فهرست مطالب
سکسکه واکنشی ناگهانی و غیرارادی در بدن است که به‌دلیل انقباض ناگهانی دیافراگم و بسته‌شدن سریع تارهای صوتی رخ می‌دهد و صدای مشخص «هیک» را ایجاد می‌کند. این پدیده معمولاً موقتی است و به دلایلی مانند پرخوری، نوشیدن سریع، تغییر دمای غذا یا تحریک معده ایجاد می‌شود. با این حال، سکسکه‌های مداوم می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر مانند بیماری‌های گوارشی، عصبی یا متابولیک باشند. در این مقاله به بررسی علل سکسکه، راه‌های پیشگیری، عوارض احتمالی و بیماری‌های زمینه‌ای مرتبط با آن خواهیم پرداخت.
سکسکه چیست؟
سکسکه واکنشی غیرارادی است که در نتیجه انقباض ناگهانی دیافراگم، عضله‌ای که قفسه سینه را از حفره شکم جدا می‌کند، رخ می‌دهد. این انقباض با بسته‌شدن سریع تارهای صوتی همراه است و صدای مشخص «هیک» را ایجاد می‌کند. سکسکه معمولاً به‌دلیل عواملی مانند پرخوری، مصرف نوشیدنی‌های گازدار یا الکلی، تغییر دمای غذا یا تحریک عصبی و احساسی بروز می‌کند و اغلب ظرف چند دقیقه برطرف می‌شود. اما در موارد نادر ممکن است سکسکه برای مدت طولانی (بیش از ۴۸ ساعت) ادامه یابد که در این صورت «پایدار» تلقی شده و می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات گوارشی، عصبی یا متابولیک باشد. طولانی شدن سکسکه ممکن است منجر به عوارضی مانند خستگی، اختلال خواب یا کاهش وزن شود. جالب است بدانید رکورد ثبت‌شده برای طولانی‌ترین سکسکه، ۶۰ سال بوده است.
سکسکه چه علائمی دارد؟
سکسکه خود یک علامت است که گاهی اوقات می‌تواند همراه بااحساس سفتی و سنگینی در قفسه‌ی سینه، شکم یا گلو باشد. سکسکه‌ی طولانی‌مدت ممکن است عوارضی داشته باشد، ازجمله:
- ایجاد اختلال در غذا خوردن، خوابیدن و صحبت کردن
- تداخل در بهبودی زخم پس از عمل جراحی
- در اغلب موارد سکسکه بدون درمان برطرف می‌شود، اما سکسکه‌ی طولانی‌مدت عوارضی چون کمبود آب بدن، بی‌خوابی و افسردگی به دنبال دارد.
آیا شما هم علائم سکسکه طولانی مدت را دارید؟
برای تشخیص دقیق همین الان نوبت بگیرید.
