دلایل خارش بدن و راه های درمان آن

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

خارش بدن یکی از مشکلات رایج است که می‌تواند دلایل مختلفی از خشکی پوست و آلرژی گرفته تا عفونت‌های پوستی و بیماری‌های داخلی داشته باشد. این عارضه در برخی موارد موقتی و خفیف است، اما گاهی می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشد. خارش مداوم نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه ممکن است باعث التهاب، قرمزی و حتی زخم شدن پوست شود. شناخت دلایل خارش پوست و آگاهی از روش‌های مؤثر برای درمان و پیشگیری، می‌تواند به کاهش علائم و حفظ سلامت پوست کمک کند. در این مقاله، به بررسی مهم‌ترین علل خارش پوست و راهکارهای درمانی آن می‌پردازیم.

خارش بدن چیست؟

خارش پوست حالتی ناخوشایند و تحریک‌کننده است که باعث ایجاد میل به خاراندن پوست می‌شود. این احساس ممکن است موقتی یا مزمن باشد و در هر نقطه‌ای از بدن رخ دهد. گاهی خارش بدون هیچ نشانه‌ای ظاهر می‌شود، اما در برخی موارد با قرمزی، التهاب، پوسته‌پوسته شدن یا خشکی پوست همراه است. شدت آن می‌تواند از خفیف و گذرا تا شدید و آزاردهنده متغیر باشد و در برخی مواقع با خاراندن بیشتر، تحریک و تشدید می‌شود.

علائم خارش بدن چیست؟

خارش پوست می‌تواند بسته به علت آن، همراه با علائم مختلفی ظاهر شود. برخی از مهم‌ترین علائم آن عبارت‌اند از:

• قرمزی و التهاب: ناحیه دچار خارش ممکن است قرمز و ملتهب شود.
• خشکی و پوسته پوسته شدن پوست: در برخی موارد، پوست خشک شده و شروع به پوسته‌ریزی می‌کند.
• تورم یا کهیر: گاهی اوقات خارش همراه با برجستگی‌های کوچک یا کهیر روی پوست دیده می‌شود.
• ترک یا زخم شدن پوست: خاراندن مداوم ممکن است منجر به ایجاد زخم یا ترک‌های پوستی شود.
• احساس سوزش یا حساسیت: برخی افراد علاوه بر خارش، احساس سوزش یا حساسیت به لمس را نیز تجربه می‌کنند.

علت خارش بدن چیست؟

گاهی اوقات ممکن است دلیل خارش بدن مشخص نشود و خود‌به‌خود برطرف شود. در ادامه رایج‌ترین علل خارش پوست را با هم بررسی می‌کنیم.

متن انگلیسی:
Examples include dry skin (xerosis), eczema (dermatitis), psoriasis, scabies, parasites, burns, scars, insect bites and hives. Internal diseases. Itching on the whole body might be a symptom of an underlying illness, such as liver disease, kidney disease, anemia, diabetes, thyroid problems and certain cancers.
ترجمه فارسی:
خارش پوست می‌تواند ناشی از مشکلات پوستی مانند خشکی پوست (گزروزیس)، اگزما (درماتیت)، پسوریازیس، جرب، انگل‌ها، سوختگی‌ها، جای زخم، گزش حشرات و کهیر باشد. علاوه بر این، بیماری‌های داخلی نیز می‌توانند باعث خارش عمومی بدن شوند که از جمله آن‌ها می‌توان به بیماری‌های کبدی، بیماری‌های کلیوی، کم‌خونی، دیابت، اختلالات تیروئیدی و برخی سرطان‌ها اشاره کرد. در صورتی که خارش شدید، مداوم یا بدون علت مشخص باشد، بررسی پزشکی ضروری است.

