فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
عوارض خودارضایی گاهی اوقات چندان جدی گرفته نمی‌شوند و بسیاری از افراد آنها را کم‌اهمیت یا طبیعی می‌دانند. اما این موضوع می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت روانی و جسمی فرد داشته باشد که در درازمدت به مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، کاهش اعتماد به نفس، اختلالات جنسی و آسیب به روابط عاطفی منجر شود. متأسفانه بسیاری از افراد بدون توجه به این عوارض به ادامه این رفتار می‌پردازند. در این مقاله به‌طور جامع به عوارض خودارضایی پرداخته‌ایم تا افراد بتوانند این مسئله را جدی بگیرند و از آسیب‌های آن جلوگیری کنند. بررسی و پیگیری این مشکل باید تحت نظر متخصصین صورت گیرد تا راهکارهای مؤثر برای مدیریت و درمان آن ارائه شود. یک پزشک یا روانشناس متبحر می‌تواند به شما کمک کند تا به‌طور مؤثر این مشکل را حل کنید و زندگی سالم‌تری داشته باشید.
خودارضايي چه عوارضی دارد؟
خودارضایی شامل تحریک اندام تناسلی یا نواحی حساس بدن برای رسیدن به لذت جنسی است که در برخی افراد ممکن است به صورت عادتی مکرر درآید. اگرچه خودارضایی در برخی مواقع از نظر پزشکی بی‌ضرر به شمار می‌آید و حتی می‌تواند به کاهش تنش‌های جنسی کمک کند، در صورت تبدیل شدن به اعتیاد، می‌تواند عوارضی مانند اضطراب، احساس گناه، مشکلات جسمی (مثل کاهش حساسیت جنسی)، اختلال در روابط عاطفی و کاهش اعتماد به نفس ایجاد کند. بسیاری از افراد ممکن است به دلیل باورهای فرهنگی، مذهبی یا شخصی احساس گناه کنند. در چنین مواردی، صحبت با یک فرد مورد اعتماد یا سکس تراپی می‌تواند کمک‌کننده باشد تا از این احساسات عبور کرده و عوارض احتمالی آن کاهش یابد. عوارض خود ارضایی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب و احساس گناه
- کاهش میل جنسی
- اختلال در نعوظ و ارگاسم در روابط جنسی واقعی
- کاهش لذت و رضایت در رابطه جنسی با شریک زندگی
- احساس نارضایتی از بدن یا تصویر بدن
- اعتیاد جنسی و رفتارهای وسواسی
- کاهش اعتماد به نفس
- مشکلات روانی مانند افسردگی یا استرس
- آسیب جسمی به اندام تناسلی در صورت انجام مکرر و خشن
- مشکلات ارتباطی و عاطفی در روابط زناشویی
- عدم تمرکز و کاهش انرژی جسمی و ذهنی
۱. سرد شدن زوجین از هم به واسطه خود ارضایی
خود ارضایی به طور مستقیم بر سرد شدن روابط تاثیر ندارد. اما ممکن است افراد با عادت کردن به انجام خود ارضایی، دیگر با بودن و رابطه داشتن با یکدیگر لذتی که باید را تجربه نکنند.
۲. اختلال در توانایی جنسی
اگر مردان خود ارضایی تهاجمی داشته باشند که شامل گرفتن بیش از حد سفت آلت تناسلی خود میشود، ممکن است کاهش حس را تجربه کنند. اما این مشکل با گذشت زمان قابل حل است. برای درمان اختلالات جنسی حتما با متخصص مشورت کنید.
مشاوره روانشناسی
با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران
۳. کاهش عزت نفس
خودارضایی به خودی خود باعث افسردگی و کاهش عزت نفس نمی‌شود. اما احساس شرم و گناه نسبت به این عمل ممکن است روی عزت نفس شخص تاثیر منفی داشته باشد.
۴. خودارضایی و پرخاشگری
خودارضایی ممکن است مستقیماً با خشم مرتبط نباشد. با این حال، این احتمال وجود دارد که زنان و به ویژه مردان، برای کاهش استرس خود در انجام این کار افراط کنند و در دراز مدت برای خودشان حالت ناراحتی به وجود آورند.
