سیاهرگ چیست و چه عملکردی در بدن انسان دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

سیاهرگ‌ در کنار بقیه بخش‌های سیستم گردش خون‌، انتقال خون به قلب برای عملکرد صحیح اندام‌ها را تضمین می‌کند. عملکرد و تأمین حیات کلیه‌ی بافت‌ها و اندام‌های بدن انسان، متکی به یک سیستم گردش خون بسیار منظم و پیچیده‌ است که در یک نظم باورنکردنی می‌توانند خون، مواد مغذی و اکسیژن مورد نیاز آنها را تامین کنند.

این سیستم گردش خون، در کنار این تامین مواد مغذی باید بتواند مواد دفعی و زائد بافت‌ها و اندام‌ها را از سلول‌ها دور کنند. سیاهرگ‌ها این مواد دفعی و ضایعات را از اندام‌ها دور می‌کنند و به اندام‌های دفعی بدن می‌رسانند.

سیاهرگ‌ها در مقابل سرخرگ‌ها قرار گرفته‌اند که وظیفه آن‌ها در جهت عکس سرخرگ‌ها قرار دارد. هر دوی این رگ‌های اصلی، نقش بسیار مهمی را در سیستم گردش خون و سیستم تنفسی بدن انسان ایفا می‌کنند. نارسایی قلبی و بیماری‌های عروقی می‌توانند در عملکرد وریدها اختلال ایجاد کنند.

در این شرایط لازم است به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. همچنین می‌توانید در سایت دکترتو علاوه بر دریافت نوبت حضوری از بهترین پزشکان سراسر کشور، اقدام به مشاوره آنلاین و مشاوره تلفنی کنید. برای درک کامل‌تر عملکرد سیاهرگ‌ها، درک این سیستم و کارکردشان می‌تواند مفید باشد. با دکترتو همراه باشید تا سیاهرگ‌ها را بیشتر بشناسیم.

سیاهرگ چیست؟

زمانی که خون از طریق شریان‌های بدن به حرکت در می‌آید، هنگام عبور از کنار بافت‌ها و اندام‌ها، اکسیژن خود را از دست می‌دهد و به‌جای آن این خون حاوی دی‌اکسیدکربن می‌شود. سیاهرگ به انگلیسی vein، یک سیستم گسترده‌ در بدن انسان‌ است که این خون‌های فاقد اکسیژن را از اندام‌ها و بافت‌های سراسر بدن جمع‌آوری می‌کند و آن را به قلب بازمی‌گرداند. این رگ‌ها در واقع قسمتی از سیستم قلبی عروقی محسوب می‌شوند و عملکرد یا وظیفه قلب را تضمین می‌کنند.

به‌این‌ترتیب موجب می‌شوند خون در یک سیستم بازیابی‌کننده مجددا دی‌اکسیدکربن خود را از دست بدهد و بعد از تصفیه‌شدن و جذب اکسیژن تازه، دوباره در بدن به حرکت درآید. دلیل اینکه به این رگ‌ها، سیاهرگ گفته‌ می‌شود این است که این دسته از رگ‌های اصلی بدن به‌دلیل حمل خون بدون‌ اکسیژن و دارای مواد دفعی و دی‌اکسیدکربن، رنگ تیره‌ای دارد و این رگ‌ها هم در بدن به رنگ آبی تیره دیده‌می‌شوند.

۱. وظیفه سیاهرگ چیست؟

پاسخ به این سؤال بسیار ساده است. همان‌طور که گفته‌ شد سیاهرگ‌ها بخشی از سیستم گردش خون بدن را تشکیل می‌دهند و باید در همکاری با سرخرگ‌ و مویرگ‌ها، خون را در سراسر بخش‌های بدن به حرکت درآورند.

وظیفه اصلی سیاهرگ‌ها جمع‌آوری خون بدون اکسیژن از بافت‌ها و اندام‌های مختلف بدن و انتقال آن به قلب و در ادامه به ریه است. این خون در ریه دی اکسید کربن خود را از دست می‌دهد و اکسیژن می‌گیرد. سپس خون غنی از اکسیژن به قلب بر‌می‌گردد و وارد سیستم گردش خون می‌شود تا بافت‌ها و اندام‌های مختلف بدن را تغذیه کند.

۲. سیاهرگ چگونه خون را منتقل می کند؟

خون بدون اکسیژن که به رگ‌های خونی وارد می‌شود، پیش از ورود به سیاهرگ‌ها ابتدا در رگ‌های خونی کوچک بدن، یعنی مویرگ‌ها گردش می‌کنند. مویرگ‌ها کوچک‌ترین رگ‌های خونی بدن هستند که هم اکسیژن و هم دی‌اکسیدکربن می‌توانند از دیواره آن‌ها رد شود و بین اندام و بافت‌ها ردوبدل شوند.

