قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن – مجله سلامت دکترتو

قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

متوکلوپرامید دارویی ضدتهوع و تقویت‌کننده حرکت معده است که به شکل قرص، قطره، شربت و آمپول موجود است. کاربرد اصلی آن درمان تهوع، استفراغ، و گاستروپارزی است و اشکال خوراکی آن برای کودکان و بزرگسالان و شکل تزریقی برای موارد شدیدتر استفاده می‌شود. عوارض متوکلوپرامید نیز ممکن است گوارشی یا عصبی باشد و برای مصرف طولانی‌مدت توصیه نمی‌شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 10 دقیقه
قرص متوکلوپرامید برای چیست؟ روش مصرف و عوارض آن

قرص متوکلوپرامید دارویی است که به کاهش تهوع، استفراغ و مشکلات تخلیه معده کمک می‌کند. این دارو با اثر بر گیرنده‌های خاصی در مغز و دستگاه گوارش، باعث تسریع حرکت معده و روده می‌شود. داروی متوکلوپرامید به صورت قرص، قطره، شربت و آمپول عرضه می‌شود و بیشتر برای تهوع ناشی از میگرن، شیمی‌درمانی یا گاستروپارزی دیابتی تجویز می‌شود. عوارض رایج آن شامل خواب‌آلودگی و بی‌قراری است اما در موارد نادر ممکن است عوارض عصبی مانند حرکات غیرارادی عضلات یا اختلالات خلقی ایجاد کند. به همین دلیل بهتر است در زمان مصرف دارو با پزشک مشورت داشته‌باشید و در صورت نیاز داروی جایگزین مانند دومپریدون دریافت کنید.

متوکلوپرامید چیست؟

متوکلوپرامید با نام علمی Metoclopramide hydrochloride دارویی از خانواده داروهای ضد تهوع و ضد استفراغ است. این دارو بیشتر برای درمان تهوع، استفراغ، ریفلاکس معده و تخلیه آهسته معده در بیماران دیابتی تجویز می‌شود. متوکلوپرامید با افزایش اثر ناقل عصبی استیل‌کولین در دستگاه گوارش، حرکات معده را تقویت کرده و تخلیه معده را تسریع می‌کند.

شناسنامه داروییتوضیحات
متوکلوپرامید چیست؟ضد تهوع و تسهیل‌کننده تخلیه معده
نام عمومی داروMetoclopramide
نام تجاریPrimperan، Reglan
نوع داروضد تهوع، محرک حرکات معده
فرمول شیمیاییC14H22ClN3O2
دسته‌بندی بارداریدسته B (در بارداری با احتیاط مصرف شود)
نیمه‌عمرحدود ۵ تا ۶ ساعت
دفع داروکلیوی
مکانیسم اثرمتوکلوپرامید به‌عنوان آنتاگونیست گیرنده دوپامین (D2) در مغز و دستگاه گوارش عمل می‌کند و از طریق تحریک غیرمستقیم استیل‌کولین (با اثر بر گیرنده‌های ۵-HT4 یا مهار کولین‌استراز) حرکات معده را تقویت می‌کند
حداکثر دوز مجاز۱۵ تا ۲۰ میلی‌گرم در روز و در موارد تهوع شدید ناشی از شیمی‌درمانی ۳۰ میلی‌گرم در روز (بزرگسالان)
موارد منع مصرفانسداد روده، خونریزی گوارشی، صرع
اشکال داروییقرص، قطره، شربت، آمپول
داروهای هم گروهدومپریدون، اوندانسترون، پروکلروپرازین
اطلاعات دارویی متوکلوپرامید

نحوه مصرف قطره متوکلوپرامید در کودکان و بزرگسالان

متوکلوپرامید معمولا ۳۰ دقیقه قبل از غذا مصرف می‌شود تا اثربخشی آن در کمک به تخلیه معده بیشتر باشد. شکل خوراکی دارو شامل قرص، قطره یا شربت است و با مقدار کمی آب بلعیده یا خورانده می‌شود.

دوز معمول برای بزرگسالان ۱۰ میلی‌گرم سه‌بار در روز است. کودکان نیز دوز متفاوتی دارند که بر اساس وزن بدن محاسبه می‌شود. این دارو نباید بیش از ۵ روز پیاپی مصرف شود مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. قطع ناگهانی نیز معمولا مشکلی ایجاد نمی‌کند اما مصرف طولانی‌مدت نباید ناگهانی قطع شود.

مقدار مصرف قرص متوکلوپرامید برای کودکان

در کودکان، دوز متوکلوپرامید به‌طور دقیق باید براساس وزن کودک محاسبه شود. دوز معمول بین ۰٫۱ تا ۰٫۱۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، سه بار در روز است. برای مثال، کودکی با وزن ۲۰ کیلوگرم ممکن است تا ۳ میلی‌گرم در هر نوبت دریافت کند.

مصرف این دارو در کودکان زیر ۱ سال تنها باید با نظر پزشک انجام شود.

قرص متوکلوپرامید ۱۰ برای چیست؟
قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم برای درمان تهوع، استفراغ، گاستروپارزی دیابتی و ریفلاکس معده به مری استفاده می‌شود.