۵. اعتیاد به خود ارضایی
همانطور که پیش از این هم گفته شد، خودارضایی به خودی خود یک فعالیت مضر نیست اما می‌تواند بعد از مدتی ایجاد عارضه کند. با این حال، برای برخی از افراد، تمایل به خودارضایی بیش از حد بوده تا جایی که احساس میشود این رفتار از کنترل خارج شده و حالت اعتیاد پیدا کرده است. در این شرایط باید برای درمان اعتیاد جنسی اقدامات لازم را انجام داد.
۶. عوارض روانی خود ارضایی
برخی تحقیقات نشان می دهد که خودارضایی بیش از حد شروع به مختل کردن زندگی می‌کند. اعتیاد و افراط در انجام این کار خطر ابتلا به بیماری‌های روانی و علائم افسردگی را افزایش می‌دهد.
۷. عوارض اجتماعی خودارضایی
برخی از افرادی که نگران هستند که خودارضایی با باورهای مذهبی، معنوی یا فرهنگی آنها در تضاد باشد، ممکن است احساس گناه داشته باشند. ممکن است با توجه به احکام شرعی خود ارضایی برای برخی ادیان ممنوع و حرام باشد.
۸. آيا خود ارضايي باعث ضعیف شدن چشم میشود؟
خودارضایی به‌طور علمی و پزشکی هیچ تأثیری بر ضعف بینایی یا مشکلات چشم ندارد. شایعه ضعف چشم به‌دلیل خودارضایی یکی از باورهای غلط است که هیچ‌گونه اساس علمی ندارد. خودارضایی یک رفتار طبیعی است و در صورت انجام در حد اعتدال هیچ‌گونه اثر منفی بر سلامت چشم یا بینایی ندارد. این نوع شایعات معمولاً از تصورات نادرست یا ترس‌های اجتماعی ناشی میشود. بنابراین، نگرانی در مورد ضعف چشم به‌دلیل خودارضایی بی‌اساس است و افراد می‌توانند بدون نگرانی از نظر جسمی و روانی به این مسئله توجه کنند.
از عوارض خود ارضایی میترسی؟
اعتیادت به خودارضایی هر روز بیشتر میشه؟ کلیک کن.
عوارض خودارضايي مالشي
مالش یا اصطلاحاً خودارضایی با دست، یکی از روش‌های معمول خودارضایی است که می‌تواند در صورت انجام مکرر و به شیوه نادرست، عوارضی به دنبال داشته باشد. این عوارض ممکن است شامل مشکلات جسمی و روانی باشد، به‌ویژه زمانی که رفتار به صورت اعتیادآور یا افراطی انجام شود. عوارض خودارضایی مالشی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش حساسیت جنسی: انجام خودارضایی به صورت مکرر ممکن است باعث کاهش حساسیت جنسی در هنگام رابطه جنسی واقعی شود.
- اختلال در نعوظ: خودارضایی مفرط یا نادرست می‌تواند به مشکلاتی مانند اختلال نعوظ یا تأخیر در ارگاسم در روابط جنسی واقعی منجر شود.
- مشکلات روانی: برخی افراد پس از خودارضایی احساس گناه، اضطراب یا افسردگی می‌کنند که می‌تواند بر سلامت روانی و عزت نفس تأثیر منفی بگذارد.
- آسیب فیزیکی به نواحی تناسلی: دستکاری‌های خشن یا انجام خودارضایی به شیوه نادرست می‌تواند به زخم، التهاب یا آسیب به نواحی تناسلی منجر شود.
- کاهش لذت در روابط جنسی واقعی: وابستگی به روش‌های خاص خودارضایی می‌تواند منجر به کاهش لذت و رضایت در هنگام رابطه جنسی واقعی با شریک زندگی شود.
- اعتیاد جنسی: خودارضایی مفرط می‌تواند به یک رفتار اعتیادآور تبدیل شود که فرد به جای برقراری ارتباط جنسی با شریک زندگی، به آن وابسته میشود.
- افزایش استرس و اضطراب: در برخی افراد، تکرار خودارضایی به صورت غیرمتعادل می‌تواند منجر به استرس و اضطراب بیشتر شود.
