پیچ خوردگی مچ پا؛ علائم، انواع و درمان آن

پیچ خوردگی مچ پا یکی از شایع‌ترین آسیب‌هاست که می‌تواند به‌راحتی برای هر فردی در حین فعالیت‌های روزانه، ورزش یا حتی راه رفتن رخ دهد. این آسیب به دلیل کشیدگی یا پارگی رباط‌های مچ پا ایجاد می‌شود که می‌تواند موجب درد، ورم، کبودی و مشکلات در حرکت دادن مچ پا گردد. اگرچه در بیشتر موارد پیچ خوردگی مچ پا با مراقبت‌های خانگی و استراحت بهبود می‌یابد، اما در برخی مواقع می‌تواند نشانه‌ای از آسیب‌های جدی‌تر باشد که نیاز به درمان پزشکی و ارزیابی توسط متخصص ارتوپدی دارد. در این مقاله به بررسی علائم، علل و روش‌های درمان پیچ خوردگی مچ پا خواهیم پرداخت تا شما بتوانید از این آسیب جلوگیری کرده و در صورت نیاز، به‌درستی درمان شوید.

پیچ خوردگی مچ پا چیست؟

پیچ خوردگی مچ پا به انگلیسی ankle sprain، به کشیده‌شدن بیش از حد رباط پا گفته می‌شود که می‌تواند درد زیادی را برای فرد ایجاد کند. رباط‌ها در محل مفصل، استخوان‌ها را کنار یکدیگر نگه می‌دارند. زمانی که به هر دلیلی مچ پای شما در موقعیت نامناسب قرار بگیرد و این رباط‌ها کشیده‌شوند، درد زیادی در مچ پای شما پخش می‌شود و رباط آسیب می‌بیند. شدت دردی که تحمل می‌کنید بستگی به آسیبی که به پا وارد شده‌است، دارد. همچنین مدت زمانی که طول می‌کشد تا پای شما بهبود پیدا کند، بستگی به شدت آسیب دارد.

علائم پیچ خوردگی مچ پا چیست؟

علائمی که به دنبال پیچ خوردگی مچ پا ممکن است ببینید، بسته به شدت آسیب وارد‌شده به پا متفاوت است و می‌تواند شامل هر کدام از موارد زیر باشد:

• درد ماهیچه ای (مخصوصا هنگامی که شما وزن خود را روی پای آسیب‌دیده قرار می‌دهید)
• درد در هنگام لمس مچ پا
• ورم پا
• محدودیت حرکت
• پیچ خوردگی مچ پا و کبودی
• بی‌ثباتی مچ پا
• احساس فشار یا شنیدن صدا در زمان آسیب‌دیدگی.

آیا شما هم علائم پیچ خوردگی مچ پا را دارید؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیر.

پزشک ارتوپد

علت پیچ خوردگی مچ پا چیست؟

پیچ‌خوردگی یا علت رگ به رگ شدن پا می‌تواند به این دلیل باشد که مچ پایتان مجبور به حرکتی خارج از محدوده طبیعی خود شود و در این حالت یک یا چند رباط مچ پا دچار کشیدگی، پارگی ناقص یا پارگی کامل شوند. به صورت کلی علل پارگی مچ پا عبارت‌اند از:

• افتادن که باعث پیچ‌خوردگی مچ پا می‌شود
• فرود‌آمدن ناشیانه بر روی پاها بعد از پریدن یا روی پاشنه چرخیدن
• پیاده‌روی یا تمرین ورزشی روی سطوح ناهموار
• قدم‌گذاشتن یا فرود آمدن فردی دیگر روی پای شما در هنگام فعالیت و ورزش

پیچ خوردگی مچ پا در فوتبال

پیچ خوردگی مچ پا در فوتبال یکی از آسیب‌های شایع است که به دلیل حرکات ناگهانی، تغییر جهت‌های سریع یا برخورد با حریف رخ می‌دهد. این آسیب معمولاً به کشیدگی یا پارگی رباط‌های مچ پا منجر می‌شود و می‌تواند باعث درد، تورم و محدودیت حرکت شود. درمان پیچ خوردگی مچ پا شامل استراحت، یخ درمانی برای کاهش تورم، بالا نگه داشتن پا، و استفاده از باند کشی یا آتل برای حمایت از مچ است. پس از کاهش درد، فیزیوتراپی برای بازگرداندن دامنه حرکتی و تقویت مچ پا توصیه می‌شود.

