فهرست مطالب
زمانی که فرد مبتلا به بیماری عصبی تشنج میکند، مهم‌ترین اقدام، کمک به تشنج نکردن فرد یا به‌عبارتی کاهش علائم و درمان آن است. سلولهای عصبی مغز برای برقراری ارتباط با دیگر سلول‌ها، سیگنال‌های الکتریکی را ایجاد و ارسال می‌کنند. هر اتفاقی که این مسیر ارتباطی را مختل کند، می‌تواند باعث تشنج شود. اگرچه مشاهده‌ی فردی که در حال تشنج است می‌تواند شوکه‌کننده باشد اما با دانستن کمک‌های اولیه صحیح و واکنش مناسب در این لحظات می‌توانید به فرد کمک کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به بررسی روش‌های کمک‌رسانی بپردازیم. اگر خودتان یا یکی از آشنایانتان نیاز به کمک متخصص دارید، می‌توانید در سایت دکترتو از بهترین متخصصان اعصاب نوبت ویزیت حضوری بگیرید.
کمک های اولیه در تشنج: مواجهه با تشنج و فرد بیهوش
محرک‌هایی مانند چراغ‌های چشمک‌زن، مصرف کافئین و الکل و پرخوری می‌توانند باعث تحریک و شروع تشنج شوند. علائمی که در زمان تشنج ایجاد می‌شوند شامل از دست‌دادن هوشیاری، سردرگمی، اسپاسم عضلانی غیر قابل کنترل و فشار دادن دندان‌ها روی یکدیگر هستند. در این شرایط نیاز به آمادگی برای کمک و درمان تشنج دارید. اما برای تشنج چیکار کنیم؟ موارد زیر را قدم به قدم انجام دهید.
آرامش خود را حفظ کنید
مهم‌ترین کاری که می‌توانید برای کمک به تشنج نکردن فرد انجام دهید، حفظ خونسردی و آرامش خاطر است. حدود ۸۰ درصد از تشنج‌ها در مدت زمان ۳ دقیقه به پایان می‌رسند پس باید سریع و موثر عمل کنید. پس از قطع تشنج فرد بهبود می‌یابد و تنفس به حالت عادی برمی‌گردد.
هنگام تشنج، از سر بیمار محافظت کنید
تا پایان تشنج سر بیمار را محکم نگه‌دارید تا در هنگام تکان‌های عضلانی، سر او به جایی برخورد نکند. بهتر است سر و گردن و کمر را در یک راستا قرار دهید تا بیمار دچار آسیب نخاعی نشود. می‌توانید وسیله نرمی مانند یک بالش یا یک ژاکت تا شده زیر سر او قرار دهید.
سعی کنید فرد را به پهلو بچرخانید. برای اینکار یک پا را از زانو خم کنید و در حالی که فرد را به پهلو چرخاندید، یک دست را زیر سر بیمار بگذارید. این کار باعث باز ماندن راه هوایی و پاک‌شدن جریان بزاق از دهان میشود.
برای کمک به تشنج بیمار، اطراف او را خالی کنید
همه اشیاء سخت یا تیز در نزدیکی بیمار را از او دور کنید. اگر می‌توانید عینک، کراوات یا روسری او را بیرون بیاورید. اگر فرد نشسته است، سعی کنید به‌آرامی او را روی یک سطح صاف قرار دهید تا سقوط نکند. برای کمک به تشنج، جمعیت اطراف بیمار را متفرق و خالی کنید. در صورتی‌که در یک مکان عمومی هستید، مسیری را برای عبور کارکنان اورژانس پزشکی ایجاد کنید و به دیگران بگویید که مسیر را خالی نگه دارند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت ukhealthcare
Contrary to common belief, it’s essential to let the seizure run its course.
ترجمه فارسی:
برخلاف باور عمومی، بهتر است که اجازه دهیم تشنج به مسیر خود ادامه دهد (جلوی آن را نگیرید).
