فهرست مطالب
تب کریمه‌کنگو یک بیماری ویروسی نادر ولی خرناک است که از حیوان به انسان منتقل میشود. ناقل اصلی آن کنه‌های آلوده هستند و ویروس معمولاً در دام‌های اهلی بدون علامت گردش می‌کند. انسان ممکن است از طریق گزش کنه، تماس با خون یا بافت دام، یا ذبح غیربهداشتی به این ویروس آلوده شود. این بیماری در فصل گرم سال و هنگام فعالیت بیشتر کنه‌ها شایع‌تر است و افراد شاغل در مشاغل مرتبط با دام مثل دامداران، قصابان و کارکنان کشتارگاه‌ها در معرض خطر بیشتری قرار دارند. علائم تب کنگو شامل تب ناگهانی، درد عضلات، تهوع و گاهی خونریزیهای پوستی یا داخلی است. در این مطلب از دکترتو، با علت، علائم، راه‌های انتقال، تشخیص، درمان و پیشگیری از تب کریمه‌کنگو آشنا می‌شوید.
تب کریمه کنگو چیست؟
تب کریمه کنگو یک بیماری ویروسی حاد و گاهی خطرناک است که با تب ناگهانی، بدن‌درد شدید و در مواردی خونریزیهای پوستی و داخلی شناخته میشود. عامل این تب، ویروس تب کریمه کنگو از خانواده نایروویروس است و ناقل اصلی‌اش کنه‌های سخت به‌ویژه جنس هیالوما هستند. این ویروس در دام‌های اهلی بدون بروز علائم بیماری مانند گاو، گوسفند و بز گردش می‌کند، اما هنگام تماس انسان با خون و بافت یا گزش کنه می‌تواند منتقل شود. انتقال می‌تواند از طریق گوشت زنده و یا مرده نیز باشد. برای تشخیص این بیماری و درمان آن باید با دکتر داخلی مشورت کنید.
در بسیاری از کشورها، موارد بیماری تب کریمه کنگو با فصل فعالیت کنه‌ها و چرخه دامداری هم‌پوشانی دارد و به‌همین دلیل گروه‌های شغلی مانند دامداران، قصابان، کارکنان کشتارگاه و تیم‌های امدادی در معرض خطر بیشتری هستند. تشخیص زودهنگام و ارجاع به مراکز درمانی، شانس بهبود و کاهش عوارض را به‌طور معناداری افزایش می‌دهد. تب خونریزی‌دهنده كریمه كنگو، برای نخستین بار در شبه جزیره كریمه (شوروی سابق) و پس از آن در كنگو (آفریقا) گزارش شد. به همین دلیل به این نام شناخته‌می‌شود.
تب و سردرد شدید و مداوم داری؟
برای تشخیص علتش با متخصص مشورت کن.
آیا تب کریمه کنگو واگیردار است؟
تب کنگو واگیردار است اما راه‌های انتقال آن محدود و مشخص است. ویروس مستقیماً از فرد به فرد از طریق تماس عادی منتقل نمی‌شود. اما تماس نزدیک با خون، ترشحات و بافت آلوده بیمار می‌تواند خطر انتقال را ایجاد کند. به‌همین دلیل در بیمارستان استفاده از دستکش، گان، ماسک و عینک در مراقبت از بیماران ضروری است. در جامعه، مسیر اصلی انتقال همچنان گزش کنه یا تماس با خون و بافت دام آلوده است.