پیچ خوردگی مچ پای کودک

کشش ناگهانی، پیچ خوردگی یا پارگی رباط پای کودک باعث رگ‌به‌رگ‌شدن پا می‌شود. این آسیب ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که کودک می‌افتد یا ضربه‌ای به بدنش وارد می‌شود. پیچ‌خوردگی اغلب مچ پا، زانو یا مچ دست را درگیر می‌کند.

تشخیص پیچ خوردگی پا چگونه انجام می شود؟

پزشک ممکن است با معاینه پا، مچ پا و ساق پا همچنین پوست اطراف ناحیه آسیب‌دیده و حرکت دادن پا برای بررسی محدوده حرکت پا می‌تواند میزان آسیب واردشده به پا را تشخیص دهد. در صورتیکه آسیب شدید باشد، برای بررسی شکستگی استخوان و ارزیابی‌های دقیق‌تر ممکن است عکس رادیوگرافی، سی‌تی‌اسکن، MRI و سونوگرافی را توصیه کند. مراحل اصلی شناخت پیچ خوردگی شامل موارد زیر است:

• معاینه فیزیکی
• شرح حال
• تصویربرداری.

درمان پیچ خوردگی مچ پا چیست؟

درمان بسته به شدت آسیب واردشده به مچ پا متفاوت است. برای صدمات شدید باید به جراح ارتوپد یا متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنید. در ادامه به راه های درمان پیچ خوردگی مچ پا اشاره کرده‌ایم. به صورت کلی هدف از درمان موارد زیر است:

• کاهش درد
• تورم
• تسریع در بهبود التهاب و عملکرد مچ پا

۱. درمان پیچ خوردگی مچ پا در منزل

برای درمان پیچ خوردگی پا حتما باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا در صورتیکه شکستگی و یا آسیبی در پای شما وجود دارد تشخیص داده‌شود و احتمال آسیب بیشتر از بین برود. همچنین باید بدانید که پیچ خوردگی پا می‌تواند باعث موبرداشتگی هم بشود و به استخوان آسیب‌های جدی‌تری وارد شود.

بنابراین بهتر است که حتما بررسی پزشکی و تخصصی صورت گیرد. از طرفی می‌توان برای کاهش درد پا از روش‌های خانگی زیر استفاده کرد. روش‌هایی که برای کاهش درد پیچ خوردگی عضلات پا مورد استفاده قرار می‌گیرند متنوع‌اند. به صورت کلی درمان پیچ‌خوردگی مچ پا شامل موارد زیر است:

روش‌های درمان در خانه	توضیحات
در خانه استراحت کنید	اگر بر روی مفصل مچ پا فشار زیادی وارد نکنید. درد پیچ خوردگی مچ پا و پیچ خوردن قوزک پا به مرور زمان و با استراحت برطرف می‌شود. از فعالیت‌هایی که موجب درد، ورم و ناراحتی شما می‌شوند اجتناب کنید.
یخ درمانی پیچ خوردگی مچ پا	سعی کنید کمپرس‌های یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر دو تا سه ساعت یکبار در هنگام بیداری بر رو محل آسیب‌دیده قرار دهید. یخ را مستقیم بر روی پوست قرار ندهید سعی کنید یک حوله یا دستمال را بین کمپرس یخ و پوست قرار دهید. همچنین اگر بیماری‌های عروقی، دیابت دارید یا دچار بی‌حسی شده‌اید قبل از استفاده از کمپرس یخ با پزشک خود مشورت کنید.
بر بخش ورم کرده، فشار آرام وارد کنید	برای ورم‌نکردن پاها، از یک باندکشی استفاده کنید همچنین مراقب باشید با محکم بستن بیش از حد، جلوی گردش خون گرفته نشود. زیرا این کار باعث آسیب بیشتر به بافت می‌شود.
پاهای خود را بالا نگه دارید	برای کاهش تورم، مخصوصا در هنگام خواب مچ پای خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این روش باعث درمان ورم مچ پا بعد از پیچ خوردگی هم می‌شود.

۲. بهترین دارو و پماد برای پیچ خوردگی مچ پا

در بیشتر موارد مصرف مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن برای تسکین درد و بهبود پیچ‌خوردگی مچ پا کافی است. در صورتیکه درد با داروهای بدون نیاز به تجویز نسخه، کاهش پیدا نکند، باید به پزشک مراجعه کنید تا برای تجویز مسکن‌های دیگر به شما کمک کند.

