علت وزوز گوش چیست و چه درمان‌هایی دارد؟

آیا شما هم گاهی دچار وزوز گوش می‌شوید؟ چند بار در هفته این عارضه را تجربه می‌کنید؟ از عوارض وزوز گوش آگاهی دارید؟ می‌دانید چه روش‌هایی برای درمان وزوز گوش وجود دارد؟ در این مطلب همراه ما باشید تا این عارضه را بررسی کرده و روش‌های تشخیص و درمان آن را توضیح دهیم.

اگر برای درمان وزوز گوش به دنبال بهترین متخصص گوش و حلق و بینی هستید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

وزوز گوش چیست؟

وزوز گوش یا تینیتوس به انگلیسی Tinnitus نامیده می‌شود. این عارضه به معنی شنیدن صدا یا زنگ زدن گوش است. این مشکل بسیار شایع است و از هر ۵ فرد ۱ نفر این اختلال را تجربه کرده است. وزوز خود یک بیماری نیست؛ بلکه نشانه‌ای از یک اختلال مزمن، مانند از دست دادن شنوایی مرتبط با سن، آسیب شنوایی یا اختلال در سیستم گردش خون است.

اگرچه این امر ناخوشایند است، اما معمولا نشانه مشکل مهمی نیست. ممکن است با افزایش سن این مشکل بدتر شود. برای بسیاری از افراد، این امر با درمان بهبود می‌یابد. درمان علت زمینه‌ای مشخص شده گاهی اوقات کمک می‌کند. سایر روش‌های درمان باعث کاهش صدای زنگ یا کاهش توجه به صدای ایجاد شده می‌شوند.

وزوز گوش خود یک بیماری نیست، بلکه نشانه‌ای از یک اختلال مزمن، مانند از دست دادن شنوایی مرتبط با سن، آسیب شنوایی یا اختلال در سیستم گردش خون است.

علائم وزوز گوش

وزوز گوش شامل شنیدن صداهای آزاردهنده‌ای است که وجود خارجی ندارند. علائم عبارتند از:

• زنگ زدن
• صدای خرخر و غرش
• صدای باد در گوش و هیس هیس
• کلیک کردن

این صداهای خیالی ممکن است از یک غرش ریز و کم به یک صدای بلند تغییر کند. ممکن است در یک یا هر دو گوش وجود داشته باشد و حتی در فواصل منظم، قطع و وصل شود یا به طور دائمی وجود داشته باشد. در بعضی موارد صدا به قدری بلند است که می تواند در تمرکز کردن یا شنیدن صداهای واقعی تداخل ایجاد کند.

انواع وزوز گوش

دو نوع صدای وزوز گوش یا تینیتوس وجود دارد:

وزوز ذهنی: فقط خود فرد قادر به شنیدن صدای وزوز است. وزوز ذهنی شایع‌ترین نوع وزوز گوش است که می‌تواند به علت اختلال در گوش بیرونی، میانی یا درونی باشد. همچنین می‌تواند به علت مشکلات ناشی از اعصاب شنوایی یا بخشی از مغز که سیگنال‌های عصبی را به صدا تبدیل می‌کند، باشد.
وزوز عینی: علاوه بر بیمار، پزشک گوش و حلق و بینی نیز می‌تواند آن را بشنود. این نوع نادر معمولا ناشی از مشکلات عروقی، انقباضات عضلانی یا اختلالات انتقالی استخوان گوش درونی است.

دقت داشته باشید که این مشکل به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تاثیر می‌گذارد. میزان تاثیر آن بر زندگی هر فرد متفاوت است. اگر شما دچار این مشکل شدید، ممکن است موارد زیر را تجربه کنید:

• خستگی
• استرس
• مشکلات خواب
• مشکل در تمرکز کردن
• مشکلات حافظه
• افسردگی
• اضطراب و تحریک پذیری

درمان این شرایط مرتبط ممکن است، مستقیما بر صدای وزوز تأثیر نگذارد، اما می‌تواند به شما کمک کند تا احساس بهتری داشته باشید.

دلایل وزوز گوش

دلایل زیادی باعث بدتر شدن صدا در گوش یا تینیتوس می‌شود. در بسیاری از موارد، علت دقیق آن هرگز پیدا نشده است.یکی از دلایل شایع صدا در گوش آسیب سلول‌های گوش داخلی است. در این‌صورت فشار امواج صوتی باعث حرکت موهای کوچک و ظریف گوش داخلی می‌شود که باعث انتشار سیگنال الکتریکی از سلول‌های گوش به مغز می‌شود و مغز این سیگنال‌ها را به صدا تبدیل می‌کند.

