کند که به آن واکنش آنافیلاکسی دو فازی گفته می‌شود.
آیا شما هم علائم آنافیلاکسی را دارید؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.
علت شوک آنافیلاکسی
شایع‌ترین علت آنافیلاکسی در کودکان، مواد غذایی است و در بزرگسالان، علت اصلی آن عوارض جانبی داروها است. وجود سابقه‌ی خانوادگی واکنش آنافیلاکسی یا آسم نیز احتمال ابتلا به آلرژی و واکنش آنافیلاکسی را افزایش می‌دهد.
شوک آنافیلاکسی هنگامی اتفاق می‌افتد که در بدن آنتی‌بادی تولید شود. این آنتی‌بادی‌ها معمولا در پاسخ به عفونت یا وجود یک ماده‌ی غذایی در بدن ایجاد می‌شوند. ممکن است در اولین تماس با آنتی‌بادی، واکنش آنافیلاکسی اتفاق نیفتد اما با گذشت زمان و در مواجهه‌های بعدی، واکنش ایجاد شود. انواع محرک‌های شوک آنافیلاکسی عبارت‌اند از:
- محرک‌های غذایی: بادام زمینی، صدف، بادام هندی و شیر
- محرک‌های دارویی: تزریق پنی‌سیلین و استفاده از داروهای بی‌حسی
- محرک‌های طبیعی: گرده گل و گیاه و نیش زنبور
تشخیص شوک آنافیلاکسی
برای تشخیص شوک آنافیلاکسی پزشک ممکن است در مورد واکنش‌های آلرژیک قبلی یا حساسیت به غذاهای خاص، داروها، لاتکس و نیش حشرات از شما سوال بپرسد. یک متخصص آلرژی ممکن است انجام آزمایش پوست یا آزمایش خون را برای تأیید آلرژی و شناسایی محرک آلرژیک خاص توصیه کند.
آزمایش پوست یا تست آلرژی مقدار کمی از آلرژن را روی پوست شما قرار می‌دهد تا ببیند آیا باعث واکنش می‌شود یا خیر. تست آزمایش خون نیز شامل گرفتن نمونه خون از رگ در بازوی شما است. آزمایش خون برای اندازه‌گیری مقدار آنزیم تریپتاز که تا ۳ ساعت پس از آنافیلاکسی در خون افزایش می‌یابد تجویز می‌شود.
شوک آنافیلاکسی چقدر طول میکشد؟
علائم آنافیلاکسی معمولا در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن خاص رخ می‌دهند. معمولا چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض ماده‌ای که به آن حساسیت دارید، نشانه‌هایی مانند سرگیجه رخ می‌دهند که ممکن است بین ۵ دقیقه تا نیم ساعت یا بیشتر طول بکشند.
درمان شوک آنافیلاکسی: آیا آنافیلاکسی درمان دارد؟
معمولا اولین خط درمان شوک آنافیلاکسی تزریق اپی‌نفرین یا هورمون آدرنالین است که با قلم به ران بیرونی تزریق می‌شود. این دارو با باریک‌کردن رگ‌های خونی، فشارخون و ضربان قلب را کنترل می‌کند.
اگر علائم از بین نرفت، پزشکان ممکن است به شما آنتی‌هیستامین و استروئید تزریق کنند. استروئید و آنتی‌هیستامین‌ها به کاهش التهاب در مجاری هوایی کمک می‌کنند. توجه داشته‌باشید که برای درمان واکنش آنافیلاکتیک نباید خودتان آنتی‌هیستامین مصرف کنید.
در مراحل شدید آنافیلاکسی، ممکن است احیای قلبی ریوی (CPR) یا تزریق مایعات (سرم) و داروهایی برای کمک به نفس کشیدن نیاز هستند، لازم باشد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت betterhealth
Adrenaline (epinephrine) is the first line treatment for anaphylaxis.
ترجمه فارسی:
آدرنالین (اپی‌نفرین) اولین خط درمان آنافیلاکسی است.
