انسداد مجاری ادرار چیست؟ بررسی علائم و روش درمان آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

انسداد مجاری ادراری زمانی ایجاد می‌شود که بخشی از مجرای ادراری (معمولا حالب‌ها) مسدود می‌شوند. مسدود شدن حالب می‌تواند باعث بازگشت ادرار به کلیه شود و عوارض خطرناکی ایجاد کند. این عارضه معمولا با عمل جراحی درمان می‌شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 11 دقیقه
انسداد مجاری ادرار چیست؟ بررسی علائم و روش درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

اگر هنگام دفع ادرار در ناحیه شکمتان احساس درد می‌کنید یا به سختی ادرار می‌کنید، ممکن است دچار انسداد مجاری ادرار شده باشید. تنگی مجرای ادرار به انگلیسی Urethral stricture زمانی اتفاق می‌افتد که یک گرفتگی در مسیر ادرار ایجاد شود و در نتیجه ادرار به جای اینکه به مثانه برود به کلیه برمی‌‌گردد و باعث آسیب کلیه می‌شود. اما این عارضه به چه دلیل اتفاق می‌افتد و روش درمان آن چیست؟ اگر دچار مشکل انسداد مجاری ادرار هستید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو بهترین متخصص اورولوژی شهرتان را پیدا کنید و به صورت آنلاین نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید در مورد علائم خود به صورت آنلاین، تلفنی یا متنی با دکتر اورولوژی مشورت کنید. برای آشنایی بهتر با این بیمار تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

انسداد مجاری ادراری چیست؟

انسداد مجاری ادراری یکی از رایج‌ترین بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار است که در آن بخشی از دستگاه ادراری دچار گرفتگی می‌شود. این انسداد معمولا در حالب ایجاد می‌شود؛ حالب میزنای یا حالب‌ها لوله‌ای است که ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می‌کند. اگر به هر دلیلی این مجاری ادراری مسدود شوند، ادرار به جای اینکه از کلیه به مثانه سرازیر شود، به سمت عقب جریان می‌یابد و به کلیه‌های شما برمی‌گردد. این اتفاق می‌تواند باعث آسیب به کلیه و حتی نارسایی کلیه شود.

این عارضه نه تنها زنان و مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه جنین در دوران بارداری هم ممکن است دچار این عارضه شود. عوارض انسداد ادراری ممکن است از خفیف (درد، تب و عفونت) تا شدید (از دست دادن عملکرد کلیه، سپسیس و مرگ) متغیر باشد. در هر صورت فرد باید تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرد.

علائم انسداد مجاری ادراری چیست؟

فردی که به انسداد مجاری ادرار مبتلاست ممکن است در یک طرف یا دو طرف بدن و حتی قسمت میانی شکم احساس درد کند. سطح و محل درد از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به این بستگی دارد که کدام یک از کلیه‌ها (یا هر دو کلیه) درگیر هستند. گاهی اوقات بیمار هیچ دردی را احساس نمی‌کند.

از علائم رایج انسداد مجاری ادراری و علائم تنگی حالب کلیه می‌توان به تب، تهوع و استفراغ اشاره کرد. هنگامی که ادرار در جهت عکس و به سمت کلیه جریان می‌یابد، ممکن است در ناحیه کلیه‌ها، تورم، حساسیت یا علائم نارسایی کلیه را تجربه کنید. تغییر در عادات ادراری می‌تواند نشان‌دهنده انسداد حالب باشد. دیگر علائم عبارتند از:

  • مشکل در دفع ادرار و بیماری احتباس ادراری
  • جریان ضعیف ادرار
  • احساس تخلیه نشدن کامل ادرار و خالی نبودن مثانه
  • شب ادراری (میل مکرر به ادرار کردن، به خصوص در شب)
  • کاهش خروجی ادرار (اگر فقط یکی از کلیه‌های شما مسدود شده باشد، میزان ادرار دفعی شما مقداری کاهش می‌یابد اما اگر هر دو کلیه مسدود شود خروجی ادرار بسیار کم می‌شود)
  • وجود خون در ادرار
  • عفونت دستگاه ادراری
  • فشار خون بالا.

در دفع ادرار مشکل داری و حس می‌کنی دچار عفونت شدی؟

از متخصص اورولوژی مشاوره بگیر.

۱. علائم انسداد مجاری ادرار در جنین متولد نشده

جالب است بدانید که حتی مجاری ادراری نوزادان متولد نشده هم ممکن است دچار انسداد شود. یکی از علائم انسداد مجاری ادرار در نوزاد متولد نشده این است که سطح مایعات آمنیوتیک در رحم کمتر از حد طبیعی است.

ادرار یکی از اجزای تشکیل دهنده مایع آمنیوتیک است. جنینی که به انسداد مجاری ادراری مبتلا است، قادر به ادرار نیست. این مساله منجر به کاهش حجم مایع آمنیوتیک می‌شود که می‌تواند سلامت جنین یا زایمان را به خطر بیاندازد.

