قرص اورژانسی چیست؟ بهترین زمان و چگونگی مصرف، عوارض و اشکال دارویی آن

همه چیز درباره نحوه مصرف قرص اورژانسی

آنچه در این مقاله می‌خوانید

قرص اورژانسی راهی برای پیشگیری از بارداری بعد از رابطه جنسی محافظت نشده است که باید در فاصله ۱۲۰ ساعت بعد از رابطه مصرف شود. این قرص ها نباید به طور منظم و طولانی مدت استفاده شوند، چرا که می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : ۱۱ دقیقه
همه چیز درباره نحوه مصرف قرص اورژانسی

قرص اورژانسی، روش خوراکی پیشگیری از بارداری است که از هورمون‌ها برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌کند و در ۹۹ درصد موارد موفق عمل کرده است. برخلاف سایر روش‌های کنترل بارداری مانند کاندوم، قرص اورژانسی از فرد در برابر عفونت‌های مقاربتی (STIs) محافظت نمی‌کند. بنابراین، برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی، باید همراه با قرص اورژانسی، از کاندوم نیز استفاده شود. قرص اورژانسی تنها در شرایط ضروری و به صورت موقت باید مصرف شود و نباید به جای روش‌های پیشگیری معمول از بارداری باشد. همچنین نحوه مصرف قرص اورژانسی باید تحت نظر پزشک باشد تا عوارض احتمالی آن کنترل گردد. در ادامه این مطلب از دکترتو با ما باشید تا با نحوه مصرف قرص اورژانسی بیشتر آشنا شوید. اما قبل از مصرف هر نوع قرص پیشگیری بهتر است با متخصص زنان یا مامایی مشورت کنید.

قرص اورژانسی چیست؟

قرص اورژانسی یک روش پیشگیری موقت برای جلوگیری از بارداری ناخواسته پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده یا موثر نبودن دیگر روش‌های پیشگیری است. این دارو معمولاً حاوی هورمون‌هایی مانند لوونورژسترول یا اولیپریستال است که با جلوگیری از تخمک‌گذاری یا لقاح عمل می‌کنند. قرص اورژانسی نباید به‌عنوان یک روش پیشگیری منظم استفاده شود و مصرف آن باید در سریع‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی انجام شود تا بیشترین تأثیر را داشته باشد.

عنوانتوضیحات
نام عمومی دارولوونورژسترول (Levonorgestrel) یا اولیپریستال (Ulipristal)
نام تجاریلونژیل (Lunelle)، اووسیز (Ovral)، الا وان (EllaOne)
نوع داروداروی هورمونی ضدبارداری اضطراری
فرمول شیمیایی– لوونورژسترول: C₂₁H₂₈O₂
– اولیپریستال: C₃₀H³⁷NO₄
دسته‌بندی بارداری– لوونورژسترول: دسته X (در بارداری منع مصرف دارد)
– اولیپریستال: دسته X
نیمه عمر– لوونورژسترول: حدود ۲۴ ساعت
– اولیپریستال: حدود ۳۲ ساعت
متابولیسم دارودر کبد، توسط آنزیم‌های CYP۳A۴ متابولیزه می‌شود
نحوه دفع دارواز طریق مدفوع و ادرار
بهترین شرایط نگهداریدر دمای کمتر از ۲۵ درجه سانتی‌گراد، دور از نور مستقیم و رطوبت
نحوه مصرف اشکال دارویی– به‌صورت تک‌دوز خوراکی
– در صورت استفراغ تا ۲ ساعت پس از مصرف، باید دوز تکرار شود
داروهای هم‌گروه– اتینیل استرادیول (Ethinyl Estradiol)
– میزوپروستول (Misoprostol)
– نوراتیندرون (Norethindrone)

نحوه مصرف قرص اورژانسی

قرص اورژانسی یکی از روش های جلوگیری از بارداری است. بهتر است هرچه سریع‌تر پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده، قرص اورژانسی را مصرف کنید. هرچه زودتر قرص استفاده شود، اثربخشی آن بیشتر خواهد بود. قرص را به صورت یک‌جا و در یک نوبت مصرف کنید. معمولا یک قرص یا دو قرص در یک دوز کافی است. یادتان باشد که قرص اورژانسی را نباید به طور مکرر یا بیش از یک بار در هر سیکل قاعدگی مصرف کرد چرا که مصرف بیش از حد می‌تواند عوارض جانبی شدیدی در پی داشته باشد. همواره توصیه می‌شود که برای مصرف این قرص، با پزشک متخصص زنان مشورت کنید تا دستورات صحیح را دریافت نمایید.

