تب یونجه چیست و چگونه درمان می شود؟

تب یونجه یکی از بیماری‌هایی است که ممکن است بسیاری از افراد از آن رنج ببرند. تب یونجه یا رینیت آلرژیک علائمی شبیه به سرماخوردگی ایجاد می‌کند. همانطور که از اسمش هم پیداست این آلرژی معمولا در فضاهای باز و در طبیعت و در مواجهه به آلرژن‌هایی مانند گرده گل، حشرات و غیره ایجاد می‌شود. اگر شما هم به این بیماری مبتلا باشید، احتمالا سؤالاتی در ذهن دارید مثلا این بیماری چه علائمی دارد؟ راهی برای درمان آن وجود دارد؟ برای پیشگیری از ایجاد علائم چه کنیم؟

در این مطلب می‌خواهیم تمامی جوانب تب یونجه اعم از علائم، علل و راه‌های درمان را بررسی کنیم. در ادامه همراه دکترتو باشید. همچنین اگر به این آلرژی مبتلا شده‌اید، می‌توانید از طریق دکترتو با بهترین متخصص آلرژی یا دکتر گوش، حلق و بینی کشور ارتباط برقرار کنید.

تب یونجه چیست؟

تب یونجه یا رینیت آلرژیک نوعی آلرژی است که علائمی مشابه با سرماخوردگی دارد، اما بر خلاف سرماخوردگی تب یونجه توسط ویروس ایجاد نمی‌شود. تب یونجه در اثر واکنش آلرژیک به یک ماده بی‌ضرر در فضای باز یا داخل خانه ایجاد می‌شود که بدن آن را مضر (آلرژن) تشخیص می‌دهد.

زمانی که مواد حساسیت‌زا وارد بدن شما می‌شوند، بدن شما شروع به ترشح ماده‌ای به نام هیستامین می‌کند. هیستامین باعث بروز واکنش‌های آلرژیک مانند عطسه، احتقان، خارش بینی و گلو درد می‌شود.

گرده گل، شوره حیوانات خانگی، کپک و حشرات می‌توانند منجر به علائم تب یونجه یا همان رینیت آلرژیک شوند. تب یونجه می‌تواند احساس وحشتناکی در شما ایجاد کند، اما می‌توانید با تغییر سبک زندگی، داروهای آلرژی و ایمونوتراپی (واکسن‌های آلرژی) این مشکل را تسکین دهید.

تب یونجه نوعی آلرژی است که مانند سرماخوردگی علائمی مانند آبریزش بینی و چشم، گرفتگی بینی، سرفه و عطسه ایجاد می‌کند.

علائم تب یونجه چیست؟

طبق گفته Healthline، علائم تب یونجه عبارت‌اند:

• آبریزش بینی
• گرفتگی بینی
• سرفه و عطسه
• آبریزش چشم
• خارش چشم و قرمزی
• خارش گلو یا سقف دهان
• آبریزش بینی
• خارش بینی
• فشار و درد سینوسی
• خارش پوست.

علائم طولانی مدت رینیت آلرژیک

علائم تب یونجه اغلب بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن خاص شروع می‌شوند. داشتن این علائم برای بیش از چند روز می‌تواند باعث موارد زیر شود:

• گرفتگی گوش
• گلو درد
• کاهش حس بویایی
• سردرد
• تیره شدن زیر چشم  
• خستگی
• تحریک پذیری
• پف زیر چشم.

علائم تب یونجه در نوزادان و کودکان

تب یونجه در کودکان بسیار شایع است، اگرچه به ندرت قبل از ۳ سالگی ایجاد می‌شود. اما درمان علائم آلرژی به ویژه در نوزادان و کودکان بسیار مهم است. علائم جدی تب یونجه می‌توانند به بیماری‌های طولانی‌مدت مانند آسم، سینوزیت یا عفونت مزمن گوش تبدیل شوند.

