فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
خلط پشت حلق یا ترشح پشت حلق معمولا به دلیل التهاب ناشی از آلرژی، گیرافتادن ویروسها، بیماریهای تنفسی یا رفلاکس معده ایجاد میشود. برخلاف تصور عمومی، خلط پشت گلو همیشه نشانه بیماری نیست، بلکه یک مکانیسم دفاعی طبیعی بدن برای پاکسازی مجاری تنفسی است. اما گاهی به دلایلی مانند ابتلا به سینوزیت یا سرماخوردگی، خلط زیادی پشت حلق تولید میشود. این وضعیت میتواند باعث ایجاد ناراحتی شود. برای تشخیص دلیل وجود خلط پشت حلق بهتر است حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. در سایت دکترتو میتوانید با بهترین متخصصان گوش و حلق و بینی در شهر خود آشنا شوید، با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
خلط پشت حلق چیست؟
خلط پشت حلق ماده غلیظ و چسبناکی است که زمان بروز بیماری ایجاد میشود. برای محافظت و حمایت از سیستم تنفسی، غشاهای مخاطی و سینوسها همواره در حال تولید خلط هستند که بینی، دهان، گلو، سینوسها و ریهها را میپوشانند. این مخاط ترشحشده چسبناک هستند و میتوانند گردوغبار، آلرژنها، ویروسها و سایر ذرات خارجی را در مجراهای تنفسی از جمله در پشت حلق به دام بیندازند.
وقتی فرد سالم است، مخاط رقیق است. اما هنگام بیماری یا قرارگرفتن در معرض ویروس و ذرات با چگالی بالا، این مخاط غلیظ میشوند و بیشتر وجود آنها در پشت حلق احساس میشود. مخاط بخش مهمی از سیستم تنفسی شما است اما تولید بیشازحد آن آزاردهنده است و نیاز به درمان دارد.
علائم خلط پشت حلق یا خلط پشت گلو چیست؟
معمولا اولین علامت آگاهکننده خلط پشت حلق، سرفه مداوم است. سرفه مجاری تنفسی را از خلط پاک میکند. اما در برخی مواقع، بهدلیل غلظت بالای خلط، پاکسازی مجاری تنفسی بهوسیله سرفه دشوار میشود. بهطورکلی علائم خلط پشت حلق ممکن است باتوجه به بیماری زمینهای و اختلالات موجود در بدن متفاوت باشد. بهعنوانمثال اگر علائم خلط ناشی از عفونت باشد، ممکن است تب و بدن درد را هم تجربه کنید.
ممکن است در حالت عادی متوجه تولید خلط زیاد در پشت حلق نشویم؛ مگر اینکه بهدلیل عفونت تنفسی مانند ذاتالریه، سرفه کنیم یا دچار شرایط خاصی مانند فیبروز کسیتیک و یا آسم باشیم. همچنین ممکن است خلط بهصورت غیرطبیعی غلیظ، کف آلود، شفاف، زرد یا سبز باشد و احتمال وجود خون در خلط پشت حلق هم وجود دارد.
در برخی موارد علائم خلط میتواند نشانهای از یک وضعیت جدی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه یا سرطان ریه باشد. اگر سرفه خلطدار میکنید و یا تولید خلط غیرعادی، مداوم و عودکننده دارید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. همچنین در این مواقع باید با اورژانس تماس بگیرید:
- تورم ناگهانی صورت و گردن
- رنگ آبی لبها، ناخنها و پوست (سیانوز)
- درد در قفسه سینه
- سرفه خونی یا خلط صورتی رنگ
- سرفه همراه با خلط زیاد و کف
- کاهش سطح هوشیاری
- ضربان قلب سریع
- مشکلات تنفسی
- درد شدید در هنگام بلع
علائم ترشح پشت حلق همراه با عفونت
بیماریهای عفونی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، گلودرد و سینوزیت همراه با خلط پشت حلق میتوانند باعث بروز علائم زیر شوند:
- سرفه
- خستگی
- تب و لرز و تعریق
- سردرد
- دردهای عضلانی
- حالت تهوع و ازدستدادن اشتها
- آبریزش و یا گرفتگی بینی
- عطسه
- تورم غدد لنفاوی
- گلودرد، خشکی گلو، بزرگشدن لوزهها
خلط پشت حلق میتواند نشاندهندهی مشکلات مختلفی مانند انسداد مزمن ریوی، برونشیت یا حتی سرطان ریه هم باشد که برای تشخیص آن باید به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت en.wikipedia
mucus as a whole, is in essence a water-based gel consisting of glycoproteins, immunoglobulins, lipids and other substances. Its composition varies depending on climate, genetics, and state of the immune system. Its color can vary from transparent to pale or dark yellow and green, from light to dark brown, and even to dark grey depending on the contents.
