علت خارش بدن چیست و چطور درمان می شود؟ – مجله سلامت دکترتو

علت خارش بدن چیست و چطور درمان می شود؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

خارش پوست یا پروریتوس یک مشکل شایع است که از خشکی ساده پوست تا بیماری‌های جدی داخلی می‌تواند علت آن باشد. شایع‌ترین دلایل خارش بدن شامل خشکی پوست، آلرژی، بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس و همچنین عوامل محیطی مانند گرما، تعریق یا نیش حشرات هستند. در برخی موارد خارش نشانه بیماری‌های کبدی، کلیوی، تیروئیدی یا عصبی است. اگر خارش بدن شدید، طولانی یا همراه با تب، کاهش وزن یا زردی باشد باید فورا به پزشک مراجعه کرد.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 12 دقیقه
خارش بدن نشانه چیست و چطور درمان می شود؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

خارش بدن یا خارش پوست یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی است که تقریبا هر فردی در طول زندگی تجربه می‌کند. این وضعیت می‌تواند موقتی، خفیف یا حتی شدید و آزاردهنده باشد و در برخی موارد به بیماری‌های جدی‌تری اشاره داشته باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که علت خارش بدن می‌تواند ناشی از دلایل متنوعی مانند خشکی پوست، حساسیت، بیماری‌های داخلی یا حتی عوامل عصبی باشد. شناخت علت خارش بدن اولین گام در انتخاب درمان درست است و می‌تواند از پیشرفت عوارضی مانند عفونت پوستی، بی‌خوابی و اضطراب جلوگیری کند. در ادامه به‌طور جامع با علت‌ها، علائم و روش‌های درمان خارش بدن آشنا می‌شویم.

خارش بدن نشانه چیست؟

علت خارش بدن بسیار متنوع است و می‌تواند از یک خشکی ساده پوست تا بیماری‌های داخلی پیچیده متغیر باشد. در بسیاری از افراد، خشکی یا حساسیت پوستی شایع‌ترین دلیل خارش پوست بدن است اما گاهی اوقات انواع بیماری های پوستی خارش دار نشانه‌ای از مشکلاتی مانند بیماری‌های کبدی، کلیوی یا عصبی به شمار می‌رود.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) اشاره می‌کند که خارش مداوم در برخی بیماران ممکن است کیفیت زندگی را به شدت کاهش دهد. شناخت دقیق علت خارش پوست به پزشک کمک می‌کند درمانی هدفمند تجویز کند. بنابراین اگر خارش بدن طولانی، شدید یا همراه با علائم دیگری مانند تب یا کاهش وزن باشد، مراجعه به متخصص ضروری است:

  • بیماری‌های پوستی: اگزما، پسوریازیس، کهیر
  • بیماری‌های داخلی: مشکلات کبد، کلیه یا تیروئید
  • آلرژی‌ها: حساسیت غذایی، دارویی یا محیطی
  • عوامل محیطی: گرما، عرق یا نیش حشرات
  • عوامل عصبی و روانی: اضطراب، استرس یا اختلالات عصبی
  • عفونت‌ها: قارچ، باکتری یا ویروس
  • دوره‌های خاص: بارداری، افزایش سن یا تغییرات هورمونی
نکات مهم درباره خارش پوستتوضیحات
خارش پوست بدن چیست؟احساس تحریک یا نیاز به خاراندن پوست، خارش بدن نام دارد.
علائمپوست خشک، قرمز، جوش، تحریک، سوزش
علت ابتلاحساسیت، خشکی، عفونت، بیماری‌های داخلی، استرس
انواعموضعی، عمومی، شبانه، فصلی، دارویی
عوارضزخم، عفونت، التهاب، بی‌خوابی، استرس
روش‌های درمانکرم مرطوب‌کننده، دارو، پرهیز از تماس با محرک‌ها، درمان بیماری زمینه‌ای
موارد مهم درباره خارش بدن

۱. علت خشکی پوست بدن و خارش

علت خشکی پوست بدن یکی از رایج‌ترین دلایل خارش پوست است. وقتی رطوبت طبیعی پوست کاهش پیدا می‌کند، لایه محافظتی آن ضعیف شده و احساس سوزش یا خارش به وجود می‌آید. عواملی مانند دوش گرفتن طولانی با آب داغ، استفاده از صابون‌های قوی، هوای خشک یا سرما و افزایش سن، از مهم‌ترین دلایل خشکی پوست و خارش بدن هستند.

تحقیقات نشان می‌دهد افراد مسن به دلیل کاهش چربی طبیعی پوست بیشتر در معرض خشکی و خارش قرار دارند. مرطوب‌کننده‌ها، نوشیدن آب کافی و پرهیز از شوینده‌های قوی می‌توانند به پیشگیری کمک کنند. اگر خارش ناشی از خشکی پوست شدید یا مداوم باشد، لازم است بررسی‌های تخصصی انجام شود.

۲. علت قرمز شدن پوست بدن و خارش

علت دانه های قرمز روی پوست همراه با خارش معمولا به واکنش التهابی پوست برمی‌گردد. قرمزی پوست می‌تواند نشانه تحریک ناشی از آلرژی، عفونت یا بیماری‌های پوستی مانند اگزما و درماتیت باشد. در چنین شرایطی، سیستم ایمنی بدن برای دفاع از پوست بیش‌فعال می‌شود و التهاب و خارش ایجاد می‌شود. گاهی نیز تماس با مواد شیمیایی یا نیش حشرات منجر به قرمزی و خارش می‌شود.

