روماتولوژی چیست و دکتر روماتولوژی چه بیماری هایی را درمان میکند؟

دکتر روماتولوژیست به متخصص روماتولوژی گفته می‌شود که تشخیص و درمان بیماری‌های التهابی (آرتروز) و خودایمنی مؤثر روی سیستم عضلانی اسکلتی (بیماری‌های روماتیسمی بدن) را به عهده دارد. بیماری‌های مرتبط با روماتولوژی همچنین می‌توانند روی عروق خونی، پوست، اعصاب و بسیاری از اندام‌های داخلی هم اثر بگذارند. به همین دلیل گاهی به این متخصصین دکتر آرتروز هم گفته می‌شود. اما دکتر روماتولوژی چه تفاوتی با سایر متخصصین مغز و اعصاب یا ارتوپد دارد؟ در ادامه این مطلب از مجله سلامت دکترتو با ما همراه باشید. اگر برای درمان بیماری‌های روماتیسمی نیاز به ویزیت حضوری یا مشاوره با متخصص روماتولوژی دارید هم می‌توانید برای دریافت نوبت، از سایت دکترتو کمک بگیرید.

دکتر روماتولوژی یا روماتولوژیست کیست؟

متخصص روماتولوژی با مشکلات مربوط به مفاصل، بافت‌های نرم (غیراستخوانی)، بیماری‌های خود ایمنی و اختلالات ژنتیکی بافت‌های همبند سر و کار دارد. به طور کلی، دکتر روماتولوژی در مورد علت، اثرات و درمان التهاب‌ها و بیماری‌های خودایمنی در بدن انسان مطالعه می‌کند. از جمله بیماری‌های خود ایمنی می‌توان به روماتیسم، بیماری ام اس (MS) و دیابت نوع ۱ اشاره کرد.

روماتولوژیست‌ها می‌توانند متخصص داخلی یا اطفال باشند که دکتری یا فوق تخصص روماتولوژی گرفته‌اند. برای آشکار شدن بهتر جایگاه تخصص روماتولوژی بهتر است تفاوت این فوق تخصص با دیگر تخصص‌های مشابه را بدانید. در برخی مواقع روماتولوژیست و برخی متخصصین مثل متخصص ایمنی شناسی، با هم برای درمان یک بیمار تلاش می‌کنند.

متن انگلیسی:
A rheumatologist is a board-certified internist (a physician of internal medicine) or pediatrician who is qualified by additional training and experience in the diagnosis and treatment of arthritis and other diseases of the joints, muscles, and bones, including those that are inflammatory and autoimmune in nature.
ترجمه فارسی:
روماتولوژیست یک متخصص داخلی یا متخصص اطفال است. این متخصص آموزش و تجربه لازم در زمینه تشخیص و درمان آرتریت و سایر بیماری‌های مفاصل، عضلات و استخوان‌ها از جمله آنهایی که التهابی و خود ایمنی هستند، کسب کرده است.

به نقل از سایت hss

بیماری روماتولوژی چیست؟

بیماری‌های روماتولوژی شامل اختلالات خودایمنی و التهابی هستند که به مفاصل، استخوان‌ها و عضلات بدن آسیب می‌زنند. این بیماری‌ها ممکن است با التهاب مزمن، درد و محدودیت حرکتی در نواحی مختلف بدن همراه باشند.

البته، بیماری‌های روماتولوژی می‌توانند علاوه‌بر مفاصل، روی بافت‌های نرم، عروق خونی، پوست، اعصاب و حتی اندام‌های داخلی مانند قلب، ریه‌ها و کلیه‌ها هم تأثیر بگذارند. این بیماری‌ها شامل بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید هستند که ممکن است به آسیب‌های بافتی و عملکردی در سراسر بدن منجر شوند.

در حقیقت، متخصص روماتولوژی به مطالعه و درمان این بیماری‌ها از طریق تشخیص دقیق و مدیریت دارویی می‌پردازد. بسیاری از بیماری‌های روماتولوژی به علت سیستم ایمنی ضعیف یا بیش‌فعال ایجاد می‌شوند که به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کنند.