ترجمه فارسی:
مخاط به طور کلی یک ژل برپایه آب است که از گلیکوپروتئینها، ایمونوگلوبولینها، لیپیدها و سایر مواد تشکیل شده است. ترکیب مخاط باتوجه به آب و هوا، ژنتیک و وضعیت سیستم ایمنی بدن متفاوت است. رنگ آن نیز براساس محتویات میتواند از شفاف تا زرد کمرنگ یا تیره و سبز، از قهوهای روشن تا قهوهای تیره و حتی خاکستری تیره متفاوت باشد.
علائم خلط پشت حلق همراه با آلرژی
خلط پشت گلویی که به دلیل آلرژی ایجاد شده است، معمولا با سرفه مداوم برای پاکسازی گلو از تجمع مخاط ظاهر میشود. برخی افراد نیز ممکن است آبریزش بینی، عطسه، گرفتگی بینی و خارش چشم و خستگی را هم تجربه کنند. علائم ترشح پشت گلو معمولا به شدت واکنشهای آلرژیک بستگی دارد و میتواند متفاوت باشد.
دلیل اصلی ترشحات پشت حلق: خلط پشت گلو نشانه چیست؟
خلط پشت حلق یا خلط چسبناک گلو میتواند به علت بروز یک بیماری، تحریک گلو یا عفونت ایجاد شود. عفونتهایی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، برونشیت، آنفولانزا و سرماخوردگی میتوانند منجر به تولید ناخواسته خلط در پشت حلق شوند. در هنگام بیماری ریوی، خلط برای مقابله با باکتریها یا ذرات ویروسی در بدن افزایش مییابد.
به طور کلی متداولترین علت خلط پشت گلو عبارتاند از:
- برونشیت حاد: یکی از علائم اصلی برونشیت حاد، مقادیر بالای خلط است که معمولا بهدلیل عفونت ویروسی ایجاد میشود.
- تب یونجه و آسم: در تب یونجه و آسم، پوشش داخلی برونش یا نایژهها ملتهب شده و تولید خلط زیاد، باعث انسداد مجاری هوایی میشود.
- فشار بیشازحد به تارهای صوتی: صافکردن گلو خلط را از بین برده یا آن را شل میکند اما با این کار تارهای صوتی بهم برخورد میکنند و در نتیجه باعث التهاب میشود.
- کشیدن سیگار: باعث تجمع ذرات گردوغبار روی حنجره و در نتیجه کمآبی تارهای صوتی میشود. با هر مرتبه تنفس دود، حنجره به سمومی آلوده میشود که تا ۳ ساعت از آبرسانی مجدد به گلو جلوگیری میکند. در نتیجه برای رفع خشکی گلو، خلط بیشتری تولید میشود.
- آلایندههای موجود در هوا: با خشککردن و تحریک قسمتهایی از گلو، باعث افزایش خلط پشت حلق میشوند.
رنگ خلط گلو نشانه چیست؟
خلط سفید معمولا نشانه ابتلا به سینوزیت، رفلاکس معده، یا التهاب خفیف مجاری تنفسی است. اگر خلط زردرنگ باشد، میتواند به دلیل پاسخ ایمنی بدن به یک عفونت خفیف ایجادشده باشد.
خلط گلوی سبز رنگ معمولا نشاندهنده عفونت شدیدتر مجاری تنفسی است و همیشه نیاز به دارودرمانی ندارد. خلط قرمز یا صورتی رنگ هم ممکن است نشانه خونریزی از مجاری تنفسی باشد و نیاز به معاینه دقیق پزشک دارد.
اما خلط سیاه یا قهوهای تیره معمولا در افراد سیگاری یا افرادی که در محیطهای آلوده کار میکنند دیده میشود. در موارد بسیار کمی ممکن است به دلیل عفونت قارچی باشد.