شوک آنافیلاکسی و اپی نفرین: نحوه تزریق اپی نفرین در شوک انافیلاکسی
اپی‌نفرین موثرترین روش برای درمان شوک آنافیلاکسی است و باید بلافاصله تزریق شود. معمولا محل تزریق اپی‌نفرین در شوک انافیلاکسی ران است. این دارو فقط در زیر پوست یا عضله ران بیرونی تزریق می‌شود. اپی‌نفرین را به رگ، عضله باسن یا انگشتان پا و دست تزریق نکنید.
اگر قبلا دچار واکنش آنافیلاکتیک شده‌اید، باید همیشه حداقل ۲ دوز اپی‌نفرین برای شوک آنافیلاکسی را همراه خود داشته‌باشید. در مراکز اورژانس، ممکن است اپی‌نفرین بیشتری به شما تزریق کنند.
آمپول آدرنالین پس از حدود ۱ سال منقضی می‌شود، بنابراین مطمئن شوید که اپی‌نفرینی که همراه دارید تاریخ مصرف داشته باشد. اگر دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید و اپی‌نفرین منقضی شده بود، به هر حال آن را تزریق کنید. اپی‌نفرین به شکل قلم تزریقی اپی‌نفرین در داروخانه‌ها قابل خریداری است.
اگر علائم پس از تزریق اپی‌نفرین بهبود یافت، باز هم باید به اورژانس مراجعه کنید تا از تکرار نشدن علائم، حتی بدون قرار گرفتن در معرض آلرژن، مطمئن شوید.
سریع‌ترین روش درمان شوک آنافیلاکسی را پیدا کن.
درمان خانگی شوک آنافیلاکسی
اگر در خانه دچار واکنس آنافیلاکتیک شدید و قادر به نفس کشیدن نبودید، ممکن است برای تسکین علائم تنفسی لازم باشد از ماسک اکسیژن و یک آگونیست بتا (مانند آلبوترول) استفاده کنید. در صورت عدم پاسخ به ماسک اکسیژن، به اورژانس مراجعه کنید. پزشک ممکن است نوعی جراحی به نام تراکئوستومی را انجام دهد که لوله‌ی هوایی را مستقیما وارد راه‌های تنفسی شما می‌کند.
| علائم | علت |
|---|---|
| سرفه یا خس خس سینه | گرده گل و درختان |
| برافروختگی یا رنگ‌پریدگی پوست | مواد غذایی مانند بادام زمینی |
| راش پوستی | تزریق پنی‌سیلین |
| گیجی یا ضعف | نیش یا گزش زنبور |
| درد قفسه سینه | استفاده از داروهای بی‌حسی |
عوارض بعد از شوک آنافیلاکسی
شوک آنافیلاکسی یک عارضه بسیار جدی است زیرا می‌تواند مجاری تنفسی را مسدود کند. همچنین می‌تواند ضربان قلب را متوقف کند و به دلیل کاهش فشار خون، اندام‌ها از دریافت اکسیژن کافی محروم شوند. علاوه‌بر این موارد، شوک آنافیلاکتیک می‌تواند منجر به عوارض جدی شود که عبارت است از:
- آسیب مغزی
- نارسایی کلیه
- شوک قلبی
- آریتمی
- حمله‌ی قلبی
- مرگ
پیشگیری از شوک آنافیلاکسی
بهترین راه جلوگیری از شوک آنافیلاکسی، پرهیز از مواد محرکی است که باعث واکنش شدید می‌شوند. حتی اگر مراقب باشید، در برخی مواقع ممکن است در معرض آنچه به آن حساسیت دارید قرار بگیرید. اما با دانستن علائم و نشانه‌های واکنش آنافیلاکتیک و داشتن برنامه‌ای برای درمان سریع این علائم، می‌توانید به‌سرعت و به‌طور موثر به شوک آنافیلاکسی پاسخ دهید:
- اگر به نیش حشرات حساسیت دارید، از مواجهه با آن‌ها خودداری کنید و در محیط‌هایی که احتمال مواجهه با حشرات وجود دارد، پیراهن و شلوار آستین بلند بپوشید.
- در صورت مواجهه با حشره‌ای که به آن حساسیت دارید، آرام باشید و به آهستگی دور شوید.
- پابرهنه روی چمن راه نروید.
- از پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های روشن پرهیز کنید.
- اگر حساسیت غذایی دارید، برچسب تمام غذاهایی که می‌خرید را با دقت بخوانید.
