فهرست مطالب
- اکو قلب چرا انجام میشود؟
- انواع اکو قلب
- چطور برای انجام اکو قلب آماده شویم؟
- نحوه انجام آزمایش اکوی قلب
- فرق اکو قلب و نوار قلب
- نتیجه اکو قلب چه چیزی را نشان می‌دهد؟
- تفسیر اکو قلب توسط متخصص قلب
- آیا اکوکاردیوگرام می‌تواند حمله‌ی قلبی را تشخیص دهد؟
- آیا اکوکاردیوگرام می‌تواند نشان دهد که من نارسایی قلبی دارم؟
- اگر اکو قلب من غیرطبیعی باشد چه اتفاقی می‌افتد؟
- اکو قلب جنین چیست؟
- هزینه اکو قلب ۱۴۰۰
- راهنمای مراجعه به متخصص قلب
اکو قلب یا اکوکاردیوگرام از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از قلب، استفاده میکند. این آزمایش رایج به پزشک این امکان را می‌دهد تا ضربان قلب و پمپاژ خون شما را مشاهده کند. متخصص قلب و عروق می‌تواند از این تصاویر حاصل از اکوکاردیوگرام برای تشخیص بیماری قلبی استفاده کند. بسته به اطلاعاتی که پزشکتان نیاز دارد، ممکن است به یکی از انواع اکوکاردیوگرام نیاز داشته باشید. انواع مختلف اکوکاردیوگرام هیچ خطری به همراه ندارند و در برخی موارد خطر کمی به همراه دارند.
متخصص قلب و عروق برای بررسی سلامت قلب به منظور تشخیص بیماری‌های قلبی از این تست استفاده میکند. در این مطلب از مجله سلامت دکترتو به بررسی این تست پرداخته‌ایم. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص قلب و عروق در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
اکو قلب چرا انجام میشود؟
اکو قلب یا اکوکاردیوگرام (اکو قلب به انگلیسی echocardiography) از امواج اولتراسوند برای بررسی ساختار و عملکرد قلب استفاده میکند. به این آزمایش سونوگرافی تشخیصی قلب هم گفته میشود. آزمایش اکوی قلب این اطلاعات را در اختیار متخصص قلب و عروق قرار می‌دهد:
- اندازه و شکل قلب
- اندازه، ضخامت و حرکات دیواره های قلب
- قدرت پمپاژ قلب
- ساختار و عملکرد دریچه‌های قلب (نارسایی دریچه)
- نشت دریچه‌های قلب
- تنگی دریچه‌های قلب
- وجود تومور یا رشد عفونی در اطراف دریچه‌های قلب
- وضعیت پوشش بیرونی قلب (پریکارد)
- وضعیت عروق اصلی ورودی و خروجی قلب
- وجود لخته در حفره‌های قلب
- وجود سوراخ در دیواره حفره‌های قلب.
متخصص قلب و عروق ممکن است اکوکاردیوگرام را برای موارد زیر پیشنهاد دهد:
- بررسی مشکلات دریچه یا حفره‌های قلب
- بررسی علت علائمی همچون تنگی نفس یا درد قفسه‌ی سینه.
البته اکو قلب فقط برای تشخیص بیماری‌های قلبی پس از تولد انجام نمی‌شود. پزشکان برای تشخیص نقایص مادرزادی قلب جنین، قبل از تولد اکوکاردیوگرام جنین را انجام می‌دهند.
انواع اکو قلب
اکوی قلب انواع مختلفی دارد. در ادامه با انواع اکو قلب آشنا می‌شوید:
۱. اکوکاردیوگرافی قفسه گذر یا ترانس توراسیک (Transthoracic Echocardiography):
این یک اکوی استاندارد است. این آزمایش بدون درد و مشابه اشعه‌ی ایکس است، اما در آن از هیچ اشعه‌ای استفاده نمی‌شود. امواج سونوگرافی از قلب خارج می‌شوند تا تصاویر و صداهایی را ایجاد کنند. این تصاویر به متخصص قلب و عروق کمک می‌کنند تا درباره‌ی سلامت قلبتان تصمیم‌گیری کند.
۲. اکوکاردیوگرافی از راه مری (Transesophageal) :
در این روش دستگاهی به نام ترانسدیوسر از طریق گلو وارد مری میشود (لوله بلع که دهان را به معده متصل میکند). ازآنجایی‌که مری نزدیک قلب است، این روش می‌تواند تصاویر واضح‌تری از قلب تهیه کند.