به نقل از Mayoclinic

۱. خشکی پوست بدن و خارش

خشکی پوست یکی از عللی است که می‌تواند موجب خارش پوست شود. این مشکل در فصل زمستان و در مناطقی با آب‌و‌هوای خشک شایع‌تر است. همچنین خشکی پوست با افزایش سن شایع‌تر است. برای کاهش خشکی و خارشی که به دنبال آن ایجاد می‌شود، انجام کارهای زیر کمک‌کننده است:

• استفاده از مرطوب‌کننده بعد از حمام
• مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از کم آبی بدن
• سریع حمام کردن و استفاده نکردن از آب خیلی گرم
• استفاده از دستگاه بخور
• استفاده از صابون‌های ملایم

۲. خارش بدن و دانه زدن پوست

دانه های پوستی انواع مختلفی دارند و برخی از آنها می‌توانند باعث خارش پوست شوند. اگر خارش پوست شما همراه با راش‌های پوستی است، احتمالا به دنبال مشکلات پوستی بوده که دلایل آن می‌تواند هر کدام از موارد زیر باشد:

• عفونت‌های قارچی و باکتریایی: مانند زرد زخم و فولیکولیت
• ساس: به دنبال گزش پشه و عنکبوت ممکن است دچار خارش پوست شوید. تشخیص گزش مایت و ساس می‌تواند مشکل باشد. زیرا شبیه راش‌های پوستی است. شپش باعث ایجاد حس خزیدن در سر و موی بدن همراه با حس خارش شدید می‌شود.
• اگزما و درماتیت اتوپیک: هر نوع ضایعه پوستی که موجب واکنش و التهاب پوستی شود.
• درماتیت تماسی: زمانی که التهاب پوستی پس از تماس با یک ماده یا جسم خارجی رخ دهد.
• کهیر: استرس، گرما، ورزش یا قرار گرفتن در معرض آفتاب نیز می‌توانند موجب بیرون ریختن کهیر شوند.
• پسوریاسیس: نوعی بیماری پوستی مزمن و خودایمنی است و موجب تولید بیش از حد سلول‌های پوستی می‌شود و موجب خارش پوست و ایجاد لکه‌های ملتهب بر روی سطح پوست می‌شود.
• بارداری: بیش تر از ۱۰ در صد خانم‌ها در در دوران بارداری خود از خارش شکایت می‌کنند که دلیل آن از راش‌های بی‌ضرر تا مشکلات جدی متغیر است.

دنبال متخصص برای درمان خارش پوستی می‌گردی؟

دکترتو کنارته!

بهترین دکتر پوست

۳. مصرف برخی داروها و خارش بدن

برخی از داروها ممکن است حتی بدون ایجاد راش و تحریک موجب خارش شوند. اگر خارش خیلی آزاردهنده است بهتر است با پزشک خود در مورد مصرف دارو مشورت کنید. هر کدام از داروهای زیر می‌توانند موجب خارش شوند:

• برخی داروهای فشار خون بالا مانند مهارکننده‌های ACE
• آلوپورینول که برای درمان نقرس بکار می‌رود.
• آمیودارون که برای درمان آریتمی‌های قلبی استفاده می‌شود.
• ادرار آورها
• استروژن
• هیدروکسی اتیل سلولز که در طول جراحی استفاده می‌شود.
• اپیوئیدها
• سیمواستاتین برای درمان چربی خون استفاده می‌شود.

۴. بیماری های عصبی و خارش بدن

خارش پوست می‌تواند یکی از علائم یا عوارض بیماری‌های سیستم عصبی باشد، بیماری‌هایی مانند:

• زونا (شینگلز)
• مولتیپل اسکلروزیس (ام اس)
• سکته
• تومورهای مغزی
• آسیب به عصب‌ها.

خارش پوست علل بسیار متنوعی دارد از خشکی پوست و دانه‌های پوستی گرفته تا عوارض برخی بیماری‌های عصبی یا روانی و حتی مصرف برخی داروها.

۵. ابتلا به بیماری های روانی و خارش پوست

برخی از اختلالات روانی می‌توانند باعث خارش بدن شوند. این نوع خارش که به آن خارش روان‌زاد (Psychogenic Pruritus) گفته می‌شود، بدون علت پوستی یا داخلی مشخص بروز می‌کند و معمولاً در شرایط استرس‌زا تشدید می‌شود. برخی بیماری‌ها و اختلالات روانی هم ممکن است باعث ایجاد خارش در پوست شوند؛ برخی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

• افسردگی
• اضطراب
• اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
• سایکوز (جنون)
• کندن وسواس گونه موی سر (تریکوتیلومانیا).

