معرفی انواع روش های زایمان با بی حسی و عوارض آن

زایمان با بی‌حسی روشی برای کنترل درد زایمان است که با بی‌حسی ناحیه‌ای و بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می‌شود و مادر را بیدار و هوشیار نگه می‌دارد. در اپیدورال، کاتتر در فضای اپیدورال قرار می‌گیرد و دارو به‌صورت پیوسته یا مرحله‌ای تزریق می‌شود؛ شروع اثر کندتر اما قابل‌تنظیم و طولانی‌تر است. در اسپاینال، یک تزریق تک‌دوز داخل مایع نخاعی انجام می‌شود؛ شروع اثر بسیار سریع و بلاک عمیق‌تر است اما دوام محدود دارد. روش ترکیبی CSE از سرعت اسپاینال و انعطاف اپیدورال بهره می‌گیرد. انتخاب نهایی به مرحله‌ زایمان، شاخص‌های ایمنی، تجربه‌ تیم و ترجیح آگاهانه‌ مادر وابسته است و در حضور موارد منع، گزینه‌های دیگر بررسی می‌شوند. در این مطلب از دکترتو، با مبانی، انواع و ملاحظات ایمنی این روش آشنا می‌شوید.

زایمان با بی حسی چیست؟

زایمان با بی‌حسی به روش‌هایی گفته می‌شود که با استفاده از داروهای ضد درد، عمدتاً بی‌حسی‌های ناحیه‌ای (نوراکسیال) مانند اپیدورال، اسپاینال یا روش ترکیبی CSE، انتقال پیام‌های درد از رحم و کانال زایمان به مغز را مهار می‌کنند در حالی‌که مادر بیدار و هوشیار می‌ماند. در این تکنیک‌ها دارو در ناحیه کمر و نزدیک اعصاب نخاعی تزریق می‌شود تا حس درد از کمر به پایین کاهش یابد یا از بین برود و فرد بتواند در روند زایمان مشارکت کند و در زمان مناسب فشار بیاورد.

یک مزیت جالب این نوع وضع حمل این است که مادر می‌تواند با هوشیاری مراحل تولد نوزادش را ببیند و اولین صدای گریه نوزاد را بشنود. انتخاب نوع بی‌حسی به مرحله زایمان، وضعیت مادر و جنین، وجود موارد منع نسبی یا مطلق و سلیقه‌ی آگاهانه‌ی مادر بستگی دارد.

دنبال بهترین روش زایمان با بی حسی هستید؟

همین الان با متخصص مشورت کنید.

بهترین دکتر متخصص زنان

انواع روش های زایمان با بی حسی

رایج‌ترین روش‌های زایمان بی‌حسی، زایمان اپیدورال، زایمان اسپینال و ترکیبی اسپاینال–اپیدورال (CSE) است. در زایمان با اپیدورال کاتتری در فضای اپیدورال قرار می‌گیرد تا دارو به‌طور مداوم یا به‌صورت دوزهای افزایشی تزریق شود. آغاز اثر کندتر است اما ماندگاری و قابلیت تنظیم بالایی دارد و در صورت نیاز می‌توان آن را برای سزارین تقویت کرد. در زایمان اسپینال، یک تزریق تک‌دوز داخل مایع مغزی–نخاعی انجام می‌شود که شروع اثر بسیار سریع و بلاک عمیق‌تری دارد اما مدت آن محدود است.

هرکدام از روش‌ها توازن متفاوتی از سرعت اثر، عمق تسکین، عوارض احتمالی و اثر بر هوشیاری یا تهویه مادر دارند. انتخاب روش متأثر از امکانات مانیتورینگ جنین، تجربه تیم، ترجیحات مادر، مرحله زایمان و موارد منع مانند اختلالات انعقادی و عفونت در محل سوزن است.

در زایمان اسپاینال و اپیدورال، ماده بی حسی از کنار نخاع به بدن مادر تزریق می‌شود یا ماده بی حسی مستقیما به اعصاب تزریق می‌شود تا سیگنال‌های درد، دیگر به مغز فرستاده نشوند. سزارین با بی حسی تقریبا ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد و مادر هیچ دردی را حین عمل احساس نمی‌کند. مهمترین مزیت تولد نوزاد با روش سزارین همراه بی حسی این است که مادر و جنین بلافاصله بعد تولد باهم ارتباط می‌گیرند.