۳. تست استرس اکو با ورزش:
تست ورزش اکو زمانی انجام میشود که شما روی تردمیل یا دوچرخه ثابت در حال ورزش و تمرین هستید. در واقع این تست ترکیبی از تست ورزش و اکو قلب است. این آزمایش می‌تواند حرکت دیواره‌های قلب و عملکرد پمپاژ قلب در هنگام استرس را نشان دهد. این آزمایش همچنین می‌تواند نبود جریان خون را نشان دهد که در اکثر آزمایش‌های قلب قابل‌مشاهده نیست. اکو درست قبل و بعد از ورزش انجام میشود.
برای بررسی اکوی قلب، دکترت رو انتخاب کردی؟
همین حالا از دکترتو نوبت بگیر
۴. تست استرس اکو با دارو (دوبوتامین یا آدنوزین):
این نوع دیگری از تست استرس اکو است. در این روش، به‌جای ورزش‌کردن برای افزایش تپش قلب، دارویی به شما داده میشود که قلب را تحریک میکند و باعث میشود مغز “فکر کند” که بدن در حال ورزش است. این آزمایش زمانی استفاده میشود که نمی‌توانید از تردمیل یا دوچرخه ثابت استفاده کنید. این آزمایش نشان می‌دهد که قلبتان تا چه حد تحمل فعالیت را دارد.
همچنین می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری شریان کرونری را نشان دهد، انسداد قابل‌توجه در شریان‌ها را تشخیص دهد و میزان مؤثر بودن برنامه‌ی درمان قلب را مشخص کند.
۵. اکوکاردیوگرافی داپلر
هنگامی که امواج صوتی به سلول‌های خونی که در حال حرکت در قلب و رگ‌های خونی هستند برخورد می‌کنند، شیب آنها تغییر میکند. این تغییرات (سیگنال‌های داپلر) در اندازه‌گیری سرعت و جهت جریان خون در قلب به پزشک کمک می‌کنند.
تکنیک‌های داپلر معمولاً در اکوکاردیوگرافی قفسه گذر و اکوکاردیوگرافی از راه مری استفاده می‌شوند. از تکنیک‌های داپلر همچنین می‌توان برای بررسی مشکلات جریان خون و فشارخون در عروق قلب هم استفاده کرد. مشکلاتی که ممکن است سونوگرافی سنتی قادر به تشخیص آنها نباشد.
جریان خون به صورت رنگ‌آمیزی‌شده، روی مانیتور نمایش داده میشود تا به پزشک در تشخیص هرگونه مشکلی کمک کند.
۶. اکو قلب دوبعدی
اکوکاردیوگرافی دوبعدی رایج‌ترین نوع اکوکاردیوگرافی مورد استفاده است. این اکو به همراه کنتراست، داپلر و سایر روش‌های اکوکاردیوگرافی، اطلاعات بیشتر در مورد ساختار و عملکرد قلب فراهم می‌کنند.
در این ویدیو دکتر کامبیز پرآذران بطور کامل در مورد اکو قلب و کاربردش برای شما توضیح می‌دهند.
۷. اکوکاردیوگرافی با کنتراست
اکوکاردیوگرافی با کنتراست یک اکوکاردیوگرام دو بعدی است و در حالی انجام میشود که محلول سالین (یا یک عامل کنتراست سونوگرافی دیگر) به‌سرعت به گردش خون قلب تزریق میشود. سالین باعث ایجاد میکرو حباب میشود که توده‌هایی را در حفره‌های راست قلب ایجاد می‌کنند و اگر نقص جداری وجود داشته باشد، در سمت چپ قلب ظاهر می‌شوند.
معمولاً این میکرو حباب‌ها از بستر مویرگی ریه عبور نمی‌کنند. بااین‌حال، یک عامل (میکرو حباب‌های آلبومین پرانرژی)، می‌تواند این کار را انجام دهد و بعد از تزریق درون وریدی وارد ساختار سمت چپ قلب میشود؛ بنابراین می‌تواند برای نشان‌دادن حفره‌های قلب (خصوصاً بطن چپ) استفاده شود.
۸. اکو قلب داپلر طیفی
اکوکاردیوگرافی داپلر طیفی می‌تواند سرعت، جهت و نوع جریان خون را ثبت کند. این تکنیک برای تشخیص جریان خون غیرطبیعی (برای مثال به دلیل نارسایی) یا سرعت (برای مثال به دلیل جراحت‌های تنگی مجرا) مفید است. اکوکاردیوگرافی داپلر طیفی اطلاعات مکانی در مورد اندازه یا شکل قلب یا ساختارهای آن ارائه نمی‌دهد.