۶. علت خارش پشت بدن

خارش پشت بدن ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که برخی از آن‌ها جدی‌تر از دیگر موارد هستند. خشکی پوست یکی از شایع‌ترین دلایل است که معمولاً در اثر استفاده از شوینده‌های قوی یا هوای خشک ایجاد می‌شود. بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس نیز می‌توانند باعث خارش مداوم شوند. عفونت‌های قارچی و باکتریایی، به‌ویژه در افرادی که زیاد عرق می‌کنند، از دیگر عوامل مهم هستند. مشکلات داخلی مانند بیماری‌های کبدی و کلیوی نیز می‌توانند موجب خارش گسترده شوند. استرس و اضطراب نیز تأثیر مستقیمی بر تشدید خارش دارند.

۷. خارش بدن و سرطان

خارش پوست می‌تواند یکی از علائم اولیه برخی سرطان‌ها، به‌ویژه سرطان‌های مرتبط با خون مانند لنفوم هوچکین، باشد. همچنین، در سرطان کبد، تجمع نمک‌های صفراوی زیر پوست ممکن است منجر به خارش شدید شود. با این حال، خارش به‌تنهایی نشانه قطعی سرطان نیست و می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. در صورت تجربه خارش مداوم یا شدید، به‌ویژه اگر با علائم دیگری مانند کاهش وزن، تعریق شبانه یا خستگی همراه است، مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دقیق توصیه می‌شود.

۸. علت خارش بدن در شب چیست؟

برخی از افراد در هنگام خواب دچار خارش بدن در شب می‌شوند. شرایط و بیماری‌هایی که می‌توانند باعث خارش بدن در شب شوند شامل موارد مختلف هستند؛

• اگزما؛ از شایع‌ترین علت‌های خارش پوست در شب، اگزما است. این حالت می‌تواند باعث خارش در روز هم شود.
• پسوریازیس؛ یکی از بیماری‌های پوستی است که با خارش پوست بدن همراه است.
• حساسیت‌های پوستی می‌توانند باعث خارش پوست در شب شوند.
• گاهی برخی از رخت‌خواب‌ها و تخت‌ها دارای حشراتی هستند که می‌توانند باعث خارش و حساسیت پوست بدن شما شوند. در این صورت باید برای درمان این خارش، روتختی‌ها و پوشش‌هایی که ممکن است حاوی کنه و یا حشرات گزنده باشند را بشویید و پاکیزه کنید.
• مشکلات و اختلالات تیروئید
• مشکلات عصبی
• واکنش‌های آلرژیک
• بیماری‌های کلیه و کبدی

همین حالا برای درمان آلرژی پوستی اقدام کن!

دکتر خارش پوست

۹. علت خارش بدن کودکان چیست؟

خارش پوست در کودکان بسیار مهم است و باید برای بررسی آن به متخصص اطفال مراجعه کنید و از درمان‌های خانگی استفاده نکنید. علت‌های بسیاری برای خارش پوست در کودکان وجود دارد که به برخی از آنها در کودک اشاره می‌کنیم؛

• جرب (Scabies): یکی از دلایل شایع خارش شدید همراه با دانه‌های قرمز یا راش پوستی، بیماری جرب است. این بیماری یک عفونت انگلی است که توسط کنه‌ای به نام سارکوپتس اسکابیه ایجاد شده و از طریق تماس مستقیم منتقل می‌شود.
• درماتیت آتوپیک: این بیماری یک التهاب پوستی مزمن و غیرعفونی است که در کودکان شایع بوده و باعث خشکی، قرمزی و خارش پوست می‌شود.
• کهیر: کهیر ممکن است در اثر واکنش آلرژیک، تماس با مواد تحریک‌کننده یا گزش حشرات ایجاد شود و معمولاً به‌صورت برجستگی‌های قرمز و خارش‌دار ظاهر می‌شود.
• گزش حشرات: نیش پشه، کنه، کک یا ساس از دیگر عوامل شایع خارش در کودکان است که معمولاً به‌صورت تورم و قرمزی موضعی همراه با خارش بروز می‌کند.