علائم تب کریمه کنگو چیست؟
علائم تب کنگو معمولا به‌صورت ناگهانی با تب بالا، لرز، سردرد شدید، درد عضلات و پشت آغاز میشود و ممکن است با تهوع، استفراغ و حساسیت چشمی به نور همراه باشد. چند روز بعد، در برخی بیماران علائم خونریزی مانند خون‌مردگی‌های نقطه‌ای روی پوست، خونریزی لثه یا بینی و لکه‌های کبود ظاهر میشود. در موارد شدید، افت فشار، افزایش نبض، گیجی و علائم درگیری کبد و کلیه یکی از علائم است. برخی از علائم تب کریمه کنگو در انسان بزرگسال شامل موارد زیر است:
- تب
- سردرد، درد شدید عضلات و پشت
- تهوع و استفراغ
- بی‌اشتهایی و درد شکم
- خونریزی از بینی یا لثه
- حساسیت چشمی به نور
- خونریزی زیر جلدی
- استفراغ خونی
- کاهش پلاکت، بالا رفتن آنزیم‌های کبدی و اختلال انعقادی در آزمایش
| مرحله بیماری | علامت شاخص تب کنگو | علائم همراه | هشدار مراجعه |
|---|---|---|---|
| اولیه (شروع ناگهانی) | تب بالا – لرز – سردرد شدید – درد عضلات و پشت | تهوع – استفراغ – حساسیت چشمی به نور | تب شدید با درد شدید یا علائم مداوم |
| خونریزی‌دهنده | خون‌مردگی نقطه‌ای (پتشی) – لکه‌های کبود | خونریزی لثه یا بینی – استفراغ خونی | هر خونریزی پوستی و مخاطی |
| شدید و پیشرونده | افت فشار – تندشدن نبض – گیجی | درگیری کبد و کلیه | علائم شوک – اختلال هوشیاری |
| آزمایشگاهی | کاهش پلاکت | بالا رفتن آنزیم‌های کبدی – اختلال انعقادی | نتایج غیرطبیعی آزمایش نیازمند ارجاع |
| کودکان | تب بالا – بی‌قراری | تهوع؛ کاهش اشتها – چشم قرمز – صورت گرگرفته – گلوی قرمز و ملتهب – پتشی سقف دهان | خونریزی پوستی – مخاطی در کودک بسیار جدی |
علائم تب کنگو بعد از چند روز مشخص میشود؟
علائم تب کریمه کنگو در بزرگسالان پس از گزش کنه آلوده یا تماس با خون دام پس از ۳ تا ۷ روز و گاهی تا ۱۴ روز هم ظاهر میشود. دوره کمون بیماری تب کنگو پس از گزش کنه کوتاه‌تر و پس از تماس با خون طولانی‌تر است اگر منبع تماس خون انسان آلوده باشد، این دوره ممکن است کمی کوتاه‌تر شود. آگاهی از زمان مواجهه با ویروس تب کریمه کنگو به پزشک کمک می‌کند آزمایش مناسب را در زمان درست درخواست کند.
علائم تب کریمه کنگو در کودکان چیست؟
الگوی کلی علائم بیماری تب کریمه کنگو در کودکان مشابه بزرگسالان است، اما ممکن است با بی‌قراری، تب بالا، تهوع و کاهش اشتها مشخص‌تر باشد. خونریزی پوستی و مخاطی در کودک باید بسیار جدی گرفته شود و هر تأخیر در مراجعه به پزشک می‌تواند خطر عوارض را بالا ببرد. پایش دقیق آب و الکترولیت، تب‌برهای مجاز و مراقبت بیمارستانی در موارد متوسط تا شدید ضروری است. علائم این بیماری در کودکان شامل موارد زیر است:
- سردرد شدید
- تب بالا
- کمر درد
- درد مفاصل
- درد شکم
- تهوع و استفراغ
- چشم قرمز
- صورت گرگرفته و سرخ شده
- گلوی قرمز و ملتهب
- پتشی یا دانه‌های قرمز بر روی سقف دهان
عامل تب کریمه کنگو چیست؟
عامل بیماری تب کریمه کنگو، کویروس CCHFV است و ناقل آن کنه‌های هیالوما هستند. کنه‌های هیالومّا با خون‌خواری از دام آلوده ویروس را می‌گیرند و در مراحل بعدی زندگی آن را به دام یا انسان منتقل می‌کنند. این حشرات با گزش خود می‌توانند ویروس بیماری‌زا را وارد بدن فرد سالم کنند. این ویروس به راحتی از طریق نیش کنه تب کریمه کنگو و یا از بافت‌های آلوده به فرد سالم منتقل میشود. این ویروس در بدن تکثیر میشود و بیماری‌زایی ویروس شروع میشود. علائم ناشی از عفونت به طور ناگهانی بروز می‌کنند.
