پرخوری عصبی (بولیمیا) چیست و چگونه درمان میشود؟

پرخوری عصبی یا بولیمیا نروزا (Bulimia Nervosa)، نوعی اختلال غذایی جدی و در موارد شدید، تهدیدکننده زندگی است. افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است بعد از خوردن مقادیر زیادی غذا، با پاکسازی معده سعی در خلاص شدن از کالری اضافی داشته‌باشند. به‌عنوان مثال خود را مجبور به استفراغ‌ کنند یا از ملین‌ها، مکمل‌های کاهش وزن، داروهای ادرارآورها یا تنقیه استفاده کنند. این اختلال معمولا با ترکیبی از روان درمانی و دارو درمانی بهبود می‌یابد و ممکن است ژنتیکی باشد. اگر علائم پرخوری عصبی را دارید، برای درمان یا مشاوره با متخصص می‌توانید در دکترتو از بهترین دکتر تغذیه یا روانشناس نوبت ویزیت حضوری بگیرید.

پرخوری عصبی چیست؟

پرخوری عصبی یا بولیمیا یکی از انواع اختلالات تغذیه ای است که با وسواس شدید اضافه وزن و تصویر بد از بدن مشخص می‌شود. در این اختلال، فرد بیش از حد توانش غذا می‌خورد و با مشاهده علائمی از دل درد شدید یا اضافه وزن، شروع به پاکسازی غذا از بدن با رژیم سخت، ورزش سنگین یا استفاده از داروهای ادرارآور و ملین می‌کند.

این بیماری معمولا در بین زنان ۲۰ تا ۳۰ ساله رخ می‌دهد و باعث اعتمادبه‌نفس پایین و افکار افسردگی می‌شود. علائم فیزیکی بولیمیا شامل هیپرتروفی پاروتید (رشد زیاد سلول‌های غذد بزاقی) و فرسایش دندان است که در تشخیص این بیماری استفاده می‌شود. درمان شناختی رفتاری (CBT) و استفاده از داروهای ضد افسردگی از موثرترین روش‌های درمان پرخوری عصبی هستند.

در صورتی که فرد به پرخوری عصبی مبتلا باشد، معمولا نسبت به وزن و شکل بدن خود حساس است و خودش را به‌شدت مورد قضاوت قرار می‌دهد.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

مشاهده همه

تفاوت اختلال پرخوری و پرخوری عصبی چیست؟

در اختلال پرخوری و پرخوری عصبی افراد مبتلا، حجم زیادی از غذا را در طول روز مصرف می‌کنند که در پرخوری عصبی فرد بعد از مصرف غذای زیاد، دچار اضطراب و پشیمانی می‌شود و شروع به از بین‌بردن آن از بدن می‌کند و همچنان نمی‌تواند این رفتار را کنترل کند. در اختلال پرخوری فرد اقدام به پاکسازی نمی‌کند و به غذا خوردن ادامه می‌دهد.

متن انگلیسی:
Bulimia is a serious illness that causes severe problems with a person’s eating behaviors. This is followed by purging with methods such as vomiting or misuse of laxatives or water pills (diuretics).
ترجمه فارسی:
بولیمیا (پرخوری عصبی) یک بیماری جدی است که باعث مشکلات شدید در رفتارهای غذایی فرد می‌شود. این بیماری با روش‌هایی مانند استفراغ یا سوء استفاده از ملین‌ها یا قرص‌های ادرار آور (برای پاکسازی معده) همراه است.

به نقل از سایت hopkinsmedicine

علائم پرخوری عصبی چیست؟

علائم رفتاری و عاطفی پرخوری عصبی شامل ترس شدید از افزایش وزن، ورزش بیش‌ازحد یا مراجعه زیاد به دستشویی بعد از خوردن هر وعده غذایی است. این اختلال با ایجاد افسردگی، اضطراب یا در بعضی موارد سوء مصرف مواد مخدر همراه است که به دلیل احساس گناه یا شرم در مورد غذا خوردن زیاد ایجاد می‌شود.