۱۰. علت خارش پوست سر و بدن

خارش سر از کلافه‌کننده‌ترین حالت‌هایی است که ممکن است به آن دچار شوید. دلیل خارش پوست سر ممکن است هر یک موارد زیر باشد؛

• شوره؛ یکی از دلایل خارش سر شوره سر است که به شکل دانه‌های سفید بر روی موها و پوست سر شما دیده‌می‌شود. برای بهبود خارش سر در اثر شوره می‌توانید از شامپوهای ضدشوره استفاده کنید.
• حساسیت به محصولات پوست و مو؛ گاهی در اثر استفاده از برخی از محصولات پوستی و مو ممکن است که دچار واکنش‌های حساسیت‌زا شوید و پوست سر شما خارش بگیرد. برای بهبود این خارش می‌توانید مصرف محصولاتی که باعث حساسیت و خارش در پوست شما شده‌اند را متوقف کنید.
• دانه‌های قرمز پوست سر؛ گاهی ممکن است که پوست سر شما با دانه‌های قرمز برجسته‌ای که می‌خارند پر شود. برای درمان این حالت باید به متخصص پوست و مو و زیبایی مراجعه کنید.
• شپش؛ در مواقعی که شپش یا رشک در موهای شما وجود داشته‌باشد، با خارش سر مواجه خواهید شد. این حشرات از پوست سر شما تغذیه می‌کنند و جای نیش او حساسیت و خارش ایجاد می‌کند.

۱۱. کم خونی و خارش بدن

کم‌خونی، به‌ویژه کم‌خونی فقر آهن، می‌تواند یکی از دلایل خارش بدن باشد. کمبود آهن باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به پوست شده و ممکن است منجر به خشکی و حساسیت بیشتر آن شود. همچنین، در برخی موارد، کم‌خونی ناشی از بیماری‌های مزمن مانند نارسایی کلیه یا مشکلات کبدی با خارش شدید همراه است. اگر خارش بدن بدون علت مشخص و همراه با علائمی مانند رنگ‌پریدگی، ضعف، سرگیجه یا ریزش مو باشد، بررسی سطح آهن و سایر فاکتورهای خونی ضروری است.

۱۲. علت خارش بدن بعد از حمام

خارش بدن پس از حمام می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از شایع‌ترین علل، خشکی پوست است که در اثر استفاده از آب داغ یا صابون‌های قوی، چربی‌های طبیعی پوست از بین می‌رود و منجر به خشکی و خارش می‌شود. همچنین، حساسیت به مواد شوینده یا آب سخت (آبی که حاوی مقادیر بالای کلسیم و منیزیم است) می‌تواند باعث تحریک و خارش پوست پس از حمام شود. برای پیشگیری، توصیه می‌شود از آب ولرم، صابون‌های ملایم و مرطوب‌کننده‌های بدون عطر استفاده کنید و مدت زمان دوش گرفتن را کاهش دهید.

۱۳. کبد چرب و خارش بدن

کبد چرب می‌تواند باعث خارش بدن شود، زیرا عملکرد نامناسب کبد در تصفیه سموم ممکن است منجر به تجمع مواد زائد در خون شود که خارش ایجاد می‌کند. همچنین، در موارد پیشرفته‌تر، اختلال در جریان صفرا و تجمع اسیدهای صفراوی در پوست می‌تواند عامل خارش باشد. این خارش معمولاً در شب تشدید شده و بیشتر در کف دست، کف پا و قسمت‌های دیگر بدن احساس می‌شود.