حال در اینجا سیاهرگ‌ها که رگ‌های خونی کشسان هستند، وارد عمل می‌شوند. به سیستم سیاهرگی در بدن انسان، سیستم وریدی گفته می‌شود. این سیستم که شبکه‌های گسترده و پیچیده از سیاهرگ‌هاست، برای رساندن خون بدون اکسیژن به قلب در خلاف جهت گرانش زمین کار می‌کنند.

 سیاهرگ‌ها برای انجام این کار دارای ساختار به خصوصی هستند که به آن‌ها برای به جریان در آوردن خون در خلاف گرانش زمین کمک می‌کند. نکته مهم در خصوص سیستم وریدی این است که این رگ ها بر خلاف سیستم شریانی، یک سیستم فشار پایین دارند و برای رساندن و بازگرداندن خون به قلب به انقباضات ماهیچه‌ای متکی هستند.

۳. شریانها و وریدها چگونه با هم کار می‌ کنند؟

سرخرگ و سیاهرگ با هم کار می‌کنند تا خون را به‌آرامی در بدن جریان دهند. آن‌ها از طریق ساختارهایی به نام مویرگ‌ها به هم متصل می‌شوند. مویرگ‌ها شبکه‌های کوچکی از لوله‌های نازک هستند که ازیک‌طرف به شریان و از طرف دیگر به ورید متصل می‌شوند.

شما در سراسر بدن مویرگ دارید. برخی از قسمت‌های بدن شما بسته به میزان انرژی مورد نیاز، مویرگ‌های بیشتری دارند. به‌عنوان‌مثال، ماهیچه‌ها انرژی بسیار بیشتری نسبت به پوست مصرف می‌کنند، به همین دلیل است که عضلات دارای مویرگ‌های بیشتری نسبت به پوست بیرونی هستند. به‌این‌ترتیب یک ساختار هماهنگ و مرتبط بین رگ‌های مختلف سیستم گردش خون به وجود می‌آید.

۴. خون سیاهرگ چه رنگی است؟

خون وریدی یا سیاهرگی در مقایسه با خون سرخرگی معمولاً تیره‌تر است و به عنوان رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای و حتی رنگ آبی توصیف می‌شود. رنگ تیره‌تر خون وریدی در درجه اول به دلیل وجود اکسیژن کمتر است، زیرا قبلاً اکسیژن را به بافت‌ها و اندام‌های بدن رسانده و برای اکسیژن‌رسانی مجدد به قلب و ریه‌ها باز می‌گردد. این خون بدون اکسیژن حاوی سطوح بالاتری از دی اکسید کربن و مواد زائد سلولی است.

۴. تفاوت سرخرگ و سیاهرگ چیست؟ (تشخیص سیاهرگ از سرخرگ چگونه است؟)

اولین تفاوت سرخرگ و سیاهرگ در عملکرد متفاوت این دو سیستم است. به سیستم سرخرگی، سیستم شریانی و به سیاهرگ‌ها سیستم وریدی گفته می‌شود. سرخرگ‌ها باید خون تمیز و دارای اکسیژن را از قلب دور کرده و به سمت اندام‌ها و بافت‌ها ببرند.

عملکرد سیاهرگ‌ها دقیقا برخلاف سرخرگ‌ها است و آن‌ها باید خون بدون اکسیژن و تیره را به سمت قلب برگردانند. به‌این‌ترتیب جهت جریان در هر دو سیستم متفاوت است. نکته مهم دیگر پاسخ به این سوال است که چرا سیاهرگ تیره دیده می‌شود ولی سرخرگ نه؟

رنگ سیاهرگ تیره و به رنگ آبی تیره است، درحالی‌که رنگ سرخرگ‌ها قرمز روشن است. دلیل آن خونی است که در هر سیستم جریان دارد. خون دارای اکسیژن بالا روشن و قرمز است و به همین دلیل سرخرگ‌ها به رنگ قرمز دیده می‌شوند. در مقابل به‌دلیل وجود خون تیره و دارای دی‌اکسیدکربن در سیاهرگ‌ها، سیستم وریدی به رنگ تیره دیده می‌شود.

دیواره وریدها در مقایسه با سرخرگ‌ها بسیار نازک‌تر است و دیواره آن کشسانی بسیار بیشتری نسبت به شریان‌ها دارد. این امر مرتبط با وظیفه سیاهرگ در بدن است و به آن‌ها این اجازه را می‌دهد تا خون بیشتری نسبت به شریان‌ها در خود نگه دارند.

