فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
در میان انواع مختلف التهابهای ویروسی کبد، هپاتیت E کمتر شناخته شده اما از نظر بهداشت عمومی توجه به آن اهمیت زیادی دارد. این بیماری اغلب از طریق مصرف آب آلوده در مناطق با زیرساختهای بهداشتی ضعیف منتقل میشود و میتواند به صورت اپیدمی بروز کند. در کشورهای توسعهیافته، منبع آلودگی معمولاً گوشت خوک یا صدف خام است. بیشتر بیماران بدون درمان خاصی بهبود پیدا میکنند، اما در زنان باردار، سالمندان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف خطر نارسایی حاد کبد وجود دارد. علائم اولیه ممکن است شبیه سایر هپاتیتها باشد و شامل تب خفیف، تهوع، خستگی و زردی است. آگاهی از راههای انتقال و رعایت بهداشت فردی نقش مهمی در پیشگیری از گسترش این بیماری دارد. در این مطلب از دکترتو، با هپاتیت E و روشهای پیشگیری از آن آشنا میشوید.
هپاتیت e چیست؟
هپاتیت ای یک بیماری کبدی است که توسط ویروس هپاتیت E یا HEVایجاد میشود. hev در مدفوع یک شخص آلوده به ویروس یافت میگردد. وقتی کسی ندانسته ویروس را حتی به مقدار میکروسکوپی هضم (از طریق خوردن غذا) میکند، انتقال پیدا میکند. در کشورهای در حال توسعه، مردم اغلب هپاتیت E را از آب آشامیدنی آلوده به مدفوع افراد مبتلا به ویروس میگیرند.
مردم این نوع از بیماری هپاتیت را در کشورهای توسعهیافته پس از خوردن گوشت خوک خام یا نپخته، گوشت خوک، گوشت خوک وحشی یا صدف،میگیرند. در گذشته، بیشتر موارد در کشورهای توسعهیافته شامل افرادی بود که اخیرا به کشورهایی سفر کردهاند که هپاتیت E در آنها شایع است.

علائم هپاتیت E چیست؟
علائم هپاتیت ای میتواند شامل خستگی، اشتهای کم، درد شکم، تهوع و زردی باشد. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت E، به خصوص کودکان خردسال، هیچ نشانهای ندارند. به جز موارد نادر ابتلا به هپاتیت E مزمن در افراد دچار ضعف سیستم ایمنی، اغلب افراد به طور کامل از این بیماری بدون هیچ گونه مشکلی بهبود مییابند. در هنگام ایجاد بیماری، علائم و نشانه های هپاتیت E شبیه به دیگر هپاتیتهای ویروسی و بیماریهایی است که کبد را درگیر می کنند.
در بزرگسالان علائم معمولاً واضحتر از کودکان است و در زنان باردار میتواند شدیدتر باشد. بیماری اغلب خودبهخود درمان میشود اما در برخی افراد، به ویژه افراد دارای بیماریهای زمینهای یا باردار، خطر بروز عوارض بالا میرود. اگر چند علامت مانند تب خفیف، درد قسمت راست بالای شکم، ادرار تیره و زردی را با هم تجربه میکنید، لازم است سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا با آزمایشها، تشخیص قطعی داده شود. علائم هپاتیت E شامل موارد زیر است:
- تب
- خستگی
- بیاشتهایی
- تهوع
- استفراغ
- دل درد
- زردی
- ادرار تیره
- مدفوع بیرنگ
- درد مفصلی
چه مدت پس از قرار گرفتن در معرض هپاتیت e علائم نشان داده می شوند؟
دوره کمون هپاتیت E معمولاً بین ۲ تا ۸ هفته است و اغلب علائم در حدود ۵ تا ۶ هفته بعد از تماس ظاهر میشوند. این فاصله زمانی طولانی باعث میشود بیمار منبع آلودگی را بهخاطر نیاورد و تشخیص دیرتر انجام شود. در این بازه قبل از بروز علائم هم امکان دفع ویروس و انتقال به دیگران وجود دارد، بنابراین رعایت بهداشت فردی و غذایی در سفرها و شرایط اپیدمی اهمیت زیادی دارد.