خارش بدن همراه با علائم دیگر نشانه چیست؟

خارش بدن می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و بسته به علائم همراه، ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری خاص باشد. در ادامه به برخی از رایج‌ترین علل خارش بدن همراه با علائم دیگر اشاره می‌کنیم:

۱. علت دانه های قرمز روی پوست همراه با خارش چیست؟

دانه های قرمز روی پوست همراه با خارش می‌توانند ناشی از عوامل مختلفی باشند. یکی از شایع‌ترین علل، واکنش‌های آلرژیک به موادی مانند غذاها، داروها یا محصولات بهداشتی است که ممکن است منجر به بروز کهیر یا اگزما شود. همچنین، عفونت‌های پوستی مانند عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی می‌توانند باعث ایجاد این علائم شوند. به‌عنوان مثال، گزش کک می‌تواند لکه‌های قرمز رنگ روی پوست ایجاد کند که با خارش و درد همراه است. در موارد دیگر، بیماری‌های پوستی مانند پسوریازیس نیز ممکن است منجر به بروز دانه‌های قرمز خارش‌دار شوند. در صورت مشاهده چنین علائمی، مشاوره با پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب توصیه می‌شود.

۲. علت ایجاد لکه های قرمز روی پوست با خارش چیست؟

لکه‌های قرمز روی پوست همراه با خارش می‌توانند به دلایل متعددی ایجاد شوند. یکی از شایع‌ترین علل، اگزما (درماتیت آتوپیک) است که منجر به تکه‌های فلس‌دار، قرمز و خارش‌دار بر روی پوست می‌شود. این تکه‌ها معمولاً بر روی گونه‌ها، چروک‌های آرنج و پشت زانوها به وجود می‌آیند.

همچنین، درماتیت تماسی نوعی اگزما است که در اثر تماس با آلرژن‌ها ایجاد می‌شود و باعث خشک و پوسته‌پوسته شدن پوست می‌گردد. از علائم اصلی آن ایجاد خارش است و گاهی لکه‌های قرمز یا جوش‌های پر از مایع را روی پوست ایجاد می‌کند. همچنین عفونت‌های قارچی مانند کرم حلقوی (تینه‌آ کورپوریس) می‌توانند باعث ایجاد لکه‌های قرمز خارش‌دار روی پوست شوند.

۳. علت خارش بدن و کهیر چیست؟

خارش بدن و کهیر اغلب به‌عنوان واکنش‌های آلرژیک پوست شناخته می‌شوند. کهیر، ضایعات قرمز و برجسته‌ای است که با خارش همراه بوده و می‌تواند به‌دلیل آزاد شدن هیستامین در پاسخ به آلرژن‌هایی مانند غذاها، داروها، نیش حشرات، گرده گیاهان یا شوره حیوانات ایجاد شود. عوامل فیزیکی مانند فشار، سرما، گرما یا تعریق نیز ممکن است منجر به بروز کهیر شوند. در برخی موارد، علت دقیق کهیر ناشناخته باقی می‌ماند. برای مدیریت این علائم، شناسایی و اجتناب از عوامل محرک و استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها توصیه می‌شود.

۴. علت لکه های قهوه ای پوست با خارش چیست؟

یکی از دلایل ایجاد لک‌های قهوه‌ای روی پوست آفتاب‌سوختگی است. آفتاب‌سوختگی باعث خشکی پوست شده و خارش به همراه دارد. علت دیگر ایجاد این عارضه بیماری کاندیدا است. کاندیدا بیشتر در چین‌های پوستی مانند زیربغل و زیر سینه ایجاد می‌شود. سوختگی در درجات مختلف هم می‌تواند باعث ایجاد لکه قهوه‌ای روی پوست شود.

یکی دیگر از دلایل ایجاد این علائم بیماری کچلی ورسیکالر است. این بیماری می‌تواند لکه‌های سفید، خرمایی یا قهوه‌ای روی پوست ایجاد کند. این لکه‌ها ممکن است روشن‌تر یا تیره‌تر از پوست معمولی باشند. در این حالت پوست خشک و پوسته‌پوسته‌شده و خارش خفیفی ایجاد می‌کند.

