موارد مصرف ویتامین d چیست و چگونه مصرف میشود؟

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که وجود آن برای عملکردهای مختلف بدن ضروری است. این ماده نقش مهمی در جذب کلسیم دارد که برای حفظ و رشد استخوان‌ها مهم است. علاوه‌بر حمایت از سلامت بخش اسکلتی بدن، ویتامین دی در تقویت سیستم ایمنی، تنظیم رشد سلولی و عملکرد عصبی عضلانی هم نقش مهمی دارد. اما نحوه مصرف ویتامین دی چگونه است و دوز مصرفی آن چقدر است؟ در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم. برای دریافت مکمل یا لیست مواد غذایی حاوی ویتامین دی نیز می‌توانید در دکترتو از بهترین متخصص تغذیه نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره بگیرید.

ویتامین دی چیست؟

ویتامین D یا ویتامین دی یک ویتامین محلول در چربی است که در مواد غذایی و هنگامی که اشعه‌ی ماوراء بنفش از نور خورشید به پوست برخورد می‌کند، به دست می‌آید. ویتامین دی در عملکرد سلولی، عملکرد عصبی عضلانی، ایمنی بدن و کاهش التهاب بدن نقش مهمی دارد. بسیاری از ژن‌های رمزگذار پروتئین‌هایی که باعث تکثیر، تمایز و آپوپتوز (مرگ سلولی) می‌شوند، تا حدی توسط ویتامین دی تعدیل می‌شوند.

شناسنامه دارویی	توضیحات
ویتامین D چیست؟	ویتامین D یک ماده مغذی است که بدن شما برای ساخت و حفظ استخوان‌های سالم به آن نیاز دارد. همچنین بسیاری از عملکردهای سلولی دیگر را در بدن تنظیم می‌کند.
نام عمومی دارو	ویتامین D
نام تجاری	پرل د-ویتین  آمپول دیترکول آمپول سان ویت کپسول د-ویژل قطره دی-ترول
نوع دارو	ویتامین و مکمل
دسته بندی بارداری	مصرف آن در دوران بارداری بی‌خطر است
نیمه عمر	۱۵ ساعت
دفع دارو	این ویتامین محلول در چربی است و مقدار زیاد آن در بدن باقی می‌ماند و باعث مسمومیت می‌شود.
مکانیسم اثر	ویتامین D در پوست در پاسخ به قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به ویژه اشعه ماوراء بنفش (UVB) تولید می‌شود. پس از سنتز یا مصرف از منابع غذایی و مکمل‌ها، ویتامین d تحت دو فرآیند هیدروکسیلاسیون قرار می‌گیرد. اولین مورد در کبد رخ می‌دهد و هیدروکسیلاسیون دوم معمولا در کلیه‌ها اتفاق می‌افتد و آن را به شکل فعال خود تبدیل می‌کند.
بهترین شرایط نگهداری	در دمای اتاق‌، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود
نحوه مصرف	مصرف قرص ویتامین دی با غذا یا بعد از غذا (امکان استفاده از این دارو به شمل تزریقی یا محلول خوراکی هم وجود دارد)
اشکال دارویی	قرص، کپسول مایع، محلول تزریقی، آمپول

انواع ویتامین d

ویتامین دی ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر مواد معدنی و ویتامین‌ها مانند قرص جوشان کلسیم و ویتامین دی مصرف شود. به‌طور کلی، ۲ نوع اصلی ویتامین D وجود دارد:

• ویتامین D2: معمولا از مخمر و قارچ گرفته می‌شود و در غذاهای غنی‌شده وجود دارد.
• ویتامین D3: در پوست پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ساخته می‌شود و در ماهی‌های چرب و زرده تخم مرغ وجود دارد. به طور کلی برای افزایش سطح ویتامین d، ویتامین دی ۳ موثرتر از دی ۲ است.

آیا شما هم نیاز به مصرف ویتامین دی دارید؟

برای اطمینان از متخصص مشاوره بگیرید.

دکتر تغذیه

نحوه مصرف ویتامین D + دوز مصرف ویتامین دی

ویتامین D را می‌توان به‌عنوان یک مکمل غذایی در اشکال مختلف از جمله کپسول مایع، قرص و قطره‌های مایع خوراکی مصرف کرد. بهترین زمان مصرف ویتامین دی در طول روز یا همراه با غذا است. بهتر است هنگام مصرف با یک وعده غذایی حاوی چربی این دارو را بخورید تا بهتر جذب بدن شود.