نحوه مصرف قرص اورژانسی
قرص اورژانسی باید در سریع‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده، طبق دستورالعمل دارو و با توجه به نوع تک‌دوز یا دودوزی آن مصرف شود.

۱. طریقه مصرف قرص اورژانسی تکی

قرص تنسی و لونژیل جزو قرص های اورژانسی تکی هستند که باید در فاصله ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی، اولین دوز قرص اورژانسی تکی و ۱۲ ساعت بعد، دوز دوم را استفاده کنید.

۲. نحوه مصرف قرص اورژانسی دو عددی

قرص اورژانسی دوتایی ، همان قرص اورژانسی لوونورژسترول ۷۵ است و همانطور که از نامش پیداست باید به صورت ۲ قرص با دوز ۰.۷۵ میلی‌گرم استفاده‌شود.

حداکثر ۷۲ ساعت پس از مقاربت، قرص اول را مصرف‌کنید و پس از گذشت ۱۲ ساعت، قرص دوم را مصرف‌کنید. قرص لوونورژسترول ۷۵ از نظر کارایی و اثر بخشی تفاوت خاصی با قرص لوونورژسترول ۱.۵ ندارد و صرفا نحوه مصرف این دو قرص با هم متفاوت است.

۳. نحوه مصرف قرص اورژانسی تنسی

درصورتی‌که کمتر از ۱۲ ساعت از رابطه‌جنسی محافظت‌نشده شما گذشته‌باشد، می‌توانید قرص اورژانسی دوتایی تنسی (۰.۷۵میلی‌گرم) را تهیه‌کنید و در دو نوبت مصرف‌کنید؛ اما اگر بیش‌از ۱۲ ساعت از مقاربت‌جنسی شما گذشته‌باشد، برای اثربخشی بیشتر باید یک قرص اورژانسی تنسی ۱.۵ تهیه و مصرف‌کنید. دقت‌کنید که قرص اورژانسی تنسی ۱.۵ تا ۷۲ ساعت پس‌از بارداری، بیشترین تاثیر ممکن را دارد و پس از ۷۲ ساعت اثربخشی آن کاهش‌می‌یابد.

۴. نحوه مصرف قرص اورژانسی ال دی

طریقه مصرف قرص ال دی بعد از رابطه به این صورت است که در فاصله ۷۲ ساعت بعد از برقراری رابطه جنسی پرخطر باید ۸ عدد قرص ال دی طی یک روز میل کنید. به منظور جلوگیری از بروز عوارضی مانند حالت تهوع یا استفراغ در اثر مصرف قرص اورژانسی ال دی، می‌توانید ۴ عدد قرص را در یک ساعت و ۴ عدد قرص بعدی را با فاصله ۱۲ ساعت بعد استفاده کنید.

۵. نحوه مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول

قرص اورژانسی لوونورژسترول از نوع یک عددی با دوز ۱.۵ میلی گرمی است که به‌صورت یک قرص واحد بعد از رابطه جنسی محافظت نشده مصرف می‌شود. پس از مصرف قرص اورژانسی لوونورژسترول، باید حداقل تا زمان شروع بعدی قاعدگی از روش‌های دیگر پیشگیری از بارداری استفاده کنید. 

۶. نحوه مصرف قرص اورژانسی ۷۵

نحوه مصرف قرص اورژانسی ۷۵ به این شکل است که اگر از رابطه جنسی پرخطر کمتر از ۱۲ ساعت گذشته باشد، یک قرص اورژانسی ۷۵ و ۱۲ ساعت بعد قرص دوم را میل کنید. در صورتی که از رابطه جنسی محافظت نشده‌تان بیشتر از ۱۲ ساعت گذشته باشد، یک قرص ۱.۵ یا دو قرص ۷۵ همزمان بخورید.

۷. طریقه مصرف قرص اورژانسی اووسیز ۱/۵

نحوه مصرف قرص اورژانسی اووسیز در شرایط مختلف عبارتست از: 

  1. اگر از زمان مقاربت محافظت نشده کمتر از ۱۲ ساعت گذشته باشد:
  • باید ابتدا یک قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی اووسیز مصرف شود.
  • سپس ۱۲ ساعت بعد، قرص دوم ۰.۷۵ میلی‌گرمی همراه با آب مصرف شود.
  1. اگر از زمان مقاربت محافظت نشده بیش از ۱۲ ساعت گذشته باشد:
  • هر دو قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی اووسیز باید به صورت یکجا و همزمان مصرف شوند.
  • یا می‌توان یک قرص ۱.۵ میلی‌گرمی اووسیز همراه با آب مصرف کرد.
  1. در دوران شیردهی:
  • دارو باید بلافاصله پس از آخرین وعده شیردهی مصرف شود.
  • پس از مصرف دارو، به مدت ۶ ساعت شیر باید با پمپ سینه کشیده و دور ریخته شود.