احتمالا به دنبال مشکلات پوستی بوده که دلایل آن می‌تواند هر کدام از موارد زیر باشد:

  • عفونت‌های قارچی و باکتریایی
  • ساس
  • اگزما و درماتیت اتوپیک
  • درماتیت تماسی
  • کهیر
  • پسوریازیس
اینفوگرافی علت خارش بدن
خارش بدن یک واکنش شایع پوستی است که می‌تواند نشانه حساسیت، خشکی پوست یا بیماری‌های داخلی باشد.

۳. مصرف برخی داروها و خارش بدن

برخی از داروها ممکن است حتی بدون ایجاد راش و تحریک موجب خارش شوند. اگر خارش خیلی آزاردهنده است بهتر است با پزشک خود در مورد مصرف دارو مشورت کنید. هر کدام از داروهای زیر می‌توانند موجب خارش شوند:

  • برخی داروهای فشار خون بالا مانند مهارکننده‌های ACE
  • آلوپورینول که برای درمان نقرس بکار می‌رود
  • آمیودارون که برای درمان آریتمی‌های قلبی استفاده می‌شود
  • ادرار آورها
  • استروژن
  • هیدروکسی اتیل سلولز که در طول جراحی استفاده می‌شود
  • اپیوئیدها
  • سیمواستاتین برای درمان چربی خون استفاده می‌شود

۴. بیماری های عصبی و خارش پوست

بیماری‌های عصبی می‌توانند یکی از دلایل پنهان خارش بدن باشند. در این شرایط، اعصاب پوستی به‌طور غیرطبیعی تحریک می‌شوند و احساس خارش بدون دلیل مشخص پوستی به وجود می‌آید. اختلالاتی مانند نوروپاتی محیطی، مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا آسیب‌های عصبی ناشی از دیابت از مهم‌ترین عوامل این نوع خارش محسوب می‌شوند:

  • زونا (شینگلز)
  • مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)
  • سکته
  • تومورهای مغزی
  • آسیب به عصب‌ها

۵. خارش بدن و سرطان به هم مرتبط هستند؟

خارش پوست می‌تواند یکی از علائم اولیه برخی سرطان‌ها، به‌ویژه سرطان‌های مرتبط با خون مانند لنفوم هوچکین، باشد. همچنین، در سرطان کبد، تجمع نمک‌های صفراوی زیر پوست ممکن است منجر به خارش شدید شود. با این حال، خارش به‌تنهایی نشانه قطعی سرطان نیست و می‌تواند دلایل متعددی داشته‌باشد. در صورت تجربه خارش مداوم یا شدید، به‌ویژه اگر با علائم دیگری مانند کاهش وزن، تعریق شبانه یا خستگی همراه است، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دقیق توصیه می‌شود.

۶. علت خارش بدن در زمان خواب

علت خارش بدن در شب معمولا به تغییرات فیزیولوژیک بدن مربوط است. شب‌ها دمای بدن کمی بالا می‌رود و پوست رطوبت بیشتری از دست می‌دهد، بنابراین خشکی و خارش تشدید می‌شود. همچنین کاهش حواس‌پرتی در زمان استراحت باعث می‌شود فرد بیشتر متوجه خارش شود.

برخی بیماری‌ها مانند اگزما، آلرژی، حساسیت پوستی یا مشکلات کبدی هم می‌توانند خارش شبانه را بدتر کنند و منجر به بی‌خوابی و کاهش کیفیت زندگی شود. استفاده از مرطوب‌کننده قبل از خواب، کاهش دمای اتاق و پرهیز از لباس‌های تنگ و مصنوعی از راهکارهای مؤثر هستند:

  • اگزما
  • پسوریازیس
  • حساسیت‌های پوستی
  • مشکلات و اختلالات تیروئید
  • مشکلات عصبی
  • واکنش‌های آلرژیک
  • بیماری‌های کلیه و کبدی

گاهی برخی از رخت‌خواب‌ها و تخت‌ها دارای حشراتی هستند که می‌توانند باعث خارش و حساسیت پوست بدن شما شوند. در این صورت باید برای درمان این خارش، روتختی‌ها و پوشش‌هایی که ممکن است حاوی کنه و یا حشرات گزنده باشند را بشویید و پاکیزه کنید.

به فکر درمان خارش پوستت هستی؟
قبلش با متخصص مشورت کن.

۷. علت خارش شدید کل بدن – خارش کل بدن نشانه چیست؟

علت خارش شدید کل بدن معمولا نشانه وجود یک مشکل سیستمیک در بدن است. خارش عمومی یا گسترده می‌تواند به دلیل بیماری‌های کبدی، نارسایی کلیه، مشکلات خونی یا اختلالات هورمونی باشد. در این شرایط خارش تنها محدود به یک نقطه نیست و تمام بدن را درگیر می‌کند. دلیل خارش شدید بدن همچنین می‌تواند مصرف برخی داروها یا واکنش‌های آلرژیک گسترده باشد. خارش عمومی یکی از علائم اولیه برخی سرطان‌های خون هم هست. بنابراین اگر علت خارش کل بدن ناشناخته یا طولانی‌مدت باشد، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های تخصصی ضروری است.

۸. دلیل خارش بیش از حد بدن

دلیل خارش بیش از حد بدن معمولا ترکیبی از عوامل پوستی و غیرپوستی است. گاهی یک حساسیت پوستی ساده می‌تواند منجر به خارشی بسیار آزاردهنده شود که فرد را از خواب و فعالیت روزانه باز می‌دارد. در برخی موارد هم مشکلات عصبی یا روانی مانند اضطراب و استرس می‌توانند شدت خارش را افزایش دهند.