پمادهای مختلفی برای درمان پیچ خوردگی پا وجود دارند:

• پماد پیروکسیکام
• پماد دیکلوفناک
• پماد رزماری
• پماد چله داغی
• انواع پمادهایی که حاوی کدوئین و یا ترامادول هستند می توانند موثر باشند.

۳. استفاده از عصا و درمان پیچ خوردگی مچ پا با گچ

از آنجایی که راه‌رفتن با پای پیچ خورده ممکن است دردناک باشد گاهی لازم است تا زمانی که دردتان کم شود از عصا استفاده‌کنید. بسته به شدت درد ممکن است پزشک از یک باند کشی، نوار یا مچ بند برای ثابت‌کردن مچ پا به شما توصیه‌کند. همچنین در مواردی که پیچ‌خوردگی خیلی شدید است گچ‌گیری و یا پوشیدن پوتین برای مدتی برای بی‌حرکت‌کردن مچ پا ممکن است ضروری باشد.

۴. درمان پیچ خوردگی مچ پا با فیزیوتراپی و ورزش

هنگامی که درد عضله و تورم به اندازه کافی کاهش یافت، با انجام یک سری تمرینات برای بازگرداندن دامنه حرکات مچ پا، قدرت و انعطاف پذیری مچ پا لازم است، که در این حالت پزشک یا فیزیوتراپیست روش مناسب تمرینات پیچ خوردگی مچ پا و روش برطرف‌کردن مشکلات ارتوپدی پا را به شما آموزش خواهد‌داد.

آموزش حفظ تعادل و پایداری مانند ایستادن روی یک پا موجب تقویت عضلات و جا انداختن پیچ خوردگی مچ پا می‌شود و موجب حمایت از مفاصل مچ پا شده و بدین گونه از پیچ‌خوردگی مجدد مچ پا جلوگیری می‌کند. فیزیوتراپی برای درمان و یا کاهش علائم و درد دست استفاده می‌شود. در دکترتو می‌توانید با بهترین فیزیوتراپیست در شهر خود آشنا شوید و برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

۵. عمل جراحی پیچ خوردگی مچ پا

در موارد نادری مانند زمانی که آسیب وارد‌شده به مچ پا بهبود نیابد یا مچ پا پس از مدتی طولانی فیزیوتراپی و توانبخشی همچنان ناپایدار باقی بماند ممکن است مریض جراحی شود. به صورت کلی جراحی برای هر کدام از موارد مانند ترمیم رباط آسیب‌دیده که بهبود نمی‌یابد یا ترمیم تاندون یا بافت اطراف انجام می‌شود.

متن انگلیسی: «Rehabilitation is used to help to decrease pain and swelling and to prevent chronic ankle problems.»
ترجمه فارسی: «توانبخشی برای کمک به کاهش درد و تورم و جلوگیری از مشکلات مزمن مچ پا استفاده می‌شود.»

به نقل از سایت health

۶. درمان سنتی پیچ خوردگی مچ پا

درمان‌های سنتی برای پیچ‌خوردگی مچ پا معمولاً شامل استفاده از گیاهان دارویی با خواص ضد التهابی و تسکین‌دهنده است که می‌توانند به کاهش درد و تورم کمک کنند. گیاهانی مانند زردچوبه، سیر، روغن زیتون و پیاز از جمله موادی هستند که در طب سنتی به‌عنوان درمان‌های کمکی برای تسکین علائم پیچ‌خوردگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد معمولاً با خواص ضد التهابی، افزایش گردش خون و تسکین درد عمل می‌کنند. با این حال، این روش‌ها تنها به‌عنوان درمان‌های تکمیلی در کنار مراقبت‌های پزشکی و طبق توصیه‌های پزشک استفاده می‌شوند و در صورتی که آسیب‌دیدگی شدید باشد یا علائم ادامه‌دار شود، مراجعه به پزشک ضروری است. برخی از گیاهان موثر در بهبود پیچ خوردگی مچ پا عبارتند از:

• سیر
• پیاز
• روغن زیتون
• روغن سیاه دانه
• زردچوبه

غذاهای مفید برای پیچ خوردگی مچ پا

بهتر است برای ترمیم پیچ‌خوردگی مچ پا از غذاهای پروتئینی استفاده کنید. غذاهای پروتئینی که می‌توان روی آن‌ها تمرکز کرد عبارت‌ند از: تخم مرغ، مرغ، بوقلمون و ماهی. غذاهای لبنی مانند ماست، پنیر و شیر نیز منابع خوبی از پروتئین هستند. اگر می خواهید منابع پروتئینی گیاهی بیشتری داشته باشید به انواع لوبیا، آجیل ومغزیجات هم توجه داشته باشید.

