فهرست مطالب
بسیاری از افراد دیابت را فقط با قند خون بالا میشناسند، در حالیکه رابطه دیابت و بیماری قلبی را نباید نادیده گرفت. قند خون کنترلنشده میتواند به دیواره رگها آسیب بزند، چربی و فشار خون را بههم بریزد و راه را برای تنگی عروق و سکته قلبی باز کند؛ حتی زمانی که هنوز علامت واضحی وجود ندارد. در این مطلب از دکترتو میخوانید دیابت چطور به قلب ضربه میزند، چه نشانههایی باید زنگ خطر را برایتان روشن کند و با چه کارهایی میتوانید از قلبتان بهتر مراقبت کنید.
بیماری های قلبی ناشی از دیابت
دیابت در درازمدت به رگهای خونی و عضله قلب آسیب میزند و خطر انواع بیماری های قلبی ناشی از دیابت را بالا میبرد. قند خون کنترلنشده باعث تنگی و تصلب عروق، افزایش احتمال لخته شدن خون و تضعیف پمپاژ قلب میشود. نتیجه میتواند از درد ساده قفسه سینه تا سکته قلبی و نارسایی قلبی متغیر باشد. آگاهی از این بیماریها و کنترل دیابت، فشار خون، چربی و سبک زندگی، مهمترین راه برای محافظت از قلب و جلوگیری از عوارض دیابت است. بعضی از انواع بیماریهای قلبی در دیابت عبارت است از:
- بیماری عروق کرونر (آنژین و سکته قلبی)
- آریتمیها (نامنظمی ضربان قلب) و تپش قلب
- نارسایی قلبی
- ضعف عضله قلب
- ترومبوز یا لخته شدن خون

۱. دیابت و سکته قلبی
افراد مبتلا به دیابت، بهویژه دیابت نوع ۲، بیشتر در معرض خطر سکته قلبی قرار دارند. بالا بودن سطح قند خون به مدت طولانی، موجب آسیب به عروق خونی و افزایش خطر ایجاد لختههای خونی میشود. این اتفاق به انسداد شریانهای قلبی منجر شده و در نهایت منجر به سکته قلبی میشود. دیابت همچنین میتواند باعث افزایش التهاب در بدن و تسریع در روند آترواسکلروز (سخت شدن عروق) شود.
۲. دیابت و تپش قلب
افراد مبتلا به دیابت ممکن است مشکلاتی مانند تپش قلب یا ضربان غیرطبیعی قلب را تجربه کنند. قند خون بالا میتواند باعث آسیب به اعصاب کنترلکننده ضربان قلب شده و این امر باعث میشود که قلب ضربانهایی نامنظم یا سریعتر از حالت عادی داشته باشد. علاوه بر این، مشکلاتی مانند فشار خون بالا یا سطح بالای چربی خون که اغلب در دیابتیها مشاهده میشود، به اختلال در عملکرد طبیعی قلب و تپش قلب منجر میشوند.
۳. نارسایی قلبی
مشکل نارسایی قلبی یک بیماری جدی است که در آن قلب قادر به پمپاژ خون به اندازه کافی برای تأمین نیاز بدن نیست. دیابت میتواند به طور مستقیم به عضله قلب آسیب برساند و باعث کاهش توانایی قلب برای انجام این وظیفه شود. بهویژه زمانی که دیابت با فشار خون بالا، چاقی و کلسترول بالا همراه باشد، خطر ابتلا به نارسایی قلبی افزایش مییابد. حتی ممکن است با توجه به نظر پزشک در موارد حاد نیاز به عمل قلب باز برای بیماران دیابتی باشد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت diabetes
If your cholesterol is too high, then the extra fat in your blood sticks to the walls of your blood vessels.
ترجمه فارسی:
اگر میزان کلسترول خون بیش از حد بالا باشد، چربی اضافی در خون به دیواره رگهای خونی میچسبد.
۴. ضعف عضله قلب
در دیابت، قند خون مزمن و بالا باعث استرس اکسیداتیو، التهاب و اختلال در متابولیسم چربی در سلولهای قلب میشود. این فرآیندها به تجمع چربی، سفت شدن دیوارهها، فیبروز و مرگ سلولی منجر شده و ابتدا اختلال در شل شدن بطنها و سپس کاهش تدریجی قدرت انقباض قلب را ایجاد میکند. به این وضعیت کاردیومیوپاتی دیابتی میگویند که میتواند حتی بدون گرفتگی عروق کرونر هم باعث نارسایی پیشرونده قلبی شود.
۵. ترومبوز یا لخته شدن خون
در دیابت، تغییرات در غلظت خون و تغییر در عملکرد پلاکتها میتواند به تشکیل لختههای خون (ترومبوز) منجر شود. این لختهها میتوانند به رگهای قلب یا مغز برسند و باعث انسداد جریان خون شوند. به همین دلیل، افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض خطر سکته مغزی یا حمله قلبی ناشی از لخته شدن خون قرار دارند.