کودکان کوچک‌تر ممکن است در مواجهه با علائم تب یونجه مشکل بیشتری داشته باشند. این اختلال می‌تواند تمرکز و الگوی خواب آنها را تحت تاثیر قرار دهد. گاهی اوقات علائم با سرماخوردگی اشتباه گرفته می‌شوند. اما کودک شما مانند سرماخوردگی تب نخواهد داشت و علائم بیش از چند هفته ادامه خواهند داشت.

چه عواملی علائم تب یونجه را تحریک می کنند؟

عوامل زیر تب یونجه شما را تحریک و تشدید می‌کنند:

• گرده درختان
• غبار
• شوره حیوانات خانگی
• سوسک‌ها
• افشانه‌های کپک و قارچ‌ها
• دود چوب
• آلودگی هوا
• دود تنباکو
• باد
• اسپری‌های آئروسل
• بوهای قوی
• تغییرات دما
• تغییرات در رطوبت
• دودهای تحریک کننده.

مواجهه با گرده گل و درختان، شوره حیوانات خانگی، گرد و غبار، دود، آلودگی هوا، بوهای قوی، اسپری و غیره می‌تواند باعث تحریک علائم رینیت آلرژیک در بدن شود.

علت ایجاد تب یونجه چیست؟

هنگامی که شما رینیت آلرژیک دارید، سیستم ایمنی بدن شما یک ماده بی ضرر موجود در هوا را مضر تشخیص می‌دهد. این ماده آلرژن نامیده می‌شود. سیستم ایمنی بدن شما برای محافظت از خود در برابر آلرژن‌ها آنتی بادی‌های ایمونوگلوبولین را ترشح می‌کند. دفعه بعد که با ماده حساسیت‌زا تماس پیدا می‌کنید، این آنتی‌بادی‌ها به سیستم ایمنی بدن شما سیگنال می‌دهند که مواد شیمیایی به نام هیستامین را در جریان خون شما آزاد کنند. مجموع این فعل و انفعالات منجر به علائم تب یونجه می‌شود.

نمی‌دونی برای درمان تب یونجه چیکار کنی؟

از دکتر متخصص نوبت بگیر!

مشاوره آنلاین با دکتر عمومینوبت دکتر عمومی

عوامل خطر رینیت آلرژیک

طبق گفته mayoclinic، موارد زیر می‌توانند خطر ابتلا به تب یونجه را افزایش دهند:

• داشتن سایر آلرژی‌ها یا آسم
• داشتن بیماری به نام درماتیت آتوپیک یا اگزما که باعث تحریک و خارش پوست شما می‌شود.
• داشتن یک خویشاوند خونی مبتلا به آلرژی یا آسم
• زندگی یا کار در محیطی که دائماً شما را در معرض آلرژن‌ها قرار می‌دهد.
• قرار گرفتن در معرض دود و بوهای قوی که پوشش بینی را تحریک می‌کنند.
• داشتن مادری که در سال اول زندگی شما سیگار می‌کشیده است.
• قبل از نوجوانی، تب یونجه در پسران شایع‌تر است، اما بعد از نوجوانی، زنان بیشتر مبتلا می‌شوند.

تشخیص رینیت آلرژیک

برای تشخیص تب یونجه، دکتر شما معمولا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد سلامت، علائم و محرک‌های احتمالی شما صحبت می‌کند. دکتر شما ممکن است یک یا هر دوی تست آلرژی زیر را توصیه کند:

• تست پریک (خراش پوست): در این تست مقدار کمی از موادی که می‌توانند باعث ایجاد آلرژی شوند به تکه‌هایی از پوست روی بازو یا قسمت بالای کمر شما وارد می‌شوند. سپس برای یک واکنش آلرژیک تحت نظر قرار می‌گیرید. اگر به هر یک از آلرژن‌ها حساسیت داشته باشید، یک برآمدگی برجسته (کهیر) در محل آن آلرژن ایجاد می‌شود. این آزمایش معمولا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.
• آزمایش خون آلرژی: یک نمونه خون به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا پاسخ سیستم ایمنی بدن شما به یک آلرژن خاص اندازه‌گیری شود. این آزمایش میزان آنتی‌بادی‌های ایجاد شده توسط آلرژن را اندازه‌گیری می‌کنند.

