خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
ادامه این پادکست را می‌توانید در این بخش گوش دهید:
علت فشار خون پایین می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله بیماری‌های قلبی، از دست دادن خون، کم‌آبی بدن، اختلالات هورمونی یا مصرف داروهای خاص باشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که خون به اندازه کافی به ارگان‌های بدن پمپاژ نمی‌شود، که منجر به علائمی مانند سرگیجه، خستگی و ضعف می‌شود. تشخیص دقیق علت فشار خون پایین می‌تواند به بهبود درمان و مدیریت این شرایط کمک کند.در این مقاله به بررسی علل مختلف فشار خون پایین و راه‌های مدیریت آن خواهیم پرداخت.
علت فشار خون پایین
فشار خون به دو مکانیسم اصلی بستگی دارد: عملکرد قلب و مقاومت عروق خونی. این دو مکانیسم به همراه اثرات عوامل عصبی و هورمونی، میزان بالا یا پایین بودن فشار خون را تعیین می‌کنند. برخی از رایج‌ترین علل فشار خون پایین را در ادامه بررسی می کنیم.
۱. فشار خون پایین در پریودی
در دوران پریود بیشتر زنان فشار خون بالا را گزارش می‌دهند، اما گاهی در این دوره ممکن است فرد فشار خون پایین را هم تجربه کند. فشار خون پایین یکی از علائم رایج کم‌خونی است که این حالت در دوران پریود به علت ازدست‌دادن خون تشدید می‌شود.
علت کم‌خونی، کمبود گلبول‌های قرمز خون یا داشتن گلبول‌های قرمز ناکارآمدی است که نمی‌توانند به طور موثر اکسیژن را به بافت‌های بدن حمل کنند.
متن انگلیسی:
به نقل از heart
One reading that is lower than normal is usually not cause for alarm unless you are having other symptoms or problems. If you are dizzy, nauseous or have other symptoms, contact your health care professional. Keep a record of your symptoms and when they happened.
ترجمه فارسی:
یک اندازه‌گیری پایین‌تر از حد نرمال معمولاً جای نگرانی ندارد مگر اینکه علائم یا مشکلات دیگری داشته باشید. اگر احساس سرگیجه، تهوع یا علائم دیگری داشتید، با پزشک خود تماس بگیرید. بهتر است علائم خود را ثبت کرده و زمان وقوع آنها را یادداشت کنید.
آیا دچار سرگیجه هستی؟
برای اطمینان از علائم فشار خون پایین با متخصص مشورت کن
۲. فشار خون پایین در کرونا
انواع کرونا یکی از علل کاهش فشار خون است. علت افت فشار خون در این دوران، اختلال عملکرد اتونوم است. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که دستگاه عصبی خودمختار (اتونوم) که عملکردهای بدن نظیر فشار خون، ضربان قلب، دمای بدن و هضم را کنترل می‌کند، نامتعادل می‌شود. برخی از تحقیقات صورت‌گرفته نشان داده‌اند که کرونا بر پاسخ ایمنی دستگاه عصبی خودمختار تاثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث بروز افت فشار خون ارتواستاتیک شود.
۳. فشار خون پایین بعد از زایمان
اگر زایمان سختی را تجربه کرده‌اید، ممکن است برای مدتی پس از تولد نوزاد، فشار خونتان همچنان پایین باشد. این اتفاق خصوصاً در صورتی رخ می‌دهد که خونریزی پس از زایمان داشته باشید. در این شرایط حجم خونتان کاهش پیدا می‌کند و در نتیجه فشار خون نیز کم می‌شود. در این وضعیت ممکن است پزشک برای کمک به افزایش حجم خون و مایعات، برای شما انتقال خون و تزریق سرم را تجویز کند.
۴. افت فشار خون وضعیتی
افت فشار خون وضعیتی که به آن افت فشار خون ارتواستاتیک هم می‌گویند یکی از انواع پایین آمدن فشار خون است. در این شرایط هنگامی که از وضعیت نشسته یا درازکشیده به حالت ایستاده تغییر حالت می‌دهید، فشار خونتان به‌صورت ناگهانی می‌افتد. برخی از علائم افت فشار خون ارتواستاتیک ممکن است شامل سرگیجه، سبکی سر هنگام ایستادن و تاری دید باشند.