علائم سکسکه طولانی مدت
سکسکه‌های طولانی‌مدت می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشند که نیاز به درمان پزشکی دارند. این نوع سکسکه ممکن است به مدت طولانی‌تر از چند روز ادامه پیدا کند و عوارض مختلفی را ایجاد کند که بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می‌گذارد. در صورت بروز سکسکه‌های مداوم یا طولانی‌مدت، توجه به علائم آن بسیار حائز اهمیت است. علائم سکسکه طولانی‌مدت عبارتند از:
- ایجاد اختلال در غذا خوردن، خوابیدن و صحبت کردن
- تداخل در بهبودی زخم پس از عمل جراحی
- کمبود آب بدن
- بی‌خوابی و خستگی
- افسردگی
- مشکلات گوارشی
- تنگی نفس و مشکلات تنفسی
- تأخیر در بهبودی جراحی یا درمان‌های پزشکی
علت سکسکه کودکان و بزرگسالان چیست؟
علت دقیق سکسکه مشخص نیست، اما سکسکه‌ی مزمن طیف وسیعی از دلایل را داراست. سکسکه‌های طولانی‌مدت در مردان نسبت به زنان شایع‌تر است. سایر عواملی که شانس سکسکه را افزایش می‌دهد، عبارت‌اند از:
| دلایل بروز سکسکه | توضیحات |
|---|---|
| مشکلات روحی و روانی | اضطراب، استرس و هیجان با ایجاد سکسکه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت مرتبط هستند. |
| عمل جراحی | بعضی افراد پس از بیهوشی عمومی و یا انجام عمل جراحی در حفره‌ی شکم و ترجمان‌های آن ممکن است، دچار سکسکه شوند. |
| شیوه‌ی زندگی | مصرف غذاهای داغ و تند باعث تحریک عصب فرنیک که در نزدیکی مری است، می‌شود. |
| گاز معده | وجود گاز معده که به دیافراگم فشار می‌آورد. |
۱. علت سکسکه کمتر از ۴۸ ساعت
سکسکه‌ای که کمتر از ۴۸ ساعت طول می‌کشد، معمولاً ناشی از عوامل موقتی و کم‌خطر است. این نوع سکسکه اغلب به دلیل تغییرات موقت در بدن یا محیط ایجاد می‌شود و معمولاً خود به خود برطرف می‌شود. از جمله علل رایج این نوع سکسکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مصرف نوشیدنی‌های گازدار یا داغ: ممکن است باعث تحریک موقت دیافراگم شود.
- مصرف الکل یا پرخوری: موجب تحریک معده و دیافراگم می‌شود.
- استرس یا هیجان عاطفی: تغییرات عصبی و روانی
- تغییرات دمایی ناگهانی: خوردن غذا یا نوشیدنی‌های خیلی داغ یا سرد.
- بلع هوا: جویدن آدامس یا خوردن سریع غذا
۲. علت سکسکه بیشتر از ۴۸ ساعت
سکسکه‌ای که بیشتر از ۴۸ ساعت طول می‌کشد، به‌عنوان سکسکه مزمن یا پایدار شناخته می‌شود و معمولاً ناشی از مشکلات جدی‌تری در بدن است. این نوع سکسکه به طور معمول نیاز به ارزیابی و درمان پزشکی دارد. برخی از علل رایج سکسکه‌های طولانی‌مدت شامل موارد زیر است:
- آسیب یا تحریک اعصاب: آسیب به اعصاب واگ یا فرنیک (اعصاب کنترل‌کننده دیافراگم)
- اختلالات عصبی: بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، مننژیت یا التهاب مغزی (انسفالیت)
- اختلالات متابولیک: بیماری‌هایی مانند دیابت، اختلالات هورمونی (مثل پرکاری تیروئید) و نارسایی کلیوی
- عفونت‌ها: برخی عفونت‌ها مانند سل، استئومیلیت (عفونت استخوان) یا اندوکاردیت (عفونت قلب)
- مصرف دارو: برخی داروها، به‌ویژه داروهای آرام‌بخش، داروهای ضدافسردگی یا داروهای شیمی‌درمانی
۳. علت سکسکه در خواب چیست؟
هر چیزی که دیافراگم شما را تحریک کند می‌تواند باعث سکسکه شود. اگر یک وعده غذایی بزرگ یا تند خورده‌اید، خیلی سریع غذا خوردید یا نوشیدنی گازدار یا الکلی نوشیده‌اید، ممکن است این اتفاق در هنگام خواب رخ دهد. همچنین اگر قبل از زمان خواب احساس اضطراب، هیجان یا استرس شدیدی را تجربه کنید، احتمال دارد سکسکه کنید.
۴. علت سکسکه جنین و نوزاد
سکسکه جنین در رحم به حرکات کوچکی که دیافراگم کودک هنگام شروع تمرین تنفس انجام می‌دهد گفته می‌شود. با استنشاق نوزاد، مایع آمنیوتیک وارد ریه‌های او می‌شود که در نتیجه باعث انقباض دیافراگم در حال رشد آنها می‌گردد.