چند قطره متوکلوپرامید برای کودکان مصرف می شود؟

قطره متوکلوپرامید در کودکان بر اساس میلی‌گرم به‌ازای وزن بدن تجویز می‌شود، اما به‌صورت عمومی، هر ۰٫۱ تا ۰٫۱۵ میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن، سه‌بار در روز مصرف می‌شود. در قطره‌های متداول ایرانی، هر ۱ میلی‌لیتر برابر با ۵ میلی‌گرم دارو است. بنابراین، کودک ۱۵ کیلوگرمی ممکن است حدود ۰٫۶ میلی‌لیتر (معادل ۱۲ قطره) در هر نوبت نیاز داشته باشد.

با توجه به حساسیت دوز در کودکان، استفاده از سرنگ یا قاشق مدرج برای اندازه‌گیری دقیق توصیه می‌شود و تجویز باید توسط پزشک انجام شود.

میزان مصرف قطره متوکلوپرامید برای بزرگسال

در بزرگسالان، دوز استاندارد قطره متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز است. این مقدار معادل ۲ میلی‌لیتر از محلول خوراکی یا حدود ۴۰ قطره می‌شود. مصرف بهتر است ۳۰ دقیقه پیش از وعده غذایی و در صورت نیاز، پیش از خواب انجام شود. استفاده بلندمدت از قطره توصیه نمی‌شود و معمولا حداکثر مدت مصرف ۵ روز تعیین شده است.

در صورت بروز عوارض مانند بی‌قراری یا دیستونی، بیمار باید فورا به پزشک مراجعه کند و از قطع خودسرانه دارو خودداری شود. پزشک ممکن است دوز را تنظیم کند یا دارو را با داروی دیگری جایگزین کند.

بهترین زمان مصرف قرص متوکلوپرامید کی است؟

بهترین زمان مصرف متوکلوپرامید ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذایی و در صورت نیاز، قبل از خواب است. این زمان‌بندی به دارو کمک می‌کند تا حرکات معده را به‌موقع تحریک کرده و از تهوع یا احساس سنگینی معده جلوگیری کند.
اگر دارو برای پیشگیری از تهوع در میگرن یا شیمی‌درمانی تجویز شده باشد، زمان مصرف بسته به دستور پزشک ممکن است متفاوت باشد.

عوارض قرص متوکلوپرامید اذیتت می‌کنه؟
داروهای جایگزین رو با دکتر بررسی کن.

قرص متوکلوپرامید ۱۰ برای چیست؟

قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمی برای درمان تهوع، استفراغ، ریفلاکس و تخلیه آهسته معده استفاده می‌شود. این دارو در تقویت حرکات دستگاه گوارش نقش دارد و معمولا در درمان بیماران دیابتی با مشکل گاستروپارزی، بیماران تحت شیمی‌درمانی یا مبتلایان به میگرن کاربرد دارد.

کاربردهای متداول قرص متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمی به طور کلی عبارت است از:

  • کاهش تهوع و استفراغ
  • تسریع تخلیه معده در گاستروپارزی دیابتی
  • درمان موقتی ریفلاکس مقاوم به دارو
  • کنترل تهوع ناشی از میگرن

متن انگلیسی:
Metoclopramide is a dopamine receptor antagonist and has been approved by the FDA to treat nausea and vomiting in patients with gastroesophageal reflux disease or diabetic gastroparesis by increasing gastric motility. It is also used to control nausea and vomiting in chemotherapy patients.
ترجمه فارسی:
متوکلوپرامید یک آنتاگونیست گیرنده دوپامین است و توسط FDA برای درمان تهوع و استفراغ در بیماران مبتلا به ریفلاکس معده به مری یا گاستروپارزی دیابتی با افزایش تحرک معده تأیید شده است. همچنین برای کنترل تهوع و استفراغ در بیماران تحت شیمی‌درمانی استفاده می‌شود.

به نقل از سایت ncbi

قرص متوکلوپرامید برای کودکان

استفاده از قرص متوکلوپرامید در کودکان معمولا توصیه نمی‌شود مگر در موارد خاص و با دقت زیاد. کودکان به عوارض عصبی این دارو حساس‌تر هستند، به‌خصوص در دوزهای بالا یا مصرف طولانی‌مدت. اگر نیاز به تجویز باشد، پزشک معمولا شکل قطره یا شربت دارو را انتخاب می‌کند تا دوز دقیق بر اساس وزن کودک محاسبه شود.

در کودکان بالای ۶ سال، قرص ممکن است با دوز پایین‌تر (به عنوان مثال نصف قرص ۱۰ میلی‌گرمی) تجویز شود اما فقط در شرایط خاص و با نظارت کامل. مصرف خودسرانه قرص متوکلوپرامید برای کودکان خطرناک است.

قرص متوکلوپرامید برای حالت تهوع

قرص متوکلوپرامید یکی از داروهای رایج برای درمان حالت تهوع و استفراغ است. این دارو با اثر بر گیرنده‌های خاص در مغز و دستگاه گوارش، پیام‌های تهوع را سرکوب می‌کند و به تسهیل حرکت غذا در معده کمک می‌کند.
قرص متوکلوپرامید ۱۰ یا سایر دوزهای آن بیشتر در موارد زیر تجویز می‌شود:

  • تهوع ناشی از میگرن
  • تهوع در بیماران دیابتی
  • حالت تهوع بعد از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی
  • تهوع پس از عمل جراحی
  • تهوع دوران بارداری (فقط در موارد خاص و کوتاه‌مدت)

استفاده منظم آن باید کمتر از ۵ روز باشد.

