فهرست مطالب
دانستنی‌های لازم در مورد تشنج
احتمالا تاکنون تجربه تشنج یکی از اعضای خانواده یا دوستان نزدیک را داشتید، یا حتی در مترو یا اتوبوس فردی ناگهان در کنار شما به زمین افتاده و تمام بدنش لرزیده است. اگرچه مشاهده‌ی فردی که در حال تشنج است می‌تواند وحشت آور باشد، اما با دانستن کمک‌های اولیه صحیح و واکنش مناسب در این لحظات می‌توانید به فرد کمک کنید و همچنین برای داشتن دانش کافی و کمک به هم نوع خود احساس سربلندی داشته باشید.
در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
تشنج چیست؟
سلول‌های عصبی مغز برای برقراری ارتباط با دیگر سلول‌های مغزی، سیگنال‌های الکتریکی را ایجاد و ارسال می‌کنند. هر چیزی که این مسیرهای ارتباطی را مختل کند می‌تواند منجر به تشنج شود.
انواع تشنج
پزشکان تشنج را به دو دسته‌ی کلی: تشنج‌های کانونی (درگیری ناحیه‌ی خاصی از مغز) و تشنج‌های عمومی (درگیر کل مغز) تقسیم می‌کنند. تشنج‌های عمومی خود شامل شش دسته‌ی تشنج ابسنس (Absence)، تشنج تونیک (Tonic)، تشنج کلونیک (Clonic)، تشنج آتونیک (Atonic)، تشنج میوکلونیک (Myoclonic)، تشنج تونیک کلونیک (Tonic Clonic) هستند.
علل تشنج
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث تشنج می‌شود. شایع‌ترین علت تشنج صرع است. اما هر فردی که تشنج داشته باشد الزاما صرع ندارد. صرع یک اختلال عصبی نسبتا شایع است که ۶۵ میلیون نفر در سراسر جهان را درگیر می‌کند و باعث تشنج می‌شود. تب شدید،عدم تعادل الکترولیت‌ها مانند کاهش سدیم خون، افت شدید قند خون و آسیب به مغز از دیگر علل شایع تشنج هستند.
شایع‌ترین علت تشنج صرع است. اما هر فردی که تشنج داشته باشد الزاما صرع ندارد.
محرک‌هایی مانند چراغ‌های چشمک زن، کافئین، الکل، داروها، پرخوری، گرسنگی، برخی مواد غذایی خاص، خستگی، کمبود خواب و استرس می‌توانند ایجاد تشنج را تحریک کنند.
سریع‌ترین روش درمانی تشنج چیست؟
برای مشاوره، تماس بگیرید
علائم تشنج چیست؟
بعضی علائم قبل از وقوع تشنج رخ می‌دهند. این موارد می‌تواند شامل: احساس ناگهانی ترس یا اضطراب، تهوع، سرگیجه، تغییرات بینایی، حرکات سریع دست و پا که باعث رها کردن اجسام می‌شود، سردرد و مشاهده‌ی نورهای سفید باشد.
علائمی که در زمان تشنج ایجاد می‌شوند شامل: از دست دادن هوشیاری، سردرگمی، اسپاسم عضلانی غیر قابل کنترل، افتادن، طعم عجیب و غریب در دهان، فشار دادن دندان‌ها روی یکدیگر، گاز گرفتن زبان، حرکات ناگهانی و سریع چشم، ایجاد صداهای غیر معمول مانند زوزه کشیدن، از دست دادن کنترل مثانه یا روده و تغییر ناگهانی خلق و خوی است.
اگر کسی تشنج داشته باشد چگونه به وی کمک کنیم؟
توجه: نکات این قسمت برای کمک به افرادی که دچار تشنج نوع تونیک کلونیک هستند که فرد می‌لرزد، بسیار مهم است.
آرامش خود را حفظ کنید
مهمترین کاری که می‌توانید در این لحظات انجام دهید، حفظ خونسردی و آرامش خاطر است. حدود ۸۰ درصد از تشنج‌ها در سه دقیقه به پایان می‌رسند پس باید سریع و موثر عمل کنید. پس از قطع تشنج فرد بهبود می‌یابد و تنفس به حالت عادی برمی‌گردد.
