آناتومی عضلات پا و هر آنچه که باید درباره آن بدانید.

آناتومی عضلات پا بسیار پیچیده و متنوع است. پا به عنوان یکی از اعضای اصلی دستگاه حرکتی بدن، دارای گروه‌های مختلف عضلانی است که هر کدام نقش مهمی در حرکات متنوع پا ایفا می‌کنند. عضلات ساق پا شامل عضلات نعلی، درشت نی و نازک نی هستند که به ترتیب مسئول خم کردن، باز کردن و حرکات جانبی مچ پا به‌شمار می‌آیند. در ناحیه ران نیز عضلات چهارسر ران، پشت ران و ران داخلی قرار دارند که در صاف کردن، خم کردن و چرخش داخلی ران نقش دارند. همچنین عضلات کف پا شامل عضلات انگشتان و پاشنه، حرکات انگشتان و پاشنه را کنترل می‌کنند. این گروه‌های عضلانی به همراه استخوان‌ها و مفاصل پا، حرکات متنوع و پیچیده پا را امکان‌پذیر ساخته و عملکرد صحیح آن را تضمین می‌کنند. شناخت دقیق آناتومی عضلات پا برای درک بهتر مکانیک حرکتی این عضو بسیار حائز اهمیت است اما لزوم مراجعه به متخصص ارتوپد در هنگام آسیب را کم نمی‌کند. شما می‌توانید از طریق خدمات نوبت‌دهی و آنلاین دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید.

آناتومی عضلات پا چیست؟ 

پاها دو عضو تحتانی بدن هستند که وظیفه نگهداری و حرکات مختلف بدن را برعهده دارند. هر پا شامل پنج ناحیه می‌شود که عبارتند از:

• عضلات پا فوقانی
• زانو
• عضلات پایین تنه
• مچ پا
• پا (کف پا)

عضلات پا را می‌توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد:

1. عضلات ساق پا

• عضله نعلی: یکی از اصلی‌ترین عضلات دخیل در حرکت پا، مسئول خم کردن مچ پا به سمت پایین.
• عضله درشت نی: مسئول خم کردن مچ پا به سمت بالا.
• عضله نازک نی: کمک‌کننده به حرکات مچ پا.

2. عضلات ران

• عضله چهار سر ران: مسئول صاف کردن زانو.
• عضله پشت ران: مسئول خم کردن زانو.
• عضله ران داخلی: کمک‌کننده به حرکات داخلی ران.

3. عضلات کف پا

• عضلات انگشتان پا: مسئول حرکات انگشتان پا.
• عضلات پاشنه: مسئول بالا و پایین آوردن پاشنه.

این گروه‌های عضلانی به همراه استخوان‌ها و مفاصل پا، حرکات مختلف پا را امکان‌پذیر می‌سازند.

متن انگلیسی:
Your leg muscles help you move, carry the weight of your body and support you when you stand. You have several muscles in your upper and lower legs. They work together to enable you to walk, run, jump and flex and point your feet
ترجمه متن:
ماهیچه‌های پای شما به حرکت شما کمک می‌کنند، وزن بدن را تحمل می‌کنند و در هنگام ایستادن از شما حمایت می‌کنند. شما چندین ماهیچه در قسمت بالایی و پایینی ساق پا دارید. آنها با هم کار می‌کنند تا شما قادر به راه رفتن، دویدن، پریدن و خم شدن و اشاره به پاهای خود شوید.

my.clevelandclinic

آناتومی عضلات پا پایین تنه

آناتومی عضلات پا پایین تنه به شرح زیر است: 

1. عضلات ساق پا

• عضله نعلی (gastrocnemius): مسئول خم کردن مچ پا به سمت پایین و باعث بلند شدن پاشنه می‌شود.
• عضله درشت نی (tibialis anterior): مسئول خم کردن مچ پا به سمت بالا.
• عضله نازک نی (soleus): کمک‌کننده به حرکات مچ پا.

2. عضلات ران

• عضله چهار سر ران (quadriceps femoris): 
• عضله پشت ران (hamstrings): شامل عضلات دوقلو، نیم وتری و نیم غشایی که مسئول خم کردن زانو هستند.
• عضله ران داخلی (adductors): مسئول چرخش و نزدیک شدن ران به خط وسط بدن.