هنگام تشنج، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید
اگر اولین تشنج شخص باشد، تشنج در بارداری یا دیابت اتفاق بیفتد یا اگر فرد مجروح شده است، برای دریافت کمک با اورژانس تماس بگیرید. درصورتیکه تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید یا پس از پایان تشنج فرد به هوش نیامد، حتما با ۱۱۵ تماس بگیرید.
اطلاعات بیماری خود را روی کاغذ بنویسید و همیشه همراه خود داشته باشید
بهتر است شخص مبتلا به تشنج اطلاعات مهم مانند نوع بیماری، شماره تماس اضطراری، داروهای مصرفی و حساسیت دارویی را روی یک کاغذ بنویسد و آن را در جیب یا کیف پول خود نگه دارد. در مواقع اضطراری این اطلاعات به اطرافیان و پزشکان کمک میکند تا ارزیابی بهتری در مورد بیماری او داشته باشد.
سریع‌ترین روش درمان تشنج چیست؟
برای مشاوره، تماس بگیرید.
در هنگام تشنج بزرگسالان چه باید کرد؟
هنگامی که یک بزرگسال دچار تشنج میشود، اولین قدم این است که آرام بمانید و امنیت فرد را تضمین کنید. بهتر است که تماشاگران را از کنار فردی که دچار تشنج شده است دور نگه دارید:
- هر جسم تیز یا خطرناک را دور کنید تا باعث کمک به رفع تشنج بیمار و آسیب ندیدن او شوید.
- اگر فرد روی زمین است، وسیله نرمی را مانند یک ژاکت زیر سر او قرار دهید.
- فرد را به سمت خود برگردانید تا به باز ماندن راه هوایی کمک کنید و از خفه شدن و گیرکردن بزاق در حلق او جلوگیری کنید.
- به زمان شروع و پایان تشنج توجه کنید. اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید با اورژانس تماس بگیرید.
- تا زمانی که تشنج به پایان برسد، برای کمک به رفع تشنج و اطمینان از هوشیاری فرد، کنار او بمانید.
در هنگام تشنج کودک چه باید کرد؟
برای کودکی که دچار تشنج میشود، معمولا مراقبت از او مانند بزرگسالان مبتلا به تشنج است اما باید موارد احتیاط بیشتری را در نظر بگیرید:
- با جابجایی وسایل تیز و خطرناک، ایمنی محیط را تضمین کنید.
- کودک را به‌آرامی به سمت خودتان، به سمت پهلو، برگردانید تا اگر دچار استفراغ شد از خفگی او جلوگیری شود.
- اگر شالگردن محکم یا گردنبند دور گردن کودک بسته شده آن را باز کنید.
- آرام باشید و در هنگام تشنج و بعد از آن با کودک با اطمینان خاطر صحبت کنید.
- اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول بکشد، نیاز به مراجعه به اورژانس دارید.
کارهایی که نباید در هنگام تشنج انجام داد
در زمان تشنج، از مصرف نوشیدنی و غذا خودداری کنید. حتی یک جرعه آب نیز می‌تواند باعث خفگی شود. تلاش نکنید با زور یک خوراکی یا وسیله بزرگ را در دهان او قرار دهید. درست است که افرادی که دچار تشنج می‌شوند ممکن است زبان خود را گاز بگیرند اما تلاش برای قرار دادن وسیله سنگین یا بزرگ در دهان فرد برای حفاظت از زبان او، می‌تواند باعث آسیب به فک و دندان شود.
همچنین اگر اطلاع کافی درباره احیای قلبی ریوی و زمان انجام آن ندارید، این کار را شروع نکنید. ماساژ قلبی ریوی یا تنفس مصنوعی بهتر است زمانی که فرد بعد از تشنج دچار قطع تنفس شده است انجام شود.
آیا شما هم علائم تشنج را دارید؟ برای تشخیص دقیق نوبت بگیر.
