فهرست مطالب
درمان استرس یا استرس درمانی نوعی درمان تخصصی یا خانگی است که هدف آن کاهش اثرات روانی، عاطفی و جسمی استرس است. درمان استرس معمولا شامل تکنیکهای روان درمانی، دارو درمانی یا مدیتیشن و ذهن آگاهی است که با نظارت روانشناس یا به تنهایی انجام میشود. استرس درمانی یا برطرف کردن استرس روزانه میتواند باعث بهبود خلق و خو، عملکرد بهتر یا جلوگیری از بیماریهای قلبی عروقی شود. در ادامه این مطلب از مجله سلامت دکترتو همراه ما باشید تا با انواع روشهای از بین بردن استرس آشنا شویم. اگر میخواهید مشکلات روزمره، استرس و نگرانیهای خود را با یک فرد معتمد در میان بگذارید، متخصص روانشناس بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. برای ارتباط سریع با پزشک متخصص، میتوانید از سایت دکترتو برای نوبتدهی یا مشاوره اقدام کنید.
راه های درمان استرس
استرس را با درمانهای مختلف مانند ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و حتی دارو درمانی میتوان برطرف کرد. فعالیت بدنی منظم با آزاد کردن اندورفین و کاهش اضطراب به بهبود خلق و خو کمک میکند. یک رژیم غذایی متعادل و سالم هم نقش مهمی در سلامت روان دارد.
برای درمان استرس شدید، پزشک متخصص ممکن است داروهایی مانند داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب را برای مدت کوتاهی تجویز کند. علاوه بر این، حرکات آرامبخش مانند یوگا و مدیتیشن یا طبیعت گردی و گوش دادن به صدای حیوانات هم میتواند به درمان استرس کمک کند.
بهترین راه برای درمان انواع استرس: راه سریع از بین بردن استرس چیست؟
استرس شدید علاوه بر ایجاد نشانههای ظاهری میتواند باعث ابتلا به بیماریهایی مثل انواع مختلف سرطان و دیابت شود. گاهی هم تحت تاثیر استرس شدید، تصمیماتی میگیریم که عواقب زیانباری برای سلامت جسم و روحمان دارد. بنابراین مهم است که روش برطرفکردن استرس را بدانیم:
- برنامه روزانه داشته باشید.
- کارهای کماهمیت را حذف کنید.
- بدانید که دیگران هم استرس میگیرند.
- نه گفتن را یاد بگیرید.
- وقت خود را با کارهای بیهوده هدر ندهید.
- از روابط مسموم بیرون بیایید.
- بهموقع از خواب بیدار شوید.
- زمانی از روز را فقط به خودتان اختصاص دهید.
- زیاد با گوشی و لپتاپ کار نکنید.
- مدیتیشن را از یاد نبرید.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت calm
The 54321 (or 5-4-3-2-1) method is a grounding exercise designed to manage acute stress and reduce anxiety. It involves identifying 5 things you can see, 4 things you can touch, 3 things you can hear, 2 things you can smell, and 1 thing you can taste.
ترجمه فارسی:
روش ۵۴۳۲۱ (یا ۵-۴-۳-۲-۱) یک تمرین پایه برای مدیریت استرس حاد و کاهش اضطراب است. این روش شامل شناسایی ۵ چیزی است که میتوانید ببینید، ۴ چیزی که میتوانید لمس کنید، ۳ چیزی که میتوانید بشنوید، ۲ چیزی که میتوانید بو کنید و ۱ چیزی که میتوانید بچشید.
درمان استرس و فکر زیاد
درمان استرس فکری معمولا با درمان شناختی-رفتاری (CBT) که با تغییر الگوهای فکری و جایگزینی آنها با الگوهای جدید همراه است، توسط روانشناس انجام میشود. این روش کمک میکند تا باورهای غیرمنطقی را با افکار متعادل جایگزین کنید.
برای درمان استرس و فکر زیاد در خانه هم بهتر است پازل حل کنید، از دفترچههای نقاشی مدیریت ذهن استفاده کنید یا آشپزی کنید. فکر زیاد یا نشخوار فکری در نهایت به سلامت روان شما آسیب میرساند و ممکن است تمام وقت شما در طول روز را به خودش اختصاص دهد.