3. عضلات کف پا

• عضلات انگشتان پا: مسئول حرکات انگشتان پا.
• عضلات پاشنه: مسئول بالا و پایین آوردن پاشنه.

آناتومی عضلات پا در بدنسازی

آناتومی عضلات پا در بدنسازی شامل گروه عضلانی اصلی زیر می‌شود: 

نوع عضله	توضیح
عضله چهار سر (The quadriceps)	که از چهار عضله مجزا ماهیچه پهن بیرونی، درونی و میانی و ماهیچه راست رانی تشکیل شده است. گروه عضلات چهارسر در پا نقش مهمی در باز کردن زانو و خم کردن لگن ایفا می‌کنند. این عضلات با انقباض، لگن را به حالت خم درآورده و زانو را از حالت خم به حالت صاف باز می‌گردانند. به عبارتی، عملکرد عضلات چهارسر باعث خم‌کردن مفصل لگن و صاف‌کردن مفصل زانو می‌شود. بسیاری از بدنسازان معتقدند که برای داشتن عضلات چهارسر برجسته و زیبا، انجام حرکات اسکوات با وزنه‌های سنگین یکی از موثرترین تمرینات است.
همسترینگ (The hamstrings)	از ۳ عضله مجزا ماهیچه تیم وتری، نیم غشایی و دوسر رانی در قسمت پشت پا تشکیل شده است. عضلات همسترینگ، مسئول خم کردن زانو هستند. این عضلات در حرکاتی مانند پشت پا، ددلیفت و تراست مشارکت فعال دارند. همچنین عضله دوسر رانی، دارای دو سر یا بخش است و مشابه عضله جلو بازو دست عمل می‌کند.
سرینی (The glutes)	از سه عضله مجزا سرینی بزرگ، متوسط و کوچک تشکیل شده و باسن را شکل می‌دهد.

آناتومی عضلات قسمت های مختلف پا

اندام تحتانی به سه بخش اصلی ران، ساق و پا تقسیم می‌شود. پا و مچ پا بخش‌های انتهایی این اندام هستند که ساختار بسیار پیچیده‌ای دارند. در این ناحیه ۲۸ استخوان، ۳۳ مفصل، ۱۱۲ رباط، ۱۳ عضله خارجی و ۲۱ عضله داخلی وجود دارند که در تشکیل و عملکرد این بخش نقش دارند. استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی ساق به‌وسیله مفصل مچ پا به پا متصل می‌شوند. این ساختار پیچیده پا و مچ پا، منجر به تحرک و انعطاف‌پذیری بالای این ناحیه می‌گردد که در انجام فعالیت‌های حرکتی نقش مهمی ایفا می‌کند.

۱. آناتومی عضلات ساق پا 

ساق پا از دو عضله قدرتمند ماهیچه دوقلو (Gastrocnemius) و ماهیچه نعلی (Soleus) تشکیل شده است. ماهیچه دوقلو بزرگ‌ترین عضله‌ای است که با نگاه‌کردن به ساق پا خواهید دید، اما ماهیچه نعلی ماهیچه‌ای مخفی زیر عضله ماهیچه دوقلو است. این دو عضله در کنار هم کار می‌کنند تا پا یا مفصل زانو تغییر وضعیت داده و بتوانید زانویتان را خم کنید. با وجود اینکه عضله دوقلو بیشتر در معرض دید قرار دارد، عضله نعلی نقش بسیار مهمی در بزرگ‌تر نشان‌دادن عضله دوقلو ایفا می‌کند. 