تفاوت روماتولوژی و ارتوپدی

ارتوپدیست یا دکتر ارتوپد؛ اختلالات، آسیب‌ها و درمان‌های مربوط به استخوان‌های بدن (اسکلت)، مفاصل و رباط و تاندون مرتبط با آن را مدیریت می‌کند. ارتوپدیست‌ها و جراح های ارتوپدی به طور ویژه برای تشخیص و درمان بیماری‌های مفاصل آموزش دیده‌اند. در حالی‌که روماتولوژیست متخصصی است که در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های التهابی مفاصل، بافت‌های نرم (غیراستخوانی)، بیماری‌های خودایمنی و اختلالات ژنتیکی بافت پیوندی تخصص دارد.

روماتولوژی به مطالعه و درمان بیماری‌های سیستمیک و گسترده در بدن که مفاصل و سایر بافت‌ها را درگیر می‌کنند، می‌پردازد. اما ارتوپدی به تشخیص و درمان آسیب‌ها و بیماری‌های مربوط به استخوان‌ها و مفاصل خاص و غیر سیستمیک تمرکز دارد.

تفاوت متخصص روماتولوژی و متخصص اعصاب

متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست با بیماری‌ها و اختلالات مربوط به مغز، اعصاب و نخاع سر و کار دارد. بیماری‌های روماتولوژی نیز گاهی روی اعصاب تاثیر می‌گذارند و از این جهت با هم مشترک هستند.

تفاوت روماتولوژی و متخصص ایمنی شناسی

ایمنی شناس یا ایمونولوژیست بیشتر در زمینه شناخت سیستم ایمنی بدن تلاش می‌کند و گاهی هم در شناسایی و درمان بیماری‌ها فعالیت دارد. از جمله بیماری‌هایی که ایمنی شناس‌ها با آن سر و کار دارند می‌توان به آسم، آلرژی (مانند حساسیت‌هایی غذایی و فصلی) و بیماری‌های خود ایمنی اشاره کرد.

دچار مشکل التهابی و درد عضلانی هستی؟

از متخصص روماتولوژیست نوبت بگیر.

بهترین دکتر روماتولوژی

بیماری های مربوط به روماتولوژی کدامند؟

بیماری‌های روماتولوژی متنوع هستند و شامل بیماری‌هایی مانند بیماری روماتیسم، لوپوس، نقرس، اسکلرودرمی، سندروم شوگرن، فیبرومیالژیا و بیماری‌های بافت همبند می‌شوند. این بیماری‌ها معمولا سیستمیک و پراکنده بوده و می‌توانند به مفاصل، عضلات، استخوان‌ها و اندام‌های داخلی آسیب وارد کنند. برخی بیماری‌ها نیز باعث مشکلات سیستم ایمنی مانند التهاب مزمن و آسیب به بافت‌های بدن می‌شوند.

دکتر روماتولوژی برای بیماری‌ های مفصلی

دکتر روماتولوژیست به درمان اختلالات مفصلی مانند آرتریت روماتوئید، آرتروز و نقرس پرداخته و به بیماران کمک می‌کند تا با مدیریت دارویی و درمان‌های فیزیوتراپی کیفیت زندگی خود را بهبود دهند. دکتر روماتولوژیست‌ همچنین در تشخیص و درمان بیماری‌های مزمن و التهابی که بر مفاصل تأثیر می‌گذارند، تخصص بالایی دارد.

التهاب و ورم مفصل و استخوان

از شایع‌ترین نوع آرتروز (التهاب مفاصل) است. این بیماری حالتی است که در آن با گذشت زمان غضروف محافظی که انتهای استخوان را پوشش می‌دهد تحلیل رفته و از بین می‌رود. با اینکه ممکن است التهاب و ورم مفصل و استخوان در هر مفصلی رخ بدهد اما بیشتر مفاصل دست، پا، لگن و ستون فقرات تحت تأثیر قرار می‌گیرند. اگر درد در مفاصل در زمان حرکت، کاهش انعطاف مفاصل و تورم آن‌ها را مشاهده کردید، باید به پزشک روماتولوژیست مراجعه کنید.