برای جلوگیری از این عوارض، مهم است که خودارضایی در حد اعتدال و به شیوه‌ای سالم انجام شود. اگر این رفتار به مشکلات جسمی یا روانی منجر شد، مشاوره با یک درمانگر جنسی یا روانشناس می‌تواند به حل آن کمک کند.
عوارض خود ارضایی در مردان
خودارضایی در مردان، اگر به‌طور مکرر و بدون کنترل انجام شود، می‌تواند به عوارض جسمی و روانی مختلفی منجر شود. در حالی که خودارضایی در حد اعتدال معمولاً بی‌ضرر است و می‌تواند به کاهش تنش‌های جنسی کمک کند، انجام آن به صورت مفرط می‌تواند اثرات منفی بر سلامت جسمانی و روانی داشته باشد. این عوارض ممکن است بر عملکرد جنسی، روابط عاطفی و حتی اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد. عوارض خودارضایی در مردان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اختلالات در کیفیت خواب و استراحت
- کاهش میل جنسی و مشکلات در نعوظ و زود انزالی
- اختلالات روانی مانند اضطراب و افسردگی
- کاهش لذت و رضایت در رابطه جنسی واقعی
- اعتیاد به خودارضایی و رفتارهای جنسی وسواسی
- کاهش انرژی جسمی و ذهنی
- نارضایتی از تصویر بدن یا اضطراب مربوط به بدن
- مشکلات در ارتباطات عاطفی و جنسی با شریک زندگی
- احتمال ایجاد آسیب فیزیکی به اندام تناسلی در صورت انجام مکرر
عوارض خود ارضایی برای زنان (عوارض خودارضايي براي دختر)
خودارضایی در زنان، اگر به‌طور مکرر و غیرمتعادل انجام شود، می‌تواند به عوارض روانی و جسمی منجر شود. در حالی که خودارضایی به‌طور معمول به‌عنوان یک رفتار جنسی طبیعی و سالم در نظر گرفته میشود، انجام آن به شکل افراطی یا اعتیادآور می‌تواند بر روابط جنسی، سلامت روانی و جسمانی تأثیر منفی بگذارد. این عوارض می‌توانند بر اعتماد به نفس، روابط عاطفی و تجربه جنسی واقعی تأثیر بگذارند. بنابراین، درک اثرات خودارضایی و مدیریت آن به‌طور آگاهانه، برای حفظ سلامت جنسی و روانی اهمیت دارد. عوارض خودارضایی برای زنان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش میل جنسی و مشکلات در برقراری رابطه جنسی با شریک زندگی
- اختلالات روانی مانند اضطراب، افسردگی و احساس گناه
- کاهش رضایت در روابط جنسی واقعی
- مشکلات در ایجاد صمیمیت عاطفی و جنسی با شریک زندگی
- نارضایتی از تصویر بدن و مشکلات خودباوری
- ایجاد وابستگی به خودارضایی و کاهش تمایل به رابطه جنسی طبیعی
- مشکلات در رسیدن به ارگاسم در روابط جنسی واقعی
- آسیب به اندام تناسلی در صورت انجام مکرر و خشن
- اختلال در کیفیت خواب و کاهش انرژی
- اضطراب و تنش‌های روانی ناشی از رفتارهای جنسی مکرر
از اعتیاد به خود ارضایی خسته شدی و نیاز به یه روش درمانی داری؟ مشاوره بگیر.
عوارض خود ارضایی در بارداری
تغییرات هورمونی در دوران بارداری باعث افزایش میل جنسی در این دوران میشود. خودارضایی یک راه برای کاهش میل جنسی در دوران بارداری است. ممکن است در طول و بعد از ارگاسم، گرفتگی خفیف و نامنظم یا انقباضات براکستون هیکس را احساس کنید. این علائم خیلی زود برطرف می‌شوند اما اگر این اتفاق نیفتاد و درد تشدید شد، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. برای برخی از افراد دارای حاملگی پرخطر هم گاهی اوقات توصیه میشود که از فعالیت جنسی اجتناب کنند، زیرا ارگاسم به طور بالقوه می‌تواند خطر زایمان زودرس را افزایش دهد. با این حال، تحقیقات در این زمینه کامل نیست.