| علامت | توضیح کوتاه | وضعیت در گروههای مختلف |
|---|---|---|
| تب | از علائم ذکرشده | در بزرگسالان واضحتر |
| خستگی | شایع | در بزرگسالان واضحتر |
| بیاشتهایی | در متن با «اشتهای کم» | در بزرگسالان واضحتر |
| درد شکم | بهصورت دلدرد ذکر شده | در بزرگسالان شدیدتر |
| تهوع | از علائم اصلی | در بزرگسالان شدیدتر |
| استفراغ | در فهرست علائم آمده | در بزرگسالان شدیدتر |
| زردی | علامت شاخص | در بزرگسالان و بارداری شدیدتر |
| ادرار تیره | ذکر شده | همه سنین |
| مدفوع بیرنگ | ذکر شده | همه سنین |
| درد مفصلی | در متن آمده | همه سنین |
| بدون علامت | در کودکان شایعتر | کودکان بیشتر بدون علامت |
چه مدت یک فرد آلوده به HEV بیمار است؟
مدت زمان به خصوصی برای عفونت HEV تعیین نشدهاست، اما دفع ویروس در مدفوع از یک هفته قبل از شروع علائم تا ۳۰ روز بعد از شروع زردی ادامه دارد. افراد تا زمانی که به عفونت مبتلا باشند به دفع ویروس ادامه میدهند. طول مدت بیماری در بیشتر افراد ۲ تا ۶ هفته است و سپس علائم بهتدریج فروکش میکند. خستگی و بیحالی ممکن است کمی طولانیتر بماند، اما زردی و اختلالات گوارشی معمولاً ظرف چند هفته برطرف میشود. اگر علائم بیش از این مدت ادامه داشت یا بدتر شد، باید احتمال عوارض و نیاز به ارزیابی بیشتر مطرح شود.
چه کسی به احتمال زیاد دچار عفونت HEV علامت دار می شود؟
بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیت E علائم عفونت حاد را ندارند. در کشورهای در حال توسعه، هپاتیت ای علامتدار معمولا در میان نوجوانان و جوانان رخ میدهد (به عنوان مثال، افراد ۱۵ تا ۴۴ ساله). زنان باردار با احتمال بیشتری دچار بیماریهای شدید از جمله هپاتیت برقآسا و مرگ میشوند.

علل بیماری هپاتیت E چیست؟
علت بیماری هپاتیت E عمدتاً نوشیدن آب آلوده یا غذای آلوده به ویروس است. این نوع هپاتیت شباهت زیادی به هپاتیت A دارد اما معمولاً در دوران بارداری بهویژه در سهماهه سوم خطرناکتر است. در اکثر موارد، بیماری خودبهخود برطرف میشود، اما در موارد شدید ممکن است منجر به نارسایی کبدی شود.
هپاتیت E در کشورهای در حال توسعه شایعتر است و شیوع آن معمولاً در پی سیل یا زلزله، زمانی که منابع آب آلوده میشوند، افزایش مییابد. رعایت بهداشت، نوشیدن آب سالم و پرهیز از مصرف غذاهای خام یا نیمپز میتواند از ابتلا به این نوع هپاتیت جلوگیری کند.
متن انگلیسی:
به نقل از: CDC
Most people recover fully from hepatitis E without any complications.
ترجمه فارسی:
بیشترِ افراد بدون هیچ عارضهای به طور کامل از هپاتیت E بهبود مییابند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به هپاتیت ای هستند؟
در کشورهای در حال توسعه، علائم بیماری هپاتیت نوع ای، بیشتر در میان بزرگسالان بالغ و جوانان (ردهی سنی ۱۵ تا ۴۴) نمود پیدا میکند. این ردهی سنی بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. زنان باردار نیز با احتمال بالاتری در مقایسه با سایرین میتوانند دچار علائم وخیم این بیماری شوند. وخامت بیماری میتوانند در این گروه منجر به نارسایی شدید کبدی و مرگ در روزها و هفتههای نخست ابتلا به بیماری شود.
ماسهای نزدیک فرد مبتلا به هپاتیت E معمولاً فقط به آموزش بهداشت، بررسی علائم و رعایت دقیق بهداشت آب و غذا نیاز دارند؛ واکسیناسیون روتین برای این افراد در اغلب کشورها توصیه یا الزامی نیست. در هپاتیت E، راه اصلی انتقال ویروس خوردن آب یا غذای آلوده (بهخصوص در مناطق با بهداشت ضعیف یا با مصرف گوشت و صدف نپخته) است؛ سرفه و عطسه نقشی در انتقال ندارند، اما اشتراک آب و غذای آلوده در محیطهای خانوادگی یا جمعی میتواند بیماری را منتقل کند.