۹. علت خارش ناگهانی بدن

دلیل خارش بی دلیل بدن معمولا واکنش سریع بدن نسبت به عامل خارجی است. این عامل می‌تواند نیش حشره، تماس با یک ماده حساسیت‌زا یا حتی تغییر ناگهانی دما باشد. خارش ناگهانی ممکن است تنها چند دقیقه ادامه پیدا کند یا در صورت تداوم نشانه‌ای از آلرژی یا عفونت پوستی باشد. در برخی افراد، شروع ناگهانی خارش کل بدن می‌تواند به دلیل واکنش دارویی یا مشکلات داخلی ایجاد شود.

درمان خارش بدن در بارداری

خارش بدن در بارداری چه دلیلی دارد؟

۱۰. علت لکه های قهوه ای پوست با خارش چیست؟

یکی از دلایل ایجاد لک‌های قهوه‌ای روی پوست آفتاب‌سوختگی است. آفتاب‌سوختگی باعث خشکی پوست شده و خارش به همراه دارد. علت دیگر ایجاد این عارضه بیماری کاندیدا است. کاندیدا بیشتر در چین‌های پوستی مانند زیربغل و زیر سینه ایجاد می‌شود. سوختگی در درجات مختلف هم می‌تواند باعث ایجاد لکه قهوه‌ای روی پوست شود.

یکی دیگر از دلایل ایجاد این علائم بیماری کچلی ورسیکالر است. این بیماری می‌تواند لکه‌های سفید، خرمایی یا قهوه‌ای روی پوست ایجاد کند. این لکه‌ها ممکن است روشن‌تر یا تیره‌تر از پوست معمولی باشند. در این حالت پوست خشک و پوسته‌پوسته‌شده و خارش خفیفی ایجاد می‌کند.

۱۱. علت خارش پا – خارش پا نشانه چیست؟

علت خارش بدن مخصوصا پاها می‌تواند از مشکلات ساده پوستی تا بیماری‌های داخلی متنوع باشد. خارش در پاها معمولا به دلیل خشکی پوست، حساسیت به مواد شوینده یا پوشیدن جوراب‌های مصنوعی رخ می‌دهد. با این حال، خارش پا گاهی نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر مانند دیابت، مشکلات گردش خون یا نوروپاتی عصبی است.

همچنین قارچ پوستی یکی از دلایل شایع خارش پا به‌ویژه در ورزشکاران محسوب می‌شود. اگر خارش همراه با قرمزی، پوسته‌ریزی یا تاول باشد، احتمال عفونت قارچی بیشتر است. رعایت بهداشت، خشک نگه‌داشتن پاها و استفاده از کفش مناسب می‌تواند پیشگیری‌کننده باشد. در صورت تداوم یا شدت علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.

درمان سریع خارش بدن چیست؟ نکات مهم را در این ویدئو ببینید.

۱۲. علت خارش پشت بدن

خارش پشت بدن ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آن‌ها جدی‌تر از دیگر موارد هستند

. خشکی پوست یکی از شایع‌ترین دلایل است که معمولاً در اثر استفاده از شوینده‌های قوی یا هوای خشک ایجاد می‌شود. بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس نیز می‌توانند باعث خارش مداوم شوند. عفونت‌های قارچی و باکتریایی، به‌ویژه در افرادی که زیاد عرق می‌کنند، از دیگر عوامل مهم هستند. مشکلات داخلی مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی نیز می‌توانند موجب خارش گسترده شوند. استرس و اضطراب نیز تأثیر مستقیمی بر تشدید خارش دارند.

۱۳. علت خارش کمر از چیست؟

خارش کمر معمولا به خشکی پوست، تعریق یا تحریک ناشی از لباس‌های تنگ مربوط می‌شود. پوست ناحیه کمر به دلیل تماس طولانی با لباس و تجمع عرق مستعد خارش و تحریک است. علاوه بر این، مشکلاتی مانند آکنه، اگزما یا عفونت قارچی هم می‌توانند باعث خارش کمر شوند.

در برخی افراد، خارش مداوم کمر به دلیل بیماری‌های عصبی یا حتی اختلالات ستون فقرات گزارش شده است. اگر خارش همراه با دانه‌های قرمز، پوسته‌ریزی یا عفونت باشد، احتمال بیماری پوستی بیشتر است.

۱۴. علت خارش شکم

خارش پوست شکم و سینه می‌تواند ناشی از خشکی پوست، حساسیت به لباس، تعریق، آلرژی یا اگزما باشد. تغییرات هورمونی، بارداری یا افزایش وزن نیز ممکن است باعث کشیدگی پوست و خارش در این نواحی شود. در برخی موارد، عفونت‌های قارچی یا مشکلات داخلی مانند بیماری‌های کبدی و دیابت می‌توانند عامل خارش باشند. استفاده از مرطوب‌کننده، پوشیدن لباس‌های نخی و پرهیز از مواد حساسیت‌زا می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. در صورت تداوم یا شدت خارش، مراجعه به پزشک ضروری است.

۱۵. علت خارش پوست صورت – خارش صورت نشانه چیست؟

علت خارش صورت می‌تواند عوامل متنوعی مانند آلرژی، خشکی پوست، آکنه یا حساسیت به لوازم آرایشی باشد. خارش صورت معمولا با قرمزی یا التهاب همراه است و می‌تواند نشانه درماتیت تماسی یا روزاسه باشد. در برخی موارد، بیماری‌های داخلی یا مشکلات عصبی هم باعث خارش صورت می‌شوند. متخصصان پوست تأکید می‌کنند که تماس مکرر دست آلوده با صورت یکی از عوامل تشدید خارش است. برخی از مهم‌ترین دلایل آن عبارت‌اند از:

  • عوامل روان‌شناختی: استرس، اضطراب و فشارهای روحی
  • خشکی پوست
  • آلرژی و حساسیت
  • بیماری‌های پوستی
  • عفونت‌های پوستی
  • مشکلات داخلی: بیماری‌هایی مانند دیابت، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید

۱۶. خارش پوست زیر گلو نشانه چیست؟

خارش پوست زیر گلو می‌تواند ناشی از تحریک پوستی، آلرژی، خشکی پوست، اگزما، عفونت‌های قارچی یا واکنش به مواد شیمیایی مانند عطر و شوینده‌ها باشد. همچنین، استرس و تعریق زیاد ممکن است این ناحیه را حساس‌تر کرده و خارش ایجاد کند. در برخی موارد، بیماری‌های تیروئیدی یا واکنش‌های آلرژیک شدید نیز می‌توانند علت خارش باشند.

