سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری چه علائم و عللی دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری چه علت و علائمی دارد؟ سقط جنین ناخواسته، که به عنوان سقط خود به خود نیز شناخته می‌شود، یک اتفاق ناراحت‌کننده همراه با درد زیاد برای مادران است که می‌تواند در هر ماهی از بارداری و به دلایل مختلف رخ دهد. علل آن ممکن است شامل ناهنجاری‌های ژنتیکی، عدم تعادل هورمونی، بیماری زمینه‌ای مادر، انواع عفونت‌ها یا مشکلات ساختاری رحم باشد. علائم آن نیز شامل خونریزی واژن، درد و گرفتگی بدن، عبور بافت و لخته خون از رحم و کاهش ناگهانی وزن است. در این زمان باید فورا به پزشک زنان یا مامایی مراجعه کنید. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به بررسی نشانه‌ها و دلایل مختلف این اتفاق بپردازیم.

سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری

سقط جنین در ماه های مختلف بارداری می‌تواند علل و اثرات مختلفی داشته باشد. لازم به ذکر است که سقط موضوعی پیچیده و حساس است و شرایط فردی، اضطراب و استرس، مشاجره خانوادگی یا قرارگیری در محیط تنش‌زا و انتخاب‌های شخصی می‌تواند تا حد زیادی بر دلایل و نتایج آن تأثیر بگذارد. مراقبت های بعد از اقدام به بارداری به شما کمک خواهد کرد تا بیشتر با چالش‌های ۹ ماهه بارداری آشنا شوید.

سقط جنین در سه ماهه اول بارداری

بیشتر سقط جنین‌ها در این دوره (۰ تا ۱۲ هفتگی جنین) اتفاق می‌افتد که دلایل و نشانه‌های آن شامل موارد زیر هستند:

علل سقط جنین در ۳ ماه اول	نشانه های سقط جنین در سه ماه اول
بارداری برنامه‌ریزی نشده	خونریزی واژن
بیماری شدید مادر	درد یا گرفتگی شکم
ناهنجاری‌های جنین یا اختلالات ژنتیکی در اوایل بارداری	کاهش ناگهانی یا عدم وجود علائم بارداری مانند حساسیت پستان، تهوع یا خستگی
دلایل شخصی (محدودیت‌های مالی، مسائل مربوط به رابطه یا عدم آمادگی عاطفی والدین)

سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری

از دست رفتن جنین در سه ماهه دوم (۱۳ تا ۲۷ هفتگی جنین) معمولا کمتر شایع بوده و پیچیده‌تر است:

علت سقط جنین در ۳ ماه دوم	علائم سقط جنین در سه ماه دوم بارداری
ناهنجاری‌های جنین	کاهش حرکت جنین یا عدم وجود ضربان قلب جنین
بیماری مادر (مانند پره اکلامپسی، نشانه های دیابت بارداری یا عفونت‌)	عبور لخته‌های بزرگ خون یا بافت از رحم
فیبروم رحم یا دهانه رحم ضعیف	خونریزی شدید واژن

سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری

سقط جنین در سه ماهه سوم (از ۲۸ هفتگی جنین به بعد) به‌طور کلی بسیار نادر است و معمولا فقط برای ناهنجاری‌های شدید پزشکی یا جنینی یا برای محافظت از زندگی فرد باردار انجام می‌شود. در جدول زیر، علائم و علل شایع آن را ذکر کردیم:

دلایل از دست رفتن جنین در سه ماهه سوم	علامت سقط جنین در ۳ ماه سوم بارداری
ناهنجاری جدی و محدودکننده زندگی جنین در اواخر بارداری	انقباضات قوی عضلات
خطرات سلامتی مادر	علائم مشابه زایمان مانند انقباضات منظم، تغییرات دهانه رحم
عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب	خروج بافت‌های بارداری

علائم سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری چیست؟

توجه داشته باشید که این علائم سقط جنین جامع نیستند و می‌توانند از فردی به فرد دیگر تغییر کنند. در صورت بروز هر گونه علائم نگران‌کننده، حتما با متخصص زنان و زایمان یا مامایی ارتباط بگیرید. حداقل ۱۰ علامت مهم وجود دارد که می‌تواند نشان‌دهنده سقط جنین در هر سه ماهه بارداری باشد:

سقط جنین در سه ماهه اول بارداری:

• خونریزی واژن
• درد یا گرفتگی شکم
• کمر درد
• از دست دادن علائم بارداری مانند تهوع و خستگی.

