سرطان سلول سنگ فرشی چیست؟ چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

سرطان سلول سنگ فرشی یا کارسینوم سلول سنگفرشی نوعی سرطان است که در لایه بیرونی پوست ایجاد می‌شود. اگر دچار علائم این نوع سرطان هستید یا سابقه خانوادگی این سرطان را دارید، در این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که علائم سرطان سلولی فلسی چیست؟ علت ایجاد این سرطان چیست؟ در صورت عدم درمان چه عوارضی به دنبال دارد؟ چگونه می‌توان آن را تشخیص داد؟ چه راه‌هایی برای درمان این سرطان وجود دارد؟ آیا احتمال کشنده بودن این سرطان وجود دارد؟

درصورتی‌که دچار علائم این سرطان هستید یا سابقه خانوادگی آن را دارید، حتما برای معاینه دقیق و تشخیص به‌موقع آن به دکتر پوست یا دکتر انکولوژیست مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با متخصصان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشک وجود دارد.

مشاوره با متخصصان پوست، مو و زیبایی دکترتو

سرطان سلول سنگ فرشی (CSS) چیست؟

سرطان سلول سنگفرشی نوعی سرطان است که در هر قسمت بدن به‌ویژه در پوست ایجاد می‌شود. این سرطان از لایه سلول‌های سنگفرشی (بیرونی‌ترین لایه پوست) شروع می‌شود. بعد از سرطان سلول بازال این سرطان شایع‌ترین نوع سرطان پوست است. معمولا کارسینوم سلول سنگفرشی قابل درمان است. اما اگر درمان نشود، می‌تواند به بافت‌های دیگر بدن سرایت کند و عوارض شدیدی ایجاد کند.

سلول‌های سنگفرشی علاوه بر پوست در قسمت‌های دیگر بدن مانند ریه‌ها، دستگاه گوارش، مجاری ادرار و غشاهای مخاطی وجود دارند. به همین دلیل ممکن است سرطان سلول سنگفرشی در هر قسمت از بدن ایجاد شود.

به نقل از healthline در رابطه با شیوع سرطان سلول سنگ فرشی :

سالانه حدود ۱٫۸ میلیون نفر در ایالات متحده دچار سرطان سلول سنگ فرشی می‌شوند. این سرطان دومین نوع شایع سرطان پوست است. همچنین کارسینوم سلول سنگفرشی دهان بیش از ۹۰٪ سرطان‌های دهان را تشکیل می‌دهد. سرطان سلولی فلسی ریه حدود ۳۰٪ از سرطان‌های ریه را شامل می‌شود.

سرطان سلول‌های سنگفرشی دومین سرطان پوست شایع است که هر قسمتی از بدن می‌تواند تشکیل شود. این سرطان معمولا قابل درمان است.

علائم سرطان سلول سنگ فرشی

معمولا سرطان سلول سنگ فرشی در قسمت‌هایی از پوست ظاهر می‌شود که بیشتر در معرض آفتاب است. این سرطان بیشتر در پوست سر، پشت دست، گوش و لب‌ها دیده می‌شود. اما ممکن است در هر جایی از بدن دیده شود. علائم این نوع تومور کارسینوما عبارت‌اند از:

ندول سفت و قرمز
زخم همراه با پوسته
زخم یا برجستگی روی اسکار یا زخم قدیمی
لک پوسته‌پوسته روی لب که ممکن است به زخم باز تبدیل شود.
زخم یا ضایعه برجسته در دهان
لکه قرمز و برجسته یا زگیل مانند روی مقعد یا ناحیه تناسلی
لکه قهوه‌ای شبیه به لک‌های پیری
رشد زخم روی اسکار، خال مادرزادی یا خال قدیمی.

درصورتی‌که هر یک از این علائم را روی پوست صورت، دست، پشت گوش یا هر قسمت بدن مشاهده کردید، حتما به دکتر پوست و مو مراجعه کنید. برای ارتباط با متخصص پوست می‌توانید از خدمات سایت دکترتو استفاده کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

معمولا کارسینوم سلولی فلسی ندول یا ضایعه‌های زگیل‌مانند روی پوست ایجاد می‌کند.