اگر موهای گوش داخلی خم و یا شکسته شوند، سیگنال‌های الکتریکی تصادفی به مغز فرستاده می‌شود و موجب وزوز و زنگ زدن گوش می‌شود.سایر علل آن عبارتند از دیگر مشکلات گوش، بیماری‌های مزمن و آسیب یا شرایطی که بر روی اعصاب گوش و یا مرکز شنوایی در مغز تأثیر می‌گذارد.

علل شایع وزوز گوش

هر فردی می‌تواند این مشکل را تجربه کند، اما عوامل زیر ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند:

• کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن: برای بسیاری از افراد، به دلیل کاهش عملکرد فیبرهای عصبی، شنوایی با افزایش سن، کاهش می‌یابد و معمولا در حدود ۶۰ سالگی شروع می‌شود. از دست دادن شنوایی می‌تواند موجب مشکل شود که به این نوع کاهش شنوایی پیرگوشی می‌گویند.

• قرار گرفتن در معرض صدای بلند: صدای بلند ناشی از تجهیزات سنگین، اره‌های برقی و سلاح‌های گرم علت اصلی افت شنوایی مرتبط با سر و صدا هستند. دستگاه‌های قابل حمل ، مانند دستگاه‌های پخش موسیقی یا تبلت‌ها، در صورتی که به صورت طولانی مدت و با صدای بلند آهنگ پخش کنند، می‌توانند موجب از دست رفتن شنوایی شوند. وزوز گوش ناشی از مواجهه کوتاه مدت، مانند حضور در کنسرت با صدای بلند، معمولا از بین می‌رود، قرار گرفتن بلند مدت در معرض صدای بلند باعث آسیب دائمی گوش و قدرت شنوایی می‌شود. مواجهه طولانی مدت با صدای بلند می‌تواند به سلول‌های حسی مویی در گوش که موجب انتقال صدا به مغز می‌شوند، آسیب برساند. افرادی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند مانند کارگران کارخانه‌ها و کارگران ساختمانی، نوازندگان و سربازان در معرض خطر هستند.

• انسداد ناشی از مواد مترشحه‌ی گوش (موم گوش): موم مترشحه از گوش باعث محافظت از کانال گوش با به دام انداختن گرد و غبار و کاهش رشد باکتری‌ها می‌شود. هنگامی که حجم زیادی از موم‌ها تجمع یابند، به راحتی نمی‌توان آن‌ها را پاک کرد و باعث کاهش شنوایی یا تحریک پرده گوش می‌شود که نهایتا می‌تواند منجر به آن شود.

• تغییرات استخوان گوش: اتواسکلروز یا رشد غیرطبیعی و تدریجی استخوان رکابی در گوش میانی که یک بیماری ارثی است و در افراد یک خانواده بیشتر دیده می‌شود، باعث کاهش شنوایی و این مشکل می‌شود.

---

علل کمتر شایع وزوز گوش

• بیماری مینیر: وزوز گوش می‌تواند شاخص اولیه بیماری مینیر باشد. مینیر اختلال گوش داخلی است که فشار غیرطبیعی مایع درون گوش موجب بیماری مینیر می‌شود.

• اختلالات مفصل گیجگاهی فکی: مشکلات مفصل گیجگاهی فکی ( مفصلی که در دو طرف سر در جلوی گوش، محل اتصال فک پایین با جمجمه قرار دارد) می‌تواند باعث آن شود.

• آسیب‌های سر یا گردن: ضربه و آسیب به سر و گردن می‌تواند بر گوش داخلی، اعصاب گوش یا عملکرد مغز مرتبط با شنوایی تأثیر بگذارد. به طور کلی مشخصه چنین آسیب‌هایی وزوز گوش یک طرفه است.

• نوروم آکوستیک (تومور عصب شنوایی): توموری خوش‌خیم ایجاد شده بر روی عصب جمجمه‌ای یا عصب کرانیال که از مغز به گوش داخلی می‌رسد و باعث حفظ تعادل و شنوایی می‌شود. همچنین شوانوم وستیبولار (تومور دهلیزی سلول‌های شوان) نامیده می‌شود. این حالت عموما باعث ایجاد وزوز فقط در یک گوش می‌شود.