علت خارش پوست سر و بدن
خارش پوست سر و بدن می‌تواند ناشی از خشکی، آلرژی، بیماری‌های پوستی، عفونت‌ها یا مشکلات داخلی باشد.

۱۷. علت خارش بدن بعد از حمام

خارش بدن پس از حمام می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از شایع‌ترین علل، خشکی پوست است که در اثر استفاده از آب داغ یا صابون‌های قوی، چربی‌های طبیعی پوست از بین می‌رود و منجر به خشکی و خارش می‌شود. همچنین، حساسیت به مواد شوینده یا آب سخت (آبی که حاوی مقادیر بالای کلسیم و منیزیم است) می‌تواند باعث تحریک و خارش پوست پس از حمام شود. برای پیشگیری، توصیه می‌شود از آب ولرم، صابون‌های ملایم و مرطوب‌کننده‌های بدون عطر استفاده کنید و مدت زمان دوش گرفتن را کاهش دهید.

۱۸. علت خارش پوست بدن در تابستان

علت خارش بدن در تابستان بیشتر به دلیل گرما، تعریق و افزایش رشد میکروب‌ها و قارچ‌ها روی پوست است. در این فصل، بسته ماندن منافذ پوست و اصطکاک ناشی از لباس می‌تواند باعث ایجاد جوش‌های ریز و خارش شود که به آن «راش گرمایی» گفته می‌شود. همچنین شنا در استخرهای حاوی کلر یا تماس با آفتاب شدید می‌تواند خارش پوست بدن را تشدید کند. دلیل خارش بدن در تابستان ممکن است آلرژی به نیش حشرات یا حساسیت‌های فصلی هم باشد.

۱۹. علت خارش بدن در کودکان

خارش پوست در کودکان بسیار مهم است و باید برای بررسی آن به متخصص اطفال مراجعه کنید و تا حد ممکن از درمان‌های خانگی استفاده نکنید. علت‌های بسیاری برای خارش پوست در کودکان وجود دارد که به برخی از آنها در کودک اشاره می‌کنیم؛

  • جرب یا بیماری گال
  • درماتیت آتوپیک
  • کهیر
  • گزش حشرات

متن انگلیسی:
Itchy skin is an irritating sensation that makes you want to scratch. It’s also called pruritus (proo-RIE-tus). Itchy skin is often caused by dry skin and is common in older adults, as skin tends to become drier with age.
ترجمه فارسی:
خارش پوست یک احساس آزاردهنده است که باعث می‌شود فرد تمایل به خاراندن داشته‌باشد. این حالت با نام پروریتوس (Pruritus) نیز شناخته می‌شود. خارش پوست معمولا به دلیل خشکی پوست ایجاد می‌شود و در بزرگسالان مسن شایع‌تر است زیرا با افزایش سن، پوست تمایل بیشتری به خشک شدن دارد.

به نقل از سایت Mayoclinic

۲۰. علت خارش بدن و کهیر

خارش بدن و کهیر معمولا به‌عنوان واکنش‌های آلرژیک پوست شناخته می‌شوند. کهیر، ضایعات قرمز و برجسته‌ای است که با خارش همراه بوده و می‌تواند به‌دلیل آزاد شدن هیستامین در پاسخ به آلرژن‌هایی مانند غذاها، داروها، نیش حشرات، گرده گیاهان یا شوره حیوانات ایجاد شود.

عوامل فیزیکی مانند فشار، سرما، گرما یا تعریق نیز ممکن است منجر به بروز کهیر شوند. در برخی موارد، علت دقیق کهیر ناشناخته باقی می‌ماند. برای مدیریت این علائم، شناسایی و اجتناب از عوامل محرک و استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها توصیه می‌شود.

۲۱. علت جوش زدن بدن و خارش

خارش و جوش معمولا به هم مرتبط هستند، زیرا التهاب و تحریک پوست می‌تواند باعث هر دو مشکل شود. عواملی مانند آلرژی، تعریق، عفونت‌های باکتریایی یا قارچی، آکنه و اگزما ممکن است همزمان موجب خارش و بروز جوش شوند. خاراندن پوست می‌تواند جوش‌ها را تشدید کرده و باعث گسترش عفونت شود. برای درمان، استفاده از شوینده‌های ملایم، پرهیز از خاراندن، حفظ بهداشت پوست و مصرف داروهای مناسب توصیه می‌شود. در صورت تداوم علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.

برای درمان خارش پوست، همین الان نوبت دکترتو رزرو کن.

علت خارش دست چیست؟

علت خارش پوست دست می‌تواند خشکی پوست، شست‌وشوی مکرر با مواد شوینده یا حساسیت‌های تماسی باشد. خارش پوست دست یکی از مشکلات شایع به‌ویژه در افرادی است که با مواد شیمیایی یا ضدعفونی‌کننده‌ها زیاد سروکار دارند. همچنین اگزما و پسوریازیس از دلایل پوستی شایع در ایجاد خارش دست هستند.