۵. بیماری های عامل سکسکه
گاهی اوقات، نه همیشه، سکسکه‌ای که در طولانی مدت ادامه پیدا می‌کند، ممکن است نشان دهنده وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد. برخی از بیماری‌ها عبارتند از: پلوریت دیافراگم، ذات الریه، اورمی، اعتیاد به الکل، اختلالات معده یا مری، و بیماری‌های روده.
۶. سکسکه زیاد نشانه چیست؟
سکسکه مکرر یا طولانی‌مدت می‌تواند ناشی از تحریک عصب فرنیک یا واگ، رفلاکس معده، پرخوری، مصرف نوشیدنی‌های گازدار، یا تغییر ناگهانی دمای غذا و نوشیدنی باشد. در مواردی نیز ممکن است سکسکه به علت مشکلات عصبی، بیماری‌های متابولیک (مانند دیابت)، عفونت‌های داخلی، یا حتی عوارض برخی داروها ایجاد شود. اگرچه اغلب موارد سکسکه موقتی و بی‌خطرند، اما تداوم آن می‌تواند نشانه‌ای از اختلالات زمینه‌ای در بدن باشد.
چگونه سکسکه را قطع کنیم؟ (راه های درمان سکسکه)
سکسکه واکنشی غیرارادی است که در نتیجه انقباض ناگهانی دیافراگم و بسته‌شدن سریع تارهای صوتی به‌وجود می‌آید. این پدیده ممکن است به دلایل مختلفی از جمله مصرف غذاهای حجیم، نوشیدنی‌های گازدار یا داغ، تغییر دمای غذا، اضطراب و استرس رخ دهد. اگرچه سکسکه در اکثر موارد موقتی و بی‌خطر است، اما در برخی موارد ممکن است به مدت طولانی ادامه یابد و نشان‌دهنده مشکلات زمینه‌ای از جمله بیماری‌های گوارشی، عصبی یا متابولیک باشد. در این شرایط، درمان‌های خانگی مانند نوشیدن آب سرد، نگه‌داشتن نفس، یا استفاده از درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی می‌توانند به تسکین سکسکه کمک کنند. در موارد نادر، اگر سکسکه بیش از ۴۸ ساعت طول بکشد، باید به پزشک مراجعه شود تا علت اصلی شناسایی و درمان گردد. درمان‌های خانگی برای قطع سکسکه عبارتند از:
- نوشیدن آب سرد یا غرغره کردن با آب سرد
- نگه‌داشتن نفس
- فشار آرام روی بینی در زمان بلعیدن
- گاز زدن لیمو یا خوردن شکر خردشده
- تنفس در کیسه کاغذی (نه پلاستیکی)
- ماساژ دادن زبان یا چشم‌ها
در صورتی که سکسکه طولانی‌مدت یا مکرر شود، مشاوره با پزشک ضروری است تا علل زمینه‌ای مورد بررسی قرار گیرد.
آیا سکسکه از عوارض رفلاکس معده است؟ برای اطمینان بیشتر، از متخصص بپرسید.
درمان دارویی سکسکه
درمان دارویی سکسکه شامل داروهایی است که به کاهش علائم و درمان سکسکه کمک می‌کنند. برخی از داروهای موثر در این زمینه عبارتند از:
- کلرپرومازین: یک مشتق دی متیل آمین از فنوتیازین که با ایجاد تضاد در دوپامین در هیپوتالاموس عمل می‌کند.
- متوکلوپرامید: برای درمان بیماری‌های دستگاه گوارش به کار می‌رود و ممکن است در درمان سکسکه‌های طولانی مدت موثر باشد.
- هالوپریدول: داروی آنتی‌سایکوتیک که برای درمان سکسکه‌های مقاوم به کار می‌رود.
