فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
واریکوسل به گشاد شدن سیاهرگ‌های داخل کیسه بیضه گفته میشود که شبیه به واریس پا است و عواملی مانند ایستادن طولانی، افزایش فشار وریدی یا مسائل ژنتیکی در ایجاد آن نقش دارند. شناخت این بیماری اهمیت زیادی دارد زیرا تشخیص به‌موقع می‌تواند از پیشرفت آن و عوارض جدی مانند کاهش کیفیت اسپرم جلوگیری کند. در این مطلب از دکترتو، به بررسی تعریف واریکوسل، علائم کلی، علل احتمالی و گزینه‌های درمانی می‌پردازیم.
بیماری واریکوسل چیست؟
واریکوسل یا واریس بیضه یک بیماری عروقی در مردان است که با گشاد شدن وریدهای داخل کیسه بیضه همراه میشود. این وضعیت که یکی از انواع بیماری واریس است به‌دلیل تفاوت در نحوه‌ی تخلیه خون از بیضه چپ به وریدهای بزرگ‌تر بدن، در سمت چپ شایع‌تر است.
این بیماری معمولا بدون علامت است اما می‌تواند در موارد پیشرفته باعث درد مداوم یا مشکلات باروری شود. واریکوسل با افزایش دما در بیضه‌ها، کیفیت اسپرم را کاهش می‌دهد و تشخیص آن از طریق معاینه فیزیکی و سونوگرافی انجام میشود. اگرچه واریس بیضه معمولا بی‌خطر است اما در موارد شدید نیاز به درمان دارد تا از عوارض جلوگیری شود.
انواع درجه بندی واریکوسل
انواع درجه‌بندی واریکوسل بر اساس شدت گشاد شدن وریدها طبقه‌بندی میشود. پزشکان معمولا واریکوسل را به ۳ گرید تقسیم می‌کنند: گرید ۱ (خفیف)، گرید ۲ (متوسط) و گرید ۳ (شدید). در گرید ۱، وریدها فقط هنگام فشار (با انجام مانور والسالوا) قابل لمس هستند. گرید ۲ بدون فشار قابل تشخیص است و گرید ۳ حتی با چشم دیده میشود.
| انواع واریس بیضه | توضیح |
|---|---|
| واریس بیضه در کودکان | این بیماری معمولا در دوران بلوغ ایجاد میشود اما می‌تواند زودتر هم رخ دهد. در بیشتر پسران، واریس در بیضه سمت چپ رخ می‌دهد. |
| واریس خفیف بیضه یا واریکوسل گرید ۱ | خفیف‌ترین نوع است و قابل‌مشاهده نیست. |
| واریس بیضه گرید ۲ | نمی‌توان تورم رگ‌ها را مشاهده کرد اما قابل‌لمس است. |
| واریکوسل شدید یا واریس بیضه درجه ۳ | شدیدترین حالت واریس است. علائم دردناکی دارد و قابل‌مشاهده است. |
| واریس بیضه سمت چپ | به‌دلیل تفاوت در نحوه‌ی تخلیه خون از بیضه چپ به وریدهای بزرگ‌تر بدن شایع‌تر است. |
| واریس بیضه سمت راست | واریکوسل سمت راست در موارد خاص ممکن است نشان‌دهنده انسداد رگ‌های شکمی باشد. |
۱. واریکوسل گرید ۱ یا واریکوسل خفیف
واریکوسل گرید ۱ خفیف‌ترین نوع این بیماری است که در آن وریدهای کیسه بیضه فقط هنگام فشار قابل لمس می‌شوند. این درجه معمولا بدون علامت است و اغلب در معاینات روتین یا بررسی ناباروری کشف میشود.
۲. واریکوسل گرید ۲
نوع دیگری از واریکوسل وجود دارد که به آن واریکوسل گرید ۲ می‌گویند. این نوع واریسکول بین حالت خفیف و شدید قرار دارد. رگ‌های وریدی در این حالت بزرگ شده‌اند و معمولا هنگام ایستادن قابل لمس هستند. این نوع واریسکول ممکن است علائمی مانند درد خفیف تا متوسط و احساس ناراحتی ایجاد کند.
۳. واریکوسل گرید ۳
واریکوسل گرید ۳ شدیدترین شکل این بیماری است که در آن رگ‌های وریدی بیضه به وضوح قابل مشاهده و قابل لمس هستند. این نوع واریسکول معمولا باعث علائم آشکاری مانند درد، احساس سنگینی در بیضه‌ها و حتی ناباروری میشود.