درمان تب یونجه

هنگامی که بدانید به چه چیزی آلرژی دارید، شما و دکترتان می‌توانید یک برنامه درمانی برای کاهش یا خلاص شدن از علائم تب یونجه ایجاد کنید.

بهتر است قرار گرفتن در معرض موادی را که باعث تب یونجه شما می‌شوند را محدود کنید. اگر تب یونجه شما خیلی شدید نیست، داروهای بدون نسخه می‌توانند برای تسکین علائم کافی باشند. برای علائم بدتر، ممکن است به داروهای تجویزی نیاز داشته باشید.

بسیاری از مردم با ترکیبی از داروهای آلرژی بهترین تسکین علائم را تجربه می‌کنند. ممکن است لازم باشد چند گزینه مختلف را امتحان کنید تا بتوانید بهترین گزینه درمان را پیدا کنید. به‌طور‌کلی درمان رینیت آلرژیک شامل دارو و برخی احتیاطات است. در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.

۱. داروهای رینیت آلرژیک

داروهای ضد حساسیت بهترین گزینه برای درمان تب یونجه هستند. داروهای تب یونجه شامل موارد زیر هستند:

۱-۱. کورتیکواستروئیدهای بینی

این اسپری‌ها به پیشگیری و درمان گرفتگی بینی (احتقان)، خارش و آبریزش بینی ناشی از تب یو‌نجه کمک می‌کنند. برای بسیاری از افراد، اسپری‌های بینی موثرترین داروهای تب یونجه هستند و اغلب اولین نوع دارویی هستند که تجویز می‌شود.

• اسپری‌های بینی بدون نسخه شامل فلوتیکازون (تسکین آلرژی فلوناز)، بودزوناید (آلرژی راینوکورت)، تریامسینولون (آلرژی ۲۴ ساعته ناساکورت) و مومتازون (آلرژی ناسونکس ۲۴ ساعته) است.
• اسپری‌های بینی تجویزی که یک آنتی هیستامین را با یک استروئید ترکیب می‌کنند شامل آزلاستین، فلوتیکازون، مومتازون و اولوپاتادین هستند.

عوارض جانبی این داروها می‌تواند شامل بو یا طعم نامطبوع و سوزش بینی باشد.

۱-۲. آنتی هیستامین ها

آنتی هیستامین‌ها با مسدود کردن هیستامین به بهبود علائم کمک می‌کنند. این داروها می‌توانند به خارش، عطسه و آبریزش بینی کمک کنند اما تأثیر کمتری بر احتقان دارند. آنتی هیستامین‌ها معمولا به صورت قرص (خوراکی) تجویز می‌شوند. با این حال، اسپری‌ بینی آنتی هیستامین نیز وجود دارد که می‌تواند علائم بینی را تسکین دهد.

• آنتی هیستامین‌های خوراکی موجود بدون نسخه شامل لوراتادین، ستیریزین و فکسوفنادین هستند.
• قطره‌های چشمی بدون نسخه شامل اولوپاتادین و کتوتیفن فومارات است.
• اسپری‌های بینی بدون نسخه شامل آزلاستین است و اولوپاتادین نمونه تجویزی این داروست.

عوارض جانبی رایج آنتی هیستامین‌ها شامل خشکی دهان، بینی و چشم است. همچنین برخی از آنتی‌ هیستامین‌های خوراکی ممکن است باعث خواب آلودگی شما شوند. سایر عوارض جانبی آنتی هیستامین‌های خوراکی می تواند شامل بی قراری، سردرد، تغییر در اشتها، مشکلات خواب و مشکلات فشار خون و ادرار باشد.

۱-۳. ضد احتقان ها

داروهای ضد احتقان گرفتگی بینی و فشار ناشی از تورم را کاهش می‌دهند. از آنجایی که آنها سایر علائم تب یونجه را تسکین نمی‌دهند، گاهی اوقات با داروهای دیگر مانند آنتی هیستامین‌ها ترکیب می‌شوند. ضد احتقان‌ها به صورت شربت، قرص و اسپری بینی در دسترس هستند.