علت سرطان سلول سنگ فرشی

از علل اصلی ایجاد سرطان CSS قرارگرفتن در معرض نور خورشید است. اشعه ماوراء بنفش خورشید در درازمدت می‌تواند به DNA سلول‌های پوست آسیب وارد کند. در نتیجه سلول‌های جدید با سرعت زیادی ساخته شده و سلول‌های قدیمی از بین نمی‌روند. در نتیجه شاهد تجمع سلول‌های سرطانی خواهیم بود. همچنین افرادی که از دستگاه‌های برنزه کننده استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سلولی فلسی قرار می‌گیرند.

دررابطه‌با ابتلا به سرطان سلول سنگ فرشی در نواحی دیگر بدن علت دقیق آن مشخص نیست. ممکن است قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی یا تشعشع باعث بروز این سرطان شود. همچنین سرکوب سیستم ایمنی به ایجاد کارسینوم سلول سنگ فرشی کمک می‌کند.

معمولا افرادی که به طور مداوم در معرض نور خورشید هستند یا از دستگاه‌های برنزه کننده پوست استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست به‌ویژه کارسینوم سلول سنگفرشی قرار دارند.

عوامل خطر سرطان سلول سنگ فرشی

برخی از فاکتورها احتمال بروز کارسینوم سلول سنگفرشی را افزایش می‌دهند. از جمله:

پوست روشن
موهایی با رنگ روشن و چشم‌های آبی، سبز یا خاکستری
قرارگرفتن طولانی در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید
زندگی در مناطق آفتابی یا در ارتفاعات
سابقه آفتاب‌سوختگی شدید به‌ویژه در اوایل زندگی
سابقه سرکوب سیستم ایمنی
قرارگرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند آرسنیک
سابقه اسکار، زخم یا سوختگی شدید
سابقه ضایعه پوستی پیش سرطانی، مانند کراتوز اکتینیک
اختلال ژنتیکی نادر گزرودرما پیگمنتوزوم که باعث حساسیت شدید به نور خورشید می‌شود.

عوارض سرطان سلول سنگ فرشی

کارسینوم سلول سنگفرشی معمولا قابل‌درمان است و تهدیدکننده زندگی نیست. اما اگر درمان نشود، می‌تواند به بافت‌های سالم مجاور سرایت کند. به‌ویژه غدد لنفاوی را مورد حمله قرار داده و زندگی شخص را تهدید کند. خطر ابتلا به نوع تهاجمی CSS در موارد زیر بیشتر است.

بافت آسیب‌دیده بزرگ و عمیق باشد.
غشاهای مخاطی را درگیر کند.
در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

تشخیص سرطان سلول سنگ فرشی

برای تشخیص کارسینوم سلول سنگفرشی پزشک ابتدا سوالاتی در مورد سوابق پزشکی از شما می‌پرسد. به‌عنوان‌مثال درد یا علائم دیگری دارید؟ سابقه آفتاب‌سوختگی شدید داشته‌اید؟ اولین‌بار چه زمانی علائم را روی پوست خود دیدید؟ آیا سابقه خانوادگی سرطان پوست دارید؟

پس از پرسیدن این سوالات پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. علاوه بر بررسی دقیق ضایعه موجود، قسمت‌های دیگر بدن را نیز معاینه می‌کند تا از سالم بودن بافت پوست در قسمت‌های دیگر بدن مطمئن شود. برای تایید سرطان سلولی فلسی نمونه‌ای از بافت آسیب‌دیده با ابزار مخصوص برداشته شده و به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. در بیوپسی بافت پوست مشخص می‌شود، سلول‌ها سرطانی هستند یا نه.