واریکوسل گرید ۳ می‌تواند بر باروری اثر منفی بگذارد اما همه مبتلایان دچار ناباروری نمی‌شوند.
تصاویر واریکوسل
تصاویر سونوگرافی واریکوسل وریدهای پیچ‌خورده و گشاد را نشان می‌دهد که جریان خون معکوس را برجسته می‌کند. این تصاویر برای تشخیص دقیق استفاده می‌شوند و معمولا سیاه و سفید هستند.
علائم واریکوسل چیست؟
علائم واریکوسل معمولا خفیف هستند و بسیاری از افراد در مراحل ابتدایی هیچ نشانه‌ای ندارند. شایع‌ترین علامت درد مبهم در کیسه بیضه است که با ایستادن طولانی یا فعالیت سنگین بدتر میشود. تورم یا احساس سنگینی در یک سمت بیضه نیز ممکن است رخ دهد. این علائم معمولا در نوجوانی ظاهر می‌شوند و می‌توانند بر باروری تاثیر بگذارند.
علت واریکوسل در مردان چیست؟
بسیاری از محققان بر این باورند واریکوسل زمانی شکل می‌گیرد که دریچه‌های داخل سیاهرگ‌های طناب اسپرماتیک (طناب اسپرماتیک خون را از بیضه خارج می‌کنند) از جریان خون به شکل درست، جلوگیری کند. این اتفاق باعث میشود خون در سیاهرگ‌ها تجمع پیدا کند و باعث آسیب به بیضه شود. می‌توان دلایل زیر را علت واریکوسل دانست:
- برگشت خون وریدی در سیاهرگ‌های کیسه بیضه
- نارسایی دریچه‌های وریدی
- طولانی‌تر بودن ورید تخلیه‌کننده خون در سمت چپ بیضه
علائم واریکوسل رو داری و هنوز اقدامی نکردی؟
همین الان از یک متخصص خوب، نوبت حضوری بگیر.
روش تشخیص واریکوسل – چگونه بفهمیم واریکوسل داریم؟
واریکوسل به‌طورمعمول از طریق معاینه‌ی فیزیکی اسکروتوم توسط پزشک تشخیص داده میشود. اگر واریس رگ‌های بیضه به‌اندازه کافی بزرگ باشد، پزشک قادر خواهدبود تا آن را لمس کند. بااین‌حال اگر واریکوسل کوچکتر باشد، ممکن است پزشک بخواهد درحالی‌که ایستاده‌اید، یک نفس عمیق بکشید و نفس خود را تا زمانی که می‌توانید نگه‌دارید. این روش که به‌عنوان مانور والسالوا شناخته میشود به پزشک کمک‌می‌کند تا بزرگ شدن غیرطبیعی سیاهرگ‌ها را تشخیص دهد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
A varicocele occurs when blood pools in the veins rather than circulating efficiently out of the scrotum.
ترجمه فارسی:
وقتی که خون به‌جای آن‌که به‌طور صحیح از کیسه‌ی بیضه خارج شود در وریدها جمع شود، واریکوسل رخ می‌دهد.
درمان واریکوسل چیست؟
درمان واریکوسل بسته به شدت علائم و تاثیر بر باروری انتخاب میشود. اگر واریکوسل بدون علامت باشد معمولا نیاز به درمان ندارد و نظارت پزشکی کافی است. درمان‌های اصلی شامل جراحی و روش‌های غیرجراحی مانند امبولیزاسیون هستند. جراحی می‌تواند کیفیت اسپرم را بهبود بخشد. درمان خانگی نیز برای تسکین علائم استفاده میشود. انتخاب درمان بر اساس سن، درجه واریکوسل و تمایل به بچه‌دار شدن تعیین میشود.
عمل جراحی واریکوسل
عمل واریکوسل یا واریکوسلکتومی روشی برای بستن وریدهای گشاد شده است تا جریان خون بهبود یابد. روش‌های متداول واریکوسلکتومی (میکروسکوپیک یا لاپاروسکوپیک) نیازمند بیهوشی عمومی هستند؛ زمان هم بسته به روش متغیر است (میکرو: ۲ تا ۳ ساعت؛ لاپارو: ۳۰ تا ۴۰ دقیقه).
متن انگلیسی:
به نقل از سایت cincinnatichildrens
Decisions about surgical repair of the varicocele are based upon differences in testicular size, amount of pain, and semen analysis (in the teenage or adult patient only).