زایمان اپیدورال چیست؟

اپیدورال نوعی بی‌حسی برای زایمان است که با گذاشتن یک لوله خیلی نازک در کمر انجام می‌شود تا دارو نزدیک عصب‌ها برسد و درد انقباض‌ها را کم یا قطع کند، در حالی‌که شما بیدار و هوشیار می‌مانید و می‌توانید زمان فشار آوردن را حس کنید. اثر این روش معمولاً ده تا بیست دقیقه بعد شروع می‌شود و پزشک می‌تواند مقدار دارو را طوری تنظیم کند که هم درد کنترل شود و هم توان حرکت نسبی و احساس فشار حفظ بماند.

اگر زایمان با اپیدورال طول بکشد، دارو از همان لوله ادامه پیدا می‌کند و حتی در صورت نیاز می‌توان آن را برای سزارین قوی‌تر کرد یا بعد از تولد برای بخیه‌ها از آن کمک گرفت. فایده اصلی زایمان بدون درد اپیدورال این است که درد را کم می‌کند و به شما اجازه می‌دهد آرام‌تر باشید و با تیم زایمان همکاری کنید. با این حال ممکن است عوارضی رخ دهد که معمولاً خفیف و قابل‌کنترل هستند؛ مثل افت موقت فشار خون که گاهی احساس سبکی سر می‌دهد، لرز یا خارش خفیف، سختی موقت در دفع ادرار و به‌ندرت سردرد بعد از تزریق که تیم درمان با پایش و درمان‌های ساده آن‌ها را مدیریت می‌کند.

متن انگلیسی:
An epidural provides anesthesia that creates a band of numbness from your bellybutton to your upper legs
ترجمه متن:
اپیدورال نوعی بی حسی ایجاد می‌کند که باندی از بی حسی از شکم تا بالای پاهای شما به وجود می‌آید.

asahq

اپیدورال در زایمان طبیعی 

(زایمان طبیعی با اپیدورال روشی از بی‌دردی ناحیه‌ای است که با قراردادن کاتتر اپیدورال در فضای اپیدورال کمری، مخلوطی از بی‌حس‌کننده موضعی و گاهی اپیوئید کم‌دوز نزدیک ریشه‌های عصبی رسانده می‌شود تا انتقال درد انقباض‌ها مهار شود، در حالی‌که مادر بیدار می‌ماند و معمولاً حس فشار برای مرحلهٔ زورزدن حفظ می‌شود. شروع اثر معمولاً طی ۱۰–۲۰ دقیقه است و شدت بلاک با دوزهای تکمیلی قابل تنظیم است تا تعادلی بین کنترل درد و توان تحرک ملایم ایجاد شود.

در طول بی حسی اپیدورال در زایمان طبیعی، فشار خون مادر و ضربان قلب جنین به‌طور منظم پایش می‌شود و تزریق مایعات می‌تواند از افت فشار خون پیشگیری کند. عوارضی مانند لرز، خارش خفیف، احتباس ادرار یا به‌ندرت سردرد پس از سوراخ دورا معمولاً گذرا و قابل‌مدیریت‌اند. در وجود اختلال‌های انعقادی، عفونت محل ورود سوزن یا تب بی‌علت، زایمان طبیعی به روش اپیدورال توصیه نمی‌شود و گزینه‌های جایگزین تسکین درد بررسی می‌گردد.

بی حسی اپیدورال در سزارین

در سزارین با اپیدورال، یک لوله خیلی نازک در کمر گذاشته می‌شود تا داروی بی‌حسی به اعصاب برسد و شکم و پایین‌تنه بی‌حس شود. شما بیدار می‌مانید و می‌توانید لحظه تولد را ببینید. در بسیاری از بیمارستان‌ها برای شروع سریع‌تر، هم‌زمان یک تزریق نخاعی هم انجام می‌شود و بعد با همان لوله اپیدورال، دارو حین عمل و حتی برای بخیه‌های پس از تولد تنظیم و ادامه داده می‌شود.

مزیت زایمان سزارین با بی حسی از کمر نسبت به بیهوشی عمومی این است که داروی کمتری به نوزاد می‌رسد، خطرات مربوط به راه‌هوایی مادر کمتر است و تماس پوست‌به‌پوست زودتر ممکن می‌شود. ممکن است فشار خون کمی پایین بیاید یا پاها احساس گرمی و سنگینی داشته باشند که تیم بیهوشی با سرم و دارو آن را کنترل می‌کند. اگر لازم باشد، دوز دارو بالاتر می‌رود تا درد کاملاً از بین برود و شما فقط احساس فشار و کشش داشته باشید، نه درد.