۹. اکوکاردیوگرافی داپلر رنگی
اکوکاردیوگرافی داپلر رنگی، ترکیبی از اکوکاردیوگرافی دو بعدی و داپلر طیفی است که اطلاعاتی در مورد اندازه و شکل قلب و ساختارهای آن و همچنین سرعت و جهت جریان خون در اطراف دریچه‌ها و مجاری خروجی فراهم میکند. در این روش، از رنگ برای کدگذاری اطلاعات جریان خون استفاده میشود. به‌طورکلی، رنگ قرمز نزدیک به ترانسدیوسر و رنگ آبی دورتر از آن است.
تصویربرداری داپلر بافت از تکنیک‌های داپلر برای اندازه‌گیری سرعت انقباض بافت میوکارد (در مقایسه با جریان خون) استفاده میکند. حرکت بافت میوکارد را می‌توان با اکوکاردیوگرافی ردیابی نقطه‌ای هم ارزیابی کرد که از الگوریتم‌هایی برای ردیابی نقطه‌های اکو میوکارد (بازتاب اختصاصی از میوکارد در طی سونوگرافی) از یک فریم به فریم دیگر استفاده میکند.
تصویربرداری کرنشی (Strain imaging) از این داده‌ها برای محاسبه‌ی کشش میوکارد (درصد تغییر طول بین حالت انقباض و استراحت) و نرخ کشش میوکارد (نرخ تغییر طول) استفاده میکند. اندازه‌گیری کشش و نرخ کشش می‌تواند به ارزیابی عملکرد سیستولیک و دیاستولیک و شناسایی ایسکمی در طول آزمایش استرس کمک کند.
۱۰. اکو قلب سه‌بعدی
اکوکاردیوگرافی سه‌بعدی قلب به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. ترانسدیوسرهای خاص می‌توانند تصاویر سه بعدی و واقعی از ساختارهای قلب ایجاد کنند. اکوکاردیوگرافی سه بعدی خصوصا در ارزیابی دریچه‌ی میترال برای اصلاح با جراحی مفید است. این تکنیک همچنان در حال تکامل است.
چطور برای انجام اکو قلب آماده شویم؟
در روزی که باید اکو قلب انجام دهید، مثل همیشه غذا بخورید و نوشیدنی بنوشید. تمام داروهای خود را در زمان‌های مشخص شده طبق دستور پزشک مصرف کنید. اما معمولا ۴-۵ ساعت قبل از انجام اکو نباید چیزی بخورید. برای اکو قلب نوزاد لازم است از ۴ ساعت قبل انجام اکو، به نوزاد شیر ندهید.
| نحوه آماده شدن برای اکو استرس قلب | نحوه انجام اکوکاردیوگرام مری |
|---|---|
| مسدود کننده‌های بتا (برای مثال ایندرال، لوپرسور، تنورمین یا توپرول) | ابتدا گلوی شما با اسپری یا ژل بی حس میشود. |
| ایزوسورباید دی نیترات (برای مثال ایزوردیل، سوربیترات) | به شما مسکن داده میشود تا بتوانید به راحتی ریلکس کنید. |
| ایزوسورباید مونونیترات (برای مثال Imdur، Ismo و Monoket) | لوله‌ی حاوی ترانسدیوسر به داخل گلو و مری شما هدایت میشود و به نحوی قرار می‌گیرد تا بتواند تصاویری از قلب را به دست آورد. |
| نیتروگلیسیرین (برای مثال دپونیت، نیترو استات). | اکثر آزمایش‌های اکوکاردیوگرام کمتر از یک ساعت طول می‌کشند. در صورت انجام اکوکاردیوگرام از طریق مری، ممکن است نیاز باشد چند ساعت پس از انجام آزمایش در مطب پزشک یا بیمارستان تحت نظر باشید. |
نحوه آماده شدن برای اکو استرس قلب
در روز اکو، به مدت ۴ ساعت قبل از آزمایش، به جز آب چیزی نخورید یا ننوشید. در روز آزمایش از این داروهای قلب استفاده نکنید، مگر این که پزشک به شما توصیه کند:
- مسدود کننده‌های بتا (برای مثال ایندرال، لوپرسور، تنورمین یا توپرول)
- ایزوسورباید دی نیترات (برای مثال ایزوردیل، سوربیترات)
- ایزوسورباید مونونیترات (برای مثال Imdur، Ismo و Monoket)
- نیتروگلیسیرین (برای مثال دپونیت، نیترو استات).
همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف سایر داروهای مخصوص قلب را در روز آزمایش متوقف کنید. اگر در مورد داروهای مصرفی سؤالی دارید، از پزشکتان بپرسید. مصرف هیچ دارویی را بدون مشورت با پزشک قطع نکنید.
