فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
عمل آپاندیس یکی از روشهای جراحی شایع در حوزه جراحی عمومی است که برای درمان التهاب و عفونت آپاندیس انجام میشود. آپاندیس، بافتی کوچک شبیه به لوله متصل به سیستم گوارشی است که هرگونه عفونت یا التهاب آن خطرات جدی و مرگباری بهدنبال دارد. در این مقاله، به بررسی جراحی آپاندیس، انواع عمل آپاندیس، فرایند جراحی آپاندیس و مراقبتهای بعد عمل میپردازیم. توجه داشته باشید که این مقاله تنها به عنوان یک راهنمای کلی برای آشنایی با این جراحی است، و برای تشخیص، درمان و مراقبتهای بعد از عمل باید با پزشک مشورت کنید.
در صورتی که نیاز به این جراحی دارید حتما به متخصص داخلی یا دکتر گوارش مراجعه کنید. ممکن است پزشک برای انجام این جراحی شما را به جراح عمومی ارجاع دهد. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
عمل آپاندیس چیست؟
عمل اپاندیس به جراحی برداشتن آپاندیس اطلاق میشود. آپاندیس ساختاری بیضوی و تخم مرغ شکل متصل به سیستم گوارشی است که در برخی از موارد به عنوان “سنگ بزرگ” نیز شناخته میشود، و نقش مشخصی در سیستم ایمنی بدن ندارد.
زمانی که آپاندیس به دلیل التهاب یا عفونت تحت فشار قرار میگیرد، علائم اپاندیس شروع شده و ناراحتی و درد شکمی شدیدی ایجاد میکند. آپاندیسیت از بیماری های گوارشی است و در چنین شرایطی معمولا باید جراحی آپاندیس انجام شود. هدف اصلی از این جراحی برداشتن آپاندیس آلوده و پیشگیری از شیوع عفونت و التهاب به سایر نقاط بدن است.
انواع عمل آپاندیس
عمل اپاندیس به دو روش اصلی انجام میشود: لاپاروسکوپی یا عمل بسته و باز. در هر دو روش، هدف اصلی برداشتن آپاندیس آلوده و پیشگیری از شیوع عفونت و التهاب به سایر مناطق بدن است. عمل آپاندیس بسته جراحی کم تهاجمی با کمترین درد بعد از عمل است که زمان بازگشت به فعالیت روزمره را کاهش میدهد. اما در برخی موارد بهخاطر پیچیدگیهای فنی و نیاز به تجهیزات خاص ممکن است محدودیتهایی هم داشته باشد. در عمل آپاندیس باز به علت برش بزرگتر مدت ریکاوری طولانیتر است.
عمل آپاندیس باز
این نوع عمل در شرایط زیر انجام میشود:
- در صورتی که مشکوک به عفونت شدید آپاندیس باشید و تشخیص قطعی از طریق روش لاپاروسکوپی امکانپذیر نباشد.
- در صورتی که شکم عفونت گسترده، آبسه یا ترشحات زایمانی داشته و باید بررسی و درمان شود.
- در مواردی که آپاندیس ممکن است متلاشی شده یا ترشحات زایمانی در اطراف آن وجود داشته باشد.
در جراحی آپاندیس باز برش بزرگتر است و زمان ریکاوری و بهبود هم نسبت به روش لاپاروسکوپی بیشتر است. بهعلاوه اینکه ریسک عفونت هم در نوع بسته بالاتر است.
عمل آپاندیس بسته
عمل آپاندیس بسته یا لاپاروسکوپی یک روش جراحی است که با استفاده از ابزارهای کوچک و لولههای نوری و دوربین، آپاندیس را برمیدارند. در این روش، پزشک از چند برش کوچک (حدود چند میلیمتر) در ناحیه شکم استفاده میکند. ابزارهای لاپاروسکوپی از طریق برشهای کوچک وارد شکم میشوند و دوربین به یکی از برشها متصل شده تا پزشک تصاویر داخل شکم را ببیند. بعد با استفاده از ابزار دیگری، آپاندیس را برمیدارد.