زایمان اسپاینال چیست؟

در زایمان با بی حسی نخاعی که به آن اسپاینال (Spinal) هم می‌گویند تزریق برای از بین بردن درد حین زایمان طبیعی یا سزارین به داخل نخاع تزریق می‌شود. این روش با ایجاد بی حسی ناحیه‌ای در قسمت تحتانی بدن انجام می‌شود اما فرد طی عمل کاملا هوشیار است. انتخاب روش به نظر بیمار، تشخیص دکتر زنان یا متخصص مامایی و تصمیم متخصص بیهوشی بستگی دارد. روش اسپاینال در زایمان طبیعی برای سزارین‌های برنامه‌ریزی‌شده یا زمانی که باید سریع عمل کنیم، بسیار مناسب است.

زایمان طبیعی با بی حسی اسپاینال یا نخاعی نیز با کاهش درد باعث تسهیل فرایند به دنیا آمدن نوزاد می‌شود. البته این روش در مواردی عوارض هم دارد و در مرحله آخر باعث ناتوانی مادر در زور زدن برای خروج نوزاد می‌شود. در این صورت دکتر زنان یا متخصص مامایی از ابزار کمکی مانند وکیوم برای تسهیل وضع حمل استفاده می‌کند. اما به‌خاطر درد کمی که مادر از ابتدا تا انتهای زایمان تجربه می‌کند روش خوبی محسوب می‌شود.

در روش بی حسی اسپاینال در زایمان طبیعی شما در تمام مدت بیدار هستید، اما ممکن است حس گرمی یا مورمور در پاها داشته باشید و تا بازگشت نیرو نمی‌توانید راه بروید. افت موقتی فشار خون یا کمی تهوع ممکن است پیش بیاید که با پایش و درمان ساده کنترل می‌شود. این روش به‌دلیل شروع سریع و قطع کامل درد حین زایمان با بی حسی از کم، تجربه جراحی را برای بسیاری از مادران قابل‌تحمل‌تر می‌کند.

بی حسی نخاعی در سزارین چقدر طول می کشد؟

اثر اسپاینال برای سزارین معمولاً به‌سرعت آغاز می‌شود و بسته به نوع و دوز دارو حدود ۱٫۵ تا ۳ ساعت بی‌دردی مؤثر فراهم می‌کند که برای بیشتر جراحی‌ها کافی است. در صورت نیاز به زمان بیشتر، تیم می‌تواند از روش‌های تکمیلی مانند تزریق اپیدورال در زمینه CSE یا افزودن آرام‌بخش‌های سبک استفاده کند. طی این مدت، بی‌حسی از ناحیه شکم تا پاها پایدار است و مادر بیدار می‌ماند، اما حرکت اندام‌های تحتانی موقتاً ممکن نیست و احساس گرمی، گزگز یا سوزن‌سوزن شدن طبیعی است.

فرق اسپاینال و اپیدورال در روش های بی حسی زایمان چیست؟

تفاوت اصلی روش‌های بی حسی اسپاینال و اپیدورال در محل و شیوه‌ی رساندن دارو و پیامدهای آغاز و دوام اثر است. در اپیدورال، کاتتر در فضای اپیدورال قرار می‌گیرد و دارو نزدیک ریشه‌های عصبی تزریق می‌شود. آغاز اثر بی حسی اپیدورال کندتر است اما می‌توان با انفوزیون مداوم یا دوزهای تکمیلی، شدت و مدت بی‌حسی را دقیق تنظیم کرد و آن را ساعت‌ها ادامه داد.

در اسپاینال، دارو یک‌بار مستقیماً داخل مایع نخاعی تزریق می‌شود؛ آغاز اثر بسیار سریع و بلاک عمیق‌تر است اما ماندگاری محدود دارد و کاتتری برای ادامه وجود ندارد. از نظر کاربرد، اپیدورال برای کنترل درد زایمان واژینال و انعطاف‌پذیری در زایمان‌های طولانی محبوب‌تر است، در حالی‌که اسپاینال به‌طور شایع برای سزارین‌های برنامه‌ریزی‌شده یا اورژانسی انتخاب می‌شود. هر دو روش منطقه‌ای، مادر را بیدار نگه می‌دارند و با پایش دقیق می‌توان عوارضی مانند افت فشارخون، خارش یا سردرد را مدیریت کرد.