بعد از تشنج چه باید کرد؟
پس از پایان تشنج فرد ممکن است متوجه شود کنترل ادرارش را از دست داده یا استفراغ کرده است. این وضعیت برای هرکسی می‌تواند ناراحت‌کننده و خجالت‌آور باشد. در چنین مواقعی ممکن است فرد تشنج‌کرده دچار سردرگمی شود یا بخواهد فرار کند. در این زمان خودتان و سایر افراد را آرام نگه‌دارید و تا زمانی که مطمئن شدید دیگر خطری وجود ندارد کنار فرد بمانید.
بهتر است بعد از اتمام لرزش‌ها، به شخص کمک کنید که در مکانی امن بنشیند. هنگامی که دیدید فرد هوشیار و قادر به برقراری ارتباط است، به او بگویید که چه اتفاقی افتاده است. بررسی کنید که آیا فرد دستبند پزشکی یا اطلاعات اضطراری دیگری را در اختیار دارد یا خیر. پیشنهاد میشود که بیمار با شخص دیگری تماس بگیرد تا مطمئن شوید او به سلامت به خانه می‌رود.
| اقدامات زمان تشنج | کارهای بعد از تشنج | کارهایی که نباید در زمان تشنج انجام داد |
|---|---|---|
| حفظ آرامش | اطمینان از هوشیاری فرد | مصرف غذا و نوشیدنی |
| دور کردن جمعیت و وسایل خطرناک | بررسی علائم حیاتی | قرار دادن وسیله در دهان فرد |
| خواباندن فرد به پهلو | توضیح اتفاقات برای بیمار | انجام دادن احیا قلبی بدون اطلاع از روش یا زمان انجام آن |
| تماس با اورژانس (برای تشنج بیش از ۵ دقیقه) | مراقبت از سلامت او | تماس نگرفتن با اورژانس برای تشنج طولانی |
بعد از حمله تشنج چه باید خورد؟
برای تشنج چی خوبه بخوریم؟ پس از تشنج، فرد ممکن است احساس سرگیجه، سردرگمی یا خستگی کند. در این زمان بهتر است فرد استراحت کرده و میان وعده‌های سبک استفاده کند، به‌خصوص اگر تشنج طولانی بوده است. میان‌وعده‌های غنی از پروتئین و فیبر که برای بیماران توصیه شده است عبارت است از:
- پنیر
- انواع توت
- مرغ کبابی
- نان سبوس‌دار
- مصرف آب کافی
۵ (۱۵۲۳ نظر)۴.۹ (۷۱۴ نظر)۴.۶ (۶۶۳ نظر)۴.۹ (۴۲۶ نظر)۴.۷ (۴۰۷ نظر)۴.۸ (۴۰۰ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تشنج یک بیماری شایع مغزی است که در آن فرد دچار حملات شدید انقباضی و از دست‌دادن موقت هوشیاری میشود. در این زمان بهترین کار برای کمک به تشنج، این است که خونسردی خود را حفظ کنید و شرایط را مدیریت کنید. مدیریت تشنج می‌تواند به کاهش خطرات آن کمک کند. اگر خود یا اطرافیانتان دچار تشنج هستید، بهتر است برای اطلاع بیشتر با دکتر مغز و اعصاب مشورت کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری و مشاوره با بهترین پزشکان سراسر کشور برای شما فراهم شده است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام خسته نباشید فردی که تشنج میکنه بعدش میتونه چیزی بخوره؟و اینکه دلیل تب کردن بعد تشنج چیه؟
سلام پدرم مدتی است تشنج میکنه آیا میتوانم پشت شانه های پدرم را بمالم آیا فایده ای دارد یا خیر؟
سلام ببخشید پدرم مدتی است که تشنج میکنه آیا امکان دارد که پشت شانه های پدرم را ماساژ بدم خوب میشه یا نه
اگه کسی از قرص الپرازولام مصرف کرده باشه و حزیون بگه خطرناکه آخه در عوارض جانبی گفته شاید تشنج هم بکنه این مطلب درسته و آیا خطرناکه؟
سلام دوست عزیز
هذیون ایشون میتونه به علت خواب آلودگی ایجاد شده در اثر مصرف قرص باشه. مصرف قرص آلپرازولام در افرادی که سابقه تشنج نداشته اند نمیتونه باعث تشنج بشه.