دکتر روماتولوژیست برای مشکلات خارج مفصلی

روماتولوژیست‌ها علاوه بر درمان بیماری‌های مفصلی، در درمان مشکلات خارج مفصلی هم تخصص دارند. این مشکلات می‌تواند شامل التهاب در بافت‌های نرم مانند تاندون‌ها، لیگامنت‌ها، و عضلات باشند. بیماری‌هایی مانند لوپوس و اسکلرودرمی که به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌زنند و باعث التهاب در قسمت‌های مختلف بدن می‌شوند، از جمله اختلالات خارج مفصلی محسوب می‌شوند. درمان مشکلات خارج مفصلی معمولا شامل مصرف داروهای ضدالتهاب و داروهای سرکوب‌کننده ایمنی است.

روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید)

روماتیسم مفصلی نوعی بیماری خودایمنی است که باعث درد مفاصل و آسیب به بدن می‌شود. روماتیسم انواع مختلفی دارد و بیماری بسیار مهمی است. به همین دلیل با مشاهده تغییر شکل یا درد در مفاصل بهتر است به متخصص روماتولوژی مراجعه کنید.

لوپوس

لوپوس نوعی بیماری خود ایمنی است که با التهاب بخش‌های مختلف بدن مانند مفاصل، پوست، کلیه، سلول‌های خونی و حتی مغز و قلب مشخص می‌شود. در صورت بروز علائم روماتیسم لوپوس که به طور مشخص به روماتولوژی ربط دارد و با تب و درد مداوم مشخص می‌شود، به دکتر روماتولوژی پوست مراجعه کنید.

سندروم شوگرن

سندروم شوگرن نوعی بیماری خود ایمنی است که به غدد اشک و بزاق فرد حمله می‌کند و باعث خشکی دهان و خشکی چشم می‌شود. معمولا این بیماری همراه با دیگر بیماری‌های روماتولوژی رخ می‌دهد و باتوجه به شدت بیماری گاهی می‌توان بدون مراجعه به پزشک علائم آن را کنترل کرد. برای اطلاع بیشتر درباره درمان سندروم شوگرن، می‌توانید از متخصص روماتولوژی نوبت ویزیت حضوری بگیرید.

اسکلرودرمی یا سختی پوست

اسکلرودرمی یک بیماری خود ایمنی طولانی مدت است که روی پوست، بافت همبند و اندام‌های داخلی تاثیر می‌گذارد. در این بیماری سیستم ایمنی بدن مقداز زیادی کلاژن می‌سازد که بخش مهمی از ساختار پوست را تشکیل می‌دهد. در نتیجه حالت پوست سخت و ضخیم می‌شود. در صورت مشاهده این علائم بهتر است حتما به دکتر روماتولوژی مراجعه کنید.

واسکولیت یا التهاب عروق خونی

التهاب عروق خونی باعث ضخامت دیواره رگ‌ها شده و گردش خون را سخت می‌کند. در این بیماری، با محدود شدن جریان خون ممکن است یک اندام یا بافت آسیب ببیند. انواع مختلفی از واسکولیت وجود دارد و بیشتر آن‌ها به ندرت رخ می‌دهند. تب، سردرد و کاهش وزن از علائم واسکولیت هستند. در صورت مشاهده این علائم یا احساس درد بهتر است با فوق تخصص روماتولوژی مشورت کنید.

آرتروز عفونی یا چرکی

آرتروز عفونی، نوعی عفونت در مفاصل است که علائم مشابه آرتروز دارد. به عبارت دیگر این بیماری نوعی آرتروز به حساب می‌آید اما با عامل عفونی و آسیب‌زایی شدیدتری همراه است. درمان سریع این بیماری به دلیل جلوگیری از آسیب‌های مفصلی و انتشار بیماری اهمیت دارد.

روماتولوژیست برای بیماری‌ های استخوان

روماتولوژیست‌ها به درمان بیماری‌های استخوانی هم می‌پردازند. این بیماری‌ها شامل استئوپروز (پوکی استخوان)، آرتروز و نقرس هستند که به استخوان‌ها آسیب می‌زنند و باعث ضعف و کاهش تراکم استخوان‌ها می‌شوند. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری‌ها می‌تواند از شکستگی‌های استخوانی و سایر مشکلات جدی جلوگیری کند.