درد عضله ساق پا کلافت کرده؟

برای درمان از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر ارتوپد آنلاینفوق تخصص ارتوپدی

۲. آناتومی عضلات مچ پا 

عضلات مچ پا نقش مهمی در تحرک، ثبات و عملکرد پا ایفا می‌کنند و آناتومی آن‌ها به شرح زیر است:

• عضلات درشت نی و نازک نی
• عضلات درون استخوانی
• عضلات بیرونی مچ پا

۳. آناتومی عضلات پشت پا 

آناتومی عضلات پشت پا به شکل زیر است: 

1. عضله نیزه‌ای (Plantaris) که عضله کوچک و باریکی است که سرچشمه آن از استخوان ران (فمور) و پایان آن به استخوان پاشنه (کالکانئوس) متصل است و نقش کمکی در خم کردن مچ پا دارد.
2. عضله عمقی پشتی (Posterior Tibialis) که عضله بزرگ و قدرتمندی است که از سطح پشتی استخوان‌های درشت‌نی (تیبیا) و پرونه (فیبولا) شروع می‌شود. تاندون این عضله از پشت قوزک داخلی می‌گذرد و به استخوان‌های متاتارس ۲-۴، ناویکولر، کونئیفرم و کوبوئید متصل می‌شود. انقباض این عضله موجب اینورژن (چرخش داخلی) و پلانتار فلکشن (خم شدن به سمت پایین) پا می‌شود. (تاندون چیست؟)

۴. آناتومی عضلات روی پا

آناتومی عضلات روی پا به شرح زیر است:

1. عضله تحتانی قدامی (Tibialis Anterior) که از قسمت فوقانی و خارجی استخوان درشت‌نی (تیبیا) شروع می‌شود. تاندون این عضله از جلو مچ پا عبور می‌کند و به ناحیه داخلی استخوان مکعبی (کیوبوئید) و اولین استخوان متاتارس متصل می‌شود. انقباض این عضله موجب پلانتار فلکشن (خم شدن به سمت پایین) و اینورژن (چرخش داخلی) پا می‌شود.
2. عضله بلندکننده انگشتان (Extensor Digitorum Longus) در بخش قدامی و خارجی پا قرار دارد و سرچشمه آن از قسمت فوقانی و خارجی استخوان درشت‌نی است. تاندون این عضله به انگشتان ۲-۵ متصل می‌شود و انقباض این عضله موجب اکستانسیون (باز شدن) انگشتان پا می‌شود.
3. عضله بلندکننده شست (Extensor Hallucis Longus) در بخش قدامی و داخلی پا قرار دارد و سرچشمه آن از قسمت میانی استخوان درشت‌نی است. تاندون این عضله به شست پا متصل شده و انقباض این عضله موجب باز شدن شست پا می‌شود.

۵. آناتومی عضلات کف پا 

کف پا از ۲۶ استخوان تشکیل شده است. دو استخوانی که در پشت پا قرار دارند، یعنی استخوان تالوس (Talus) و استخوان پاشنه یا کالکانه (Calcaneous)، را به طور مشترک هیندفوت (Hindfoot) یا پشت پا می‌نامند. جلوتر از این دو استخوان، گروهی متشکل از پنج استخوان کوچکتر قرار دارند که به آن‌ها استخوان‌های تارس (Tarsal bones) می‌گویند. مجموعه این پنج استخوان را میدفوت (Midfoot) یا پای میانی هم می‌نامند. این پنج استخوان عبارتند از:

1. استخوان مکعبی (Cuboid)
2. استخوان کشکک داخلی (Medial cuneiform)
3. استخوان کشکک میانی (Intermediate cuneiform)
4. استخوان کشکک خارجی (Lateral cuneiform)
5. استخوان قایقی (Navicular)

۶. اناتومی انگشتان پا

انگشتان پا شامل ۱۴ استخوان کوچک هستند که به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. انگشتان پا (Phalanges): هر انگشت پا شامل سه استخوان کوچک به نام پالنکس می‌شود. انگشت شست پا تنها دو پالنکس دارد.
2. استخوان‌های متاتارس: در قسمت جلویی پا پنج استخوان متاتارس قرار دارند و هر استخوان متاتارس به یک انگشت پا وصل است.
3. استخوان‌های سزامویی (Sesamoid bones) که استخوان‌های کوچکی هستند که در قسمت زیرین مفصل انگشتان پا قرار گرفته‌اند. 

در مجموع، انگشتان پا از ۱۴ پالنکس، ۵ استخوان متاتارس و چند استخوان سزامویی تشکیل شده‌اند.

۷. آناتومی عضلات ران پا 

عضلات ران پا به تفکیک عبارتند از: 

1. عضلات قدامی ران

• عضله چهار سر ران شامل چهار سر عضلانی که به کشکک متصل هستند و وظیفه خم و باز کردن زانو را برعهده دارند.
• عضله ایلیاکوس که وظیفه خم کردن ران را برعهده دارند.