سلام من الان دچار یه لرزش خیلی شدید شدم تمام کنترل م رو از دست دادم قبلش یکمی ناراحت بودم قبل از اینکه دچار لرزش بشم یه اضطراب شدید داشتم و بعد از پنج دقیقه خیلی لرزش شدید احساس کردم فکر کردم روحم داره جدا میشه کنترل مو از دست دادم و دیدم تاریک شد این لرزش شدید سی ثانیه طول کشید دلیلش چیه؟؟
سلام دوست عزیز
بنظر می رسه این لرزش به علت انقباضات عضلات شما در حمله استرسی و اضطراب بوده است. اگه این حملات تکرار شد نیازه متخصص نورولوژی شما رابررسی کند. از این لینک میتونید نوبت مشاوره تلفنی یا حضوری بگیرید.
دکتر نورولوژی
بله میشه منم چندتا قرص الپرو باهم خوردم بعد چند روز تشنج کردم
دوست عزیز
داروهای ارامبخش با تجویز متخصص روانپزشکی و با دوز مشخص شده باید استفاده شود. مصرف خودسرانه و بیش از حد موجب عوارض در شما می شود.
سلام خواهرم در طئ ۶ ماه ۳ بار تشنج کرده است
آیا صبحانه نخوردن و کم خوابی هم موجب تشنج میشود؟
سلام دوست عزیز
در تشنج یک سری فعالیت های الکتریکی انفجاری در مغز به وقوع می پیوندند. انواع مختلفی از تشنج ها وجود دارند و علایم هر یک به محل وقوع آنها در مغز بستگی دارد. این طوفان های الکتریکی مغزی ممکن است در اثر بیماری ، واکنش به داروهای خاص و یا دیگر بیماری ها بوجود بیایند. گاهی مواقع نیز علت تشنج ناشناخته است. صبحانه نخوردن و افت قند خون میتونه به تشدید تشنج کمک کنه ولی تنها عامل ایجاد اون نیست. بهتره متخصص نورولوژی ایشون رو ویزیت و بررسی کنند.
دکتر نورولوژی
سلام من دوستم از بچگی تشنج میکنه و قرص مصرف میکنه اما هیچ نتیجه ای نداشته باید چکار کنم؟!
سلام دوست عزیز
باید داروهای موثرتری برای ایشون استفاده بشه و این مستلزم بررسی توسط متخصص نورولوژی هست. از این لینک میتونید با بهترین متخصصان نورولوژی در ارتباط باشید.
دکتر نورولوژی
اقا داداشه من بدنش سرده و سرش خیلی داغ حال بازی کردن نداره یک بار تشنج کرده این علائمی که داره یعنی داره برای بار دوم تشنج میکنه؟:(
سلام دوست عزیز
اگه یکبار تشنج داشته باید تحت نظر متخصص نورولوژی ام آر ای انجام شود و اگه شواهد تشنج مشخص شده باید تحت نظردرمان دارویی باشه. از این لینک میتونید با متخصصان نورولوژی مشاوره کنید.
متخصص نورولوژی
سلام من مادرم ۳۸ سالشه بعد ۱۲ سال دوباره تشنج کرده تا حالا تو خواب تشنج نکرده بنظرتون احتمال اینو داره که تو خوابم تشنج کنه
سلام همسرم مبتلا به دیابت نوع اول هستند و شب تشنج کردن ایا بعد از تشنج کار خاصی دارد یا مراقبت خاصی لازمه؟
سلام دوست عزیز
بعد از تشنج نیازه متخصص نورولوژی با انجام ام ار ای بررسی لازم را از نظر سلامت سلولهای مغزی انجام شود.