برای تشخیص دقیق سرطان سلول سنگفرشی باید پس از مشاهده علائم سریعا به دکتر پوست یا متخصص انکولوژی مراجعه کنید. برای ارتباط با این متخصصان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.

مشاوره با متخصصان
خون و آنکولوژی
دکترِتو

درمان سرطان سلول سنگ فرشی

روش درمان کارسینوم سلول سنگفرشی باتوجه‌به اندازه و محل تومور و همچنین سن بیمار تعیین می‌شود. معمولا جراحی‌های جزئی و استفاده از دارو برای درمان این نوع سرطان موثر است. اما گاهی تومور سرطانی بزرگ شده و باید از روش‌های دیگری استفاده شود.

۱. درمان سرطان سلول سنگفرشی کوچک

اگر سرطان پوست کوچک باشد و احتمال تهاجمی بودن آن پایین باشد، پزشک یکی از روش‌های زیر را انتخاب می‌کند.

کورتاژ و الکترودسیکشن: برای درمان کارسینوم سلول سنگ فرشی کوچک و سطحی از این روش استفاده می‌شود. ابتدا با ابزار مخصوصی سلول‌های سرطانی خراش داده شده و سپس با سوزن الکتریکی سلول‌های پایه سرطان سوزانده می‌شوند.
لیزردرمانی: برای درمان ضایعات پوستی سطحی می‌توان از روش لیزردرمانی هم استفاده کرد. پرتو نور به طور شدید به سلول‌های سرطانی تابیده می‌شود. ممکن است، بافت‌های مجاور هم کمی آسیب ببینند. خطر خونریزی و زخم در این روش بسیار پایین است.
انجماد: سلول‌های سرطانی با نیتروژن مایع منجمد می‌شوند. گاهی بعد از کورتاژ و خراشیدن سلول‌ها برای ازبین‌بردن پایه سرطان از انجماد استفاده می‌کنند.
درمان فوتو دینامیک: در این روش ابتدا از داروهای مایعی استفاده می‌شود که سلول‌های سرطانی را به نور حساس می‌کنند. سپس به این ناحیه نوری تابیده شده تا سلول‌ها از بین بروند.

در صورت کوچک بودن سرطان سلول سنگفرشی می‌توان از درمان‌های کم تهاجمی استفاده کرد.

۲. درمان سرطان سلول سنگفرشی بزرگ

اگر سرطان به عمق پوست رسیده باشد، از روش‌های تهاجمی‌تری برای درمان استفاده می‌شود. از جمله:

جراحی ساده: در این روش بافت سرطانی به همراه بافت سالم اطراف برداشته می‌شود. گاهی ممکن است پوست سالم به طور گسترده برداشته شود. به همین دلیل اگر ضایعه روی پوست صورت است، باید قبل از جراحی با متخصص پوست در مورد ترمیم آن صحبت کنید.
جراحی موهس: در این روش سلول‌های سرطانی به‌صورت لایه‌لایه برداشته می‌شوند. هر لایه زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. تا زمانی که به لایه سلول‌های سالم برسند، این جراحی ادامه دارد. در این روش پوست سالم اطراف سرطان برداشته نمی‌شود.
پرتودرمانی: در این روش از اشعه ایکس و پروتون برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. گاهی بعد از جراحی برای جلوگیری از بازگشت سرطان از پرتودرمانی استفاده می‌شود. گاهی هم ممکن است بیمار نتواند تحت جراحی قرار بگیرد. در این شرایط پرتودرمانی گزینه مناسبی است.

به نقل از mayoclinic در رابطه با درمان کارسینوم سلول سنگ فرشی تهاجمی:

اگر سرطان سلولی فلسی به سایر بخش‌های بدن از جمله غدد لنفاوی سرایت کرده باشد، باید از روش شیمی‌درمانی استفاده شود. باتوجه‌به شدت و محل سرطان پزشک می‌تواند از شیمی‌درمانی به‌تنهایی یا همراه با روش‌های دیگر مانند پرتودرمانی و درمان دارویی هدفمند استفاده کند.

