درمان سرطان دهانه رحم چگونه است؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سرطان دهانه رحم یکی از شایع‌ترین سرطان‌های زنان در جهان است و در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت بروز می‌کند. تشخیص زودهنگام از طریق آزمایش پاپ اسمیر و بررسی HPV نقش کلیدی در موفقیت درمان دارد. روش‌های درمانی موجود شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی و درمان‌های نوین مانند ایمونوتراپی و درمان سرطان دهانه رحم هدفمند هستند که هر یک بسته به مرحله بیماری و شرایط بالینی انتخاب می‌شوند. با پیشرفت فناوری‌های دارویی و تصویربرداری، امکان درمان مؤثرتر و کاهش عوارض جانبی فراهم شده است. درک صحیح از گزینه‌های درمانی برای بیماران و پزشکان اهمیت بالایی دارد تا بهترین تصمیم درمانی اتخاذ شود. در این مطلب از دکترتو، با روش‌های درمان سرطان دهانه رحم آشنا می‌شوید.

روش های درمان سرطان دهانه رحم

روش‌های درمان سرطان دهانه رحم بسته به مرحله بیماری و شرایط فردی انتخاب می‌شوند. هدف از درمان، حذف سلول‌های سرطانی، کنترل رشد تومور و پیشگیری از گسترش آن است. در بسیاری از موارد، چند روش درمانی به صورت ترکیبی استفاده می‌شود تا اثربخشی بیشتری حاصل شود. روش‌های درمان سرطان دهانه رحم عبارت‌اند از:

• جراحی: در مراحل اولیه برای برداشتن ضایعات پیش‌سرطانی، بخشی از دهانه رحم یا در موارد پیشرفته‌تر کل رحم (هیسترکتومی) انجام می‌شود
• پرتودرمانی: با استفاده از پرتوهای پرانرژی، سلول‌های سرطانی را تخریب می‌کند و ممکن است همراه با شیمی‌درمانی استفاده شود
• شیمی‌درمانی: داروهای ضدسرطان از طریق جریان خون به بدن وارد می‌شوند تا رشد سلول‌های سرطانی را متوقف کنند یا آنها را از بین ببرند
• درمان هدفمند: بواسیزوماب یک درمان هدفمند مفید در موارد منتخب است، اما می‌تواند عوارض مهمی مانند خون‌ریزی، پرفوراسیون گوارشی و فشار خون بالا ایجاد کند
• ایمونوتراپی: با داروهایی مانند پمبرولیزوماب (Pembrolizumab) سیستم ایمنی را برای شناسایی و نابودی سلول‌های سرطانی فعال‌تر می‌کند

متن انگلیسی:
For the earliest stages of cervical cancer, either surgery or radiation combined with chemo may be used. For later stages, radiation combined with chemo is usually the main treatment. Chemo (by itself) is often used to treat advanced cervical cancer.
ترجمه فارسی:
برای ابتدایی‌ترین مراحل سرطان دهانه رحم، ممکن است از جراحی یا پرتودرمانی همراه با شیمی‌درمانی استفاده شود. در مراحل پیشرفته‌تر، معمولاً پرتودرمانی همراه با شیمی‌درمانی به‌عنوان درمان اصلی به کار می‌رود. شیمی‌درمانی (به‌تنهایی) اغلب برای درمان سرطان دهانه رحم پیشرفته استفاده می‌شود.

به نقل از cancer

۱- جراحی برای درمان سرطان دهانه رحم

جراحی یکی از روش‌های اصلی درمان سرطان دهانه رحم است که به‌ویژه در مراحل اولیه بیشترین تأثیر را دارد. هدف از آن، برداشتن سلول‌های سرطانی و جلوگیری از گسترش بیماری است. بسته به مرحله سرطان، نوع جراحی متفاوت است؛ در مراحل خفیف ممکن است تنها بافت‌های غیرطبیعی یا بخشی از دهانه رحم برداشته شوند، در حالی که در مراحل پیشرفته‌تر، عمل برداشتن رحم یا هیسترکتومی انجام می‌شود. گاهی غدد لنفاوی لگنی نیز برای بررسی انتشار بیماری برداشته می‌شوند. این روش می‌تواند به‌صورت باز، لاپاراسکوپی یا رباتیک انجام شود.

۲- پرتودرمانی

پرتودرمانی با استفاده از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس یا پروتون‌ها، سلول‌های سرطانی را هدف قرار داده و از بین می‌برد. این روش ممکن است به‌صورت خارجی (تابش از دستگاه خارج بدن) یا داخلی (براکی‌تراپی) انجام شود. پرتودرمانی معمولاً در مراحل متوسط تا پیشرفته سرطان دهانه رحم یا پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده به کار می‌رود. گاهی نیز همراه با شیمی‌درمانی انجام می‌شود تا اثر درمانی تقویت شود. عوارض آن شامل خستگی، تهوع و تحریک مثانه یا روده است.

جدیدترین درمان سرطان دهانه رحم چیست؟ با پزشک مشورت کن.

دکتر سرطان دهانه رحم

۳- شیمی‌ درمانی

شیمی‌ درمانی از داروهای ضدسرطان استفاده می‌کند تا سلول‌های سرطانی را از طریق جریان خون از بین ببرد یا رشد آن‌ها را متوقف کند. این داروها ممکن است به‌صورت تزریقی یا خوراکی تجویز شوند و معمولاً در دوره‌های متناوب انجام می‌گیرند. در سرطان دهانه رحم، شیمی‌درمانی ممکن است همراه با پرتودرمانی (کمورادیوتراپی) برای افزایش اثربخشی یا در مراحل پیشرفته برای کنترل علائم و کاهش اندازه تومور استفاده شود. داروهای رایج شامل سیس‌پلاتین و کاربوپلاتین هستند. عوارض احتمالی شامل تهوع، ریزش مو و کاهش گلبول‌های خونی است که معمولاً قابل‌کنترل می‌باشند.

۴- درمان هدفمند

درمان هدفمند در سرطان دهانه رحم با هدف متوقف کردن رشد سلول‌های سرطانی از طریق اثرگذاری بر مسیرهای مولکولی خاص انجام می‌شود. این روش معمولاً برای بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته یا مقاوم به درمان‌های معمول به‌کار می‌رود. داروی بواسیزوماب (Bevacizumab) رایج‌ترین گزینه درمان هدفمند است که با جلوگیری از تشکیل عروق خونی جدید، تغذیه تومور را قطع می‌کند و باعث کند شدن رشد آن می‌شود. این دارو معمولاً همراه با شیمی‌درمانی تجویز می‌شود و می‌تواند طول عمر بیماران را افزایش دهد. درمان هدفمند به دلیل دقت بالا و عوارض کمتر نسبت به شیمی‌درمانی، یکی از گزینه‌های نویدبخش در مدیریت سرطان دهانه رحم به‌شمار می‌رود.

هنوز نمی‌دونی کدام درمان برای سرطان دهانه رحم بهتره؟
با پزشک متخصص مشورت کن.

رزرو نوبت پزشک زنان

۵- ایمونوتراپی

ایمونوتراپی برای سرطان دهانه رحم یکی از درمان‌های هدفمند و مبتنی بر فعال‌سازی سیستم ایمنی بدن است که در سال‌های اخیر جایگاه درمانی مشخصی یافته است. این روش به‌ویژه برای بیماران مبتلا به سرطان دهانه رحم پیشرفته یا متاستاتیک که به درمان‌های استاندارد مانند شیمی‌درمانی پاسخ نداده‌اند، توصیه می‌شود. ایمونوتراپی با مهار مسیرهای پروتئینی مانند PD-1 و PD-L1، سلول‌های ایمنی (به‌ویژه لنفوسیت‌های T) را قادر می‌سازد تا سلول‌های سرطانی را شناسایی و نابود کنند. انواع داروهای ایمونوتراپی تأییدشده برای سرطان دهانه رحم شامل:

• پمبرولیزوماب (Pembrolizumab) برای بیماران دارای بیان بالای PD-L1 یا MSI-H
• نیولوماب (Nivolumab) در برخی کارآزمایی‌های بالینی برای موارد مقاوم به درمان
• درمان‌های ترکیبی ایمونوتراپی و شیمی‌درمانی

درمان سرطان دهانه رحم در مراحل مختلف سرطان 

درمان سرطان دهانه رحم به مرحله پیشرفت بیماری، نوع سلول‌های سرطانی و وضعیت عمومی سلامت بیمار بستگی دارد. در مراحل اولیه، معمولاً درمان با جراحی انجام می‌شود که هدف آن برداشتن تومور و حفظ عملکرد رحم در صورت امکان است. اگر سرطان در مرحله پیشرفته‌تر باشد، ترکیبی از رادیوتراپی و شیمی‌درمانی به‌کار می‌رود تا سلول‌های سرطانی از بین بروند و از گسترش آن جلوگیری شود. در موارد متاستاتیک یا زمانی که سرطان به اندام‌های دیگر گسترش یافته است، درمان‌ها بیشتر با هدف کنترل علائم و افزایش طول عمر بیمار انجام می‌شود. مراحل درمان بر اساس پیشرفت سرطان شامل موارد زیر است:

• مرحله صفر تا یک: جراحی برای برداشت ضایعه یا هیسترکتومی
• مرحله دو: رادیوتراپی همراه با شیمی‌درمانی
• مرحله سه: درمان ترکیبی رادیوتراپی و داروهای شیمی‌درمانی قوی‌تر
• مرحله چهار: درمان تسکینی، شیمی‌درمانی سیستمیک یا ایمونوتراپی برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی

درمان سرطان دهانه رحم در مرحله صفر (کارسینومای درجا)

در این مرحله، سلول‌های غیرطبیعی هنوز به بافت‌های عمقی نفوذ نکرده‌اند و درمان با هدف حذف کامل ناحیه درگیر انجام می‌شود. روش‌های درمان شامل برداشت موضعی ضایعه با کونیزاسیون یا LEEP است. در برخی موارد از کرایوتراپی یا لیزر‌تراپی برای نابودی سلول‌های غیرطبیعی استفاده می‌شود. در زنانی که تمایل به بارداری ندارند یا خطر عود بالا است، هیسترکتومی ممکن است توصیه شود. پیگیری منظم پس از درمان برای اطمینان از عدم بازگشت سلول‌های غیرطبیعی ضروری است.

درمان سرطان دهانه رحم در مرحله یک

در مرحله یک، سرطان محدود به دهانه رحم است و درمان معمولاً با جراحی انجام می‌شود. بسته به اندازه تومور، روش‌هایی مانند هیسترکتومی کامل، برداشت غدد لنفاوی لگنی یا کونیزاسیون به‌کار می‌رود. در برخی بیماران ممکن است برای کاهش احتمال عود، رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی کمکی نیز توصیه شود. هدف در این مرحله، حذف کامل تومور و حفظ سلامت باروری در صورت امکان است.

درمان سرطان دهانه رحم در مرحله دو

در مرحله دوم، سرطان به بافت‌های اطراف دهانه رحم گسترش یافته اما هنوز به دیواره لگن یا قسمت پایینی واژن نرسیده است. درمان استاندارد ترکیبی از رادیوتراپی خارجی، براکی‌تراپی (رادیوتراپی داخلی) و شیمی‌درمانی هم‌زمان است. داروی سیس‌پلاتین معمولاً به‌عنوان شیمی‌درمانی همراه با پرتو درمانی استفاده می‌شود تا اثر درمان افزایش یابد. هدف، کنترل موضعی بیماری و پیشگیری از گسترش بیشتر سلول‌های سرطانی است.

درمان سرطان دهانه رحم در مرحله سه

در مرحله سوم، سرطان به دیواره لگن یا بخش پایینی واژن گسترش یافته است. درمان اصلی شامل رادیوتراپی همراه با شیمی‌درمانی هم‌زمان است. این ترکیب می‌تواند اندازه تومور را کاهش دهد و از گسترش بیشتر بیماری جلوگیری کند. در برخی موارد، اگر پس از درمان باقی‌مانده‌ای از تومور وجود داشته باشد، جراحی تکمیلی انجام می‌شود. مراقبت حمایتی برای کنترل عوارض جانبی نیز بخش مهمی از روند درمان است.

درمان سرطان دهانه رحم در مرحله چهار

در این مرحله، سرطان به اندام‌های دوردست مانند ریه‌ها، کبد یا استخوان‌ها گسترش یافته است. هدف درمان، تسکین علائم سرطان دهانه رحم و افزایش طول عمر بیمار است. شیمی‌درمانی سیستمیک، ایمونوتراپی و درمان‌های هدفمند بسته به ویژگی‌های تومور به‌کار می‌روند. در موارد خاص، رادیوتراپی برای کاهش درد یا کنترل خونریزی استفاده می‌شود. مراقبت تسکینی و حمایت روانی نیز در بهبود کیفیت زندگی بیماران نقش مهمی دارد.

مرحله سرطان دهانه رحم	ویژگی و توضیح مختصر	روش درمان اصلی
مرحله صفر (کارسینومای درجا)	سلول‌های غیرطبیعی فقط در سطح دهانه رحم هستند و به بافت عمقی نفوذ نکرده‌اند	کونیزاسیون، LEEP، کرایوتراپی یا لیزر‌تراپی
مرحله یک	سرطان محدود به دهانه رحم است و هنوز گسترش نیافته	هیسترکتومی یا جراحی محافظه‌کارانه، گاهی رادیوتراپی کمکی
مرحله دو	گسترش سرطان به بافت‌های اطراف دهانه رحم بدون درگیری لگن یا واژن تحتانی	رادیوتراپی همراه با شیمی‌درمانی (سیس‌پلاتین)
مرحله سه	درگیری دیواره لگن یا بخش پایینی واژن با تومور بزرگ‌تر	درمان ترکیبی رادیوتراپی و شیمی‌درمانی
مرحله چهار	گسترش سرطان به اندام‌های دور مانند ریه یا کبد	شیمی‌درمانی سیستمیک، ایمونوتراپی و مراقبت تسکینی