علائم فیزیکی پرخوری عصبی هم می‌تواند شامل مشکلات دندانی باشد که با فرسایش مینای دندان به دلیل استفراغ مداوم ایجاد شده است. سایر علائم روانی و فیزیکی پرخوری عصبی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکلات گوارشی مانند یبوست و رفلاکس اسید معده
• غش کردن
• قاعدگی نامنظم
• ضعف عضلانی
• چشمان خون‌آلود
• کم آبی بدن
• مصرف مکرر مواد غذایی حجیم تنها در یک وعده‌ی غذایی
• پرخوری عصبی و افزایش وزن
• احساس از دست‌دادن کنترل در زمان پرخاشگری، مانند کنترل نداشتن در اتمام غذا خوردن

شدت پرخوری عصبی را تعداد دفعات اقدام به پاکسازی معده مشخص می‌کند و حداقل یکبار در طی ۳ ماه در نظر گرفته می‌شود.

علائم پرخوری عصبی در کودکان

پرخوری عصبی در کودکان هم مشاهده می‌شود که معمولا به دلیل موقعیت‌های استرس‌زا یا آشفتگی عاطفی ایجاد می‌شود. کودکان ممکن است با مصرف بیش‌ازحد غذا به استرسشان پاسخ دهند. این اتفاق با در دسترس‌بودن غذای زیاد یا تشویق به خوردن توسط والدین شدیدتر می‌شود.

علائم پرخوری عصبی در بارداری

علائم پرخوری عصبی در بارداری معمولا شامل افزایش وزن خطرناک به‌خصوص در ۳ ماه آخر بارداری و خوردن مخفیانه غذا یا پنهان‌کردن ظروف غذا است. زنان با سابقه اختلال خوردن عصبی، معمولا میزان سقط جنین بیشتری دارند و مصرف مقادیر زیادی غذا با احساس گناه یا ناراحتی در زنان باردار همراه است.

علائم پرخوری عصبی در سالمندان

در افراد مسن معمولا علائم بولیمیا کمتر دیده می‌شود. این اتفاق ممکن است در سنین بالا علائمی مانند مشکلات دندانی، مشکلات گوارشی و علائم عاطفی مانند اضطراب شدید در مورد وزن بدن یا تصویر منفی بدن را به همراه داشته‌باشد.

مشکلات دندانپزشکی مداوم و تضعیف استخوانها، عدم تعادل الکترولیت ناشی از استفراغ دائم برای پاکسازی معده می‌تواند باعث کم آبی شدید در بیماری بولیمیا شود و به اعصاب، عضلات و اندام‌ها آسیب برساند.

آیا شما هم علائم پرخوری عصبی را دارید؟

برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.

دکتر روانشناس

علت پرخوری عصبی: پرخوری عصبی نشانه چیست؟

علت دقیق پرخوری عصبی ناشناخته است. عوامل بسیاری از جمله ژنتیک، بیولوژی بدن، سلامت عاطفی و انتظارات اجتماعی می‌توانند در بروز اختلالات خوردن نقش داشته‌باشند. از دیگر محرک‌های ایجاد پرخوری عصبی می‌توان به استرس، تصویر اشتباه از بدن و خستگی اشاره کرد.

پرخوری عصبی در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد و معمولا در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود. به‌طور کلی، عواملی که خطر ابتلا به پرخوری عصبی را افزایش میدهند، عبارت‌اند از:

• بیولوژی: افرادی که بستگان درجه یک (خواهر و برادر، والدین یا فرزندان) آن‌ها دارای اختلال خوردن هستند، احتمال ابتلا به اختلال خوردن در این افراد وجود دارد.
• مسائل روانشناختی و عاطفی: مشکلاتی مانند افسردگی، اختلالات اضطرابی یا اختلالات سوء مصرف مواد ارتباط نزدیکی با اختلالات خوردن دارند.
• رژیم غذایی: افرادی که رژیم می‌گیرند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلالات خوردن هستند. بسیاری از افراد مبتلا به پرخوری عصبی میزان کالری دریافتی در فواصل حملات پرخوری عصبی را محدود می‌کنند که ممکن است فرد مجددا به غذا خوردن روی آورد و سپس اقدام به پاکسازی معده می‌کنند.

تشخیص پرخوری عصبی

افراد مبتلا به بولیمیا سعی می‌کنند تا حد امکان خوردن غذای زیاد و پاکسازی آن از بدن را از دوستان و خانواده‌شان مخفی نگه دارند. به همین علت این اتفاق تشخیص پرخوری عصبی را سخت‌تر می‌کند. اولین قدم برای درمان، متقاعد شدن فرد برای مراجعه به روانشناس است. قدم دوم نیز پیدا کردن متخصص روانشناسی است که به‌خوبی اعتماد فرد را جلب کند و بدون قضاوت به نگرانی و اضطراب فرد گوش دهد.

