فهرست مطالب
شوک آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید و تهدیدکننده زندگی است که با قرار گرفتن در معرض آلرژن (ماده حساسیت‌زا) رخ می‌دهد. حساسیت بیش‌ازحد در آنافیلاکسی به دلیل آزاد شدن سیلی از مواد شیمیایی، به‌ویژه هیستامین اتفاق است که باعث علائمی مانند مشکل تنفسی، کاهش چشمگیر فشار خون و از دست‌دادن هوشیاری می‌شود. این اتفاق بدون درمان فوری می‌تواند عوارض جدی یا حتی مرگ را به همراه داشته‌باشد. اگر دچار علائم آنافیلاکسی شدید، برای درمان سریع به اورژانس یا دکتر عمومی و متخصص آلرژی مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری از بهترین پزشکان برای شما وجود دارد.
شوک آنافیلاکسی چیست؟
شوک آنافیلاکسی یک نوع آلرژی شدید است که ممکن است در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه اتفاق بیفتد. این واکنش به علت قرار گرفتن در معرض ماده حساسیت‌زا مانند کره بادام زمینی یا نیش زنبور رخ می‌دهد و فرد را دچار علائمی مانند حالت تهوع، خس خس سینه یا سرگیجه می‌کند.
یکی از داروهای مهمی که در درمان شوک آنافیلاکسی نقش مهمی دارد، اپینفرین است. اپینفرین می‌تواند علائم شوک آنافیلاکسی را در عرض چند دقیقه از بین ببرد. در صورتی که به تزریق اول اپینفرین پاسخی ندادید، ممکن است پس از نیم ساعت به تزریق دوم نیاز داشته باشید.
درصورتی‌که دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید، در سریع‌ترین زمان باید به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید. اگر آنافیلاکسی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد.
علائم شوک آنافیلاکسی در کودکان و بزرگسالان
اولین علامت واکنش آنافیلاکتیک آبریزش بینی یا بثورات پوستی است که ممکن است شبیه به علائم یک واکنش آلرژیک معمولی باشد اما بعد از ۳۰ دقیقه، علائم جدی‌تری مانند غش کردن یا خس خس سینه را به همراه دارد. در واکنش به یک ماده‌ی حساسیت زا، بدن مقادیر زیادی هیستامین تولید می‌کند. فشار خون ناگهان پایین می‌آید و مجاری تنفسی باریک‌شده و مانع تنفس می‌شود.
معمولا بیش از یکی از علائم زیر، در شوک آنافیلاکسی وجود دارند:
- سرفه یا خس خس سینه
- درد قفسه سینه
- خارش یا گرفتگی در قفسه سینه
- غش و سرگیجه
- گیجی یا ضعف
- کهیر
- راش پوستی
- خارش پوست
- متورم یا قرمز شدن پوست
- برافروختگی یا رنگ‌پریدگی پوست
- احساس گرمی ناگهانی
- آبریزش بینی و گرفتگی بینی
- عطسه
- تنگی نفس یا مشکل در تنفس
- افزایش تعداد ضربان قلب (تعداد ضربان قلب طبیعی، ۶۰ تا ۱۰۰ ضربان در دقیقه است)
- تورم یا خارش در لب یا زبان
- تورم یا خارش گلو، گرفتگی صدا، مشکل در بلع و گرفتگی گلو
- استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- گرفتگی عضلات
- کاهش قدرت نبض یا ضعیف شدن نبض
ممکن است از هر ۵ نفر ۱ نفر، پس از گذشت ۱۲ ساعت از اولین واکنش آنافیلاکتیک دومین حمله را هم تجربه کند که به آن واکنش آنافیلاکسی دو فازی گفته می‌شود.
آیا شما هم علائم آنافیلاکسی را دارید؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.
علت شوک آنافیلاکسی
شایع‌ترین علت آنافیلاکسی در کودکان، مواد غذایی است و در بزرگسالان، علت اصلی آن عوارض جانبی داروها است. وجود سابقه‌ی خانوادگی واکنش آنافیلاکسی یا آسم نیز احتمال ابتلا به آلرژی و واکنش آنافیلاکسی را افزایش می‌دهد.