۵. افت فشار خون به دلیل بیماری قلبی
از جمله بیماری های قلبی که می‌توانند منجر به فشارخون پایین شوند، می‌توان به پایین بودن غیرطبیعی ضربان قلب (برادی‌کاردی)، مشکلات دریچه‌های قلب، حمله قلبی و نارسایی قلبی اشاره کرد. در این شرایط ممکن است قلب قادر به گردش خون کافی برای رفع نیازهای بدن نباشد.
۶. افت فشار خون و بارداری
پایین بودن فشار خون در دوران بارداری یک اتفاق کاملاً طبیعی است. نوسانات هورمونی و تغییرات گردش خون می‌توانند فشار خون را (خصوصاً در سه‌ماهه اول و دوم بارداری) کاهش دهند. فشار خون پایین در بارداری معمولاً مشکلات جدی‌ای ایجاد نمی‌کند و اکثر زنان می‌توانند آن را در خانه کنترل کنند. فشارخون در بارداری بسته به سطح انرژی، اضطراب، سبک زندگی و سطح استرس زنان تغییر می‌کند.
این عارضه معمولاً نیازی به درمان و مداخله پزشکی ندارد. اما اگر حس کردید علائمتان تشدید شده‌اند حتماً به پزشک مراجعه کنید.
۷. فشار خون پایین بعد از مصرف غذا
گاهی اوقات فشار خون پس از صرف غذا کاهش پیدا می‌کند، زیرا روده‌ها به حجم خون بالایی برای هضم غذا نیاز دارند. افت فشار خون بعد از غذاخوردن در بین افراد مسن، خصوصاً آنهایی که فشار خون بالا، دیابت یا بیماری پارکینسون دارند، رایج‌تر است.
۸. فشار خون پایین ارثی
برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که فشار خون پایین ژنتیکی است. اگر والدین شما فشار خون پایینی داشته باشند، این امکان وجود دارد که شما این اختلال را از آنها به ارث ببرید.
۹. فشار خون پایین بر اثر مشکلات هورمونی
غده تیروئید مسئول تولید و ذخیره هورمون‌هایی است که به مدیریت عملکردهای مختلف بدن از جمله ضربان قلب و فشار خون کمک می‌کنند. غدد فوق‌کلیوی نیز پاسخ استرس را تنظیم می‌کنند. به مشکل خوردن هر دو نوع غده می‌تواند منجر به افت فشار خون شود.
۱۰. واسطه های عصبی معیوب و فشار خون پایین
واسطه‌های عصبی معیوب می‌توانند باعث کاهش فشار خون و بروز فشار خون پایین شوند. برخی از این واسطه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- سیستم عصبی: سیستم عصبی مسئول کنترل فشار خون و ضربان قلب است.
- سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون: این سیستم مسئول کنترل حجم خون و فشارخون است.
- سیستم انتقال عصبی: این سیستم مسئول کنترل فشارخون و ضربان قلب است.
علت دقیق واسطه‌های عصبی معیوب ممکن است به شکل ارثی و متنوعی از عوامل باشد، از جمله:
- بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون، صرع، اسکلروز چندگانه و بیماری‌های مرتبط با نخاع
- اختلالات هورمونی مانند افزایش سطح هورمون تیروئید، نقص هورمون نارسایی آدرنال و هیپوفیز
- برخی داروها مانند آنتی‌هیستامین‌ها، ضدافسردگی‌ها، ضداضطراب‌ها و داروهای خاصی که برای کاهش فشارخون تجویز می‌شوند.
- کمبود آهن
- عوامل محیطی مانند گرما، خستگی شدید، خوابیدن زیاد، افت فشارخون ناگهانی و افزایش فشارخون هنگام تغییر وضعیت بدن
۱۱. کمبود مواد مغذی
کمبود ویتامین ها در بدن و مواد معدنی نظیر فولات، آهن و ویتامین B12 ممکن است باعث کاهش فشارخون شود. پایین بودن این مواد معدنی و ویتامین‌ها در بدن مانع از تولید گلبول‌های قرمز کافی توسط بدن و بروز کم‌خونی می‌شود؛ بنابراین خوردن غذاهایی که حاوی این مواد مغذی هستند می‌تواند مانع از بروز افت فشارخون شود.