ترجمه فارسی:
تصمیم‌گیری در مورد ترمیم جراحی واریکوسل بر اساس تفاوت در اندازه بیضه ، مقدار درد و تجزیه و تحلیل اسپرم (فقط در بیمار نوجوان یا بزرگسال) انجام میشود.
درمان واریکوسل با دارو
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان یا جلوگیری از واریکوسل وجود ندارد اما مسکن‌هایی (مانند استامینوفن یا ایبوپروفن) ممکن است برای کاهش درد بیمار کمک‌کننده باشد.
درمان واریکوسل در خانه
درمان خانگی واریکوسل بر تسکین علائم تمرکز دارد و جایگزین درمان پزشکی نیست. استفاده از لباس زیر حمایتی مانند شورت‌های تنگ می‌تواند درد را کاهش دهد. اعمال کیسه خنک به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز نیز مفید است. اجتناب از ایستادن طولانی و بلند کردن اجسام سنگین نیز توصیه میشود. این روش‌ها می‌توانند علائم خفیف را مدیریت کنند. رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نیز کمک‌کننده هستند اما اگر علائم شدید باشند، به پزشک مراجعه کنید.
وقتشه واریکوسل رو برای همیشه درمان کنی. همین الان نوبت بگیر.
عوارض واریکوسل چیست؟
خطرات واریکوسل می‌تواند از درد ساده تا مشکلات باروری جدی متغیر باشد. این بیماری اگر درمان نشود، ممکن است کیفیت اسپرم را کاهش دهد و منجر به ناباروری شود. عوارض دیگر شامل کوچک شدن بیضه و درد مزمن هستند:
- درد و تورم در کیسه بیضه
- کاهش باروری
- اختلالات هورمونی مانند کاهش تستوسترون
عوارض کوتاه مدت واریکوسل
عوارض کوتاه‌مدت واریکوسل معمولا شامل درد و ناراحتی هستند. پس از تشخیص، درد مبهم در بیضه که با فعالیت افزایش می‌یابد، شایع است و تورم موقت نیز ممکن است رخ دهد. اگر این شرایط درمان نشود، درد می‌تواند مزمن شود اما معمولا تهدیدکننده زندگی نیست.
عوارض بلند مدت واریس بیضه
عوارض بلندمدت واریس بیضه شامل کاهش باروری و کوچک شدن بیضه است. با گذشت زمان، افزایش دما در بیضه‌ها کیفیت اسپرم را پایین می‌آورد. همچنین واریکوسل می‌تواند منجر به آتروفی بیضه شود و کاهش سطح تستوسترون نیز ممکن است رخ دهد که روی انرژی و خلق‌وخو تاثیر می‌گذارد.
عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی
عوارض واریکوسل در رابطه زناشویی می‌تواند شامل مشکلات باروری و اختلالات جنسی باشد. این بیماری ممکن است کیفیت اسپرم را کاهش دهد و بچه‌دار شدن را سخت کند. برخی مطالعات نشان می‌دهد که واریکوسل با اختلال نعوظ مرتبط است اما مستقیما باعث آن نمی‌شود. درد مزمن نیز می‌تواند میل جنسی را کاهش دهد.
۴.۸ (۴۷۴۷ نظر)۴.۹ (۱۷۳۲ نظر)۴.۹ (۱۰۸۲ نظر)۴.۵ (۱۰۷۹ نظر)۴.۶ (۹۴۵ نظر)۴.۷ (۸۹۱ نظر)نتیجه گیری
واریکوسل به عنوان اتساع غیرطبیعی سیاهرگ‌های کیسه بیضه، می‌تواند از حالت بدون علامت تا ایجاد درد مداوم، تورم یا مشکلات باروری متغیر باشد. نکات مهم درباره این بیماری شامل شیوع بالا در مردان جوان، نقش نقص دریچه‌های وریدی در بروز آن و اهمیت تشخیص از طریق معاینه و تصویربرداری است. درمان بسته به شدت، از نظارت فعال تا جراحی برای بهبود باروری انتخاب میشود. در نهایت، اگر علائمی مانند احساس سنگینی و درد یا تغییرات در اندازه بیضه مشاهده کردید، بدون تاخیر به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
از بین جراحی میکروسرجری و جراحی باز شما کدوم روش رو پیشنهاد میکنید !؟
سلام، عمل واریکوسل با روش میکروسرجری به دلیل دقت بالاتر، کاهش عوارضی مانند آسیب به عروق لنفاوی و عود کمتر نسبت به جراحی باز، اغلب به عنوان روش ارجح توصیه میشود؛ با این حال انتخاب روش مناسب بستگی به شرایط بالینی بیمار، تجربه جراح و امکانات موجود دارد، بنابراین بهتر است پس از مشاوره با پزشک متخصص اورولوژی تصمیم نهایی گرفته شود.