سقط جنین در ۳ ماه دوم بارداری:

• سفت شدن شکم در بارداری و انقباضات شدید
• عبور بافت خونی
• نشت مایع
• کاهش حرکات جنین.

سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری:

• خونریزی سنگین واژن
• انقباضات (شدید و منظم)
• پارگی کیسه آمنیوتیک
• فشار لگن
• کاهش حرکات جنین.

۱. علائم سقط جنین در هفته اول

در هفته اول بارداری، از سقط جنین به عنوان از دست دادن زودرس بارداری یاد می‌شود و بسیاری از افراد حتی ممکن است از بارداری خود آگاه نباشند. با این حال، اگر سقط جنین رخ دهد، با درد خفیف شکمی و خونریزی واژنی متفاوتی از قاعدگی همراه خواهد بود.

۲. علائم سقط جنین در هفته چهارم (علائم سقط جنین در ماه اول)

در هفته چهارم بارداری، علائم خونریزی ممکن است شبیه به علائم یک دوره قاعدگی باشد. باتوجه به اینکه تشخیص جنین از طریق سونوگرافی از هفته‌های پنجم و ششم انجام می‌شود، تمایز بین قاعدگی با سقط جنین در ماه اول دشوار است.

۳. علائم سقط جنین در ماه دوم چیست؟

در ماه دوم بارداری که تقریبا بین ۵ تا ۸ هفته است، بررسی علائم و دلایل سقط جنین راحت‌تر خواهد بود. در هر هفته آن مادران باردار اگر به هر دلیلی فرزند خود را از دست بدهند، ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

• علائم سقط جنین در هفته ششم: خونریزی خفیف واژن، درد و تیر کشیدن زیر شکم در بارداری و خستگی
• نشانه و علائم سقط جنین در هفته هفتم: کمردرد یا احساس تیر کشیدن از کمر تا پاها، از بین رفتن علائمی مانند حالت تهوع و حساسیت پستان‌ها
• علائم سقط جنین در هفته هشتم: عبور بافت یا لخته خونی از واژن که ممکن است با یا بدون خونریزی باشد.

۴. علائم سقط جنین در ماه سوم

اگرچه در این ماه هم ممکن است نشانه‌های از دست رفتن جنین مانند ماه‌های قبل باشد، اما ممکن است در کنار آن‌ها، مادران باردار علائم پاره شدن کیسه آب یا نشتی مایع را هم احساس کنند. این اتفاق که با نشت مایع شفاف یا صورتی رنگ از واژن همراه است، ممکن است نشان‌دهنده پارگی کیسه آمنیوتیک باشد.

۵. علائم سقط جنین در ماه چهارم

احساس فشار یا سنگینی در ناحیه لگن و پایین‌تنه، عدم وجود حرکات یا کمتر شدن حرکات جنین و کاهش وزن ناگهانی و غیر قابل توضیح در این دوران ممکن است نشانه خوشایندی نباشد. بهترین راه این است که از چکاپ ماهانه یا دوره‌ای برای بررسی سلامت مادر و جنین غافل نشوید.

۶. علائم سقط جنین در ۵ ماهگی و ۶ ماهگی

اگر نشانه‌هایی مانند خونریزی متوسط تا شدید، شبیه یک دوره سنگین از قاعدگی یا لکه بینی و باز شدن دهانه رحم را مشاهده کردید، برای بررسی وضعیت جنین به سونوگرافی یا آزمایش نیاز دارید.

۷. علائم سقط جنین در ماه هفتم (سقط جنین در هفت ماهگی تا ۹ ماهگی)

سقط جنین معمولا به از دست دادن بارداری قبل از هفته بیستم اشاره دارد. پس از هفته ۲۰ بارداری، به جای سقط جنین از لفظ مرده‌زایی استفاده می‌شود. مرده‌زایی یک اتفاق غم انگیز برای والدین کودک است و علائم مردن جنین در شکم ممکن است با سقط جنین متفاوت باشد:

• کاهش یا عدم حرکت جنین
• نشت مایعات از بدن
• عدم وجود ضربان قلب جنین
• انقباضات منظم و شدید قبل از هفته ۳۷ بارداری ممکن است نشانه زایمان زودرس یا سایر عوارض باشد.
• تورم ناگهانی و بیش از حد اندام‌ها همراه با افزایش سریع وزن
• سردردهای شدید با اختلالات بینایی: این علائم ممکن است نشانه‌ای از پره اکلامپسی یا مسمومیت بارداری باشد.

با مشاهده هر کدام از علائم ناگهانی و غیر طبیعی در دوران بارداری، نیاز دارید به متخصص زنان مراجعه کنید تا بهترین راهنمایی و درمان تشخیصی را برای سلامت شما و کودکتان در نظر بگیرد.