هرچقدر فاصله بین زمان مصرف قرص اورژانسی با رابطه جنسی محافظت نشده، کمتر باشد، میزان اثربخشی این قرص‌ها در جلوگیری از بارداری ناخواسته بیشتر می‌شود.

نمیدونی هر قرص اورژانسی رو چه زمانی باید مصرف کنی؟

از متخصص مشورت بگیر.

۸. طریقه مصرف قرص لونژیل ۷۵

قرص لوونورژسترل ۷۵ حاوی ۰.۷۵ میلی‌گرم لوونورژسترل است. این دارو درصورتی‌که حداکثر پس از ۱۲ ساعت بعد از رابطه جنسی محافظت‌نشده، مصرف‌شود، بیشترین اثربخشی را دارد. اولین دوز دارو را که با آب فراوان مصرف‌کنید، سپس ۱۲ ساعت تا مصرف دوز دوم صبر‌کنید.

برای اطلاع بیشتر از روش مصرف قرص لوونورژسترول یا نحوه مصرف قرص تنسی ۰/۷۵، به دکتر داروخانه یا مشاوره دارویی دکترتو مراجعه کنید.

اگر دوز دوم قرص اورژانسی فراموش شود، چه کنیم؟

ایا یه دونه قرص اورژانسی یدونه کافیه؟ قرص اورژانسی تک دوز یکبار مصرف می‌شود اما در صورتیکه مصرف قرص اورژانسی دوعددی (که به عنوان قرص صبح بعد از ظهر نیز شناخته می‌شود) را فراموش کردید، در سریع‌ترین زمان آن را مصرف کنید.

متن انگلیسی:
Emergency contraception pills are not ۱۰۰% effective in preventing pregnancy, even when taken within ۷۲ hours of intercourse.
ترجمه فارسی:
قرص‌های پیشگیری از بارداری اورژانسی حتی اگر بعد ۷۲ ساعت پس از مقاربت مصرف شوند، ۱۰۰% در پیشگیری از بارداری موثر نیستند.

به نقل از سایت emedicinehealth

تعداد مصرف قرص اورژانسی در ماه

نتایج مطالعات علمی توصیه می‌کنند که قرص اورژانسی تنها در موارد ضروری و یک‌بار در هر سیکل قاعدگی باید مصرف شود. مصرف بیش از یک ‌بار در هر سیکل قاعدگی یا استفاده مکرر و مداوم از این قرص‌های ضدبارداری اورژانسی مجاز نیست چرا که اثربخشی قرص اورژانسی با مصرف مکرر کاهش می‌یابد. به‌علاوه اینکه، مصرف بیش از حد باعث بروز عوارض جانبی شدید مانند اختلالات هورمونی، تغییرات چرخه قاعدگی و سایر عوارض گوارشی و عصبی خواهد شد.

استفاده مداوم از قرص اورژانسی به جای روش‌های پیشگیری مستمر، ممکن است خطرات بارداری ناخواسته را افزایش دهد. در مجموع، توصیه می‌شود که قرص اورژانسی تنها در مواقع ضروری و یک‌بار در هر سیکل قاعدگی استفاده شود. مصرف بیش از یک‌بار در ماه می‌تواند خطرناک باشد. در هر صورت، بهترین راه جلوگیری از بارداری ناخواسته، استفاده از روش‌های پیشگیری مستمر مانند کاندوم یا قرص ضد بارداری است.

متن انگلیسی:
Ella (ulipristal acetate) should only be taken one time during your menstrual cycle. Plan B (levonorgestrel) pills can be taken as many times as necessary per menstrual cycle. But you shouldn’t take Plan B pills if you’ve taken Ella since your last period
ترجمه متن:
الا (اولیپریستال استات) فقط باید یک بار در طول چرخه قاعدگی مصرف شود. قرص‌های پلن بی (لوونورژسترول) را می‌توان به تعداد دفعات لازم در هر سیکل قاعدگی مصرف کرد. اما اگر از آخرین دوره قاعدگی الا مصرف کرده‌اید، نباید قرص پلن بی مصرف کنید.

healthline

مصرف زیاد قرص اورژانسی

مصرف زیاد و مکرر قرص اورژانسی توصیه نمی‌شود و می‌تواند عوارض خطرناکی داشته باشد. برخی از خطراتی که مصرف زیاد قرص اورژانسی برای خانم‌ها ایجاد کرده عبارتند از: 

