فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید
داروی دمیترون (با نام علمی Ondansetron) یکی از داروهای پرکاربرد در کنترل حالت تهوع و استفراغ است که معمولاً برای بیماران تحت شیمیدرمانی، پرتودرمانی یا پس از جراحی تجویز میشود. این دارو با مهار گیرندههای سروتونینی در مغز، بهطور مؤثری تهوع را کاهش میدهد و در مواردی مانند بارداری نیز ممکن است با نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرد. با اینکه دمیترون در کنترل علائم گوارشی بسیار مؤثر است، مصرف آن ممکن است با عوارضی همراه باشد که آگاهی از آنها برای مصرف ایمن و صحیح اهمیت زیادی دارد. در ادامه با کاربردها و عوارض احتمالی این دارو بیشتر آشنا میشویم.
قرص دمیترون چیست؟
داروی دمیترون مکانیسمی در بدن که باعث حالت تهوع و استفراغ میشود، مسدود میکند. نام دیگر این دارو اندانسترون است و در زمان تهیه دارو تفاوتی ندارد کدام دارو را خریداری کنید. پزشکان معمولا از این دارو برای درمان حالت تهوع و استفراغ در اثر جراحی، شیمی درمانی یا پرتودرمانی استفاده میکنند. قرص دمیترون یا داروی اندانسترون یکی هستند و تنها نام آنها متفاوت است.
اسامی رایج در ایران:
- قرص دمیترون ۴ میلیگرم
- آمپول دمیترون ۴ میلیگرم / ۲ میلیلیتر
- آمپول امی ستاپ ۲ میلیگرم / ۴ میلیلیتر
- محلول خوراکی دمیترون ۴ میلیگرم / ۵ میلیلیتر
- شربت انستین ۴ میلیگرم / ۵ میلیلیتر
- قرص اودین ۴ میلیگرم
- شربت ومیترال ۴ میلیگرم / ۵ میلیلیتر
- قرص ومترال ۴ میلیگرم
- قرص فرانوزکس ۴ میلیگرم
- شربت دمیترون
ویژگی | توضیحات |
---|---|
نام عمومی دارو | اندانسترون (Ondansetron) |
نام تجاری | دمیترون، زوفران (Zofran)، اندانسترون |
نوع دارو | ضد تهوع و ضد استفراغ (آنتاگونیست گیرنده 5HT3 سروتونین) |
فرمول شیمیایی | C18H19N3O |
دستهبندی بارداری | گروه B (بیخطر در حیوانات، اما بررسی کامل انسانی محدود است) |
نیمه عمر دارو | حدود ۳ تا ۶ ساعت (در بزرگسالان سالم) |
متابولیسم دارو | کبدی (از طریق آنزیمهای CYP3A4، CYP1A2 و CYP2D6) |
نحوه دفع دارو | از طریق کلیهها (مدفوع و ادرار) |
بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق (۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد)، دور از رطوبت، نور و گرما |
نحوه مصرف | خوراکی (قرص معمولی یا زیرزبانی)، تزریقی (آمپول)، شربت |
اشکال دارویی | قرص، قرص زیرزبانی، شربت خوراکی، آمپول تزریقی |
داروهای همگروه | گرانیسترون، دولاسترون، پالوسترون (همگی از دسته آنتاگونیستهای 5HT3) |
مکانیسم اثر دمیترون به چه صورت است؟
این دارو برای کنترل حالت تهوع و استفراغ تجویز میشود. این عملکرد ضد استفراغ از طریق مهار انتخابی گیرنده سروتونین انجام میشود. این دارو نسبت به داروهای ضد تهوع دیگر فعالیت مرتبطتر و بهتری دارد.
متن انگلیسی:
medlineplus
«Ondansetron is used to prevent nausea and vomiting caused by cancer chemotherapy, radiation therapy, and surgery.»
ترجمه متن:
«اندانسترون (دمیترون) برای پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، رادیوتراپی و جراحی استفاده میشود.»
نحوه مصرف قرص دمیترون ۴ چگونه است؟
همانطور که گفتیم این دارو به سه شکل تولید میشود. برای مصرف این دارو در اشکال مختلف، موارد زیر را در نظر داشته باشید:
- قبل از مصرف قرص، شربت یا آمپول دمیترون باید دستورالعمل آن را دقیق بخوانید و در مورد نحوه مصرف از پزشک سوال کنید.