متخصصان تغذیه معمولا قبل از شروع مصرف ویتامین دی در رژیم غذایی، انجام آزمایش خون را توصیه می‌کنند. همچنین بهتر است در مصرف این دارو زیاده‌روی نکنید زیرا باعث مسمومیت می‌شود.

سطح نرمال یا طبیعی ویتامین دی سرم خون از ۵۰ تا ۱۰۰ میکروگرم در دسی لیتر است و میزان نیاز بدن هر فرد به ویتامین D، بستگی به سطح خونی مقدار ویتامین D بدن آن فرد دارد. مصرف مورد نیاز روزانه ویتامین دی در کسانی که کمبود ویتامین دی ندارند، به شرح زیر است:

گروه سنی	مقدار ویتامین دی برحسب میکروگرم و IU
نوزادان ۰ تا ۱۲ ماه	۱۰ میکروگرم یا ۴۰۰ IU
کودکان ۱ تا ۱۸ سال	۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰ IU
بزرگسالان تا ۷۰ سال	۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰ IU
بزرگسالان بالای ۷۰ سال	۲۰ میکروگرم یا ۸۰۰ IU
زنان باردار یا شیرده	۱۵ میکروگرم یا ۶۰۰ IU

خواص و مزایای مصرف ویتامین D

ویتامین دی برای سلامت استخوان (با افزایش جذب کلسیم و فسفر)، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و فرآیندهای سلولی مهم است؛

• کاهش خطر ابتلا به بیماری ام اس 
• کاهش بیماری قلبی
• کاهش التهاب و افزایش مکانیسم‌های دفاعی بدن
• کمک به جلوگیری از ابتلای بیماری آنفولانزا

ویتامین دی ۵۰۰۰۰ برای چی خوبه؟

مکمل‌های ویتامین d با دوز بالا (مانند ۵۰۰۰۰ IU) معمولا برای کمبودهای شدید ویتامین دی در بدن استفاده می‌شوند. این دوز از ویتامین دی می‌تواند به‌سرعت سطح سرم مطلوب را در افرادی که ممکن است به دلایل مختلف از جمله سوء جذب ویتامین در حفظ ویتامین d مشکل داشته باشند، بازیابی کند.

فواید قرص ویتامین دی برای صورت

ویتامین D یک ویتامین ضد التهاب است و با افزایش عملکرد سلول‌ها و کاهش علائم بیماری‌هایی مانند پسوریازیس و اگزما، سلامت پوست را بهبود می‌بخشد. ویتامین دی و لک صورت ارتباط مهمی با هم دارند. زمانی که این ماده در بدن کم می‌شود، رنگدانه‌های پوستی دچار مشکل می‌شوند و لک پوستی ظاهر می‌شود.

ویتامین D و دیابت

تحقیقات نشان دادند که بین کمبود ویتامین d و خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و عوارض آن ارتباط مشخصی وجود دارد. سطوح بالاتر ویتامین d با کاهش میزان مقاومت به انسولین همراه است. همچنین مصرف مکمل ویتامین D می‌تواند به مدیریت سطح قند خون کمک کند.

ویتامین دی و بیماری اوتیسم

ارتباطی بین کمبود ویتامین d در دوران بارداری و اوایل دوران کودکی با اختلال طیف اوتیسم (ASD) وجود دارد. برخی مطالعات نشان دادند که سطح کافی ویتامین d ممکن است علائم اوتیسم را در کودکان کاهش دهد و به رشد عصبی کودکان کمک کند.

مصرف ویتامین دی برای ورزشکاران

ورزشکاران برای سلامت استخوان و عضله‌سازی به سطح خوبی از ویتامین دی در بدن نیاز دارند. کسانی که در خانه یا باشگاه و محیط بیرون ورزش می‌کنند، ممکن است باتوجه به شدت فعالیت روزانه، به دوزهای بالایی از ویتامین دی (۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ IU در روز) نیاز داشته‌باشند.

ويتامين دی برای كيست سينه

تحقیقات فعلی نشان می‌دهد که ویتامین d با سلامت پستان مرتبط است و ممکن است در جلوگیری از ابتلا به بیماری فیبروکیستیک پستان نقش داشته‌باشد. خواص ضد التهابی ویتامین d در مدیریت فرآیندهای فیبروکیستیک در بافت پستان مفید است.