  1. با مصرف مکرر قرص اورژانسی، اثربخشی آن به تدریج کاهش می‌یابد. در نتیجه، ریسک بارداری ناخواسته افزایش می‌یابد.
  2. مصرف زیاد و مداوم می‌تواند باعث بروز عوارض جانبی شدیدی مانند اختلالات هورمونی، تغییرات نامنظم قاعدگی، تهوع، استفراغ، سردرد و حتی عوارض کبدی یا کلیوی شود.
  3. باعث اختلال در چرخه طبیعی قاعدگی شده و موجب پریود نامنظم می‌شود.
  4. در صورت مصرف زیاد قرص اورژانسی به جای روش‌های پیشگیری مداوم، خطر بارداری ناخواسته افزایش می‌یابد.
مصرف زیاد قرص اورژانسی
مصرف مکرر قرص اورژانسی می‌تواند باعث اختلال در چرخه قاعدگی و کاهش اثربخشی آن شود.

تفاوت قرص اورژانسی تکی با دوتایی چیست؟

قرص اورژانسی تکی حاوی ۱.۵ میلی‌گرم لوونورژسترول در یک دوز واحد است و تنها یک‌بار مصرف می‌شود. این قرص باید در کمتر از ۷۲ ساعت پس از رابطه محافظت‌نشده مصرف شود و هرچه زودتر استفاده شود، اثربخشی بیشتری خواهد داشت. قرص تکی به دلیل ساده‌تر بودن روش مصرف و کاهش احتمال فراموشی دوز دوم، معمولاً ترجیح داده می‌شود.

در مقابل، قرص اورژانسی دوتایی شامل دو قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی لوونورژسترول است. قرص اول باید بلافاصله پس از رابطه و قرص دوم ۱۲ ساعت بعد مصرف شود. در صورت فراموشی مصرف قرص دوم، اثربخشی این روش کاهش پیدا می‌کند. از نظر عملکرد و اثربخشی کلی، هر دو نوع قرص تقریباً یکسان عمل می‌کنند، اما قرص تکی به دلیل سهولت در مصرف، گزینه محبوب‌تری است.

تفاوت قرص اورژانسی تکی با دوتایی چیست؟
قرص اورژانسی تکی یک‌باره مصرف می‌شود، اما قرص اورژانسی دوتایی در دو دوز با فاصله ۱۲ ساعت مصرف می‌شود.

قرص اورژانسی با چه داروهایی تداخل دارد؟

قرص اورژانسی می‌تواند با برخی داروها تداخل داشته باشد و این تداخل ممکن است اثربخشی قرص را کاهش دهد. برخی داروها با تأثیر بر آنزیم‌های کبدی (به‌خصوص آنزیم CYP۳A۴)، سرعت تجزیه و دفع هورمون‌های موجود در قرص اورژانسی را افزایش می‌دهند و در نتیجه باعث می‌شوند که قرص به‌خوبی عمل نکند. داروهای تداخل‌کننده با قرص اورژانسی:

  1. داروهای ضدتشنج: مانند فنی‌توئین (Phenytoin)، کاربامازپین (Carbamazepine) و فنوباربیتال (Phenobarbital)
  2. داروهای ضد HIV: مانند اریترومایسین (Erythromycin) و افاویرنز (Efavirenz)
  3. آنتی‌بیوتیک‌ها: مانند ریفامپین (Rifampin) و ریفابوتین (Rifabutin)
  4. داروهای گیاهی: مانند عصاره گیاه خار مریم (St. John’s Wort)
  5. داروهای خاص برای سل: مانند ریفامپیسین (Rifampicin)

بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی

هر چقدر فاصله رابطه جنسی پرخطر و مصرف قرص کمتر باشد، اثربخشی بهتر و احتمال بارداری کمتر می‌شود. بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی ترجیحا ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی بدون محافظ است. اگر فرد شک دارد که ممکن است باردار شده باشد، بهتر است هر چه سریع‌تر قرص اورژانسی را مصرف کند. به طور کلی، سریع‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی بدون محافظت بهترین زمان برای مصرف قرص اورژانسی است. این قرص باید فقط در موارد ضروری و یک‌بار در هر سیکل قاعدگی مصرف شود. استفاده های مکرر می‌تواند عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد.