- بههیچوجه بدون مشورت با پزشک دوز دارو را تغییر ندهید.
- قرص دمیترون نباید همانند دیگر قرصها بلعیده یا جویده شود. این قرص باید روی زبان حل شود.
- قبل از مصرف قرص دمیترون باید دستان خود را کامل خشک کنید. بهآرامی فویل قرص را باز کرده و قرص را روی زبان قرار دهید. پس از چند ثانیه حل میشود و میتوانید آن را با بزاق ببلعید.
- بعد از بلعیدن قرص حل شده نیازی به نوشیدن آب یا مایعات دیگر نیست. نوشیدن آب بعد از مصرف قرص احتمال سردرد را افزایش میدهد.
قرص دمیترون کی بخورم؟
داروی دمیترون را میتوان همراه یا بدون غذا مصرف کرد. اما احتمالا پزشک به شما توصیه میکند، قبل از جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی غذا نخورید.
مقدار مصرف شربت دمیترون برای کودکان
دوز مصرفی دمیترون برای کودکان بستگی به وزن بدن و شرایط پزشکی آنها دارد. معمولاً پزشک دوز دقیق را بر اساس نیاز کودک تجویز میکند.
مصرف دمیترون در شیمی درمانی برای کودکان: کودکان ۴ تا ۱۱ سال باید ۳۰ دقیقه قبل از درمان یک عدد قرص دمیترون ۴ استفاده کنند. مجددا ۴ و ۸ ساعت بعد از اولین دوز باید قرص دمیترون ۴ مصرف شود. کودک باید به مدت ۲ روز هر ۸ ساعت یک قرص مصرف کند. برای کودکان کمتر از ۴ سال باید دوز دارو توسط پزشک تعیین شود.
نحوه مصرف قرص دمیترون ۴ در بارداری
استفاده از دمیترون در دوران بارداری باید تحت نظارت پزشک انجام شود. پزشک با توجه به شرایط خاص بارداری و مزایا و معایب مصرف این دارو تصمیمگیری میکند.
آمپول دمیترون عضلانی است یا وریدی؟
آمپول دمیترون میتواند هم به صورت عضلانی و هم وریدی تزریق شود. این که کدام روش تزریق برای شما مناسب است باید توسط پزشک تعیین شود.
قرص دمیترون برای چیست؟ (قرص ضد تهوع دمیترون)
از این دارو برای پیشگیری و درمان حالت تهوع و استفراغ قبل از جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و به طور کلی درمانهای سرطان استفاده میشود. از قرص دمیترون نمیتوان برای درمان حالت تهوع در شرایط دیگر غیر از موارد ذکر شده استفاده کرد.
در دورههای اولیه و تکرار مداوم شیمیدرمانی برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ این دارو تجویز میشود. همچنین در رادیوتراپی که تابش به کل بدن بوده یا روزانه به شکم تابیده میشود، برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ باید قرص یا آمپول دمیترون تجویز شود.
در جراحیهایی که احتمال حالت تهوع و استفراغ کم است، مصرف این دارو توصیه نمیشود. اما اگر احتمال حالت تهوع و استفراغ بالا باشد یا باید از این عارضه بعد از عمل جلوگیری کرد، دمیترون تجویز میشود.
۱. شربت دمیترون برای چیست؟
این شربت برای کاهش حالت تهوع و استفراغ در کودکان استفاده میشود، به ویژه در مواردی که تهوع ناشی از بیماریهای معده و یا درمانهای پزشکی خاص مانند شیمیدرمانی باشد.
۲. قرص دمیترون برای دل پیچه
دمیترون میتواند در کاهش علائم ناشی از دل پیچه و رفلاکس معده مفید باشد. این دارو با تنظیم حرکتهای معده به کاهش بازگشت اسید معده به مری و کاهش حس ناراحتی کمک میکند.
۳. قرص دمیترون برای رفلاکس معده (دمیترون و معده درد)
دمیترون برای درمان رفلاکس معده کاربرد ندارد. این دارو ضد تهوع است. برای درمان رفلاکس معده از داروهای ضد اسید استفاده میشود. اما ممکن است که در کنار رفلاکس معده، برای درمان تهوع و استفراغ از دمیترون کمک گرفته شود.
