فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
خلط پشت حلق یا ترشح پشت حلق معمولا به دلیل التهاب ناشی از آلرژی، گیرافتادن ویروس‌ها، بیماری‌های تنفسی یا رفلاکس معده ایجاد میشود. برخلاف تصور عمومی، خلط پشت گلو همیشه نشانه بیماری نیست، بلکه یک مکانیسم دفاعی طبیعی بدن برای پاکسازی مجاری تنفسی است. اما گاهی به دلایلی مانند ابتلا به سینوزیت یا سرماخوردگی، خلط زیادی پشت حلق تولید میشود. این وضعیت می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی شود. برای تشخیص دلیل وجود خلط پشت حلق بهتر است حتما به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. در سایت دکترتو می‌توانید با بهترین متخصصان گوش و حلق و بینی در شهر خود آشنا شوید، با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
خلط پشت حلق چیست؟
خلط پشت حلق ماده غلیظ و چسبناکی است که زمان بروز بیماری ایجاد میشود. برای محافظت و حمایت از سیستم تنفسی، غشاهای مخاطی و سینوس‌ها همواره در حال تولید خلط هستند که بینی، دهان، گلو، سینوس‌ها و ریه‌ها را می‌پوشانند. این مخاط ترشح‌شده چسبناک هستند و می‌توانند گردوغبار، آلرژن‌ها، ویروس‌ها و سایر ذرات خارجی را در مجراهای تنفسی از جمله در پشت حلق به دام بیندازند.
وقتی فرد سالم است، مخاط رقیق است. اما هنگام بیماری یا قرارگرفتن در معرض ویروس و ذرات با چگالی بالا، این مخاط غلیظ می‌شوند و بیشتر وجود آنها در پشت حلق احساس میشود. مخاط بخش مهمی از سیستم تنفسی شما است اما تولید بیشازحد آن آزاردهنده است و نیاز به درمان دارد.
علائم خلط پشت حلق یا خلط پشت گلو چیست؟
معمولا اولین علامت آگاه‌کننده خلط پشت حلق، سرفه مداوم است. سرفه مجاری تنفسی را از خلط پاک می‌کند. اما در برخی مواقع، به‌دلیل غلظت بالای خلط، پاکسازی مجاری تنفسی به‌وسیله سرفه دشوار میشود. به‌طورکلی علائم خلط پشت حلق ممکن است باتوجه به بیماری زمینه‌ای و اختلالات موجود در بدن متفاوت باشد. به‌عنوان‌مثال اگر علائم خلط ناشی از عفونت باشد، ممکن است تب و بدن درد را هم تجربه کنید.
ممکن است در حالت عادی متوجه تولید خلط زیاد در پشت حلق نشویم؛ مگر اینکه به‌دلیل عفونت تنفسی مانند ذات‌الریه، سرفه کنیم یا دچار شرایط خاصی مانند فیبروز کسیتیک و یا آسم باشیم. همچنین ممکن است خلط به‌صورت غیرطبیعی غلیظ، کف آلود، شفاف، زرد یا سبز باشد و احتمال وجود خون در خلط پشت حلق هم وجود دارد.
در برخی موارد علائم خلط می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت جدی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه یا سرطان ریه باشد. اگر سرفه خلط‌دار می‌کنید و یا تولید خلط غیرعادی، مداوم و عودکننده دارید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. همچنین در این مواقع باید با اورژانس تماس بگیرید:
- تورم ناگهانی صورت و گردن
- رنگ آبی لب‌ها، ناخن‌ها و پوست (سیانوز)
- درد در قفسه سینه
- سرفه خونی یا خلط صورتی رنگ
- سرفه همراه با خلط زیاد و کف
- کاهش سطح هوشیاری
- ضربان قلب سریع
- مشکلات تنفسی
- درد شدید در هنگام بلع
آیا شما هم علائم خلط پشت حلق را دارید؟
برای درمان سریعتر، با پزشک مشورت کنید.