مقایسه قطر سیاهرگ و سرخرگ

به طور کلی، سیاه رگ قطر بزرگتری نسبت به سرخرگ دارد. این تفاوت اندازه به دلیل تفاوت عملکرد و ساختار دو نوع رگ خونی است.

وظیفه سرخرگ چیست؟ سرخرگ‌ها وظیفه حمل خون اکسیژن‌دار از قلب به بافت‌ها و اندام‌های مختلف در سراسر بدن را بر عهده دارند. به همین دلیل آنها دیواره‌های ضخیم‌تر و الیاف الاستیک بیشتری دارند تا فشار بالاتری را که در اثر پمپاژ قلب ایجاد می‌شود، تحمل کنند. سرخرگ‌ها معمولاً قطر کمتری دارند تا خون با نیروی کافی برای رسیدن به نقاط دورتر بدن منتقل شود.

سیاهرگ‌ها خون بدون اکسیژن را به قلب برمی‌گردانند. آنها دیواره های نازک و بافت عضلانی و کشسان کمتری در مقایسه با شریان‌ها دارند. سیاه رگ طوری طراحی شده است که فشار کمتری را تحمل کند، زیرا جریان خون در وریدها به انقباض ماهیچه‌های اطراف و دریچه‌های لانه کبوتری یک طرفه متکی است که از جریان برگشتی جلوگیری می‌کند. قطر بزرگتر وریدها اجازه عبور راحت‌تر خون را می‌دهد و نوسانات حجم خون را کنترل می‌کند.

جمع شدن خون در سیاهرگ خطرناک است؟

برای تشخیص و درمان، از دکتر نوبت بگیر.

مشاوره آنلاین دکتر قلب وعروقرزرو نوبت دکتر قلب و عروق

آناتومی و ساختار سیاهرگ‌ به چه صورت است؟

نکته مهم در خصوص آناتومی سیاهرگ این است که عضله بسیار بیشتری در این رگ‌ها وجود دارد و به‌این‌ترتیب موجب می‌شود تا در زمان راه‌رفتن یا دویدن، این ماهیچه‌ها با فشاری که به وریدها می‌آورند، خون را به سمت بالا و به سمت قلب هدایت کنند.

اندازه وریدها معمولا از یک میلی‌متر تا قطر ۱.۵ سانتی‌متر متغیر است. به کوچک‌ترین وریدهای بدن ونول می‌گویند. ونول‌ها با منشعب شدن به وریدهای بزرگتر، خون را به وریدهای بزرگتر یعنی اجوف فوقانی و تحتانی برده تا آن‌ها خون را به دهلیز راست قلب منتقل کنند.

سیاهرگ‌ها هم دارای یک دیواره سه‌لایه هستند که به ترتیب زیر است:

انواع لایه‌های سیاه رگ	توضیحات
تونیکا خارجی	لایه بیرونی در دیواره سیاهرگ است و می‌توان آن را به‌عنوان ضخیم‌ترین لایه در نظر گرفت. این لایه بیشتر از جنس بافت همبند است. از طرفی تونیکا خارجی دارای تعداد زیادی رگ‌ خون بسیار کوچک است که به آنها vasa vasorum گفته می‌شود. کار این رگ‌های کوچک رساندن خون به دیواره رگ‌ها است.
مدیا تونیکا	این لایه میانی، نازک‌ترین لایه دیواره سیاهرگ را تشکیل می‌دهد. این لایه حاوی مقادیر بسیار زیادی کلاژن است. کلاژن در واقع از اجزای اصلی تشکیل‌دهنده بافت همبند است.
لایه خارجی (تونیکا اینتیما)	درونی‌ترین لایه در دیواره رگ‌های وریدی را لایه تونیکا اینتیما می‌گویند. این لایه متشکل از یک‌لایه منفرد از سلول‌های اندوتلیوم است و در آن بازهم می‌تواند مقادیر بالایی از بافت همبند را مشاهده کرد. در این لایه گاهی اوقات دریچه‌های یک‌طرفه‌ای قرار دارد. این دریچه‌ها که به آن دریچه‌های لانه‌کبوتری گفته‌می‌شود، خصوصا در رگ‌های دست‌وپا دیده‌می‌شوند که امکان گردش خون در خلاف نیروی گرانش زمین را در وریدها امکان‌پذیر می‌سازند. با وجود این دریچه‌ها، جریان خون در سیاهرگ‌ها به سمت عقب بر نمی‌گردد.