۴. آمپول دمیترون برای چیست؟
آمپول دمیترون معمولاً برای کنترل تهوع و استفراغ شدید استفاده میشود، به خصوص در مواردی که دارو به سرعت نیاز است یا بیمار قادر به بلع قرص نیست. این آمپول میتواند به صورت عضلانی یا وریدی تزریق شود.
۵. دمیترون برای پیشگیری از حالت تهوع شیمی درمانی و رادیوتراپی
زمان مصرف دارو در پیشگیری از حالت تهوع بسیار مهم است. اگر این دارو برای پیشگیری از حالت تهوع که از عوارض شیمی درمانی است، تجویز شده است، باید حدود ۳۰ دقیقه قبل از درمان آن را مصرف کنید تا تاثیر ایجاد شود. قبل و بعد از شیمی درمانی:
- بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ در زمان درمان با داروهای سرطان باید ۳۰ دقیقه قبل از درمان ۲ عدد قرص دمیترون ۴ مصرف کنند. ۸ ساعت بعد از مصرف اولین قرص باید دوباره ۲ عدد قرص دمیترون ۴ مصرف شود. به مدت دو روز هر ۱۲ ساعت باید این دستورالعمل تکرار شود.
- بزرگسالان و کودکان بالای ۱۲ سال باید ۳۰ دقیقه قبل از شیمیدرمانی ۶ عدد قرص دمیترون ۴ مصرف کنند. در کودکان کمتر از ۱۲ سال باید دوز دارو توسط پزشک تعیین شود.
اگر پزشک برای پیشگیری از حالت تهوع رادیوتراپی این دارو را تجویز کرده است، سعی کنید ۱ تا ۲ ساعت قبل از شروع درمان، دمیترون را مصرف کنید. در رادیو تراپی کل بدن یا ناحیه شکم استفاده از این قرص میتواند موثر باشد.
بعد از پرتودرمانی ممکن است پزشک توصیه کند، دارو را برای مدت کوتاهی مصرف کنید. معمولا مصرف قرص دمیترون باید به مدت ۱ یا ۲ روز بعد از پرتودرمانی ادامه داشته باشد. این قرص باید ۳ بار در روز مصرف شود.
- بزرگسالان باید ۱ تا ۲ ساعت قبل از پرتودرمانی ۲ عدد قرص دمیترون ۴ مصرف کنند.
- بعد از آن باید هر ۸ ساعت ۲ عدد قرص استفاده شود. مصرف دارو برای کودکان باید توسط پزشک تعیین شود.
۶. مصرف قرص دمیترون برای استفراغ بعد از عمل
برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ بعد از جراحی، از قرص یا آمپول دمیترون استفاده میشود. برای تاثیر بهتر دارو باید حدود ۱ ساعت قبل از جراحی آن را مصرف کرد.
بزرگسالان باید یک ساعت قبل از بیهوشی ۴ عدد قرص دمیترون ۴ استفاده کنند. دوز دارو برای کودکان باید توسط پزشک تعیین شود.
۷. شربت دمیترون برای کودکان
شربت دمیترون یکی از داروهایی است که برای کنترل و کاهش حالت تهوع و استفراغ در کودکان استفاده میشود، بهویژه در شرایطی مانند عفونتهای ویروسی معده، بعد از جراحی، یا پس از مصرف برخی داروها. این شربت معمولاً توسط پزشک بر اساس وزن و سن کودک تجویز میشود و مصرف خودسرانه آن توصیه نمیشود.
دوز مصرف برای هر کودک متفاوت است، اما اغلب قبل از غذا یا در صورت بروز تهوع تجویز میشود. اثر دارو معمولاً طی ۳۰ تا ۶۰ دقیقه آغاز شده و تا چند ساعت ماندگار است. مصرف بیش از حد یا بدون تجویز پزشک میتواند خطرناک باشد و ممکن است عوارضی مانند یبوست، سردرد، خوابآلودگی یا در موارد نادر، واکنشهای آلرژیک ایجاد کند.
پیش از مصرف، والدین باید مطمئن شوند که کودک داروی دیگری که با دمیترون تداخل دارد مصرف نمیکند و در صورت وجود مشکلات کبدی یا حساسیت دارویی، حتماً به پزشک اطلاع دهند.