عوارض قرص متوکلوپرامید ۱۰ چیست؟
عوارض قرص متوکلوپرامید شامل خواب‌آلودگی، بی‌قراری، اسهال، حرکات غیرارادی عضلانی و گاهی افسردگی است.

متوکلوپرامید برای اسهال کاربرد دارد؟

متوکلوپرامید برای درمان اسهال تجویز نمی‌شود. این دارو برعکس، باعث افزایش حرکات معده و روده می‌شود و ممکن است در برخی بیماران اسهال را تشدید کند. کاربرد اصلی متوکلوپرامید در درمان تهوع، استفراغ، و تأخیر تخلیه معده است، نه کاهش حرکات گوارشی.

اگر اسهال با تهوع همراه باشد، پزشک ممکن است متوکلوپرامید را برای کنترل تهوع تجویز کند اما برای توقف اسهال بهتر است داروهایی مانند لوپرامید یا بیسموت استفاده کنید. در صورت ابتلا به اسهال شدید، مصرف متوکلوپرامید بدون تجویز پزشک می‌تواند خطرناک باشد.

قطره متوکلوپرامید برای چیست؟

قطره متوکلوپرامید شکل خوراکی مناسب برای کودکان یا بزرگسالانی است که قادر به بلع قرص نیستند. این قطره معمولا برای درمان حالت تهوع، استفراغ یا تأخیر در تخلیه معده تجویز می‌شود و دوز آن به راحتی بر اساس وزن بدن تنظیم می‌شود.

کاربردهای قطره متوکلوپرامید شامل موارد زیر است:

  • درمان تهوع و استفراغ در کودکان
  • تسریع تخلیه معده در گاستروپارزی
  • کاهش تهوع در میگرن یا بیماری‌های گوارشی
  • جایگزین قرص در بیماران ناتوان یا سالمندان
  • کمک به پیشگیری از تهوع ناشی از داروها

قطره باید با دقت اندازه‌گیری شود و مصرف طولانی‌مدت آن توصیه نمی‌شود.

قطره متوکلوپرامید برای کودکان

قطره متوکلوپرامید یکی از اشکال مناسب برای درمان تهوع در کودکان است. پزشکان از آن برای کاهش تهوع، بهبود حرکت معده و در برخی موارد خاص مانند ریفلاکس شدید استفاده می‌کنند. دوز این قطره به وزن کودک و شدت علائم بستگی دارد. برای مثال، کودک ۱۵ کیلویی ممکن است حدود ۰٫۶ تا ۰٫۹ میلی‌لیتر (۱۲ تا ۱۸ قطره) در هر وعده دریافت کند.

قطره متوکلوپرامید برای بزرگسالان

قطره متوکلوپرامید در بزرگسالان معمولا در دوز ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز مصرف می‌شود، معادل حدود ۲ میلی‌لیتر یا ۴۰ قطره در هر وعده. این شکل دارو برای افرادی که مشکل در بلع دارند یا نمی‌توانند قرص مصرف کنند مناسب است. قطره باید ۳۰ دقیقه قبل از غذا مصرف شود تا اثر بهتری در تخلیه معده و کاهش تهوع داشته‌باشد.

قطره متوکلوپرامید برای کودکان
قطره متوکلوپرامید برای کودکان برای درمان تهوع، استفراغ و مشکلات گوارشی با دوز مناسب تجویز می‌شود.

شربت متوکلوپرامید برای چیست؟

شربت متوکلوپرامید نوعی شکل خوراکی شیرین‌شده این دارو است که بیشتر برای کودکان یا سالمندانی که نمی‌توانند قرص یا قطره مصرف کنند تجویز می‌شود. این دارو در کاهش تهوع و تسریع تخلیه معده مؤثر است.

کاربردهای شربت متوکلوپرامید عبارت است از:

  • درمان تهوع و استفراغ کودکان
  • بهبود گاستروپارزی دیابتی
  • کاهش تهوع ناشی از داروها
  • کمک به بلع بهتر دارو برای کودکان و سالمندان
  • تسهیل حرکت دستگاه گوارش در برخی بیماری‌ها

دوز شربت معمولا با سرنگ یا قاشق مدرج تنظیم می‌شود و مصرف آن باید کوتاه‌مدت و تحت نظر پزشک باشد.

شربت متوکلوپرامید برای کودکان

شربت متوکلوپرامید شکل مناسب‌تری از دارو برای استفاده در کودکان خردسال است، به‌ خصوص آن‌هایی که بلع قرص یا قطره برایشان دشوار است. این شربت معمولا برای درمان تهوع، استفراغ و مشکلات تخلیه معده در کودکان بالای ۱ سال تجویز می‌شود.
دوز شربت هم معمولا بر اساس وزن بدن تنظیم می‌شود؛ برای مثال، کودک ۱۰ کیلوگرمی ممکن است ۱ میلی‌لیتر از شربت در هر وعده سه‌بار در روز دریافت کند. مصرف باید محدود به چند روز باشد و در صورت بروز علائمی مانند بی‌قراری یا اسپاسم عضلانی، مصرف دارو باید متوقف و به پزشک مراجعه شود.