نوع قرص اورژانسیمصرف
لوونورژسترول (Plan B, Next Choice)یک قرص، به محض امکان، اما حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی بدون محافظت.
اولیپریستال استات (Ella)یک قرص، به محض امکان، اما حداکثر تا ۱۲۰ ساعت پس از رابطه جنسی بدون محافظت.
ترکیبی (حاوی استروژن و پروژسترون)دو قرص، با فاصله ۱۲ ساعت. اولین قرص باید در اسرع وقت مصرف شود، اما حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی بدون محافظت.
مقایسه نحوه مصرف قرص های اورژانسی مختلف

۱. مصرف قرص اورژانسی بعد از رابطه

مصرف قرص اورژانسی بعد از رابطه جنسی محافظت نشده باید در سریع‌ترین زمان ممکن و نهایت ۳ روز بعد از رابطه پرخطر باشد تا از بارداری ناخواسته جلوگیری کند. قرص اورژانسی ممکن است تا ۵ روز بعد از رابطه جنسی بدون محافظت هم موثر باشد، اما اثربخشی آن با گذشت زمان کاهش می‌یابد. بنابراین هرچه سریع‌تر مصرف شود، بهتر است.

اگر بیش از ۵ روز از رابطه جنسی پرخطر گذشته باشد، قرص اورژانسی دیگر موثر نیست و استفاده از آن توصیه نمی‌شود. در این موارد باید با پزشک مشورت کنید. 

۲. مصرف قرص اورژانسی در شیردهی

قرص اورژانسی برای زنان شیرده نیز مصرف می‌شود و تاثیری بر تولید و کیفیت شیر مادر ندارد و می‌تواند در صورت نیاز بدون نگرانی استفاده شود. با این حال، بهتر است مصرف آن در این دوران با مشورت پزشک متخصص انجام گیرد تا عوارض احتمالی کاهش یابد.

۳. مصرف قرص اورژانسی در دوران قاعدگی

قرص اورژانسی را می‌توان در طول دوران قاعدگی مصرف کرد و تاثیر منفی بر چرخه قاعدگی ندارد. با این حال، برخی زنان ممکن است در این دوران عوارض جانبی بیشتری مانند تاخیر در شروع قاعدگی یا لکه‌بینی را تجربه کنند. البته یادتان باشد که قرص اورژانسی در طول چرخه قاعدگی فقط یک بار قابل استفاده است و در کل سال بیشتر از ۲ یا ۳ بار نباید از قرص اورژانسی برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید.

بعد از مصرف قرص پیشگیری خونریزی غیرطبیعی داشتی؟ از متخصص مشاوره بگیر.

مصرف قرص اورژانسی در روز سوم قاعدگی

در روز سوم قاعدگی، امکان حاملگی بعد از رابطه جنسی پرخطر وجود ندارد و نیازی به مصرف قرص اورژانسی نیست.

مصرف قرص اورژانسی در روز پنجم قاعدگی

قرص های اورژانسی باید با فاصله ۷۲ ساعت بعد رابطه جنسی نامطمئن مصرف شوند. 

مصرف قرص اورژانسی در روز ششم قاعدگی

قرص های ضدبارداری اورژانسی را می‌توانید در هر روز از قاعدگی مصرف کنید.

۴. مصرف قرص اورژانسی در زمان تخمک گذاری

مصرف قرص اورژانسی بلافاصله بعد از رابطه جنسی نامطمئن دست کم تا ۳ روز بعد، می‌تواند تخمک‌گذاری را متوقف کند، اما اگر رابطه جنسی در زمان تخمک گذاری یا بعد تخمک گذاری و در طول پنجره باروری باشد، مصرف قرص اورژانسی تاثیری نخواهد داشت. یعنی اگر بدن شروع به تخمک‌گذاری کرده باشد، دیگر قرص های اورژانسی جواب نمی‌دهند. به همین دلیل است که زمان‌بندی اهمیت زیادی در مصرف این قرص‌ها دارد. 

متن انگلیسی:
They have no effect during or after ovulation. If you’ve ovulated in the last ۲۴ hours, the morning-after pill will have no effect. If it’s been over ۲۴ hours since you ovulated, the morning-after pill will not be effective, but your chance of getting pregnant is lower
ترجمه متن:
قرص اورژانسی هیچ تاثیری در طول یا بعد از تخمک‌گذاری ندارند. اگر در ۲۴ ساعت گذشته تخمک‌گذاری کرده‌اید، قرص صبح روز بعد هیچ تاثیری نخواهد داشت. اگر بیش از ۲۴ ساعت از تخمک‌گذاری شما گذشته باشد، قرص صبح روز بعد موثر نخواهد بود، اما احتمال بارداری شما کمتر است.

juliecare

قرص اورژانسی را باید ناشتا خورد؟

قرص اورژانسی را همراه با غذا مصرف کنید. می‌توانید نیم ساعت قبل دوز اول قرص اورژانسی، داروهای ضدتهوع بخورید.