گاهی مشکلاتی مانند دیابت یا بیماری‌های عصبی نیز می‌توانند خارش مداوم دست‌ها را ایجاد کنند. در صورت مشاهده علائم همراه مانند ترک‌خوردگی، قرمزی یا تاول، احتمال بیماری پوستی بیشتر است. برای کاهش خارش توصیه می‌شود از کرم‌های مرطوب‌کننده و دستکش محافظ استفاده کنید.

علت خارش پشت دست

دلیل خارش پشت دست معمولا به تحریکات پوستی یا تماس با آلرژن‌ها برمی‌گردد. این ناحیه به دلیل تماس مستقیم با محیط و مواد مختلف بیشتر مستعد خارش و حساسیت است. عوامل شایعی مانند خشکی پوست، آفتاب‌سوختگی یا استفاده از شوینده‌های قوی می‌توانند باعث خارش پشت دست شوند. همچنین خارش مداوم ممکن است نشانه‌ای از درماتیت یا پسوریازیس باشد.

خارش روی دست نشانه چیست؟

خارش روی دست نشانه تحریک یا التهاب پوستی است. حساسیت به صابون‌ها، مواد شوینده یا حتی تماس با فلزات از عوامل رایج خارش روی دست هستند. در برخی افراد، بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس عامل اصلی محسوب می‌شوند. اگر خارش همراه با دانه‌های قرمز یا پوسته‌ریزی باشد، احتمال عفونت یا آلرژی بیشتر است.

خارش کف دست نشانه چیست؟

خارش کف دست نشانه اختلالاتی است که از مشکلات پوستی ساده تا بیماری‌های داخلی گسترده را شامل می‌شوند. از دیدگاه پزشکی، خارش کف دست می‌تواند ناشی از خشکی، حساسیت به شوینده‌ها یا عرق زیاد باشد. در برخی موارد، بیماری‌های کبدی یا اختلال در صفرا نیز خود را با خارش کف دست نشان می‌دهند. همچنین این علامت گاهی به مصرف داروهای خاص یا واکنش آلرژیک مربوط می‌شود.

دلیل خارش کل بدن چیست؟
دلیل خارش کل بدن معمولا خشکی پوست، آلرژی، بیماری‌های پوستی یا مشکلات کبدی است.

روش تشخیص علت خارش بدن

برای تشخیص دلیل خارش پوست بدن پزشک ابتدا سابقه پزشکی، مدت زمان خارش و علائم همراه را بررسی می‌کند. سپس معاینه پوست برای یافتن نشانه‌هایی مانند قرمزی، پوسته‌ریزی یا بثورات انجام می‌شود. در صورت نیاز، آزمایش خون، تست‌های کبد و کلیه، بررسی تیروئید یا نمونه‌برداری پوستی تجویز خواهد شد.

خارش بدن می‌تواند ناشی از بیماری داخلی یا پوستی باشد و تشخیص درست تنها با ارزیابی جامع امکان‌پذیر است. در مواردی که علت مشخص نشود، پزشک ممکن است آزمایش‌های تخصصی‌تری مانند بررسی اعصاب یا آلرژی را پیشنهاد دهد.

برای تشخیص علت خارش بدن، پزشک معمولا از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

  • بررسی سابقه پزشکی
  • معاینه پوست
  • آزمایش‌های خونی
  • تست‌های آلرژی
  • نمونه‌برداری از پوست (بیوپسی)

درمان خارش پوست بدن چیست؟

هدف از درمان خارش یافتن علت و از بین بردن علائم آن است. اگر درمان‌ خانگی خارش بدن نتواند به تسکین خارش شما کمک کند پزشک ممکن است تجویز دارو یا درمان‌های دیگری را برای شما لحاظ کند. درمان خارش پوست بیشتر شامل موارد زیر است:

  • پماد یا کرم‌های کورتیکواستروئید: اگر پوست شما دچار خارش و قرمزی است پماد یا کرم تجویز شده توسط پزشک را در قسمت‌های درگیر پوست بمالید. سپس پوست را با پنبه مرطوب بپوشانید. زیرا رطوبت موجب جذب دارو و همچنین اثرات خنک‌کنندگی بر روی پوست می‌شود.
  • کرم‌ها و پمادهای دیگر: داروهای دیگری که می‌توان برای درمان خارش استفاده کرد، مهارکننده‌های کلسینیرین مانند تاکرولیموس (Protobic) و پیم اکروبیموس (Elidle) است. همچنین مصرف بی‌حسی‌های موضعی مانند کپسایسین و دوکسپین نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
  • داروهای خوراکی: دارو‌های ضد‌افسردگی از نوع مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین(SSRI) مانند فلوکستین(Prozac) و سرترالین (zoloft) می‌تواند برای انواعی از خارش‌های مزمن کمک‌کننده باشد.
  • نوردرمانی (فتوتراپی): فتوتراپی شامل قرار دادن پوست شما در یک نوع خاص نور است.
اینفوگرافی مراجعه به پزشک برای خارش پوست
در صورت خارش شدید، مداوم، یا همراه با علائم غیرعادی، مراجعه به پزشک ضروری است.

پماد برای خارش بدن

گاهی می‌توان با یک مرطوب‌کننده ساده خارش را تا حدودی کاهش داد. در قدم اول، بهترین دارو برای خارش بدن کرم و لوسیون است و در موراد حاد ممکن است پزشک قرص و دارو یا آمپول تجویز کند. برخی از پمادهای مورد استفاده در درمان خارش بدن عبارت است از:

  • کالامین
  • هیدروکورتیزون
  • کلوبتازول
  • دیفن‌هیدرامین
  • منتول و کالامین ترکیبی
  • زینک اکساید

درمان خارش شدید کل بدن

درمان خارش شدید کل بدن به شناسایی علت اصلی آن بستگی دارد. اگر خارش ناشی از بیماری پوستی باشد، داروهای موضعی مانند کرم‌های کورتیکواستروئیدی یا آنتی‌هیستامین‌ها تجویز می‌شود. در مواردی که دلیل خارش کل بدن مربوط به بیماری‌های داخلی است، درمان بیماری زمینه‌ای اهمیت اصلی دارد.