متخصص اورولوژی
سلام وقتتون بخیر
18 سالمه. بیضه چپم از دیروز وقتی که میشینم و پاهامو دراز میکنم یا تو حالت ایستاده یا دراز کش پاهامو جمع میکنم درد میگیره و سمت چپ پایین شکمم تا کلیه م درد میگیره .در حالت کلی هم یه کم درد داره. نمیدونم حساس به لمس هست یا نه اما وقتی که بهش دست میزنم زیاد درد نمیگیره اما وقتی یه کوچولو با انگشتام میگرمش خیلی درد میگیره.
و خودارضایی هم نمیکنم. قرمزی و تغییر اندازه هم نداره. این علائم کدوم یکی از این مشکلاته؟
میشه راهنمایی کنید؟ آخه واقعا روم نمیشه که به کسی بگم. ممنون
سلام وقت شما هم بخیر،
علائمی که گفتید—درد در بیضه چپ به‌خصوص هنگام تغییر وضعیت، تیر کشیدن تا سمت پایین شکم و کلیه، و حساسیت به فشار—می‌تونه نشونه‌هایی از مشکلاتی مثل واریکوسل، التهاب اپیدیدیم (اپیدیدیمیت) یا در موارد نادرتر، پیچ‌خوردگی بیضه باشه. با توجه به اینکه درد با لمس خفیف هم تشدید میشه، حتماً نیاز به بررسی توسط پزشک اورولوژی (اورولوگ) وجود داره، چون بعضی از این شرایط می‌تونن نیاز به درمان فوری داشته باشن. درک میکنم که گفتنش براتون سخته، اما سلامت شما از هر چیزی مهم‌تره، و پزشک‌ها هر روز با چنین مواردی سر و کار دارن. پس لطفاً خجالت رو کنار بگذارید و زودتر برای معاینه اقدام کنید.
متخصص اورولوژیست
ممنون از پاسخگوییتون
اگه یکی از این مشکلات باشه نیاز به جراحی داره؟ واگه نیاز داره ، جراحی های سنگینی هستن؟
چون من تیر ماه کنکور دارم. میشه تا اون موقع با هماهنگی دکتر -اگه نیاز به جراحی بود – به تعویق بیفته؟
در ضمن ببخشید که سوالام زیاد شد.
خواهش میکنم، خوشحالم که می‌توانم کمک کنم! در مورد واریکوسل، در بسیاری از موارد این وضعیت نیاز به جراحی ندارد و پزشک ممکن است تنها نظارت دقیق و درمان‌های غیرجراحی مانند مصرف دارو را توصیه کند. اما در صورت نیاز به جراحی، معمولاً این جراحی‌ها جزو جراحی‌های نسبتاً ساده هستند و معمولاً به سرعت بهبود می‌یابند. در مورد کنکور، شما می‌توانید با هماهنگی با پزشک جراحی را به تعویق بیاندازید تا در زمان مناسب، بعد از کنکور، انجام شود. پیشنهاد میکنم برای تصمیم‌گیری نهایی با پزشک متخصص خود مشورت کنید. موفق باشید
سلام
بنده ۱۷ سالمه و بیشتر از یک سالی میشه که رگ های بیضه چپم ورم کردن اما دردی نداشتم تا حالا و گاهی هم ورم ها میخوابن اما وقتی ورم داشته باشن کامل واضحن. سمت چپ کیسه بیضم هم نسبت به سمت راست آویزون تره البته باز گاهی یکدست میشن.
آیا این علائم نشانه واریکوسل هست یا نه؟
از اونجایی که هیچ دردی ندارم آیا نیاز به جراحی هست؟
و آیا قطر رگ های بیضه با درجه واریکوسل ارتباط مستقیمی داره و هرچه رگ ها قطور تر باشن واریکوسل درجه اش بیشتره؟
سلام
بنده ۱۷ سالمه و بیشتر از یک سالی میشه که رگ های بیضه چپم ورم کردن اما دردی نداشتم تا حالا و گاهی هم ورم ها میخوابن اما وقتی ورم داشته باشن کامل واضحن. سمت چپ کیسه بیضم هم نسبت به سمت راست آویزون تره البته باز گاهی یکدست میشن.