۷. درمان سریع پیچ خوردگی مچ پا

درمان سریع پیچ خوردگی مچ پا شامل استراحت، استفاده از یخ برای کاهش تورم و درد، اعمال فشار با باند کشی برای جلوگیری از ورم بیشتر، و بالا نگه داشتن پا برای تسهیل بهبود است. همچنین، مصرف مسکن‌های ضدالتهابی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند به تسکین درد کمک کند. پس از کاهش درد و تورم، فیزیوتراپی برای بازگرداندن دامنه حرکتی و تقویت مچ پا توصیه می‌شود. در صورتی که آسیب شدید باشد یا درد بهبود نیابد، مراجعه به پزشک برای ارزیابی دقیق‌تر ضروری است.

مدت زمان بهبودی پیچ خوردگی مچ پا چقدر است؟

پیچ خوردگی مچ پا چند روز طول میکشد؟ به طور کلی مدت زمان لازم برای بهبود یک مچ پای پیچ ‌خورده‌ای که آسیب چندانی ندیده‌است، ۲ هفته است. این در حالی است که مدت زمان لازم برای بهبودی یک مچ پا که آسیب جدی دیده‌است، بین ۶ ماه تا ۱ سال است.

بهترین راه برای درمان پیچ خوردگی پا چیست؟ همین الان مشاوره بگیر

دکتر جراحی پا و مچ پا

انواع پیچ خوردگی مچ پا کدامند؟

پیچ خوردگی مچ پا می‌تواند شدت‌های متفاوتی داشته باشد و بسته به میزان آسیب به رباط‌ها، به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. این تقسیم‌بندی به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسب را تجویز کند و بیمار بتواند سریع‌تر بهبود یابد. انواع پیچ خوردگی مچ پا به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند که از آسیب‌های خفیف تا شدید را در بر می‌گیرند. هر کدام از این انواع ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند که می‌توانند بر اساس شدت آسیب و درمان مورد نیاز، متفاوت باشند.

1. درجه ۱ (خفیف): در این نوع پیچ خوردگی، آسیب به رباط‌ها بسیار جزئی است و تنها الیاف رباط کشیده می‌شوند یا یک پارگی بسیار کوچک رخ می‌دهد. علائم شامل درد خفیف، تورم اندک و بهبود سریع است. این نوع پیچ خوردگی معمولاً با استراحت و استفاده از یخ درمان می‌شود.
2. درجه ۲ (متوسط): در این مرحله، رباط به طور جزئی پاره می‌شود. علائم شامل درد متوسط، تورم بیشتر و محدودیت در حرکت است. برای درمان این نوع پیچ خوردگی معمولاً از بانداژ، کمپرس سرد و فیزیوتراپی استفاده می‌شود تا بهبودی سریع‌تر حاصل شود.
3. درجه ۳ (شدید): این نوع پیچ خوردگی به دلیل پارگی کامل رباط‌ها شدیدترین نوع آسیب است. علائم شامل درد شدید، تورم زیاد و ناپایداری مفصل است. این آسیب نیاز به درمان‌های تخصصی مانند گچ‌گیری یا جراحی دارد و ممکن است دوره نقاهت طولانی‌تری داشته باشد.

عوارض پیچ خوردگی مچ پا و عوامل خطر آن چه هستند؟

عدم درمان مناسب پیچ خوردگی مچ پا، شروع به فعالیت خیلی زود بعد از پیچ خوردگی مچ پا همچنین پیچ خوردگی‌های مکرر مچ پا می‌تواند موجب هر کدام از عوارض زیر شود:

• درد مزمن و طولانی مچ پا
• سستی مزمن مچ پا
• التهاب مفصل مچ پا.

عواملی که خطر پیچ خوردگی مچ پا را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:

عوامل خطر	نشانه‌های آن‌ها
ورزش	پیچ خوردگی مچ پا جزء شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی است و اغلب نیز به دنبال ورزش‌هایی که نیاز به پریدن، چرخیدن مچ یا دارد مانند بسکتبال، تنیس، فوتبال و پیاده‌روی دیده می‌شود.
سطوح ناهموار	پیاده‌روی یا دویدن بر روی سطوح ناهموار احتمال خطر پیچ خوردگی مچ پا را افزایش می‌دهد.
صدمه قبلی به مچ پا	اگر شما قبلا دچار پیچ خوردگی یا آسیب‌های دیگر مچ پا شده‌اید بیش تر از دیگران مستعد پیچ خوردگی دوباره مچ پا هستید.
وضعیت جسمی ضعیف	کشیدگی یا انعطاف پذیری کم در مچ پا خطر پیچ خوردگی را در به هنگام ورزش زیاد می‌کند.
کفش نامناسب	کفشی که اندازه پای شما نیست یا متناسب فعالیتی که انجام می‌دهید نیست همچنین پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند، همگی باعث آسیب‌پذیری بیشتر مچ پای شما می‌شوند.