• اختلالات عروق خونی مرتبط با وزوز گوش: در موارد نادر، ناشی از اختلالات عروق خونی است. این نوع را وزوز گوش ضربانی می‌نامند.علل آن عبارتند از:

• آترواسکلروز: با افزایش سن و افزایش کلسترول و سایر رسوبات، عروق خونی اصلی نزدیک گوش میانی و درونی، انعطاف پذیری خود را از دست می‌دهند(کاهش قدرت انقباض و انبساط در برابر خون ارسالی با هر ضربان قلب)که باعث می‌شود جریان خون فشارنده شود و شدت آن نیز بیشتر شود و گوش این ضربات را راحت تر تشخیص می‌دهد. این نوع در هر دو گوش شنیده‌می‌شود.

• تومورهای سر و گردن: تومورهایی که روی عروق خونی در سر یا گردن فشار می‌آورند، می‌توانند موجب این مشکل و سایرعلائم شوند.

• فشار خون بالا: فشار خون بالا و عوامل افزایش فشار خون، مانند استرس، الکل و کافئین باعث افزایش آن می‌شوند.

• جریان آشفته خون: باریک شدن یا پیچ‌خوردن شریان گردن (شریان کاروتید) یا ورید گردن (ورید ژاگولار) می‌تواند موجب جریان خون متلاطم و غیر طبیعی شود و نهایتا منجر به این مشکل شود.

• ناهنجاری مویرگ‌ها: وضعیتی که به نام ناهنجاری مویرگ‌های شریانی-وریدی نامیده‌می‌شود. ارتباط غیر طبیعی بین شریان‌ها و وریدها می‌تواند منجر به این مشکل شود. این نوع معمولا در یک گوش اتفاق می‌افتد.

---

داروهایی با عوارض وزوز گوش

تعدادی از داروها ممکن است موجب ایجاد یا تشدید صدا در گوش مانند صدای باد در گوش شوند. به طور کلی، دوز بالای این داروها، این مشکل را بدتر می‌کند. اغلب سر و صدای ناخواسته هنگامی که استفاده از این داروها را متوقف کنید از بین می‌رود. داروهای شناخته شده‌ی موثر در ایجاد یا تشدید آن عبارتند از:

• آنتی بیوتیک‌ها، از جمله پلی میکسین بی، اریترومایسین، وانکومایسین و نئومایسین
• داروهای ضد سرطان شامل مکلورتامین و وین کریستین
• داروهای ادرار آور (دیورتیک ها) مانند بومتانید، اتاکرینیک اسید یا فروزماید
• داروی کویینین که برای درمان مالاریا یا سایر بیماری‌ها استفاده می‌شود.
• بعضی از داروهای ضد افسردگی ممکن است موجب این مشکل شود.
• آسپرین در دوزهای غیر رایج بالا (معمولا ۱۲عدد و یا بیشتر در روز)

---

عوامل خطر وزوز گوش

وزوز و زنگ زدن گوش می‌تواند برای هر شخصی اتفاق بیفتد. اما برخی عوامل وجود دارند که خطر آن را افزایش می‌دهند. مهم‌ترین عوامل خطر عبارتند از:

• قرارگرفتن در معرض صدای بلند: افرادی که شغل آن‌ها ایجاب می‌کند که هرروزه صداهای بلند بشنوند، بیشتر در معرض کم‌شنوایی قرار دارند. افرادی مانند کارگران ساختمان، نوازندگان و سربازان باید هر روز صدای ابزارآلات و تجهیزات ساختمانی، صدای بلند اسپیکرها و صدای سلاح‌های گرم را بشنوند.
• سن: تعداد رشته‌های عصبی فعال در گوش با گذشت زمان کاهش پیدا می‌کند. این موضوع باعث اختلال در شنوایی شده و با علائمی مانند وزوز گوش همراه است.
• جنسیت: این عارضه در مردان نسبت به زنان بیشتر شایع است.
• مصرف دخانیات و الکل: این عارضه در افراد سیگاری بیشتر مشاهده می‌شود. همچنین مصرف الکل احتمال ایجاد این مشکل را بیشتر می‌کند.
• برخی چالش‌های سلامتی: چاقی، فشارخون بالا، مشکلات قلبی عروقی و سابقه آرتریت احتمال وزوز و زنگ زدن گوش را بیشتر می‌کنند.

---

عوارض وزوز گوش

وجود این عارضه ایجاد صداهایی مانند صدای باد در گوش یا زنگ زدن می‌تواند به‌مرور بر زندگی شخص تاثیر بگذارد. بسیاری از افرادی که با این مشکل به‌صورت حاد روبرو هستند، احتمالا دچار عوارض زیر می‌شوند.