آمپول متوکلوپرامید برای چیست؟

آمپول متوکلوپرامید بیشتر در شرایط اورژانسی و بیمارستانی، جایی که تهوع و استفراغ شدید نیاز به کنترل فوری دارند، استفاده می‌شود. این دارو به‌صورت عضلانی یا وریدی تزریق می‌شود و معمولا طی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه اثر می‌گذارد. کاربردهای آمپول متوکلوپرامید شامل موارد زیر هستند:

  • تهوع و استفراغ شدید پس از جراحی
  • تهوع ناشی از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی
  • آمادگی برای آندوسکوپی یا تصویربرداری گوارشی
  • درمان گاستروپارزی در دیابت
  • بیمارانی که امکان مصرف خوراکی ندارند

تزریق باید حتما توسط پرسنل درمانی انجام شود.

سریع‌ترین راه برای درمان تهوع و استفراغ مداوم، همین‌جاست.

آمپول متوکلوپرامید برای کودکان

آمپول متوکلوپرامید در کودکان فقط در شرایط خاص و با احتیاط زیاد تزریق می‌شود. استفاده‌ی آن بیشتر در بیمارستان و برای موارد حاد تهوع و استفراغ تجویز می‌شود مخصوصا زمانی که مصرف خوراکی ممکن نباشد. در کودکان، به‌ خصوص کودکان زیر ۵ سال، خطر عوارض عصبی مانند حرکات غیرارادی عضلات یا بی‌قراری بیشتر است، بنابراین تزریق آمپول متوکلوپرامید برای کودکان فقط با نظارت پزشک باید انجام شود.

متن انگلیسی:
Metoclopramide is used to treat the symptoms of slow stomach emptying (gastroparesis) in patients with diabetes. It works by increasing the movements or contractions of the stomach and intestines. It relieves symptoms such as nausea, vomiting, heartburn, a feeling of fullness after meals, and loss of appetite. Metoclopramide is also used to treat heartburn for patients with gastroesophageal reflux disease (GERD).
ترجمه فارسی:
متوکلوپرامید برای درمان علائم تخلیه آهسته معده (گاستروپارزی) در بیماران دیابتی استفاده می‌شود. این دارو با افزایش حرکات یا انقباضات معده و روده‌ها عمل می‌کند و علائمی مانند تهوع، استفراغ، سوزش سر دل، احساس پری پس از غذا و بی‌اشتهایی را تسکین می‌دهد. همچنین، متوکلوپرامید برای درمان سوزش سر دل در بیماران مبتلا به بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شود.

به نقل از سایت mayoclinic

دوز داروی متوکلوپرامید چقدر است؟

مقدار مصرف متوکلوپرامید به سن، وزن، نوع علائم و روش مصرف دارو بستگی دارد. برای بزرگسالان، دوز خوراکی یا تزریقی معمولا ۱۰ میلی‌گرم، سه‌بار در روز است. در کودکان، مقدار دقیق باید توسط پزشک و بر اساس وزن بدن تعیین شود.

حداکثر مدت مصرف خوراکی نباید بیشتر از ۵ روز متوالی باشد. در ادامه، یک جدول خلاصه از دوزهای رایج آورده شده است:

گروه سنیدوز معمول روزانه
بزرگسالان (قرص/قطره)۱۰ میلی‌گرم، ۳ بار در روز
بزرگسالان (تزریقی)۱۰ میلی‌گرم، تا ۳ بار در روز
کودکان۰.۱-۰.۱۵ میلی‌گرم/کیلوگرم، ۳ بار در روز
سالمنداندوز کمتر با نظارت پزشک
مقدار مصرف داروی متوکلوپرامید

عوارض داروی متوکلوپرامید چیست؟

شایع‌ترین عوارض متوکلوپرامید شامل بی‌قراری، خواب‌آلودگی، سرگیجه و اسهال هستند. عوارض نادرتر و جدی‌تر ممکن است شامل حرکات غیرارادی عضلات (دیستونی)، افسردگی یا اسپاسم‌های عضلانی باشند که بیشتر در کودکان یا مصرف‌های طولانی‌مدت دیده می‌شوند:

عوارض رایج:

  • خواب‌آلودگی
  • سردرد
  • تهوع یا اسهال

عوارض نادر و جدی:

  • حرکات غیرارادی صورت یا زبان
  • بی‌قراری شدید
  • علائم افسردگی
  • افزایش پرولاکتین و اختلالات قاعدگی

در صورت بروز علائم جدی، مصرف دارو باید قطع شود و هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.

آمپول متوکلوپرامید در سرم مصرف دارد؟
آمپول متوکلوپرامید در سرم برای کنترل تهوع و استفراغ شدید، به‌ خصوص در شیمی‌درمانی، استفاده می‌شود.