۱۲. اختلالات اشتها
اختلالات تغدیه ای (نظیر بی‌اشتهایی) می‌توانند منجر به کاهش فشار خون غیرطبیعی شوند. در بسیاری از موارد، بی‌اشتهایی باعث می‌شود که فرد رژیم غذایی محدودی داشته باشد و کالری، ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری را دریافت نکند. عدم مصرف کالری کافی می‌تواند باعث شود بدن بافت خود را برای سوخت تجزیه کند و این امر سبب می‌شود که فشار خون فرد بیفتد.
علت پایین بودن فشار خون و خونریزی معده
خونریزی شدید معده ممکن است جریان خون به مغز را کاهش دهد و سبب بروز علائمی نظیر گیجی، سردرگمی، خواب‌آلودگی و حتی فشارخون بسیار پایین (شوک) شود.
علت فشار خون پایین اول صبح
زمانی که شب به رختخواب می‌روید و در وضعیت درازکشیده قرار می‌گیرید، فشارخون کاهش پیدا می‌کند. به همین خاطر زمانی که صبح بخواهید به‌طورناگهانی تغییر وضعیت دهید و بایستید، حس می‌کنید فشار خونتان کاهش پیدا کرده است و با علائم فشار خون پایین مواجه می‌شوید.
این یک وضعیت عادی است و جایی برای نگرانی ندارد. اگر می‌خواهید این حالت را تجربه نکنید می‌توانید ابتدا چند دقیقه بنشینید و سپس از جای خود بلند شوید.
آیا فشار خون پایین درمان دارد؟
علت فشار خون پایین در نوجوانان
کاهش سطح فشار خون در نوجوانی می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد. مشکلات زمینه‌ای سلامتی یا سبک زندگی از اصلی‌ترین علل پایین آمدن فشار خون هستند. رایج‌ترین دلایل افت فشار خون در نوجوانی شامل این مواردند:
- استرس عاطفی ممکن است باعث کاهش فشار خون در نوجوانان شود.
- مصرف کم نمک و مایعات
- ایستادن به مدت طولانی و در محیطی گرم همچون حمام آب گرم
- فقر آهن شدید
- نوشیدن الکل
- استراحت یا درازکشیدن طولانی‌مدت
علت فشار خون پایین و ضربان قلب بالا
وقتی سطح فشار خونتان کاهش پیدا کند، ضربان قلب افزایش می‌یابد و رگ‌های خونی در دیگر قسمت‌های بدن منقبض یا باریک می‌شوند تا به حفظ فشار خون کمک کنند. اگر ضربان قلب به‌اندازه کافی افزایش پیدا نکند، یا این که رگ‌های خونی به‌اندازه کافی منقبض نشوند تا بتوانند فشار خون را حفظ کنند، فرد افت فشار خون و علائم آن را تجربه می‌کند.
علت فشار خون پایین در سالمندان
علاوه بر دلایلی که در قسمت بالا ذکر شد، ممکن است افراد مسن به دلایل زیر هم افت فشار خون را تجربه کنند:
- کم‌آبی شدید بدن
- بیماری‌های قلبی
- بیماری آدیسون و دیگر بیماری‌های مرتبط با هورمون‌ها
- خونریزی داخلی
- عفونت شدیدی که وارد جریان خون شده و باعث رخ‌دادن شوک سپتیک می‌شود.
- مصرف برخی از داروها همچون داروهای ادرارآور، مسدودکننده‌های آلفا و بتا، داروهای پارکینسون، داروهای ضدافسردگی
تشخیص علت فشار خون پایین
انواع مختلفی از فشارسنج موجود است که می‌توان برای سنجیدن سطح فشارخون از آنها استفاده کرد. برخی از دستگاه‌های خانگی نیز برای این هدف به وجود آمده‌اند که سنجیدن فشار خون را راحت کرده‌اند. بهتر است چندین بار اندازه‌گیری را با این دستگاه‌ها انجام دهید تا ببینید که آیا مشکل ادامه دارد یا خیر.
دستگاه‌هایی که پرستاران و پزشکان در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها استفاده می‌کنند از دقت بالاتری برخوردارند و نتایج بهتری را ارائه می‌دهند. پزشک همچنین از فرد در مورد سابقه پزشکی و سایر علائمی که دارد سوال می‌پرسد. همچنین ممکن است یک سری آزمایش‌ها را تجویز کند تا علت اصلی افت فشار خون را پیدا کند و گزینه‌های درمان فشار خون پایین انتخاب شود.