اقدامات بعد از پیچ خوردگی مچ پا چیست؟

بعد از پیچ خوردگی مچ پا، انجام اقدامات مناسب برای تسریع بهبودی و جلوگیری از عوارض ضروری است. برخی از مهم‌ترین اقدامات عبارتند از:

1. استراحت: از وارد کردن فشار زیاد به مچ پا خودداری کنید و به آن استراحت دهید.
2. یخ درمانی: کمپرس یخ را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.
3. بالا نگه داشتن پا: هنگام خواب یا استراحت، پای آسیب‌دیده را بالاتر از سطح بدن نگه دارید تا تورم کاهش یابد.
4. باندپیچی یا گچ‌گیری: از باند کشی یا مچ‌بند برای جلوگیری از حرکت اضافی مچ پا استفاده کنید.
5. داروهای ضد درد: مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
6. حرکات کششی و تقویتی: پس از کاهش درد و تورم، انجام حرکات کششی و تقویتی زیر نظر پزشک یا فیزیوتراپیست برای بازگرداندن حرکت طبیعی مچ پا مفید است.

پیشگیری از پیچ خوردگی مچ پا چگونه است؟

هر کدام از راه‌های زیر می‌تواند به پیشگیری از پیچ خوردگی مچ یا جلوگیری از پیچ خوردگی‌های مجدد به شما کمک کند:

• قبل از انجام ورزش یا بازی‌های ورزشی بدن خود را نرمش گرم کنید.
• هنگام کار کردن، دویدن یا پیاده‌روی روی سطوح ناهموار مراقب باشید.
• از مچ بند یا نوارهایی برای بستن مچ پای ضعیف یا آسیب‌دیده استفاده کنید.
• کفشی بپوشید که اندازه پایتان و متناسب با فعالیتی که انجام می‌دهید، است.
• کفش‌های پاشنه بلند را کمتر بپوشید.
• کشش عضلات و انعطاف‌پذیری خود را افزایش دهید و حرکات اصلاحی برای پیچ‌خوردگی مچ پا انجام دهید.
• آموزش ورزش‌های پایداری مانند تمرین تعادل را جدی بگیرید.

متن انگلیسی: «Bone damage could take six to twelve weeks to heal, while ligament damage could take three to six months.»
ترجمه فارسی: «بهبود آسیب استخوان می‌تواند شش تا دوازده هفته طول بکشد، در حالی که آسیب رباط ممکن است سه تا شش ماه طول بکشد.»

به نقل از سایت drmuroffpodiatry

پزشکان پیشنهادی

۴.۵ (۱۰۹۱ نظر)

دکتر حسین اکبری اقدم

فلوشیپ جراحی زانو

نوبت بگیرید

۴.۷ (۸۷۵ نظر)

دکتر محسن برکم

فلوشیپ جراحی دست و اعصاب محیطی (میکروسرجری)

نوبت بگیرید

۴.۹ (۷۲۶ نظر)

دکتر مجید کریمیان

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

۴.۶ (۷۴۱ نظر)

دکتر شهرام همتیان

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

۴.۵ (۶۰۳ نظر)

دکتر محمدسجاد میرحسینی

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۵۲۹ نظر)

دکتر میلاد حیدریان

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

سخن پایانی دکترتو درباره پیچ خوردگی مچ پا

پیچ خوردگی مچ پا یک آسیب شایع است که اغلب با مراقبت‌های مناسب و استراحت بهبود می‌یابد. با این حال، در صورتی که درد و تورم ادامه یابد یا علائم شدیدی مانند ناتوانی در حرکت دادن پا، باید فوراً به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کرد. در بسیاری از موارد، تشخیص دقیق آسیب و درمان به‌موقع می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند. با رعایت اقدامات پیشگیرانه، استفاده از کفش مناسب و انجام تمرینات تقویتی، می‌توان احتمال پیچ خوردگی مچ پا را کاهش داد و از بهبودی سریع‌تر و بازگشت به فعالیت‌های روزانه بهره برد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!