۲. علائم تنگی مجاری ادراری در کودکان

تنگی مجاری ادراری در کودکان بیماری شایعی نیست، اما اگر تنگی مجرا در قسمت نوک آلت تناسلی کودک پسر شایع است و دلیل آن هم ختنه کردن با روش‌های غیراستاندارد است. اگر در روزهای اول بعد از ختنه مراقبت‌های لازم به درستی انجام نشود، کودک ممکن است دچار تنگی مجرای ادرار بعد از ختنه شود.

تنگی در قسمت‌های دیگر مجرا ممکن است به صورت مادرزادی و یا به دنبال جراحت و اسکار یا عفونت به وجود آمده باشد. رایج‌ترین علائم تنگی مجاری ادرار در کودکان عبارت است از:

  • انحراف ادرار به سمت چپ و راست
  • خروج یک قطره خون در انتهای ادرار
  • احساس سوزش حین ادرار
  • احساس درد در پایان ادرار
  • شب ادراری
  • پرش ادرار به سمت بالا
  • افزایش ضخامت دیواره مثانه.

متن انگلیسی:
The most common sign of a urethral stricture is a weak pee stream.
ترجمه فارسی:
شایع‌ترین علامت تنگی مجرای ادرار، جریان ادرار ضعیف است.

به نقل از سایت my.clevelandclinic

۳. با مشاهده کدام علائم مسدود شدن مجرای ادرار به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائم و نشانه‌هایی زیر دارید که شما را نگران کرده است بدون معطلی به دکتر اورولوژی در دکترتو مراجعه کنید:

  • دردی که آرام و قرار را از شما می‌گیرد و نمی‌توانید یک جا بنشینید.
  • درد همراه با حالت تهوع و استفراغ
  • درد همراه با تب و لرز
  • وجود خون در ادرار شما
  • مشکل در دفع ادرار.
نیامدن ادرار نشانه چیست؟
درد شدید شکمی یکی از علائم انسداد ادرار است.

علت انسداد مجاری ادرار (نیامدن ادرار نشانه چیست؟)

آیا تابحال شده از خودتان بپرسید چرا ادرار دارم ولی نمیاد؟ انسداد مجاری ادراری به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. این انسداد می‌تواند موقت یا دائمی باشد و به سرعت یا آهسته ایجاد شود. بیماری انسداد مجاری می‌تواند در هر نقطه‌ای از دستگاه ادراری به وجود آید از جمله:

  • کلیه‌ها
  • حالب (لوله بین کلیه و مثانه)
  • مثانه
  • پروستات و گرفتگی مجرای ادرار در مردان
  • مجرای ادرار (لوله بین مثانه و خارج).

با این حال مکان‌های خاصی بیشتر مستعد انسداد هستند. ۳ نقطه در حالب‌ها وجود دارد که باریک می‌شوند و بیشتر مستعد گرفتگی هستند؛ از جمله:

  • اتصال حالب لگنی (UPJ) علت ادرار نکردن
  • عبور حالب از ناحیه لبه لگن در سطح عروق ایلیاک
  • اتصال وزیکو-حالب (UVJ).

هر کدام از این موارد ممکن است دچار گرفتگی شوند. از دیگر علل گرفتگی مجاری ادراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تورم طولانی مدت دیواره حالب: معمولا ناشی از بیماری‌هایی مانند سل یا عفونت انگلی به نام شیستوزومیازیس است.
  • تومورهای سرطانی و غیرسرطانی: تومورهایی که در کلیه، مثانه یا رحم و روده بزرگ گسترش می‌یابند می‌توانند باعث انسداد مجاری ادرار شوند.
  • اختلالات سیستم عصبی: این زمانی اتفاق می‌افتد که اعصاب مسئول کنترل مثانه به درستی عمل نمی‌کند.
  • داروهای نوروژنیک: استفاده از داروهای نوروژنیک برای کنترل مثانه بیش فعال می‌تواند در برخی موارد باعث انسداد مجاری ادراری شود.
  • بارداری: زنان باردار ممکن است به خاطر فشار اضافی وزن جنین روی مثانه، جریان ادرار معکوس را تجربه کنند. اما اوروپاتی ناشی از بارداری بسیار نادر است.
  • رشد بافت داخلی، مانند اندومتریوز در زنان
  • بافت اسکار، یا کیست در ناحیه شکم
  • آسیب یا شکستگی لگن
  • بیماری‌های گوارشی
  • لخته شدن خون
  • عفونت ادراری
  • بزرگ شدن غدد لنفاوی.

۱. نیامدن و بسته شدن مجاری ادرار با حالب دوم (تکثیر شده)

نیامدن ادرار نشانه چیست؟ یکی از بیماری‌های شایع مادرزادی باعث ایجاد دو حالب در یک کلیه می‌شود. در این وضعیت حالب دوم می‌تواند به طور کامل یا فقط تا حدی توسعه یابد. اگر هر یک از حالب‌ها به درستی کار نکند، ادرار به کلیه برمی‌گردد و باعث آسیب می‌شود.