۵. خارش بدن و صورت نشانه چیست؟

خارش بدن و صورت می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات پوستی، آلرژی، عفونت یا بیماری‌های داخلی باشد. برخی از مهم‌ترین دلایل آن عبارت‌اند از:

• عوامل روان‌شناختی: استرس، اضطراب و فشارهای روحی گاهی می‌توانند موجب خارش بدون علت مشخص شوند.
• خشکی پوست: یکی از شایع‌ترین علل خارش، به‌ویژه در هوای سرد یا پس از استحمام با آب داغ.
• آلرژی و حساسیت: واکنش به مواد شوینده، محصولات آرایشی، گرد و غبار، موی حیوانات یا برخی غذاها می‌تواند باعث خارش صورت و بدن شود.
• بیماری‌های پوستی: مانند اگزما، پسوریازیس، کهیر و درماتیت تماسی که معمولاً با قرمزی، التهاب یا پوسته‌پوسته شدن همراه هستند.
• عفونت‌های پوستی: شامل عفونت‌های قارچی، باکتریایی یا ویروسی که ممکن است همراه با راش پوستی، تاول یا ترشح باشند.
• مشکلات داخلی: بیماری‌هایی مانند دیابت، کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، نارسایی کلیه و مشکلات کبدی می‌توانند باعث خارش عمومی در بدن شوند.

۶. خارش پوست زیر گلو نشانه چیست؟

خارش پوست زیر گلو می‌تواند ناشی از تحریک پوستی، آلرژی، خشکی پوست، اگزما، عفونت‌های قارچی یا واکنش به مواد شیمیایی مانند عطر و شوینده‌ها باشد. همچنین، استرس و تعریق زیاد ممکن است این ناحیه را حساس‌تر کرده و خارش ایجاد کند. در برخی موارد، بیماری‌های تیروئیدی یا واکنش‌های آلرژیک شدید نیز می‌توانند علت خارش باشند.

تشخیص علت خارش بدن

برای تشخیص علت خارش بدن، پزشک معمولاً از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

• بررسی سابقه پزشکی: پرسیدن درباره مدت زمان خارش، شدت آن، عوامل تشدیدکننده و همراهی با علائم دیگر مانند قرمزی، جوش یا تورم.
• معاینه پوست: بررسی وضعیت پوست برای یافتن علائم حساسیت، التهاب، کهیر، خشکی شدید یا عفونت‌های پوستی.
• آزمایش‌های خونی: ارزیابی عملکرد کبد، کلیه، تیروئید و سطح گلوکز خون برای تشخیص مشکلات داخلی مانند دیابت، کم‌کاری تیروئید یا بیماری‌های کبدی.
• تست‌های آلرژی: شناسایی واکنش‌های آلرژیک به مواد غذایی، داروها یا عوامل محیطی مانند گرد و غبار و موی حیوانات.
• نمونه‌برداری از پوست (بیوپسی): در موارد مشکوک به بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا عفونت‌های قارچی.

عوارض خارش پوست چیست؟

اگر خارش به صورت طولانی و مزمن (بیش تر از ۶ هفته) شود می‌تواند کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و موجب اختلال خواب، اضطراب و افسردگی شود. خارش شدید و خاراندن پوست می‌تواند التهاب پوست شما را افزایش دهد و حتی منجر به آسیب پوست و عفونت و زخم شدن پوست شود.

چه زمانی خارش بدن خطرناک است؟

اگر بخواهیم به این سوال پاسخ بدهیم که چه زمانی خارش بدن خطرناک است؟ باید بگوییم زمانی که به‌طور مداوم و بدون علت مشخص ادامه یابد، با علائمی مانند تورم، قرمزی شدید، کهیر گسترده، تب، کاهش وزن، تعریق شبانه یا زخم‌های پوستی همراه باشد. خارش شدید که با مشکلاتی مانند نارسایی کلیه، بیماری‌های کبدی، دیابت، کم‌خونی، اختلالات تیروئید یا برخی سرطان‌ها مرتبط باشد، نیاز به بررسی پزشکی دارد. همچنین، اگر خارش پس از مصرف دارو یا تماس با مواد شیمیایی خاص ایجاد شود، می‌تواند نشانه واکنش آلرژیک جدی باشد.