آپاندکتومی لاپاراسکوپی
آپاندکتومی لاپاراسکوپی یا لاپاروسکوپی آپاندیسکتومی، روشی است که در آن آپاندیس (تورم یا التهاب آپاندیس) به وسیله لاپاروسکوپی با ابزارهای کوچک از طریق برشهای کوچک در ناحیه شکم برداشته میشود. مزایای آپاندکتومی لاپاراسکوپی شامل موارد زیر میشود:
- برشهای کوچکتر و نداشتن برش بزرگ در ناحیه شکم
- کاهش خطر عفونت بعد عمل
- اقتصادیتر بودن و بستری کوتاهتر در بیمارستان
- برگشت سریعتر به تغذیه معمولی
کاربرد عمل آپاندیس
آپاندکتومی برای درمان التهاب آپاندیسیت و موارد زیر کاربرد دارد:
- درمان التهاب آپاندیسیت
- جلوگیری از ترشحات آپاندیس
- جلوگیری از تورم شدید آپاندیس
- جلوگیری از عفونت شکمی و سپسیس
عمل آپاندیس برای چه کسانی مناسب است؟
عمل اپاندیس معمولا برای افرادی مناسب است که تشخیص التهاب آپاندیسیت دریافت کردهاند و نیاز به درمان جراحی دارند. در اصل، هر فردی که به علت التهاب آپاندیس علائمی نظیر دل درد شدید در پایین سمت راست، تهوع، استفراغ، تب و افت شدید خون را تجربه میکند، احتمالا کاندیدای جراحی آپاندیس باشد البته منوط به تشخیص صحیح پزشک، شرایط بالینی و سن بیمار.
عمل آپاندیس برای چه کسانی مناسب نیست؟
انجام این جراحی برای افراد با شرایط زیر مناسب نیست:
- وضعیت عمومی نامناسب: افرادی که وضعیت عمومی ضعیف یا بیماری مزمن دارند مانند افراد مبتلا به نارسایی قلبی-عروقی، تنفسی شدید، دیابت بسیار بالا یا سایر وضعیتهای پزشکی خطرناک
- عفونت شدید: در صورتی که التهاب آپاندیسیت به مرحله عفونت شدید رسیده باشد و درمان قبل از عمل به طور کافی انجام نشود.
- بارداری: در برخی موارد، عمل آپاندیس در زنان باردار ممکن است مشکلاتی را به همراه داشته باشد. در این موارد، تصمیم نهایی بر اساس ارزیابی دقیق و تشخیص پزشک است.
- سن بسیار بالا: افراد سالمند و ضعیف کاندیدای مناسب این عمل نیستند.
عمل آپاندیس چگونه است؟
آپاندکتومی به شکل زیر انجام میشود:
مراحل جراحی | چگونگی جراحی | شرح مراحل |
---|---|---|
مرحله اول | بیهوشی | قبل از شروع عمل، بیمار به طور کامل بیهوش میشود تا در طول جراحی هیچ درد یا آگاهی نداشته باشد. نوع بیهوشی (بیهوشی کلی یا موضعی) بستگی به وضعیت بیمار و تجویز پزشک دارد. |
مرحله دوم | دسترسی به آپاندیس | پزشک جراح برای دسترسی به آپاندیس، یک برش کوچک در ناحیه شکم سمت راست پایین ایجاد میکند. |
مرحله سوم | برداشتن آپاندیس | پس از دسترسی به آپاندیس، پزشک آن را بریده و برمیدارد. در برخی موارد، در صورت وجود التهاب شدید و تشکیل توده، عملیات پاکسازی همزمان انجام میشود تا عفونت از ناحیه اطراف تخلیه شود. |
مرحله چهارم | بستن زخم | پس از برداشتن آپاندیس، پزشک زخم را بسته و بخیه میزند. |
مرحله پنجم | ریکاوری | پس از اتمام کار بیمار به اتاق ریکاوری منتقل میشود تا اثر بیهوشی از بین برود. مدت ریکاوری و بهبود در افراد مختلف فرق میکند، اما به طور معمول، بیشتر افراد بعد از چند روز به خانه برمیگردند و طی چند هفته به طور کامل فعالیتهای روزمره را از سر میگیرند. |
این فرایند بسته به شرایط هر فرد و تصمیم پزشک متخصص متفاوت خواهد بود.