مصرف متوکلوپرامید و افسردگی

در برخی موارد، متوکلوپرامید می‌تواند باعث ایجاد یا تشدید علائم افسردگی شود. این اثر به دلیل تأثیر دارو بر گیرنده‌های دوپامین در مغز اتفاق می‌افتد. افرادی که سابقه اختلالات خلقی دارند باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند. علائم ممکن است شامل کاهش انرژی، احساس غم، بی‌حوصلگی یا اضطراب باشد و معمولا پس از چند روز مصرف ظاهر می‌شود.

اگر چنین علائمی را مشاهده کردید، مصرف دارو را قطع کرده و با پزشک مشورت کنید. در برخی بیماران، تجویز داروهای جایگزین با عوارض روانی کمتر مناسب‌تر خواهد بود.

عوارض قرص متوکلوپرامید در کودکان

کودکان نسبت به عوارض عصبی متوکلوپرامید بسیار حساس‌تر هستند. به‌خصوص در سنین پایین، خطر بروز دیستونی (حرکات غیرارادی صورت، گردن یا اندام‌ها) بیشتر است. مصرف بیش از ۵ روز یا دوزهای بالا می‌تواند این خطر را افزایش دهد.

  • حرکات غیرعادی عضلات
  • بی‌قراری یا اضطراب شدید
  • خواب‌آلودگی یا بی‌حالی غیرعادی

در صورت مشاهده این علائم، مصرف دارو باید فورا متوقف شده و کودک به پزشک ارجاع داده شود.

عوارض قطره متوکلوپرامید برای نوزاد

قطره متوکلوپرامید برای درمان تهوع و استفراغ در نوزادان تنها با تجویز پزشک متخصص اطفال استفاده می‌شود. به دلیل حساسیت بالای نوزادان به عوارض عصبی، مصرف باید با احتیاط و نظارت دقیق باشد. در صورت بروز علائم غیرعادی فورا به پزشک مراجعه کنید:

  • حرکات غیرارادی چهره
  • اسپاسم عضلات
  • خواب‌آلودگی یا گریه غیرعادی
  • مشکلات تغذیه

تجویز قطره فقط باید با تأیید پزشک متخصص اطفال انجام شود و والدین باید با دقت کودک را تحت نظر داشته‌باشند.

عوارض آمپول متوکلوپرامید

آمپول متوکلوپرامید برای کنترل تهوع شدید در شرایط اورژانسی مانند شیمی‌درمانی یا جراحی استفاده می‌شود. تزریق باید توسط پرسنل پزشکی در بیمارستان انجام شود. در صورت بروز عوارض جدی مانند دیستونی یا تنگی نفس، فورا به پزشک اطلاع دهید. عوارض شایع آمپول متوکلوپرامید شامل موارد زیر است:

  • احساس گر گرفتگی
  • خواب‌آلودگی
  • افت فشار خون

عوارض نادر و خطرناک:

  • اسپاسم عضلات صورت و گردن
  • بی‌قراری شدید
  • تپش قلب یا تنگی نفس
پزشکان پیشنهادی

موارد احتیاط مصرف متوکلوپرامید ۱۰ و سایر دوزهای آن

متوکلوپرامید اگرچه در کنترل تهوع و بهبود حرکت دستگاه گوارش مؤثر است اما در برخی افراد می‌تواند باعث بروز عوارض جدی شود. به همین دلیل، در شرایط خاص باید با احتیاط مصرف شود.

در بیماران مبتلا به اختلالات عصبی مانند پارکینسون یا صرع، این دارو ممکن است وضعیت را تشدید کند یا باعث حرکات غیرارادی شود. افراد دارای نارسایی کلیه یا کبد هم باید دوز دارو را با نظر پزشک تنظیم کنند زیرا دفع دارو در بدن آن‌ها ممکن است کندتر انجام شود.

افرادی که سابقه افسردگی، اضطراب یا سایر اختلالات روانی دارند باید با دقت بیشتری تحت نظر قرار گیرند زیرا متوکلوپرامید ممکن است علائم روانی را تشدید کند.

در صورت ابتلا به موارد زیر باید احتیاط ویژه در مصرف متوکلوپرامید انجام شود:

  • اختلالات عصبی (مانند پارکینسون یا صرع)
  • نارسایی کلیه یا کبد
  • سابقه افسردگی یا اختلالات روانی
  • بارداری یا شیردهی
  • افراد سالمند یا کودکان خردسال
  • مصرف هم‌زمان با داروهای ضدافسردگی، آرام‌بخش‌ها یا داروهای ضدجنون

تداخلات دارویی متوکلوپرامید با داروهای دیگر

مصرف داروی متوکلوپرامید باعث می‌شود که غذا و بعضی از دارو به سرعت از معده حرکت کنند و این عملکرد دارو ممکن است روی جذب داروها و مواد غذایی تاثیر بگذارد. در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید با پزشک صحبت کنید تا متوجه شوید که آیا ممکن است مصرف داروی متوکلوپرامید بر جذب آن‌ها تاثیر بگذارد.