با خود ارضایی به جنین در دوران بارداری آسیب وارد میشود؟
خودارضایی به نوزاد آسیبی نمی‌رساند. یا بهتر است اینگونه بگوییم که در طول خود ارضایی نوزاد نمی‌فهمد چه اتفاقی در حال رخ دادن است! در واقع، برخی از پزشکان بر این باور هستند که نوزادان با انقباضات ریتمیک رحمی که در طول ارگاسم اتفاق می‌افتد آرام می‌شوند.
عوارض خود ارضايي در نوجوانان
خودارضایی در نوجوانان ممکن است به دلیل ویژگی‌های جسمی و روانی خاص این سنین، عوارضی داشته باشد. اگر این رفتار به صورت مکرر یا با فشار زیاد انجام شود، می‌تواند مشکلات جسمی و روانی ایجاد کند. به طور خاص، دستکاری‌های تهاجمی یا نادرست می‌تواند به آسیب‌های جسمی مانند پارگی یا التهاب آلت تناسلی، ایجاد زخم یا تومورهای خوش‌خیم موضعی منجر شود. از سوی دیگر، اضطراب، احساس گناه یا اختلال در تصویر بدن نیز می‌تواند به مشکلات روانی مانند کاهش اعتماد به نفس یا اضطراب جنسی منجر گردد. بنابراین، خودارضایی در نوجوانان باید با آگاهی، کنترل و در حد اعتدال انجام شود تا از بروز عوارض جسمی و روانی جلوگیری شود.
۴.۸ (۱۲۸۳ نظر)۴.۹ (۶۰۹ نظر)۵ (۴۷۶ نظر)۴ (۶۱۱ نظر)۴.۳ (۵۴۳ نظر)۴.۷ (۴۸۰ نظر)عوارض خود ارضایی در کودکان
خودارضایی دوران کودکی با تحریک دستگاه تناسلی همراه است. این کار اغلب اوقات باعث تعریق و گرگرفتگی کودک میشود. بلوغ و افزایش هورمون‌های جنسی علت اصلی گرایش به خودارضایی به نظر می‌رسند. به همین دلیل دوره اوج این کار پس از کودکی و در نوجوانی است. در نوزادان و کودکان خردسال، حالت‌ها و حرکات غیرعادی در طول خودارضایی رخ می‌دهد و ممکن است به اشتباه به عنوان تشنج، اختلالات حرکتی، درد شکم، قولنج و یا مشکلات عصبی یا پزشکی تشخیص داده شود.
متن انگلیسی:
medicalnewstoday
Research showsTrusted Source that masturbation is very common across all ages. Approximately 74 percent of males reported masturbating, compared to 48.1 percent of females
ترجمه متن:
تحقیقات نشان می‌دهد که خودارضایی در تمام سنین بسیار رایج است. تقریباً ۷۴ درصد از مردان در مقایسه با ۴۸.۱ درصد از زنان، خودارضایی می‌کنند.