شوک آنافیلاکسی هنگامی اتفاق می‌افتد که در بدن آنتی‌بادی تولید شود. این آنتی‌بادی‌ها معمولا در پاسخ به عفونت یا وجود یک ماده‌ی غذایی در بدن ایجاد می‌شوند. ممکن است در اولین تماس با آنتی‌بادی، واکنش آنافیلاکسی اتفاق نیفتد اما با گذشت زمان و در مواجهه‌های بعدی، واکنش ایجاد شود. انواع محرک‌های شوک آنافیلاکسی عبارت‌اند از:
- محرک‌های غذایی: بادام زمینی، صدف، بادام هندی و شیر
- محرک‌های دارویی: تزریق پنی‌سیلین و استفاده از داروهای بی‌حسی
- محرک‌های طبیعی: گرده گل و گیاه و نیش زنبور
تشخیص شوک آنافیلاکسی
برای تشخیص شوک آنافیلاکسی پزشک ممکن است در مورد واکنش‌های آلرژیک قبلی یا حساسیت به غذاهای خاص، داروها، لاتکس و نیش حشرات از شما سوال بپرسد. یک متخصص آلرژی ممکن است انجام آزمایش پوست یا آزمایش خون را برای تأیید آلرژی و شناسایی محرک آلرژیک خاص توصیه کند.
آزمایش پوست یا تست آلرژی مقدار کمی از آلرژن را روی پوست شما قرار می‌دهد تا ببیند آیا باعث واکنش می‌شود یا خیر. تست آزمایش خون نیز شامل گرفتن نمونه خون از رگ در بازوی شما است. آزمایش خون برای اندازه‌گیری مقدار آنزیم تریپتاز که تا ۳ ساعت پس از آنافیلاکسی در خون افزایش می‌یابد تجویز می‌شود.
شوک آنافیلاکسی چقدر طول میکشد؟
علائم آنافیلاکسی معمولا در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن خاص رخ می‌دهند. معمولا چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض ماده‌ای که به آن حساسیت دارید، نشانه‌هایی مانند سرگیجه رخ می‌دهند که ممکن است بین ۵ دقیقه تا نیم ساعت یا بیشتر طول بکشند.
درمان شوک آنافیلاکسی: آیا آنافیلاکسی درمان دارد؟
معمولا اولین خط درمان شوک آنافیلاکسی تزریق اپینفرین یا هورمون آدرنالین است که با قلم به ران بیرونی تزریق می‌شود. این دارو با باریک‌کردن رگ‌های خونی، فشارخون و ضربان قلب را کنترل می‌کند.
اگر علائم از بین نرفت، پزشکان ممکن است به شما آنتی‌هیستامین و استروئید تزریق کنند. استروئید و آنتی‌هیستامین‌ها به کاهش التهاب در مجاری هوایی کمک می‌کنند. توجه داشته‌باشید که برای درمان واکنش آنافیلاکتیک نباید خودتان آنتی‌هیستامین مصرف کنید.
در مراحل شدید آنافیلاکسی، ممکن است احیای قلبی ریوی (CPR) یا تزریق مایعات (سرم) و داروهایی برای کمک به نفس کشیدن نیاز هستند، لازم باشد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت betterhealth
Adrenaline (epinephrine) is the first line treatment for anaphylaxis.
ترجمه فارسی:
آدرنالین (اپینفرین) اولین خط درمان آنافیلاکسی است.
شوک آنافیلاکسی و اپی نفرین: نحوه تزریق اپی نفرین در شوک انافیلاکسی
اپینفرین موثرترین روش برای درمان شوک آنافیلاکسی است و باید بلافاصله تزریق شود. معمولا محل تزریق اپینفرین در شوک انافیلاکسی ران است. این دارو فقط در زیر پوست یا عضله ران بیرونی تزریق می‌شود. اپینفرین را به رگ، عضله باسن یا انگشتان پا و دست تزریق نکنید.