اگر دیابت داشته باشم باید چه کاری انجام دهم؟
اگر دیابت دارید، دستورالعمل‌ها برای آمادگی برای اکو قلب کمی متفاوت خواهند بود:
- اگر برای کنترل قند خون خود انسولین مصرف می‌کنید، از پزشک تان بپرسید که در روز آزمایش باید چه مقدار دارو مصرف کنید. معمولاً پزشک به شما می‌گوید که تنها نیمی از دوز معمول صبحگاهی خود را مصرف کنید و ۴ ساعت قبل از آزمایش، یک وعده‌ی غذایی سبک بخورید.
- اگر برای کنترل قند خون خود قرص مصرف می‌کنید، تا بعد از اتمام آزمایش، داروهای خود را مصرف نکنید، مگر این که پزشک دستور دیگری داده باشد.
- از داروهای دیابت استفاده نکنید و وعده‌ی غذایی قبل از آزمایش را مصرف نکنید.
- اگر یک دستگاه مانیتور گلوکز دارید، برای بررسی سطح قند خون خود قبل و بعد از آزمایش، آن را همراه خود داشته باشید. اگر فکر می‌کنید که قند خونتان پایین است، فورا پرسنل آزمایشگاه را در جریان قرار دهید.
- پس از آزمایش، برای مصرف داروهای قند خونتان برنامه ریزی کنید.
نحوه انجام آزمایش اکوی قلب
اکوکاردیوگرام را می‌توان در مطب پزشک یا در بیمارستان انجام داد. هر یک از انواع اکوی قلب روش خاصی دارند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
۱. نحوه انجام اکوکاردیوگرام قفسه گذر استاندارد:
- باید لباس‌های خود را از کمر به بالا در بیاورید و روی میز معاینه یا تخت دراز بکشید.
- تکنسین، پچ‌‌های چسبنده (الکترود) را به بدن شما متصل میکند تا به تشخیص و هدایت جریان‌های الکتریکی قلب کمک کند.
- تکنسین همچنین ژلی را روی ترانسدیوسر استعمال میکند که هدایت امواج صوتی را بهبود می‌بخشد.
- تکنسین، ترانسدیوسر را روی قفسه سینه‌ی شما به جلو و عقب حرکت می‌دهد تا تصاویری از اکوی امواج صوتی از قلب را ضبط کند. ممکن است صدای ضربان داری را بشنوید، که به این معناست که سونوگرافی در حال ثبت جریان خون در قلب شماست.
- ممکن است از شما خواسته شود که به روش خاصی نفس بکشید یا به پهلوی چپ خود دراز بکشید.
۲. نحوه انجام اکوکاردیوگرام مری:
- ابتدا گلوی شما با اسپری یا ژل بی حس میشود.
- به شما مسکن داده میشود تا بتوانید به راحتی ریلکس کنید.
- لوله‌ی حاوی ترانسدیوسر به داخل گلو و مری شما هدایت میشود و به نحوی قرار می‌گیرد تا بتواند تصاویری از قلب را به دست آورد.
- اکثر آزمایش‌های اکوکاردیوگرام کمتر از یک ساعت طول می‌کشند. در صورت انجام اکوکاردیوگرام از طریق مری، ممکن است نیاز باشد چند ساعت پس از انجام آزمایش در مطب پزشک یا بیمارستان تحت نظر باشید.
ریکاوری پس از اکو قلب
اکثر افراد می‌توانند پس از سونوگرافی، فعالیت‌های روزمره‌ی همیشگی خود را از سر بگیرند.
اگر نتایج اکوکاردیوگرام شما عادی است، معمولاً نیازی به انجام آزمایش‌های دیگری نیست. اگر نتایج نگران‌کننده باشند، ممکن است نیاز باشد برای آزمایش‌های بیشتر به یک پزشک مجرب در زمینه‌ی بیماری‌های قلبی (متخصص قلب و عروق) مراجعه کنید.
فرق اکو قلب و نوار قلب
اکو با نوار قلب (ECG)، که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکند، متفاوت است. اکوکاردیوگرام (برخلاف نوار قلب) تصویری با جزئیات کامل از ماهیچه‌ی قلب و دریچه‌های قلب ارائه می‌دهد و اطلاعاتی را در مورد نحوه‌ی حرکت جریان خون در قسمت‌های مختلف قلب و رگ‌های خونی اصلی ارائه می‌دهد.