درمان استرس و افسردگی
گاهی شدت اختلالی که استرس در زندگی فرد ایجاد کرده به حدی است که باعث افسردگی میشود. اگر افسردگی خفیف باشد، با تغییر عادات ناسالم زندگی میتوانید از تشدید افسردگی جلوگیری و آن را درمان کنید، البته برای درمان استرس و افسردگی مراجعه به متخصص روانپزشک را در اولویت بگذارید.
یوگا، مدیتیشن، رژیم غذایی سالم، ورزش و پرهیز از عادات ناسالم میتوانید راهی برای درمان استرس و افسردگی باشند. گیاهان دارویی، دمنوشهای ضد استرس، پروبیوتیکها، مکملها و مصرف ویتامینها و مواد معدنی هم راه مناسبی برای درمان استرس و افسردگی هستند.
طب سنتی هم راهکاری برای درمان استرس و افسردگی دارد و پیشنهادش طب سوزنی است. هرچند که روشهای گیاهی نسبت به دارودرمانی از معایب شیمیایی کمتری برخوردارند اما هیچگاه سرخود و بدون مشورت با پزشک از هیچ روش درمان استرس و افسردگی استفاده نکنید.
درمان استرس و تپش قلب
در تپش قلب ناشی از استرس، فرد ضربان قلب خود را به صورت غیرطبیعی و شدید در قفسه سینه، گردن یا گلو حس میکند. در واقع، استرس و اضطراب شایعترین علت تپش قلب محسوب میشوند که بدن در واکنش طبیعی خود به عوامل استرسزا، ضربان قلب را افزایش میدهد.
زمانیکه قلب بیش از حد معمول کار میکند و تعداد ضربان قلب بالا میرود، فشار خون بالا رفته و هورمون کورتیزول و هورمونهای استرس در بدن ترشح میشوند. افزایش این هورمونها ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی را بیشتر میکند. پزشک متخصص برای درمان استرس و تپش قلب یا درمان استرس بیش از حد روشهای زیر را توصیه میکند:
- درمانهای مکمل روانشناختی مثل ماساژ درمانی و بیوفیدبک
- داروهای مخصوص درمان استرس و تپش قلب مثل داروهای مسدودکنندههای بتا (پروپرانولول) و بنزودیازپینها مانند آلپرازولام
- رواندرمانی استرس همراه با تپش قلب
- ورزشهای مخصوص قلب و عروق مانند پیادهروی سریع، شنا و دوچرخهسواری
درمان بی خوابی و استرس
بیخوابی از عوارض شایع استرس به شمار میرود و در دراز مدت باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و ایجاد بیماریهای جسمی و روحی مختلف میشود. راهکارهای مختلفی برای درمان بیخوابی و استرس وجود دارند. مانند:
- همیشه در یک ساعت خاص به رختخواب بروید و در ساعت مشخصی بیدار شوید.
- قبل از خواب، دوش آب گرم بگیرید.
- به آرامی و به مدت ۵ دقیقه چند نفس عمیق بکشید.
- قبل از خواب تلویزیون و موبایل را کنار بگذارید و خاموش کنید.
- از خوردن کافئین و الکل قبل از خواب بپرهیزید.
- چراغها را خاموش کنید.
- اگر حین خواب چندبار بیدار میشوید، مدیتیشن قبل از خواب میتواند به شما کمک کند.
- دمای اتاق را به اندازهای نگه دارید که احساس خوبی به شما بدهد.
درمان استرس و فشار عصبی
مهمترین اصل برای درمان استرس و فشار عصبی، ترک عادات ناسالم است. بهتر است تغذیه و سالمخواری را جایگزین غذاهای ناسالم، فستفودها و غذاهای فرآوریشده کنید. فعالیت فیزیکی منظم و انجام ورزشهای روزانه هم میتواند برای درمان استرس و فشار عصبی مفید باشد.