در این زمان، متخصص برای تشخیص پرخوری عصبی ممکن است تست روانشناسی را نیاز بداند. در برخی موارد نیز لازم است فرد ازمایش خون بدهد. به‌طور کلی، در صورتی که پزشک به پرخوری عصبی شک کند، اقدامات زیر را برای تشخیص نهایی انجام می‌دهد:

• صحبت در مورد عادت‌های غذایی، روش‌های کاهش وزن و علائم جسمی
• انجام معاینات بدنی
• درخواست آزمایش خون و ادرار
• درخواست نوار قلب برای بررسی عملکرد قلب
• انجام ارزیابی روانشناختی در مورد نگرش فرد نسبت به شکل بدن و وزن
• استفاده از معیارهای پرخوری عصبی ذکر شده در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)

بهترین روش درمان پرخوری عصبی: برای پرخوری عصبی چه باید کرد؟

در افرادی که به اختلال پرخوری عصبی مبتلا هستند، مهم‌ترین سوالی که پیش می‌آید این است که پرخوری عصبی را چگونه درمان کنیم؟ تمرکز درمان پرخوری عصبی هم بر روی تغذیه و هم بر روی سلامت روان است و نیاز به ایجاد دیدگاه سالم نسبت به خود و ایجاد ارتباط سالم با غذا دارد. به همین دلیل، گزینه‌های درمانی می‌تواند شامل دارو درمانی، روان‌درمانی یا استفاده از رژیم غذایی جدید باشد.

درمان موفقیت آمیز معمولا شامل استفاده از داروی ضد افسردگی، روان درمانی و یک رویکرد مشترک بین پزشک، روان‌شناس، خانواده و دوستان است. بیماران می‌توانند در کلاس‌های معالجه درمانی شرکت کنند و وعده‌های غذایی مغذی بخورند. همچنین برای افزایش آگاهی نسبت به بدن خود، به انجام فعالیت‌هایی مانند یوگا بپردازند.

روش‌های درمان	توضیحات
دارو درمانی	استفاده از داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین
روان درمانی	رفتار درمانی، شناخت درمانی یا روان درمانی بین فردی
رژیم غذایی جدید	استفاده از عادات غذایی سالم

پزشکان پیشنهادی

۴.۹ (۱۲۷۸ نظر)

دکتر محمدرضا پیرزاده

تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۱۹۶ نظر)

دکتر علیرضا اسماعیل زاده

تخصص روانشناسی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۴۶۴ نظر)

دکتر آرش مولا

تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)

نوبت بگیرید

۴.۵ (۴۴۸ نظر)

دکتر علی فیروزآبادی

تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)

نوبت بگیرید

۴.۷ (۳۳۸ نظر)

دکتر حمداله سعیدی

تخصص اعصاب و روان (روانپزشکی)

نوبت بگیرید

۴.۸ (۳۱۵ نظر)

دکتر مریم حدادی

تخصص روانشناسی

نوبت بگیرید

دارو و قرص درمان پرخوری عصبی

داروها نقش مهمی در درمان پرخوری عصبی به‌خصوص در مدیریت علائم مربوط به چرخه‌های پرخوری و پاکسازی بدن دارند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (fda) قرص فلوکستین را به‌عنوان داروی اصلی برای درمان بولیمیا تأیید کرده است زیرا به کنترل خوردن غذا و تثبیت خلق و خو کمک می‌کند. سایر داروهای تجویزی شامل انواع داروهای ضد افسردگی از جمله داروهای سه حلقه‌ای هستند.

روان درمانی پرخوری عصبی

روان‌درمانی یا گفتاردرمانی به بررسی جنبه‌های روانشناختی پرخوری عصبی می‌پردازد. درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از انواع گزینه‌های درمانی است که روی تغییر افکار و رفتارهای منفی مربوط به غذا و تصویر بدنی تمرکز دارد. سایر روش‌های درمانی موثر شامل روان‌درمانی بین فردی و رفتار درمانی دیالکتیکی است که به تنظیم احساسات عاطفی فرد کمک می‌کنند. ترکیب روان‌درمانی با مصرف دارو می‌تواند درمان موثرتری برای بولیمیا باشد.