تب کریمه کنگو چگونه منتقل میشود؟
یکی از راه های انتقال تب کریمه کنگو تماس مستقیم فرد با کنه کنگو آلوده به ویروس است. یکی دیگر از راه‌های انتقال این بیماری این است که کنه یا حشره‌ی آلوده را روی پوست فشار دهید و بر روی پوست شما له شود و با خون او در تماس باشید. راه دیگر انتقال تب کریمه کنگو خون پشه‌ی آلوده است زیرا ویروس از طریق بافت آلوده هم منتقل میشود. مصرف گوشتی که به خوبی پخته‌شده باشد خطر انتقال ندارد، اما دستکاری بافت خام تازه ذبح‌شده بدون رعایت نکات ایمنی خطرناک است. به‌طورکلی روش‌های انتقال این بیماری به شرح زیر است:
- گزش کنه آلوده به‌ویژه هیالومّا
- تماس پوستی یا چشمی با خون و بافت دام آلوده هنگام ذبح
- تماس با خون و ترشحات بیمار در محیط درمانی بدون حفاظت کافی
- له‌کردن کنه روی پوست یا جدا کردن نادرست کنه از بدن
- کار در مراتع و اصطبل‌ها بدون لباس و کفش مناسب
متن انگلیسی:
به نقل از CDC
The following groups of people are at a higher risk of CHHF:
People in close contact with livestock in areas where CCHF is found
Healthcare workers caring for someone with CCHF without proper PPE
ترجمه فارسی:
گروه‌های زیر در معرض خطر بالاتر ابتلا به CCHF هستند:
افرادی که در مناطق دارای شیوع CCHF با دام‌ها تماس نزدیک دارند. کارکنان سلامت که بدون استفاده از وسایل حفاظت فردی مناسب از بیماران مبتلا به CCHF مراقبت می‌کنند.
روش تشخیص تب کریمه کنگو
پزشکان بیماری تب کنگو با را معاینه و آزمایش‌های اختصاصی تشخیص می‌دهند. در فازهای ابتدایی می‌توان از آزمایش‌های مولکولی مانند PCR برای شناسایی ویروس استفاده کرد. در روزهای بعد، سنجش آنتی‌بادی اختصاصی کمک‌کننده است؛ هرچند در مرحله زودرس ممکن است هنوز مثبت نشود. کاهش PLT در آزمایش خون، اختلالات انعقادی و افزایش آنزیم‌های کبدی بیانگر تب کنگو است. به‌دلیل خطر انتقال در آزمایشگاه، نمونه‌گیری و حمل نمونه باید طبق پروتکل‌های ایمنی انجام شود. به صورت خلاصه روش‌های تشخیص این بیماری شامل موارد زیر هستند:
- تست الایزا
- PCR
- بررسی ایمونوگلوبین IgG و IgM
- بررسی آنتی بادی این بیماری در بدن فرد آلوده در فاز حاد بیماری
بهترین دارو برای درمان تب کریمه کنگو چیست؟ از بهترین پزشکان مشاوره بگیر.