عوارض غیر واقعی و دروغین خودارضایی
عوارض خودارضایی ممکن است به دلایل مختلف جسمی و روانی ایجاد شود، اما برخی از باورهای رایج در مورد عوارض آن اساس علمی ندارند و به عنوان شایعات یا اطلاعات غلط شناخته می‌شوند. این شایعات ممکن است ترس و اضطراب بی‌مورد ایجاد کنند. در ادامه عوارض غیرواقعی و شایعات رایج در مورد خودارضایی آورده شده است:
- کوری
- رشد مو در کف دست‌ها
- ناتوانی در مراحل بعدی زندگی
- اختلال در نعوظ
- کوچک شدن آلت تناسلی
- انحنای آلت تناسلی
- کاهش تعداد اسپرم
- ناباروری
- بیماری روانی
- ضعف جسمانی
| عوارض واقعی | شایعات و دروغ‌ها |
|---|---|
| اضطراب و افسردگی | کوری |
| کاهش انرژی و خستگی | کاهش قد |
| احساس گناه یا شرم | زوال عقل |
| کاهش تمرکز و توجه | رشد مو در کف دست |
| مشکلات خواب | ناتوانی جنسی دائمی |
| تاثیرات منفی بر روابط اجتماعی | کاهش تعداد اسپرم |
| درد و تحریک در ناحیه تناسلی | نازایی |
| تاثیرات منفی بر اعتماد به نفس | نابینایی |
| کاهش میل جنسی (در صورت زیاده‌روی) | ایجاد تغییرات جسمانی شدید (مانند تغییر شکل آلت تناسلی) |
| مشکلات ارتباطی در روابط عاطفی | کاهش هوش و توانایی‌های ذهنی |
سخن پایانی دکترتو درباره عوارض خودارضایی
خودارضایی می‌تواند تأثیرات مختلفی بر سلامت جسمانی و روانی داشته باشد که برخی از آنها بر اساس شواهد علمی قابل اثبات است، اما در کنار این مباحث، باورهای مذهبی و فرهنگی نیز نقش مهمی در نگرش افراد به این موضوع دارند. بسیاری از مراجع دینی به دلیل جنبه‌های اخلاقی و مذهبی، خودارضایی را حرام می‌دانند و این امر می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر تصمیمات فردی افراد در انجام یا پرهیز از این رفتار داشته باشد. بنابراین، در کنار توجه به مشاوره‌های پزشکی، لازم است که افراد به باورها و آموزه‌های دینی خود احترام بگذارند و تصمیمات خود را در این زمینه با توجه به سلامت جسمی، روانی و ارزش‌های معنوی خود اتخاذ کنند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام دخترم من بعد از اینکه دوران پریودیم تموم شده بود دو روز بعد از اون خودارضایی با پتو داشتم وقتی رفتم دستشویی مقداری خون رفت و بعدش یه مقدار خون قهوه ای روی لباس زیرم دیدم آیا پرده سالمه ؟یا اینکه اون خون باقیمانده خون پریودی بوده؟
سلام، خون قهوه‌ای که مشاهده کرده‌اید، معمولاً باقیمانده خون پریود است که به طور طبیعی بعد از تمام شدن پریود ممکن است خارج شود. اگر خونریزی بعد از خودارضایی به طور غیرعادی زیاد یا دردناک نبوده و تنها مقدار کمی خون مشاهده کرده‌اید، احتمالاً پرده بکارت شما سالم است. با این حال، اگر نگرانی دارید، پیشنهاد میکنم برای اطمینان بیشتر به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود.
سلام من ۱۸ سالمه هفته ای ی بار استمنا یا دوهفته یه بار اعتیاد به خود ارضاییه؟
در آینده مشکل زود انزالی میگیرم؟
سلام! خودارضایی به طور متناوب و در حد معقول مشکلی ایجاد نمی‌کند. اگر هفته‌ای یک بار یا دوهفته‌ای یک بار باشد، این مورد به عنوان اعتیاد در نظر گرفته نمی‌شود. نگرانی در مورد زود انزالی بیشتر مرتبط با عوامل روانی و رفتارهای دیگر است، نه صرفاً خودارضایی. مهم این است که اگر مشکلی ایجاد شود یا احساس نگرانی دارید، می‌توانید با مشاور یا پزشک در این زمینه مشورت کنید.
سلام من ، ۱۵ سالمه و خود ارضایی دارم و شیش ماهه که پریود نشدم ، میخواستم بدونم که با هم مرطبتن؟ و اینکه روی باروری هم تاثیر داره ؟
سلام، تاخیر در پریود می‌تواند به دلایل مختلفی مانند تغییرات هورمونی، استرس، رژیم غذایی یا مشکلات سلامتی دیگر اتفاق بیفتد. خودارضایی در حالت معمول تأثیری منفی بر باروری ندارد و به طور کلی، اگر در حد اعتدال انجام شود، مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما اگر پریود نشدن ادامه پیدا کند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب تجویز شود
سلام من ۱۵ سالمه و خود ارضایی دارم ، و بیش از شیش ماهه که پریود نشدم ، ایا باهم مرابطن ، و اینکه روی باروری هم تاثیر داره ؟
آیا خود ارضایی باعث لخته شدن خون در دوره پریودی میشه؟
ودیگه چه آسیب هایی میرس
ونه
سلام
خودارضایی به طور مستقیم باعث لخته شدن خون در دوره پریودی نمی‌شود. لخته شدن خون در دوران پریودی معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی، جریان خون زیاد یا مشکلات دیگر مانند فیبروم‌ها یا مشکلات تخمدانی اتفاق می‌افتد، نه خودارضایی.