گاهی کمبود برخی مواد مغذی مثل منیزیم و ویتامین b12 خود باعث ایجاد استرس و فشار عصبی میشود. با افزودن این ویتامینها به رژیم غذایی، قدمی برای درمان استرس و فشار عصبی بردارید. روابط اجتماعی و دوستانه سالم هم کمکی برای درمان استرس و فشارهای عصبی ناشی از اضطراب هستند. دورهمیهای دوستانه بهخصوص در طبیعت یا برگزاری برنامه پیادهروی روزانه فکر خوبی است تا از شر استرس راحت شوید.
درمان استرس زنان چگونه است؟
درمان استرس زنان از آن لحاظ اهمیت دارد که زنان نسبت به مردان نیازهای منحصربهفرد و خاصتری دارند. مسئولیت شغلی در کنار مسئولیت کارهای خانه و آسیبپذیرتر بودن زنان نسبت به مردان از لحاظ فیزیکی، همگی از جمله مواردی هستند که درمان استرس زنان را در اولویت قرار میدهند.
برای جلوگیری از تاثیر نامطلوب استرس بر سلامت روانی و جسمی زنان و درمان استرس و اضطراب باید به دنبال راهی مناسب باشیم. روشهای زیر برای درمان استرس زنان توصیه میشوند:
- ورزش و فعالیتهای فیزیکی
- رژیم غذایی سالم و خواب کافی
- مدیریت احساسات
- خوشبینی
- مدیریت روابط جنسی
- اختصاص زمان مشخصی از روز به خود
- گسترش روابط اجتماعی
- ترک عادات ناسالم مثل مصرف الکل، نوشیدنیهای کافئیندار و دخانیات
- دارودرمانی
درمان استرس در بارداری
استراحت، صحبت کردن درباره علت استرس، توجه به تغذیه، تعامل با دوستان نزدیک، خانواده و همسر، آغوش گرم همسر، ورزش، کنار آمدن با تغییرات زندگی همگی از مواردی برای درمان استرس در بارداری هستند. مصرف دمنوشهای ضد استرس با مشورت متخصص زنان و زایمان هم میتواند راهی برای درمان استرس در بارداری باشد.
استرس مزمن در دوره بارداری مشکلاتی را برای رشد جنین به وجود خواهد آورد. اگر مادر استرس خود را در دوره بارداری کنترل نکند، این اتفاق نهتنها روی سلامت جسمی و روانی نوزاد، بلکه بر الگوی رفتاری او نیز تاثیر خواهد گذاشت.
درمان استرس در کودکان
برای درمان استرس در کودکان باید حواستان به استراحت خوب و تغذیه مناسب کودکان باشد. صحبت کردن با کودک درباره عوامل استرس یکی دیگر از راه های درمان استرس در کودکان است. خواب کافی، ورزش و اوقات فراغت هم میتوانند روشهای مناسبی برای درمان استرس در کودکان باشند.
درمان استرس مردان
استرس در مردان میتواند روی نوع رفتار و حتی سلامت جنسی تاثیر بگذارد و باعث اختلال نعوظ شود. معمولا مردان احساسات خود را سرکوب میکنند و کمتر با دیگران در میان میگذارند. استرس و افکار سرکوبشده به مرور روی اندامهای بدن تاثیر میگذارند و ممکن است باعث بیماری قلبی یا تنفسی شوند. برای درمان استرس بی دلیل مردانه، اگر نمیخواهید فشار روحیتان را با نزدیکان در میان بگذارید، بهتر است از یک روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید.
داروی درمان استرس: برای درمان استرس چه قرصی بخوریم؟
اگر روشهای دیگر برای درمان استرس موفقیت آمیز نباشند یا استرس فرد آنقدر شدید باشد که نتواند به تنهایی ان را کنترل کند، بهتر است به روانپزشک مراجعه کند. متخصص روانپزشکی پزشک سلامت روان است که علاوه بر درمان اختلالات روانی، میتواند دارو تجویز کند.