راه های انتقال بیماری هپاتیت E
هپاتیت E که هپاتیت رودهای نیز نامیده میشود، تقریبا مشابه هپاتیت A بین افراد انتقال مییابد. راه های انتقال بیماری هپاتیت E مصرف آب یا غذای آلوده است. این ویروس همچنین به روش مدفوعی – دهانی گسترش مییابد. در کشورهای در حال توسعه، که در آن ژنوتیپهای ۱ و ۲ HEV غالب هستند، رایجترین منبع عفونت HEV، آب آشامیدنی آلوده است. در کشورهای توسعهیافته، موارد پراکنده ژنوتیپ ۳ HEV پس از مصرف گوشت خوک نپخته یا کمپختهشده یا گوزن دیده شدهاست. مصرف صدف یک عامل خطر در شیوع اخیری است که در میان مسافران کشتی کروز رخ دادهاست. ژنوتیپ ۴ HEV که در چین، تایوان و ژاپن شناسایی شدهاست نیز با انتقال مواد غذایی مرتبط است.
تشخیص هپاتیت e چگونه انجام می شود؟
از آنجا که موارد هپاتیت E از نظر بالینی قابل تشخیص از انواع دیگر هپاتیت حاد ویروسی نیستند، تشخیص تنها با آزمایش حضور آنتیبادی علیه HEV یا HEV RNA میتواند، تایید شود. هر دو آزمایش سرولوژی و اسید نوکلئیک برای آزمایش هپاتیت در دسترس هستند، اما سازمان غذا و داروی آمریکا آنها را تایید نکرده است. این تستها برای اهداف تحقیقاتی مورد استفاده قرار میگیرند، اما برخی از آزمایشگاههای تجاری از سنجشهای تجاری موجود از کشورهای دیگر استفاده میکنند. پزشک همچنین برای تشخیص هپاتیت ای آزمایش عملکرد کبد را هم تجویز میکند. این پنل آزمایش مجموعه تستهایی است که عملکرد کبد را از جنبههای مختلف میسنجند و اطلاعات ارزشمندی در اختیار پزشک قرار میدهند.
چه کسی باید برای هپاتیت E تست بدهد؟
عفونت HEV باید در هر فردی با علائم هپاتیت ویروسی در نظر گرفتهشود که از نظر آزمایشهای سرولوژیک هپاتیت A، هپاتیت B، هپاتیت C، دیگر ویروسهای آلودهکننده کبد و تمام علل دیگر آسیب حاد کبد منفی باشند. هر فرد علامتدار که به مناطقی که هپاتیت در آنها بومی است سفر میکند و یا از مناطق بومی هپاتیت به جای دیگری سفر کردهاست باید از نظر ابتلا به هپاتیت بررسی شود. شرححال مفصلی درباره مسافرت، منابع آب آشامیدنی، غذای نپخته و تماس با افراد مبتلا به زردی باید از این بیماران گرفتهشود تا در تشخیص بیماری کمککننده باشد.
درمان هپاتیت ای چیست؟
هپاتیت E معمولا به تنهایی و بدون درمان برطرف میشود. هیچ درمان ضدویروسی خاصی برای هپاتیت حاد E وجود ندارد. اگر سیستم ایمنی شما ضعیف است و به هپاتیت E مزمن مبتلا هستید، ممکن است پزشک شما را با داروهای ضدویروسی مانند ریباویرین یا درمانهایی که سیستم ایمنی را تقویت میکنند، مانند اینترفرون درمان کند.
- استراحت کنند
- مواد غذایی و مایعات کافی دریافت کنند
- از الکل اجتناب کنند
- قبل از مصرف هر گونه دارو (به خصوص استامینوفن) که میتواند به کبد آسیب برساند، با پزشک خود مشورت کنند.
- در صورت لزوم در بیمارستان بستری شوند

با راه های درمان هپاتیت آشنا شوید.
آیا هپاتیت e خطرناک است؟
بیشتر افراد مبتلا به هپاتیت ای به طور کامل بهبود مییابند. در طول شیوع هپاتیت ای، نرخ کلی مرگ و میر در حدود ۱% بوده است. با این حال، برای زنان باردار، هپاتیت E میتواند یک بیماری جدی باشد و مرگ و میر در بین زنان باردار در سهماهه سوم بارداری به ۱۰ تا ۳۰ درصد میرسد. هپاتیت E همچنین میتواند تهدید جدی برای سلامت افراد مبتلا به بیماریهای مزمن کبدی و دریافتکنندگان پیوند اعضایی باشد که درمانهای سرکوبکننده سیستم ایمنی دریافت میکنند و میتواند منجر به مرگ و بیماری حاد کبدی گردد. سیروز کبد و سرطان کبد از این دسته بیماریها هستند.