آیا این علائم نشانه واریکوسل هست یا نه؟
از اونجایی که هیچ دردی ندارم آیا نیاز به جراحی هست؟
و آیا قطر رگ های بیضه با درجه واریکوسل ارتباط مستقیمی داره و هرچه رگ ها قطور تر باشن واریکوسل درجه اش بیشتره
سلام بنده ۱۷ سالمه و بیشتر از یک سالی میشه که رگ های بیضه چپم ورم کردن اما دردی نداشتم تا حالا و گاهی هم ورم ها میخوابن اما وقتی ورم داشته باشن کامل واضحن. سمت چپ کیسه بیضم هم نسبت به سمت راست آویزون تره البته باز گاهی یکدست میشن.
آیا این علائم نشانه واریکوسل هست یا نه؟
از اونجایی که هیچ دردی ندارم آیا نیاز به جراحی هست؟
و آیا قطر رگ های بیضه با درجه واریکوسل ارتباط مستقیمی داره و هرچه رگ ها قطور تر باشن واریکوسل درجه اش بیشتره
سلام بنده ۱۷ سالمه و بیشتر از یک سالی میشه که رگ های بیضه چپم ورم کردن اما دردی نداشتم تا حالا و گاهی هم ورم ها میخوابن اما وقتی ورم داشته باشن کامل واضحن. سمت چپ کیسه بیضم هم نسبت به سمت راست آویزون تره البته باز گاهی یکدست میشن.
آیا این علائم نشانه واریکوسل هست یا نه؟
از اونجایی که هیچ دردی ندارم آیا نیاز به جراحی هست؟
و آیا قطر رگ های بیضه با درجه واریکوسل ارتباط مستقیمی داره و هرچه رگ ها قطور تر باشن واریکوسل درجه اش بیشتره؟
سلام بنده ۱۷ سالمه و بیشتر از یک سالی میشه که رگ های بیضه چپم ورم کرده البته گاهی اوقات ورم ها میخوابن اما تا الان هیچ دردی نداشتم. وقتی رگ ها ورم کنن به طور کامل واضحن. و سمت چپ کیسه بیضه آویزان تره البته باز گاهی اوقات دوطرف کیسه بیضه در یک راستا قرار میگیرن. وقتی هیچ نشونه ای از درد و… ندارم لزوما واریکوسله یا؟؟
و اگر درجه واریکوسل ۳ باشه و دردی هم نداشته باشم نیاز به جراحی هست یا نه؟
سلام
سلام آقای دکتر من چند سال میشه بیضیه سمت راستم درد داره یعنی مثلا با دست بگیری فشارش بدم درد داره اما همینجوری درد نداره ممنونم جوابم بدید
سلام، درد بیضه هنگام لمس یا فشار ممکن است ناشی از واریس بیضه (واریکوسل)، کیست اپیدیدیم، یا التهاب خفیف بیضه باشد. بهتر است برای بررسی دقیق‌تر به یک متخصص ارولوژی مراجعه کنید. تا آن زمان، از فشار یا ضربه به بیضه خودداری کنید و در صورت شدت یافتن درد یا مشاهده علائم دیگر (مثل تورم یا تغییر رنگ)، سریع‌تر اقدام کنید.
متخصص اورولوژیست
درود بر شما : آیا از نظر حقوقی قابل پیگیری هست.مثال . اگر برای سازمانی کار میکنید که درآن سازمان براثر ایستادن زیاد مبتلا به بیماری واریکوسل شوید. آیا میشود از آن سازمان شاکی شد. وچگونه باید پیگیری و شکایت کرد. سپاس
سلام
اگر به دلیل شرایط کاری مانند ایستادن طولانی مدت مبتلا به بیماری واریکوسل شوید، می‌توانید از طریق مراجع قانونی اقدام کنید. در ابتدا باید با پزشک متخصص مراجعه کنید و تمام مدارک پزشکی و مستندات مرتبط با بیماری خود را جمع‌آوری کنید. سپس می‌توانید به اداره کار یا مراجع قانونی مربوطه مراجعه کرده و شکایت خود را به ثبت برسانید. در صورتی که مسئولیت شرایط کاری و بروز بیماری شما به کارفرما مرتبط باشد، می‌توانید از طریق مراجع قضائی مانند دادگاه کارگری درخواست جبران خسارت کنید. برای این کار بهتر است با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا راهنمایی‌های دقیق‌تری دریافت کنید.