انواع بیماری | شفاف | قرمز | قهوهای یا سیاه | سفید |
---|---|---|---|---|
آلرژی | * | |||
عفونت قارچی | * | |||
سینوزیت | * | |||
رفلکس معده | * | |||
آمبولی ریه | * | |||
بیماری سل | * | |||
انسداد مزمن ریوی | * | |||
سرطان ریه | * | * |
خلط خونی پشت حلق نشانه چیست؟
خلط خونی یا هموپتزی میتواند نشاندهنده شرایط جدی مانند ابتلا به عفونت (مثل سل یا ذات الریه)، سرطان ریه یا اختلالات خونی باشد. وجود خون نشاندهنده تحریک یا آسیب در مسیر دستگاه تنفسی است. اگر سرفه همراه با خلط خونی دارید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علت ترشح پشت حلق در بارداری
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون میتواند باعث تورم غشای مخاطی و تولید مخاط بیشتر شود. این اتفاق میتواند خلط پشت گلو را هم زیاد کند. علاوه بر این، افزایش حساسیت به آلرژنها، تغییر در عملکرد دستگاه تنفسی و فشار جنین در حال رشد در رحم روی دیافراگم هم میتواند به احساس احتقان و تجمع مخاط کمک کند.
علت خلط گلو در نوزادان چیست؟
در نوزادان خلط گلو به دلیل ابتلا به عفونتهای تنفسی، آلرژی یا قرار گرفتن در معرض مواد تحریککننده مانند دود ایجاد میشود. باتوجه به اینکه سیستم ایمنی بدن آنها هنوز تکامل پیدا نکرده، بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به بیماریهای تنفسی و سرماخوردگی قرار دارند. علاوه بر این نوزادان به دلیل اینکه راههای هوایی کوچکتری دارند، زودتر به گرفتگی بینی یا ترشح زیاد خلط پشت گلو دچار میشوند.
ارتباط سینوزیت و ترشحات پشت حلق و بینی چیست؟
سینوزیت یا عفونت سینوس میتواند باعث تولید خلط زیادی در پشت حلق و بینی شود یا احساس گرفتگی صدا و ایجاد فشار در گلو را ایجاد کند. خلط پشت حلق افراد مبتلا به سینوزیت به رنگ سبز یا زرد بوده و مخاطی که از بینی خارج میشود، دارای رنگ روشن است.
تشخیص ترشح پشت حلق چگونه است؟
در بیشتر مواقع معمولا پزشک اقدام به تشخیص و درمان بیماری زمینهای که باعث ایجاد خلط چسبناک گلو شدهاست، میکند. ممکن است پزشک برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی از نظر علائم التهاب، انجام آندوسکوپی را پیشنهاد دهد. در برخی مواقع برای تشخیص دقیقتر، ممکن است تصویربرداری اشعه ایکس و اسکن سینوسها و ریهها لازم باشد.
بیشتر افراد آبریزش بینی به دلیل سرماخوردگی را با خلط پشت حلق اشتباه میگیرند. پس از مراجعه به پزشک، علائم خلط پشت حلق و همچنین سایر علائم مانند آلرژی و سرماخوردگی بررسی و ارزیابی میشود.
تشخیص درست برای درمان مناسب بسیار مهم است. متأسفانه برخی از افراد بیماری خود را اشتباه تشخیص میدهند و فکر میکنند که وجود خلط در پشت حلق نشاندهندهی آلرژی است. در نتیجه بهصورت خودسرانه آنتیهیستامین مصرف میکنند که این کار باعث خشکشدن بینی و بدترشدن اوضاع میشود.
درمان خلط پشت حلق چیست؟
درمان خلط پشت حلق به علت ایجاد آن بستگی دارد. پزشک متخصص معمولا برای بهبود ترشح خلط آلرژیک، آنتیهیستامین و کورتیکواستروئیدهای بینی را تجویز میکند که میتوانند تولید مخاط را کاهش دهند. در کنار مصرف دارو، مصرف آب کافی، مایعات گرم مانند آبگوشت یا چای گیاهی هم میتواند تحریک گلو و تولید زیاد خلط را کنترل کند.