عوارض قرص دمیترون چیست؟
این دارو ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. برخی از عوارض رایج بوده و برخی از آنها نادر است. در صورت بروز عوارض جدی حتما با پزشک خود تماس بگیرید. برای مشاوره با دکتر گوارش یا مشاوره دارویی با داروساز میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
عوارض رایج:
- گیجی
- سرگیجه
- ضربان قلب سریع
- تب
- سردرد
- مشکل در تنفس
- خوابآلودگی
- یبوست
عوارض کمتر رایج:
- کاهش دفعات ادرار
- کاهش حجم ادرار
- مشکل در دفع ادرار
- ادرار دردناک
موارد هشدار و منع مصرف دمیترون کدامند؟
اگر پس از مصرف دارو حالت تهوع و استفراغ شما کاهش پیدا نکرد، با متخصص مشورت کنید. قبل از مصرف دارو به نکات زیر دقت داشته باشید:
- بیماران مبتلا به سندروم سروتونین نباید از قرص دمیترون استفاده کنند. اگر پس از مصرف دارو دچار اضطراب، بیقراری، ضربان قلب سریع، تب، تعریق، تهوع یا اسهال شدید، سریعا با پزشک تماس بگیرید.
- اگر به دميترون یا داروهای مشابه حساسیت دارید.
- این دارو را همزمان با آپومورفین استفاده نکنید. زیرا خطر مشکلات جدی را افزایش میدهند.
- دمیترون میتواند باعث واکنشهای آلرژیک جدی مانند آنافیلاکسی شود. اگر زمان استفاده از دارو علائمی مانند بثورات، خارش، گرفتگی صدا، مشکل تنفسی و تورم دست و صورت را مشاهده کردید، با پزشک تماس بگیرید.
- این دارو میتواند باعث بروز مشکل قلبی به نام ایسکمی میوکارد شود. در این شرایط خونرسانی به قلب کاهش پیدا میکند. مراقب علائمی مانند درد و ناراحتی قفسه سینه، حالت تهوع، درد بازو، فک، کمر و گردن، تعریق و مشکلات تنفسی باشید.
- در صورت سابقه بیماری قلبی، مشکلات کبدی و بیماریهای معده و روده حتما به پزشک اطلاع دهید.
قرص دمیترون در بارداری و شیردهی
قرص دمیترون در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط و فقط تحت نظر پزشک مصرف شود. اگرچه این دارو در دسته B بارداری قرار دارد و در مطالعات حیوانی خطری برای جنین نشان نداده، اما برخی تحقیقات جدید احتمال افزایش خطر ناهنجاریهای مادرزادی را در صورت مصرف در سهماهه اول مطرح کردهاند. به همین دلیل، مصرف آن در بارداری فقط زمانی توصیه میشود که مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی باشد. در دوران شیردهی نیز مقدار کمی از دارو وارد شیر مادر میشود که معمولاً بیخطر است، اما همچنان نیاز به تأیید پزشک دارد.
تداخلات دارویی دمیترون چیست؟
این دارو ممکن است با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد. مصرف همزمان آنها میتواند عملکرد هر یک از داروها را تغییر داده یا عوارض آنها را تشدید کند. قبل از مصرف داروی دمیترون باید در مورد سابقه پزشکی و داروهای مصرفی خود اطلاعات کامل را به پزشک خود ارائه دهید. داروهایی که با دمیترون تداخل دارویی دارند، عبارتند از:
- آپومورفین
- ترامادول
- دوفتیلید
- پیموزاید
- پروکائین آمید
- آمیودارون
- کینیدین
- سوتالول
- آنتیبیوتیکهای ماکرولید مانند اریترومایسین
- داروهای ضدافسردگی
- دولوکستین
- فلوکستین
- پاروکستین
اشکال دارویی | عوارض | تداخلات دارویی |
---|---|---|
آمپول امی ستاپ ۲میلی گرم/میلی لیتر ۴ میلی لیتر | سردرد | سوتالول |
قرص دهان بازشو ادیترون ۸ میلی گرم – اودیترون | سرگیجه | کینیدین |
محلول خوراکی دمیترون ۴ میلی گرم/۵ میلی لیتر | یبوست | آمیودارون |
آمپول دمیترون ۴ میلی گرم/۲ میلی لیتر | مشکل در تنفس | پروکائین آمید |
قرص دمیترون ۴ میلی گرم | خوابآلودگی | پیموزاید |
قرص دمیدور ۴ میلی گرم | ضربان قلب سریع | دوفتیلید |
گیجی | ترامادول | |
تب | آپومورفین |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
داروی دمیترون برای رفع و پیشگیری از بروز تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی، رادیوتراپی و جراحی تجویز میشود. این دارو باید با تجویز پزشک و راهنمای دکتر داروساز مصرف شود. بنابراین توصیه میشود اگر تهوع و استفراغ دارید، قبل از اقدام خودسرانه، از بهترین پزشکان گوارش و کبد یا بهترین متخصص داخلی نوبت بگیرید. همچنین میتوانید از مشاوره آنلاین در دکترتو بهرهمند شوید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام دکتر این قرص برای تهوع بارداری مشکلی دارد
سلام وقتتون بخیر.