برای تسکین فوری، روش‌های ساده‌ای مانند دوش آب ولرم، مرطوب‌کننده‌های قوی و استفاده از لباس نخی توصیه می‌شود. درمان خارش سریع بدن در شرایط شدید می‌تواند شامل داروهای خوراکی قوی‌تر مانند کورتیکواستروئیدها یا داروهای ضدالتهاب سیستمیک باشد. مراجعه به پزشک برای انتخاب درمان ایمن و مؤثر ضروری است.

متن انگلیسی:
A GP might prescribe creams, lotions or tablets, depending on what’s causing the itching.
ترجمه فارسی:
یک پزشک عمومی ممکن است بسته به علت خارش، کرم، لوسیون یا قرص تجویز کند.

به نقل از سایت nhs

مواد غذایی مناسب برای خارش پوست بدن

تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش التهاب و خارش پوست کمک کند اما مهم است که بداینم برای خارش بدن چه بخوریم. مصرف غذاهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ مانند ماهی سالمون، گردو و بذر کتان هستند، می‌تواند التهابات پوستی را کاهش دهد. همچنین میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌ها از آسیب سلولی جلوگیری می‌کنند و سلامت پوست را بهبود می‌بخشند.

پزشکان پیشنهادی

عوارض خارش پوست بدن چیست؟

عوارض خارش پوست بدن می‌تواند از مشکلات سطحی تا عوارض جدی‌تر را شامل شود. خارش مداوم معمولا باعث آسیب به پوست و افزایش خطر عفونت می‌شود. همچنین می‌تواند خواب فرد را مختل کند و روی سلامت روان اثر منفی بگذارد. مهم‌ترین عوارض خارش بدن عبارت‌اند از:

  • زخم و التهاب ناشی از خراشیدن مداوم
  • عفونت‌های پوستی به دلیل آسیب به لایه محافظ پوست
  • بی‌خوابی و کاهش کیفیت زندگی
  • اضطراب و استرس ناشی از خارش شدید
  • نشانه‌ای از بیماری‌های داخلی مهم مانند مشکلات کبدی یا کلیوی

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

خارش بدن یک علامت شایع است که می‌تواند علت‌های ساده یا نشانه‌ای از بیماری‌های جدی داشته‌باشد. در بسیاری موارد، خارش پوست بدن به دلیل خشکی یا حساسیت ایجاد می‌شود اما اگر خارش شدید، مداوم یا همراه با علائمی مانند تب، زردی یا کاهش وزن باشد، باید به‌سرعت به پزشک مراجعه کرد.

مراجعه به متخصص پوست یا پزشک عمومی کمک می‌کند علت اصلی شناسایی و درمان مناسب انتخاب شود. بی‌توجهی به خارش بدن می‌تواند منجر به عوارض پوستی و حتی مشکلات داخلی جدی شود. مراقبت روزانه از پوست، استفاده از مرطوب‌کننده و پرهیز از عوامل تحریک‌کننده، اولین گام در پیشگیری است.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

خارش پوست حالتی ناخوشایند و تحریک‌کننده است که باعث ایجاد میل به خاراندن پوست می‌شود. این احساس ممکن است موقتی یا مزمن باشد و در هر نقطه‌ای از بدن رخ دهد. گاهی خارش بدون هیچ نشانه‌ای ظاهر می‌شود، اما در برخی موارد با قرمزی، التهاب، پوسته‌پوسته شدن یا خشکی پوست همراه است. شدت آن می‌تواند از خفیف و گذرا تا شدید و آزاردهنده متغیر باشد و در برخی مواقع با خاراندن بیشتر، تحریک و تشدید می‌شود.

خارش پوست می‌تواند بسته به علت آن، همراه با علائم مختلفی ظاهر شود. برخی از مهم‌ترین علائم آن عبارت‌اند از:

  • قرمزی و التهاب: ناحیه دچار خارش ممکن است قرمز و ملتهب شود.
  • خشکی و پوسته پوسته شدن پوست: در برخی موارد، پوست خشک شده و شروع به پوسته‌ریزی می‌کند.
  • تورم یا کهیر: گاهی اوقات خارش همراه با برجستگی‌های کوچک یا کهیر روی پوست دیده می‌شود.
  • ترک یا زخم شدن پوست: خاراندن مداوم ممکن است منجر به ایجاد زخم یا ترک‌های پوستی شود.
  • احساس سوزش یا حساسیت: برخی افراد علاوه بر خارش، احساس سوزش یا حساسیت به لمس را نیز تجربه می‌کنند.

پسوریازیس یک بیماری خودایمنی پوستی است که باعث التهاب، پوسته‌ریزی و خارش شدید پوست می‌شود. این خارش به دلیل تجمع غیرطبیعی سلول‌های پوستی و تحریک سیستم ایمنی رخ می‌دهد. عوامل محرک مانند استرس، سرما، عفونت‌ها و برخی داروها می‌توانند علائم پسوریازیس را تشدید کنند. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده، داروهای ضدالتهاب و نوردرمانی می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. در موارد شدید، مشاوره پزشکی و درمان‌های تخصصی ضروری است.