رایجترین قرص درمان استرس، داروهای خانواده بنزودیازپینها هستند که در کنار کاهش استرس، مشکلات خواب را هم درمان میکنند. بنزودیازپینها را آرامبخش، خوابآور یا آرامکننده جزیی هم میگویند. البته ممکن است خطر وابستگی داشتهباشند. بنابراین فقط با تجویز و نظارت پزشک مصرف کنید:
- زاناکس (آلپروزولام)
- کلونوپین (کلونازپام)
- آتیوان (لوازپام)
- والیوم (دیازپام)
روان درمانی استرس
درمان استرس با هیپنوتیزم یکی از روشهای روان درمانی استرس است. هیپنوتیزم یک رویکرد جالب برای مدیریت استرس است که از آرامش هدایت شده برای تخلیه فشار روحی استفاده میکند. البته این روش فقط توسط متخصصی که قابل اعتماد و باتجربه باشد انجام میشود. گفتار درمانی، درمان شناختی رفتاری یا درمان روانکاوی برای استرس شدید هم میتواند کمک کننده باشد.
درمان خانگی استرس
گاهی برخی مشکلات مثل استرس و اضطراب با تغییر برخی عادات و رژیم غذایی سالم قابل درمان هستند. مدیریت زمان، ورزش منظم و خواب کافی هم از دیگر راهکارهای درمان استرس در خانه هستند:
- تغییر سبک زندگی
- رژیم غذایی سالم و پرهیز از فستفودها
- ترک دخانیات و مشروبات الکلی
- مصرف دمنوشهای ضد استرس مثل دمنوش سیب و به
- تنظیم زمان خواب
- انجام فعالیتهای مختلف مانند آشپزی یا تماشای فیلم
برای درمان استرس چه بخوریم؟
رژیم غذایی سالم میتواند یکی از راههای برطرف کردن استرس باشد. دمنوشهای ضد استرس یکی از راههای درمان استرس هستند و بیشتر به افرادی توصیه میشوند که تمایلی به مصرف داروهای شیمیایی برای درمان استرس ندارند.
مصرف غذاهای سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳، مانند ماهی قزل آلا و گردو، هم به کاهش فشار روحی و سلامت عملکرد مغز کمک میکنند. علاوه بر این، میوهها و سبزیجات غنی از آنتیاکسیدان مانند بلوبری و اسفناج برای درمان استرس اکسیداتیو مفید هستند:
- غلات کامل مانند برنج قهوهای و جو
- دمنوش گیاهی بابونه و چای سبز
- غذاهای غنی از منیزیم مانند شکلات تلخ و آووکادو
ورزش های کاهنده استرس
ورزش منظم میتواند سطح استرس را کاهش دهد. فعالیتهای هوازی مانند دویدن، دوچرخه سواری یا شنا تولید اندورفین را افزایش میدهند. یوگا و پیلاتس هم با افزایش آرامش و انعطافپذیری بدن به برطرف کردن استرس کمک میکند. سایر ورزشهای کاهنده استرس عبارتاند از:
- تمرینات قدرتی
- راه رفتن در طبیعت
- پیاده روی روزانه
- ورزشهای کششی
بهترین راه های کنترل استرس چیست؟
استرس یکی از عارضههایی است که اگر کنترل و درمان نشود، کل زندگیتان را تحت تاثیر قرار میدهد. به طوریکه دیگر از پس کارهای عادی و روزمره هم برنمیآیید. برخی از بهترین راههای کنترل استرس شامل تمرینات ورزشی منظم و مدیریت زمان هستند که ذهن را آرامتر و شرایط را تحت کنترل قرار میدهند. سایر روشهای کنترل استرس عبارت است از:
- پرهیز از کمالگرایی
- رفع نگرانی از مسائل بیهوده
- کنار گذاشتن موارد کماهمیت از زندگی
- رژیم غذای سالم
- طبیعتگردی
دارو درمانی | درمان خانگی | ورزش |
---|---|---|
زاناکس (آلپروزولام) | رژیم غذایی سالم و پرهیز از فستفودها | تمرینات قدرتی |
کلونوپین (کلونازپام) | تنظیم زمان خواب | راه رفتن در طبیعت |
آتیوان (لوازپام) | ترک دخانیات و مشروبات الکلی | پیاده روی روزانه |
والیوم (دیازپام) | مصرف دمنوشهای ضد استرس | ورزشهای کششی |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
برای درمان استرس، باید ابتدا علت استرس و اضطراب را پیدا کنیم. صحبت کردن با فرد قابل اعتماد مثل دوست نزدیک، اعضای خانواده و همسر هم کمک میکند که کمی از فشار عصبی ناشی از استرس بکاهید. اگر میزان استرستان به حدی زیاد است که زندگی از حالت طبیعی خود خارج شده، حتما به متخصص روانشناسی یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید.