آیا دمیترون و سفکسیم تداخل دارویی دارند؟
سفکسیم و اندانسترون چطور؟
با سلام و خسته نباشید. ببخشید من حالت تهوع و استفراغ داشتم پزشک بهم قرص دمیترون ۴ رو تجویز کرده با قرص دی سیکلومین ۱۰. از هر کدوم یه دونه که استفاده کردم شکم درد و معده درد و دست راستم هم درد میکنه. لطف میکنید بگید که از عوارض کدوم قرص هست و برای برطرف شدنش چکار باید بکنم؟
ببخشید بمن این قرص رو بخاطر حالت تهوع ام بهم داد ولی من درکنارش یبوست هم دارم ک قرص سی لاکس هم بهم دادن مشکلی نداره باهم؟
سلام دوست عزیز
مصرف این دو قرص با هم تداخلی ندارد. طبق دستور پزشک مصرف شود.
سلام ، بنده معده ام درد میکرد وچون کیسه صفرام حاوی اسلاژ هست ، درد معده ام شدید میشه و کمی حالت تهوع هم بهم میده ، ولی دکتر این قرص دمیترون اندنسترون هم برام تجویز کرده ، ب نظر شما مشکلی نداره ،؟ استفاده کنم؟
سلام . من به مدت دو روز شکم درد دارم و در اطراف ناف درد حس میکنم . در این مدت یکبار استفراغ داشتم و وقتی به بیمارستان رفتم ، پزشک بعد از معاینه تشخیص داد علائم ویروس دارم . و قرص دمیترون و هیوتکس تجویز کرد.
این دارو دکتر برای سرما خوردگی و سوزش معده من تجویز کرده که الان می بینم هیچ ارتباطی با بیماری من نداره
سلام دوست عزیز
دمیترون یا اندانسترون دارویی است که از تهوع و استفراغ جلوگیری میکند. برای بررسی علت سوزش معده و درمان رفلاکس بهتره توسط متخصص گوارش بررسی و در صورت لزوم اندوسکوپی انجام شود. از این لینک می تونید از بهترین متخصصان در این زمینه نوبت بگیرید.
رزرو نوبت پزشک گوارش
سلام. من دچار تهوع و دل پیچه شدبد شدم. دکتر برام بک ورق دیمیترون و یک ورق لیبرو سی تجویز کردم. از هر کدام دو عدد مصرف کردم بهتر شدم. ایا باید قرص ها تا اخر مصرف کنم؟
خسته نباشید ۱ دونه قرص دمیترون دادم ب دخترم ک ۱۵ سال سن داره چون تهوع داشت اشکال داره ؟
سلام دوست عزیز
دوز دارو برای کودکان باید به نسبت سن و وزن آنها تعیین شود. به همین دلیل تنها متخصص میتواند میزان مصرف دارو برای کودکان را تعیین کند.
سپاس برای توضیحات کامل و مفصل در همه ی بخش ها و شیوه ی کارکرد دارو در بیشتر کردن سروتوتین و تداخل های دارویی.
سلام دکتر سوال داشتم من اشتباهی قرص رو دوبار در ۲وعده خوردم وحالت تهوع واستفراغ شدید گرفتم باید چکارکنم
سلام دوست عزیز
این دارو موجب قطع تهوع و استفراغ می شود و افزایش دوز دارو نمی تواند موجب تهوع شما شده باشد. تهوع شما میتونه ناشی از مشکلات گوارشی شما باشد که بهتره از این لینک با متخصص گوارش مشورت کنید.
دکتر متخصص گوارش و کبد
سلام وقت بخیر این قرص رو دکتر گوارش برای درد های شکمی و دلپیچه بهم دادن؟؟؟؟
سلام دکتر این دارو برای تهوع بارداری مشکلی داره