• خستگی
• فشار
• مشکلات خواب
• مشکل در تمرکز
• مشکلات حافظه
• افسردگی
• اضطراب و تحریک‌پذیری
• سردرد
• مشکلات کار و زندگی شخصی

---

تشخیص وزوز گوش

معمولا پزشک باتوجه‌به علائمی که تجربه می‌کنید، این عارضه را تشخیص می‌دهد. اما گاهی متخصص برای فهمیدن علت وزوز گوش و بیماری زمینه‌ای آزمایش‌ها و معایناتی را توصیه می‌کند. ابتدا متخصص سابقه پزشکی شما را بررسی کرده و پس از معاینه گوش و سر و گردن ممکن است آزمایشات زیر را توصیه کند.

• معاینه شنوایی (شنوایی‌شناسی): برای انجام این آزمایش باید در یک اتاق عایق صدا بنشینید. از طریق هدفون صداهای خاصی پخش شده و شما باید اعلام کنید که صدایی می‌شنوید یا نه. باتوجه‌به پاسخ‌های شما مشخص می‌شود، سلامت گوش نسبت به سنتان طبیعی است یا نه. ممکن است دلیل وزوز گوش اختلالی در شنوایی شما باشد.
• انجام حرکاتی خاص: ممکن است پزشک حالت‌های مختلفی را بخواهد تا انجام دهید. به‌عنوان‌مثال بگوید، چشمانتان را حرکت دهید، دست و پاها را حرکت دهید یا فک را باز و بسته کنید. اگر وزوز تغییر کند یا بدتر شود، احتمالا اختلال زمینه‌ای تشخیص داده می‌شود.
• تست تصویربرداری: گاهی برای تشخیص علت وزوز باید آزمایش‌هایی مانند ام‌آرآی یا سی‌تی‌اسکن انجام شود.
• آزمایش خون: گاهی باید مواردی مانند کم‌خونی، اختلالات تیروئید، بیماری قلبی یا کمبود ویتامین بررسی شود.

تشخیص وزوز گوش با بررسی علائم

زمانی که به پزشک مراجعه کرده‌اید، سعی کنید نوع صدایی که زمان وزوز گوش می‌شنوید، توضیح دهید. این صداها می‌توانند به پزشک کمک کنند تا علت زمینه‌ای را پیدا کند.

• صدای کلیک کردن: این نوع صدا ممکن است نشانه انقباضات ماهیچه‌ای داخل و اطراف گوش باشد.
• صدای نبض یا زمزمه کردن: این صدا معمولا مربوط به عروق خونی است و ممکن است نشانه فشارخون بالا باشد. ممکن است هنگام ورزش یا تغییر وضعیت متوجه این صدا شوید.
• صدای زنگ: ممکن است این صدا مربوط به انسداد کانال گوش، بیماری منیر یا سفت شدن استخوان گوش داخلی (اتو اسکلروز) باشد.
• صدای زنگ بلند: شایع‌ترین صدایی که افراد با مشکل وزوز و زنگ زدن گوش می‌شنوند، این صدا است. اغلب به علت قرارگرفتن در معرض صدای بلند، کاهش شنوایی یا استفاده از برخی داروها این حالت ایجاد می‌شود. نوروم آکوستیک یکی از دلایل شنیدن صدای زنگ در یک گوش با صدای بلند است.

---

درمان وزوز گوش

درمان این عارضه به علت ایجاد آن بستگی دارد. اگر علت آن یک بیماری زمینه‌ای باشد، باید برای درمان آن بیماری اقدامات لازم انجام شود. پزشک ممکن است هر یک از موارد زیر را برای درمان توصیه کند.

• شستشوی گوش: با حذف جرم گوش انسداد برطرف‌شده و ممکن است، صدای وزوز از بین برود.
• درمان بیماری عروق خونی: اگر علت وزوز شرایط نامناسب عروق خونی باشد، ممکن است به دارو، جراحی یا روش‌های درمانی دیگر نیاز باشد.
• سمعک: اگر علت این مشکل کم‌شنوایی ناشی از سروصدا یا افزایش سن باشد، استفاده از سمعک به بهبود شنوایی کمک می‌کند.
• تغییر دارو: اگر علت وزوز عوارض ناشی از مصرف داروی خاصی باشد، پزشک داروی دیگری جایگزین کرده یا مصرف آن را کاهش می‌دهد.

درمان‌های دیگری نیز وجود دارند که علائم این عارضه را کاهش می‌دهند. پزشک ممکن است از یک دستگاه الکترونیکی برای سرکوب صدا استفاده کند. این دستگاه‌ها عبارتند از:

• ماشین نویز سفید: این نوع دستگاه اغلب صدایی مانند بارش باران یا امواج اقیانوس تولید می‌کند و باعث کاهش وزوز می‌شود. از دستگاه نویز سفید با بلندگوهای بالشی می‌توان هنگام خواب استفاده کرد. وسایلی مانند پنکه، رطوبت‌گیر و تهویه هوا در اتاق صدای سفید تولید می‌کنند و برای کاهش وزوز موثر هستند.
• دستگاه پوشش‌دهنده: این نوع دستگاه شبیه به سمعک است و داخل گوش قرار می‌گیرد. صدای سفید مداوم به‌صورت کم‌رنگ تولید می‌کند.