از سر بیمار محافظت کنید
تا پایان تشنج سر بیمار را محکم نگه دارید تا در هنگام تکان‌ها، سر او به جایی برخورد نکند. سر و گردن و کمر را در یک راستا قرار دهید تا بیمار دچار آسیب نخاعی نشود. چیز نرمی مانند یک بالش یا یک ژاکت تا شده زیر سر او قرار دهید. سعی کنید فرد را به بغل بچرخانید. این کار باعث باز ماندن راه هوایی و پاک شدن جریان بزاق از دهان می‌شود.
اطراف بدن بیمار را ایمن کنید
همه اشیاء سخت یا تیز در نزدیکی بیمار را از او دور کنید. اگر می‌توانید عینک، کراوات یا روسری او را بیرون بیاورید. اگر فرد نشسته است، سعی کنید به آرامی او را روی یک سطح صاف قرار دهید تا سقوط نکند.
محیط اطراف بیمار را خلوت کنید
برای کمک به تشنج، جمعیت اطراف بیمار را متفرق و خالی کنید. اگر در یک مکان عمومی هستید، مسیری را برای عبور کارمندان اورژانس پزشکی ایجاد کنید و به بینندگان بگویید که مسیر را خالی نگه دارند.
با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید
اگر اولین تشنج شخص باشد، تشنج در بارداری یا دیابت اتفاق بیفتد یا اگر فرد مجروح شده است، برای دریافت کمک با اورژانس تماس بگیرید. اگر تشنج بیش از پنج دقیقه طول بکشد یا پس از پایان تشنج فرد به هوش نیاید لازم است که ۱۱۵ را خبر کنید.
اطلاعات بیماری خود را روی کاغذی بنویسید و همیشه همراه خود داشته باشید
بهتر است شخص مبتلا به صرع اطلاعات مهم مانند نوع بیماری، شماره تماس اضطراری، داروهای مصرفی و حساسیت دارویی را روی یک دستبند یا گردنبند یا به صورت نوشته‌ی در جیب خود داشته باشد. در مواقع اضطراری این اطلاعات به اطرافیان و پزشکان کمک می‌کند تا ارزیابی بهتری در مورد بیماری او داشته باشند.
بهتر است شخص مبتلا به صرع اطلاعات مهم مانند نوع بیماری، شماره تماس اضطراری، داروهای مصرفی و حساسیت دارویی را روی یک دستبند یا گردنبند یا به صورت نوشته‌ی در جیب خود داشته باشد.
کارهایی که نباید در هنگام تشنج انجام داد
از مصرف هرگونه نوشیدنی و غذا پرهیز کنید
حتی یک جرعه آب نیز می‌تواند باعث خفگی شود.
تلاش نکنید چیزی را در دهان شخص قرار دهید
درست است که افرادی که دچار تشنج می‌شوند ممکن است زبان خود را گاز بگیرند، اما تلاش برای قرار دادن چیزی در دهان فرد، برای حفاظت از زبان او، می‌تواند باعث آسیب به فک و دندان‌های او شود. سعی نکنید فرد را نگه دارید یا حرکات او را متوقف کنید.
احیا قلبی ریوی (CPR) را آغاز نکنید
ماساژ قلبی ریوی یا تنفس مصنوعی را امتحان نکنید. مگر در صورتی که پس از قطع تشنج فرد نفس نکشد.
با علائم تشنج آشنایی دارید؟
همین حالا مشاوره بگیرید
پس از پایان تشنج چه کارهایی میتوان انجام داد؟
همراهی با بیمار
پس از پایان تشنج فرد ممکن است بیدار شود و دریابد که کنترل ادرار خود را از دست داده یا استفراغ کرده است. این وضعیت برای فرد می‌تواند ناراحت کننده و شرم آور باشد. همچنین ممکن است فرد دچار سردرگمی شود و برای فرار تقلا کند. گاهی نیز او بسیار خسته شده و می‌خواهد بخوابد. خود و سایر افراد را آرام نگه دارید و تا زمانی که می‌توانید در کنار فرد بمانید و اطمینان حاصل کنید که وضعیت او ثابت شده است.
توضیح شرایط به بیمار
بعد از پایان یافتن لرزش‌ها، به شخص کمک کنید که در مکانی امن بنشیند. هنگامی که فرد هوشیار شد و قادر به برقراری ارتباط است، به او بگویید که چه اتفاقی افتاده است.
کسب اطلاعات بیمار
بررسی کنید که آیا فرد دستبند پزشکی یا اطلاعات اضطراری دیگری را در اختیار دارد. پیشنهاد می‌شود که بیمار با شخص دیگری تماس بگیرد تا مطمئن شوید او به سلامت به خانه می‌رود.