چرا از سیاهرگ خون میگیرند؟ (اهدای خون از سرخرگ است یا سیاهرگ؟)

گرفتن خون و حجامت از سیاهرگ به دلایل مختلفی انجام می‌شود:

• وریدها در دسترس‌تر از شریان‌ها هستند. آنها به خصوص در نواحی مانند بازوها و دست‌ها سطحی و قابل مشاهده هستند و نمونه‌گیری را آسان می‌کنند.
• در مقایسه با سرخرگ‌ها، سیاهرگ‌ها دیواره‌های نازک‌تری دارند و احتمال آسیب کمتری در طی فرآیند جمع آوری خون وجود دارد.
• خون در وریدها در مقایسه با شریان‌ها با فشار کمتری جریان دارد، که خروج خون با سرنگ یا لوله جمع آوری را آسان‌تر می‌کند.

لنف به کدام سیاهرگ میریزد؟

لنف به طور مستقیم به داخل سیاهرگ‌ها جریان نمی‌یابد. در عوض، عروق لنفاوی مایع لنفاوی را از سراسر بدن حمل می‌کنند و در نهایت به مجاری لنفاوی بزرگتر تخلیه می‌کنند. این مجاری لنفاوی سپس لنف را به ۲ مجاری بزرگتر سیستم وریدی یعنی سیاهرگ سینه‌ای و ساب ترقوه‌ای تخلیه می‌کنند.

متن انگلیسی:
Veins carry deoxygenated blood towards your heart and are often located close to your skin. Veins don’t have a muscular layer like arteries do, so they rely on valves to keep your blood moving.
ترجمه فارسی:
وریدها خون بدون اکسیژن را به سمت قلب شما حمل می‌کنند و بیشتر در نزدیکی پوست قرار دارند. سیاهرگ‌ها مانند سرخرگ‌ها لایه عضلانی ندارند، بنابراین به دریچه‌های یک طرفه برای حفظ حرکت خون متکی هستند.

به نقل از سایت webmd

انواع سیاهرگ های قلب در سیستم وریدی (سیاهرگ در کجای بدن قرار دارد؟)

تقسیم و دسته‌بندی سیاهرگ‌ها بر اساس مکان قرارگیری، ویژگی و عملکرد مخصوصی که دارد انجام شده‌است و در اولین تقسیم‌بندی آن‌ها به دودسته وریدهای ریوی و وریدهای سیستمیک دسته‌بندی می‌شوند.

در بدن انسان سیستم وریدی در کل بخش‌های بدن گسترده‌ شده‌است تا بتواند با دورترین و کوچکترین اندام و بافت بدن هم مرتبط باشد. حدود ۳۴ سیاهرگ اصلی بدون درنظرگرفتن انشعابات بسیار کوچک در بدن انسان وجود دارد.

سیاهرگ‌های مهم بدن انسان شامل مواردی مانند سیاهرگ ششی، سیاهرگ کرونری، سیاهرگ باب کبدی، سیاهرگ‌ رگ زیرین، سیاهرگ ترقوه‌ای، سیاهرگ کلیوی، سیاهرگ چهره‌ای، سیاهرگ نافی، سیاهرگ تک، سیاهرگ زیر بغلی، بازویی، سیاهرگ زند زبرین و زیرین، سیاهرگ رانی و غیره می‌شود.

در واقع بدن انسان خون را در دو مسیر مختلف به نام مدار سیستمیک و مدار ریوی به گردش در می‌آورد. به‌این‌ترتیب وریدها بر اساس مداری که در آن به حرکت در می‌آیند دسته‌بندی می‌شوند.

۱. وریدهای ریوی یا سیاهرگ ریوی

وریدهایی که در این مدار قرار دارند، خون بدون اکسیژن را از قلب به سمت ریه‌ها می‌برند. سپس بعد از جذب اکسیژن، خون از طریق این مدار مجددا به سمت قلب بازمی‌گردد. در کل در این مدار ۴ رگ ریوی وجود دارد که این رگ‌ها با سایر رگ‌های سیستم وریدی بسیار متمایزند. دلیل آن هم این است که تنها این رگ‌ها می‌توانند خون دارای اکسیژن داشته باشند و بقیه‌ی سیاهرگ‌ها خون بدون اکسیژن را حمل می‌کنند.