اما خودارضایی مکرر و در مواقعی که با اضطراب، استرس یا احساس گناه همراه باشد، می‌تواند تأثیرات روانی منفی داشته باشد. این تأثیرات شامل کاهش اعتماد به نفس، اضطراب یا مشکلات روانی مانند احساس گناه یا افسردگی میشود. از نظر جسمی، در صورت عدم رعایت بهداشت فردی، ممکن است خطر عفونت‌های مجاری ادراری یا نواحی تناسلی افزایش یابد.
در کل، خودارضایی به خودی خود آسیب فیزیکی جدی به بدن نمی‌زند، اما اگر باعث ایجاد مشکلات روانی شود یا به صورت مکرر انجام شود، ممکن است اثرات منفی به همراه داشته باشد.
آیا خود ارضایی باعث لخته شدن خون در دوره پریودی میشه؟
من اریام ۱۲ سالمه اصلا خود ارضایی انجام نمیدم ولی جدیدا دارم این کارو میکنم اما نمی‌دونم چرا در حین این کار قلقلک شدیدی بهم میده و اصلا تحمل ندارم آیا طبیعیه؟
سلام
بله، این کاملاً طبیعی است. در سنین نوجوانی، بدن شما در حال تغییرات هورمونی و فیزیکی است، بنابراین احساسات و واکنش‌های بدن ممکن است متفاوت شوند. حس قلقلک یا حساسیت بیشتر در حین خودارضایی ممکن است به دلیل تحریک بیشتر اعصاب در نواحی حساس بدن باشد.
سلام میخواستم بدونم خودارضایی بدون اینکه قصد رسیدن به ارگاسم باشد هم ضرر دارد؟؟ من ۱۶ سالمه و قبل از اینکه آبم بیاد عمل خودارضایی رو متوقف میکنم اشکالی ندارد؟
سلام، خودارضایی در صورتی که به صورت مکرر و بدون کنترل انجام شود، ممکن است بر روی جسم و روان تأثیر منفی بگذارد، حتی اگر به ارگاسم نرسید. اگر شما این کار را به صورت کنترل شده و به ندرت انجام می‌دهید و به سلامت روانی خود توجه دارید، مشکلی ایجاد نمی‌شود. اما اگر احساس می‌کنید که این کار به صورت منفی بر زندگی شما تأثیر می‌گذارد، ممکن است بهتر باشد با یک مشاور یا پزشک صحبت کنید.
سلام
من وقتی از مایه چرب مثل کرم روغن و چربی داخل کاندوم با آلتم تماس پیدا میکنه من دچار مشکل میشم و تا مدتی برای دفع و خروج ادرار و مایع منی به مشکل میخورم
میخواستم بدونم مشکل چیه و چکار باید بکنم
مرسی.
سلام،
ممکن است حساسیت یا تحریک به مواد شیمیایی موجود در کرم‌ها، روغن‌ها یا مواد داخل کاندوم باعث ایجاد مشکل در دفع ادرار و مایع منی شود. این حساسیت می‌تواند باعث التهاب یا تنگی مجاری ادراری یا تناسلی شود. توصیه میشود که از استفاده از این مواد برای تماس مستقیم با دستگاه تناسلی خودداری کنید و در صورت ادامه مشکل، به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی شده و درمان مناسب ارائه شود.
متخصص اورولوژیست
ببخشید اگر هروز خودارضایی بکنیم چه مشکلی پیش میاد
یک ساله شروع کردم میزنم ۱۳ سالمه
سلام
اگر به طور مفرط انجام شود، ممکن است باعث خستگی، اضطراب، کاهش تمرکز یا مشکلات روانی شود. همچنین ممکن است بر روابط اجتماعی و تحصیلی تاثیر بگذارد. اگر احساس می‌کنید که این رفتار بر زندگی شما تاثیر منفی گذاشته، بهتر است با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید.