فهرست مطالب
- مختصری در مورد سرطان دهانه رحم
- جراحی برای درمان سرطان دهانه رحم
- پرتو درمانی برای درمان سرطان گردن رحم
- شیمی درمانی برای درمان سرطان دهانه رحم
- ایمونوتراپی برای درمان سرطان دهانه رحم
- درمان سرطان دهانه رحم در مراحل مختلف سرطان
- درمان سرطان دهانه رحم در طب سنتی
- درمان خانگی سرطان دهانه رحم
- نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
سرطان دهانه رحم یکی از سرطان‌های مخصوص زنان است که در دهانه رحم یعنی پل بین واژن و رحم ایجاد میشود. این سرطان در مراحل اولیه بسیار درمان‌پذیر است و حتی می‌توان گفت با انجام غربالگری‌های به‌موقع تا حدی قابل پیشگیری است. روش‌های اصلی درمان سرطان دهانه رحم شامل جراحی، شیمی‌درمانی و پرتودرمانی است. در موارد پیشرفته ممکن است از روش‌های ایمونوتراپی و درمان هدفمند هم استفاده شود.
آیا سرطان دهانه رحم کشنده است؟ درمان قطعی سرطان دهانه رحم چیست؟ آیا درمان سرطان دهانه رحم باعث ناباروری میشود؟ اینها سؤالاتی است که می‌خو‌اهیم در این مطلب به آن پاسخ دهیم. در دکترتو می توانید با بهترین پزشکان متخصص زنان و متخصص انکولوژی برای درمان سرطان دهانه رحم آشنا شوید و از خدمات مشاوره آنلاین، تلفنی و یا حضوری با پزشکان استفاده کنید.
مختصری در مورد سرطان دهانه رحم
سرطان دهانه رحم سرطانی است که در سلول‌های دهانه رحم ایجاد میشود. دهانه رحم یا گردن رحم بخشی از دستگاه تناسلی زنان است که رحم را به واژن وصل می‌کند. تقریباً همه سرطان‌های دهانه رحم در اثر عفونت ناشی از انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شوند. خبر خوبی که در مورد سرطان گردن رحم وجود دارد این است که تست غربالگری موثری به نام پاپ اسمیر برای آن وجود دارد. با انجام غربالگری سرطان سرویکس، که هدف آن یافتن تغییرات سلولی قبل از تبدیل به سرطان است، می‌توان از این سرطان پیشگیری کرد. سرطان دهانه رحم معمولاً بسیار کند رشد می‌کند. اینکه سرطان چقدر جدی باشد بستگی به بزرگی آن، گسترش آن و سلامت عمومی شما دارد.
سرطان تخمدان به روش‌های مختلفی درمان میشود. روش درمانی به نوع سرطان سرویکس و مرحله‌ی آن بستگی دارد. درمان‌های اصلی شامل موارد زیر است:
- جراحی
- شیمی درمانی
- پرتودرمانی.
البته گاهی پزشکان از روش‌های دیگر درمان مانند درمان دارویی هدفمند هم استفاده می‌کنند. قبل از تصمیم برای انتخاب مسیر درمان در مورد اینکه درمان چگونه بر زندگی شما تاثیر می‌گذارد و اینکه بعدا قصد بارداری دارید یا نه با تیم پزشکی خود صحبت کنید.
خدمات زیبایی زنان
از کلینیک های معتبر با هزینه مناسب
با بهترین کیفیت از پزشکان برتر
چه کسانی سرطان دهانه رحم را درمان می کنند؟
مانند هر سرطان دیگری برای درمان این سرطان هم نیاز به یک تیم پزشکی متشکل از متخصصان مختلف دارید. به نقل از CDC شما در مسیر درمان سرطان دهانه رحم به تیمی متشکل از پزشکان زیر نیاز خواهید داشت:
- دکتر انکولوژی زنان
- متخصص و فوق تخصص زنان و زایمان
- جراح
- متخصص انکولوژی پزشکی که شیمی‌درمانی و دیگر درمان‌های مبتنی بر دارو را انجام می‌دهد.
- متخصص پرتو درمانی انکولوژی که پرتودرمانی انجام می‌دهد.
در ادامه انواع روش‌های درمان سرطان دهانه رحم را با هم مرور می‌کنیم:
جراحی برای درمان سرطان دهانه رحم
جراحی در واقع درمان اصلی برای سرطان گردن رحم است، به خصوص در مراحل اولیه سرطان. پزشکان از روش‌های مختلفی برای درمان سرطان گردن رحم با جراحی استفاده می‌کنند که شامل موارد زیر است:
۱. کرایوسرجری و کرایوتراپی
در کرایوتراپی یک پروب فلزی بسیار سرد مستقیماً روی دهانه رحم قرار می‌گیرد و با انجماد سلول‌های غیرطبیعی را از بین می‌برد. این روش برای درمان نئوپلازی داخل اپیتلیالی دهانه رحم (CIN) استفاده میشود.
۲. فرسایش لیزری
در این روش از پرتو لیزر برای سوزاندن سلول‌های سرطانی استفاده میشود. این روش نسبت به روش کرایوتراپی ناراحتی بیشتری برای بیماری ایجاد می‌کند. از فرسایش لیزری برای درمان نئوپلازی داخل اپیتلیالی دهانه رحم (CIN) استفاده میشود.
سرطان سرویکس در مراحل ابتدایی باشد و می‌توان از درمان‌های فرسایشی مانند کرایوتراپی (کشتن سلول‌های سرطانی با سرما) و فرسایش لیزری (کشتن سلول‌های سرطانی با لیزر و گرما) استفاده کرد.
۳. جراحی کونیزاسیون یا بیوپسی مخروطی
در این روش یک تکه بافت مخروطی شکل از دهانه رحم و کانال دهانه رحم برداشته میشود. از این روش برای تشخیص یا درمان این سرطان استفاده میشود. کونیزاسیون با استفاده از روش‌های زیر انجام میشود:
- کونیزاسیون با چاقوی سرد: در این روش جراحی از چاقوی جراحی برای برداشتن بافت غیرطبیعی یا سرطان استفاده میشود.
- روش برش الکتروسرژیکال حلقه‌ای (LEEP): در این روش از جریان الکتریکی که از یک حلقه سیم نازک عبور داده شده است، به‌عنوان چاقو برای برداشتن بافت غیرطبیعی یا سرطانی استفاده میشود.
- جراحی با لیزر: یک روش جراحی که از پرتو لیزر به‌عنوان چاقو برای برش بافت یا برداشتن ضایعه سطحی مانند تومور استفاده میشود. جراحی با لیزر خونریزی ندارد.
به نقل از cancer.gov اینکه پزشک از کدام روش جراحی کونیزاسیون برای برداشتن بافت سرطانی استفاده کند، به محل قرارگیری سلول‌های سرطانی در دهانه رحم و نوع آن بستگی دارد.
از این سه روش که تا به اینجا بررسی کردیم برای درمان پیش سرطان یا سرطان در مراحل اولیه استفاده میشود. اگر وارد مراحل پیشرفته شده باشد از روش‌های جراحی تهاجمی‌تری باید استفاده کرد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم:
۴. جراحی هیسترکتومی کامل
هیسترکتومی کامل برای برداشتن دهانه رحم و رحم به صورت کامل انجام میشود. در این عمل ممکن است رحم و دهانه رحم از طریق واژن یا یک برش بزرگ در شکم و یا یک برش کوچک در شکم (هیسترکتومی لاپاروسکوپی) از بدن بیمار خارج شوند.
۵. هیسترکتومی رادیکال
در این عمل جراحی رحم، دهانه رحم، بخشی از واژن و ناحیه وسیعی از رباط‌ها و بافت‌های اطراف این اندام‌ها برداشته میشود. تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ یا غدد لنفاوی مجاور هم ممکن است برداشته شوند.
۶. هیسترکتومی رادیکال اصلاح شده
در این روش جراحی رحم، دهانه رحم، قسمت فوقانی واژن و رباط‌ها و بافت‌های نزدیک این اندام‌ها برداشته می‌شوند. غدد لنفاوی مجاور نیز ممکن است برداشته شوند. در این عمل بافت‌ها یا اندام‌های مجاور به وسعت هیسترکتومی رادیکال برداشته نمی‌شوند.
۷. تراکلکتومی رادیکال
در این جراحی دهانه رحم، بافت مجاور و غدد لنفاوی و قسمت بالایی واژن برداشته میشود. در این عمل نیازی به برداشتن رحم و تخمدان‌ها نیست.
۸. سالپنگو اوفورکتومی دو طرفه
اگر سرطان خیلی پیشرفته باشد جراح مجبور است هر دو تخمدان و هر دو لوله فالوپ را هم بردارد.
۹. تخلیه ناحیه لگنی
در این جراحی بسیار گسترده روده بزرگ، رکتوم و مثانه، دهانه رحم، واژن، تخمدان‌ها و غدد لنفاوی مجاور همگی برداشته می‌شوند. سپس ابزارهای مصنوعی برای هدایت جریان ادرار و مدفوع برای بیمار می‌شوند. بعد از این عمل ممکن است برای ساخت واژن مصنوعی نیاز به جراحی پلاستیک باشد.
از عوارض جراحی سرطان دهانه رحم می‌ترسی؟
از متخصص زنان سوالاتت رو بپرس.
پرتو درمانی برای درمان سرطان گردن رحم
پرتو درمانی ممکن است در ترکیب با شیمی‌درمانی به عنوان درمان اصلی و یا بعد از جراحی برای کشتن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده و کاهش احتمال بازگشت سرطان استفاده شود. دو نوع پرتودرمانی برای درمان سرطان سرویکس استفاده میشود:
- پرتودرمانی خارجی یا EBRT که در آن یک دستگاه بزرگ پرتوها را به سمت بدن هدایت می کنند.
- پرتودرمانی داخلی یا براکی تراپی: در این روش ابزارهایی که حاوی مواد رادیواکتیو هستند به مدت چند دقیقه در داخل واژن قرار داده می‌شوند.
استفاده از هر دو نوع برای درمان سرطان گردن رحم رایج است.
در مراحل اولیه سرطان دهانه رحم از ترکیب پرتودرمانی با شیمی درمانی هفتگی (با دوز کم) استفاده میشود. هدف از این کار افزایش تاثیر درمان برای اجتناب از انجام جراحی است.
عوارض جانبی پرتو درمانی
عوارض جانبی پرتودرمانی شامل موارد زیر است:
- خستگی
- واکنش‌های پوستی خفیف
- ناراحتی معده
- اسهال
- در براکی تراپی ممکن است شاهد عوارضی مانند درد شکمی و گرفتگی روده باشیم.
یکی از عوارض جدی پرتودرمانی تغییرات قاعدگی است. پرتودرمانی می‌تواند روی تخمدان‌ها تاثیر بگذارد و باعث تغییراتی در چرخه قاعدگی یا حتی یائسگی زودرس شود.
عوارض طولانی‌مدت پرتودرمانی برای درمان سرطان گردن رحم شامل موارد زیر است:
- تنگی واژن: ممکن است واژن حالت ارتجاعی خود را کمی از دست بدهد که برای برطرف کردن آن می‌توانید از سیلندرهای لاستیکی استفاده کنید تا واژن را کمی از هم باز کند.
- خشکی واژن: خشکی واژن و سکس دردناک از عوارض طولانی‌مدت پرتودرمانی است. درمان با استروژن برای این افراد می‌تواند مفید باشد.
- خونریزی مقعدی و تنگی مقعد
- مشکلات ادراری
- ضعف استخوان‌ها
- ورم پاها
شیمی درمانی برای درمان سرطان دهانه رحم
شیمی درمانی برای هیچ کس واژه ناآشنایی نیست. در این روش درمانی داروهای ضدسرطان به صورت تزریقی یا خوراکی به بیمار داده میشود. همه زنانی که به سرطان سرویکس مبتلا هستید نیاز به شیمی درمانی ندارند. شیمی درمانی می‌تواند به عنوان درمان اصلی یا درمان تکمیلی استفاده شود. در برخی مراحل سرطان شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی روش اصلی درمان سرطان است. شیمی درمانی باعث میشود که تاثیر پرتودرمانی بهتر شود. در این موارد از این داروها استفاده میشود:
- سیس پلاتین به صورت هفتگی در طول پرتودرمانی
- سیس پلاتین پلاس ۵-fu هر ۳ هفته یک‌بار.
اگر سرطان پخش شده باشد یا عود کرده باشد هم می‌توان از برخی داروهای شیمی درمانی مانند موارد زیر برای درمان استفاده کرد:
- سیس پلاتین
- کربوپلاتین
- تاکسول
- توپوتکان
بسته به دارویی که استفاده میشود، سیکل‌های هفتگی یا ۳ هفته‌ای داریم.
عوارض جانبی شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی روی سلول‌های سالم هم تاثیر می‌گذارند و باعث ایجاد عوارض جانبی میشود. برخی از این عوارض عبارت‌اند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- بی‌اشتهایی
- ریزش مو
- خشکی دهان
- خستگی
عوارض جانبی طولانی‌مدت شیمی درمانی عبارت‌اند از:
- تغییرات قاعدگی
- نوروپاتی
درمان هدفمند برای درمان سرطان دهانه رحم
درمان هدفمند تا حدودی شبیه به شیمی‌درمانی است با این تفاوت که این داروها ویژگی‌های خاصی را در سلول‌های سرطانی مورد هدف قرار می‌دهد. عوارض جانبی در این درمان کمتر از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است.
درمان هدفمند معمولا با شیمی‌درمانی ترکیب میشود و می تواند یک گزینه درمانی برای موارد سرطان دهانه رحم پیشرفته یا عود سرطان باشد. آواستین یکی از داروهای هدفمندی است که برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده میشود.
ایمونوتراپی برای درمان سرطان دهانه رحم
ایمونوتراپی هم یکی از درمان‌های دارویی برای درمان سرطان است که روی تقویت سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و حمله به سلول‌های سرطانی تمرکز دارد.
اگر سرطان خیلی پیشرفته باشد یا عود کرده باشد پزشکان از درمان‌های دیگر مانند درمان داروی هدفمند و ایمونوتراپی در کنار دیگر روش‌ها برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده می‌کنند.
درمان سرطان دهانه رحم در مراحل مختلف سرطان
همان‌طور که می‌دانیم هر سرطان بر اساس میزان پیشروی به مراحلی تقسیم‌بندی میشود که از مرحله ۰ تا ۴ را در برمی‌گیرد. در ادامه گزینه‌های درمان در هر مرحله از سرطان دهانه رحم را با هم بررسی خواهیم کرد:
درمان کارسینومای درجا
برای کارسینومای درجا گزینه‌های درمانی زیر را داریم:
- کونیزاسیون: مانند کونیزاسیون چاقوی سرد، LEEP یا جراحی با لیزر
- هیسترکتومی برای زنانی که دیگر قصد بارداری ندارند؛ البته در صورتی که نتوان با کونیزاسیون تومور را برداشت.
- پرتودرمانی داخلی برای بیمارانی که نمی‌توانند جراحی انجام دهند.
درمان سرطان دهانه رحم در استیج یک
در مرحله IA گزینه‌های زیر را برای درمان دارید:
- کونیزاسیون
- هیسترکتومی کامل یا سالپنگو اوفورکتومی دو طرفه (برداشتن هر دو تخمدان و لوله فالوپ)
- هیسترکتومی رادیکال اصلاح‌شده و برداشتن غدد لنفی
- تراکلکتومی رادیکال
- پرتودرمانی داخلی برای زنانی که نمی‌توانند جراحی کنند.
در مرحله ۱B سرطان پیشرفت بیشتری داشته و از گزینه‌های زیر باید استفاده کرد:
- پرتودرمانی همراه با شیمی درمانی
- هیسترکتومی رادیکال و برداشتن غدد لنفاوی لگن با یا بدون پرتودرمانی و شیمی درمانی
- تراکلکتومی رادیکال
- شیمی درمانی و پس از آن جراحی
- پرتودرمانی به صورت تکی
درمان سرطان دهانه رحم در استیج دو
گزینه‌های درمان در مرحله IIA شبیه به مرحله IB است. در مرحله IIB گزینه‌های زیر را برای درمان دارید:
- پرتودرمانی با شیمی درمانی
- جراحی برای برداشتن غدد لنفی لگن و سپس پرتودرمانی با یا بدون شیمی درمانی
- پرتودرمانی داخلی
- درمان بالینی شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور و سپس جراحی
- درمان بالینی شیمی درمانی و پرتودرمانی به صورت همزمان و سپس شیمی درمانی.