۴.۸ (۵۵۶ نظر)۵ (۴۶۶ نظر)۴.۹ (۴۳۱ نظر)۴.۶ (۴۴۸ نظر)۴.۷ (۴۳۴ نظر)۵ (۳۱۲ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
افت فشار خون، اختلالی است که اکثر ما حداقل برای یکبار آن را تجربه کرده‌ایم. این وضعیت معمولاً عادی است و نیازی به درمان خاصی ندارد. اما در صورت طولانی‌شدن علائمتان باید علت افت فشار خون تشخیص داده شود. سپس پزشک درمان فشار خون پایین را بر اساس علت آن تجویز می‌کند.
برای تشخیص علت کاهش فشار خون، باید با پزشک متخصص قلب و عروق، دکتر فوق تخصص داخلی یا پزشک عمومی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر قلب وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
درودبرشما..
من [ ۶۰ سالمه]یکی دوسال هست که قرص فشار( والسارتان۸۰) مصرف میکنم،اهل ورزش مخصوصا کوهنوردی ودوچرخه سواری هستم
گاهی اوقات مشروب مصرف میکنم [ هردوسه ماه یکبار وخیلی کم]. وگاهی پس ازمصرف افت فشار وتپش قلب میگیرم…آیادلیلش همینه واگه اونه ،چراهمیشه نیست؟؟؟ ممنون میشم پاسخ بدید…
با توجه به اینکه شما ۶۰ ساله هستید و فشار خون دارید، وضعیتتان به دقت نیاز به بررسی دارد. حالا بیایید به سوالات شما بپردازیم:
۱. مصرف مشروب و تأثیر آن روی فشار خون
گاهی اوقات مصرف الکل می‌تواند تأثیرات مختلفی روی سیستم قلبی-عروقی شما داشته باشد. در مورد شما که داروهایی مثل والسارتان (۸۰ میلی‌گرم) مصرف می‌کنید، مصرف الکل حتی در مقادیر کم هم می‌تواند اثرات منفی داشته باشد.
افت فشار خون و تپش قلب بعد از مصرف الکل:
الکل معمولاً باعث گشاد شدن عروق می‌شود که این می‌تواند افت فشار خون ایجاد کند. وقتی فشار خون پایین می‌آید، بدن ممکن است برای جبران، ضربان قلب را افزایش دهد، که به همین دلیل ممکن است تپش قلب را تجربه کنید.
همچنین، مصرف الکل می‌تواند با داروهای فشار خون تداخل کند. والسارتان یک داروی آرام‌بخش سیستم عصبی و رگ‌ها است که با مصرف الکل می‌تواند اثرات کاهشی بیشتری در فشار خون ایجاد کند، که در نهایت باعث افت فشار خون و تپش قلب شود.
چرا همیشه این حالت پیش نمی‌آید؟
ممکن است شدت واکنش به الکل بستگی به عواملی مثل:
میزان مصرف الکل
وضعیت بدنی شما در آن لحظه
سطح هیدراتاسیون بدن (آب بدن)
وضعیت دارویی شما در آن زمان داشته باشد. در برخی مواقع، سیستم بدنی شما ممکن است به‌طور مؤثرتر واکنش نشان دهد و در برخی مواقع این اتفاق نیفتد.
۲. چرا گاهی این اتفاق نمی‌افتد؟
حجم و نوع مشروب: اگر مقدار مشروب مصرفی کمتر باشد یا مشروبات مختلف اثرات متفاوتی دارند (مثلاً نوشیدنی‌هایی با الکل بالاتر ممکن است اثرات بیشتری داشته باشند).
شرایط بدنی: ممکن است در برخی مواقع شما احساس آرامش بیشتر و فشار خون ثابتی داشته باشید، ولی در مواقع دیگر ممکن است به علت فشار یا خستگی جسمی، بدن شما به الکل واکنش شدیدتری نشان دهد.
تعامل با داروها: مصرف داروهای فشار خون در برخی مواقع اثرات متغیری بر روی بدن دارد. ممکن است در برخی مواقع دارو به‌طور مؤثرتر عمل کند و فشار خون پایین‌تر بیاید و در برخی دیگر اثر دارو به اندازه کافی نباشد.
پیشنهادات:
مصرف مشروب را محدود کنید: بهترین کار این است که میزان مصرف مشروب را کاهش دهید، به خصوص در صورتی که داروهای فشار خون مصرف می‌کنید.
