فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
نفازودون یکی از داروهای ضد افسردگی با عملکرد بر سیستم سروتونین و نوراپینفرین است که عمدتاً توسط آنزیم CYP3A4 در کبد متابولیزه میشود. این ویژگی باعث میشود که در صورت مصرف همزمان با داروهای دیگری که بر این آنزیم تأثیر میگذارند، خطر بروز تداخل دارویی افزایش یابد. مصرف همزمان با برخی داروهای ضد آریتمی، ضد قارچهای آزول، بنزودیازپینها، مهارکنندههای MAO یا سایر داروهای اعصاب ممکن است عوارض جدی قلبی، عصبی یا کبدی ایجاد کند. به همین دلیل، بررسی دقیق سوابق دارویی بیمار پیش از تجویز نفازودون ضروری است و مصرف آن باید حتماً تحت نظر پزشک انجام شود.
داروی نفازودون چیست؟
نفازودون یک داروی ضد افسردگی از دسته بازدارندههای جذب سروتونین و نوراپینفرین (SARI) است که برای درمان افسردگی اساسی و در برخی موارد، اختلالات اضطرابی تجویز میشود. این دارو با تنظیم تعادل مواد شیمیایی در مغز، به بهبود خلقوخو، کاهش اضطراب و بهبود کیفیت خواب کمک میکند. نفازودون معمولاً در بیمارانی که به سایر داروهای ضد افسردگی پاسخ ندادهاند یا دچار عوارض جانبی شدید شدهاند، به عنوان گزینه جایگزین در نظر گرفته میشود. به دلیل خطر نادر آسیب کبدی، استفاده از آن نیازمند پایش منظم عملکرد کبد است.
عنوان | توضیحات |
---|---|
نام عمومی دارو | Nefazodone |
نام تجاری | Serzone (در برخی کشورها دیگر در دسترس نیست) |
نوع دارو | ضد افسردگی (SARI – Serotonin Antagonist and Reuptake Inhibitor) |
فرمول شیمیایی | C19H23ClN6O |
دستهبندی بارداری | دسته C (با احتیاط در بارداری مصرف شود) |
نیمهعمر | حدود ۲ تا ۴ ساعت (متابولیت فعال تا ۱۸ ساعت) |
متابولیسم دارو | کبد (عمدتاً از طریق CYP3A4) |
نحوه دفع دارو | کلیهها و مدفوع |
بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق (۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد)، دور از نور و رطوبت نگهداری شود |
نحوه مصرف اشکال دارویی | بهصورت خوراکی، معمولاً دو بار در روز همراه یا بدون غذا |
داروهای همگروه | Trazodone، Vilazodone، Mirtazapine (از نظر عملکرد مشابه هستند) |
نحوه مصرف نفازودون چگونه است؟
نحوه مصرف نفازودون بستگی به تجویز پزشک دارد، اما معمولاً بهصورت خوراکی و دو بار در روز (صبح و شب) همراه با غذا یا بدون غذا مصرف میشود. دوز اولیه معمولاً پایین شروع میشود و بهتدریج افزایش مییابد تا به دوز مؤثر برسد، برای کاهش عوارض جانبی و تطبیق بدن با دارو. قرص باید کامل بلعیده شود و از خرد کردن یا جویدن آن خودداری شود. در صورت فراموش کردن یک نوبت، بهمحض یادآوری مصرف شود مگر اینکه زمان نوبت بعدی نزدیک باشد. قطع ناگهانی دارو بدون نظر پزشک ممنوع است، زیرا ممکن است علائم ترک یا عود بیماری ایجاد شود.
متن انگلیسی:
به نقل از ncbi
Nefazodone is used to treat depression. Nefazodone is in a class of medications called serotonin modulators. It works by increasing the amounts of certain natural substances in the brain that are needed to maintain mental balance.
ترجمه فارسی:
نفازودون برای درمان افسردگی استفاده میشود. این دارو در دسته داروهای تعدیلکننده سروتونین قرار دارد و با افزایش میزان برخی مواد طبیعی در مغز که برای حفظ تعادل روانی ضروری هستند، عمل میکند.
موراد مصرف نفازودون چیست؟
نفازودون یک داروی ضدافسردگی از گروه مهارکنندههای بازجذب سروتونین و آنتاگونیست گیرندههای ۵HT2 است که برای درمان برخی اختلالات روانی و خلقی تجویز میشود. این دارو بهویژه در افرادی که نسبت به سایر داروهای ضدافسردگی تحمل پایینتری دارند یا دچار اختلالات خواب هستند، گزینه مناسبی در نظر گرفته میشود. در ادامه، موارد مصرف رایج نفازودون را بهصورت خلاصه آوردهایم:
- افسردگی اساسی (Major Depression): کاهش علائم افسردگی مانند غم، بیانرژی بودن و اختلال خواب.
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD): کمک به کاهش نگرانی و تنشهای مداوم روزانه.
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): کاهش شدت کابوسها، تحریکپذیری و علائم هیجانی.
- اختلال خواب مرتبط با افسردگی: بهبود کیفیت خواب شبانه به دلیل خاصیت آرامبخش.