زایمان با بی حسی برای چه کسانی مناسب نیست؟

خانم‌هایی که از شرایط عصبی مثل آنوریسم نخاعی، عفونت پوستی سیستمیک یا موضعی رنج می‌برند یا افرادی که در محل تزریق دچار عفونت، هیپوولمی شدید، حساسیت به دارو یا مشکل انعقادی هستند یا افزایش فشار داخل جمجمه‌ای دارند، کاندیدای مناسبی برای زایمان با بی حسی نیستند.

اگر می‌خواهید بدانید این روش برای شما مناسب است یا نه باید با متخصص زنان و زایمان یا متخصص مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

متن انگلیسی:
According to Eduardo Hariton, M.D., an OB-GYN at the University of California San Francisco, you might not be a candidate for an epidural if you have the following: Abnormal blood clotting. Certain neurologic conditions like spinal aneurysms. Systemic or local skin infections
ترجمه متن:
به گفته ادواردو هاریتون، پزشک متخصص زنان و زایمان در دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو، اگر این موارد را دارید، ممکن است کاندیدای اپیدورال نباشید: لخته شدن خون غیرطبیعی، برخی از شرایط عصبی مانند آنوریسم ستون فقرات، عفونت های پوستی سیستمیک یا موضعی.

parents

مزایای زایمان با بی حسی چیست؟

اصلی‌ترین مزیت زایمان با بی حسی، کاهش مؤثر درد انقباض‌ها و جراحی در عین حفظ هوشیاری و توان مشارکت مادر است. این امر به کاهش استرس، بهبود همکاری در فاز دوم و تجربه مثبت‌تر زایمان کمک می‌کند. نسبت به بیهوشی عمومی، روش‌های موضعی مواجهه جنین با داروهای سیستمیک را کمتر می‌کنند، خطرات مرتبط با راه هوایی مادر را کاهش می‌دهند و تماس زودهنگام مادر و نوزاد را تسهیل می‌کنند.

از منظر ایمنی و کارایی، شواهد نشان می‌دهد بی‌حسی‌های نوراکسیال بهترین تعادل بین تسکین درد و پایداری فیزیولوژیک را در بیشتر مادران بدون منع پزشکی فراهم می‌کنند. در عین حال، آگاهی از عوارض قابل‌مدیریت مانند افت فشارخون، تب مرتبط با اپیدورال، خارش یا احتباس ادرار و به‌ندرت سردرد اهمیت دارد تا با پروتکل‌های استاندارد پیشگیری و درمان شوند. ترکیب رویکردهای غیردارویی و حمایت تیمی، تجربه‌ی زایمان را ایمن‌تر، کنترل‌پذیرتر و انسانی‌تر می‌سازد. برخی دیگر از مزایای زایمان با بی حسی به روش‌های اسپاینال و اپیدورال شامل موارد زیر است:

• عدم نیاز به مسکن قوی بعد جراحی
• احساس گیجی کمتر بعد عمل
• مادر می‌تواند بلافاصله به نوزاد شیر بدهد.
• حالت تهوع و استفراغ کمتر می‌شود.
• غذا خوردن و نوشیدن بعد جراحی سریع‌تر شکل می‌گیرد.
• داروی استفاده شده برای بی حسی تاثیری روی قلب و عروق ندارند.

هر چند که زایمان طبیعی با بی حسی یا زایمان سزارین با بی حسی نسبت به بیهوشی عمومی مزایای بیشتری دارند و بیمار درد کمتری را تجربه می‌کند، اما انتخاب روش وضع حمل به تشخیص دکتر زنان یا متخصص مامایی و به وضعیت مادر و جنین بستگی دارد. بنابراین بهتر است در دوران حاملگی تحت نظر متخصص مامایی با مشورت دکتر زنان بهترین روش را متناسب با شرایط خود انتخاب کنید.

روش انجام زایمان با بی حسی چگونه است؟

روش انجام بی حسی نخاعی به این صورت است که متخصص بیهوشی سوزنی را وارد ستون فقرات می‌کند و ماده بی حسی تزریق می‌شود، سپس سوزن را بیرون می‌کشد. در تزریق اول داروی بی حسی، معمولا بیمار احساس سوزش دارد اما دردی حس نمی‌کند و به تدریج توان حرکت دادن کمر و انگشتان پا از بین می‌رود. جای نگرانی نیست چرا که بلافاصله بعد از از بین رفتن اثر بی حسی، توانایی حرکت دوباره برمی‌گردد.