آب کافی بنوشید: هنگام مصرف الکل، حتماً مقدار کافی آب بنوشید تا بدن دچار کم‌آبی نشود که می‌تواند اثرات افت فشار خون را بدتر کند.
کنترل فشار خون: فشار خون خود را مرتب بررسی کنید و اگر نیاز به تغییر دوز داروها دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
اجتناب از فعالیت‌های سنگین بعد از مصرف الکل: اگر بعد از مصرف الکل، احساس می‌کنید که فشار خونتان پایین می‌آید، بهتر است از فعالیت‌های سنگین یا ورزش‌های شدید مانند کوهنوردی یا دوچرخه‌سواری خودداری کنید.
من دیروزکوه بودم ،وحدود۲سالی میشه که قرص والسارتان ۸۰مصرف میکنم ،معمولا هرازچندگاهی ( هرسالی۳الی۴بار) مشروب مصرف میکنم اونم بسیارکم..وگاهی اوقات پس ازمصرف ،تپش قلب میگیرم وگاهی افت فشارپیدامیکنم [ اونم نه همیشه] میشه علت ودرمان شو بدونم…ممنون
به نظر می‌رسد که ترکیب مصرف قرص والسارتان و مصرف گاه به گاه مشروب می‌تواند علت اصلی بروز تپش قلب و افت فشار خون باشد.
راهکارها:
کاهش مصرف الکل:
اگرچه مصرف کم الکل مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما برای کاهش خطرات بهتر است از مصرف مشروب به خصوص همراه با داروهایی مانند والسارتان اجتناب کنید. اگر مشروب مصرف می‌کنید، حتماً با فواصل زمانی زیاد و به مقدار بسیار کم باشد.
مشاوره با پزشک:
چون شما دارویی مانند والسارتان مصرف می‌کنید، حتماً باید با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است بخواهد دوز دارو را تنظیم کند یا داروی دیگری را برای شما تجویز نماید که اثرات جانبی کمتری ایجاد کند.
متخصص قلب
سلام وقت بخیر.من یه مدته دارم برای یه آزمون ورزش آماده میشم که شش کیلو وزن کم کردم کالری کمتری مصرف میکنم و هروز ورزش میکنم البته تغذیه م هم بد نیست مایعات هم بنظرم به اندازه کافی هست ولی دیروز کالری دریافتیم کم بود و ورزشم زیاد بود شب افت ناگهانی فشار داشتم سرگیجه شدید و حالت تهوع شدید دوتا سرم دادن ولی امروز خوبم ولی کامل نه هنوز یکم سردرد دارم ولی خیلی کمه.البته دیروز صبحانه کیک رژیمی مانده با یک لیوان شیر سرد خوردم هردو سرد بودن بنظرتون دلیلش چیه دکتر؟؟ استرس و ناراحتی هم دارم این مدت
سلام
افت ناگهانی فشار و علائمی که تجربه کردید احتمالاً به دلیل کمبود کالری، کم‌آبی نسبی، افت قند خون و فشار ناشی از ورزش شدید بوده است. وقتی بدن شما انرژی کافی دریافت نکند، ذخایر گلیکوژن کاهش یافته و ممکن است منجر به ضعف، سرگیجه و حالت تهوع شود. همچنین، مصرف غذای مانده و سرد می‌تواند معده را تحریک کند. برای جلوگیری از این مشکل، حتماً کالری کافی دریافت کنید، تغذیه متعادل داشته باشید و مایعات و الکترولیت‌ها را به اندازه کافی مصرف کنید. اگر علائم ادامه‌دار بود، به پزشک مراجعه کنید.
متخصص قلب و عروق
سلام چند روزی هست که گاهی فشارم پایین میاد و بی حال میشم سرم درد میکنه گاهی اسهال و گاهی که فشار میگیرم با اینکه۸ هست اما حال بدی ندارم سنم۵۱ هست
سلام. فشار پایین، بی‌حالی، سردرد و اسهال می‌تواند نشانه‌های متعددی باشد که از جمله آنها تغییرات هورمونی، مشکلات گوارشی، استرس یا حتی مشکلات قلبی و عروقی است. با توجه به سن شما و علائمی که ذکر کردید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق این علائم مشخص شود. پزشک می‌تواند با انجام آزمایشات لازم و بررسی تاریخچه سلامت شما، درمان مناسب را تجویز کند. همچنین، مراقبت از رژیم غذایی، مصرف آب کافی و مدیریت استرس می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.