عمل آپاندیس با لیزر
عمل آپاندیس با لیزر به علت مزایایی مانند کاهش خونریزی، کاهش درد و بهبود زمان بازیابی مورد توجه قرار گرفته است. با استفاده از لیزر، جراح میتواند با برش دقیق و کوچکتر و استفاده از نور لیزر، آپاندیس را بردارد و همچنین همزمان با کاوش و پاکسازی آن ناحیه، عفونت را کاهش دهد.
هرچند برخی متخصصان معتقدند که عمل آپاندیس با لیزر ممکن است مشکلاتی مانند ریسک بالاتر آسیب به بافتهای اطراف، افزایش زمان عمل و هزینههای بیشتر ایجاد کند. بهعلاوه اینکه استفاده از لیزر نیاز به مهار عروق بیشتری دارد.
عمل آپاندیسیت حاد
وقتی آپاندیس التهاب میگیرد، به آن آپاندیسیت گفته میشود. در برخی موارد، التهاب آپاندیس به شدت افزایش مییابد و به آپاندیسیت حاد تبدیل میشود.
آپاندیسیت حاد ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد. در صورت عدم درمان به موقع، آپاندیس ممکن است خراب شده و عفونت را در سراسر شکم منتشر کند، و منجر به عفونت شدید شکمی (پریتونیت) شود. پریتونیت عارضهای جدی است که نیاز به درمان فوری دارد و در برخی موارد میتواند منجر به عوارض جانبی جدی مثل سپسیس (عفونت خون) شود.
علائم آپاندیسیت حاد شامل درد شکمی شدید و مستمر در ناحیه پایین سمت راست شکم، تهوع، استفراغ، تب، حساسیت در فشار به ناحیه شکمی راست، تورم شکم و تغییر در رفتار روده هستند. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، باید به سرعت به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم، عمل آپاندیسیت حاد انجام شود
عمل آپاندیس چقدر طول میکشد؟
عمل آپاندیس به طور کلی حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد. مدت زمان دقیق عمل بسته به عوامل مختلفی از جمله شدت التهاب آپاندیس، پیچیدگی عمل جراحی، روشهای استفاده شده توسط جراح، زمان آمادهسازی بیمار برای عمل، بیهوشی و ریکاوری پس از عمل متفاوت است.
آمادگی برای انجام جراحی آپاندیس
آمادگی برای انجام جراحی اپاندیس شامل مراحل مختلفی است که از مشاوره با پزشک، آزمایشات پیش از عمل شروع شده و به دستورات دارویی، بستری شدن، بیهوشی و نهایت خود عمل میرسد. پزشک برای آمادگی بیمار دستورالعملهای خاصی میدهد مانند محدودیت مصرف غذا و آب قبل از عمل، تمیز کردن شکم و پوست، قطع داروهای خاص.