نتیجه اکو قلب چه چیزی را نشان می‌دهد؟
اطلاعات حاصل از اکوکاردیوگرام ممکن است موارد زیر را نشان دهند:
۱. تغییر در اندازه‌ی قلب:
ضعیف شدن یا آسیب دیدن دریچه‌های قلب، فشار خون بالا، یا بیماری‌های دیگر می‌توانند باعث بزرگ شدن حفره‌های قلب یا ضخیم شدن غیرطبیعی دیواره‌های قلب شوند. این تغییرات را می‌توان با کمک اکوی قلب شناسایی کرد.
۲. قدرت پمپاژ قلب:
اندازه‌گیری‌های حاصل از اکوکاردیوگرام شامل این موارد هستند:
- درصد خونی که با هر ضربان قلب، از بطن پر شده خارج میشود (کسر جهشی)
- حجم خون پمپ شده توسط قلب در یک دقیقه (برون دهی قلبی).
اگر قلب خون کافی را برای تامین نیازهای بدن شما پمپ نمی‌کند، ممکن است منجر به ظهور علائم نارسایی قلبی شود.
۳. آسیب به ماهیچه‌ی قلب:
اکوکاردیوگرام به پزشک کمک میکند تشخیص دهد که آیا تمام قسمت‌های دیواره‌ی قلب به طور طبیعی در پمپاژ قلب مشارکت دارند. قسمت‌هایی از دیواره‌ی قلب که به طور ضعیفی حرکت می‌کنند ممکن است در حین حمله قلبی آسیب دیده باشند یا اکسیژن کمی دریافت کنند.
۴. مشکلات دریچه قلب:
اکوکاردیوگرام می‌تواند به پزشک کمک کند که تشخیص دهد که آیا دریچه‌های قلب شما به اندازه کافی برای جریان خون باز می‌شوند یا به طور کامل بسته می‌شوند تا از نشت خون جلوگیری کنند.
۵. نقص‌های قلبی:
اکوکاردیوگرام می‌تواند مشکلات مربوط به حفره‌های قلب، اتصال غیرطبیعی بین قلب و عروق خونی اصلی و نقص‌های پیچیده‌ی قلبی که هنگام تولد وجود دارند را نشان دهد.
تفسیر اکو قلب توسط متخصص قلب
بهتر است خواندن جواب اکو قلب را به متخصص قلب و عروق بسپارید. معمولاً قسمت اصلی گزارش اکوکاردیوگرام، ساختارهای قلب را به صورت جزئی توصیف میکند و با خلاصه‌ی کوتاهی از یافته‌های متخصص قلب و عروق همراه است.
یک گزارش اکوکاردیوگرام معمولی، بسیار جزئی است و از اصطلاحات فنی برای توصیف ساختار و عملکرد قلب استفاده میکند. کاملا طبیعی است که اصطلاحات پزشکی که در گزارش اکوکاردیوگرام استفاده می‌شوند را کاملا متوجه نشوید، اما پزشکتان می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد معنی این نتایج ارائه دهد.
چه اطلاعاتی در گزارش اکوکاردیوگرام وجود دارند؟
هر آزمایشگاه اکوکاردیوگرافی، روش نسبتاً متفاوتی برای گزارش نتایج دارد. رایج ترین اطلاعات موجود در گزارش اکوکاردیوگرام شامل موارد زیر هستند:
- دلیل (یا دلایلی) انجام آزمایش طبق توصیه پزشک
- اندازه‌ی حفره‌های قلب و ضخامت ماهیچه‌ی قلب
- عملکرد بطن چپ و راست (حفره‌های پمپاژ)
- توصیف شکل، حرکت و عملکرد دریچه‌های قلب
- توصیف ساختارهای دیگر که برای عملکرد قلب مهم هستند، از جمله سرخرگ و سیاهرگ های بزرگ، دیواره‌ی قلب (پریکاردیوم) و هرگونه ناهنجاری همچون لخته شدن خون.
کسر جهشی یا Ejection fraction چیست؟
کسر جهشی (EF) قدرت پمپاژ بطن چپ یا حفره‌ی قلب که خون اکسیژن دار را به بقیه بدن پمپ میکند را توصیف می کند. کسر جهشی، درصدی از خون است که با هر انقباض از بطن چپ پر شده به بیرون پمپ میشود. کسر جهشی طبیعی بین ۵۰ تا ۷۰ درصد است، که به این معناست که بطن چپ بین ۵۰ تا ۷۰ درصد حجم کل خود را پمپاژ میکند. برای مثال کسر جهشی بین ۴۰ تا ۴۹ درصد “روی مرز” در نظر گرفته میشود.