شکل ها و اسامی رایج قرص اورژانسی

قرص‌های اورژانسی در اشکال و دوزهای متنوعی تولید و عرضه می‌شوند تا بتوانند نیازهای متفاوت افراد را در شرایط اضطراری برآورده کنند. هر شکل دارویی ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد و پزشک یا مشاور دارویی بر اساس شرایط فردی، زمان سپری‌شده از رابطه جنسی و وضعیت سلامت بیمار، نوع مناسب را توصیه می‌کند. این تنوع به افراد این امکان را می‌دهد تا متناسب با شرایط جسمی و فوریت موقعیت، بهترین گزینه را انتخاب کنند. درک صحیح از نحوه مصرف، زمان‌بندی دقیق و دوز مناسب در هر شکل دارویی، تأثیر مستقیمی بر اثربخشی پیشگیری و کاهش عوارض قرص اورژانسی احتمالی دارد.

نام عمومی دارونام تجاری (برند)ماده مؤثرهشکل داروییدوز رایج
لوونورژستروللونژیل (Lunelle)لوونورژسترولقرص۱.۵ میلی‌گرم (تک‌دوز)
اووسیز (Ovral)لوونورژسترولقرص۰.۷۵ میلی‌گرم (دو دوز)
پُستینور (Postinor)لوونورژسترولقرص۱.۵ میلی‌گرم (تک‌دوز)
اولیپریستالاِلا وان (EllaOne)اولیپریستالقرص۳۰ میلی‌گرم (تک‌دوز)
اتینیل استرادیول + لوونورژسترولتری‌فازیک (TriPhasic)لوونورژسترول + استروژنقرصمتغیر (طبق دستور پزشک)
میزوپروستولسیتوتک (Cytotec)میزوپروستولقرصمتغیر (طبق دستور پزشک)

از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده؟

برای اطمینان از اینکه قرص اورژانسی ضدبارداری اثر کرده است، باید به زمان قاعدگی بعدی توجه کنید. اگر قاعدگی در موعد مقرر یا با تأخیری کمتر از یک هفته رخ دهد، به‌احتمال زیاد قرص مؤثر بوده است. همچنین، عدم وجود علائم اولیه بارداری مانند حالت تهوع شدید، حساسیت سینه‌ها و خستگی مفرط می‌تواند نشانه خوبی باشد. درصورتی‌که قاعدگی شما بیش از یک هفته به تأخیر افتاد یا علائم مشکوک بارداری داشتید، بهتر است تست بارداری خانگی انجام دهید یا به یک پزشک متخصص زنان مراجعه کنید تا وضعیت شما به‌طور دقیق بررسی شود.

در چه صورت قرص اورژانسی اثر نمی کند؟

قرص اورژانسی ضدبارداری در شرایط خاصی ممکن است اثربخشی لازم را نداشته باشد و منجر به پیشگیری از بارداری نشود. این قرص‌ها برای استفاده در مواقع اضطراری طراحی شده‌اند و اثربخشی آن‌ها به زمان مصرف، وضعیت بدنی فرد و شرایط خاص پزشکی بستگی دارد. در ادامه به مهم‌ترین دلایل شکست قرص اورژانسی اشاره می‌کنیم:

  1. تأخیر در مصرف: هرچه زمان بیشتری از رابطه جنسی محافظت‌نشده بگذرد، اثربخشی قرص کاهش می‌یابد. بهترین زمان مصرف در ۲۴ ساعت اول است و پس از ۷۲ ساعت (لوونورژسترول) یا ۱۲۰ ساعت (اولیپریستال) اثربخشی به‌شدت کاهش می‌یابد.
  2. استفراغ پس از مصرف: اگر تا ۲ ساعت پس از مصرف قرص اورژانسی استفراغ کنید، دارو جذب بدن نمی‌شود و نیاز به مصرف مجدد دارید.
  3. شاخص توده بدنی (BMI) بالا: افرادی که BMI بالاتر از ۳۰ دارند، ممکن است اثربخشی کمتری از قرص‌های اورژانسی مشاهده کنند.
  4. تداخل دارویی: مصرف هم‌زمان قرص‌های اورژانسی با داروهایی مانند ضدتشنج‌ها، داروهای ضد HIV، برخی آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند ریفامپین) و گیاهانی مانند خار مریم می‌تواند اثر قرص را کاهش دهد.
  5. زمان تخمک‌گذاری: اگر رابطه جنسی در زمان نزدیک به تخمک‌گذاری رخ دهد، احتمال شکست قرص افزایش می‌یابد؛ زیرا این داروها بیشتر در جلوگیری از تخمک‌گذاری مؤثر هستند.
  6. مصرف نادرست دارو: عدم مصرف کامل دوز یا پیروی نکردن از دستورالعمل مصرف می‌تواند اثربخشی دارو را کاهش دهد.
پزشکان پیشنهادی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