- درمان کمکی در اختلال دوقطبی: کمک به کنترل فاز افسردگی در کنار سایر داروها مانند تثبیتکنندههای خلق.
عوارض جانبی نفازودون چیست؟
نفازودون، اگرچه بهعنوان دارویی مؤثر در درمان افسردگی و اضطراب شناخته میشود، اما مانند بسیاری از داروهای ضدافسردگی میتواند با عوارض جانبی همراه باشد. شدت و نوع این عوارض در افراد مختلف متفاوت است و برخی از آنها در روزهای ابتدایی درمان ظاهر میشوند و ممکن است با ادامه مصرف کاهش یابند. شناخت این عوارض برای مدیریت بهتر روند درمان اهمیت دارد، بهویژه برای افرادی که سابقه مشکلات کبدی یا حساسیت به داروهای روانپزشکی دارند. عوارض رایج نفازودون شامل موارد زیر است:
- خوابآلودگی یا گیجی: در شروع درمان شایع است و معمولاً با تنظیم دوز کاهش مییابد
- خشکی دهان: حس تشنگی یا خشکی دهان که با نوشیدن آب قابل کنترل است
- تهوع یا ناراحتی معده: اغلب در چند روز اول مصرف ظاهر میشود
- سردرد: ممکن است در ابتدای مصرف رخ دهد
- کاهش میل جنسی یا اختلال عملکرد جنسی: نسبت به سایر داروهای مشابه کمتر دیده میشود
- افزایش آنزیمهای کبدی: نیازمند بررسی آزمایشگاهی منظم بهویژه در درمان طولانیمدت
- سرگیجه در هنگام بلند شدن: بهویژه در تغییر وضعیت ناگهانی از نشسته به ایستاده
موارد احتیاط و منع مصرف نفازودون
نفازودون ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد و مصرف آن در برخی شرایط نیازمند احتیاط یا ممنوعیت کامل است. توجه به موارد احتیاط و منع مصرف این دارو برای پیشگیری از بروز عوارض جدی بسیار مهم است. موارد احتیاط مصرف نفازودون عبارتند از:
- بیماریهای کبدی: سابقه مشکلات کبدی، بهویژه هپاتیت یا افزایش آنزیمهای کبدی، نیازمند نظارت دقیق پزشک است.
- بیماریهای قلبی: در بیماران با سابقه آریتمی قلبی یا طولانی شدن فاصله QT باید با احتیاط مصرف شود.
- مصرف همزمان با الکل یا داروهای آرامبخش: میتواند باعث تشدید خوابآلودگی و کاهش سطح هوشیاری شود.
- فشار خون پایین: ممکن است باعث سرگیجه و افت فشار در هنگام تغییر وضعیت شود.
- سالمندان: حساستر به عوارض دارو هستند و نیاز به شروع با دوز پایینتر دارند.
- بارداری و شیردهی: مصرف نفازودون در دوران بارداری تنها در صورت تجویز پزشک مجاز است و در شیردهی نیز باید با احتیاط مصرف شود. موارد منع مصرف نفازودون:
- نارسایی شدید کبدی یا سابقه آسیب شدید کبدی ناشی از مصرف قبلی نفازودون
- مصرف همزمان با داروهایی مانند ترزودون، پیموزید، کاربامازپین یا مهارکنندههای آنزیم CYP3A4 مانند کتوکونازول یا ریتوناویر
- واکنشهای آلرژیک شدید قبلی به نفازودون یا داروهای مشابه
اختلالات دارویی نفازودون
نفازودون با بسیاری از داروها تداخل دارد و این تداخلها میتوانند باعث افزایش خطر عوارض جانبی یا کاهش اثربخشی دارو شوند. بهویژه به دلیل متابولیسم آن از طریق آنزیم CYP3A4 کبدی، مصرف همزمان با داروهای مهارکننده یا القاکننده این آنزیم باید با احتیاط انجام شود. حتماً، در ادامه فهرست اختلالات دارویی نفازودون بدون توضیح اضافه آورده شده است:
- مهارکنندههای قوی CYP3A4
- داروهای ضد آریتمی
- مهارکنندههای MAO
- داروهای خوابآور و آرامبخش
- داروهای ضد تشنج
- داروهای ضد افسردگی دیگر
سخن پایانی دکترتو درباره نفازودون
نفازودون یک داروی ضد افسردگی مؤثر است که با تأثیر بر سیستم سروتونین و نوراپینفرین، به بهبود خلقوخو و کاهش علائم افسردگی کمک میکند. با این حال، بهدلیل متابولیسم کبدی از طریق آنزیم CYP3A4، با بسیاری از داروها تداخل دارد و مصرف همزمان با برخی داروهای قلبی، آرامبخش، ضد قارچ یا سایر داروهای اعصاب ممکن است خطر عوارض جدی را افزایش دهد. بنابراین، استفاده از نفازودون باید با دقت، زیر نظر پزشک و با در نظر گرفتن تاریخچه دارویی فرد انجام شود. در صورت رعایت موارد احتیاطی، این دارو میتواند بخشی از یک درمان مؤثر و ایمن برای افسردگی باشد.
دکترتو مراقب سلامت شماست!