• داروهای ضد احتقان خوراکی شامل سودوافدرین است و اسپری‌های ضد احتقان بینی شامل فنیل افرین هیدروکلراید و اکسی متازولین است.

داروهای ضد احتقان خوراکی می‌توانند باعث تعدادی از عوارض جانبی از جمله افزایش فشار خون، بی خوابی، تحریک پذیری و سردرد شوند.

۱-۴. کرومولین سدیم

کر‌ومولین سدیم می‌تواند با جلوگیری از ترشح هیستامین به تسکین علائم تب یونجه کمک کند. این دارو در صورتی مؤثرتر است که قبل از بروز علائم شروع به استفاده از آن کنید. کرومولین سدیم به عنوان یک اسپری بینی بدون نسخه موجود است که باید چندین بار در روز استفاده شود. همچنین به صورت قطره چشم با نسخه موجود است. کرومولین سدیم عوارض جانبی جدی ندارد.

۱-۵. داروهای اصلاح کننده لکوترین

اصلاح کننده‌های لکوترین قرص‌های نسخه‌ای هستند که برای جلوگیری از عملکرد لکوترین‌ها مصرف می‌شوند. لوکوترین‌ها مواد شیمیایی سیستم ایمنی هستند که باعث علائم آلرژی مانند تحریک در بینی و ایجاد مخاط بیش از حد می‌شوند. این دارو به ویژه در درمان آسم ناشی از آلرژی موثر است. لکوترین‌ها اغلب در مواقعی که اسپری‌های بینی قابل تحمل نیستند استفاده می‌شوند.

این محصول می‌تواند باعث سردرد شود و در موارد نادر، با واکنش‌های روان‌شناختی مانند بی‌خوابی، اضطراب، افسردگی و تفکر خودکشی مرتبط است.

۱-۶. ایپراتروپیوم بینی

ایپراتروپیوم که یک اسپری بینی تجویزی است، با جلوگیری از ترشح بیش از حد مخاط توسط غدد بینی، به تسکین آبریزش شدید بینی کمک می‌کند. این دارو در درمان احتقان، خارش یا عطسه موثر نیست.

عوارض جانبی خفیف شامل خشکی بینی، خونریزی بینی، گلودرد، خشکی و تحریک چشم است. به ندرت، این دارو می‌تواند عوارض جانبی شدیدتری مانند تاری دید، سرگیجه و مشکل در ادرار ایجاد کند.

برخی از داروهای موثر در رینیت آلرژیک تجویزی و برخی بدون نسخه هستند. بهتر است خودسرانه اقدام به مصرف هیچ دارویی نکنید. مشاوره دارویی دکترتو یک سرویس خوب برای دسترسی به دکتر داروساز و مشورت در مورد این داروها است.

عوارض تب یونجه در کودکان چیه؟ مشاوره بگیر!

دکتر تب کودکان

۲. ایمونوتراپی برای رینیت آلرژیک

ایمونوتراپی که حساسیت‌زدایی نیز نامیده می‌شود، بر از بین بردن حساسیت شما نسبت به آلرژن‌ها متمرکز است. برخی از شیوه‌های ایمونوتراپی را در ادامه بررسی کرده‌ایم.

۲-۱. واکسن های آلرژی

واکسن‌های آلرژی نحوه واکنش سیستم ایمنی بدن به آلرژن‌ها را تغییر می‌دهد. اگر داروها علائم تب یونجه شما را تسکین ندهند یا عوارض جانبی زیادی ایجاد کنند، ممکن است دکتر آلرژی شما واکسن‌های آلرژی را توصیه کند. در طی این درمان باید بین ۳ تا ۵ سال، واکسن‌های منظم حاوی مقادیر کمی از آلرژن دریافت کنید. هدف این است که بدن خود را به آلرژن‌هایی که باعث علائم می‌شوند، عادت دهید.

اگر به شوره حیوانات، گرد و غبار یا گرده‌های تولید شده توسط درختان حساسیت دارید، ایمونوتراپی ممکن است موثر باشد. در کودکان، ایمونوتراپی ممکن است به پیشگیری از آسم کمک کند.