قرص های اورژانسی نوعی قرص پیشگیری از حاملگی هستند که باید در فاصله حداکثر ۷۲ ساعت بعد از روابط جنسی محافظت نشده بدون کاندوم مصرف شوند تا اثرگذار باشند. یادتان باشد که اگر باردار شده باشید، دیگر مصرف قرص های اورژانسی فایده‌ای ندارد. هرچقدر فاصله بین مصرف این قرص‌ها و رابطه جنسی پرخطر کمتر باشد، میزان موفقیت آن در پیشگیری از حاملگی هم بالاتر می‌رود. معمولا ۳ تا ۵ روز بعد از یک رابطه جنسی پرخطر و بدون محافظ فرصت دارید تا با این قرص های اورژانسی مانع از بارداری شوید. بهتر است به منظور دریافت بهترین نتیجه و تاثیرگذاری درباره نحوه مصرف قرص اورژانسی با دکتر متخصص زنان یا دکتر مامایی مشورت نمایید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

پریود پس از مصرف قرص اورژانسی معمولاً در زمان معمول خود رخ می‌دهد، اما ممکن است ۱ تا ۷ روز زودتر یا دیرتر شود. انتظار می‌رود قاعدگی تا ۷ تا ۱۰ روز پس از مصرف قرص آغاز شود و حتی تا ۲ هفته تأخیر نیز طبیعی تلقی می‌شود. برخی زنان ممکن است دچار لکه‌بینی یا خونریزی شدید (منوراژی) شوند که از عوارض جانبی شایع قرص‌های اورژانسی است. در صورت تأخیر بیش از ۲ هفته، بهتر است تست بارداری انجام شود.

روال معمول مصرف قرص‌های اورژانسی نهایت سالی دو تا سه سال است و بیشتر از این میزان اثر منفی بر سلامت جسم خانم‌ها می‌گذارد. این قرص‌ها برای مواقعی که رابطه جنسی محافظت نشده دارید یا کاندوم حین رابطه پاره شود، می‌توانید از قرص‌های اورژانسی جلوگیری از بارداری ناخواسته کمک بگیرید.

قرص اورژانسی به دلیل تغییرات ناگهانی در سطح هورمون‌ها باعث اختلال در چرخه قاعدگی طبیعی می‌شود. این تغییرات می‌توانند منجر به خونریزی‌های نامنظم یا لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی شوند که معمولاً موقتی و بی‌خطر هستند.

مصرف قرص اورژانسی معمولاً نیاز به نسخه پزشک ندارد و می‌توان آن را مستقیماً از داروخانه تهیه کرد. بااین‌حال، در موارد خاص مانند مصرف داروهای تداخل‌کننده، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای یا عدم اطمینان از نحوه مصرف، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

امتیاز شما به مقاله:
(۴.۴از۵)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره نحوه مصرف قرص اورژانسی

  1. M گفت:

    سلام
    من اذر ماه سقط انجام دادم بارداری ناخاسته داشتم و خونریزی من ۱۲دی تموم شد ک فردای اونروز من رابطه داشتم و قرص خوردم
    یک هفته بعد دوروز خونریزی کردم ب صورت شدید و دیگه خونریزی نداشتم و باردار نبودم
    امروز رابطه داشتم و بعد رابطه سریع قرص تهیه کردم و مصرف کردم امکان بارداری هست؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! با توجه به اینکه پس از رابطه سریعاً قرص اورژانسی مصرف کرده‌اید، احتمال بارداری کم است. این قرص به طور معمول اگر ظرف ۷۲ ساعت پس از رابطه مصرف شود، می‌تواند از بارداری جلوگیری کند. اما چون شرایط شما خاص است (شامل سقط و خونریزی‌های متوالی)، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید تا وضعیت شما دقیق‌تر ارزیابی شود.
      سونوگرافی ضروری است
      متخصص زنان و زایمان

  2. مریم گفت:

    سلام من نزدیکی داشتم و یه دونه قرص خوردم همون روزش اما پریود نشدم و بیبی چت زدم دو بار مثبت بود یعنی حامله ام؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام،
      اگر بیبی چک دو بار مثبت بوده، احتمال بارداری بسیار زیاد است، حتی با مصرف قرص اورژانسی. برای اطمینان بیشتر، آزمایش خون بارداری (Beta HCG) انجام دهید و با پزشک مشورت کنید.