علائم ترشح پشت حلق همراه با عفونت
بیماری‌های عفونی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، گلودرد و سینوزیت همراه با خلط پشت حلق می‌توانند باعث بروز علائم زیر شوند:
- سرفه
- خستگی
- تب و لرز و تعریق
- سردرد
- دردهای عضلانی
- حالت تهوع و ازدست‌دادن اشتها
- آبریزش و یا گرفتگی بینی
- عطسه
- تورم غدد لنفاوی
- گلودرد، خشکی گلو، بزرگ‌شدن لوزه‌ها
خلط پشت حلق می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات مختلفی مانند انسداد مزمن ریوی، برونشیت یا حتی سرطان ریه هم باشد که برای تشخیص آن باید به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت en.wikipedia
mucus as a whole, is in essence a water-based gel consisting of glycoproteins, immunoglobulins, lipids and other substances. Its composition varies depending on climate, genetics, and state of the immune system. Its color can vary from transparent to pale or dark yellow and green, from light to dark brown, and even to dark grey depending on the contents.
ترجمه فارسی:
مخاط به طور کلی یک ژل برپایه آب است که از گلیکوپروتئین‌ها، ایمونوگلوبولین‌ها، لیپیدها و سایر مواد تشکیل شده است. ترکیب مخاط باتوجه به آب و هوا، ژنتیک و وضعیت سیستم ایمنی بدن متفاوت است. رنگ آن نیز براساس محتویات می‌تواند از شفاف تا زرد کمرنگ یا تیره و سبز، از قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره و حتی خاکستری تیره متفاوت باشد.
علائم خلط پشت حلق همراه با آلرژی
خلط پشت گلویی که به دلیل آلرژی ایجاد شده است، معمولا با سرفه مداوم برای پاکسازی گلو از تجمع مخاط ظاهر میشود. برخی افراد نیز ممکن است آبریزش بینی، عطسه، گرفتگی بینی و خارش چشم و خستگی را هم تجربه کنند. علائم ترشح پشت گلو معمولا به شدت واکنش‌های آلرژیک بستگی دارد و می‌تواند متفاوت باشد.
دلیل اصلی ترشحات پشت حلق: خلط پشت گلو نشانه چیست؟
خلط پشت حلق یا خلط چسبناک گلو می‌تواند به علت بروز یک بیماری، تحریک گلو یا عفونت ایجاد شود. عفونت‌هایی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه، برونشیت، آنفولانزا و سرماخوردگی می‌توانند منجر به تولید ناخواسته خلط در پشت حلق شوند. در هنگام بیماری ریوی، خلط برای مقابله با باکتری‌ها یا ذرات ویروسی در بدن افزایش می‌یابد.
به طور کلی متداول‌ترین علت خلط پشت گلو عبارتاند از:
- برونشیت حاد: یکی از علائم اصلی برونشیت حاد، مقادیر بالای خلط است که معمولا به‌دلیل عفونت ویروسی ایجاد میشود.
- تب یونجه و آسم: در تب یونجه و آسم، پوشش داخلی برونش یا نایژه‌ها ملتهب شده و تولید خلط زیاد، باعث انسداد مجاری هوایی میشود.
- فشار بیشازحد به تارهای صوتی: صاف‌کردن گلو خلط را از بین برده یا آن را شل می‌کند اما با این کار تارهای صوتی بهم برخورد می‌کنند و در نتیجه باعث التهاب میشود.
- کشیدن سیگار: باعث تجمع ذرات گردوغبار روی حنجره و در نتیجه کم‌آبی تارهای صوتی میشود. با هر مرتبه تنفس دود، حنجره به سمومی آلوده میشود که تا ۳ ساعت از آبرسانی مجدد به گلو جلوگیری می‌کند. در نتیجه برای رفع خشکی گلو، خلط بیشتری تولید میشود.
- آلاینده‌های موجود در هوا: با خشک‌کردن و تحریک قسمت‌هایی از گلو، باعث افزایش خلط پشت حلق می‌شوند.
رنگ خلط گلو نشانه چیست؟
خلط سفید معمولا نشانه ابتلا به سینوزیت، رفلاکس معده، یا التهاب خفیف مجاری تنفسی است. اگر خلط زردرنگ باشد، می‌تواند به دلیل پاسخ ایمنی بدن به یک عفونت خفیف ایجادشده باشد.
خلط گلوی سبز رنگ معمولا نشان‌دهنده عفونت شدیدتر مجاری تنفسی است و همیشه نیاز به دارودرمانی ندارد. خلط قرمز یا صورتی رنگ هم ممکن است نشانه خونریزی از مجاری تنفسی باشد و نیاز به معاینه دقیق پزشک دارد.