۲-۲. قرص های ضد حساسیت زیر زبانی

در این درمان، به جای تزریق واکسن، مقدار کمی از آلرژن را به شکل قرص مصرف می‌کنید که در دهان شما حل می‌شود. قرص‌ها معمولا روزانه مصرف می‌شوند. قرص‌های ضد آلرژی زیرزبانی برای همه آلرژن‌ها کار نمی‌کنند اما می‌توانند برای گرده علف‌ها و گرد و غبار مفید باشند.

۳. تغییر شیوه زندگی و درمان های خانگی تب یو‌نجه

اجتناب کامل از آلرژن‌ها ممکن نیست، اما می‌توانید با محدود کردن قرار گرفتن در معرض این مواد علائم خود را کاهش دهید. اگر می‌دانید به چه چیزی حساسیت دارید، می‌توانید از محرک‌های خود اجتناب کنید. برخی از نکات و شیوه‌های زیر را برای غلبه بر رینیت آلرژیک در نظر بگیرید.

۳-۱. شستشوی بینی با نمک برای تب یونجه

شستشوی مجاری بینی با نمک یک راه سریع و موثر برای رفع گرفتگی بینی است. شستشو، مخاط و آلرژن‌ها را از بینی شما خارج می‌کند. سرُم نمک یک محلول مبتنی بر آب است که حاوی مقدار کمی نمک و سایر مواد است. شما می‌توانید از این محلول برای شستشوی بینی خود استفاده کنید. سرم‌های نمک را می‌توان به صورت آماده از فروشگاه تهیه کرد، یا اینکه می‌توانید آن را در خانه بسازید.

۳-۲. از بین بردن گرده و کپک

گرده‌ها و کپک‌ها ذرات ریزی هستند که در کود گیاهان یافت می‌شوند. آنها در باد شناور می‌شوند و می‌توانند وارد بینی و چشم شما شوند. برای جلوگیری از آنها می‌توانید موارد زیر را در نظر داشته باشید:

• درها و پنجره ها را در فصل گرده گل ببندید.
• لباس‌های شسته شده را بیرون آویزان نکنید (گرده‌ها می‌توانند به ملحفه‌ها و حوله‌ها بچسبند).
• در سیستم تهویه خانه خود از یک فیلتر درجه آلرژی استفاده کنید و آن را مرتبا تعویض کنید.
• هنگام تمیز کردن خانه یا باغبانی از ماسک گرد و غبار استفاده کنید.

۳-۳. از بین بردن سوسک ها و حشرات

سوسک‌ها فضولات ریزی از خود به جا می‌گذارند که می‌توانند در هوا پخش شوند. خلاص شدن از شر حشرات باعث خلاص شدن از شر فضولات آنها می‌شود. نکات زیر را در زمینه از بین بردن حشرات در نظر داشته باشید:

• شکاف‌هایی که سوسک‌ها می‌توانند از طریق آن وارد شوند را مسدود کنید.
• اطراف شیرآلات و لوله‌های نشتی را ببندید و آن‌ها را تعمیر کنید.
• روزانه ظروف‌هایتان را بشویید و زباله‌ها و مواد بازیافتی را خالی کنید.
• مواد غذایی از جمله غذای حیوانات خانگی را در ظروف در بسته نگهداری کنید.

۴. درمان تب یونجه با داروهای گیاهی

گیاهان خاصی دارای اثر آنتی هیستامین طبیعی هستند. برای محدود کردن اثرات تب یونجه، چای سبز، بابونه، گل سنجد، زنجبیل، نعناع فلفلی و بادیان را انتخاب کنید و این دمنوش‌های گیاهی را در طول روز میل کنید. آنها همچنین به هیدراته نگه داشتن شما کمک می کنند، بنابراین انتخاب آنها یک معامله برد-برد است.

علاوه بر دمنوش‌های گیاهی، برخی مواد خوراکی نیز در مبارزه با این اختلال موثر هستند. سیر، فلفل دلمه‌ای، عسل، ویتامین C و روغن ماهی اثرات ضد آلرژیک دارند.