بسته به میزان داروی مصرفی، بی حسی بیمار متفاوت خواهد بود. در زایمان طبیعی با بی حسی نخاعی مادر قابلیت جابه‌جایی در تخت را دارد و حتی می‌تواند انقباضات را احساس کند. اما در سزارین با بی حسی نخاعی مادر قادر به حرکت دادن پاها نیست و قسمت زیر شکم به پایین کاملا بدون احساس می‌شود.

دوست داری که بدون درد زایمان کنی؟ همین الان با دکتر متخصص مشورت کن.

دکتر زایمان بدون درد

مراقبتهای بعد از زایمان با بی حسی چیست؟

بعد از زایمان واژینال با بی‌حسی چند ساعت طول می‌کشد تا حس و قدرت پاها کاملاً برگردد. در این مدت، فشار خون و حال عمومی پایش می‌شود و ممکن است کمی لرز، خارش خفیف یا تهوع داشته باشید. درد پس از زایمان معمولاً با مصرف چند دارو (مثلاً استامینوفن و ایبوپروفن در صورت مجاز بودن) به‌خوبی کنترل می‌شود و شیر دادن بی‌خطر است. شایع‌ترین مسئله پس از اپیدورال، افت موقتی فشار خون و احتباس ادراری است که با سرم، بلند شدن تدریجی و تخلیه منظم مثانه مدیریت می‌شود. در ادامه برای مراقبت از سلامت خود به نکات زیر توجه کنید:

• از بالش استفاده نکنید.
• ۲۴ ساعت اول بعد بی حسی نخاعی به پشت نخوابید.
• مایعات زیاد میل کنید.
• حس پاها به تدریج برمی‌گردند. بنابراین بهتر است با کمک دیگران بایستید و راه بروید.
• احتمالا بعد از بی حسی نخاعی احساس سردرد دارید که ۲۸ تا ۴۸ ساعت بعد باید برطرف شود.
• در صورت خارش، تهوع یا لرز ناشی از داروها، به تیم پزشکی اطلاع دهید
• برای کاهش خطر لخته خون، زودتر حرکت ملایم را شروع کنید (نشستن، راه رفتن کوتاه با کمک).
• علائم هشدار را جدی بگیرید: خونریزی شدید، تب، سردرد شدید وضعیتی، ضعف پا، بی‌اختیاری ادرار، درد قفسه سینه یا تنگی نفس .

مراقبتهای بعد از سزارین با بی حسی چیست؟

در سزارین با بی‌حسی منطقه‌ای، شما بیدارید و پس از عمل تا چند ساعت بی‌حسی پاها باقی می‌ماند. اگر مورفین داخل نخاع دریافت کرده باشید، خارش، تهوع یا خواب‌آلودگی خفیف ممکن است رخ دهد. معمولا توصیه می‌شود برای کنترل درد مسکن مصرف کنید تا بتوانید راحت‌تر حرکت کنید، سرفه کنید و به نوزاد رسیدگی کنید. مراقبت از برش پوستی، پیشگیری از لخته و تغذیه با شیر مادر محورهای اصلی مراقبت هستند. مراقبت های بعد از عمل سزارین با بی حسی شامل موارد زیر است:

• تحرک زودهنگام و تدریجی (معمولاً ظرف ۱۲–۲۴ ساعت) برای کاهش خطر لخته و بهبود عملکرد روده؛
• تنفس عمیق و سرفه‌ی حمایتی (با نگه داشتن بالش روی برش) برای پیشگیری از مشکلات ریوی.
• کنترل درد با مسکن
• مراقبت از زخم: خشک و تمیز نگه دارید، طبق دستور پانسمان را عوض کنید.
• پیشگیری از لخته: جوراب فشاری/پمپ پا طبق دستور، راه رفتن مکرر، و در صورت تجویز، داروی ضدلخته.
• مثانه و روده: پس از خروج سوند، تخلیه منظم ادرار؛ مایعات و فیبر کافی برای جلوگیری از یبوست (در صورت نیاز ملین ملایم).
• وضعیت شیردهی: پوزیشن‌هایی مثل «توپ راگبی» یا پهلودرآز در روزهای اول، برای فشار کمتر روی برش.

برای درمان سردرد بعد از سزارین با بی حسی چه کار باید کرد؟

سردرد پس از بی‌حسی نخاعی یا اپیدورال (PDPH) سردردی است که معمولاً ۱ تا ۳ روز بعد از انجام بی‌حسی شروع می‌شود، با نشستن یا ایستادن بدتر و با دراز کشیدن بهتر می‌شود. علت اصلی آن نشت مقدار کمی از مایع نخاعی از سوراخ ریزِ پرده دورا است که فشار داخل کانال نخاع را کم می‌کند. بیشتر موارد خفیف تا متوسط‌اند و با استراحت، مایعات، کافئین و مسکن‌های ساده برطرف می‌شوند.

عوارض بعد از سزارین با بی حسی چیست؟

بی حسی معمولا عوارض جدی و خطرناکی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند، از عوارض نادر آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احتمال عفونت (مننژیت یا آبسه)
• آسیب دیدن نخاع به‌خاطر تماس مستقیم سوزن
• ایسکمی طناب نخاعی
• هماتوم کانال مهره‌ای
• آسیب عصب محیطی

عوارض بی حسی نخاعی در سزارین

بعد از زایمان واژینال با بی‌حسی (اپیدورال/اسپاینال)، چند ساعت طول می‌کشد تا حس و قدرت پاها کاملاً برگردد. در این مدت، فشار خون و حال عمومی پایش می‌شود و ممکن است کمی لرز، خارش خفیف یا تهوع داشته باشید. درد پس از زایمان معمولاً با روش «چنددارویی» (مثلاً استامینوفن + ایبوپروفن در صورت مجاز بودن) به‌خوبی کنترل می‌شود و شیر دادن بی‌خطر است. شایع‌ترین مسئله پس از اپیدورال، افت موقتی فشار خون و احتباس ادراری است که با سرم، بلند شدن تدریجی و تخلیه منظم مثانه مدیریت می‌شود.

عوارض اپیدورال در زایمان طبیعی

اپیدورال یکی از مؤثرترین روش‌های تسکین درد زایمان است و به‌طور کلی ایمن محسوب می‌شود. بااین‌حال مانند هر مداخله پزشکی می‌تواند عوارضی داشته باشد. آشنایی با عوارض اپیدورال در زایمان طبیعی کمک می‌کند با خیال راحت‌تر تصمیم بگیرید و اگر علامتی دیدید، به‌موقع آن را مدیریت کنید. عوارض بی حسی از کمر شامل موارد زیر است:

• افت فشار خون.
• لرز و خارش خفیف.
• تهوع یا استفراغ.
• احساس سنگینی پا یا ضعف موقت.
• احتباس ادرار.
• درد یا حساسیت موضعی در محل سوزن

آیا بی حسی در زایمان باعث کمر درد می شود؟

شواهد راهنماهای معتبر نشان می‌دهد اپیدورال با کمردرد مزمنِ پس از زایمان ارتباطی ندارد. درد یا حساسیت موضعی در محل ورود سوزن می‌تواند چند روز اول وجود داشته باشد و کمردرد پس از بارداری عمدتاً به تغییرات عضلانی‌ـ‌اسکلتی و کشش‌های بارداری مربوط است، نه خود اپیدورال. بنابراین اگر پس از زایمان دچار کمردرد هستید، علت‌های شایع‌تری مطرح‌اند و معمولاً با استراحت نسبی، فیزیوتراپی ملایم و مسکن‌های مجاز بهبود می‌یابد؛ هر‌چند در دردهای ماندگار یا همراه با علائم عصبی باید ارزیابی پزشکی انجام شود.

عوارض امپول بی حسی زایمان سزارین چیست؟

استفاده از آمپول بی حسی زایمان سزارین ایمن و استاندارد است، اما عوارضی می‌تواند رخ دهد که بیشتر آن‌ها گذرا و با مراقبت معمول برطرف می‌شوند. برخی از عوارض تزریق آمپول تزریق نخاعی (اسپاینال) شامل موارد زیر است:

• افت فشار خون همراه با تهوع/سرگیجه (شایع‌ترین)، که با مایعات و دارو مدیریت می‌شود.
• خارش، لرز، تهوع و احتباس ادرار (به‌ویژه با اپیوئید داخل‌نخاعی).
• سردرد.
• آسیب عصبی پایدار بسیار نادر؛ اغلب مشکلات عصبی احتمالی موقتی‌اند.