درمان خارش پوست

هدف از درمان خارش یافتن علت و از بین بردن علائم آن است. اگر درمان‌های خانگی نتواند به خارش شما کمک کند پزشک ممکن است تجویز دارو یا درمان‌های دیگری را برای شما لحاظ کند. درمان خارش پوست عمدتا شامل موارد زیر است:

• پماد یا کرم‌های کورتیکواستروئید: اگر پوست شما دچار خارش و قرمزی است پماد یا کرم تجویز شده توسط پزشک را در قسمت‌های درگیر پوست بمالید. سپس پوست را با پنبه مرطوب بپوشانید. زیرا رطوبت موجب جذب دارو و همچنین اثرات خنک‌کنندگی بر روی پوست می‌شود.
• کرم ها و پمادهای دیگر: داروهای دیگری که می‌توان برای درمان خارش استفاده کرد، مهارکننده‌های کلسینیرین مانند تاکرولیموس (Protobic) و پیم اکروبیموس (Elidle) است. همچنین مصرف بی‌حسی‌های موضعی مانند کپسایسین و دوکسپین نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
• داروهای خوراکی: دارو‌های ضد‌افسردگی از نوع مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین(SSRI) مانند فلوکستین(Prozac) و سرترالین (zoloft) می‌تواند برای انواعی از خارش‌های مزمن کمک‌کننده باشد.
• نوردرمانی (فتوتراپی): فتوتراپی شامل قرار دادن پوست شما در یک نوع خاص نور است.

۱. پماد برای خارش بدن

گاهی می‌توان با یک مرطوب‌کننده ساده خارش را تا حدودی کاهش داد. اگر این نوع کرم کارساز نبود، می‌توانید از موارد زیر استفاده کنید.

• کرم هیدروکورتیزون: کرم استروئیدی که التهاب و خارش را کاهش می‌دهد. برای درمان بثورات خارش‌دار گزینه خوبی است.
• لوسیون کالامین: ترکیبی از اکسید روی و اکسید آهن در آن وجود دارد که باعث تسکین خارش می‌شود. همچنین برای خشک‌کردن جوش‌های تاولی مناسب است.
• پراموکسین: بی‌حس‌کننده ملایم است که خارش را تسکین می‌دهد. برای درمان نیش حشرات یا آلرژی‌های مختلف مناسب است.

۲.قرص خارش بدن

معمولا برای درمان خارش از پمادهای موضعی استفاده می‌شود. اما برای درمان برخی از خارش‌های مزمن ممکن است پزشک قرص تجویز کند. به‌عنوان‌مثال قرص‌های ضدافسردگی مانند فلوکستین و سرترالین در کاهش خارش می‌توانند موثر باشند. معمولا ۸ تا ۱۲ هفته پس از شروع درمان نتایج مشخص می‌شود.

قرص هیدروکسی زین برای خارش بدن

هیدروکسی زین یکی از داروهای ضد حساسیت و آنتی هیستامین است که برای بهبود خارش‌های پوستی تجویز می‌شود. این دارو برای خارش‌هایی کاربرد دارد که در اثر حساسیت پوستی ایجاد می‌شوند. افراد به مواد مختلفی می‌توانند حساسیت داشته‌باشند که برخی از آنها شامل نیش حشرات، گرده‌ها، غبار، آلودگی هوا، مواد غذایی و داروها هستند. برای درمان خارش پوستی که در اثر هر یک از این موارد ایجاد شده‌باشد، می‌توان از قرص هیدروکسی زین، آمپول و یا شربت آن استفاده کرد.

۳. درمان خانگی خارش پوست بدن

گاهی می‌توان در خانه با انجام اقدامات ساده خارش را کاهش داد. برخی از موارد درمان‌ خانگی خارش بدن عبارتند از:

• خنک‌کردن محل خارش: یک پارچه سرد و مرطوب یا کیسه یخ را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید. همچنین می‌توانید لوسیون یا کرم را در یخچال قرار دهید تا هنگام استفاده، پوست خنک شود.
• استفاده از پوشش مرطوب: پارچه‌ای مرطوب مانند گاز استریل را روی ناحیه موردنظر قرار دهید. این کار علاوه بر آبرسانی و تسکین خارش یک مانع فیزیکی برای خاراندن پوست است.
• بلغور جو دو سر: بلغور جو دو سر را آسیاب کرده و در آب حل کنید. این ماده سد محافظی روی پوست ایجاد می‌کند. برای کاهش خشکی و خارش مناسب است.
• استفاده از سرکه سیب: سرکه سیب حاوی اسید استیک است و برای ضدعفونی زخم استفاده می‌شود. به‌ویژه برای تسکین خارش سر مناسب است.