درمان خانگی پرخوری عصبی

برنامه‌ریزی زمان مصرف غذا در خانه می‌تواند میل به خوردن بیش‌ازحد را کاهش دهد. تمرینات ذهن آگاهی مانند یوگا و مدیتیشن هم به کاهش اضطراب و استرسی که باعث بولیمیا می‌شوند، کمک می‌کنند. علاوه‌بر این موارد، ایجاد ارتباطات اجتماعی بیشتر با دوستان و آشنایان نزدیک و ایجاد سرگرمی جدید مانند سفالگری یا نواختن ساز جدید هم می‌تواند مفید باشد.

همین الان بهترین دکتر برای درمان اختلال غذایی را پیدا کن.

دکتر اختلال خوردن

عوارض پرخوری عصبی یا بولیمیا

بولیمیا اگر درمان نشود، می‌تواند عوارض خطرناکی مانند از بین‌رفتن مینای دندان، ایجاد مشکلات قلبی به دلیل از دست‌دادن مواد معدنی و الکترولیت‌های حیاتی مانند پتاسیم و سدیم و مشکلات کلیوی را ایجاد کند. استفراغ مداوم در پاکسازی بدن که در بیماری پرخوری عصبی اتفاق می‌افتد، بسیار خطرناک است و زخم معده یا مری را می‌تواند به همراه داشته‌باشد.

سایر عوارض احتمالی پرخوری عصبی عبارت است از:

• متورم شدن غدد بزاقی
• قاعدگی نامنظم
• کاهش میل جنسی
• سوء مصرف مواد
• افسردگی و اختلال وسواسی-اجباری (OCD)
• کمبود عزت نفس و مشکل در روابط و عملکرد اجتماعی
• بیماری لثه
• مشکلات گوارشی
• خودآزاری، افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی

علائم	علت	تشخیص
رفلاکس اسید معده	ژنتیک	صحبت در مورد عادت‌های غذایی، روش‌های کاهش وزن و علائم جسمی
غش کردن	بیولوژی بدن	انجام معاینات بدنی
قاعدگی نامنظم	سلامت عاطفی	درخواست آزمایش خون و ادرار
ضعف عضلانی	انتظارات اجتماعی	درخواست نوار قلب برای بررسی عملکرد قلب

جلوگیری از پرخوری عصبی: چگونه جلوی پرخوری عصبی را بگیریم؟

اگرچه هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از ابتلا به پرخوری عصبی وجود ندارد ‌اما می‌توان قبل از وخیم‌تر شدن وضعیت، افراد را به سمت رفتارهای سالم‌تر یا درمان حرفه‌ای هدایت کرد. بهترین کار این است که وعده‌های غذایی منظم داشته‌باشید و از صحبت‌کردن در مورد میزان وزن خود در خانه خودداری کنید. در عوض روی سبک زندگی سالم متمرکز شوید.

سایر مواردی که می‌توانند از پیشرفت بیماری پرخوری عصبی جلوگیری کنند عبارت است از:

• بدون توجه به اندازه و شکل، یک تصویر سالم از بدن را در فرزندان خود پرورش دهید و تقویت کنید.
• از رژیم‌های غذایی افراطی مانند روزه‌داری متناوب، استفاده از مکمل‌های کاهش وزن و مسهل‌ یا القای استفراغ  برای کنترل وزن خودداری کنید.
• اگر علائمی از اختلال در غذا خوردن در آشنایان خود مشاهده کردید، در مورد این موضوع بررسی بیشتری انجام دهید و در صورت نیاز با پزشک متخصص تغذیه یا روانشناس صحبت کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بولیمیا یا پرخوری عصبی یک بیماری جدی است که باعث مشکلات شدید در رفتارهای غذایی فرد و دوره‌های کنترل‌نشده پرخوری مشخص می‌شود. فرد مبتلا به پرخوری عصبی با روش‌هایی مانند استفراغ یا استفاده از ملین‌ها اقدام به پاکسازی بدن می‌کند که معمولا هر ۲ ساعت یکبار تکرار می‌شوند.

بیمار بولیمیا معمولا نمی‌تواند دوره‌های پرخوری‌اش را متوقف یا کنترل کند. به همین دلیل نیاز به مراجعه به متخصص روانشناسی یا در مواردی مراجعه به دکتر تغذیه دارد. درصورتی‌که به علائم پرخوری عصبی دچار هستید، می‌توانید همین حالا از سایت دکترتو نوبت ویزیت حضوری دریافت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!