علت سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری چیست؟

سقط جنین می‌تواند به دلایل مختلفی در هر سه ماهه بارداری رخ دهد. در ادامه علت سقط جنین در ماه های مختلف بارداری آورده شده است:

سه ماهه اول و علت سقط جنین در ماه های اول بارداری (۰ تا ۱۳ هفتگی):

• ناهنجاری‌های کروموزومی: این ناهنجاری‌ها در بیشتر موارد به صورت تصادفی رخ می‌دهند و ارثی نیستند.
• مسائل مربوط به کاشت جنین در آی وی اف: گاهی اوقات، تخمک بارور شده ممکن است به درستی در رحم کاشته نشود.
• عوامل هورمونی یا سلامت مادر: مانند عوارض کم کاری تیروئید در بارداری یا دیابت

۳ ماه دوم (۱۴ تا ۲۷ هفتگی):

• عفونت‌های دستگاه ادراری یا عفونت‌های سیستمیک
• دهانه رحم ضعیف که منجر به اتساع زودرس رحم و سقط جنین می‌شود.
• فشار خون بالا یا دیابت شدید

سه ماهه سوم (۲۸ هفتگی به بعد):

• مشکلات جفت مانند قطع جفت (جدا شدن جفت از دیواره رحم) یا نارسایی جفت (جریان خون ناکافی به جفت)، می‌تواند منجر به سقط جنین دیر هنگام یا مرده‌زایی شود.
• پره اکلامپسی یا دیابت بارداری
• عفونت‌هایی مانند عفونت‌های باکتریایی رحم یا غشای جنین
• ضربه شدید یا آسیب به شکم مادر می‌تواند منجر به سقط جنین در سه ماهه سوم شود.

۱. علت سقط جنین در هفته چهارم

در هفته چهارم بارداری، که به عنوان مرحله اولیه جنینی شناخته می‌شود، سقط جنین می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. شایع‌ترین علت سقط جنین در این مرحله ناهنجاری‌های کروموزومی در جنین در حال رشد است. این ناهنجاری‌ها معمولا به صورت تصادفی بوجود می‌آیند و به دلیل اقدامات یا رفتارهای خاص فرد باردار نیست.

متن انگلیسی:
Some miscarriages occur when the fetus is weak or the mother’s life and health are at risk as the pregnancy continues (this happens in the womb through prenatal screening and diagnostic tests)
ترجمه فارسی:
برخی از سقط جنین‌ها زمانی اتفاق می‌افتند که جنین ضعیف است یا زندگی و سلامتی مادر با ادامه دادن بارداری در معرض خطر قرار می‌گیرد (این اتفاق در رحم از طریق غربالگری قبل از زایمان و آزمایش‌های تشخیصی بررسی می‌شود).

ncbi

۲. علت سقط جنین در دو ماهگی

علل احتمالی سقط جنین در ماه دوم بارداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• نوسانات در سطوح هورمون‌ها که منجر به خاتمه زودهنگام بارداری می‌شود.
• ناهنجاری‌های ساختاری رحم یا دهانه رحم
• انواع خاصی از عفونت‌های مقاربتی یا عفونت‌های شدید باکتریایی می‌توانند خطر سقط جنین را افزایش دهند.

۳. علت سقط جنین در هفته دهم

برخی از شرایط بهداشتی اساسی مانند مشکلات تیروئید یا اختلالات خود ایمنی و عواملی مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل، مصرف مواد مخدر و برخی داروها می‌توانند خطر سقط جنین را در هفته دهم بارداری افزایش دهند.

۴. علت سقط جنین در هفته ۱۶ بارداری

اگر سقط جنین بعد از سه ماهه اول بارداری اتفاق بیفتد، ممکن است نتیجه یک بیماری اساسی در مادر باشد. این سقط‌های دیرهنگام همچنین ممکن است به دلیل عفونت در اطراف کیسه جنینی باشد که منجر به شکستن کیسه آب قبل از هر درد یا خونریزی می‌شود.

۵. علت سقط جنین در ۵ ماهگی

علت از دست رفتن جنین در این ماه از بارداری، ممکن است این باشد که مادر فشار خون بالا یا بیماری‌های زمینه‌ای کنترل‌نشده دارد. همچنین ممکن است به دلیل ضربه شدید یا افتادن روی زمین این اتفاق ناگوار رخ دهد.

