فهرست مطالب
زمانی که فرد مبتلا به بیماری عصبی تشنج میکند، مهم‌ترین اقدام، کمک به تشنج نکردن فرد یا به‌عبارتی کاهش علائم و درمان آن است. سلول‌های عصبی مغز برای برقراری ارتباط با دیگر سلول‌ها، سیگنال‌های الکتریکی را ایجاد و ارسال می‌کنند. هر اتفاقی که این مسیر ارتباطی را مختل کند، می‌تواند باعث تشنج شود. اگرچه مشاهده‌ی فردی که در حال تشنج است می‌تواند شوکه‌کننده باشد اما با دانستن کمک‌های اولیه صحیح و واکنش مناسب در این لحظات می‌توانید به فرد کمک کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به بررسی روش‌های کمک‌رسانی بپردازیم. اگر خودتان یا یکی از آشنایانتان نیاز به کمک متخصص دارید، می‌توانید در سایت دکترتو از بهترین متخصصان اعصاب نوبت ویزیت حضوری بگیرید.
کمک های اولیه در تشنج: مواجهه با تشنج و فرد بیهوش
محرک‌هایی مانند چراغ‌های چشمک‌زن، مصرف کافئین و الکل و پرخوری می‌توانند باعث تحریک و شروع تشنج شوند. علائمی که در زمان تشنج ایجاد می‌شوند شامل از دست‌دادن هوشیاری، سردرگمی، اسپاسم عضلانی غیر قابل کنترل و فشار دادن دندان‌ها روی یکدیگر هستند. در این شرایط نیاز به آمادگی برای کمک و درمان تشنج دارید. اما برای تشنج چیکار کنیم؟ موارد زیر را قدم به قدم انجام دهید.
آرامش خود را حفظ کنید
مهم‌ترین کاری که می‌توانید برای کمک به تشنج نکردن فرد انجام دهید، حفظ خونسردی و آرامش خاطر است. حدود ۸۰ درصد از تشنج‌ها در مدت زمان ۳ دقیقه به پایان می‌رسند پس باید سریع و موثر عمل کنید. پس از قطع تشنج فرد بهبود می‌یابد و تنفس به حالت عادی برمی‌گردد.
هنگام تشنج، از سر بیمار محافظت کنید
تا پایان تشنج سر بیمار را محکم نگه‌دارید تا در هنگام تکان‌های عضلانی، سر او به جایی برخورد نکند. بهتر است سر و گردن و کمر را در یک راستا قرار دهید تا بیمار دچار آسیب نخاعی نشود. می‌توانید وسیله نرمی مانند یک بالش یا یک ژاکت تا شده زیر سر او قرار دهید.
سعی کنید فرد را به پهلو بچرخانید. برای اینکار یک پا را از زانو خم کنید و در حالی که فرد را به پهلو چرخاندید، یک دست را زیر سر بیمار بگذارید. این کار باعث باز ماندن راه هوایی و پاک‌شدن جریان بزاق از دهان می‌شود.
برای کمک به تشنج بیمار، اطراف او را خالی کنید
همه اشیاء سخت یا تیز در نزدیکی بیمار را از او دور کنید. اگر می‌توانید عینک، کراوات یا روسری او را بیرون بیاورید. اگر فرد نشسته است، سعی کنید به‌آرامی او را روی یک سطح صاف قرار دهید تا سقوط نکند. برای کمک به تشنج، جمعیت اطراف بیمار را متفرق و خالی کنید. در صورتی‌که در یک مکان عمومی هستید، مسیری را برای عبور کارکنان اورژانس پزشکی ایجاد کنید و به دیگران بگویید که مسیر را خالی نگه دارند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت ukhealthcare
Contrary to common belief, it’s essential to let the seizure run its course.
ترجمه فارسی:
برخلاف باور عمومی، بهتر است که اجازه دهیم تشنج به مسیر خود ادامه دهد (جلوی آن را نگیرید).