داروهای بدون نسخه | داروهای تجویزی | تغذیه مناسب | داروی گیاهی و طب سنتی |
---|---|---|---|
گایفنسین | سالین هایپرتونیک (Nebusal) | ریشه شیرینبیان | اسانس اکالیپتوس |
دکونژستانت | دورناز آلفا (Pulmozyme) | انواع توتها | روغن نارگیل |
اکسی متازولین | آنتیهیستامین | انار | دانه به |
سودوافدرین | کورتیکواستروئیدهای بینی | روی (زینک) خوراکی | غرغره آبنمک |
پودر روتارین | جینسینگ | استفاده از دستگاه بخور |
عوارض خلط پشت گلو: آیا جمع شدن خلط پشت حلق خطرناک است؟
گاهی تولید بیشازحد خلط چسبناک گلو سبب بستهشدن مجاری تنفسی میشود که مهمترین عارضه ترشح پشت حلق است. وقتی خلط بیشازحد در پست گلو جمع شود، ممکن است ناراحتی یا عوارضی را برای فرد به وجود بیاورد که عبارتاند از:
- سرفههای شدید و آزاردهنده
- امکان سرایت خلط و عفونت چرکی به سایر مجاری تنفسی
- آسیبرسیدن به تارهای صوتی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تولید بیشازحد مخاط در پشت حلق معمولا به دلیل یک بیماری جزئی است و باگذشت زمان رفع میشود. با این حال گاهی اوقات وجود خلط پشت حلق برای مدت طولانی میتواند نشانگر یک مشکل جدیتر باشد و نیاز به درمان پزشکی دارد. بهطورکلی اگر خلط پشت حلق مداوم و تکرارشونده دارید یا مقدار خلط پشت گلو مدام در حال افزایش است، حتما به دکتر عمومی یا دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. شما میتوانید بهترین متخصص را در دکترتو پیدا کنید و بهصورتی اینترنتی نوبت بگیرید. حتی میتوانید از پزشکان برتر کشور مشاوره بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام ببخشید من دوسالی هست که خلط پشت حلق دارم و به حلق و اطراف گلو میچسبه زبانم هم پرز سفیدرنگ داره و اطراف لثه ها دونه های خیلی ریز و کوچک زردرنگ هست گهگاهی هم شبیه آفت دهان میزنه .درضمن دکتر طب سنتی رفتم گفتش شما سودایی هستید که دارویی داد کمی بهترشدن اما خلط پشت گلو همچنان هست .لطفاً راهنمایی ام بکنید
سلام از بچگی وقتی غذا میخورم گلوم میگیره و همش باید صافش کنم و خلط پشت گلو دارم دلیلش چی میتونه باشه؟
سلام. علائمی که توضیح دادید، مانند گلوگرفتن هنگام خوردن غذا و احساس خلط پشت گلو، میتواند ناشی از مشکلات مختلفی مانند ریفلاکس اسید معده (GERD)، التهاب حلق یا سینوسها، یا حتی آلرژیها باشد. ریفلاکس معده به مری میتواند باعث احساس سوزش و خلط در گلو شود. همچنین مشکلاتی مانند سینوزیت یا عفونتهای مزمن گلو نیز میتوانند مشابه این علائم را ایجاد کنند. پیشنهاد میشود برای بررسی دقیقتر و درمان مناسب، به پزشک متخصص گوارش یا ENT مراجعه کنید.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام از بچگی هر وقت غذا می خورم گلوم میگیره هی مجبورم صاف کنم گلو مو و خلط پشت گلو دارم میشه دلیل شو بگید
سلام من حدود یک ماه پیش کرونا گرفتم و از حلقم چرک خونی میومد بعد یک هفته خلط تبدیل به چرک سبز شد با این حال اصلا بو و مزه نمی فهمیدم حالا چرک سفید گاهی شفاف و لزج مانند است. الان هرچی که بو میکنم بوی گند و هرچی مزه میکنم طعم خیلی بدی داخل دهانم چکار کنم اصلا نمیتونم چیزی بخورم همش مزه ی بدی توی حلقم احساس میکنم. راه درمان و برطرف کردن چیه
خییلی ممنونم پاسخ بدید.
سلام! به نظر میرسد که علائم شما ناشی از عوارض پس از ابتلا به کرونا، مانند التهاب و عفونت در مجاری تنفسی یا سینوسها باشد. این علائم معمولاً به دلیل عفونت باقیمانده، التهاب در بینی یا گلو و تغییرات حس بویایی و چشایی رخ میدهند. برای بهبود، استفاده از شستشوی بینی با محلول نمکی، بخور سرد یا گرم برای تسکین گلو و مصرف مایعات زیاد توصیه میشود. همچنین اگر علائم طعم و بوی بد ادامه پیدا کرد، میتوانید از دهانشویههای ضدعفونیکننده یا داروهایی که توسط پزشک تجویز میشود استفاده کنید. در صورتی که علائم مزمن شوند یا شدت پیدا کنند، بهتر است به یک پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا بررسیهای بیشتری انجام شود.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام من چند سالی میشه خلط پشت حلقم جمع میشه وبه اجبارخشک باشه با دست باید تخلیه کنم دکترهم رفتم میگه هر روز با سرم شستشو بده چندبارهم رفتم دارو دادن اما تاثیری نداشت زمستون بیرون میرم بیشتر میشه درمان قطعی نداره؟یعنی تا آخر عمر باید فقط شستشو بدم؟
سلام و وقت بخیر،
جمع شدن خلط پشت حلق میتواند ناشی از مشکلات مختلفی مانند رینیت آلرژیک، سینوزیت مزمن یا حتی برگشت اسید معده باشد. اگر شستشوی بینی با سرم تاثیری نداشته و مشکل همچنان ادامه دارد، ممکن است نیاز به درمانهای دقیقتر مانند داروهای آنتیهیستامین یا درمانهای ضدالتهابی برای کاهش ترشح مایع از بینی و سینوسها باشد. اگر این مشکل در فصلهای سرد بیشتر میشود، احتمال حساسیت به گرد و غبار یا تغییرات محیطی نیز وجود دارد. برای درمان قطعی، بهتر است با یک متخصص ENT (گلو، بینی و گوش) مشورت کنید تا علت دقیق مشخص و درمان مناسب تجویز شود.