۶. علت سقط جنین در ماه هفتم

برخی از علل شناخته شده سقط نوزاد بعد از هفته بیستم بارداری عبارتند از:

• قطع جفت (جایی که جفت قبل از تولد از دیواره داخلی رحم جدا می‌شود.)
• پره اکلامپسی: این وضعیت با فشار خون بالا و آسیب به اندام‌های دیگر مشخص می‌شود.

۷. علت سقط جنین در ماه نهم بارداری (علت سقط جنین در ماه آخر بارداری)

مشکلات بند ناف مانند گره واقعی یا فشرده سازی بند ناف که در تامین اکسیژن جنین تداخل ایجاد می‌کند، محدودیت رشد جنین (زمانی که جنین با سرعت طبیعی رشد نکند) و ترومای مادر ناشی از تصادفات یا آسیب‌ها نیز می‌توانند از دلایل مهم این اتفاق باشند.

در مواردی که مادران در ماه‌های آخر جنین خود را از دست می‌دهند، پزشکان و متخصصان معمولا تحقیقات کاملی مانند کالبد شکافی جنین، بررسی جفت و آزمایش از مادر را برای بررسی علل احتمالی انجام می‌دهند.

عوارض سقط جنین در ماه های مختلف بارداری کدامند؟

خطرات و عوارض سقط جنین در ماه های مختلف بارداری می‌تواند متفاوت باشد. خونریزی شدید، عفونت، سقط ناقص، استرس عاطفی و غم و آسیب‌های عاطفی و روانی، نیاز به اتساع و کورتاژ (D & C)، خونریزی پس از زایمان و سندرم شیهان یا آسیب غده هیپوفیز، از جمله مهم‌ترین خطرات و عوارض بعد از سقط جنین در مادران هستند.

در همه موارد، با مشاهده هر گونه علائم سقط جنین، در سریع‌ترین زمان به متخصص زنان و روانشناس مراجعه کنید. آنها می‌توانند حمایت و درمان جسمی و عاطفی مناسب را برای جلوگیری از گسترش عوارض جانبی فراهم کنند.

۱. عوارض سقط جنین در سه ماه اول

خطرات از دست رفتن جنین در سه ماهه اول بارداری شامل موارد زیر است:

• گرفتگی و درد در قسمت پایین شکم یا کمر
• سقط ناقص، زمانی که تمام بافت بارداری در طول سقط جنین دفع نمی‌شود .
• خطر ابتلا به عفونت پس از سقط جنین وجود دارد که علائم آن ممکن است شامل تب، درد شکمی، ترشحات بد بو یا افزایش خونریزی باشند.

۲. عوارض سقط جنین در سه ماه دوم

عوارض از دست رفتن جنین در سه ماهه دوم بارداری شامل موارد زیر است:

• ابتلا به عفونت ویروسی یا باکتریایی
• ایجاد خونریزی و درد که از مهم‌ترین عوارض سقط جنین در ماه چهارم یا عوارض سقط جنین در ۴ ماهگی است.
• زایمان زودرس: در برخی موارد، سقط جنین در سه ماهه دوم می‌تواند باعث زایمان زودرس شود که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.

۳. عوارض سقط جنین در سه ماه سوم

موارد زیر، از مهم‌ترین علل مرده‌زایی، یک اتفاق بسیار سنگین برای مادران و والدین است که با عوارض عاطفی و جسمی طولانی‌ همراه خواهد بود:

• آسیب عاطفی: از دست دادن نوزاد در سه ماهه سوم می‌تواند از نظر عاطفی برای والدین ویرانگر باشد و نیاز به مشاوره درمانی دارد.
• تغییر نوع زایمان: ممکن است از طبیعی به سزارین تغییر کند.
• طولانی بودن زمان بهبود جسمی: از جمله مدیریت پر شدن پستان، بهبود پس زایمان طبیعی یا سزارین و رسیدگی به هر گونه عوارض پس از زایمان که ممکن است به‌وجود بیاید.

نتیجه گیری

سقط جنین در سه ماهه اول، دوم و سوم بارداری می‌تواند به دلیل ناهنجاری‌های کروموزومی، بیماری زمینه‌ای مادر یا عوامل محیطی مانند ضربه و آسیب روحی ایجاد شود و معمولا علائمی مانند خونریزی، گرفتگی و درد را نشان می‌دهد.

سقط ناگهانی در ماه‌های اولیه، شدت علائم کمتری دارد اما هرچه به ماه‌های انتهایی نزدیک می‌شویم، عوارض شدیدتر و گاهی ویرانگر است. به همین دلیل حتما اهمیت مراجعه به متخصص زنان، مامایی و حتی روانشناس و روانپزشک برای درمان تروما و آسیب روحی را جدی بگیرید و برای سلامتی خود ارزش قائل باشید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!