ویتامین D و افسردگی

تحقیقات نشان دادند که مصرف قرص ویتامین دی نقش مهمی در تنظیم خلق وخو و رفع افسردگی دارد. علائم کمبود ویتامین D شامل خستگی، ضعف عضلانی، احساس ناامیدی یا غم و اندوه و از دست‌دادن علاقه به فعالیت‌هایی است که فرد قبلا از انها لذت می‌برده است.

قرص ویتامین دی و سلامت استخوان

ویتامین دی باعث جذب کلسیم در روده و حفظ غلظت کافی کلسیم و فسفات می‌شود تا بتواند کانی‌سازی طبیعی استخوان را انجام دهد و از اسپاسم ماهیچه‌ای ناشی از کمبود کلسیم خون جلوگیری کند. همچنین برای رشد استخوان و بازسازی استخوان توسط سلول‌های استخوانی مثل استئوبلاست‌ها و استئوکلاست‌ها مورد نیاز است.

متن انگلیسی:
Taking a multivitamin with vitamin D may help improve bone health.
ترجمه فارسی:
مصرف مولتی ویتامین با ویتامین D ممکن است به بهبود سلامت استخوان کمک کند.

به نقل از سایت mayoclinic

قرص ویتامین دی و کاهش وزن

افرادی که روزانه مکمل کلسیم و ویتامین D مصرف می‌کنند، کاهش وزن بیشتری نسبت به سایر افراد دارند. کلسیم و ویتامین D اثر مهارکننده‌ی اشتها دارند و باعث احساس سیری بیشتری می‌شوند.

کمبود ویتامین دی و درد عضلانی داری؟ از بهترین دکتر نوبت بگیر.

دکتر مشکلات مفصلی و عضلانی

منابع غذایی ویتامین دی: ویتامین دی در چه غذاهایی است؟

انواع ماهی چرب مانند ماهی سالمون، ماهی خال مخالی و ساردین منبع خوبی از ویتامین دی برای بدن هستند. زرده تخم مرغ نیز منبع ویتامین d3 است و بسیاری از محصولات لبنی، غلات و جایگزین های شیر گیاهی با ویتامین D غنی شده‌اند. سایر موادغذایی حاوی ویتامین دی عبارت‌اند از:

• روغن کبد ماهی
• جگر گاو
• قارچ
• غلات و آب میوه‌های غنی‌شده
• خشکبار حاوی ویتامین دی مانند گردو

ویتامین d در چه میوه و سبزیجاتی وجود دارد؟

منابع گیاهی طبیعی ویتامین D محدود هستند اما برخی از قارچ‌های در معرض نور UV می‌توانند مقادیر مختلفی از ویتامین d2 داشته‌باشند. اگر رژیم گیاه‌خواری را دنبال می‌کنید، بهتر است از انواع مکمل ویتامین دی در کنار موادغذایی‌تان استفاده کنید.

کمبود ویتامین دی در زنان و مردان

کمبود ویتامین دی در بدن می‌تواند به دلیل رژیم غذایی نامناسب یا مصرف نکردن مکمل ویتامین دی اتفاق بیفتد. ابتلا به بیماری یا عفونت، خستگی و درد عضلانی از مهم‌ترین علائم کمبود ویتامین D هستند که برای تشخیص دقیق نیاز به انجام آزمایش خون خواهید داشت.

کمبود ویتامین دی در اندام‌های بدن	توضیحات
نوع پوست	پوست تیره، توانایی بدن در جذب اشعه ماوراءبنفش (UVB) خورشید را کاهش می‌دهد.
موقعیت جغرافیایی	افرادی که درعرض‌های شمالی یا مناطق آلوده زندگی می‌کنند، شیفت شب کار می‌کنند و یا در خانه هستند، باید تا حد امکان ویتامین دی بیشتری را از منابع غذایی دریافت کنند.
نوزاد شیر خوار	آکادمی اطفال آمریکا توصیه می‌کند که همه نوزادان شیرخوار ۴۰۰ واحد بین المللی (IU) در روز ویتامین دی خوراکی دریافت کنند.
نارسایی کلیوی	افزایش سن و بیماری‌های کلیوی خطر کمبود ویتامین D را افزایش می‌دهند.
نارسایی دستگاه گوارش	برخی از بیماری‌های گوارشی از جمله بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی دستگاه گوارشی)، فیبروز کیستیک (نوعی اختلال ژنتیکی)و بیماری سلیاک(حساسیت به گلوتن) می‌توانند توانایی روده را در جذب ویتامین دی از مواد غذایی کاهش دهند.
چاقی	افرادی که شاخص توده بدنی آن‌ها ۳۰ یا بیشتر است، معمولا سطح ویتامین دی پایینی دارند.