اگر قبلا دچار واکنش آنافیلاکتیک شده‌اید، باید همیشه حداقل ۲ دوز اپینفرین برای شوک آنافیلاکسی را همراه خود داشته‌باشید. در مراکز اورژانس، ممکن است اپینفرین بیشتری به شما تزریق کنند.
آمپول آدرنالین پس از حدود ۱ سال منقضی می‌شود، بنابراین مطمئن شوید که اپی‌نفرینی که همراه دارید تاریخ مصرف داشته باشد. اگر دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید و اپینفرین منقضی شده بود، به هر حال آن را تزریق کنید. اپینفرین به شکل قلم تزریقی اپینفرین در داروخانه‌ها قابل خریداری است.
اگر علائم پس از تزریق اپینفرین بهبود یافت، باز هم باید به اورژانس مراجعه کنید تا از تکرار نشدن علائم، حتی بدون قرار گرفتن در معرض آلرژن، مطمئن شوید.
سریع‌ترین روش درمان شوک آنافیلاکسی را پیدا کن.
درمان خانگی شوک آنافیلاکسی
اگر در خانه دچار واکنس آنافیلاکتیک شدید و قادر به نفس کشیدن نبودید، ممکن است برای تسکین علائم تنفسی لازم باشد از ماسک اکسیژن و یک آگونیست بتا (مانند آلبوترول) استفاده کنید. در صورت عدم پاسخ به ماسک اکسیژن، به اورژانس مراجعه کنید. پزشک ممکن است نوعی جراحی به نام تراکئوستومی را انجام دهد که لوله‌ی هوایی را مستقیما وارد راه‌های تنفسی شما می‌کند.
| علائم | علت |
|---|---|
| سرفه یا خس خس سینه | گرده گل و درختان |
| برافروختگی یا رنگ‌پریدگی پوست | مواد غذایی مانند بادام زمینی |
| راش پوستی | تزریق پنی‌سیلین |
| گیجی یا ضعف | نیش یا گزش زنبور |
| درد قفسه سینه | استفاده از داروهای بی‌حسی |
عوارض بعد از شوک آنافیلاکسی
شوک آنافیلاکسی یک عارضه بسیار جدی است زیرا می‌تواند مجاری تنفسی را مسدود کند. همچنین می‌تواند ضربان قلب را متوقف کند و به دلیل کاهش فشار خون، اندام‌ها از دریافت اکسیژن کافی محروم شوند. علاوه‌بر این موارد، شوک آنافیلاکتیک می‌تواند منجر به عوارض جدی شود که عبارت است از:
- آسیب مغزی
- نارسایی کلیه
- شوک قلبی
- آریتمی
- حمله‌ی قلبی
- مرگ
پیشگیری از شوک آنافیلاکسی
بهترین راه جلوگیری از شوک آنافیلاکسی، پرهیز از مواد محرکی است که باعث واکنش شدید می‌شوند. حتی اگر مراقب باشید، در برخی مواقع ممکن است در معرض آنچه به آن حساسیت دارید قرار بگیرید. اما با دانستن علائم و نشانه‌های واکنش آنافیلاکتیک و داشتن برنامه‌ای برای درمان سریع این علائم، می‌توانید به‌سرعت و به‌طور موثر به شوک آنافیلاکسی پاسخ دهید:
- اگر به نیش حشرات حساسیت دارید، از مواجهه با آن‌ها خودداری کنید و در محیط‌هایی که احتمال مواجهه با حشرات وجود دارد، پیراهن و شلوار آستین بلند بپوشید.
- در صورت مواجهه با حشره‌ای که به آن حساسیت دارید، آرام باشید و به آهستگی دور شوید.
- پابرهنه روی چمن راه نروید.
- از پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های روشن پرهیز کنید.
- اگر حساسیت غذایی دارید، برچسب تمام غذاهایی که می‌خرید را با دقت بخوانید.
- هنگام غذا خوردن در بیرون از خانه، در مورد حساسیت‌های غذایی خود به آن‌ها اطلاع دهید. حتی مقدار کمی از مواد غذایی که به آن حساسیت دارید می‌تواند واکنش جدی ایجاد کند.