تشخیص علت تشنج
برای پیدا کردن علت دقیق تشنج لازم است آزمایش‌هایی انجام شود تا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد کنندهی تشنج تشخیص داده شوند. این آزمایشات عبارتند از: بررسی عملکرد کبد و کلیه، آزمایش خون، بررسی سطح قند خون، پونکسیون کمری یا ال پی، الکتروانسفالوگرام یا نوار مغز (EEG)، سی تی اسکن (CT scan)، ام آر آی (MRI)، پت اسکن (PET scan).
در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
درمان تشنج
داروهای ضد صرع (ضد تشنج)، تحریک کنندهی عصب واگوس، رژیم کتوژنیک (رژیم پر چرب و کم کربوهیدرات) و جراحی مغز از روش‌هایی هستند که در درمان تشنج به کار برده می‌شوند.
تشنج و رانندگی
هر گونه تشنج عموما می‌تواند خطرناک باشد زیرا فرد از محیط اطراف خود بی اطلاع است و می‌تواند در هنگام رانندگی باعث ایجاد سانحه و آسیب به دیگران شود. بنابراین توصیه می‌شود افراد دارای صرع تا حد امکان رانندگی نکنند.
تشنج و بارداری
زنان دارای سابقه‌ی تشنج قبلی قادر به بارداری سالم هستند. ممکن است نقایص هنگام تولد مربوط به برخی از داروهای خاص رخ دهد. به طور مثال، اسید والپروئیک با نقایص شناختی و نقص لوله‌ی عصبی مانند اسپینا بیفیدا همراه است. به همین دلیل اسید والپروئیک در بارداری منع مصرف دارد. توجه داشته باشید که برخی از داروهای ضد تشنج می‌توانند تاثیر داروهای پیشگیری از بارداری را تغییر دهند.
همسرم از سنین نوجوانی علایم صرع میوکلونیک رو نشون داده الان که ۳۲ سالشه از اون موقع یا والپرات سدیم و کلونازپام خورده بعد کبدش داشت نابود میشد دکتر ولبان داد الانم که مهاجرت کردیم کپرا و کلونازپام میخوره. امشب یعد از ۴ سال دوباره حمله تشنج داشت. دستش بقدری اسپاسم دردناک داشت ک نمیشد دست زد یا تکون داد. میخواستم بدونم چون ما ایران نیستیم اینجام دسترسی به دکتر سخته توصیه میکنین چیکار کنیم؟ رژیم غذایی یا چیزی هست؟ عوارض بعد از حمله چی میتونه باشه؟
دوست عزیز
اگر حملات شدید باشد ممکنه آسیب مغزی ایجاد کند که گویا در بیمار شما آسیب شدید نیست. ناراحتی و عوامل روحی تشنج را تشدید می کند بهتره از موارد تشنج زا دوری شود.
دختر من معلول جسمی وذهنیست دکترش اقای اشرفی هستند الان پنج سال بود تشنج نمیکرد شیش سی سی صبح شیش سی سی شب سدیم والپارات میخوره امروز یکدفعه تشنج کرد دکترش هم نیست چه باید کرد دخترم سی ویکسالشه ولی ریز نقشه
سلام
نیاز به همین دارو دارید
یا به بیمارستان مراجعه کنید
بعلت پیچیدگی شرایط دارویی تجویز نمی گردد
سلام امشب جایی بودیم یک خانوم از فامیل تشنج کرد میخواستن قاشق توی دهنش بزارن من نزاشتم و همین کارایی که نوشته بود رو انجام دادم زود خوب شد چون مادربزرگم اینجوری میشد آشنایی داشتم .قبل از اینکه من بیام سرش رو بالا گرفته بودن نمیتونست نفس بکشه تا خوابوندمش به بغل راه تنفس باز شد پاهاش رو هم بالا نگه داشته بودن که مثلا خون به مغزش برشه
سر رو که فکر نکنم باید بالا بگیری چون ممکنه راه تنفس بسته بشه .آیا بالا بردن پاهای کسی که تشنج کرده درست است یا بالا بردن سر .