اگر علاقمند به درمان خانگی تب یونجه هستید، می‌توانید مطلب ۱۰ آنتی هیستامین طبیعی را مطالعه نمایید.

عوارض تب یونجه

مشکلاتی که ممکن است همراه با تب یونجه باشند عبارت‌اند از:

• کاهش کیفیت زندگی. تب یونجه می‌تواند از لذت شما در فعالیت‌ها کم کند و باعث کاهش بازدهی شما شود. برای بسیاری از افراد، علائم تب یو‌نجه منجر به از دست دادن کار یا مدرسه می‌شود.
• خواب بد. علائم تب یو‌نجه می‌تواند شما را بیدار نگه دارد یا خواب ماندن را سخت کند. این اتفاق می‌تواند منجر به خستگی و احساس بی‌حالی شود.
• بدتر شدن آسم. تب یونجه می‌تواند علائم آسم مانند سرفه و خس خس سینه را بدتر کند.
• سینوزیت. احتقان طولانی مدت سینوس به دلیل تب یو‌نجه ممکن است خطر ابتلا به سینوزیت را افزایش دهد.
• عفونت گوش. در کودکان، تب یونجه اغلب عامل عفونت گوش میانی است.

تب یونجه می‌تواند عوارضی را برای شما داشته باشد مانند کاهش کیفیت خواب، کاهش کیفیت زندگی، بدترین شدن بیماری‌هایی مانند آسم، خطر ابتلا به سینوزیت و عفونت گوش.

راهی برای جلوگیری از تب یونجه وجود دارد؟

هیچ راهی برای جلوگیری از ابتلا به تب یو‌نجه وجود ندارد. اگر تب یو‌نجه دارید، بهترین کار این است که قرار گرفتن در معرض آلرژن‌هایی که باعث علائم شما می‌شوند را کاهش دهید. داروهای آلرژی را قبل از اینکه در معرض آلرژن‌ها قرار بگیرید، طبق دستور پزشک آلرژی خود مصرف کنید.

همچنین می‌توانید با مالیدن مقدار کمی وازلین در داخل سوراخ‌های پایین بینی به جلوگیری از ورود گرده به مجرای بینی کمک کنید.

چه زمانی باید برای تب یونجه به پزشک مراجعه کنم؟

علائم تب یونجه تقریباً خطرناک نیستند، اما در دراز مدت می‌توانند باعث بروز بیماری‌های مزمن شوند. به‌طورکلی در صورت داشتن هر یک از موارد زیر باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید:

• علائم شما بیش از یک هفته طول بکشد و برای شما آزاردهنده باشد.
• داروهای بدون نسخه به شما کمکی نکنند.
• یک بیماری دیگر مانند آسم داشته باشید که علائم تب یونجه شما را تشدید کند.
• تب یونجه در تمام طول سال رخ دهد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر و تنظیم قرار ملاقات حضوری، می‌توانید از طریق پنل دکترتو با بهترین پزشکان متخصص آلرژی کشور ارتباط برقرار کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

تب یونجه یا رینیت آلرژیک نوعی آلرژی است که در اثر گرده گل و گیاهان، گرد و غبار و آلرژن‌های دیگر موجود در هوا ایجاد می‌شود. این بیماری علائمی شبیه به سرماخوردگی در فرد ایجاد می‌کند، البته این افراد تب ندارند. علائم تب یونجه می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و شما را از انجام فعالیت‌هایی که دوست دارید باز دارد، اما درمان‌های موثری در دسترس هستند. میلیون‌ها بزرگسال و کودک تب یونجه را با داروها و تغییر شیوه زندگی کنترل می‌کنند.

اگر به تب یونجه مبتلا هستید در مورد اقداماتی که می‌توانید برای تسکین علائم، تنفس راحت‌تر و احساس بهتر انجام دهید، با دکتر آلرژی یا دکتر گوش و حلق و بینی در دکترتو صحبت کنید. در دکترتو می‌توانید به راحتی نوبت اینترنتی بگیرید و در زمان‌هایی که نمی‌توانستید به پزشک مراجعه کنید به صورت آنلاین یا تلفنی با دکتر خود مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!