درمان سرطان دهانه رحم در طب سنتی 

در طب سنتی، درمان سرطان دهانه رحم بر پایه تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد کبد و کاهش التهاب استوار است، اما هیچ روش سنتی به‌طور علمی قادر به درمان قطعی این سرطان نیست. استفاده از رویکردهای طبیعی می‌تواند تنها در کنار درمان‌های پزشکی مدرن و با نظر پزشک متخصص انجام شود. هدف این روش‌ها کاهش عوارض شیمی‌درمانی و رادیوتراپی و حمایت از سلامت عمومی بدن است. در طب سنتی برای کمک به بیماران، معمولاً موارد زیر پیشنهاد می‌شود:

• مصرف گیاهان ضدالتهاب مانند زردچوبه و زنجبیل
• استفاده از رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان شامل سبزیجات تازه و میوه‌های رنگی
• پرهیز از مواد غذایی فرآوری‌شده و چرب
• استفاده از دم‌نوش‌هایی مانند بابونه و نعناع برای آرامش و کاهش استرس
• رعایت سبک زندگی سالم شامل خواب کافی و فعالیت بدنی ملای

درمان خانگی سرطان دهانه رحم

درمان خانگی برای سرطان دهانه رحم به‌معنای جایگزینی درمان‌های پزشکی نیست، بلکه به‌عنوان روشی کمکی برای کاهش عوارض درمان و بهبود کیفیت زندگی بیمار به‌کار می‌رود. هدف از روش‌های خانگی، تقویت سیستم ایمنی بدن، حفظ انرژی و کاهش التهاب است. این اقدامات باید همیشه زیر نظر پزشک انجام شوند تا با روند درمان تداخل نداشته باشند. روش‌های خانگی مفید شامل موارد زیر است:

• مصرف رژیم غذایی متعادل با تمرکز بر میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل
• نوشیدن مایعات کافی برای حفظ عملکرد کلیه‌ها و دفع سموم
• استفاده از منابع طبیعی آنتی‌اکسیدان مانند زردچوبه، چای سبز و سیر
• انجام فعالیت بدنی ملایم مانند پیاده‌روی برای بهبود گردش خون
• تمرینات آرام‌سازی مانند یوگا و مدیتیشن برای کاهش اضطراب و استرس
• پرهیز از دخانیات و الکل که می‌توانند روند درمان را مختل کنند

درمان پیش سرطان دهانه رحم

درمان پیش‌سرطان دهانه رحم با هدف حذف سلول‌های غیرطبیعی و جلوگیری از تبدیل آن‌ها به سرطان انجام می‌شود. نوع درمان بسته به شدت ضایعه و نتایج آزمایش‌ها تعیین می‌شود.

• پایش منظم: در موارد خفیف، انجام آزمایش پاپ‌اسمیر و کولپوسکوپی دوره‌ای برای پیگیری تغییرات سلولی کافی است
• کرایوتراپی: با استفاده از سرمای شدید، سلول‌های غیرطبیعی منجمد و از بین برده می‌شوند
• لیزر ابلیشن: از پرتوی لیزر برای سوزاندن و تبخیر سلول‌های پیش‌سرطانی استفاده می‌شود
• کونیزاسیون: بخش مخروطی‌شکل دهانه رحم که سلول‌های غیرطبیعی در آن قرار دارند برداشته می‌شود
• روش LEEP: با حلقه سیمی نازک و جریان الکتریکی، بافت آسیب‌دیده حذف می‌شود

پزشکان پیشنهادی

۴.۸ (۲۰۳۹ نظر)

زهرا عسکری سرطاوسی

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۱ (۲۲۶۱ نظر)

دکتر الهام آذین مهر

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۱۸۵۹ نظر)

دکتر شیوا طالبی خرزوقی

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۵ (۱۶۱۵ نظر)

زهرا مهربان

تخصص مامایی

نوبت بگیرید

۴.۱ (۱۲۳۴ نظر)

دکتر ویدا مدرس نژاد

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۹۸۵ نظر)

دکتر فرشته عباسلو

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

نتیجه گیری

درمان سرطان دهانه رحم بسته به مرحله پیشرفت بیماری و وضعیت عمومی بیمار انتخاب می‌شود و هدف آن حذف سلول‌های سرطانی و جلوگیری از گسترش آن‌ها است. جراحی در مراحل اولیه، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی در مراحل پیشرفته‌تر، و روش‌های جدید مانند درمان هدفمند و ایمونوتراپی در موارد مقاوم، نتایج چشمگیری داشته‌اند. تشخیص زودهنگام همچنان مؤثرترین عامل در موفقیت درمان است. توجه به غربالگری منظم، رعایت بهداشت جنسی و واکسیناسیون HPV از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه به شمار می‌روند. همکاری نزدیک بیمار با پزشک در انتخاب درمان مناسب، کلید اصلی برای کنترل و بهبود این بیماری محسوب می‌شود.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!