- از عطر، ادکلن یا لوسیون‌های معطر استفاده نکنید.
۴.۹ (۷۰۴ نظر)۴.۷ (۶۹۵ نظر)۴.۶ (۶۱۶ نظر)۴.۵ (۵۷۷ نظر)۴.۸ (۴۹۸ نظر)۴.۹ (۴۷۹ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
شوک آنافیلاکسی یا واکنش آنافیلاکتیک نوعی واکنش شدید یه آلرژن‌های حساسیت‌زا مانند نیش زنبور است که معمولا در عرض ۵ تا ۳۰ دقیقه پس از تماس با آلرژن شروع می‌شود. فردی که واکنش آنافیلاکتیک دارد ممکن است دچار افت خطرناک فشار خون، تنفس آهسته و حتی از دست‌دادن هوشیاری شود. شوک آنافیلاکتیک نیاز به درمان فوری دارد و باید حتما با مشاهده علائم آن به اورژانس، دکتر عمومی یا دکتر آسم و آلرژی مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من توی یک ماه اخیر چند بار درگیر شوک انافیلاکسی شدم…که یک بارش باشگاه بودم البته قبلش قهوه خورده بودم الان میخوام برم باشگاه میخواستم بپرسم باشگاه هم میتونه باعث شوک انافیلاکسی بشه
سلام! باشگاه به طور مستقیم باعث شوک آنافیلاکسی نمی‌شود، اما برخی عوامل مانند استرس، تمرینات شدید یا مصرف مواد غذایی خاص ممکن است در افراد حساس منجر به واکنش‌های آلرژیک شدید شوند. بهتر است قبل از رفتن به باشگاه با پزشک خود مشورت کنید تا علل احتمالی شوک آنافیلاکسی شناسایی و راهکارهای ایمنی مشخص شود.
متخصص آلرژی
سلام من ایم دارم و یک هفته پیش ساعت هفت صبح در هنگام خواب نفسم قط شد و در حد ایست قلبی از خواب پریدم صدام بالا نمید قفسه سینم مثل سنگ‌سفت شده بود تا مای مرگ‌رفتم و برگشتم و دومرتبه ۲۴ ساعت بعد ساعت نه صبح همبن اتفاق برام افتاد الانم خیای حالم بده ناراحتم ترسم بالا نمیاد صدام قط میشه خس خس سینه دارم و بازهم در طول روز تکرار شده ولی به شکل خفیف‌تر لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام
این علائم می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل جدی در سیستم تنفسی یا قلبی باشد، مثل آپنه خواب، حملات قلبی، یا مشکلات ریوی. ایست ناگهانی تنفس و درد سینه از نشانه‌هایی هستند که نیاز به ارزیابی فوری پزشکی دارند. پیشنهاد میکنم هرچه سریع‌تر به پزشک یا اورژانس مراجعه کنید تا علت این علائم بررسی و درمان مناسب انجام شود. در صورت نیاز به تست‌های تخصصی مانند اکو قلب، نوار قلب یا تست‌های ریوی، پزشک شما راهنمایی لازم را خواهد کرد.
متخصص قلب و عروق
من چند بار با قرص های ضد درد مثل ایبوپرفون، آسپیرین و …دچار شوک آنافیلاکتیک شدم که بچه های زحمت کش اورژانس نجاتم دادند؛
سوالم اینجاست که اگر در خانه دچار شوک شدیم سریع ترین کار ممکن قبل رسیدن اورژانس چیه ؟
بهتر نیست یه قرص تلفست یا پردنیزولون استفاده کنیم همون اول؟
من با مصرف همین قرص تلفست و کنترل هیستامین الان ۸ ساله که دیگه شوک نشدم درحالی که قبلا سالی یک بار شوک میشدم.
دوست عزیز
داروهای که آلرژی دارید هرگز مصرف نکرده و گاهی مصرف پردنیزولون نیز پاسخگو نیست و نیاز به تزریق وریدی هیدروکورتیزون می باشد.