پوکی استخوان

پوکی استخوان یکی از انواع شایع بیماری‌های استخوانی به‌خصوص در سالمندان است. این بیماری باعث ضعیف و شکننده شدن استخوان‌ها می‌شود. در نتیجه فرد ممکن است با یک ضربه ساده یا افتادن سطحی هم دچار شکستگی شود. متخخصص روماتولوژی برای تشخیص این بیماری ممکن است آزمایش تراکم استخوان را ضروری بداند.

نقرس

نقرس نوعی آرتروز رایج است که باعث درد، تورم و سفت شدن مفاصل می‌شود. این بیماری معمولا مفصل انگشت پا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با مشاهده علائم سفتی و درد در انگشتان پا، برای درمان نقرس، بهتر است با متخصص روماتولوژی مشورت کنید.

روش تشخیص بیماری روماتولوژی

برای تشخیص بیماری روماتولوژی، متخصص روماتولوژی ابتدا با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی شروع می‌کند. بعد از آن یک سری آزمایش مثل آزمایش خون را پیشنهاد می‌دهد. علاوه بر آزمایش هم باتوجه به نوع بیماری ممکن است عکسبرداری لازم باشد.

انواع روش‌های عکس برداری شامل عکسبرداری با اشعه ایکس، سی تی اسکن (CT)، ام آر آی (MRI) و سونوگرافی از مفاصل و استخوان‌ها هستند که می‌توانند در تشخیص التهاب و آسیب‌های مربوط به بیماری روماتولوژی مفید باشند.

انواع آزمایش روماتولوژی چیست؟

آزمایشات روماتولوژی از جمله آزمایش خون، آزمایش‌های تصویربرداری (مانند X-ray و MRI) و نمونه‌برداری از مایع مفصلی به تشخیص التهاب‌ها و آسیب‌های بافتی کمک می‌کنند. آزمایش‌هایی مانند ESR (سرعت رسوب گلبول قرمز) و CRP (پروتئین واکنشگر سی) برای ارزیابی التهاب‌های سیستمیک بدن استفاده می‌شوند. برخی از آزمایش‌ها همیشگی هستند و در اولین مراجعه معمولا به شما پیشنهاد می‌شوند:

• آزمایش خون کامل (CBC)
• آزمایشات بیوشیمایی مانند آزمایش عملکرد کبد
• آزمایش ادرار

همین الان بهترین دکتر برای درمان بیماری روماتیسم را پیدا کن.

دکتر روماتیسم مفصلی

آزمایش روماتولوژی و سرعت رسوب گلبول قرمز یا ESR

آزمایش سرعت رسوب گلبول قرمز یا ESR در آزمایش خون یک روش غیر مستقیم برای اندازه‌گیری غلظت پروتئین‌های فاز حاد پلاسما به ویژه پروتئین فیبرینوژن است. این آزمایش یک نشانگر مهم و پرکاربرد برای التهاب است که در صورت وجود التهاب مقدار آن افزایش می‌یابد. البته باید توجه داشت که بالابودن کاذب آن به دلیل کم خونی، بیماری‌های کلیوی و برخی بیماری‌های دیگر هم ممکن است مشاهده شود.

فاکتور روماتوئید یا RF برای آزمایش روماتولوژی

فاکتور روماتوئید یا RF یک فاکتور مهم است که در آزمایش روماتیسم مورد توجه قرار می‌گیرد و نشانگر میزان نوعی آنتی بادی در بدن است. در واقع فاکتور روماتوئید یا RF یک آزمایش رایج برای تشخیص روماتیسم مفصلی است. نتیجه مثبت این آزمایش در بیماری‌های روماتولوژی و غیر روماتولوژی ممکن است دیده شود. بیماری‌های عفونی مثل التهاب سلول‌های کبد و بیماری‌های ریوی از مثال‌های غیر روماتولوژی برای نتیجه مثبت این آزمایش هستند.