آیا بطن راست کسر جهشی دارد؟
بله؛ اما به دلیل موقعیت قلب، معمولاً محاسبه‌ی دقیق EF برای بطن راست با استفاده از اکوکاردیوگرام سطحی امکان پذیر نیست. متخصص قلب و عروق که نتایج اکوکاردیوگرام را می‌خواند، معمولاً عملکرد بطن راست را “عادی” یا “کاهش یافته” توصیف میکند.
چه چیز دیگری را می‌توان در گزارش اکوکاردیوگرام یافت؟
چندین یافته‌ی دیگر ممکن است در گزارش اکو ذکر شوند، از جمله:
- اندازه و توصیف عروق خونی اصلی (آئورت، شریان ریوی، بزرگ سیاهرگ زیرین)
- فشار سیستولیک بطن راست (RVSP)
- تخمین فشار شریان ریوی، که شامل اندازه‌گیری فشار در سرخرگی است که خون را به ریه‌ها می‌رساند.
- افیوژن پریکارد، هنگامی که مایعی درون دیواره‌ی قلب وجود داشته باشد.
- پلورال افیوژن، هنگامی که مایع در دیواره‌ی یک یا هر دو ریه وجود داشته باشد.
- نقایص مادرزادی قلب
- لخته شدن خون یا توده‌های غیر طبیعی.
اگر ناهنجاری‌های قابل توجهی در اکوکاردیوگرام تشخیص داده شوند، متخصص قلب و عروق در مورد معنای آن و مراحل بعدی با شما صحبت خواهد کرد.
نشتی دریچه‌های قلب در اکو قلب قابل تشخیص است؟
دریچه‌های قلب، دریچه‌هایی هستند که مانند درهایی بین حفره‌های قلب عمل می‌کنند. دریچه‌های معمولی آزادانه باز می‌شوند و با هر ضربان قلب کاملا بسته می‌شوند. گزارش اکوکاردیوگرام، ظاهر و عملکرد هر یک از دریچه‌های زیر را توصیف میکند:
- دریچه‌ی آئورت: دریچه‌ی بین بطن چپ و آئورت
- دریچه‌ی میترال: دریچه‌ی بین دهلیز چپ و بطن چپ
- دریچه‌ی تریکوسپید (دریچه‌ی سه لتی): دریچه‌ی بین دهلیز راست و بطن راست
- دریچه‌ی ریوی: دریچه بین بطن راست و شریان ریوی
اگر دریچه‌ها دچار نشتی باشند، این حالت را نارسایی می‌نامند. اگر خیلی سفت باشند، این حالت استنوزیس نامیده میشود. کاملا طبیعی است که به میزان کمی نارسایی در دریچه‌های قلب وجود داشته باشد. اگر دریچه‌های قلب مشکل قابل توجهی در خصوص نارسایی قلبی یا استنوزیس داشته باشند (که متوسط تا شدید توصیف میشود)، پزشک این موضوع را با شما در میان می‌گذارد و به شما می‌گوید که در ادامه چه کاری انجام دهید.
آیا اکوکاردیوگرام می‌تواند حمله‌ی قلبی را تشخیص دهد؟
معمولاً، اما نه همیشه؛ حمله قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که قسمتی از عضله‌ی قلب، جریان خون و اکسیژن کافی دریافت نکند، که این حالت باعث آسیب دائمی به عضله‌ی قلب میشود. اگر عضله‌ی قلب آسیب دیده بزرگ باشد، ممکن است در اکوکاردیوگرام نشان داده شود چون این قسمت نمی‌تواند به طور طبیعی منقبض شود. اما اگر حمله‌ی قلبی خفیف باشد، ممکن است اکوکاردیوگرام نتواند آن را تشخیص دهد.
برای برآورد هزینه اکوی قلب همین الان از دکتر متخصص مشاوره بگیر
آیا اکوکاردیوگرام می‌تواند نشان دهد که من نارسایی قلبی دارم؟
نارسایی قلبی اصطلاحی است که برای توصیف وضعیتی به کار می‌رود که در آن حفره‌های تحتانی قلب (بطن‌ها) به اندازه کافی پر نمی‌شوند و یا پمپاژ را به خوبی انجام نمی‌دهند. انواع مختلفی از نارسایی قلبی وجود دارد که با اکوکاردیوگرام قابل تشخیص هستند و در قسمت زیر شرح داده شده اند.
۱. نارسایی سمت چپ قلب
سمت چپ قلب، خون اکسیژن دار را از ریه‌ها دریافت میکند و آن را به بقیه بدن پمپ میکند. هنگامی که مشکلاتی در عضله‌ی قلب بطن چپ یا حفره‌ی پمپاژ قلب وجود داشته باشند، این حالت می‌تواند منجر به نارسایی سمت چپ قلب شود.