سلام
بستگی به حدت تشنج دارد
بهتر است سر را بالا و سپس پس از مدتی پاها بالا گرفته سود
سلام من برادرم متادون مصرف میکرده الان نزدیک شصت روزه ترک کرده چند باری اوایل ترک که کمپ بوده تشنج کرده و تا الان دیگه تشنج نکرده بود.ولی امروز برای اولین بار دیدم که تشنج کرد.دهنش رو محکم فشار میداد و ناله میکرد خیلی ترسیدم.لطفا یه راهنمایی کنید که موقع تشنج چکار کنم که حالش خوب بشه.چون شرایط مالی خوبی ندارم که ببرمش دکتر.ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام
در این مواقع می توانید از تزریق یا ریختن داخل مقعدی دیازپام استفاده کنید
سلام من متاسفانه یکی ازرگ های سرم بستس وماهی یکی دوبارتشنج میگیرم وپیش متخصص ک رفتیم گفت یک دستگاهی هست بایدازامریکاواردبشه وچندماهی زمان میبره تاایران برسه ک این رگ روفک می‌کنم به صورت لیزرازبین ببرن یک مدل عمل دیگ ام بودک ریسکش بالابودوباعث ضعیف شدن دست می شدبراهمین الان لوبل میخورم تااون دستگاه ایران برسه
سلام
دقیقا مشخص نیست چه دستاهی است
ولی چیزی که اهمیت دارد درمان شما ست
نیاز به داروهای مهمی دارید
مخصوصا داروهایی که مانع غلظت خون میگردد
سلام امروز یکی از دوستان صمیمیم تو مدرسه تشنج کرد و من خیلی ناراحت شدم او بیماری صرع داره
و الان ۱۵ سالشه الا توی یک هفته دوبار تشنج کرد
خودش میگه وقتی بهش استرس وارد میشه تشنج میکنه اما امروز استرسی بهش وارد نشد و در حال قدم زدن تو حیاط مدرسه بود افتاد زمین ناگهان و آسیب دید احتمال اینو نداشت که تشنج کنه ۳ الی ۴ سال بود که تشنج نکرده بود
و دارو هم مصرف میکنه من چجوری می تونم کمکش کنم ؟
سلام
در این شرایط مهمترین راه حفظ فاصله است
ولی ارام محبت کنید
برایش هدیه بخرید
و راجع به بیماری ش با او صحبت نکنید
سلام،دخترم۹سالشه،۳روز پیش یهو بیهوش شد ونه لرزش داشت نه صدایی،نه کف از دهنش میومد،عضلات منقبض نشده بود،فقط فکش قفل شده بود،بعد یک دقیقه بهوش اومد،بعد بهوش اومدن کامل هوشیاری داشت،ولی ۲۰دقیقه بعد دوباره تکرار شدولی درحد ۱۵ثانیه،ایا این هم تشنجه،البته ک سرماخورده بود ومن ناشتا بهش شربت سرماخوردگی داده بودم،باید چیکار کنم؟ازمایش، سی تی و نوارمغزم بردمش همه سالم بود
سلام دوست عزیز
نیاز به ازمایش خون دارد
میزان کلسیم و اهن هم باید چک شود
از نظر روانی و استرس شدید هم دخترتان را بررسی کنید
سلام،دخترم۹سالشه،۳روز پیش یهو بیهوش شد ونه لرزش داشت نه صدایی،نه کف از دهنش میومد،عضلات منقبض نشده بود،فقط فکش قفل شده بود،بعد یک دقیقه بهوش اومد،بعد بهوش اومدن کامل هوشیاری داشت،ولی ۲۰دقیقه بعد دوباره تکرار شدولی درحد ۱۵ثانیه،ایا این هم تشنجه،البته ک سرماخورده بود ومن ناشتا بهش شربت سرماخوردگی داده بودم،باید چیکار کنم؟ازمایش، سی تی و نوارمغزم بردمش همه سالم بود
سلام دوست عزیز
نیاز به ازمایش خون دارد
میزان کلسیم و اهن هم باید چک شود
از نظر روانی و استرس شدید هم دخترتان را بررسی کنید
صبح پسرم تشنج کرده الان سر درد داره میتوانم مسکن بدم بهش اولین بار هم هست که تشنج کرده
سلام دوست عزیز
در صورت مشاهده تشنج به نزدیک ترین اورژانس مراجعه کرده و به هیچ وجه دارو مصرف نکنید
اگه زبونشو کردیم داخل دهانش دوباره داد بیرون چیکار کنیم؟
میشه چیزی نرم وسط دندوناش قرار داد تا اونو گاز بگیره؟
سلام امیر عزیز
بله این کار را بکنید