آزمایش روماتولوژی و پروتئین واکنشگر سی C-reactive protein

پروتئین واکنشگر سی نوعی پروتئین ایمنی است که میزان آن بلافاصله بعد از التهاب یا آسیب بافتی بالا می‌رود. باید توجه داشت که برخی بیماری‌ها باعث افزایش خفیف میزان CRP می‌شوند که غیر التهابی هستند. دیابت، فشار روحی، مصرف سیگار، کهولت سن و چاقی از جمله دلایل افزایش خفیف و غیرالتهابی این پروتئین هستند. انجام آزمایش crp همراه با ESR نتایج دقیق‌تری ارائه می‌دهد.

آزمایش های آنتی بادی antibody برای بیماری روماتولوژی

آنتی بادی‌ها بخش مهمی از سیستم ایمنی هستند. در آزمایشات روماتولوژی چندین توع آزمایش مربوط به آنتی بادی وجود دارد که همگی در گروه آنتی بادی ضد هسته (Anti-nuclear) قرار می‌گیرند. این آنتی بادی‌ها بیشتر اتوآنتی بادی هستند یعنی بر علیه بدن خود فرد تولید می‌شوند ‌و در نتیجه ابتلا به بیماری خود ایمنی را به همراه دارند:

• آنتی بادی علیه DNA دو رشته‌ای
• آنتی بادی ضد هیستون
• آنتی بادی ضد P پروتئین ریبوزومی
• آنتی بادی در التهاب و ضعف عضلانی
• آنتی بادی ضد نوتروفیل سیتوپلاسمی
• آنتی بادی‌های ضد فسفولیپید

کمپلمان ها (C3 و C4) در آزمایش دکتر روماتولوژیست

کمپلمان‌ها (C3 و C4) پروتئین‌های خونی هستند که در پاسخ دستگاه ایمنی بدن به التهاب و عفونت‌ فعال می‌شوند. آزمایش C3 و C4 در روماتولوژی برای بررسی فعالیت سیستم ایمنی بدن و کمک به تشخیص بیماری‌های خودایمنی استفاده می‌شود. در بیماری‌هایی مانند لوپوس، سطح کمپلمان‌ها ممکن است کاهش یابد، که نشان‌دهنده فعالیت شدید سیستم ایمنی است. تغییرات در سطح این پروتئین‌ها می‌تواند به پزشک در مدیریت و ارزیابی پیشرفت بیماری کمک کند.

اندازه گیری کرایوگلوبین در آزمایش روماتولوژی

کرایوگلوبین نوعی پروتئین موجود در خون از خانواده ایمونوگلوبین‌ها است. این پروتئین در دمای پایین در خون رسوب می‌کند و با برگشتن دما به ۳۷ درجه سانتی گراد مجدد محلول می‌شود. کرایوگلوبین‌ها ممکن است در بیماری‌های لوپوس، روماتیسم مفصلی و همچنین عفونت‌های کبدی مشاهده شوند.

پزشکان پیشنهادی

۴.۹ (۸۴۸ نظر)

دکتر اعظم امینی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۶۴۵ نظر)

دکتر امیرحسین سالاری

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۴۵۲ نظر)

دکتر آرزو مسرور

فوق تخصص بیماری های روماتیسمی (روماتولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۹ (۲۳۵ نظر)

دکتر سید محمد حسینیان

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۸ (۲۱۹ نظر)

دکتر ناهید کیان مهر

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۶۱ نظر)

دکتر مستانه محمدی

تخصص داخلی

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

دکتر روماتولوژی متخصص داخلی یا اطفال با تخصص روماتولوژی است. روماتولوژیست انواع بیماری‌های خود ایمنی از جمله آرتریت روماتوئید، لوپوس، اسکلرودرما و نقرس را درمان می‌کند. تخصص او در تشخیص و مدیریت اختلالات پیچیده اسکلتی عضلانی بالا است و به بیماران کمک می‌کند تا زودتر به کیفیت زندگی بالاتر برسند.

اگر دچار بیماری خودایمنی یا مفصلی هستید، می‌توانید از سایت دکترتو نوبت ویزیت حضوری از دکتر روماتولوژی دریافت کنید.

• دکتر متخصص روماتولوژی تهران
• دکتر متخصص روماتولوژی شیراز
• دکتر متخصص روماتولوژی مشهد
• دکتر متخصص روماتولوژی اصفهان

دکترتو مراقب سلامتی شماست!