دو نوع نارسایی سمت چپ قلب وجود دارد:
- نارسایی قلبی با کسر جهشی کاهش یافته (HFrEF): اگر کسر جهشی بطن چپ کمتر از ۴۰ درصد باشد، کسر خروجی کاهش پیدا میکند. این به این معناست که خون غنی از اکسیژن به طور مؤثر از بطن چپ خارج نمی‌شود. HFrEF می‌تواند زمانی رخ دهد که دچار کاردیومیوپاتی یا حمله قلبی قبلی هستید.
- نارسایی قلبی با کسر جهشی حفظ شده (HFpEF): کسر جهشی بطن چپ طبیعی است، اما هنگامی که بطن پر میشود، عضله‌ی قلب به درستی شل نمی‌شود. اگر بطن به درستی پر نشود، خون اکسیژن دار کمتری برای پمپاژ به بقیه‌ی بدن وجود دارد. این وضعیت را می‌توان “نارسایی قلبی دیاستولیک” هم نامید.
۲. نارسایی سمت راست قلب
گاهی اوقات بطن راست (حفره ای که برای دریافت اکسیژن، خون را به ریه‌ها پمپ میکند) به درستی منقبض نمی‌شود. این حالت می‌تواند همراه با بیماری شدید ریه یا آمبولی ریه رخ دهد. نارسایی سمت راست قلب می‌تواند به تنهایی یا همراه با نارسایی سمت چپ قلب رخ دهد.
انواع نارسایی قلب اعم از نارسایی سمت چپ یا سمت راست قلب را می‌توان به کمک اکوقلب تشخیص داد. همچنین نشتی دریچه‌های قلب و حملات قلبی سابق گسترده هم در اکو قابل تشخیص است.
اگر اکو قلب من غیرطبیعی باشد چه اتفاقی می‌افتد؟
اول این که نگران نباشید! موارد زیادی وجود دارد که در آنها ناهنجاری‌های خفیفی در گزارش اکوکاردیوگرام نشان داده می‌شوند، که ممکن است هیچ تأثیری بر سلامت کلی یا زندگیتان نداشته باشند. گاهی اوقات، پزشک این ناهنجاری‌ها را با گذر زمان و تکرار اکوکاردیوگرام، دوباره بررسی میکند. حتما باید در خصوص جواب اکو با متخصص قلب و عروق مشورت کنید، به این صورت دقیقا خواهید فهمید که این اطلاعات چه معنایی دارند و آیا به آزمایش‌های اضافی نیاز دارید یا نه.
اکو قلب جنین چیست؟
اکوکاردیوگرافی جنین یک آزمایش مشابه سونوگرافی است. این معاینه به پزشک اجازه می‌دهد ساختار و عملکرد قلب کودک متولد نشده را بهتر بررسی کند. این آزمایش معمولاً در سه ماه دوم بارداری (بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۴) انجام میشود.
در این آزمایش از امواج صوتی استفاده میشود که از ساختار قلب جنین “منعکس” می‌شوند. یک دستگاه، این امواج صوتی را تجزیه و تحلیل میکند و تصویر یا اکوکاردیوگرامی از داخل قلب جنین ایجاد میکند. این تصویر اطلاعاتی در مورد نحوه‌ی شکل گیری قلب جنین و عملکرد آن ارائه می‌دهد.
همچنین پزشک شما را قادر می‌سازد که جریان خون در قلب جنین را مشاهده کنید. این نگاه جزئی به پزشک این امکان را می‌دهد تا هرگونه ناهنجاری در جریان خون یا ضربان قلب نوزاد را تشخیص دهد.
چه زمانی از اکوکاردیوگرافی جنین استفاده میشود؟
تمام زنان باردار به اکو کردن قلب جنین نیاز ندارند. برای اکثر زنان، یک سونوگرافی اولیه، نحوه‌ی تکامل هر چهار حفره‌ی قلب نوزاد را نشان می‌دهد. اگر نتایج آزمایش‌های قبلی قطعی نباشند یا ناهنجاری در قلب جنین را نشان دهند، ممکن است متخصص زنان و زایمان توصیه کند که این روش را انجام دهید.
همچنین ممکن است در موارد زیر به این آزمایش نیاز داشته باشید:
- فرزند متولد نشده‌ی شما در معرض خطر ناهنجاری قلبی یا سایر اختلالات قرار داشته باشد.
- اگر سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید.
- اگر قبلا فرزندی با بیماری قلبی به دنیا آورده‌اید.