مراقبت های بعد از عمل آپاندیس
جراحی آپاندیس ممکن است منجر به درد و تورم در ناحیه شکمی شود. جهت جلوگیری از عوارض احتمالی رعایت مراقبتهای بعد از عمل آپاندیس توصیه میشود:
- مصرف داروهای مسکن، آرامبخش یا ضد التهابی مانند پاراستامول یا ناپروکسن به تجویز پزشک
- تمیز و ضدعفونی کردن زخم
- تغذیه و مصرف داروهای تجویزی ضد التهاب، ضد بیخوابی یا ضد اسهال
تغذیه مناسب بعد از عمل اپاندیس
تغذیه مناسب بعد از عمل اپاندیس به بهبود سریعتر و بازگشت به وضعیت عادی کمک میکند:
- مصرف مایعاتی مانند آب، آبمیوه، سوپ یا ژله
- پرهیز از قهوه، چای، مواد نسکافهای و آبمیوههای اسیدی جهت جلوگیری از نفخ و ناراحتی شکمی
- مصرف خوراکیهای نرم و آرام مثل سوپ، تخممرغ نیمرو، ماهی نیمپز، مربا و میوهها
- مصرف مولتی ویتامینها جهت تسریع بهبودی
- مصرف مواد غذایی خنک و نرم مانند ماست، دوغ، میوهها و سبزیجات
- پرهیز از مواد غذایی چرب و سنگین
- مصرف مایعات کافی
- پرهیز از الکل و نوشیدنیهای گازدار
دفع مدفوع بعد از عمل آپاندیس
بیشتر بیماران تا ۳ روز بعد از جراحی دفع مدفوع ندارند. برخی هم بهخاطر مصرف آرامبخش و مسکن دچار یبوست میشوند و علائم یبوست شدید شخص را اذیت میکند. برای دفع مدفوع بعد از عمل آب و مایعات بیشتر، غذاهای حاوی فیبر و پروبیوتیک بخورید و از غذاهای چرب و نفاخ اجتناب کنید.
رابطه بعد از عمل آپاندیس
رابطه جنسی بعد از عمل تا زمانی که مشکلی برای بیمار ایجاد نکند مانعی ندارد.
عوارض بعد از عمل آپاندیس
معمولا عمل آپاندیس عوارض جدی ندارد و در موارد نادر شاهد این مشکلات هستیم:
- خونریزی
- عفونت زخم
- انسداد رودهها
- آسیب اندامهای مجاور
علائم عفونت بعد از عمل آپاندیس
علائم عفونت بعد از عمل اپاندیس عبارتند از:
- تب و لرز
- قرمزی، ورم، خونریزی یا ترشح از ناحیه جراحی
- تشدید درد در ناحیه عمل
- استفراغ
- کاهش اشتها یا عدم توانایی در خوردن یا آشامیدن
- سرفه مکرر، تنگی نفس
- درد و کرامپ شکم همراه با ورم و عدم دفع مدفوع بیشتر از دو روز
- اسهال آبکی بیشتر از ۳ روز
مرگ عمل آپاندیس
بهطورکلی مرگ و میر در این روش نادر است اما در صورت بروز عوارض جدی مانند عفونت شدید، پریتونیت، خونریزی شدید، آسیب به اندامهای داخلی یا عوارض بیهوشی احتمال مرگ دارد.
هزینه جراحی آپاندیس
هزینه عمل آپاندیسکتومی بسته به عوامل مختلفی از جمله مکان جغرافیایی، نوع مرکز درمانی، سطح تخصص پزشک و بیمارستان، نوع بیمه و نوع عمل باز یا بسته متفاوت است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
برداشتن آپاندیس نوعی عمل جراحی برای درمان آپاندیسیت است که به دو روش عمل آپاندیس باز و بسته انجام میشود. این عمل بهطور معمول ساده بوده و بیماران بعد از عمل بهبود مییابند. اما در برخی موارد نادر، ممکن است عوارض جدی مانند عفونت شدید، پریتونیت، عوارض جراحی، عوارض بیهوشی و سایر مشکلات مرتبط با عمل جراحی ظاهر شوند.
در صورت تشخیص آپاندیسیت و نیاز به عمل آپاندیسکتومی، حتما درباره بهترین روش درمان با دکتر گوارش یا متخصص داخلی مشورت کنید. پزشک شرایط خاص شما را بررسی کرده و بهترین تصمیم مربوط به عمل را میگیرد. ممکن است برای عمل شما را به دکتر جراحی عمومی ارجاع دهد. با تشخیص بهموقع و درمان مناسب، بیشتر بیماران با عفونت آپاندیس بهبود مییابند و مشکلات جدی و خطرناکی در پی ندارند. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر گوارش و همچنین مشاوره آنلاین دکتر متخصص داخلی و مشاوره آنلاین با جراح عمومی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام پنج روز پیش عمل کردم اما امروز ترشح خونی به رنگ قهوه ای تیره دارم از ناحیه زخم خیلی زیاد هم هست ایا طبیعیی هست ؟! درد دارم موقع عطسه و صرفه کردن گاهی هم خوابم بیدار میشم درداحساس میکنم
سلام
تا یک هفته طبیعی است
در صورت تداوم علایم حتمن به پزشک مراجعه نمایید
سلام من الان دوماه هست که جراحی کردم ولی درد داره و سیخ میکشه و تهوع دارم علت چیست؟
سلام
بعد دوماه اصلا طبیعی نیست حتمن به پزشک تان مراجعه کنید
سلام
درد جای درم (لوله ای که برای خالی شدن ترشحات جراحی قرار می دهند) هنگام انجام کارهای نسبتا سنگین تا چه مدت بعد از عمل آپاندیس طبیعی است؟
دوست عزیز
تا چند ماه این درد طبیعی است و به مرور رفع می شود.