هنگام تشنج، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید
اگر اولین تشنج شخص باشد، تشنج در بارداری یا دیابت اتفاق بیفتد یا اگر فرد مجروح شده است، برای دریافت کمک با اورژانس تماس بگیرید. درصورتیکه تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید یا پس از پایان تشنج فرد به هوش نیامد، حتما با ۱۱۵ تماس بگیرید.
اطلاعات بیماری خود را روی کاغذ بنویسید و همیشه همراه خود داشته باشید
بهتر است شخص مبتلا به تشنج اطلاعات مهم مانند نوع بیماری، شماره تماس اضطراری، داروهای مصرفی و حساسیت دارویی را روی یک کاغذ بنویسد و آن را در جیب یا کیف پول خود نگه دارد. در مواقع اضطراری این اطلاعات به اطرافیان و پزشکان کمک میکند تا ارزیابی بهتری در مورد بیماری او داشته باشد.
سریع‌ترین روش درمان تشنج چیست؟
برای مشاوره، تماس بگیرید.
در هنگام تشنج بزرگسالان چه باید کرد؟
هنگامی که یک بزرگسال دچار تشنج می‌شود، اولین قدم این است که آرام بمانید و امنیت فرد را تضمین کنید. بهتر است که تماشاگران را از کنار فردی که دچار تشنج شده است دور نگه دارید:
- هر جسم تیز یا خطرناک را دور کنید تا باعث کمک به رفع تشنج بیمار و آسیب ندیدن او شوید.
- اگر فرد روی زمین است، وسیله نرمی را مانند یک ژاکت زیر سر او قرار دهید.
- فرد را به سمت خود برگردانید تا به باز ماندن راه هوایی کمک کنید و از خفه شدن و گیرکردن بزاق در حلق او جلوگیری کنید.
- به زمان شروع و پایان تشنج توجه کنید. اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید با اورژانس تماس بگیرید.
- تا زمانی که تشنج به پایان برسد، برای کمک به رفع تشنج و اطمینان از هوشیاری فرد، کنار او بمانید.
در هنگام تشنج کودک چه باید کرد؟
برای کودکی که دچار تشنج می‌شود، معمولا مراقبت از او مانند بزرگسالان مبتلا به تشنج است اما باید موارد احتیاط بیشتری را در نظر بگیرید:
- با جابجایی وسایل تیز و خطرناک، ایمنی محیط را تضمین کنید.
- کودک را به‌آرامی به سمت خودتان، به سمت پهلو، برگردانید تا اگر دچار استفراغ شد از خفگی او جلوگیری شود.
- اگر شالگردن محکم یا گردنبند دور گردن کودک بسته شده آن را باز کنید.
- آرام باشید و در هنگام تشنج و بعد از آن با کودک با اطمینان خاطر صحبت کنید.
- اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول بکشد، نیاز به مراجعه به اورژانس دارید.
کارهایی که نباید در هنگام تشنج انجام داد
در زمان تشنج، از مصرف نوشیدنی و غذا خودداری کنید. حتی یک جرعه آب نیز می‌تواند باعث خفگی شود. تلاش نکنید با زور یک خوراکی یا وسیله بزرگ را در دهان او قرار دهید. درست است که افرادی که دچار تشنج می‌شوند ممکن است زبان خود را گاز بگیرند اما تلاش برای قرار دادن وسیله سنگین یا بزرگ در دهان فرد برای حفاظت از زبان او، می‌تواند باعث آسیب به فک و دندان شود.
همچنین اگر اطلاع کافی درباره احیای قلبی ریوی و زمان انجام آن ندارید، این کار را شروع نکنید. ماساژ قلبی ریوی یا تنفس مصنوعی بهتر است زمانی که فرد بعد از تشنج دچار قطع تنفس شده است انجام شود.
آیا شما هم علائم تشنج را دارید؟ برای تشخیص دقیق نوبت بگیر.
بعد از تشنج چه باید کرد؟
پس از پایان تشنج فرد ممکن است متوجه شود کنترل ادرارش را از دست داده یا استفراغ کرده است. این وضعیت برای هرکسی می‌تواند ناراحت‌کننده و خجالت‌آور باشد. در چنین مواقعی ممکن است فرد تشنج‌کرده دچار سردرگمی شود یا بخواهد فرار کند. در این زمان خودتان و سایر افراد را آرام نگه‌دارید و تا زمانی که مطمئن شدید دیگر خطری وجود ندارد کنار فرد بمانید.
بهتر است بعد از اتمام لرزش‌ها، به شخص کمک کنید که در مکانی امن بنشیند. هنگامی که دیدید فرد هوشیار و قادر به برقراری ارتباط است، به او بگویید که چه اتفاقی افتاده است. بررسی کنید که آیا فرد دستبند پزشکی یا اطلاعات اضطراری دیگری را در اختیار دارد یا خیر. پیشنهاد می‌شود که بیمار با شخص دیگری تماس بگیرد تا مطمئن شوید او به سلامت به خانه می‌رود.
| اقدامات زمان تشنج | کارهای بعد از تشنج | کارهایی که نباید در زمان تشنج انجام داد |
|---|---|---|
| حفظ آرامش | اطمینان از هوشیاری فرد | مصرف غذا و نوشیدنی |
| دور کردن جمعیت و وسایل خطرناک | بررسی علائم حیاتی | قرار دادن وسیله در دهان فرد |
| خواباندن فرد به پهلو | توضیح اتفاقات برای بیمار | انجام دادن احیا قلبی بدون اطلاع از روش یا زمان انجام آن |
| تماس با اورژانس (برای تشنج بیش از ۵ دقیقه) | مراقبت از سلامت او | تماس نگرفتن با اورژانس برای تشنج طولانی |
بعد از حمله تشنج چه باید خورد؟
برای تشنج چی خوبه بخوریم؟ پس از تشنج، فرد ممکن است احساس سرگیجه، سردرگمی یا خستگی کند. در این زمان بهتر است فرد استراحت کرده و میان وعده‌های سبک استفاده کند، به‌خصوص اگر تشنج طولانی بوده است. میان‌وعده‌های غنی از پروتئین و فیبر که برای بیماران توصیه شده است عبارت است از:
- پنیر
- انواع توت
- مرغ کبابی
- نان سبوس‌دار
- مصرف آب کافی
۵ (۱۵۲۳ نظر)۴.۹ (۷۱۴ نظر)۴.۶ (۶۶۳ نظر)۴.۹ (۴۲۶ نظر)۴.۷ (۴۰۷ نظر)۴.۸ (۴۰۰ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تشنج یک بیماری شایع مغزی است که در آن فرد دچار حملات شدید انقباضی و از دست‌دادن موقت هوشیاری می‌شود. در این زمان بهترین کار برای کمک به تشنج، این است که خونسردی خود را حفظ کنید و شرایط را مدیریت کنید. مدیریت تشنج می‌تواند به کاهش خطرات آن کمک کند. اگر خود یا اطرافیانتان دچار تشنج هستید، بهتر است برای اطلاع بیشتر با دکتر مغز و اعصاب مشورت کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری و مشاوره با بهترین پزشکان سراسر کشور برای شما فراهم شده است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام و عرض ادب همسر من به علت ترکیدن هواکش وحشتناک ترسید و تشنج کرد الان حالش خوبه حتی اون روز شب سر کار رفت و دیگه این اتفاق نیفتاده بعد این اتفاق حال روح وروانش خیلی خوبه سی تی اسکن و نوار قلب و آزمایش همه سالم فقط نوار مغزی گفته علام تشنج رو داره الان باید چیکار کنیم احتمال تشنج دوباره هست؟؟؟؟
سلام پدرم برای اولین بار امشب تشنج گرفت لرزش داشت پلک چشماش رفتە بودن بالا از دهنش کف اومد یە ذرە سردردم داشت
پدرم اعتیاد بە قرص کلونازپام دارە حدودە۱۲روز بود قرصاشو نمیخوردیە دفعە ترک کردە بود
ممنون میشم راهنمای کنین
سلام آقای دکتر. ببخشید من بیشتر موقع سرم سنگینه و دچاردردوسنگینی پیشانی و چشم زیاد میشم ممنون میشم ککمک کنید
با عرض سلام
مادرم فراموشی داره و دیشب در حالی که تغریبا خوب بود و شام خورد در حال نشستن یکدفعه چشماش خیره شد و رنگش سفید از حال رفت
بوسیله آب که بصورتش زدیم بحالت خودش برگشت
الان مدته دو روزه که نصف بدنش لرزش داره و تکان تکان میده خودش را
البته ادرارش هم عفونت داره و رو انتیبیوتیک دکتر گذاشته مادرم را
خواهشا راهنمایی کنید چکار میتونم انجام بدم
ممنونم
دوست عزیز
علایمی که بیان کردید اختلال تشنجی خفیف بوده که نیاز به بررسی با ام آر ای و درمان دارویی تحت نظر متخصص نورولوژی می باشد که تشنج تحت کنترل درآید.