- در دوران بارداری از مواد مخدر یا الکل استفاده کرده‌اید.
- اگر داروهای خاصی مصرف کرده‌اید یا در معرض موادی قرار گرفته‌اید که می‌توانند نقص قلبی ایجاد کنند (داروهای صرع یا داروهای تجویزی آکنه).
- اگر اختلالات پزشکی دیگری نظیر سرخجه، دیابت نوع ۱، لوپوس یا فنیل کتونوری دارید.
برخی از متخصصان زنان و زایمان خودشان این آزمایش را انجام می‌دهند. اما معمولاً یک تکنسین مجرب سونوگرافی یا سونوگرافر این آزمایش را انجام می‌دهد. سپس یک متخصص قلب و عروق که در زمینه‌ی بیماری‌های اطفال تخصص دارد، نتایج را بررسی میکند.
انواع اکو قلب جنین
اکوی قلب جنین برای بررسی ساختار و عملکرد و نحوه تکامل قلب جنین استفاده میشود. این آزمایش انواع مختلفی دارد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
۱. اکوکاردیوگرافی شکم
اکوکاردیوگرافی شکم شبیه سونوگرافی است. تکنسین سونوگرافی ابتدا از شما می‌خواهد دراز بکشید و شکمتان را در معرض دید قرار دهید. سپس یک ژل روان کننده‌ی مخصوص را روی پوست شما استفاده میکند. ژل از اصطکاک جلوگیری میکند تا تکنسین بتواند ترانسدیوسر سونوگرافی (که دستگاهی است که امواج صوتی را ارسال و دریافت میکند) را به راحتی روی پوست شما حرکت دهد. ژل همچنین به انتقال امواج صوتی کمک میکند.
ترانسدیوسر، امواج صوتی با فرکانس بالا را به بدن شما ارسال میکند. امواج هنگام برخورد با یک جسم متراکم (همچون قلب کودک متولد نشده) منعکس می‌شوند. سپس این بازتاب‌ها دوباره در رایانه منعکس می‌شوند. امواج صوتی در حدی بلند هستند که گوش انسان نمی‌تواند آنها را بشنود. تکنسین، ترانسدیوسر را دور شکم شما حرکت می‌دهد تا تصاویری از قسمت‌های مختلف قلب فرزندتان را ایجاد کند.
بعد از این پروسه، تکنسین ژل را از شکم شما پاک میکند. سپس می‌توانید به فعالیت‌های عادی خود بازگردید.
۲. اکوکاردیوگرافی ترانس واژینال
برای انجام اکوکاردیوگرافی واژینال، پزشک از شما می‌خواهد که از کمر به پایین برهنه شوید و روی میز آزمایش دراز بکشید. تکنسین یک پروب کوچک را در واژن شما قرار می‌دهد. این پروب از امواج صوتی استفاده میکند تا تصویری از قلب نوزاد را ایجاد کند.
اکوکاردیوگرافی واژینال معمولاً در مراحل اولیه‌ی بارداری استفاده میشود. همچنین این اکوکاردیوگرافی ممکن است تصاویر واضح تری را از قلب جنین ارائه دهد.
هزینه اکو قلب ۱۴۰۰
هزینه اکو قلب ممکن است نسبت به موقعیت جغرافیایی یا مرکزی که مراجعه می‌کنید و نوع بیمه شما فرق داشته باشد. همچنین تکنولوژی دستگاه و مهارت دکتر متخصص و نوع بیماری هم در تعیین قیمت نهایی اکوی قلب مؤثر هستند. برای اطلاع از هزینه دقیقا اکو قلب بهتر است با مرکز تصویربرداری مورد نظرتان یا مطب پزشک تماس بگیرید.
راهنمای مراجعه به متخصص قلب
اکو قلب یا اکوکاردیوگرام قلب که به آن سونوگرافی تشخیصی قلب هم گفته میشود، آزمایشی است که متخصص قلب و عروق برای بررسی عملکرد قلب و ساختار قلب استفاده میشود. این ازمایش در تشخیص صحیح بسیاری از بیمار‌های قلبی اهمیت زیادی دارد.
با مراجعه به وب‌سایت دکترتو می‌توانید لیستی از بهترین متخصصین قلب و عروق را مشاهده نمایید و به توجه به اطلاعاتی که برای شما فراهم شده است، بهترین متخصص قلب و عروق را انتخاب کنید. علاوه براین با استفاده از سیستم نوبت‌دهی آنلاین به راحتی می‌توانید از پزشک مورد نظرتان وقت ویزیت بگیرید و حتی از مشاوهر تلفنی و آنلاین با پزشکان هم استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!