درمان تب کریمه کنگو چیست؟
برای درمان تب کنگو باید نکته‌ی مهمی را در نظر داشته‌باشید. این بیماری باید با درمان‌های حمایتی درمان شود. نمی‌توان به طور مسقیم باین بیماری را درمان کرد. اما با درمان‌های علامتی و حمایتی می‌توان بسیاری از مشکلات را برطرف کرد. در ادامه به برخی از این موارد اشاره کرده‌ایم:
- تامین مایعات بدن به دلیل تب و از دست دادن آب بدن
- حفظ تعادل الکترولیت‌های بیمار به دلیل اسهال یا استفراغ
- اکسیژن رسانی به بیمار
- تجویز خون و فرآورده‌های خونی
- مراقبت در بخش ویژه و پیشگیری از عفونت‌های بیمارستانی
نتیجه به دست آمده از آزمایش‌ها و بررسی‌هایی که انجام شده، حاکی از این است که ویروس این بیماری نسبت به داروی ریباویرین (ribavirin) حساس است. استفاده از ریباویرین در تب کریمه کنگو برای درمان این بیماری و علائم آن استفاده میشود. هرچند شواهد قطعی برای اثربخشی این دارو یکسان نیست.
ویروس تب کریمه کنگو چگونه از بین میرود؟
ویروس تب کنگو به گرما و ضدعفونی‌کننده‌های استاندارد حساس است. پخت کامل گوشت در دمای مناسب و رعایت فاصله زمانی پس از ذبح تا مصرف که طبق دستورالعمل‌های بهداشتی توصیه میشود، خطر انتقال را کاهش می‌دهد. انجماد ویروس را از بین نمی‌برد، بنابراین خرید از کشتارگاه‌های مجاز، نگهداری بهداشتی و پخت کامل مهم‌ترین نکات ایمنی‌اند.
عوارض تب خونریزی دهنده کریمه کنگو چیست؟
بیماری تب کریمه کنگو كه با سردرد شدید، تب، درد عضلانی و خونریزی زیر جلدی همراه است، اگر به سرعت درمان شود، عوارض جدی ایجاد نمی‌شود. اما در موارد شدید، نشت پلاسمایی، اختلال انعقادی و خونریزی داخلی می‌تواند منجر به شوک و نارسایی چند اندامی شود. درگیری کبد و کلیه شایع است و ممکن است آنزیم‌های کبدی به‌شدت افزایش یابند.
تاخیر در مراجعه به پزشک، داشتن سابقه ابتلا به بیماری زمینه‌ای و پلاکت بسیار پایین از عوامل خطر عوارض اتب کنگو هستند. شناسایی زودهنگام و مراقبت حمایتی دقیق، مهم‌ترین عامل کاهش عوارض و مرگ‌ومیر است. عوارض یروس تب کریمه کنگو شامل موارد زیر است:
- نارسایی کلیه و کبد
- در مواردی ممکن است که نارسایی شش‌ها و نارسایی تنفسی برای فرد باقی بماند
روش های پیشگیری از تب کریمه کنگو
تب کریمه کنگو به راحتی قابل پیشگیری است. بی‌شک اگر ذبح دام در كشتارگاه‌های مورد تایید وزارت بهداشت و با رعایت نكات ایمنی باشد، از انتقال بیماری تب کریمه کنگو به مردم، نگرانی وجود نخواهد‌داشت. دامپزشكان نیز تاكید می‌كنند، گوشت را از مراكز مورد تایید بهداشتی تهیه کنید. پخت درست و كامل گوشت مصرفی نیز در پیشگیری موثر است.