نورولوژیست
سلام ببخشید یکی از اطرافیان من تشنج کرد و متاسفانه دو تا کتفش شکست به علت فشار زیاد تشنج. اگه دوباره پیش اومد امکانش هست باز جای از اعضا بدن بشکنه؟ و برای جلو گیری از اون باید چیکار کرد
سلام پسر من پآرسآل برج شش تشنج کرد امسال برج هشت دوبآره تشنج کرد چه کنم تا دوباره تشنج نکنه
دوست عزیز
تشنج به علت صرعی و غیر صرعی و حمله ای صورت می گیرد ممکنه تب نیز عامل تشنج باشد. در این خصوص بررسی لازم توسط متخصص نورولوژی جهت فرزند شما صورت گیرد.
متخصصین مغز و اعصاب
سلام من یه سوال داشتم بعد از تشنج بهتره شخص دارو هاشو مصرف کنه یا نیازی نیست؟
و اینکه اگه شخصی که در حال تشنج هست روی صندلی نشسته بود بهتره صبر کنیم لرزش بدنش متوقف بشه بعد شخص و روس سطح صاف مثل زمین قرار بدیم یا نیازی نیست؟
دوست عزیز
داروهای فرد طبق دستور پزشک طبق روتین دارویی مصرف شود. بهتره زمان تشنج مراقب باشیم آسیبی به وی وارد نشود اگر صندلی مناسب نیست به روی سطح صاف قرار داده شود. بهتره فرد تحت نظر متخصص نورولوژی باشد.
دکتر نورولوژی
سلام.خسته نباشبن،پسرم از۹سالگی در مدرسه تشنج کرده وتاالان که ۲۰سالش هست هرچندمدت تشنج می‌کنه زیرنظردکتره دارومیخوره ،تگروتل،ولی دیشب ساعت ۲شب تشنج کردباردوم ۴وسومی ۸صبح سابقه نداشته،چکاربکنم واین تشنج هاچه ضرری داره برای .تشکروممنون.بهمن اکبری ازسیستان
سلام معمولا کسانی که در دورلن ترک فیزیکی مواد مخدر مخصوصا متادون هستند در بکماه اول این تشنج رو تجربه میکنن با ابنکه سابقه تشنج نداررن با این نوع تشنج چطوری باید برخورد کرد
سلام پسرمن هفت سالشه سرماخوردچندروزپیش دارو مصرف میکردبعدازداروهاش دچارتهوع وتب وسردردشدتومدرسه دچارتشنج خفیف شده،بردمش دکترگفتن ازتب بالابودن دارودادن عفونت روده گرفته،ببرمش دکترمغزواعصاب یانه
دوست عزیز
به علت اینکه یک بار تشنج داشته است بهتره برای بررسی بیشتر متخصص نورولوژی فرزند شما را ویزیت کند.
فوق تخصص مغز اعصاب