اما خلط سیاه یا قهوه‌ای تیره معمولا در افراد سیگاری یا افرادی که در محیط‌های آلوده کار می‌کنند دیده میشود. در موارد بسیار کمی ممکن است به دلیل عفونت قارچی باشد.
| انواع بیماری | شفاف | قرمز | قهوه‌ای یا سیاه | سفید |
|---|---|---|---|---|
| آلرژی | * | |||
| عفونت قارچی | * | |||
| سینوزیت | * | |||
| رفلکس معده | * | |||
| آمبولی ریه | * | |||
| بیماری سل | * | |||
| انسداد مزمن ریوی | * | |||
| سرطان ریه | * | * |
خلط خونی پشت حلق نشانه چیست؟
خلط خونی یا هموپتزی می‌تواند نشان‌دهنده شرایط جدی مانند ابتلا به عفونت (مثل سل یا ذات الریه)، سرطان ریه یا اختلالات خونی باشد. وجود خون نشان‌دهنده تحریک یا آسیب در مسیر دستگاه تنفسی است. اگر سرفه همراه با خلط خونی دارید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
علت ترشح پشت حلق در بارداری
در دوران بارداری، تغییرات هورمونی و افزایش حجم خون می‌تواند باعث تورم غشای مخاطی و تولید مخاط بیشتر شود. این اتفاق می‌تواند خلط پشت گلو را هم زیاد کند. علاوه بر این، افزایش حساسیت به آلرژن‌ها، تغییر در عملکرد دستگاه تنفسی و فشار جنین در حال رشد در رحم روی دیافراگم هم می‌تواند به احساس احتقان و تجمع مخاط کمک کند.
علت خلط گلو در نوزادان چیست؟
در نوزادان خلط گلو به دلیل ابتلا به عفونت‌های تنفسی، آلرژی یا قرار گرفتن در معرض مواد تحریک‌کننده مانند دود ایجاد میشود. باتوجه به اینکه سیستم ایمنی بدن آنها هنوز تکامل پیدا نکرده، بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به بیماری‌های تنفسی و سرماخوردگی قرار دارند. علاوه بر این نوزادان به دلیل اینکه راه‌های هوایی کوچکتری دارند، زودتر به گرفتگی بینی یا ترشح زیاد خلط پشت گلو دچار می‌شوند.
ارتباط سینوزیت و ترشحات پشت حلق و بینی چیست؟
سینوزیت یا عفونت سینوس می‌تواند باعث تولید خلط زیادی در پشت حلق و بینی شود یا احساس گرفتگی صدا و ایجاد فشار در گلو را ایجاد کند. خلط پشت حلق افراد مبتلا به سینوزیت به رنگ سبز یا زرد بوده و مخاطی که از بینی خارج میشود، دارای رنگ روشن است.
تشخیص ترشح پشت حلق چگونه است؟
در بیشتر مواقع معمولا پزشک اقدام به تشخیص و درمان بیماری زمینه‌ای که باعث ایجاد خلط چسبناک گلو شده‌است، می‌کند. ممکن است پزشک برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی از نظر علائم التهاب، انجام آندوسکوپی را پیشنهاد دهد. در برخی مواقع برای تشخیص دقیق‌تر، ممکن است تصویربرداری اشعه ایکس و اسکن سینوس‌ها و ریه‌ها لازم باشد.
بیشتر افراد آبریزش بینی به دلیل سرماخوردگی را با خلط پشت حلق اشتباه می‌گیرند. پس از مراجعه به پزشک، علائم خلط پشت حلق و همچنین سایر علائم مانند آلرژی و سرماخوردگی بررسی و ارزیابی میشود.
تشخیص درست برای درمان مناسب بسیار مهم است. متأسفانه برخی از افراد بیماری خود را اشتباه تشخیص می‌دهند و فکر می‌کنند که وجود خلط در پشت حلق نشان‌دهنده‌ی آلرژی است. در نتیجه به‌صورت خودسرانه آنتی‌هیستامین مصرف می‌کنند که این کار باعث خشک‌شدن بینی و بدتر‌شدن اوضاع میشود.