خارش بعد از لیزر معمولا به دلیل تحریک پوست، التهاب، خشکی یا واکنش حساسیتی به نور لیزر ایجاد می‌شود. این خارش می‌تواند ناشی از آسیب موقت به فولیکول‌های مو، افزایش دمای پوست یا استفاده از ژل‌های خنک‌کننده نامناسب باشد. مرطوب کردن پوست، پرهیز از خاراندن و استفاده از کرم‌های ترمیم‌کننده و ضدالتهاب می‌تواند به کاهش خارش کمک کند. در بیشتر موارد، این حالت موقتی است، اما در صورت تداوم یا بروز علائم شدید، مشاوره با پزشک توصیه می‌شود.

خارش بعد از شیو کردن به دلیل تحریک پوست، خشکی، رشد موهای زیرپوستی، استفاده از تیغ کند یا اصلاح در جهت نادرست ایجاد می‌شود. همچنین، حساسیت به مواد شیمیایی موجود در کرم‌های اصلاح یا عفونت فولیکول‌های مو (فولیکولیت) می‌تواند عامل خارش باشد. مرطوب کردن پوست، استفاده از تیغ تیز و کرم‌های ضدالتهاب به کاهش خارش کمک می‌کند.

خارش پوست در سرما معمولا به دلیل خشکی شدید پوست، کاهش رطوبت هوا، کاهش جریان خون در پوست و حساسیت به سرما ایجاد می‌شود. در برخی افراد، سرمای شدید می‌تواند باعث واکنش آلرژیک به نام کهیر سرمایی شود که با خارش و قرمزی همراه است. استفاده از مرطوب‌کننده، پوشیدن لباس مناسب و پرهیز از دوش آب داغ می‌تواند به کاهش خارش کمک کند.

خارش پوست قفسه سینه در مردان می‌تواند ناشی از خشکی پوست، حساسیت به مواد شوینده یا لباس، تعریق زیاد، اگزما یا عفونت‌های قارچی باشد. همچنین، تحریک ناشی از اصلاح موهای سینه یا واکنش آلرژیک به محصولات بهداشتی ممکن است باعث خارش شود. در برخی موارد، مشکلات داخلی مانند بیماری‌های کبدی یا دیابت می‌توانند عامل این مشکل باشند. استفاده از مرطوب‌کننده، پوشیدن لباس‌های نخی و پرهیز از مواد تحریک‌کننده می‌تواند به کاهش خارش کمک کند.

علت خارش پوست بدن بعد از رابطه زناشویی معمولا به واکنش حساسیتی یا تغییرات موقتی پوست مربوط می‌شود. برخی افراد به مواد موجود در کاندوم، روان‌کننده‌ها یا حتی تغییرات هورمونی پس از رابطه واکنش نشان می‌دهند. در زنان، تغییر pH واژن نیز می‌تواند باعث خارش شود. همچنین تعریق و اصطکاک پوست در زمان رابطه از عوامل دیگر هستند. اگر خارش تنها گاهی رخ دهد معمولا جدی نیست اما در صورت تکرار مداوم یا همراه با التهاب، باید بررسی آلرژی یا عفونت انجام شود. استفاده از محصولات ضدحساسیت و حفظ بهداشت بعد از رابطه می‌تواند خارش را کاهش دهد.

علت خارش بدن قبل از پریودی معمولا به تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی مربوط است. کاهش سطح استروژن می‌تواند باعث خشکی پوست و افزایش حساسیت آن شود. این تغییرات هورمونی گاهی همراه با خارش، تورم یا حساسیت پوستی بروز پیدا می‌کند. برخی زنان در این دوره مستعد اگزما یا درماتیت می‌شوند و خارش بدن را بیشتر تجربه می‌کنند. علاوه بر این، استرس و تغییرات روانی قبل از قاعدگی نیز می‌تواند شدت خارش را افزایش دهد. استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، کاهش مصرف نمک و مدیریت استرس راهکارهای مؤثری برای کاهش خارش قبل از پریود هستند.

خارش مداوم و زیاد بدن نشانه وجود یک مشکل زمینه‌ای است که نیاز به بررسی تخصصی دارد. در حالی که خارش‌های خفیف و گذرا معمولا به خشکی یا حساسیت پوستی مربوط هستند، خارش طولانی‌مدت می‌تواند علامت بیماری‌های داخلی مانند مشکلات کبد، کلیه، تیروئید یا حتی برخی سرطان‌های خونی باشد.

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، خارش مزمن یکی از علائم شایع در بیماران با بیماری‌های سیستمیک محسوب می‌شود. خارش مداوم همچنین می‌تواند به بیماری‌های عصبی یا روانی مرتبط باشد. اگر خارش بیش از چند هفته ادامه داشته‌باشد یا با علائم دیگری مانند زردی پوست، تب، کاهش وزن یا ضعف عمومی همراه شود، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره خارش بدن

  1. ناشناس گفت:

    سلام چند سالیه که من دچار این بیماری هستم خدا وکیلی دیگه نایی ندارم بسکه هزینه کردم اگه میشه راهنمایی کنید قبلا با امپول بتامتازون تا چند روزی رفع میشد اما الان دوروزه صبح و ظهر وشب استفاده میکنم اما بی فایده است

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      اگر به این دارو پاسخ نداده اید ممکنه نیاز به مصرف دوره ای کورتون قوی تری برای سرکوب فعال شدن سیستم آلرژیک بدن باشید. بهتره با متخصص آلرژی و ایمنی شناسی مشورت کنید.
      نوبت‌دهی اینترنتی بهترین دکترهای آسم، آلرژی و ایمنی شناسی بالینی (ایمونولوژی بالینی)

  2. sina گفت:

    سلام من ۱۶ سالمه ۱ هفتس بدنم ب خارش افتاده بجز صورتم سیتریزین هم میخورم هیچ اثری نداره وقتی هم میخارونم قرمز میشه خیلی ناجور لطفا راهنمایی کنید