۲. وریدهای سیستمیک

این وریدها در واقع خون بدون اکسیژن را از بقیه بخش‌ها و بافت‌های بدن دور می‌کند و آن را به سمت قلب بازمی‌گرداند تا این خون برای دریافت مجدد اکسیژن وارد مدار ریوی شود. بیشتر سیاهرگ‌های مهم بدن در همین مدار سیستمیک قرار گرفته‌اند. خود رگ‌های موجود در مدار سیستمیک هم به انواع رگ‌های عمیق و رگ‌های سطحی دسته‌بندی می‌شوند.

سیاهرگ عمیق بیشتر در ماهیچه‌ها و در امتداد استخوان‌ها یافت می‌شوند. رگ‌های سطحی بیشتر در لایه چربی و زیرپوست قرار گرفته‌اند. جریان حرکت خون در این وریدهای سطحی آهسته‌تر از رگ‌های عمقی است. در مابین رگ‌های سطحی و عمقی، یک سری رگ‌های کوتاه به نام رگ‌های اتصال وجود دارد.

خون از سیاهرگ سطحی، اغلب از طریق این وریدهای اتصال به سمت وریدهای عمقی هدایت می‌شود. در رگ‌های اتصال دریچه‌های یک‌طرفه‌ای وجود دارد که امکان ورود خون از وریدهای سطحی به وریدهای عمقی را می‌دهد، اما در جهت معکوس این امکان وجود ندارد.

۳. سیاهرگ ششی

یکی از سیاهرگ‌های مهم بدن، سیاهرگ‌های ششی هستند که در مجموع چهار رگ هستند. به این سیاهرگ‌ها سیاهرگ ریوی هم گفته‌می‌شوند و وظیفه آنها انتقال خون روشن دارای اکسیژن از ریه‌ها به قلب است. از هر شش دو سیاهرگ منشعب‌ می‌شود و به قلب می‌رود.

سیاهرگ ششی به کدام حفره قلب متصل است؟

همان‌طور که گفته شد سیاهرگ‌های ششی که در کل ۴ رگ هستند و از شش‌ها منشعب می‌شوند، همگی به دهلیز چپ قلب وصل می‌شوند و خون تصفیه‌شده و دارای اکسیژن را به این حفره قلب می‌ریزند. این رگ ها تنها وریدهایی هستند که خون اکسیژن‌دار در آن‌ها جریان دارد.

۴. سیاهرگ بازویی

سیاهرگ دست کجاست؟ یکی دیگر از سیاهرگ‌های بسیار مهم بدن که در دسته وریدهای سیستمیک و رگ‌های عمقی قرار می‌گیرد، سیاهرگ وریدی است. این سیاهرگ‌ها وظیفه انتقال خون در سیستم فوقانی بدن را دارند و از به هم پیوستن سیاهرگ‌های زند زبرین و زند زیرین تشکیل می‌شوند.

۵. سیاهرگ باب کبدی

دسته دیگر سیاهرگ‌های اصلی و مهم بدن، سیاهرگ‌های کبدی‌ و سیاهرگ فوق کبدی هستند که خود شامل سه ورید اصلی می‌شوند و شامل ورید کبدی راست، میانی و ورید کبدی چپ می‌شوند. به آنها سیاهرگ باب کبدی یا سیاهرگ باب هم گفته می‌شود و این سیاهرگ‌ها در واقع از روده و طحال منشاء می‌گیرند و خون را به کبد می‌آورند.

این خون حاوی مواد مغذی مورد نیاز سلول‌های کبدی است. نکته جالب در خصوص این سیاهرگ این است که بر عکس مابقی وریدها، این رگ‌ها باید تأمین‌کننده مواد مغذی یک اندام باشند و حرکتی به سمت قلب ندارند.

۶. سیاهرگ طحالی

این سیاهرگ هم در ارتباط با طحال عمل می‌کند و خون این اندام را به همراه بخشی از خون معده جمع‌آوری می‌کند و در ادامه بعد از ادغام شدن با سیاهرگ روده‌بند بالایی، سیاهرگ باب کبدی را تشکیل می‌دهد. این سیاهرگ هم به سمت کبد می‌رود و مواد مغذی سلول‌های کبدی را تأمین می‌کند.

۷. سیاهرگ اکلیلی یا کرونری

این سیاهرگ‌ها در ارتباط با قلب عمل می‌کنند. وریدهای کرونری یا اکلیلی را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد. یکی سیستم وریدی قلبی بزرگ‌تر و دیگری سیستم وریدی قلبی کوچک‌تر. البته در این میان، سیستم کاردیاک وریدی میانی هم وجود دارد. در کنار این سه رگ اصلی، ورید خلفی بطن چپ، ورید مارشال (متمایل به دهلیز چپ) و وریدهای قلبی قدامی که مستقیماً به دهلیز راست تخلیه می‌شوند هم وجود دارند.