درمان سرطان دهانه رحم در استیج ۳
درمان سرطان دهانه رحم استیج سه مانند مرحله IIB است. برای بررسی به بخش بالا مراجعه کنید.
درمان سرطان دهانه رحم استیج چهار
استیج چهار سخت‌ترین مرحله سرطان است. این مرحله خود دو مرحله فرعی دارد. درمان در مرحله IVA مانند مرحله IIB است. در مرحله IVB درمان کمی پیچیده‌تر هم میشود. گزینه‌های درمانی شما در این مرحله عبارت‌اند از:
- پرتودرمانی به‌عنوان درمان تسکینی برای کاهش علائم سرطان و افزایش کیفیت زندگی بیمار
- شیمی درمانی و درمان هدفمند
- شیمی درمانی به‌عنوان درمان تسکینی
- درمان بالینی برای داروهای جدید ضدسرطان یا داروهای ترکیبی.
درمان سرطان دهانه رحمی که عود کرده است.
وقتی سرطان برمی‌گردد، درمان کمی پیچیده‌تر میشود. پزشک شما بر اساس ویژگی‌های سرطان و شدت آن در مورد مسیر درمان تصمیم می‌گیرد. گزینه‌های درمان شامل موارد زیر است:
- ایمونوتراپی
- پرتودرمانی و شیمی درمانی
- شیمی درمانی و درمان هدفمند
- شیمی درمانی به‌عنوان درمان تسکینی
- جراحی تخلیه ناحیه لگن
- درمان‌های بااینی برای داروهای ضدسرطان جدید یا داروهای ترکیبی.
جدیدترین درمان سرطان دهانه رحم چیست؟ با پزشک مشورت کن.
درمان سرطان دهانه رحم در طب سنتی
مانند هر بیماری دیگری طب سنتی راه‌هایی برای درمان این بیماری هم دارد. داروهای گیاهی مختلفی وجود دارد که برای بهبود حال بیمار می توان از آنها استفاده کرد. مانند:
- خاکشیر
- ریختن گل ختمی و دیگر گیاهان دارویی مانند گل بنفشه، همیشه بهار و تخم کاسنی در وان آب و نشستن در آن
- دمنوش گزنه
البته به این نکته دقت داشته باشید که برای بیماری پیچیده‌ای مثل سرطان نباید به دنبال راه‌های ساده بود. اگر می‌خواهید از هر داروی طب سنتی و گیاهی برای تسکین علائم استفاده کنید، ابتدا با دکتر زنان در دکترتو مشورت کنید.
درمان خانگی سرطان دهانه رحم
سرطان از آن دسته بیماری‌هایی نیست که بتوان با روش‌های خانگی آن را درمان کرد. هرچند کارهایی وجود دارد که انجام دادن آنها می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند، مانند:
- فعالیت‌های سنگین خود را به حداقل برسانید.
- استراحت کافی داشته باشید.
- سیگار و الکل را ترک کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
سرطان دهانه رحم سرطان نسبتا رایجی در میان زنان است. این سرطان سلول‌های دهانه رحم را درگیر می‌کند و می‌تواند در مراحل اولیه به لطف تست پاپ اسمیر شناسایی شود و درمان به‌موقع انجام شود. روش درمان بسته به مرحله سرطان متفاوت است. راه‌های مختلفی برای درمان این وجود دارد، اما اصلی‌ترین انها جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی است. در مراحل پیشرفته‌تر ممکن است از درمان هدفمند و ایمونوتراپی هم استفاده شود.
شما برای حفظ سلامت دهانه رحم باید چکاپ‌های روتین زنان را فراموش نکنید و به‌صورت مرتب هر سه سال یک‌بار از سن ۲۱ سالگی تست پاپ اسمیر را انجام دهید. در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر زنان و دکتر انکولوژی در شهر خود آشنا شوید و در مورد این سرطان و روش‌های پیشگیری و درمان آن مشاوره آنلاین یا تلفنی دریافت کنید. همچنین برای دریافت نوبت اینترنتی می‌توانید در دکترتو اقدام کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!