در کنار دارودرمانی از روشهای خانگی درمان استرس هم میتوانید کمک بگیرید. اما یادتان باشد که پیش از هر اقدام درمانی حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. میتوانید در وبسایت دکترتو از پزشکان متخصص نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من استرس میگرم یهویی وقتی فکر منفی زیاد میکنم چیکار کنم
سلام
برای مقابله با استرس و افکار منفی، میتوانید از تکنیکهای مختلفی بهره ببرید. مدیتیشن و تنفس عمیق میتوانند به آرامش ذهن کمک کرده و استرس را کاهش دهند. ورزش منظم نیز به بهبود وضعیت روانی و جسمانی شما کمک میکند و احساس خوبی به شما میدهد. همچنین، تمرکز بر حال حاضر و پرهیز از غرق شدن در افکار منفی میتواند مفید باشد. در صورتی که این مشکلات ادامه پیدا کنند، مشاوره روانشناسی میتواند راهکارهای بهتری برای مدیریت استرس و افکار منفی به شما ارائه دهد.
روانشناس خوب
سلام من ۲۷ سالمه بی خودی خیلی استرس و نگرانی دارم و استرسم ی جوری هست که همیشه شکم درد میگیرم و باید خودمو تخلیه کنم خیلی اذییت شدم خواهشا بگید چکار کنم
سلام
علائمی مانند درد شکم که به استرس مرتبط است و نیاز به تخلیه مکرر میتواند به اختلالات گوارشی مانند سندروم روده تحریکپذیر (IBS) اشاره داشته باشد. این اختلال معمولاً با علائمی مانند درد شکم، نفخ، تغییر در اجابت مزاج (اسهال یا یبوست) و احساس تخلیه ناکامل همراه است و استرس میتواند آن را تشدید کند. برای تشخیص دقیق و دریافت درمان مناسب، توصیه میشود که به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. درمان شامل تغییرات در رژیم غذایی، مدیریت استرس و در برخی موارد داروها میتواند به تسکین علائم کمک کند.
متخصص گوارش
سلام من ۱۵ سالمه و کف دست و پاهام عرق میکنه چیکار کنم خسته شدم
سلام
عرق کردن زیاد کف دست و پا (هیپرهیدروزیس) میتواند به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، اضطراب، یا مشکلات هورمونی مانند پرکاری تیروئید باشد. بهتر است ابتدا با یک پزشک عمومی یا متخصص غدد مشورت کنید تا با انجام آزمایشهای مربوط به عملکرد تیروئید (مانند TSH و T4) علت بررسی شود. برای کنترل عرق میتوانید از محلولهای ضدتعریق قوی که پزشک تجویز میکند یا روشهای دیگری مانند یونتوفورز، داروهای خوراکی، یا تزریق بوتاکس استفاده کنید. در موارد شدید، روشهای درمانی دائمیتری مثل جراحی نیز ممکن است پیشنهاد شود.