۲. تنگی مجاری ادرار و یورتروسل

اگر حالب خیلی باریک باشد؛ به صورتی که ادرار نتواند به طور کامل جریان داشته باشد، ممکن است یک برآمدگی کوچک در حالب به نام یورتروسل ایجاد شود. یورتروسل معمولا در نزدیک‌ترین قسمت حالب به مثانه ایجاد می‌شود و می‌تواند جریان ادرار را مسدود کند و باعث رفلاکس ادرار به کلیه شود.

۳. انسداد در محل اتصال حالب به کلیه یا مثانه

این انسداد جریان ادرار را مختل می‌کند. انسداد محل اتصال حالب و کلیه یعنی اتصال حالب لگنی، ممکن است باعث تورم کلیه و در نهایت از کار افتادن آن شود. این انسداد می‌تواند مادرزادی باشد یا در دوران کودکی در اثر آسیب یا زخم یا در موارد نادر در اثر تومور ایجاد شود. اگر این انسداد در محل اتصال حالب و مثانه باشد، ممکن است باعث برگشت ادرار به کلیه‌ها شود.

علت انسداد مجاری ادرار چیست؟
تشکیل سنگ کلیه می‌تواند باعث تنگی مجاری ادراری شود.

۴. فیبروز خلفی صفاقی و بسته شدن مجاری ادرار

در این اختلال نادر یک بافت فیبری در ناحیه پشت شکم رشد می‌کند. این فیبرها به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند، مانند تومورهای سرطانی یا برخی داروهای میگرن. این بافت فیبری می‌تواند مجاری ادراری را مسدود کند و باعث بازگشت ادرار به کلیه‌ها شود.

۵. سنگ کلیه و انسداد ادرار

هنگامی که جریان ادرار مسدود می‌شود، احتمال دارد به خاطر تشکیل سنگ کلیه یا سنگ مثانه رخ داده باشد.  تشکیل سنگ کلیه با عفونت همراه است. زیرا سنگ کلیه مجرای ادرار را مسدود می‌کند، در نتیجه باکتری‌هایی که داخل مثانه هستند از آن خارج نمی‌شوند.اگر هر دو کلیه انسداد داشته باشند، احتمال نارسایی کلیه وجود دارد.

۶. بزرگ شدن پروستات و تنگی مجرای ادرار

یکی از دلایل مکرر انسداد مجاری ادراری در مردان بزرگی پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات) است. علائم بزرگ شدن پروستات شامل احتباس ادرار، شب ادراری و هماچوری (وجود خون در ادرار) است و اگر به موقع درمان نشود ممکن است عوارض بدی داشته باشد.

بزرگ شدن پروستات و تنگی مجرای ادرار به هم مرتبط هستند؟
با مشاهده علائم التهاب پروستات، به متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

۷. علت قطع و وصل شدن ادرار در زنان چیست؟

شایع‌ترین علت آن ابتلا به عفونت ادراری است. علائم UI شامل درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن، احساس خالی نشدن کامل مثانه، درد پائین شکمی و ادرار خونی است. با مشاهده این علائم هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

۸. علت قطع و وصل شدن ادرار در اقایان چیست؟

اما علت نیامدن ادرار در مردان چیست؟ در مردان، این موضوع بیشتر با مشکلات یا عوارض درمان پروستات مرتبط است. مصرف داروهای بدون نسخه و داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی، آرام بخش‌ها، مواد افیونی، یا داروهای سرماخوردگی و رژیمی بدون نسخه نیز می‌تواند روی ایجاد علائم شما تأثیر بگذارد.

چه کسانی بیشتر مستعد انسداد مجاری ادرار هستند؟

افراد در هر سنی ممکن است دچار انسداد مجاری ادراری شوند. این عارضه می‌تواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد، اما افراد زیر بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند:

  • بیمارانی که به سنگ کلیه مبتلا هستند بیشتر از سایرین دچار انسداد مجاری ادراری می‌شوند.
  • مردانی که بالا ۶۵ سال دارند بخاطر بزرگ شدن غده پروستات، بیشتر مستعد ابتلا هستند.
  • زنان و افرادی که در بدو تولد سیستوسل (افتادگی مثانه) دارند، بیشتر از سایر زنان دچار انسداد مجاری ادراری می‌شوند.
  • نوزادان و کودکان نیز دچار انسداد حالب می‌شوند و علت آن معمولا نقص مادرزادی است.
اینفوگرافی انسداد مجاری ادرار
فردی که به انسداد مجاری ادرار مبتلاست ممکن است در یک طرف یا دو طرف بدن و حتی قسمت میانی شکم احساس درد کند.

انسداد مجاری ادرار چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر مشکوک به انسداد حالب هستید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است انواعی از آزمایش‌ها را برای شما تجویز کند. برخی از این مطالعات ممکن است نیاز به تجویز کنتراست خوراکی یا داخل وریدی داشته باشند.