عکس سرطان سلول سنگفرشی

تشخیص به‌موقع علائم سرطان سلولی فلسی در درمان آن تاثیر زیادی دارد. به همین دلیل باید با علائم این سرطان روی پوست آشنایی داشته باشید. در تصویر زیر می‌توانید نشانه CSS را روی پوست مشاهده کنید.

سرطان سلول سنگفرشی پوست

سرطان سلول سنگفرشی پوست یکی از شایع‌ترین انواع سرطان پوست است. معمولا این نوع سرطان پوست در نواحی از بدن که در معرض آفتاب هستند، دیده می‌شود. این نوع سلول‌های سرطانی بیشتر روی صورت، پشت گوش، پشت دست و روی لب‌ها دیده می‌شوند. به‌محض ظاهرشدن علائم روی پوست باید برای نمونه‌برداری به متخصص پوست مراجعه کرد.

سرطان سلول سنگفرشی حنجره

بیشتر سرطان‌های حنجره از نوع سرطان سلول سنگفرشی حنجره هستند. این نوع سرطان مربوط به سلول‌های پوششی حنجره است. احتمالا مصرف تنباکو و نوشیدن بیش از حد الکل در ابتلا به سرطان حنجره موثر هستند. معمولا سرطان سلول سنگفرشی حنجره قابل درمان است. بقای ۵ ساله آن حدود ۷۷.۴٪ ثبت شده است.

سرطان سلول سنگفرشی دهان

حدود ۹۰٪ از سرطان‌های دهان از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی است. در اغلب مواقع دندان‌پزشک می‌تواند حین معاینه این سرطان را در مراحل اولیه تشخیص دهد. به همین دلیل به‌موقع تشخیص داده شده و قابل‌درمان است. البته سرطان دهان تهاجمی بوده و در صورت عدم درمان در مراحل اولیه می‌تواند به بخش‌های دیگر بدن منتقل شود. آمار مرگ و میر ناشی از سرطان دهان بیشتر از سرطان پوست و سرطان دهانه رحم است.

در این تصویر زخم ناشی از سرطان سلول سنگ فرشی را در دهان مشاهده می‌کنید.

سرطان سلول سنگفرشی دهانه رحم

سلول‌های سنگفرشی دهانه رحم، این بافت را می‌پوشانند. این سلول‌ها نازک و مسطح هستند و ممکن است سرطانی شوند. ازآنجایی‌که در قسمت دهانه رحم مانند پوست نمی‌توان علائم اولیه سرطان را تشخیص داد، معمولا این سرطان به غدد لنفاوی و سایر بخش‌های بدن منتقل می‌شود. در مراحل پیشرفته سرطان دهانه رحم درمان آن بسیار مشکل است. عفونت مقاربتی HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) یکی از دلایل اصلی ابتلا به این نوع سرطان است. به همین دلیل به افرادی که دچار این بیماری هستند، توصیه می‌شود، چکاپ سالانه آزمایش پاپ اسمیر را انجام دهند. در این صورت کارسینوم سلول سنگفرشی دهانه رحم به موقع تشخیص داده می‌شود.

سرطان سلول سنگفرشی رحم

سرطان سلول سنگفرشی رحم به بافت دیواره رحم حمله می‌کند. حدود ۷۰ تا ۸۰٪ سرطان‌های رحم از نوع کارسینوم سلول سنگفرشی است. علل مختلفی مانند التهاب مزمن لگن، پرتودرمانی یا عفونت HPV ممکن است باعث بروز این سرطان شوند.

سرطان سلول سنگفرشی ریه

راه‌های هوایی ریه با سلول‌های سنگفرشی پوشیده شده است. حدود ۸۰ تا ۸۵٪ از سرطان‌های ریه مربوط به کارسینوم سلولی فلسی است. ازآنجایی‌که معمولا سرطان ریه در مراحل پیشرفته تشخیص داده می‌شود، نرخ بقای آن پایین است. این سرطان تهاجمی بوده و می‌تواند به بافت‌های اطراف سرایت کند.