2. عضلات خلفی ران

• عضله همسترینگ شامل سه عضله دوقلوی ران، نیم وتری و نیم پرده‌ای که وظیفه خم کردن زانو را برعهده دارند.
• عضله سرینی بزرگ بزرگ‌ترین عضله ناحیه لگن است که وظیفه باز کردن ران را انجام می‌دهد. 

3. عضلات داخلی ران

• عضله ادداکتور بزرگ
• عضله ادداکتور کوتاه
• عضله ادداکتور بلند
• عضله پکتینه
• عضله رکتوس فمور

 این عضلات، مهم‌ترین عضلات درگیر در حرکات ران پا هستند.

۸. همسترینگ آناتومی عضلات پا

عضله همسترینگ شامل سه عضله اصلی دوقلوی ران، عضله نیم وتری و عضله نیم پرده‌ای می‌شود. این سه عضله در قسمت خلفی ران قرار دارند و ابتدای آن‌ها از استخوان ران (فمور) و ستون فقرات لگنی آغاز شده و انتهای آن‌ها به استخوان درشت نی (تیبیا) متصل می‌شود. وظیفه اصلی همسترینگ خم کردن زانو و باز کردن ران است و همچنین در حرکات چرخشی ران نیز نقش دارند. عضله همسترینگ به دلیل درگیری در حرکات ران و زانو، آسیب‌پذیر است و کشیدگی و پارگی عضله همسترینگ یکی از شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی به شمار می‌آید.

تو ورزش دچار کشیدگی عضلات پا شدی؟ برای درمان از متخصص کمک بگیر.

دکتر پارگی عضلات و کشیدگی ساق

بیماری های عضلات پا 

عضلات پا می‌توانند دچار انواع بیماری‌ها و آسیب‌های مختلفی شوند. درد یا گرفتگی عضلات پا ممکن است ناشی از این بیماری‌ها باشد. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های عضلات پا عبارتند از:

1. کشیدگی و پارگی عضلانی که شایع‌ترین آسیب عضلات پا است که به دلیل فعالیت‌های ورزشی، حرکات ناگهانی یا افزایش بار روی عضلات رخ می‌دهد.
2. آتروفی عضلانی که درواقع کاهش حجم و توده عضلانی به دلیل عدم استفاده یا بی‌حرکتی است و در افراد مسن، بیماران بستری یا افراد دچار ضایعات نخاعی رخ می‌دهد.
3. اسپاسم عضلانی که ناشی از کشیدگی، آسیب یا فعالیت بیش از حد است.
4. کرامپ عضلانی و انقباض دردناک و موقت عضلات که بیشتر در عضلات ساق پا و عضلات همسترینگ رخ می‌دهد.
5. بیماری‌های نوروعضلانی که شامل اختلالات ژنتیکی یا اکتسابی در عملکرد عضلات می‌شوند مانند دیستروفی عضلانی، میاستنی گراویس و غیره.
6. التهاب و درد در عضلات ناشی از عفونت، بیماری‌های خودایمنی یا آسیب (برای پا درد چی خوبه بخوریم؟).

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

آناتومی عضلات پا به صورت بسیار پیچیده و چندلایه‌ای سازماندهی شده است. گروه‌های مختلف عضلانی در ناحیه ران، ساق پا و کف پا با اتصال به استخوان‌ها و مفاصل متعدد، توانایی انجام حرکات متنوع و پشتیبانی از وزن بدن را فراهم می‌آورند. این هماهنگی و همکاری پیچیده میان عضلات مختلف پا، نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و عملکرد مطلوب اندام تحتانی ایفا می‌کند. درک درست و جامع از آناتومی و کارکرد این عضلات می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌های متداول ورزشی و بهبود وضعیت سلامتی و حرکتی فرد کمک شایانی نماید.

حتی در صورت آسیب احتمالی نیز متخصص ارتوپد می‌تواند در درمان این وضعیت به شما کمک کند. شما می‌توانید از طریق خدمات غیرحضوری دکترتو به صورت تلفنی یا متنی با متخصص ارتوپد آنلاین مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!