سیاهرگ کرونر به کجا میریزد؟

وریدی‌های کرونری یا اکلیلی خون بدون اکسیژن را از میوکارد به دهلیز راست بازمی‌گردانند. بیشترین میزان خون وریدی از طریق سینوس کرونر بازمی‌گردد. در کنار آنها وریدهای بسیار کوچکی به نام وریدهای قلبی کوردیس هم وجود دارند که مستقیما به هر چهار حفره تخلیه می‌شوند. این وریدهای کوچک بیشترین فراوانی را در دهلیز راست دارند.

۸. سیاهرگ زیر ترقوه ای

سیاهرگ ساب کلاوین یا زیرترقوه‌ای یک سیاهرگ اصلی در بدن است که نقش کلیدی در گردش خون دارد. این سیاهرگ در ناحیه فوقانی قفسه سینه و زیر استخوان ترقوه قرار دارد. وریدهای ساب کلاوین در هر طرف بدن خون را از منابع مختلف دریافت کرده و به سمت قلب می‌برند.

۹. تفاوت سیاهرگ زیرین و زبرین چیست؟

این سیاهرگ‌ها در بخش‌های فوقانی و تحتانی قرار می‌گیرند و خون را از این قسمت‌ها جمع‌آوری کرده و به قلب بازمی‌گردانند. سیاهرگ‌های زبرین خون بخش‌های سر، گردن و بازوها را جمع‌آوری می‌کند. سیاهرگ‌های زیرین هم خون بخش‌های تحتانی بدن مانند شکم و لگن را جمع‌آوری و به سمت قلب باز می‌گرداند.

به مجموعه کلی این وریدها، وریدهای اجوف می‌گویند که به دودسته اجوف تحتانی و فوقانی دسته‌بندی می‌شوند.

کار بزرگ سیاهرگ زیرین و زبرین چیست؟

این وریدها بزرگ‌ترین سیاهرگ در بدن انسان هستند. وظیفه این رگ‌ها این است که خون بدون اکسیژن را از نیم‌تنه پایینی و بالایی بدن جمع‌آوری کرده و به سمت قلب ببرند. مطالعات تصویربرداری اولتراسوند نشان‌داده که اندازه این ورید به‌طور قابل‌توجهی از فردی به فرد دیگر متغیر است.

تعداد سیاهرگ های ورودی به قلب چقدر است؟

خون بدون اکسیژن از طریق دو سیاهرگ بزرگ به نام بزرگ سیاهرگ زیرین و بزرگ سیاهرگ زبرین وارد قلب شما می‌شود.

بیماری های سیاهرگ چه هستند؟

سیستم وریدی بدن همانند دیگر بخش‌های سیستم قلب و عروق در معرض یک سری بیماری‌ها و اختلالات است و تحت شرایط مختلف ممکن است هر یک از علائم بیماری‌های سیاهرگ در افراد مشاهده شود. قطعا تشخیص و درمان بیماری‌های سیاهرگ بر اساس بررسی و شناسایی هر این از این نشانه‌ها و علائم صورت می‌گیرد. در ادامه ببرخی از انواع بیماری قلبی و عروقی و به طور اختصاصی‌تر بیماری‌های سیاهرگ را معرفی می‌کنیم:

۱. بیماری ترومبوز ورید عمقی

در بیماری ترومبوز سیاهرگی عمقی که در سیاهرگ‌های عمقی بدن مشاهده می‌شود، لخته‌های خون در وریدهای عمقی به وجود می‌آیند و مشکل‌ساز می‌شود. معمولا این لخته‌ها در سیاهرگ‌های پا ایجاد خواهند شد. به‌صورت بالقوه این امکان وجود دارد که با حرکت این لخته‌ها به سمت ریه، فرد دچار آمبولی ریه شود.

۲. بیماری ترومبوفلبیت سطحی

این بیماری را به‌عنوان سفت‌شدن رگ‌های واریسی هم می‌شناسند. در این بیماری وریدهای سطحی ملتهب می‌شود و درد زیادی دارند. این بیماری هم معمولا در پاها ایجاد شده و موجب بروز لخته خون در وریدهای پا می‌شود. در بسیاری از مواقع ممکن است این لخته از وریدهای سطحی به سمت وریدهای عمقی حرکت کند.

۳. رگ‌ های واریسی

در بیماری واریس که سیاهرگ‌ها را درگیر می‌کند، وریدهای سطحی زیرپوست درگیر می‌شود و به‌وضوح متورم می‌شوند. با ضعیف‌شدن دیواره‌های سیاهرگ و بروز مشکل در دریچه‌های لانه‌کبوتری ممکن است خون به عقب برگردد و در جریان خون مشکل به وجود بیاید.