  3. مریم گفت:

    سلام من نزدیکی داشتم و یه دونه قرص خوردم همون روزش اما پریود نشدم و بیبی چت زدم دو بار مثبت بود یعنی حامله ام؟

  4. ناشناس گفت:

    سلام .
    من یک روز بعد از دوره پریودی رابطه پرخطر داشتم بلافاصله قرص اورژانسی خوردم میخاستم بدونم میتونم بلافاصله بعد از پریودی مجدد برا کاهش خونریزی و دوره پریودی از ال دی مصرف کنم . مشکلی پیش نمیاد ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      مصرف قرص‌های ال دی برای کاهش خونریزی و تنظیم دوره پریودی ممکن است مفید باشد، اما توصیه می‌شود که ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. مصرف قرص‌های اورژانسی بلافاصله بعد از رابطه پرخطر و سپس شروع به مصرف قرص‌های ال دی ممکن است منجر به تغییرات هورمونی و اثرات جانبی شود.

  5. لاله گفت:

    سلام من حدود نیم ساعت تا چهل دقیقه بعد از رابطه یک قرص اورژانسی تک دوز ۱.۵ مصرف کردم
    لازمه حتما دو دوز ۷۵.۰ مصرف بشه؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! اگر شما یک دوز ۱.۵ میلی‌گرمی قرص اورژانسی مصرف کرده‌اید، معمولاً نیازی به مصرف دوز دوم نیست، مگر اینکه پزشک شما دستور خاصی داده باشد.

  6. لاله گفت:

    سلام وقت بخیر من حدود نیم ساعت تا چهل دقیقه بعد از رابطه قرص اورژانسی تکی ۱.۵ مصرف کردم
    کافیه؟ یا حتما باید دو دوز ۷۵.۰ خورده بشه

  7. نگار گفت:

    سلام وقت بخیر
    من با همسرم رابطه داشتم دو روز متوالی . روز اول مایع منی داخل ریخته نشد ولی از نظر پیشاب مطمئن نیستم . روز دوم قبل رابطه دو عدد اویسیز .۰.۷۵ مصرف کردم و نیم ساعت بعد رابطه داشتیم که داخل ریخته شد و دوز بعدی اویسیز را سرساعت مصرف کردم ‌. آیا احتمال بارداری هست؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام وقت بخیر،
      با توجه به استفاده صحیح از اویسیز (لوونورژسترل)، احتمال بارداری بسیار کم است، زیرا این قرص در جلوگیری از تخمک‌گذاری و لقاح بسیار مؤثر است. با این حال، هیچ روش پیشگیری صددرصد تضمینی نیست. برای اطمینان بیشتر، در صورت تأخیر در قاعدگی، تست بارداری انجام دهید.

  8. سارا گفت:

    من طبق دستور پزشکم برا پریودی نامنظم از ۱۶قاعدگی شروع کردم به خوردن قرص پروژسترون و‌۶تا رو کامل خوردم و دیروز رابطه محافظت نشده داشتم و قرص اورژانسی خوردم به خوردن پروژسترونام ادامه بدم یا نه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! در این شرایط بهتر است که ادامه مصرف قرص پروژسترون را طبق دستور پزشکتان ادامه دهید، مگر اینکه پزشک شما به شما توصیه دیگری کرده باشد. قرص اورژانسی تأثیری بر درمان پروژسترون ندارد

  9. Maryam.rk گفت:

    سلام من نیم ساعت بعد از رابطه قرص رو‌از داروخانه تهیه کردم که دو‌ دوز بود داروخانه گفت هر دوشو‌همزمان‌مصرف کن در حالی ک‌شک‌کردم برگشتم‌دوباره پرسیدم گفت با هم بخورش
    با توجه به گفته شما ک‌باید با فاصله مصرف بشه الان باید چیکار کنم؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اگر هر دو دوز را همزمان مصرف کرده‌اید، نگران نباشید، چون این موضوع خطرناک نیست، اما بهتر بود با فاصله زمانی مصرف می‌کردید. حالا که مصرف کرده‌اید، فقط باید صبر کنید تا اثرات دارو طی روزهای آینده مشخص شود

  10. ناشناس گفت:

    سلام کسی پاسخ روبده لطفااسترس دارم ،من قرص ۱/۵خوردم وشب بازپیشگیری نکردیم ایالازمه دوباره بخورم یانه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام! اگر شما قرص اورژانسی (مانند قرص پیشگیری از بارداری) ۱.۵ مصرف کرده‌اید و دوباره رابطه بدون پیشگیری داشتید، بسته به زمان گذشت از رابطه دوم، ممکن است نیاز به مصرف دوباره قرص اورژانسی باشد. معمولاً توصیه می‌شود که قرص اورژانسی حداکثر ظرف ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی بدون پیشگیری مصرف شود. اگر زمان گذشته بیشتر از ۷۲ ساعت است، اثربخشی آن کاهش می‌یابد.