۴. برای خارش بدن چه بخوریم؟

تغذیه مناسب می‌تواند به کاهش التهاب و خارش پوست کمک کند. برخی از مواد غذایی برای خارش بدن که می‌توانند باعث کاهش شدت آن شوند عبارت‌اند از:

• مواد غذایی سرشار از امگا ۳: مانند ماهی سالمون، گردو، تخم کتان و چیا که به کاهش التهاب پوست کمک می‌کنند.
• میوه‌ها و سبزیجات تازه: مخصوصاً هویج، اسفناج، کلم بروکلی، پرتقال و توت‌ها که سرشار از ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند و از پوست در برابر تحریکات محافظت می‌کنند.
• مواد غذایی حاوی ویتامین E: مانند بادام، آووکادو و روغن زیتون که به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کنند.
• مواد پروبیوتیک: مانند ماست، کفیر و ترشی‌های طبیعی که سلامت روده را بهبود داده و ممکن است به کاهش واکنش‌های آلرژیک پوستی کمک کنند.
• آب و مایعات کافی: نوشیدن ۸ لیوان آب در روز برای حفظ رطوبت پوست و جلوگیری از خشکی و خارش ضروری است.

کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟

برخی از ویتامین‌های ضروری برای سلامت پوست نقش مهمی در جلوگیری از خشکی، التهاب و خارش دارند. کمبود این ویتامین‌ها ممکن است باعث تحریک پوست و ایجاد خارش شود. مهم‌ترین موارد کمبود ویتامین‌ که باعث خارش بدن میشوند عبارت‌اند از:

1. ویتامین B12: کمبود آن می‌تواند به خشکی پوست، التهاب و خارش منجر شود.
2. ویتامین D: نقش مهمی در سلامت پوست دارد و کمبود آن ممکن است باعث خشکی و خارش پوست شود.
3. ویتامین A: برای ترمیم و رطوبت پوست ضروری است؛ کمبود آن می‌تواند منجر به پوست خشک و خارش‌دار شود.
4. ویتامین E: به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند و کمبود آن می‌تواند باعث تحریک و خارش پوست شود.
5. ویتامین C: به تولید کلاژن کمک می‌کند و کمبود آن ممکن است باعث تحریک و خشکی پوست شود.

پزشکان پیشنهادی

۴.۵ (۷۱۶ نظر)

دکتر سعیده فرج زاده

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

۴.۷ (۶۵۹ نظر)

دکتر عبدالرضا عرفانی

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

۳.۹ (۶۶۴ نظر)

دکتر محمدرضا شهسواری

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

۴.۳ (۵۵۹ نظر)

دکتر پردیس ساسانی

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

۴.۴ (۴۵۶ نظر)

دکتر امیر حیدریان

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

۴.۴ (۳۴۸ نظر)

دکتر سید منیرالدین ناظم السادات

تخصص پوست، مو و زیبایی

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر خارش پوست شما شدید است و با روش‌های معمول خانگی مانند استفاده از پماد موضعی یا کمپرس یخ درمان نمی‌شود، باید به متخصص پوست مراجعه کنید. متخصص با توجه‌ به دیگر علائم، علت خارش را تشخیص داده و بهترین درمان را ارائه می‌دهد. گاهی ممکن است خارش علامت یک بیماری زمینه‌ای باشد که با درمان آن بیماری تسکین پیدا می‌کند. از لیست بهترین متخصص پوست، مو و زیبایی و یا دکتر راش پوستی، یک دکتر پوست خوب را انتخاب کرده و با ثبت نوبت اینترنتی به پزشک مراجعه کنید. 

دکترتو مراقب سلامتی شماست!