عوامل موثر در بروز بیماری های قلبی ناشی از دیابت
بیماریهای قلبی در افراد مبتلا به دیابت به دلایل مختلفی بروز میکنند. این عوامل به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از طریق تأثیرات دیابت بر سلامت قلب و عروق، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهند. در اینجا برخی از مهمترین عوامل موثر در بروز بیماریهای قلبی ناشی از دیابت ذکر شده است:
- مصرف سیگار
- چاقی و اضافه وزن بالا
- سبک زندگی کم تحرک
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
| نوع بیماری قلبی | ارتباط با دیابت | تظاهرات بالینی |
|---|---|---|
| بیماری عروق کرونر (آنژین و سکته قلبی) | آترواسکلروز زودرس بهدلیل قند خون بالا، اختلال چربی، التهاب و آسیب اندوتلیوم رگها | درد یا فشار قفسه سینه، تنگی نفس، سکته قلبی گاهی بدون علامت |
| آریتمیها و تپش قلب | نوروپاتی خودکار، ایسکمی میوکارد و تغییرات الکترولیتی و کانالهای یونی قلب | تپش قلب، ضربان نامنظم، سرگیجه یا سنکوپ، فیبریلاسیون دهلیزی |
| نارسایی قلبی | ترکیب فشار خون بالا و درگیری مستقیم عضله قلب (کاردیومیوپاتی دیابتی) | تنگی نفس، ادم پاها، خستگی، کاهش تحمل فعالیت |
| ضعف عضله قلب (کاردیومیوپاتی دیابتی) | استرس، فیبروز میوکارد، اختلال متابولیسم چربی و گلوکز در سلولهای قلب | ابتدا اختلال شلشدن قلب بدون علامت، سپس نشانههای نارسایی قلبی |
| ترومبوز و لخته شدن خون | افزایش چسبندگی پلاکت، اختلال در تجزیه لخته و تغییر غلظت نسبی خون | سکته قلبی و مغزی، ترومبوز وریدی یا شریانی |
درمان دیابت و بیماری قلبی
زمانی دیابت و بیماری قلبی با هم هستند، هدف درمان این است که قند خون، فشار خون و چربی خون همزمان و بهطور دقیق کنترل شوند. معمولا بیمار باید تحت نظر همزمان متخصص قلب و متخصص غدد باشد. درمان معمولا شامل داروهای تنظیم قند خون، داروهای قلبی، تغذیه سالم، کاهش وزن، فعالیت بدنی کنترلشده، ترک سیگار و پیگیری منظم آزمایشها و نوار و اکو قلب است. خوددرمانی اصلا توصیه نمیشود.
پیشگیری از بیماری قلبی ناشی از دیابت
شما می توانید با فعالیت بدنی و کنترل وزن خود به کاهش خطر ابتلا به مشکلات قلبی کمک کنید. همچنین مهم است که فشار خون، کلسترول و سطح قند خون (HBA1C) خود را به طور منظم چک کنید.
ورزش، خوردن غذاهای کم نمک و کاهش وزن (اگر اضافه وزن دارید.)، میتواند فشار خون شما را کاهش دهد. اگر فشار خون شما خیلی بالا باشد، پزشک داروهایی برای کاهش آن تجویز میکند. کنترل فشار خون به اندازه کنترل قند خون برای جلوگیری از حمله قلبی و سکته مهم است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت health.harvard
Consuming too much added sugar can raise blood pressure and increase chronic inflammation, both of which are pathological pathways to heart disease.
ترجمه فارسی:
مصرف بیش از حد قندهای افزوده میتواند فشار خون را بالا ببرد و التهاب مزمن ایجاد کند؛ هر دوی این عوامل مسیرهای اصلی بروز بیماریهای قلبی هستند.
مشاوره تخصصی دیابت و بیماری قلبی
دیابت کنترلنشده میتواند خطر سکته قلبی و سکته مغزی را چند برابر کند، اما با پایش منظم قند خون، فشار خون و چربی خون میتوان تا حد زیادی از این عوارض پیشگیری کرد. اگر دیابت دارید یا علائمی مثل تپش قلب، درد قفسه سینه یا تنگی نفس را تجربه میکنید، وقت آن است تحت نظر بهترین دکتر غدد ایران و متخصص قلب و عروق، وضعیت قلب و متابولیسم خود را دقیق بررسی کنید.
از طریق سایت دکترتو میتوانید بهصورت آنلاین یا حضوری نوبت بگیرید و قبل از آنکه دیابت به قلب شما آسیب جدی بزند، برای کنترل و درمان اصولی اقدام کنید. در ادامه لیستی از برجسته ترین پزشکان غدد در شهرهای مختلف ایران را مشاهده میکنید.
نتیجه گیری
دیابت و بیماری قلبی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، بهطوریکه افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مانند سکته قلبی و نارسایی قلبی قرار دارند. سطح بالای قند خون میتواند به رگهای خونی و اعصاب آسیب برساند و روند جریان خون به قلب را مختل کند. این موضوع یکی از عوامل اصلی در افزایش احتمال بروز بیماریهای قلبی است. با توجه به این ارتباط، پیشگیری و کنترل دیابت میتواند نقش مهمی در کاهش خطر بیماریهای قلبی ایفا کند. اصلاح سبک زندگی از جمله تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم، کنترل وزن، ترک سیگار و پایش منظم سطح قند خون و فشار خون، از مهمترین اقدامات پیشگیرانه هستند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!