بعضی از محصولاتی که ممکن است با داروی متوکلوپرامید تداخل ایجاد کنند عبارت‌اند از:

  • داروهای ضد روان‌پریشی مانند آری پیپرازول و هالوپریدول
  • آتوواکون
  • تداخل متوکلوپرامید با استامینوفن
  • آگونیست‌های دوپامین مانند کابرگولین، پرگولید و روپیرینول
  • فسفومایسین
  • پراملینتید
  • فنوتیازین‌ها مانند پرومتازین و پروکلرپرازین
  • ریواستیگمین
اشکال داروییتداخلات دارویی
آمپول پلادیک ۱۰ میلی‌گرم/ ۲ میلی لیترآنتاگونیست‌های دوپامین
کپسول نرم ژلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمتشدید هایپرپرولاکتینمی
قطره خوراکی متوکلوپرامید-حکیم ۴ میلی‌گرم/میلی لیترسوبسترای CYP2D6
قرص امی-متوکلوپرامید ۱۰ میلی‌گرمداروهای ضد پارکینسون
مشخصات دارویی متوکلوپرامید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

متوکلوپرامید دارویی برای کنترل تهوع و کمک به حرکت طبیعی معده است اما استفاده از آن باید با دقت و در مدت محدود (حداکثر ۵ روزه) انجام شود زیرا عوارض عصبی آن، به‌ویژه در کودکان و سالمندان، می‌تواند جدی باشد. برای اطمینان از ایمنی مصرف، فقط باید با نسخه پزشک و طبق دوز تجویزی مصرف شود.

در صورت بروز علائم غیرعادی مانند بی‌قراری یا حرکات عضلات، مصرف باید متوقف شده و سریع به پزشک مراجعه کرد. در دوران بارداری و شیردهی یا برای نوزادان و افراد سالمند هم استفاده از این دارو باید با مشورت کامل صورت گیرد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

متوکلوپرامید در بارداری تنها در موارد ضروری (مانند هایپرامسیس گراویداروم) و با نظارت پزشک قابل استفاده است. گرچه متوکلوپرامید در برخی موارد برای تهوع بارداری استفاده می‌شود اما جزو دسته B در بارداری (نه کاملا بی‌خطر) است و باید با احتیاط و تنها در صورت ضرورت تجویز شود، به‌ خصوص به دلیل خطر عوارض عصبی برای مادر و جنین که می‌تواند به همراه داشته‌باشد.

بله، آمپول متوکلوپرامید قابلیت تزریق در سرم (تزریق وریدی رقیق‌شده) را دارد. معمولا در مواردی که بیمار قادر به بلع قرص نیست یا تهوع و استفراغ شدید دارد، از تزریق آهسته وریدی استفاده می‌شود. این دارو همچنین به‌صورت تزریق عضلانی نیز کاربرد دارد. در تزریق وریدی، باید به آهستگی و طی حداقل ۱ تا ۲ دقیقه انجام شود تا از بروز عوارض ناگهانی مانند اضطراب یا افت فشار جلوگیری شود.

متوکلوپرامید به‌طور مستقیم یک داروی خواب‌آور محسوب نمی‌شود اما ممکن است باعث خواب‌آلودگی یا حس خستگی در برخی افراد شود. این اثر بیشتر به دلیل تأثیر دارو بر گیرنده‌های دوپامین در مغز است. اگر پس از مصرف دارو احساس خواب‌آلودگی یا کندی ذهنی داشتید، بهتر است از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید و با پزشک مشورت کنید.

آمپول متوکلوپرامید قابلیت تزریق هم عضلانی (IM) و هم وریدی (IV) را دارد. در اورژانس‌ها یا شرایطی که نیاز به اثر سریع وجود دارد، تزریق وریدی استفاده می‌شود. در موارد معمول‌تر و مواردی که کمتر حاد هستند، تزریق عضلانی کاربرد دارد. هر دو روش باید با دقت انجام شوند و دوز دارو طبق شرایط بیمار و نظر پزشک تنظیم شود.

متوکلوپرامید به‌طور مستقیم داروی ضدسرگیجه نیست اما در برخی موارد خاص مانند میگرن همراه با تهوع و سرگیجه، ممکن است به‌عنوان بخشی از درمان تجویز شود. همچنین در برخی بیماران با مشکلات گوارشی همراه با سرگیجه، مصرف آن می‌تواند به‌طور غیرمستقیم مؤثر باشد. برای سرگیجه‌هایی با منشأ گوش داخلی یا مشکلات مغزی، داروهای تخصصی‌تری مانند بتاهیسیتین یا داروهای ضدتهوع دیگر تجویز می‌شود.

متوکلوپرامید می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. هرچند این مقدار معمولا کم است اما در موارد نادر ممکن است باعث تحریک‌پذیری، خواب‌آلودگی یا اختلالات حرکتی خفیف در نوزاد شود. از طرفی به این دلیل که دارو میزان پرولاکتین را افزایش می‌دهد، ممکن است شیر مادر را زیاد کند. تصمیم برای مصرف آن در دوران شیردهی باید با دقت و مشورت پزشک گرفته شود و نوزاد از نظر علائم غیرطبیعی بررسی شود.

دمیترون (نام تجاری اندانسترون) و متوکلوپرامید هر دو برای کنترل تهوع به‌کار می‌روند اما تفاوت‌هایی دارند:

  • دمیترون معمولا در تهوع ناشی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی مؤثرتر است و عوارض عصبی کمتری دارد.
  • متوکلوپرامید در درمان تهوع گوارشی، گاستروپارزی و میگرن کاربرد دارد اما ممکن است باعث عوارض حرکتی شود.