بهترین روش درمان برای خلط پشت حلق چیست؟ از متخصص بپرس.
درمان خلط پشت حلق چیست؟
درمان خلط پشت حلق به علت ایجاد آن بستگی دارد. پزشک متخصص معمولا برای بهبود ترشح خلط آلرژیک، آنتی‌هیستامین و کورتیکواستروئیدهای بینی را تجویز می‌کند که می‌توانند تولید مخاط را کاهش دهند. در کنار مصرف دارو، مصرف آب کافی، مایعات گرم مانند آبگوشت یا چای گیاهی هم می‌تواند تحریک گلو و تولید زیاد خلط را کنترل کند.
| داروهای بدون نسخه | داروهای تجویزی | تغذیه مناسب | داروی گیاهی و طب سنتی |
|---|---|---|---|
| گایفنسین | سالین هایپرتونیک (Nebusal) | ریشه شیرین‌بیان | اسانس اکالیپتوس |
| دکونژستانت | دورناز آلفا (Pulmozyme) | انواع توت‌ها | روغن نارگیل |
| اکسی متازولین | آنتی‌هیستامین | انار | دانه به |
| سودوافدرین | کورتیکواستروئیدهای بینی | روی (زینک) خوراکی | غرغره آب‌نمک |
| پودر روتارین | جینسینگ | استفاده از دستگاه بخور |
۴.۹ (۷۰۴ نظر)۴.۷ (۶۹۵ نظر)۴.۷ (۵۷۸ نظر)۴.۵ (۵۷۷ نظر)۴.۸ (۴۹۸ نظر)۴.۴ (۴۴۸ نظر)عوارض خلط پشت گلو: آیا جمع شدن خلط پشت حلق خطرناک است؟
گاهی تولید بیشازحد خلط چسبناک گلو سبب بسته‌شدن مجاری تنفسی میشود که مهم‌ترین عارضه ترشح پشت حلق است. وقتی خلط بیشازحد در پست گلو جمع شود، ممکن است ناراحتی یا عوارضی را برای فرد به وجود بیاورد که عبارتاند از:
- سرفه‌های شدید و آزاردهنده
- امکان سرایت خلط و عفونت چرکی به سایر مجاری تنفسی
- آسیب‌رسیدن به تارهای صوتی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تولید بیشازحد مخاط در پشت حلق معمولا به دلیل یک بیماری جزئی است و باگذشت زمان رفع میشود. با این حال گاهی اوقات وجود خلط پشت حلق برای مدت طولانی می‌تواند نشانگر یک مشکل جدی‌تر باشد و نیاز به درمان پزشکی دارد. به‌طورکلی اگر خلط پشت حلق مداوم و تکرارشونده دارید یا مقدار خلط پشت گلو مدام در حال افزایش است، حتما به دکتر عمومی یا دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. شما می‌توانید بهترین متخصص را در دکترتو پیدا کنید و به‌صورتی اینترنتی نوبت بگیرید. حتی می‌توانید از پزشکان برتر کشور مشاوره بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من تقریبا ۲۵ سالم است خیلی وقت است خلط پشت گلو دارم بندش بینی سر درد زیاد و اسهال چندین بار به دوکتور مراجعه کردم اما خوب نشدم میشه یه دارو خوب برام بگید
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت عفونت سینوس ها باشد.
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.بهترین دکتر مغز و اعصاب
سلام من چند سالیه گلوم خلطیه از صبح که بیدار میشم تاشب عذاب میکشم چندباری هم دکتر رفتم فایده نداشته هرچی میخورم گلوم خلطی میشه واین خیلی منو عذاب میده وبصورت مداوم قرص مترونیدازول ۲۵۰مصرف میکنم بازم فایده ای نداره
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت التهاب سینوس ها باشد
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود دکتر مغز و اعصاب
سلام خدمت شما من از بچه گی دچار ریزش بینی و خلط پشت حلق بودم تا الان که ۲۴ سالمه ادامه داره و قابل تحمل نیست دکتر هم رفتم ولی هیچ وقت معالجه نشدم
سلام و درود همراه عزیز
ممکن است به علت حساسیت باشد باید بیشتر بررسی بشود.