متاسفانه این بیماری خطرناک واكسن ندارد، اما بهترین و موثرترین راه درمان تب کریمه كنگو رسیدگی سریع به افراد مشكوک به بیماری است. همچنین پیشگیری از آن به‌راحتی و با رعایت نكات ایمنی و جلوگیری از شیوع بیماری ممكن است. برخی از راه‌های چلوگیری از ابتلا به تب خونریزی دهنده کریمه کنگو شامل موارد زیر است:
- استفاده از لباس آستین‌دار، شلوار درون چکمه و استفاده از مواد دافع کنه
- خرید گوشت از کشتارگاه مجاز، نگهداری بهداشتی و پخت کامل
- بازرسی بدن و برداشتن صحیح کنه با پنس نوک‌باریک بدون له‌کردن
- استفاده از دستکش، پیشبند و عینک هنگام ذبح و قطعه‌کردن گوشت
- رعایت حفاظت فردی در بیمارستان و آموزش تیم‌های درمانی و دامداری
۴.۶ (۸۴۹ نظر)۴.۵ (۴۰۹ نظر)۴.۹ (۳۳۸ نظر)۴.۹ (۲۸۰ نظر)۴.۹ (۲۲۷ نظر)۴.۷ (۱۵۶ نظر)نتیجه گیری
تب کریمه‌کنگو یکی از بیماری‌های ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که با رعایت اصول بهداشتی می‌توان از آن پیشگیری کرد. این بیماری از طریق کنه‌های آلوده یا تماس مستقیم با خون و بافت دام آلوده منتقل میشود و در موارد شدید می‌تواند منجر به خونریزی داخلی و نارسایی اندام‌ها شود. درمان اختصاصی قطعی وجود ندارد، اما مراقبت بیمارستانی، کنترل مایعات، و در برخی موارد مصرف داروی ریباویرین، در بهبود بیماران مؤثر است. تشخیص زودهنگام و مراقبت مناسب می‌تواند مرگ‌ومیر را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
من سیزده سال سابقه دو تا پرونده ابن سینا دارم هر سری یک ماه بستری شدم نارحتی اعصاب ناتوان جسم دارم باید چکار کن
م
سلام
با توجه به سابقه طولانی‌تان در بستری شدن و مشکلات اعصاب و ناتوانی جسمی، پیشنهاد میکنم که به یک پزشک متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) مراجعه کنید تا وضعیت دقیق‌تری از وضعیت روحی و جسمی شما بررسی شود. شاید نیاز به تغییر یا تنظیم داروها و درمان‌های روانشناختی (مانند مشاوره یا روان‌درمانی) باشد. همچنین، فعالیت‌های روان‌پزشکی و جسمی مانند ورزش‌های ملایم، تکنیک‌های تنفس عمیق یا مدیتیشن می‌توانند به کاهش اضطراب و بهبود وضعیت جسمانی شما کمک کنند. مهم است که تحت نظر پزشک، درمان‌های مناسب و پیگیری‌های لازم را انجام دهید.
سلام
دوست و همراه عزیز
بله حتمن پیگیر درمان باشید
شایع‌ترین ناقل آن کنه ای به نام هیالوما است
که می تواند این ویروس را منتقل کند
متخصص عفونی
سلام دخترم رفته عراق زیارت توی سوئیت هتل کنه بوده پاهاش لخته لخته شده میگه کنه گزیده الانم تب کرده ممکنه تب کریمه کنگو باشه هنوز دکتر باید بره ویزیت کنه ممنون میشم سریع جواب سوالمو بدین مامانش همراهش هس من نگرانم
سلام
بله حتمن پیگیر درمان باشید
شایع‌ترین ناقل آن کنه ای به نام هیالوما است
که می تواند این ویروس را منتقل کند
متخصص عفونی
یک بیمارسرطانی دارم که بهش سرم سدیم کلراید و آمپول پنتوپرازول پزشک متخصص ایشون تجویزکردن تزریق میکنم، الان دوروزه هرچی میخوره بالا میاره شکمش هم سفت شده و بی‌حال هستش…چه درمان دیگه ای روی این بیمارمیشه انجام داد،؟؟
سلام امپول پنتوپرازول معمولا بصورت iv تزریق می شود
احتمالا در دوز دارو باید تغییراتی ایجاد گردد
من دیروز یک دفعه تب و سر درد و استخان درد وسرفه داشتم و یک روز هم ادامه داشت و بعد تموم شد و حالا خوبم
دوست عزیز
علایم شما ممکنه مربوط به سرماخوردگی فصلی بوده و ارتباطی با تب کریمه کنگو نداشته باشد.