متخصص غدد
سلام من ۳۲سالمه یک ماه پیش توی یه کارگاه خودشناسی شرکت کردم دو روز صبح زود میرفتم ۶عصر برمیگشتم بعد اون کلاس ها دچار ترس خیلی شدیدی شدم که فقط جیغ میکشیدم با کمک چند نفر از همکارهای اون کارگاه من کمی آروم شدم الان من استرس زیاد دارم اظطراب دارم و ترس هم دارم هرکاری میکنم نمیتونم کنترلش کنم از خود بیخود میشم الانم که دارم تایپ میکنم بدنم داره میلرزه خیلی راه هارو امتحان کردم حتی بهش فکر نمیکنم ولی بازم اونجوری میشم دست و پام سرد میشه بعد چند دقیقه بدون اینکه سردم باشه به شدت میلرزم با کمک همسرم و نفس های عمیق بازم آروم میشم خیلی دارم اذیت میشم چون من هیچ وقت همچین آدمی نبودم لطفا راهنمایی کنید چیکار کنم
خانم صلاحیان عزیز
به نظر میرسد که شما در حال تجربه کردن اضطراب شدید و حملات پانیک هستید که میتواند به طور ناگهانی و بدون هشدار بروز کند. این شرایط ممکن است ناشی از استرس و فشارهای روانی زیاد در اثر شرکت در کارگاه و مواجهه با احساسات و تجربیات جدید باشد. برای مدیریت این وضعیت، مهم است که با یک متخصص روانشناسی یا روانپزشک مشورت کنید تا بتوانید ریشههای اضطراب و ترس خود را شناسایی کرده و راهکارهای موثری برای مدیریت آن پیدا کنید. تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن، و تمرینات ذهنآگاهی (mindfulness) میتوانند به کاهش اضطراب کمک کنند. همچنین، اگر اضطراب شما ادامه پیدا کند، پزشک ممکن است داروهای آرامبخش یا ضد اضطراب را تجویز کند تا به بهبود وضعیت شما کمک کند. پیشنهاد میکنم که در این مسیر از حمایت همسر یا افراد مورد اعتماد نیز بهره ببرید تا احساس امنیت و حمایت بیشتری داشته باشید.
سلام
من ۱۶ سالمه خیلی استرس دارم استرس اینکه نکنه من با یکی حرف بزنم ناراحت بشه یا اگه با یکی حرف بزنم میگم وای نکنه با حرفام ازارش دادم با اینکه هیچ حرف بیجایی گفته نشده زود عصبی میشم با کوچیک ترین چیزی صدام خیلی میره بالا خودمم نمخام انگار دست خودم نیست بیش از حد خیال بافی میکنم…
سلام، احساساتی که بیان کردید، شامل استرس و نگرانیهای اجتماعی، کاملاً طبیعی هستند، به ویژه در سن ۱۶ سالگی که تغییرات زیادی در بدن و ذهن اتفاق میافتد. نگرانی بابت ناراحت کردن دیگران با حرفها یا رفتارها، و همچنین واکنشهای شدید مانند عصبانیت و بالا رفتن صدا، ممکن است ناشی از اضطراب اجتماعی یا فشار روانی باشد. این موضوع نشان میدهد که ممکن است کنترل بر احساسات و رفتارهایتان برایتان دشوار باشد. توصیه میشود برای مدیریت استرس و اضطراب خود، از تکنیکهای آرامسازی مانند تنفس عمیق و مشاوره روانشناسی استفاده کنید. مشاوره میتواند به شما کمک کند تا احساس راحتی بیشتری پیدا کنید و توانایی کنترل بهتر بر رفتارهای خود داشته باشید.
متخصص روانپزشک
سلام
من ۱۶ سالمه خیلی استرس دارم استرس اینکه نکنه من با یکی حرف بزنم ناراحت بشه یا اگه با یکی حرف بزنم میگم وای نکنه با حرفام ازارش دادم با اینکه هیچ حرف بیجایی گفته نشده زود عصبی میشم با کوچیک ترین چیزی صدام خیلی میره بالا خودمم نمخام انگار دست خودم نیست بیش از حد خیال بافی میکنم…
سلام! به نظر میرسد که شما با اضطراب و استرس زیادی روبهرو هستید. این احساسات میتوانند ناشی از عواملی مانند فشارهای اجتماعی، نگرانی از قضاوت دیگران یا حتی تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی باشند. استرس زیاد و نگرانی مداوم میتواند به مشکلاتی مانند عصبانیت سریع و خیالپردازی منجر شود. مهم است که با کسی که به او اعتماد دارید، مانند یک عضو خانواده یا مشاور، در این مورد صحبت کنید تا احساسات خود را بهتر درک کنید و راههای مدیریت استرس را یاد بگیرید. همچنین، تمرینات تنفسی، ورزش، و زمانگذرانی در فعالیتهای مورد علاقه میتوانند به کاهش استرس کمک کنند.