عوارض قرص ویتامین دی ۱۰۰۰ و ۵۰۰۰۰

ویتامین D باتوجه به دوز مصرفی آن می‌تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد. عوارض مصرف زیاد ویتامین دی 1000 IU ممکن است شامل سرفه مداوم، مشکل در بلع یا سرگیجه و ضربان قلب سریع باشند. برای دوزهای بالا مانند ویتامین دی ۵۰۰۰۰ IU، ممکن است مسمومیت با ویتامین D ممکن است رخ دهد که باعث عوارض جانبی شدید مانند افزایش سطح کلسیم در خون، تهوع ، استفراغ، ضعف و افزایش ادرار می‌شود.

عوارض کمبود ویتامین دی در بدن عبارت است از:

• از دست‌دادن اشتها
• خشک‌شدن دهان 
• حس‌کردن طعم فلز در دهان
• درد استخوان
• مشکلات کلیوی
• یبوست
• اسهال

مصرف ۶۰،۰۰۰ واحد بین المللی (IU) ویتامین دی در روز به مدت چند ماه، باعث ایجاد مسمومیت با ویتامین دی می‌شود.

موارد احتیاط و هشدار مصرف ویتامین D

قبل از مصرف ویتامین دی به‌عنوان رژیم روزانه، بهتر است ابتدا آزمایش خون انجام دهید تا سطح ویتامین دی در خون مشخص شود. زیرا مصرف زیاد آن باعث مسمومیت می‌شود. همچنین اگر کمبود ویتامین دی دارید که برای مدت طولانی ادامه پیدا کرده است، ممکن است دچار عوارض زیر شوید:

• مشکلات قلبی وعروقی
• مشکلات خودایمنی
• بیماری‌های عصبی
• ابتلا به انواع عفونت‌ها
• ابتلا به برخی از سرطان‌ها به ویژه سرطان پستان، پروستات و روده‌ بزرگ

تداخلات دارویی ویتامین D با داروهای دیگر

مکمل‌های ویتامین دی توانایی تعامل با انواع مختلفی از داروها را دارند اما در صورتیکه داروهایی زیر را همزمان با مکمل ویتامین D مصرف کنید ممکن است دچار عوارض جانبی جدی شوید:

• داروهای کورتیکواستروئید مانند پردنیزون
• اورلیستات
• کلستیرامین
• فنوباربیتال
• فنی توئین

برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو با متخصص تغذیه مشورت کنید.

اشکال دارویی	تداخل دارویی	عوارض جانبی
ویتامین دی ۵۰۰۰۰	پردنیزون	از دست‌دادن اشتها
ویتامین دی ۱۰۰۰	کلستیرامین	خشک‌شدن دهان
ویتامین d2	فنوباربیتال	حس‌کردن طعم فلز در دهان
ویتامین d3	فنی توئین	درد استخوان

پزشکان پیشنهادی

۴.۷ (۲۸۳ نظر)

دکتر سید رضا شریفی

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۲۱ نظر)

دکتر پیمان فردوسی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۵ (۱۰۲ نظر)

دکتر رکسانا دهقانی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

۴.۲ (۱۳۹ نظر)

دکتر مرتضی میرباقری

تخصص ارتوپدی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۹۵ نظر)

حسین فزونی

تخصص تغذیه

نوبت بگیرید

۴.۸ (۵۷ نظر)

دکتر معصومه مهنی

پزشک عمومی

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ویتامین D یک ماده مغذی و ضروری با نقش‌های مهم در حفظ سلامت بدن است که روی سلامت استخوان، عملکرد سیستم ایمنی بدن و رفع التهاب تأثیر می‌گذارد. این ماده از نور خورشید، منابع غذایی و مکمل‌ها تامین‌ می‌شود و از آنجا که محلول در چربی است، بهتر است مکمل یا قرص ویتامین دی را با غذاهای چرب مصرف کنید.

کمبود یا مصرف زیاد ویتامین دی برای بدن خطرناک است. به همین دلیل متخصصان انجام آزمایش ویتامین دی را قبل از شروع مصرف آن در رژیم غذایی توصیه می‌کنند. در صورتیکه نیاز به دریافت رژیم غذایی حاوی ویتامین d دارید، بهتر است با متخصص تغذیه مشورت کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری از بهترین متخصصان تغذیه برای شما وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!