قرص درمان وزوز گوش

برای درمان وزوز گوش هیچ دارویی وجود ندارد. اما برخی داروها می‌توانند به کاهش علائم یا عوارض این مشکل کمک کنند. گاهی پزشک برای درمان بیماری زمینه‌ای یا کمک به درمان اضطراب و افسردگی داروهایی تجویز می‌کند.

درمان وزوز گوش در طب سنتی

علاوه بر روش‌های ذکرشده برای درمان صدا در گوش چندین گزینه جایگزین یا مکمل وجود دارد که به بهبود این شرایط کمک می‌کنند. از جمله:

• سیر
• سرکه سیب
• چای زنجبیل
• روغن خردل
• خمیر ریحان

یکی از گیاهانی که در طب سنتی معتقدند برای درمان مشکلات گوش مفید است، گیاه دارویی جینگو بیلوبا نام دارد. اما مطالعات در مقیاس بزرگ این مورد را به اثبات نرسانده‌اند. همچنین گیاهان و مکمل‌های غذایی که حاوی ویتامین B12 هستند، توصیه می‌شوند. توجه داشته باشید که هیچ یک از این گزینه‌های درمانی توسط علم پشتیبانی نمی‌شود. به همین دلیل حتما پیش از مصرف آن‌ها با پزشک مشورت کنید.

درمان وزوز گوش با پیاز

یکی از مواردی که در طب سنتی برای درمان وزوز گوش توصیه می‌شود، آب پیاز است. پیاز خاصیت ضدباکتریایی دارد و می‌تواند عفونت را از بین ببرد. آب پیاز پخته‌شده را پس از خنک شدن داخل گوش بریزید. پنج دقیقه صبر کنید و سپس سر خود را کج کنید تا آب پیاز از گوش خارج شود.

در بسیاری از موارد، وزوز گوش ناشی از شرایطی است که نمی‌توان از آن پیشگیری کرد. با این حال، برخی اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به جلوگیری از انواع خاص وزوز گوش کمک کند.

---

پیشگیری از وزوز گوش

متاسفانه جلوگیری از این عارضه کار ساده‌ای نیست و در بیشتر موارد نمی‌توان از آن پیشگیری کرد. اما رعایت برخی موارد احتیاطی می‌تواند به جلوگیری از آن کمک کند.

• از محافظ شنوایی استفاده کنید. تا جای ممکن از محیط‌هایی با صدای زیاد دوری کنید. صدای زیاد به اعصاب گوش آسیب وارد کرده و باعث صدا در گوش و کم‌شنوایی می‌شود. اگر به‌خاطر شغل خود مجبور هستید، در مکان‌هایی با صدای زیاد باشید، حتما از محافظ شنوایی استفاده کنید.
• صدای موسیقی را کم کنید. هنگام استفاده از هدفون موزیک را با صدای بلند گوش ندهید. این کار باعث آسیب به گوش می‌شود.
• مراقب سلامت قلب و عروق خود باشید. وزوز و صدا در گوش گاهی مرتبط با چاقی و اختلالات عروق خونی است. با ورزش منظم و تغذیه سالم می‌توان به سلامت رگ‌های خونی کمک کرد.
• الکل، کافئین و نیکوتین را محدود کنید. مصرف زیاد این مواد، جریان خون را دچار مشکل می‌کند و باعث ایجاد مشکلاتی در گوش می‌شوند.  

---

سوالات متداول

برای درمان وزوز گوش به کدام دکتر مراجعه کنیم؟

اگر وزوز گوش باعث آزار و ناراحتی شما می‌شود به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

وزوز گوشی که پس از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی ایجاد شده‌باشد و به مدت یک هفته بهبود نیابد.

در موارد زیر سریعا به پزشک خود مراجعه نمایید:

• وزوز گوش ناگهانی یا بدون علت مشهود اتفاق بیفتد.
• وزوز گوش همراه با از‌دست‌دادن شنوایی یا سرگیجه باشد.

برای نوبت‌گیری از بهترین پزشکان گوش و حلق و بینی به وبسایت دکترتو مراجعه کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

 

منبع: mayoclinic

[adrotate group=”3″]