سلام وقت بخیر .من ۶ تا امپول بپانتن بیوتین برام تجویز کردن و اولین امپول رو ک زدم چیزی نشد.سابقه ی مصرف قرص بیوتین رو هم دارم.سوالم ابنه میتونه امپول های بعدی حساسیت یا شوک بده؟؟؟دچار اختلال اضطرابی هستم و این موضع بشدت منو ترسونده
سلام
معمولا خیر
باید طول دوره طی شود
اگر حساسیت به امپول داشتید در همان تزریق اول خودش را نشان می داد
سلام من سه روز پیش در اثر حساسیت به مواد بی حسی برای جراحی دندان دچار این شوک شدم اونم به صورت شدید که بعد از اینکه اورژانس اومد اپینفرین بهم زدن و تونستم نفس بکشم الان هم سی تا قرص پردنیزولون دکتر داده که هر روز ۴ تا باهم باید بخورم ولی الان بعد گذشت سه روز گلودرد دارم و حس میکنم چیزی توی گلومه میخواستم ببینم آیا عوارض قرص هاست یا نه؟
سلام
عوارض دارو نیست
بیشتر عوارض لیدوکایین است
که حدود یک هفته طول می کشد تا بهبود یابد
تندرست باشید
سلام من سه روز پیش جراحی ایمپلنت دلشتم و به مواد بی حسی آلرژی داشتم و اورژانس اومد و بردنم بیمارستان و بعد از اینکه جندتا آمپول بهم زدن تونستم نفس بکشم دکتر سی تا قرص داده که باید هر روز چهارتاشو مصرف کنم الان بعد گذشت سه روز هنوز گلو درد دارم و انگار چیزی توی گلومه باید چیکار کنم؟
سلام
تورم و التهاب حلق طبیعی است
و ممکن است یک هفته طول بکشد
دارو ها را سر تایم مصرف کنید
سلام
من دچار فقر اهنم. فریتین خونم روی ۲/۵ هست. دکتر سرم فرمد برام تجویز کرد. من سرم رو در خانه تزریق کردم هنوز دو دقیقه نگذشته بود همه جا سیاهی دیدم تنفسم تند شد اصلا نمیتونستم نفس بکشم. دستها و پاهام مور مور می مرد دندانهام بهم میخورد سریع بردنم بیمارستان
علتش چی بوده؟
سلام
احتمال شوک و حساسیت به سرم وجود دارد
سرعت سروم هم احتمالا بالا بوده است
به هیچ وجه در خانه درمان نکنید
سلام بنده ورزشکارم و هروقت استرویید تزریق میکنم وسط کار سرفه شدید میگیرم و عرق هم میزنم دچار تنگی نفس میشم
لقمان عزیز
یکی از عوارض شایع این دارو
افزایش فشار خون است
دز دارو را احتمالا رعایت نمی کنید
زیر نظر پزشک ورزشی دارو استفاده کنید
متخصص طب ورزشی
سلام بنده ورزشکارم و هروقت استرویید تزریق میکنم وسط کار سرفه شدید میگیرم و عرق هم میزنم دچار تنگی نفس میشم
سلام
یکی از عوارض شایع این دارو
افزایش فشار خون است
دز دارو را احتمالا رعایت نمی کنید
زیر نظر پزشک ورزشی دارو استفاده کنید
متخصص طب ورزشی
سلام ۲۸ ساعت از نیش زدن زنبور عسل میگذره و آدم استرسی هستم الان حس میکنم گلوم و گوشم گرفته و معدم باد داره البته قبلا این علائم رو داشتم .میترسم از نیش زنبور باشه .انافیلاکسی بعد چند ساعت رخ میده
سلام
تا حدی طبیعی و قابل انتظار است
شوک انافیلاکسی فورا و ظرف یک ساعت ممکن است خودش را نشان دهد
درصورت ادامه علایم حتمن به درمانگاه مراجعه کنید
سلام پری جون. علائمتون برای زنبور بود یا استرس؟