پیشگیری از هپاتیت e ممکن است؟
یکی از مهمترین راه های پیشگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت E رعایت بهداشت و در دسترس داشتن آب آشامیدنی سالم است. موارد زیر میتواند در پیشگیری از هپاتیت ای موثر باشد:
- افرادی که به کشورهای در حال توسعه سفر میکنند، میتوانند با پرهیز از نوشیدن آبهای ناسالم خطر ابتلا به ویروس هپاتیت E را کاهش دهند
- جوشاندن و کلرزنی آب، HEV را غیرفعال خواهد کرد
- اجتناب از مصرف گوشت خوک و گوشت خوک خام میتواند خطر انتقال هپاتیت E را کاهش دهد
- ایمونوگلوبولین در جلوگیری از هپاتیت ای موثر نیست
- برای جلوگیری از گسترش و انتقال بیماری، خودداری از استفادهی مشترک از وسایل شخصی مانند ریش تراش و مسواک توصیه میشود
- سوزن استفادهشده توسط فرد بیمار به هیچ عنوان نباید توسط سایر افراد استفاده شود و باید با شکل ایمنی از دسترس سایرین خارج شود
- در هنگام انجام تتو و پیرسینگ نیز احتیاط لازم باید صورت گیرد

آیا واکسنی برای هپاتیت E وجود دارد؟
یک واکسن برای HEV در برخی کشورها مجوز گرفته است، اما دسترسی جهانی و استفاده روتین آن هنوز محدود است. در بسیاری از مناطق، واکسیناسیون بهعنوان برنامه عمومی اجرا نمیشود، بنابراین تکیه اصلی همچنان بر بهداشت آب و غذا و شستن دستهاست. در آینده، با گسترش دسترسی واکسن، ممکن است گروههای پرخطر در برنامههای ایمنسازی هدف قرار گیرند. واکسن هپاتیت E در برخی از کشورها تأیید نشده است و تحقیقات بیشتری برای ارزیابی کارایی و ایمنی آن در حال انجام است.
نتیجه گیری
هپاتیت E معمولاً بیماری کوتاهمدت و قابل کنترل است، اما در برخی افراد میتواند به نارسایی شدید کبدی منجر شود. شناخت منابع آلودگی، رعایت بهداشت غذایی و مصرف آب سالم مهمترین گامها برای جلوگیری از ابتلا هستند. با وجود نبود واکسن جهانی تأییدشده، پیشگیری از طریق جوشاندن آب، پخت کامل گوشت و شستوشوی دستها مؤثرترین راهکار محسوب میشود. تشخیص سریع با آزمایش خون و مراقبت حمایتی مناسب، از بروز عوارض جلوگیری میکند. توجه ویژه به زنان باردار و بیماران دارای نقص ایمنی در مدیریت این بیماری ضروری است. پایبندی به اصول بهداشتی و آگاهی عمومی، کلید کنترل و کاهش شیوع هپاتیت E در جوامع مختلف است.
دکترتو مراقب سلامت شماست!

سلام ، منو دوستم توی مدرسه جفت هم روی یه نیمکت میشینیم و اون الان خواهرش هپاتیت گرفته. ممکنه که اون از خواهرش هپاتیت بگیره و به من هم انتقال بده؟
و اینکه اگه گرفته باشه من چکار کنم که به من انتقال پیدا نکنه؟
سلام، نگران نباشین. هپاتیت B از راههایی مثل نشستن کنار هم، صحبت کردن، دست دادن، استفاده مشترک از نیمکت، غذا یا لیوان منتقل نمیشود. این بیماری فقط از راه تماس مستقیم با خون، زخم باز، رابطه جنسی محافظتنشده یا وسایل آلوده به خون (مثل سوزن) منتقل میشود. اگر دوستت فقط در کنار خواهرش زندگی میکند و تماس خونی با او نداشته، احتمال اینکه خودش مبتلا شود خیلی کم است. برای اطمینان خیال خودت هم میتوانی واکسن هپاتیت B بزنی که بهترین محافظت را ایجاد میکند.
سلام ، منو دوستم توی مدرسه جفت هم روی یه نیمکت میشینیم و اون الان خواهرش هپاتیت گرفته. ممکنه که اون از خواهرش هپاتیت بگیره و به من هم انتقال بده؟
و اینکه اگه گرفته باشه من چکار کنم که به من انتقال پیدا نکنه؟
سلام. هپاتیت معمولاً از طریق تماس خونی، رابطه جنسی یا استفاده مشترک وسایل تیز منتقل میشود و نشستن کنار فرد، دست دادن، غذا خوردن مشترک یا بودن در یک کلاس باعث انتقال نمیشود؛ اگر دوستتان فقط در کنار خواهر بیمار زندگی میکند و تماس خونی نداشته، احتمال انتقال به او و سپس به شما بسیار کم است، اما اگر نگران هستید میتوانید واکسن هپاتیت B را تزریق کنید که بهترین راه پیشگیری است.
سلام به شما آیا این بیماری امکان دارد از طریق رابطه جنسی منتقل شود؟
سلام
از رابطه مقعدی ممکن است منتقل شود