- داروهای ضدصرع: مانند فنی‌تویین، والپروئیک اسید و کربامازپین که در درمان سکسکه‌های غیرقابل درمان موثرند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت Pubmed central
Various agents have been reported to cure hiccups. Chlorpromazine appears to be the drug of choice. Haloperidol and metoclopramide have been used successfully. Several anticonvulsant agents (eg, phenytoin, valproic acid, and carbamazepine) have effectively treated intractable hiccups in typical anticonvulsant doses.
ترجمه فارسی:
برخی از داروها برای درمان سکسکه گزارش شده‌اند. کلرپرومازین به نظر می‌رسد داروی انتخابی باشد. هالوپریدول و متوکلوپرامید نیز با موفقیت استفاده شده‌اند. چندین داروی ضدصرع (مانند فنی‌تویین، اسید والپروئیک و کربامازپین) نیز در دوزهای معمول ضدصرع به طور مؤثری سکسکه‌های مقاوم را درمان کرده‌اند.
درمان سکسکه با جراحی
درمان جراحی سکسکه معمولاً در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که سکسکه مزمن و مقاوم به درمان‌های دارویی و غیرجراحی باشد. این وضعیت به‌ندرت پیش می‌آید و تنها زمانی توصیه می‌شود که سکسکه بیش از ۲ ماه طول بکشد و کیفیت زندگی بیمار را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. دو روش جراحی اصلی برای درمان سکسکه مزمن عبارتند از:
- جراحی تحریک عصب واگ: در این روش، یک دستگاه کوچک به‌منظور ارسال تحریکات الکتریکی به عصب واگ که در کنترل دیافراگم نقش دارد، کاشته می‌شود. این تحریکات می‌توانند به کنترل سکسکه کمک کنند.
- قطع عصب فرنیک: در موارد خاص و شدید سکسکه، ممکن است پزشکان تصمیم بگیرند عصب فرنیک (عصبی که مسئول کنترل دیافراگم است) را قطع کنند.
انواع سکسکه کدامند؟
سکسکه‌ها بسته به مدت زمان وقوع آنها به ۳ دسته سکسکه‌های گذرا (چند ثانیه یا چند دقیقه طول می‌کشند)، سکسکه‌های مداوم (بیشتر از ۴۸ ساعت زمان می‌برند) و سکسکه‌های مکرر (با مدت زمان طولانی‌تر از گذرا، با تکرار زیاد) طبقه‌بندی می‌شوند. انواع سکسکه عبارتند از:
- سکسکه‌های گذرا: این نوع سکسکه‌ها معمولاً چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشند و به‌طور طبیعی و خود به خود برطرف می‌شوند. علل رایج آن شامل مصرف غذا یا نوشیدنی‌های گازدار، تغییر دما، استرس و هیجان است.
- سکسکه‌های مداوم: این سکسکه‌ها بیشتر از ۴۸ ساعت ادامه دارند و می‌توانند ناشی از مشکلات جدی‌تری مانند اختلالات گوارشی، عصبی یا متابولیک باشند. در این موارد، لازم است برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه شود.
- سکسکه‌های مکرر: این نوع سکسکه‌ها با تکرار زیاد و در فواصل زمانی مشخص به‌طور متناوب اتفاق می‌افتند و ممکن است طولانی‌مدت شوند. معمولاً به دلیل بیماری‌های خاص یا تحریکات عصبی ایجاد می‌شوند.