روش تشخیص انسداد ادرارتوضیحات
آزمایش خون و ادراربرای تشخیص انسداد، پزشک ممکن است آزمایش ادرار و کم کاری کلیه در ازمایش خون بیمار را مورد بررسی قرار دهد تا علائم عفونت را پیدا کند. عفونت ممکن است نشان دهد که کلیه‌ها خوب کار نمی‌کنند. همچنین آزمایش ادرار و آزمایش عملکرد کلیه به پزشک کمک می‌کند تا بفهمد آیا کلیه‌ها به درستی کار می‌کنند یا نه.
تست‌های تصویربرداریتشخیص انسداد ادرار با آزمایش رادیولوژیک (اشعه ایکس) مشخص می‌شود. انواع تصویربرداری رادیولوژیک برای تشخیص انسداد ادراری شامل آزمایش اشعه ایکس ساده کلیه، سونوگرافی کلیه و اسکن CAT هستند.
چگونه علت انسداد مجرای ادرار را تشخیص دهیم؟

تشخیص بزرگی پروستات یا تنگی مجرای ادرار

آزمایش‌هایی که به پزشکان کمک می‌کند تا تشخیص دهند چه چیزی باعث انسداد ادراری شده، عبارتند از:

  • سیستوسکوپی
  • اورودینامیک
  • مطالعات Uroflow
  • سونوگرافی.

پزشکان برای تشخیص انسداد مجاری ادراری از روش‌های مختلفی مانند انواع آزمایش خون، آزمایش ادرار و انواع تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی یا اشعه ایکس استفاده می‌کنند.

روش های درمان انسداد مجاری ادراری چیست؟

روش درمان انسداد مجاری ادرار به علت ایجاد آن بستگی دارد. مثلا اگه انسداد مجاری به دلیل عفونت ادراری باشد کافیست یک کاتتر از مثانه عبور کند. یا مثلا اگر دلیل انسداد بزرگی پروستات باشد، دارو می‌تواند راه حل مناسبی برای رفع انسداد باشد.

۱. قرار دادن استنت یا لوله برای رفع انسداد ادرار

اگر انسداد در ناحیه کلیه یا حالب باشد، می‌توان یک لوله (استنت) در حالب بین مثانه و کلیه قرار داد تا به جریان ادرار کمک کند. قرار دادن این لوله باعث تسکین و رفع موقت انسداد می‌شود. ممکن است لازم باشد بعدا از یک روش دوم برای از بین بردن کامل انسداد استفاده شود.

قرار دادن استنت در کلیه یا داخل حالب به پزشک این امکان را می‌دهد تا ضایعاتی که باعث انسداد شده‌اند (مانند سنگ‌ها یا تومورها) را بردارد. گاهی ممکن است از روش موج شوک برای کمک به شکستن سنگ‌های کوچک در مجرای ادرار استفاده شود.

استنت یک لوله توری از جنس فلز است که در یکی از مجراهای طبیعی بدن قرار می‌گیرد و از انسداد مجرا جلوگیری می‌کند. این استنت مجهز به یک دوربین و منبع نوری است.

۲. نفروستومی برای درمان انسداد ادرار

در روش دوم، پزشکان سوراخی به نام نفروستومی در پوست نزدیک کلیه ایجاد می‌کنند، سپس یک اسکوپ (لوله‌ای که ادرار را از مثانه به کلیه منتقل می‌کند) را وارد دهانه می‌کنند و ادرار را مستقیما از کلیه تخلیه می‌کنند.

روش های درمان انسداد مجاری ادراری چیست؟
جراحی نفروستومی یکی از روش‎‌های درمان مسدود شدن ادرار است.

۳. قرار دادن کاتتر در کلیه و درمان چسبندگی مجاری ادراری

کاتتر یک لوله لاستیکی نرم است که از طریق مجرای ادراری وارد می‌شود تا مثانه را به یک کیسه تخلیه خارجی متصل کند. بسته به شرایط، پزشک کاتترهای متفاوتی را به کار خواهد برد. انواعی از کاتترها عبارتند از:

  • کاتترهای ساکن
  • کاتترهای خارجی (کاتتر کاندوم)
  • کاتتر کوتاه مدت یا متناوب.

۴. جراحی برای درمان انسداد مجاری ادرار

گاهی برای بهبود انسداد تنها راه حل جراحی است. انواعی از جراحی برای درمان انسداد وجود دارد:

انواع جراحیروش انجام آنها
جراحی آندوسکوپینوعی جراحی کم تهاجمی است که در آن پزشک از طریق مجرای ادرار، دستگاهی را از یک محدوده مشخص وارد می‌کند و در ناحیه مسدودشده برشی ایجاد می‌کند. سپس ناحیه مسدودشده باز می‌شود و یک لوله توخالی به نام استنت درون حالب قرار می‌گیرد تا از بسته شدن مجدد حالب جلوگیری شود.
جراحی لاپاروسکوپیدر این روش، جراح یک یا چند برش روی پوست ایجاد می‌کند و یک لوله کوچک را به همراه نور و دوربین وارد می‌کند. در این نوع از جراحی ممکن است جراح از سیستم‌های رباتیک کمک بگیرد. مهمترین تفاوت بین انواع روش‌های جراحی، زمان بهبودی پس از جراحی و تعداد و اندازه برش در جراحی است.
جراحی بازگاهی اوقات برای رفع انسداد مجاری ادرار، جراحی باز ضروری است. از جراحی باز برای برداشتن سنگ‌های کلیه بسیار بزرگ یا بزرگی پروستات استفاده می‌شود. برای رفع انسدادی که توسط بافت فیبری ایجاد شده است هم ممکن است از جراحی باز استفاده شود.
مشکلات مادرزادی که منجر به باریک شدن محل اتصال کلیه و حالب می‌شود هم معمولا نیاز به یک برش باز کوچک در کودکان دارد تا به درستی ترمیم شود.
درمان تنگی مجرای ادرار با روش جراحی

۵. راه درمان انسداد مجرای ادرار در جنین چیست؟

پزشکان تنها زمانی انسداد حالب جنین را درمان می‌کنند که به نظر برسد کلیه‌های نوزاد به طور جبران ناپذیری آسیب دیده‌است. در اکثر موارد پزشکان عملکرد کلیه و حالب‌های مسدود شده را پس از تولد نوزاد درمان می‌کنند.

درصورتی که پزشک مجبور شود جنین را در شکم مادر درمان کند، از یک شانت برای تخلیه ادرار به داخل کیسه آمنیوتیک استفاده می‌کند.

۶. درمان تنگی مجاری ادراری در کودکان

برای درمان تنگی مجرای ادراری در کودکان باید جراحی صورت گیرد. این عمل عموما با بیهوشی موضعی و در سنین زیر یکسال یا بالای ۵ سال انجام می‌شود. در این عمل نوک مجرا بی‌حس می‌شود و با یک جراحی کوچک که نهایتا ۱۰ دقیقه زمان می‌برد، انجام می‌پذیرد. در سنین بین ۱ تا ۵ سالگی طبق صلاح‌دید متخصص اورولوژی، کودک طی یک بیهوشی کوتاه عمل می‌شود.

برای جلوگیری از این عارضه بهتر است هنگام ختنه کودکان به اورولوژیست مراجعه کرد. متخصص اورولوژی با آناتومی ناحیه تناسلی کاملا آشناست و بدون آسیب به ساختار آن، ختنه را انجام می‌دهد.

سنگ کلیه داری و دچار انسداد ادرار شدی؟ از بهترین پزشک نوبت بگیر.

۷. داروی گیاهی برای تخلیه کامل ادرار

یکی از راه‌های کم خطر برای تخلیه ادرار، استفاده از داروهای گیاهی است. بعضی از داروهای گیاهی حجم ادرار را افزایش می‌دهند و از این طریق باعث تخلیه مثانه می‌شوند. این کار باعث می‌شود مثانه و کلیه هم منظم‌تر کار کنند.

بعضی از داروهای گیاهی باعث رفع سنگ کلیه و سنگ مثانه می‌شوند یا عفونت ادراری را کاهش می‌دهند. می‌توانید از این داروها برای رفع مشکلات ادراری کمک بگیرید:

  • خیار
  • جو
  • شیرین بیان
  • نخل اره‌ای
  • زنجبیل تازه، درمان گیاهی کم فشاری ادرار
  • چای جاوه و چای سبز

۸. بهترین دارو برای تخلیه کامل ادرار چیست؟

برای درمان نیامدن ادرار در مردان و زنان یا احتباس ادراری، داروی بتانکل کلراید ۲۵ میلی‌گرم در روزتجویز می‌شود.این دارو برای درمان برخی از مشکلات مثانه مانند ناتوانی در ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه به دلایل خاص (مانند جراحی و مشکلات عضلانی مثانه) استفاده می‌شود.

۹. درمان خانگی تنگی مجرای ادرار

درمان خانگی انسداد مجاری ادراری کم عوارض‌ترین روش درمان است. مصرف میوه‌ها و مواد غذایی زیر به درمان احتباس ادرار شما کمک خواهد کرد:

  • میوه‌های حاوی ویتامین C مثل پرتقال
  • هلو، انبه، طالبی، گیلاس
  • سیر و پیاز (سرشار از خواص ضد میکروبی هستند)
  • سیب زمینی، حبوبات
  • کلم بروکلی، هویج، جو دوسر، جو، چاودار

۱۰. درمان انسداد مجاری ادرار به دلیل عفونت کلیه

درمان شما احتمالاً شامل جراحی برای رفع انسداد و ترمیم هرگونه آسیب به حالب و کلیه‌ها خواهد بود. قبل از جراحی، ممکن است نیاز به دارو درمانی موقت برای پاکسازی کلیه از عفونت داشته باشید. برای خارج شدن ادرار از کلیه‌ها نیز پزشک معمولا از کاتتر استفاده می‌کند. کاتتر لوله‌ای است که پزشک آن را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌کند تا ادرار را تخلیه کند.