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      آلرژی شما میتونه ناشی از غذا یا داروی خاصی باشد و ممکنه نیاز به مصرف کوتاه مدت کورتون برای کاهش علایم داشته باشید. بهتره برای مشخص شدن نوع آلرژن و درمان با متخصص آلرژی مشورت کنید.
      فوق تخصص ایمونولوژی و آلرژی

  3. شهلا گفت:

    سلام… من چند ماهی است که فقط در ناحیه شکم خارش دارم و مدام میخواره… هیچ داروی خاصی نمی‌خورم و بیماری خاصی هم ندارم…

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      حساسیت در این ناحیه ممکنه به علت آلرژی به ماده خاصی، درماتیت پوستی، پسوریازیس و یا دیگر بیماری ها باشد. بهتره متخصص پوست شما را بررسی کند.
      پزشک متخصص پوست

      1. ستایش گفت:

        سلام من دو هفتس ک دست و پاها خارش/گرفته هیچ دارویی هم مصرف نمیکنم و هیچ بیماری هم ندارم خداروشکر تو خدا بگین چیکار کنم ک خوب شم خیلی اذیت میشم

        1. همیار دکترِتو گفت:

          دوستعزیز
          خشکی پوست، آلرژی دارویی یا غذایی، بیماری سیستم عصبی، بیماری روحی، مشکلات تیروئید، مشکلات خونی و دیگر بیماری ها می تواند دلیل ایجاد این خارش باشد. بهتره متخصص پوست شما را ویزیت کند.
          بهترین دکتر پوست

  4. حسین نخجیر گفت:

    سلام
    هنگام دفع مدفوع روی گردن و صورت و پشت زانو اگزما وکهیر شدید می زنم.انواع انتی هیستامین هم جوابگو نیست.حتی برای روده ها اندوسکوپی و کونولوسکوپی شدم و زخم اثنی عشر اعلام شد.برای کبد چرب هم دنبال کردم و کمی کبد چرب دارم.

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      برای بررسی علت ایجاد آلرژی نیازه متخصص آلرژی و ایمنی شناسی شما را با تست های درمانی تحت درمان قرار داده و دوره درمان داروهای سرکوبگر را طی کنید. از این لینک می تونید از بهترین پزشکان در این تخصص نوبت بگیرید.
      نوبت‌دهی حضوری بهترین دکترهای آسم، آلرژی و ایمنی شناسی بالینی (ایمونولوژی بالینی)

  5. علی گفت:

    سلام من نزدیک به یکماهی میشه که خارش دارم بیشتر در کشاله های رانهای پام و پشت کتفم و روی شانه ها و موی سرم و پشت کمرم و در موقع خواب بیشتر میشه و واقعا نمیدونم چکار کنم خستم کرده و اذیتم میکنه؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      آلرژی مزمن و یا مشکلات کبدی میتونه موجب این خارش باشد. بهتره ابتدا آنزیم های کبدی بررسی شده سپس با مراجعه به متخصص پوست علت خارش پوست را بررسی و درمان کنید. از این لینک میتونید بهترین متخصصان پوست نوبت غیرحضوری بگیرید.
      پزشک متخصص پوست

  6. ساناز گفت:

    سلام من پوست صورتم خیلی لک افتاده مخصوصا روی بینی و لپام خارش بدن هم دارم علتش چیه

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      لکه های صورت به همراه خارش بدن می تونه مشکلات کبدی را مطرح کند. بهتره آنزیم های کبدی توسط آزمایش بررسی و برای درمان این علایم به متخصص پوست مراجعه کنید.
      پزشک متخصص پوست

  7. راهب گفت:

    من ۴ ماهه همه جای بدنم میخواره موقع که میخوارنم دوندون میشه از همه بیشتر سر آلتم دون دون میشه کمکم کنید من باید چه کنم

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      اگزما، حساسیت پوستی و بیماری های دیگر پوستی نیاز به بررسی دارد. به متخصص پوست مراجعه کنید.
      پزشک متخصص پوست

  8. شیما گفت:

    سلام من از دیشب یهو بدنم خارش گرفته و کل بدنم میخاره چیکار باید کنم؟البته من به تخم مرغو گوجه حساسیت نداشتم هیچوقت ولی دیشب خوردم و از بعدش بدنم شروع به خارش کرد

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      گوجه فرنگی در برخی افراد موجب بروز آلرژی می شود. اگر بدون مصرف این مواد غذایی دچار کهیر و خارش شوید ممکنه نیاز به مصرف داروهای رده آنتی هیستامین باشید. در این خصوص بهتره با متخصص پوست مشورت کنید.
      پزشک متخصص پوست

  9. ثنا گفت:

    سلام بنده یک هفتس خارش دست و پا دارم ک با خاروندن قرمز و کبود میشه و جوش و دونه ندارم داروی زیادی استفاده کردم ولی متاسفانه خوب نشدم میشه راهنماییم کنید

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      آلرژی و حساسیت غذایی و دارویی و یا مشکلات کبدی میتونه عامل این خارش شدید باشد. توصیه می شود با مراجعه به متخصص پوست این مورد را بررسی و برای کنترل خارش داروی مناسب دریافت کنید.
      پزشک متخصص پوست

  10. Cvy گفت:

    سلام
    من تقریبا بیش از ۳ هفته هست که خارش دارم
    خارش بصورت همگانی هست هر طرف بدنم مثلا پشت گردنم و زانو و دستم یکجا می‌خارند.
    از داروی خاصی استفاده نکردم فقط بیارم به پزشک مراجعه کردم یک قرصی دادن که نصفش رو هر شب باید میخوردم اما وقتی که قطع میکنم مصرف دارو رو دوباره شروع میشه

    راه حل چه توصیه میکنید ؟!