سرطان سلول سنگفرشی مری

سرطان سلول سنگفرشی مری از سلول‌های نازک و مسطح پوشش داخلی مری شروع می‌شود. معمولا این سرطان در قسمت بالایی و میانی مری ظاهر می‌شود. اما در هر بخش دیگر آن نیز ممکن است دیده شود. به این سرطان، کارسینوم اپیدرموئید هم می‌گویند. مصرف زیاد الکل و سیگار کشیدن احتمال سرطان مری را بالا می‌برد. تهاجمی‌ترین سرطان سلول سنگ فرشی مربوط به سلول‌های مری است.

سرطان سلول سنگفرشی مثانه

گاهی ممکن است سلول‌های سنگ فرشی مثانه نیز دچار سرطان شوند. معمولا کارسینوم سلول سنگ فرشی مثانه با تحریک مزمن آن در ارتباط است. به‌عنوان‌مثال افرادی که عفونت مزمن دارند یا در مدت طولانی از کاتتر ادراری استفاده کرده‌اند، بیشتر به این نوع سرطان مثانه مبتلا می‌شوند. این سرطان تهاجمی بوده و در صورت عدم تشخیص به‌موقع می‌تواند به سایر بخش‌های بدن منتقل شود.

مشاوره با متخصصان پوست، مو و زیبایی دکترتو

سوالات متداول شما

اگر علائم مربوط به کارسینوم سلول سنگ فرشی را دارید یا پزشک این بیماری را تشخیص داده است، احتمالا با سوالاتی دررابطه‌با این سرطان روبرو می‌شوید. به همین دلیل در ادامه تعدادی از سوالات پرتکرار شما را مطرح کرده‌ایم.

چگونه می توان از سرطان سلول سنگ فرشی جلوگیری کرد؟

برای محافظت از پوست و جلوگیری از ابتلا به CSS سعی کنید در وسط روز از نور خورشید دوری کنید. در تمام مدتی که بیرون از منزل هستید از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. به‌هیچ‌وجه از سولاریم استفاده نکرده و هر چند وقت یک‌بار پوست خود را بررسی کنید.

چه زمانی باید برای درمان کارسینوم سلول سنگفرشی به پزشک مراجعه کرد؟

اگر سابقه خانوادگی سرطان پوست دارید یا به طور مداوم در آفتاب مستقیم هستید، حتما برای چکاپ سرطان پوست به دکتر پوست مراجعه کنید. همچنین اگر در بخش‌های مختلف بدن علائمی مانند زخم باز، لکه‌های قهوه‌ای، لک زگیل مانند یا ندول قرمز دیدید، حتما برای تشخیص علت آن به پزشک مراجعه کنید.

بهترین روش درمان سرطان سلول سنگفرشی چیست؟

معمولا این نوع سرطان به بخش‌های دیگر بدن سرایت نمی‌کند. در این شرایط از جراحی‌های جزئی یا داروهای خاص استفاده می‌شود. ممکن است پزشک برای ازبین‌بردن سلول سرطانی از روش کورتاژ استفاده کند.

آیا کارسینوم سلول سنگفرشی قابل درمان است؟

کارسینوم سلول سنگفرشی در بیشتر مواقع قابل‌درمان است. شما باید به‌محض ظاهرشدن علائم سرطان روی پوست به پزشک مراجعه کنید. اگر سلول‌های سرطانی به بافت عمیق پوست برسند، درمان سخت‌تر می‌شود.

آیا کارسینوم سلول سنگفرشی کشنده است؟

در مواقع نادر می‌تواند این سرطان کشنده باشد. اگر کارسینوم سلول سنگفرشی از نوع تهاجمی باشد و به غدد لنفاوی یا سایر بخش‌های بدن منتقل شود، می‌تواند زندگی شخص را تهدید کند.