در این ویدئو دکتر هاله حسینی فروتن متخصص قلب و عروق و واریس در مورد بیماری واریس با شما صبحت می‌کند.

۴. نارسایی مزمن وریدی

این بیماری هم یک بیماری مزمن سیاهرگی است که در آن به دلیل عملکرد نادرست دریچه‌های یک‌طرفه، خون در وریدهای سطحی و عمقی پاها جمع می‌شود. در نارسایی مزمن وریدی رگ‌های پا اجازه نمی‌دهند که خون به سمت قلب بازگردند و ممکن است تصلب شرایین یا گرفتگی رگ ایجاد شود. در نتیجه خون به سمت عقب بازگشته و در پاها جمع می‌شود.

درحالی‌که بیماری وریدهای واریسی معمولا مشابه نارسایی مزمن وریدی است، معمولا در این بیماری نشانه‌های شدیدتری مشاهده می‌شود. برای مثال سفت‌شدن و متورم‌شدن بافت پوستی و در برخی موارد بروز زخم در این بیماری دیده‌می‌شود. نشانه‌های دیگر نارسایی مزمن وریدی شامل تورم، درد بسیار شدید، گرفتگی عضلات، تغییرات رنگ پوست و زخم‌های پا است. این بیماری می‌تواند بسیار دردناک و ناتوان‌کننده باشد.

۵. خونریزی سیاهرگی

یکی دیگر از بیماری‌های سیاهرگی، خونریزی‌هایی است که در هر یک از وریدها ایجاد می‌شود. معمولا این خونریزی‌ها به دنبال آسیب به رگ‌ها ایجاد می‌شوند. هرگونه پارگی یا بریدگی، قطع عضو و ایجاد سوراخ در بخش‌های مختلف بدن می‌تواند موجب خونریزی سیاهرگی شود. معمولا خون تیره‌ای در این خونریزی‌ها جریان می‌یابد. این بیماری نیاز به رسیدگی فوری و جلوگیری از ادامه‌ی خونریزی دارد.

متن انگلیسی:
Varicose veins and spider veins are the most common types of venous diseases.
ترجمه فارسی:
رگ‌های واریسی و رگ‌های عنکبوتی شایع‌ترین انواع بیماری‌های سیاهرگی هستند.

به نقل از سایت hopkinsmedicine

علائم بیماری‌ های سیاهرگ چیست؟

تمام بیماری‌های سیاهرگی با یک سری نشانه‌ها و علائم مشاهده می‌شوند. درحالی‌که علائم هر یک از بیماری‌های سیاهرگی می‌تواند متفاوت باشد، برخی از رایج‌ترین علائم بیماری‌های سیاهرگ شامل موارد زیر می‌شود:

• التهاب شدید در رگ‌ها سطحی و عمقی و تورم و اِدم
• تغییر رنگ در پوست نواحی مختلف
• زخم‌های مختلف خصوصا در زیر زانو یا بالای قوزک پا
• حساسیت بالا و درد شدید خصوصا در پاها
• رگ‌هایی که در صورت لمس، گرم حس می‌شوند.
• احساس سوزش و خارش در رگ‌های دست و پا.

این علائم بیماری‌های سیاهرگ در بخش‌های مختلف بدن ممکن است مشاهده شود، اما به‌صورت ویژه بیشتر در پاها شایع هستند. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها و ادامه‌دار بودن آنها باید سریعا برای تشخیص و درمان بیماری‌های سیاهرگ به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کرد.

همین حالا برای درمان بیماری‌های سیاهرگ و نارسایی قلبی اقدام کن!

دکتر نارسایی‌ قلبی

دلایل مهم بروز بیماری‌ های سیاهرگی چیست؟

بیماری‌های دردناک و مزمن سیاهرگی می‌توانند به دلایل مختلفی بروز کنند که اکثر آنها به سبک زندگی فرد مربوط می‌شوند. مهم‌ترین آنها شامل اضافه‌وزن و چاقی است. حتی افزایش وزن ناشی از حاملگی هم می‌تواند موجب بروز بیماری‌های سیاهرگی در افراد می‌شود.

سابقه خانوادگی در بروز هر یک از این بیماری‌ها، خصوصا بیماری مزمن نارسایی وریدی بی‌تأثیر نیست. همچنین ممکن است به دلیل آسیب‌دیدگی‌های مختلف، جراحی و لخته‌شدن قبلی خون، وریدهای پا آسیب ببینند.