لوپرامید و متوکلوپرامید دو داروی متفاوت هستند و کاربردهای مجزایی دارند:

  • لوپرامید: ضداسهال است و با کاهش حرکات روده‌ای، به درمان اسهال کمک می‌کند.
  • متوکلوپرامید: یک ضدتهوع و محرک حرکات دستگاه گوارش است که برای تهوع، استفراغ و گاستروپارزی استفاده می‌شود.

یکی از اثرات جانبی داروی متوکلوپرامید، افزایش سطح پرولاکتین در بدن است؛ هورمونی که به تحریک تولید شیر کمک می‌کند. در موارد خاص، پزشکان ممکن است آن را برای تحریک ترشح شیر در مادران شیرده تجویز کنند. با این حال، به دلیل احتمال بروز عوارض عصبی و روانی، استفاده از آن برای این منظور باید کاملا تحت نظر پزشک باشد و طول درمان نیز محدود شود.

امتیاز شما به مقاله:
(4.1از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره متوکلوپرامید

  1. جواد گوهری گفت:

    اطلاعات کافی بود.خیلی عالی تشکر

  2. جواد گوهری گفت:

    عالی بود.تشکر

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      خوشحالیم که مارو دنبال می کنید
      پایدار و شاد باشین

  3. مجتبی گفت:

    سلام و عرض خسته نباشید
    من بعد از هربار استفاده از این قرص حالت تهوع شدید بهم. دست میده باید چیکار کنم

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام همراه گرامی
      این دارو خودش ضد تهوع هست! میتونین به جاش از اندانسترون کمک بگیرین.

  4. Sahar گفت:

    حدود یک ماه پیش داخل سرم بهم متوکلوپرامید تزریق شد به همراه ب کپلکس (ب کمپلکس رو ۴روز پشت سر هم تزریق کردن)ب ۱۲ تو خونم به بالای ۲۰۰۰ رسید الان یه ماهه دچار اضطراب پریشانی و افسردگی شدید بدون هیچ دلیل خارجی شدم یک ماهه بالای ۳۰تا دکتر رفتم حالم بدتر شده بهتر نشده اکثریت هم میگن بدنت به متوکلوپرامید واکنش نشون داده …اگه کسی تجربه ایی داره لطفا راهنمایی کنه دارم نابود میشم

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام همراه گرامی
      متوکلوپرامید یا هر داروی دیگه ای ممکنه عوارض مربوط به خودش رو داشته باشه. توصیه می کنیم برای درمان افسردگی و اضطراب از متخصص روانپزشک کمک بگیرین:
      لیست متخصصین روانپزشک

      1. ناشناس گفت:

        سلام من الان دچار شدم چه کار برای درمان اقدام کردی

      2. حسین گفت:

        سلام من الان دچار شدم چه کار برای درمان اقدام کردی

    2. Z گفت:

      سلام برای رفلاکس و سوزش معده متوکلوپرامید۱۰ دکترتجویز کرد به مدت یکسال ولی خیلی احساس بی قراری وافسردگی با مصرف این دارو پیدا می کنم. دوماهه که هر ۱۲ ساعت مصرف می کنم. می تونم قطعش کنم یا داروی دیگه ای جایگزینش کنم؟ خواهش می کنم کمکم کنید.

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        بیقراری و پریشانی میتونه از عوارض این قرص باشه. داروهای موثر دیگری برای درمان رفلاکس توسط متخصص گوارش برای شما تجویز میشه. از این لینک میتونی نوبت بگیری.
        پزشک متخصص گوارش

    3. مهدی گفت:

      من هم هر وقت این دارو رو مصرف میکنم دچار بی قراری و پریشانی شدید می شوم ولی معمولا بعد از یک روز علایم آن برطرف می شود

    4. ناشناس گفت:

      دو ماه پیش ۵ تا قرص متوکلوپرامید خوردم روز بعد رفتم بیمارستان بی کمپلکس زدن الان دچار اضطراب پریشانی و افسردگی شدم بی دلیل کمک کنید

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام
        بله بعلت تاثیر این دارو رو اعصاب ممکن است چنین عوارضی داشته باشد
        البته شاید شما هم مستعد به افسردگی بودید
        ضربان و فشار خون تان باید مدام چک شود

    5. حسین گفت:

      سلام دو ماه پیش ۵ تا قرص متوکلوپرامید خوردم الان دچار اضطراب و پریشانی و سرگیجه شدم بالای۲۰تا دکتر رفتم بدتر شدم کمکم کنید

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام
        بله بعلت تاثیر این دارو رو اعصاب ممکن است چنین عوارضی داشته باشد
        البته شاید شما هم مستعد به افسردگی بودید
        ضربان و فشار خون تان باید مدام چک شود

      2. فاطمه گفت:

        سلام شما که به خاطر مصرف متوکلوپرامید دچار سرگیجه شده بودید خوب شدید؟

        1. ناشناس گفت:

          نه

    6. ناشناس گفت:

      سلام منم چن وقت پیش در حد تعدادی استفاده کردم ک بدنم عکس العمل نشون داد و باعث سفتی گردن و بعدش علائمی ک خودتون گفتید استرس و اضطراب به خودی خود میاد سراغم و حالم بد میشه..اگه نتیجه گرف
      تید لطفا راهنمایی کنید ممنون

      1. همیارِ دکترِتو گفت:

        سلام
        با توجه به اینکه این دارو روی سلول های مغزی تاثیر می گذارد
        و با شما ساز گار نیست
        دیگر از این دارو استفاده نکنید

    7. سامی گفت:

      سلام تونستید نتیجه ای بگیرید

  5. مرضیه بارگرد گفت:

    سلام پزشک برای افزایش شیر تجویز کرده برام روزی دوتا میخورم تا کی ادامه بدم اخه که خطرناک هم نباشه اخه وقتی نمیخورم شیرم کمه

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام همراه گرامی
      این دارو ضدتهوع هس اما یکی از کارهایی که می کنه افزایش شیر مادر هم هست. مشکلی نداره می تونین استفاده کنین.

  6. رزا گفت:

    سلام دوستان من امروز آمپول متوکلوپرامید داخل سرم زدم، خودم کلا ناراحت یه سری مشکلات بودم ولی با زدن متوکلوپرامید دیگه حالم خیلی بد شد همش گریه میکردم بسیار پریشان شده بودم، یه دو سه ساعتی با گریه و زاری گذشت، خوابم گرفت بیدار شدم خداروشکر اون همه غم و پریشانی برطرف شد

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام دوست گرامی
      بی قراری یکی از عوارض داروی متوکلوپرامید هست.

  7. محمدرضا گفت:

    سلام خسته نباشید من چند وقتی هست که احساس گرفتگی در گلو دارم انگار چیزی داخل گلوم مونده امروز که رفتم دکتر این دارو رو بهم داد متوکلوپرامید ۱۰ اما الان که توضیح شما رو خوندم درمورد این دارو هیچ ربطی به بیماری من نداشت میشه راهنمایی کنید تشکر

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      احساس وجود جسم خارجی در گلو بیش‌تر به دلیل مشکلات عصبی ایجاد می‌شه. اما لازمه که توسط متحصص گوش و حلق و بینی معاینه بشین تا سایر علت‌ها رد بشن:
      لیست متخصصین گوش و حلق و بینی

  8. جاسم ایرندگانی گفت:

    آمپول متوکلوپرامید را بنده ۲ بار زدم و هر دو بار گرفتگی عظلات بسیار شدید پیدا کردم طوری که دست و پاهایم و کمرم انگار داره نخاع من داره پاره میشه و دهانم کج میشه و گردنم کج میشد خیلی درد وحشتناکی بود خدا خدا میکردم نفسم را خدا بگیره ولی این درد از سرم کم بشه تا اینکه دوباره دکتر بردنم و بای پردین یا بی پردین بهم زدند بعد از ۲ دقیقه همه ی این گرفتگی برطرف شد این بود از تجربه وحشتناک من از متوکلوپرامید

    1. همیار دکترتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      این عارضه در برخی افراد ایجاد می‌شه
      امیدوارم سلامت باشید

    2. ملیحه محمدی گفت:

      دقیقا برای من هم این اتفاق افتاد و هیچوقت فراموشش نمیکنم . بعد از اون اولین کاری که میکنم اینه که به دکتر میگم به این دارو حسایت دارم و برای حالت تهوع از دمیترون استفاده میکنم

      1. همیار دکترتو گفت:

        سلام همراه عزیز
        در مورد حساسیت‌های دارویی باید به پزشک اطلاع داد
        ممنون از به اشتراک گذاری تجربتون

    3. زهرا قزلباش گفت:

      دقیقا من هم مثل شما شدم بعد زدن آمپول واقعا نفس گیر بود درد این آمپول .بعد مراجعه به اورژانس یه آمپول دیگه زدن بهم که بعد چتد دقیقه از اون حالت نجات پیدا کردم

      1. همیار دکترتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        این دارو در برخی افراد باعث عوارض جانبی می‌شود.

  9. صادق گفت:

    تشکر بسیار آموزنده. آیا مصرف داروها حاوی کورتن باعث چاقی میشود لطفا چند نمونه از داروها را نام ببرید

  10. جاسم غبیشاوی گفت:

    عالی بود مچکر از زحمات تمامی پرسنل شما..

    1. یاسر گفت:

      سلام سوالی داشتم من روده تنبل دارم که باعث یبوست و یبوست باعث شقاق و … می شود دکتر به من متوکلوپرامید داد برای تسریع غذا از معده به روده روزی ۱ عدد ۱۰ میلی گرم(نصف ظهر و نصف شب) مصرف می کنم و الان تو اجابت خوب هستم می توانم همیشه و تا آخر عمر مصرف کنم؟ واقعا تو این چند روز مشکل دفع و اجابت را حل کرده فقط بابت عوارض می ترسم نظر شما چیست؟
      سن بنده ۳۰ هست

      1. همیار دکترِتو گفت:

        سلام دوست عزیز
        این قرص رو میتونی ادامه بدی ولی باید از راه های دیگه برا کاهش یبوست استفاده کنی. نوشیدن آب و خوردن سبزیجات کافی، تحرک و غیره.