متخصص گوش و حلق و بینی
دوست محترم یکبار دیگر مقله خود را از نظر انشاء کلمات بخونید در ضمن انتی هیستامین ها گاهی بخشی از درمان و گاهی تشدید کننده بیماری هستند ؟
با سلام و وقت بخیر،
بله، درست است که آنتیهیستامینها در برخی موارد میتوانند بخشی از درمان حساسیتها و آلرژیها باشند و به کاهش علائم مانند خارش، کهیر و التهاب کمک کنند. اما در برخی موارد نیز ممکن است با ایجاد عوارض جانبی یا تحریک بیشتر سیستم ایمنی، علائم را تشدید کنند. برای همین مهم است که مصرف این داروها تحت نظر پزشک باشد تا از تاثیرات مثبت آنها بهرهمند شوید و از تشدید مشکلات جلوگیری کنید.
سلام ۲ساله خلط پشت گلودارم بعضی وقتاانقدزیادمیشه که خم میشم کفشاموبپوشم دهنم پرمیشه زردرنگ وشل هست ممنون میشم راهنماییم کنید
سلام و وقت بخیر
وجود خلط زردرنگ و شل در پشت گلو بهمدت طولانی (دو سال)، بهویژه اگر هنگام خم شدن شدت پیدا کند، میتواند نشانهای از التهاب مزمن سینوسها (سینوزیت مزمن) یا آلرژی مزمن باشد. این حالت ممکن است ناشی از تجمع ترشحات سینوسی باشد که بهسمت گلو تخلیه میشوند. رنگ زرد خلط معمولاً نشاندهنده وجود التهاب یا عفونت خفیف است. توصیه میشود برای بررسی دقیقتر به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کرده و در صورت نیاز سیتیاسکن سینوس انجام دهید. استفاده از بخور گرم، شستوشوی بینی با سرم فیزیولوژی، و پرهیز از مواد حساسیتزا میتواند تا زمان مراجعه، علائم را کاهش دهد.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام خسته نباشید من ۳۲سالمه تا جایی که یادم میاد همیشه خلت پشت گلو دارم در زمستان بیشتر میشه خیلی اذیت میشم وقتی چیز سردی بخورم بیماریم عود میکنه همیشه باید آب ولرم بخورم در روز های عادی تک سرفه میکنم خلت از گلوم میپره دهنم همیشه بوی بد داره هر کاری کنم هم بوش نمیره یه بار رفتم دکتر گفت آلرژی این آلرژی درمانی هم داره خسته شدم
سلام، با توجه به اینکه شما از خلل پشت گلو و بوی بد دهان شکایت دارید، احتمالاً این علائم مربوط به مشکلاتی مانند آلرژی مزمن، سینوزیت یا ریفلاکس معده است. آلرژی میتواند باعث التهاب در مسیرهای تنفسی و گلو شده و علائمی مانند خلط و سرفه ایجاد کند. همچنین، بوی بد دهان ممکن است ناشی از عفونتهای دهان و دندان یا مشکلات گوارشی باشد. پیشنهاد میکنم که به یک متخصص گوش و حلق و بینی یا گوارش مراجعه کنید تا علت دقیق و درمان مناسب مشخص شود. درمان آلرژی ممکن است شامل داروهای ضد آلرژی یا درمانهای طبیعی باشد که به شما کمک میکند تا علائم بهبود یابد.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام خسته نباشید من ۳۲سالمه تا جایی که یادم میاد همیشه خلت پشت گلو دارم در زمستان بیشتر میشه خیلی اذیت میشم وقتی چیز سردی بخورم بیماریم عود میکنه همیشه باید آب ولرم بخورم در روز های عادی تک سرفه میکنم خلت از گلوم میپره دهنم همیشه بوی بد داره هر کاری کنم هم بوش نمیره یه بار رفتم دکتر گفت آلرژی این آلرژی درمانی هم داره خسته شدم