عوارض انسداد مجاری ادراری چیست؟

مسدود شدن مجاری ادراری می‌تواند درد شدیدی را ایجاد کند و با عفونت همراه باشد. مهمترین عوارض انسداد مجاری ادراری درمان نشده عبارتند از:

  • عفونت (سیستیت، پیلونفریت، تشکیل آبسه و سپسیس)
  • عدم تخلیه ادرار
  • تشکیل فیستول
  • نارسایی کلیوی یا بیماری مزمن کلیه
  • اختلال عملکرد مثانه
  • درد زیر شکمی
نکات مهم درباره انسداد مجاری ادراری

آیا تنگی مجرای ادرار خطرناک است؟

بله، این وضعیت ممکن است باعث درد، خونریزی و ترس از ادرار شود. با گذشت زمان، تنگی مجرای ادرار می‌تواند آسیب دائمی مثانه، عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری (UTIs)، خون در ادرار، جمع شدن ادرار در کلیه‌ها یا آسیب کلیوی را همراه داشته باشد.

عوارض بعد از عمل تنگی مجرای ادرار

بعد از جراحی ترمیمی تنگی مجرای ادرار ممکن است با عوارضی مانند خونریزی، عفونت، شکستگی زخم و سفتی همراه با نعوظ (موقت) روبه‌رو شوید. برای چسبندگی بعد از عمل پروستات نیاز به مراجعه به پزشک اورولوژیست یا جراح اورولوژیست خودتان دارید.

علائم تنگی مجرای ادرارعوارض انسداد ادرارروش درمان مسدود شدن مجاری ادراری
مشکل در ادرار کردننارسایی کلیهکاتتریزاسیون
جریان ضعیف ادرارآسیب مثانهاستنت‌گذاری مجرای ادرار
درد در هنگام ادرار کردنعفونت‌های دستگاه ادراریدارو درمانی
جدول مشخصات بیماری انسداد ادرار

چگونه می توان از انسداد حالب جلوگیری کرد؟

هیچ راهی برای جلوگیری از انسداد حالب ناشی از موارد زیر وجود ندارد:

  • بیماری ژنتیکی
  • تومور
  • بیماری عروقی
  • پروستات بزرگ ‌شده.

برای جلوگیری از ایجاد سنگ حالب و سنگ کلیه که از دلایل انسداد هستند، باید مقدار زیادی آب بنوشید و مصرف نمک را محدود کنید.

متن انگلیسی:
You can’t always prevent urinary retention, but you can take steps to lower your chances of developing the condition.
ترجمه فارسی:
شما همیشه نمی‌توانید از احتباس ادرار جلوگیری کنید، اما می‌توانید اقداماتی را برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری انجام دهید.

به نقل از سایت niddk

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

انسداد مجاری ادرار به حالتی گفته می‌شود که در آن به هر دلیل بخشی از سیستم ادراری دچار انسداد می‌شود. وضعیت سلامت فردی که به انسداد مجاری ادراری مبتلا است به این بستگی دارد که یک یا هر دو کلیه تحت تأثیر بیماری قرار گرفته باشند.

افرادی که تنها در یک کلیه انسداد دارند کمتر به بیماری کلیوی مزمن دچار می‌شوند. کسانی که دارای انسدادهای مکرر در یک یا هر دو کلیه هستند، احتمال بیشتری دارد که آسیب کلیوی گسترده را تجربه کنند. آسیب‌های کلیه ناشی از انسداد حالب، ممکن است برگشت‌پذیر باشد یا بر اساس سلامت کلی فرد بدون تغییر باقی بماند. در هر صورت بیمار باید تحت نظر دکتر اورولوژیست باشد زیرا در صورت عدم درمان ممکن است منجر به نارسایی کلیه شود.

برای پیداکردن بهترین فوق تخصص اورولوژی یا دکتر فوق تخصص کلیه می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره با دکتر اورولوژی آنلاین و دکتر نفرولوژی آنلاین وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

انسداد مجاری ادراری یک بیماری نسبتا شایع است و در مردان بالای ۶۰ سال بیشتر دیده می‌شود. پروستات (غده‌ای که فقط در مردان وجود دارد) با افزایش سن آقایان بزرگ‌تر می‌شود. در برخی موارد بزرگ شدن غده پروستات باعث انسداد مجاری ادراری و تجمع ادرار در مثانه می‌شود.

زمانی که ادرار نتواند از بدن خارج شود در کلیه‌ها جمع می‌شود، به این حالت اوروپاتی انسدادی می‌گویند. اوروپاتی انسدادی می‌تواند منجر به هیدرونفروز (تورم کلیه‌ها) شود. در صورت عدم درمان، انسداد حالب می‌تواند باعث مشکلات جدی مانند نارسایی کلیه، سپسیس و مرگ شود.