- هنگام غذا خوردن در بیرون از خانه، در مورد حساسیت‌های غذایی خود به آن‌ها اطلاع دهید. حتی مقدار کمی از مواد غذایی که به آن حساسیت دارید می‌تواند واکنش جدی ایجاد کند.
- از عطر، ادکلن یا لوسیون‌های معطر استفاده نکنید.
۴.۹ (۷۲۲ نظر)۴.۷ (۷۱۳ نظر)۴.۶ (۶۵۶ نظر)۴.۷ (۵۹۳ نظر)۴.۵ (۵۹۹ نظر)۴.۹ (۵۱۷ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
شوک آنافیلاکسی یا واکنش آنافیلاکتیک نوعی واکنش شدید یه آلرژن‌های حساسیت‌زا مانند نیش زنبور است که معمولا در عرض ۵ تا ۳۰ دقیقه پس از تماس با آلرژن شروع می‌شود. فردی که واکنش آنافیلاکتیک دارد ممکن است دچار افت خطرناک فشار خون، تنفس آهسته و حتی از دست‌دادن هوشیاری شود. شوک آنافیلاکتیک نیاز به درمان فوری دارد و باید حتما با مشاهده علائم آن به اورژانس، دکتر عمومی یا دکتر آسم و آلرژی مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
معمولا چقدر طول میکشه تا علائم انافیلاکسی نمایان بشه
با سلام و احترام،
علائم آنافیلاکسی معمولاً به‌سرعت و در طی چند دقیقه تا نهایتاً یک ساعت پس از تماس با عامل محرک (مانند دارو، نیش حشرات، یا برخی غذاها) ظاهر می‌شوند. در اغلب موارد، واکنش‌های شدید طی ۵ تا ۳۰ دقیقه پس از تماس آغاز می‌شوند. با این حال، در برخی موارد نادر ممکن است بروز علائم تا چند ساعت به تأخیر بیفتد یا حتی پس از بهبود اولیه، مجدداً بازگردند (آنافیلاکسی دو‌مرحله‌ای). تشخیص و درمان سریع با تزریق حیاتی است.
سلام دارو های عصاب و روان موجب انافیلاکسی میشن حتی با مصرف یک نوع از این مدل قرص ها انافیلاکسی اتفاق میفته
سلام، داروهای مربوط به عصاب و روان، به‌ویژه داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، یا آنتی‌سایکوتیک‌ها، معمولاً موجب ایجاد آنفولاکسی (آنافیلاکسی) نمی‌شوند. اما در موارد نادر، برخی افراد ممکن است به داروهای خاص واکنش‌های آلرژیک شدید مانند کهیر، تورم، تنگی نفس و حتی آنافیلاکسی نشان دهند. این واکنش‌ها به دلیل حساسیت فرد به ماده فعال یا مواد افزودنی دارو اتفاق می‌افتد. اگر پس از مصرف داروی خاصی چنین علائمی تجربه کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
سلام : دخترم دیشب هیوسین همراه با سرم زد ، تا سرم تموم شد ، چشماش تار میدید و تپش قلب شدیدی گرفت ،پزشک بهش قرص پروپرانورول داد ،تپش قلبش خوب شد و ۱ ساعت طول کشید تا تاری دید از بین رفت اما بدنش سرد بود تا صبح مراقبش بودم اما امروز مشکلی نداشت ، احتمال هست که امشب هم براش مشکلی پیش بیاد؟؟ لازمه که پیش متخصصی مراجعه کنم ؟؟
سلام، هیوسین می‌تواند اثرات جانبی مانند تاری دید و تپش قلب را به همراه داشته باشد، که در برخی افراد ممکن است این علائم پس از تزریق یا مصرف دارو به مدت کوتاهی ادامه پیدا کند. خوشبختانه با مصرف پروپرانولول، تپش قلب بهبود یافته و تاری دید هم برطرف شده است. اگر امروز دختر شما مشکلی نداشته است و علائم بهبود یافته، احتمالاً جای نگرانی نیست. با این حال، چون این علائم ممکن است با داروهای مختلف تداخل داشته باشند، بهتر است که به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق آن مشخص شود و از هر گونه مشکل احتمالی در آینده جلوگیری شود.