سلام
آیا پاره شدن بخیه های داخلی آپاندیس ( به دلیل بلندکردن بار سنگین و …) نشانه خاصی دارد که فرد متوجه آن شود و به پزشک مراجعه کند؟ (تا جایی که من مطلع هستم، جراحی آپاندیس، به غیر از بخیه رویی، دارای بخیه های داخلی هم هست که زمان جوش خوردن آن ها بیشتر از بخیه رویی است.)
سلام
خیر
مگر وجود خونریزی داخلی با سونو و یا درد شدید در تاحیه زیر شکم متمایل به راست
با سلام
می خواستم بدانم آیا درد کردن پهلوی راست، بعد از عمل آپاندیس، طبیعی است؟ و اگر طبیعی است این درد بعد از چه مدتی رفع می شود؟
سلام
ممکن است هم بخاطر اسپاسم عضلات و هم مشکلات کلیوی باشد
در جراحی نهایتا تا یک هفته طبیعی است
سلام .سه هفته ای از عمل آپاندیس با روش لاپاراسکوپی میگذرد .محل آپاندیس وپایین شکم گاهی درد احساس میکنم دوم اینکه چه مدت بعد از عمل میتونیم رانندگی کنیم
سلام
بعد از سه هفته طبیعی نیست
حتمن به جراحتان مراجعه کنید
باعرض سلام وخداقوت معمولا چندروزبعدازعمل آپاندیس بخیه ها کشیده میشود.باسپاس
سلام
برداشتن پانسمان و تعویض آن بر اساس نظر هر جراحی متفاوت میباشد. برای کشیدن بخیه ها عجله نکنید،بخیه های آپاندیس از ۷تا۱۴روز ممکن است نیاز به ماندن داشته باشند.
سلام وقت بخیر بعداز گذشت دوماه عمل جای عمل سوزش حس میکنم میشه راهنمایی کنید….!
سلام
بعد از دوماه طبیعی نیست
حتمن به جراح تان مراجعه نمایید
سلام وقت بخیر بعد عمل آپاندیس بعد از دوماه جای عمل سوزش حس میکنم چرا؟
سلام
بعد از دوماه طبیعی نیست
حتمن به جراح تان مراجعه نمایید
خوردن الکل تا چند وقت بعد از عمل اپاندیس ممنوع است ؟
سلام
رژیم غذایی بعد ازعمل آپاندیسیت باید حاوی میوه و سبزی زیاد و نوشیدن آب فراوان باشد که فرد دچار مشکل یبوست نشود. نوشیدن الکل یا نوشیدنیهای حاوی کافئین بعد از جراحی تا یک ماه ممنوع است.
عالی بود فقط یه سوال داشتم من بعد عمل اپاندیس نمی تونم بخوابم دلیلش میشه بگین
سلام شاهین عزیز
جراحی آپاندیس ممکن است منجر به درد و تورم در ناحیه شکمی شود. جهت جلوگیری از عوارض احتمالی رعایت مراقبتهای بعد از عمل آپاندیس توصیه میشود: مصرف داروهای مسکن، آرامبخش یا ضد التهابی مانند پاراستامول یا ناپروکسن به تجویز پزشک تمیز و ضدعفونی کردن زخم