توصیه میشود جهت مشاوره و راهنمایی بیشتر به پزشک عمومی مراجعه کنید.دکتر عمومی
سلام چند هفته است خلط پشت گلو دارم که تقریبا رنگ بین زرد سبز است..
و امروز خونی بود دلیلش چیه
هیچ مشکلی هم دارم
دوست عزیز
خلط پشت حلق به علت عفونت سینوس هاست و خلط خونی نیز به علت التهاب مجاری تنفسی می باشد که ملتهب شده و مخاط خونی شده است. بهتره برای درمان به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام بچه پنج ساله دارم از زمان شروع مدرسه بیمار شده وهنوز هم مدام خلط دلره ویک دفعه تب میکنه واتی بیو تیک میخوره چند روز خوبه دوباره شروع میسه لطفا راهنمایی کنید
دوست عزیز
بچه ها با ورود به مدرسه و تماس با دیگر کودکان ویروس های متعددی گرفته و ایمنی بدن پایین می آید. بهتره آموزش نظافت داده شده و ایمنی بدن تقویت شود.
سلام من شدیدا خلط پشت حلق وزیاد مخاط بینی دارم ک ب رنگ سفید و سبز هستند چ دارویی باید بخورم ک نخوام دکتر برم؟
سلام.
من پسری شش ساله دارم از ابتدای سال تحصیلی تا الان ماهی یکبار دچار سرفه خلط در گلو و بینی بوده و بردمش دکتر متخصص اطفال و دکتر همیشه آموکسی‌سیلین پونصد و آموکسی کلاچ بهش داده تا زمانیکه در حال مصرف دارو بوده خوب میشه ولی همینکه ده روز تموم میشه دوباره مریض میشه. من چقدر آنتی‌بیوتیک بدم و خوب نشه . آیا داروهای نامناسبی داده شده و آیا باید به متخصص دیگری مراجعه کنم.خواهش میکنم راهنمایی کنید؟
دوست عزیز
ممکنه سینوس ها عفونی باشد که این خلط و ترشحات وجود دارد. بهتره به متخصص گوش حلق و بینی مراجعه کنید.
متخصص گوش و حلق و بینی
سلام وقت بخیر
من درکارخانه المونیم کار میکنم و
بعضی وقتا خلط پشت حلق دارم
میشه رهنمایی کنید ممنون
دوست عزیز
خلط پشت حلق شما میتونه به علت آلرژی و حساسیت به مواد مصرفی در محل کار داشته باشید. بهتره ویزیت توسط متخصص ریه صورت گیرد.
متخصص ریه
سلام من پسری ۸ساله دارم که ۸ماهی هست سرفه میکنه سرفه ش هم خلطی هم خشک دکتر اسم آلرژی ،اطفال،گوش حلق و بینی،پزشک عمومی بردم ،فایده نداشته ،همش انتی بیوتیک میدن ۱۰خوبه دوباره همون طور میشه خواهش میکنم راهنمایی کنید ممنون
دوست عزیز
ممکنه این سرفه به علت تحریک مجرای تنفسی در اثر اسید معده و مشکل رفلاکس نیز باشد. بهتره متخصص گوارش از این نظر بررسی کنند.
سلام وقت بخیر
من پدرم سوله داره تعداد زیادی مرغ و خروس داره و به شدت محیط اش کاملا مشخصه که اذیت کننده است چند سالی این کارو دارن و به شدت گلوشون آسیب دیده و خیلی زیاد مدام خلط ترشح میکنن ..ممنون میشم راهنمایی کنید
دوست عزیز
به علت آلرژن های محیط کار قطعا خلط و سرفه ایشون ناشی از آلرژی و حساسیت می باشد به متخصص ریه مراجعه و از نظر آسم نیز بررسی شوند.
متخصص ریه
سلام من فقط شبا نفس تنگی میگیرم انقد باید سرفه کنم تا خلط بیاد بیرون دوباره بتونم راحت نفس بکشم دکترم رفتم ولی دارو ها اثر نداشت اسم دارو هارو ام نمیدونمو ندارمشون پیشنهاد شما چیه من باید چیکار کنم؟
سلام من ۲۷ سال سن دارم و این نزدیک ۱۰ساله که خلط بینی یا چرک گلو دارم وهمیشه هست بخدا آزار دهنده هست با رنگ سفید تورخدا بگید مشکلش چیه