پزشکان پیشنهادی

۴.۹ (۲۲۸۸ نظر)

زهرا عسکری سرطاوسی

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۵ (۱۸۷۲ نظر)

زهرا مهربان

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۱ (۲۱۶۵ نظر)

دکتر الهام آذین مهر

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۷۳۱ نظر)

دکتر شیوا طالبی خرزوقی

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۱ (۱۱۸۳ نظر)

دکتر ویدا مدرس نژاد

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۹۳۱ نظر)

دکتر فرشته عباسلو

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

زایمان با بی حسی بهتره یا بیهوشی؟

در بیشتر موقعیت‌ها زایمان با بی‌حسی (اپیدورال، اسپاینال یا ترکیبی) نسبت به بیهوشی عمومی انتخاب ایمن‌تر و بهتر است زیرا مادر بیدار و همراه می‌ماند، تماس پوست‌به‌پوست و شروع شیردهی زودتر انجام می‌شود، خطرات راه‌هوایی و آسپیراسیون کمتر است و داروها اثر سیستمیک کمتری روی نوزاد دارند. بیهوشی عمومی معمولاً برای شرایطی است که زمان بسیار محدود است یا بی‌حسی موضعی ممکن یا ایمن نیست (مثل پلاکت خیلی پایین یا عفونت محل سوزن).

بی‌حسی‌های نوراکسیال می‌توانند عوارضی مانند افت گذرای فشار خون، خارش یا لرز، احتباس ادرار و به‌ندرت سردرد وضعیتی داشته باشند که معمولاً با پایش و درمان‌های ساده مدیریت می‌شوند؛ در مقابل، بیهوشی عمومی با خطرات بیشتر راه‌هوایی، تهوع و استفراغ پس از عمل، احتمال خون‌ریزی بیشتر به‌علت کاهش تون رحم با برخی گازها و اثر خواب‌آور کوتاه‌مدت بر نوزاد همراه است.

بنابراین در زایمان طبیعی تقریباً همیشه اپیدورال بهترین گزینه تسکین درد است و بیهوشی عمومی جایگاه روتین ندارد، و در سزارین نیز در اکثریت موارد اسپاینال یا اپیدورال ارجح است و بیهوشی عمومی برای اورژانس‌ها یا موارد منع نوراکسیال نگه داشته می‌شود. در ادامه تفاوت این دو روش را در جدول آورده‌ایم.

معیار	زایمان با بی‌حسی (اپیدورال/اسپاینال)	زایمان با بیهوشی عمومی
اثر بر نوزاد	حداقل عبور دارو؛ معمولاً آپگار بهتر	عبور داروهای بیهوشی از جفت؛ احتمال دپرسیون تنفسی بیشتر
عوارض شایع	افت فشار خون گذرا، خارش/لرز خفیف، احتباس ادرار؛ به‌ندرت سردرد پس از دورا	گلودرد و تهوع/گیجی پس از عمل؛ ریسک آسپیراسیون و عوارض راه هوایی
پس از تولد/شیردهی	تماس پوست‌به‌پوست و شروع شیردهی آسان‌تر و زودتر	ممکن است تماس و شیردهی با تأخیر انجام شود
منع نسبی/مطلق	اختلالات انعقادی، عفونت محل سوزن، تب بی‌علت، عدم همکاری	زمانی که بی‌حسی منطقه‌ای ممنوع/ناممکن است یا اورژانس شدید وجود دارد

نتیجه گیری

زایمان با بی حسی با روش‌های مختلفی مثل نخاعی (اسپاینال)، موضعی و اپیدورال انجام می‌شود تا تجربه زایمان را به تجربه لذت بخش و بدون درد تبدیل کند. در این روش، حس قسمت پایین تنه از بین رفته و مادر بدون درد در کل عمل به هوش است. این روش عوارض جدی و خطرناکی برای مادر و جنین ندارد اما با این حال برای تمام مادران قابل تجویز نیست. خانم‌هایی که سابقه حساسیت دارویی دارند، از داروی رقیق کننده خون استفاده می‌کنند، عفونت خونی یا پوستی در ناحیه کمر دارند یا از اختلال انعقاد خون رنج می‌برند نمی‌توانند کاندیدای مناسب این روش باشند. برای انتخاب روش مناسب با شرایط خود بهتر است با دکتر زنان یا متخصص مامایی درباره زایمان طبیعی یا سزارین با بی حسی نخاعی یا موضعی مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!