فشارخون بالا در وریدهای پا به‌دلیل نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت هم می‌تواند موجب بروز بیماری‌های سیاهرگی شوند. ورزش‌نکردن، سیگارکشیدن، مصرف الکل و عدم تحرک می‌تواند موجب بروز هر یک از این نشانه‌ها و بیماری‌ها شود. در مواردی به دلیل آسیب‌های مختلفی که به رگ‌های خونی وارد می‌شود و رگ دچار زخم و خونریزی می‌شوند، بیماری‌های وریدی در فرد بروز می‌کند.

نحوه تشخیص و درمان بیماری‌ های سیاهرگ به چه صورت است؟

پزشکان هر یک از علائم بیماری‌های سیاهرگ را بررسی می‌کند و سپس تست‌ها و آزمایش‌های لازم را انجام می‌دهند. برای تشخیص و درمان بیماری‌های سیاهرگی، پزشکان از روش ونوگرافی استفاده می‌کنند. در این روش پزشک یک ماده حاجب را به رگ‌های فرد بیمار تزریق می‌کند و سپس از یک ناحیه به‌خصوص از رگ‌ها تصویر اشعه ایکس می‌گیرد. بعد از این کارها، پزشک برای درمان تصمیم‌گیری می‌کند.

یکی از روش‌های تشخیص بیماری قلبی عروقی، اکوی قلب است. در اکو قلب چه چیزی مشخص میشود؟در این روش ضربان قلب و پمپاژ خون مشخص می‌شود تا پزشک به احتمال بروز انواع بیماری قلبی پی ببرد.

برای درمان بسته به‌شدت بیماری و نوع و مکان آن، از روش‌های مختلفی مانند درمان با لیزر، جراحی و غیره استفاده می‌شود. اسکلروتراپی هم روش درمانی اختصاصی دیگری است که برای درمان بیماری‌های سیاهرگ، خصوصا درمان رگ‌های واریسی استفاده می‌شود.

دارو درمانی هم به‌عنوان روش‌های تکمیلی درمانی برای درمان بیماری‌های وریدی مورداستفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین این داروها، داروهای ضدلخته هستند. داروهای ضدانعقاد خون مانند هپارین و برخی داروهای دیگر هم ممکن است باتوجه‌به تشخیص پزشک معالج برای درمان بیماری‌های سیاهرگی تجویز شوند.

روش‌ های جلوگیری از بیماری‌ های وریدی چیست؟

برای جلوگیری از این بیماری‌ها باید دیواره‌ها و دریچه‌های وریدی را قوی نگه داشت تا عملکرد مناسبی داشته باشند. ورزش منظم برای گردش مناسب خون در رگ‌ها، وزن مناسب برای کاهش خطر ابتلا به فشارخون بالا و خودداری از ایستادن‌های طولانی‌مدت می‌تواند تا حد زیادی از بروز بیماری‌های سیاهرگی مختلف جلوگیری کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

سیاهرگ‌ها بخش مهمی از سیستم گردش خون بدن هستند. سیاهرگ‌ها خون کم اکسیژن را از اندام‌ها جمع‌آوری می‌کند و به قلب بر‌می‌گرداند. این خون در مرحله بعد به ریه‌ها می‌رود تا مجددا از اکسیژن پر شود. ساختار وریدها از سه لایه تشکیل شده اسن. تفاوت ساختار ورید و شریان در این است که ورید ساختار عضلانی و خاصیت کشسانی بیشتری دارد. در واقع ورید برای اینکه خون کم فشار را در جهت خلاف جاذبه به قلب برساند، نیاز به عضلات بیشتری دارد.

بیماری‌های مختلفی در وریدها ایجاد می‌شوند که شناخته‌شده‌ترین آنها واریس و ترومبوز است. اطلاع از علائم بیماری‌های سیاهرگی به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر این بیماری‌ها کمک زیادی می‌کند.

پیشگیری از بیماری‌های وریدی و شریانی تأثیر بسزایی بر عملکرد قلب دارند. در صورت بروز علائمی مثل ورم پا یا ورم مویرگ‌ها به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. مراقبت و رسیدگی زودهنگام می‌تواند از بروز مشکلات جدی قلب، پیشگیری کند. برای پیدا کردن بهترین متخصص قلب و دکتر جراح قلب به وب‌سایت دکترتو مراجعه کنید. در دکترتو علاوه‌بر آشنایی با دکتر قلب و عروق خوب، می‌توانید از پزشک مورد نظرتان نوبت بگیرید و یا از خدمات مشاوره آنلاین دکتر قلب و عروق دکترتو استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!