خانم‌هایی که دچار سیستوسل خفیف یا رکتوسل هستند می‌توانند با انجام برخی تمرین‌های ورزشی ماهیچه‌های لگن را تقویت کنند. این کار به تخلیه ادرار کمک می‌کند. گاهی تنها راه تخلیه ادرار مصرف‌ داروهای تجویزی پزشک تجویز است.

تنها راه درمان این عارضه جراحی و اتساع مجاری ادراری است و دارویی برای گشاد کردن این مجاری چه به صورت موقت چه به صورت دائم، در حال حاضر وجود ندارد.
برخی افراد بخاطر سنگ کلیه یا مثانه دچار انسداد شده‌اند این افراد می‌توانند از بعضی‌ داروها برای شکستن سنگ کلیه و مثانه استفاده کنند. این داروها عبارتند از:

  • قرص ارومکس
  • قرص سیستون
  • قرص کانفرون

چسبندگی مجرای ادرار زمانی اتفاق می‌افتد که لبه‌های مجرای ادرار به هم بچسبند. این وضعیت به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. این عارضه معمولا ناشی از التهاب بافت همبند یا ایجاد بافت اسکار پس از انجام عمل جراحی هیپوسپادیاس اتفاق می‌افتد. مردانی که از عمل پروتز آلت استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به تنگی و چسبندگی مجرای ادرار قرار دارند.

جراحی پروستات هم می‌تواند منجر به ایجاد اسکار در مجاری ادراری شود که در نتیجه آن چسبندگی مجاری اتفاق می‌افتد. گاهی چسبندگی موقت و  ناشی از انزال خشک است، در این حالت مایع منی به طور کامل از مجرای ادرار خارج نمی‌شود و باعث به هم چسبیدن مجرا می‌شود.

فوق تخصص اورولوژی و مجاری ادراری در زمینه دستگاه تناسلی ادراری تخصص دارد و می‌تواند به حفظ سلامت کلیه‌ها، مثانه، غدد فوق کلیوی، مجرای ادرار، باروری مردان و اندام‌های تولید مثلی کمک کند. متخصص زنان و زایمان نیز می‌تواند به خانم‌هایی که از بدو تولد با مشکلات افتادگی لگن دست و پنجه نرم‌ می‌کنند کمک کند.

عوارض جانبی داروهایی که برای رفع انسداد مجاری ادراری مصرف می‌شوند عبارتند از:

  • سرگیجه
  • سردرد و غش
  • کاهش میل جنسی
  • افزایش رشد مو.

رفع انسداد در روش جراحی یا قرار دادن استنت می‌تواند عوارضی مانند ناراحتی و افزایش خطر عفونت را به همراه داشته باشد.

درد می‌تواند یکی از علائم انسداد باشد. فرد بیمار، ممکن است در قسمت پایین شکم خود یا هنگام ادرار کردن احساس درد داشته باشد.

دلایل احتمالی زیادی برای انسداد مجاری وجود دارد، یکی از این دلایل سرطان پروستات است.

یکی از عوارض انسداد مجاری ادراری این است که فرد احساس می‌کند شدیدا احتیاج به دفع ادرار دارد اما نمی‌تواند مثانه خود را تخلیه کند. این یکی از علائم آزاردهنده انسداد مجاری ادرار است و با اینکه مثانه فرد پر است نمی‌تواند آن را تخلیه کند.

بله. یکی از علائم و نشانه‌های انسداد مجاری، ادرار خونی است. اگر درون ادرار خود خون مشاهده کردید بدون معطلی به متخصص اورولوژی مراجعه کنید.

شب ادراری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. یکی از دلایلی که باعث شب ادراری می‌شود انسداد مجاری ادراری است.

امتیاز شما به مقاله:
(3.8از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
آیلین قشلاقی رحیمی هستم کارشناس سئو و تولید محتوا. دکترتو جاییه که بهم فرصت میده درباره علمی که عاشقشم تحقیق کنم و نتایج تحقیقمو با مردم به اشتراک بذارم تا سطح آگاهی اجتماعی درمورد دنیای پزشکی ارتقا پیدا کنه.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره انسداد مجاری ادرار

  1. ناشناس گفت:

    سلام دخترم انسداد کلیه داره براش فنر بزرگ گزاشتن گفتند تا دو ماه دیگه بیاید برداریم این یک هفته هست که ادار خونی داره ایا برای فنر هست

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به ادرار خونی
      در اسرع وقت به پزشکتان مراجعه کنید
      هم برای فنر و هم مشکلات دیگر باید بررسی شود

  2. ناشناس گفت:

    سلام دخترم سنگ کلیه داست حامله شود هر مدت عفونت کلیه می گرفت در دوران حاملگی چند بار بستری شود از کنار پهلوش شلنگ گزاشتند داخل کلیش تا پنج ماه تا زیمان کرد این دو ماه هست که زیمان کرده دوباره عفونت کرد رفتیم بیمارستان گفتند انسداد کلیه دارد بردنش اتاق عمل براش فنر گزاشتن ایا فنر درمان می شه یا نه ادرارش خونی شوده