دکتر نورولوژی
سلام من شوهرم یدفه تو رستوران تشنج کرد من نمیدونستم،چکار کنم،فقط جیغ میزدم اولین بارش بود،دیگ بدنش میلرزید تا یه ربع بیهوش بود،بعد اورژانس اومد،فشار و همه چی مرتبط بود فقط یادش نمیومد چرا اینجوری شده،البته ۳سالی هست ترامادول مصرف میکنه ،من چکار کنم ایا هنوزم اینجوری میشه؟
سلام دوست عزیز
تشنج یک عارضه عصبی رایج از ترامادول هست که ممکنه حتی در دوزهای درمانی نیز اتفاق بیفتد. این تشنج ممکنه همچنان در موقعیت های مختلف ادامه پیدا کنه. تشنج های طولانی مدت و تکرار شونده ممکنه موجب آسیب مغزی بشه بنابراین توصیه میکنم جهت گرفتن نوبت و ویزیت توسط متخصصان نورولوژی از این لینک استفاده کنی.
متخصص نورولوژی
سلام من الان دچار یه لرزش خیلی شدید شدم تمام کنترل م رو از دست دادم قبلش یکمی ناراحت بودم قبل از اینکه دچار لرزش بشم یه اضطراب شدید داشتم و بعد از پنج دقیقه خیلی لرزش شدید احساس کردم فکر کردم روحم داره جدا میشه کنترل مو از دست دادم و دیدم تاریک شد این لرزش شدید سی ثانیه طول کشید دلیلش چیه؟؟
سلام دوست عزیزانقباض عضلات در استرس و اضطرا
بنظر میرسه دلیل این لرزش در بدن شما به علت
سلام خانم دکتر وقتتون بخیر من مادرم متولد سال ۱۳۶۳ هست و چند روز پیش تشنج کرده و هنوز هم سرگیجه داره و سردرد و نوک انگشتاش سره پدرش تازه فوت کرده و وضعیت روحی نامناسبی هم داره چجوری باید ازش مراقبت کنیم که حالشون بهتر بشه ؟ دکتر گفتن باز هم احتمالش وجود داره
سلام دوست عزیز
سعی کنید از تنش های روحی و محیط استرس به دور باشند. با متخصصان روانشناسی مشورت کنید. از سوی دیگر نیازه تحت نظر متخصص نورولوژی تحت درمان دارویی برای جلوگیری از تشننج باشند. از این لینک می تونید نوبت از بهترین متخصصان در شهر محل سکونت خود گرفته و مادر را برای بررسی نزد پزشک ببرید.
متخصص نورولوژی
سلام ممنونم از مطلب خوبتون…من مادرم به تازگی متوجه شده که توی سرش تومور منژیوم داره که ممکنه باعث تشنج بشه و دکتر بشه دارو ضد صرع داده بنظرتون این دارو بهش جواب میده که باعث تشنج نشه؟؟و اگه تشنج کنه و این اتفاق بیوفته من چیکار کنم؟
سلام همراه گرامی
بله می تونه از تشج جلوگیری کنه
اکه تشنج کردن مواردی که توی مقاله ذکر شده رو رعایت کنین و با ۱۱۵ تماس بگیرین.
سلام من همسرم توی ۱ ماه ۳ بار تشنج کرده..سال ها بود ک تشنج نکرده بود.ولی بعد اینکه آمپول یه نوع مکمل به خودش تزریق میکنه این اتفاق افتاده ممکنه که از مصرف آمپول باشه؟
سلام دوست عزیز
بنظر نمی رسد آمپول تقویتی موجب بروز تشنج شود. برای بررس یعلت ایاد تشنج نیازه به متخصص نورولوژی مراجعه کنید تا بررسی لازم صورت گیرد. از این لینک می تونید از بهترین متخصصان نوبت بگیرید.
فوق تخصص نورولوژی
سلام من مادرم ۳۸ سالشه بعد ۱۲ سال دوباره تشنج کرده دارو هم مصرف میکنه من خیلی میترسم که تو خواب تشنج کنه احتمالشو داره که تو خوابم تشنج کنه