عوارض سکسکه کردن چیست؟
سکسکه‌های طولانی‌مدت می‌توانند عوارضی جدی به دنبال داشته باشند که تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی فرد می‌گذارند. این عوارض ممکن است از ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره تا مشکلات فیزیکی و روانی مختلف متغیر باشد. در صورتی که سکسکه‌ها ادامه یابند، ممکن است بر عملکرد بدن و روان فرد تأثیرگذار شوند و نیاز به درمان تخصصی داشته باشند. برخی از عوارض سکسکه‌های طولانی‌مدت شامل موارد زیر است:
- کاهش وزن و کم آبی بدن
- بی خوابی
- خستگی
- مشکلات ارتباطی
- افسردگی
- تأخیر در بهبود زخم و دشوار شدن جراحی
پیشگیری از ابتلا به سکسکه ممکن است؟
پیشگیری از سکسکه یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش احتمال بروز این مشکل است. با رعایت برخی نکات ساده و تغییرات در عادات روزمره، می‌توان از وقوع سکسکه جلوگیری کرد. معمولاً سکسکه به دلیل تحریکات ناگهانی دیافراگم یا تغییرات در دمای بدن رخ می‌دهد. بنابراین، با اجتناب از برخی عوامل محرک مانند تغییرات سریع دما، مصرف نوشیدنی‌های گازدار و الکلی، و رعایت رفتار مناسب در هنگام غذا خوردن می‌توان احتمال بروز این مشکل را کاهش داد. راه‌های پیشگیری از آن عبارتند از:
- اجتناب از تغییرات ناگهانی دما
- اجتناب از نوشیدن الکل، مصرف مواد مخدر یا نوشیدنی‌های گازدار
- کنترل سرعت غذا خوردن، از غذا خوردن سریع اجتناب کنید.
۴.۷ (۱۲۴۳ نظر)۴.۳ (۸۵۰ نظر)۵ (۷۱۵ نظر)۴.۶ (۷۳۶ نظر)۴.۸ (۶۹۰ نظر)۴.۷ (۶۸۹ نظر)سخن پایانی دکترتو درباره سکسکه
سکسکه معمولاً واکنشی موقتی و بی‌خطر به تحریک دیافراگم یا تغییرات ناگهانی در بدن است و اغلب خودبه‌خود برطرف می‌شود. با این حال، اگر سکسکه طولانی‌مدت یا مکرر باشد، می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های زمینه‌ای گوارشی، عصبی یا متابولیک باشد و نیاز به بررسی پزشکی دارد. آشنایی با علل، روش‌های درمان خانگی و دارویی، و راه‌های پیشگیری از سکسکه، به افراد کمک می‌کند تا در مواجهه با این پدیده ساده اما گاه آزاردهنده، مدیریت صحیح‌تری داشته باشند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من بعد اینکه سرفه می‌کنم سکسکه میگیرم
سلام
سکسکه بعد از سرفه می‌تواند ناشی از تحریک دیافراگم یا اعصاب اطراف آن باشد که باعث انقباضات غیرارادی عضلات می‌شود. برای کاهش سکسکه، می‌توانید نفس عمیق بکشید، چند بار به آرامی نفس خود را نگه دارید یا آب سرد بنوشید. اگر این حالت مکرر یا شدید است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق بررسی و درمان مناسب ارائه شود. مراقبت از سلامت ریه‌ها و کنترل سرفه نیز به کاهش سکسکه کمک می‌کند.
با سلام
چند روزی میشه هم من هم همسرم بعد از سرفه سکسکه میگیریم و بسیار آزار دهنده شده
دلیل اینکه بعد از سرفه این اتفاق میوفته چی می‌تونه باشه
لطفا راهنمایی بفرمایید
سلام، سکسکه بعد از سرفه ممکن است به دلیل تحریک دیافراگم یا اعصاب مرتبط با دستگاه تنفسی و گوارشی باشد. زمانی که فرد سرفه می‌کند، عضلات دیافراگم تحت فشار قرار می‌گیرند و ممکن است منجر به بروز سکسکه شوند. این مشکل ممکن است به دلیل حساسیت عضلات دیافراگم یا تحریک عصبی باشد. در صورتی که این مشکل ادامه دارد و آزاردهنده است، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت دقیق و راه‌های درمانی مناسب بررسی شود.
متخصص داخلی