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به ادرار خونی
      در اسرع وقت به پزشکتان مراجعه کنید
      هم برای فنر و هم مشکلات دیگر مثل عفونت و هماتوم باید بررسی شود

  3. ناشناس گفت:

    سلام دخترم سنگ کلیه داست حامله شود هر مدت عفونت کلیه می گرفت در دوران حاملگی چند بار بستری شود از کنار پهلوش شلنگ گزاشتند داخل کلیش تا پنج ماه تا زیمان کرد این دو ماه هست که زیمان کرده دوباره عفونت کرد رفتیم بیمارستان گفتند انسداد کلیه دارد بردنش اتاق عمل براش فنر گزاشتن ایا فنر درمان می شه یا نه

  4. Abolfazl گفت:

    با سالام من زمانی که ادرار میکنم ادرارم سفیده و بعدم حس میکنم چشمام بیشتر پلک میزنه بدنم ضعیف میشه بعضی وقتا حس میکنم که ادرار داره میاد توی آلت ام اما خیلی کمه و بازم تکرار میشه پیش پزشک عمومی ام رفتم و آزمایش ادرار دادم و گفت عادی اما الان یکم همراه با سوزش فکر میکنم باید این بار پیش متخصص برم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      به هیچ وجه عادی نیست
      علایم مشکلات مجاری ادراری و پروستات دارید
      در اسرع وقت به اورولوژیست مراجعه کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/urologist

  5. ناشناس گفت:

    با سالام من زمانی که ادرار میکنم ادرارم سفیده و بعدم حس میکنم چشمام بیشتر پلک میزنه بدنم ضعیف میشه بعضی وقتا حس میکنم که ادرار داره میاد توی آلت ام اما خیلی کمه و بازم تکرار میشه پیش پزشک عمومی ام رفتم و آزمایش ادرار دادم و گفت عادی اما الان یکم همراه با سوزش فکر میکنم باید این بار پیش متخصص برم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      به هیچ وجه عادی نیست
      علایم مشکلات مجاری ادراری و پروستات دارید
      در اسرع وقت به اورولوژیست مراجعه کنید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/urologist

  6. عباس محمدعلی گفت:

    سلام ، کلیه چپ دارای سنگ ۱.۵سانت وکیست بزرگ ، امروز سنگ شکن انجام دادم ،درکلیه چپ وشکم خیلی درد دارم ،ادرار هم تخلیه بسیار کمی دارد بطوری که احساس میکنم مثانه تحت فشار است ،

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به بیماری این علایم قابل انتظار است
      نیاز به ضدالتهاب مناسب دارید

  7. عباس محمدعلی گفت:

    سلام ، کلیه چپ دارای سنگ ۱.۵سانت وکیست بزرگ ، امروز سنگ شکن انجام دادم ،درکلیه چپ وشکم خیلی درد دارم ،ادرار هم تخلیه بسیار کمی دارد بطوری که احساس میکنم مثانه تحت فشار است ، لطفا راهنمایی بفرمایید

  8. امید گفت:

    سلام آقای دکتر وقتتون بخیر، بنده۳۵سال سن دارم، حدود چهار ماه هست که فشار ادرارم کم شده و دو شاخه شده، اگر قبلا نیاز به ادرار در شبانه روز چهار پنج بار بود الان ده بار شده… بیماری زمینه ای ندارم، چه راهکاری پیشنهاد میدید؟ ممنونم از راهنماییتون ازتون آقای دکتر

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      از نظر التهاب مجاری ادرار و همچنین پروستات نیاز به معاینه دارید
      احتمالا با دارو این مشکل حل می شود
      زیر نظر اورولوژیست باشید

      https://doctoreto.com/doctors/speciality/urologist

  9. بردیا گفت:

    باسلام وخسته نباشید خدمتتون
    پسرم ۴سال و۸ماهشه یه ماه قبل از اتفاقی که الان افتاده در ادراش دونه های نارنجی میدیدم ولی هیچ سوزش ویادردی نداشت،آزمایش ادرار هم گرفتم جیزی نشون نداد، الان هر از گاهی تک وکم هست هنوز در ادرارش ،ولی الان پنج روزه تب داره،وهیچ عالئمی از سرماخوردگی یاهر بیماری دیگه نداره ولی ادرارش خیلی بوی بدی داره،واز درد کنار ران داخلی یکم میناله،به نظرتون چیکار کنم،روی شکمش یه دونهای هم زده ریز ممکنه بخاطر کلیه باشه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم عفونت ادراری و کلیوی مشاهده می شود
      زیر نظر پزشکتان نیاز به انتی بیوتیک های اتنخابی دارند
      تندرست باشید

  10. حسن آبین گفت:

    باعرض سلام وخسته نباشید دخترم ۵ساله هست انسداد لوله تخلیه ادراری داره (حالب)

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اگر دو طرف باشد نیاز به جراحی دارید
      در غیر این صورت یک دوره درمان دارویی نیاز دارید
      تحت نظارت متخصص باشید