دلایل تکرر ادرار چیست و چگونه می‌ توان آن را درمان کرد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

تکرر ادرار یکی از مشکلات شایعی است که می‌تواند زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار دهد. این عارضه به‌معنای نیاز مکرر به دفع ادرار در طول شبانه‌روز است و ممکن است ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت‌های ادراری، دیابت، اضطراب، مصرف زیاد مایعات یا حتی برخی بیماری‌های خاص باشد. تکرر ادرار نه‌تنها می‌تواند ناراحتی جسمی ایجاد کند، بلکه در بسیاری از موارد بر کیفیت خواب و فعالیت‌های روزانه فرد نیز تأثیر منفی می‌گذارد. در این مقاله به بررسی دلایل شایع تکرر ادرار و همچنین راهکارهای مؤثر برای مدیریت و درمان این مشکل خواهیم پرداخت.

تکرر ادرار چیست؟

تکرر ادرار به انگلیسی Frequent urination یا ادرار مکرر یکی از مشکلات و بیماری‌های شایع کلیه است و به معنای تمایل شدید به دفع ادرار بیش از حد طبیعی است. این مشکل می‌تواند روال عادی زندگی را مختل کند و حتی باعث شود، شخص چندین بار برای تخلیه ادرار از خواب بیدار شود. گاهی این مشکل نشانه بیماری زمینه‌ای بوده و با درمان بیماری این علامت از بین می‌رود. گاهی هم مصرف زیاد مایعات و برخی مواد غذایی باعث افزایش ادرار می‌شوند. بسیاری از افراد در طول زندگی دچار ادرار مکرر می‌شوند و جای نگرانی نیست. اما گاهی ممکن است این عارضه نشانه بیماری جدی باشد.

تکرر ادرار با بی‌ اختیاری ادرار چه فرقی دارد؟

تکرر ادرار به نیاز مکرر و بیش‌ازحد به دفع ادرار در طول روز یا شب گفته می‌شود، حتی اگر مثانه به‌طور کامل پر نشده باشد. این حالت معمولاً ناشی از عواملی مانند عفونت ادراری، دیابت یا مصرف زیاد مایعات است. در مقابل، بی‌ اختیاری ادرار به ناتوانی در کنترل دفع ادرار اشاره دارد و می‌تواند به شکل نشت غیرارادی ادرار یا تخلیه ناگهانی مثانه رخ دهد. این مشکل معمولاً به دلیل ضعف عضلات مثانه، مشکلات عصبی یا فشار زیاد به مثانه ایجاد می‌شود. به‌طور خلاصه، تکرر ادرار به دفعات زیاد ادرار و بی‌اختیاری به ناتوانی در کنترل آن مربوط است.

میزان ادرار طبیعی در روز چقدر است؟

میزان طبیعی ادرار در طول روز برای یک فرد بزرگسال سالم به طور میانگین ۴ تا ۸ بار در شبانه‌روز و حدود ۱ تا ۲ لیتر ادرار در روز است. این مقدار به عوامل مختلفی مانند میزان مصرف مایعات، سن، سطح فعالیت بدنی و سلامت کلیه‌ها بستگی دارد. همچنین، معمولاً ادرار کردن ۱ بار در طول شب طبیعی محسوب می‌شود. اگر میزان یا دفعات ادرار از این محدوده فراتر رود، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر باشد.

متن انگلیسی:
People usually pee between 6 and 7 times per day, although as much as 10 times may be typical for some people. Changes in urinary frequency are common in pregnancy and with age, but a dramatic increase or decrease could be a sign of an underlying condition.
ترجمه فارسی:
افراد معمولاً ۶ تا ۷ بار در روز ادرار می‌کنند، هرچند برای برخی افراد، تا ۱۰ بار در روز نیز می‌تواند طبیعی باشد. تغییر در دفعات ادرار در دوران بارداری و با افزایش سن امری رایج است، اما افزایش یا کاهش شدید در تعداد دفعات ادرار می‌تواند نشانه‌ای از یک عارضه یا بیماری زمینه‌ای باشد.

به نقل از MedicalNewsToday

تکرر ادرار در شب نشانه چیست؟

تکرر ادرار در شب (شب‌ادراری یا ناکچوری Nocturia) به وضعیتی گفته می‌شود که فرد چندین بار در طول شب از خواب بیدار می‌شود تا مثانه خود را تخلیه کند. این عارضه می‌تواند ناشی از دلایلی مانند مصرف زیاد مایعات قبل از خواب، عفونت‌های ادراری (UTI)، دیابت کنترل‌نشده، بزرگ شدن پروستات در مردان (BPH)، نارسایی قلبی یا کلیوی، اختلالات مثانه مانند مثانه بیش‌فعال و اختلالات خواب مثل وقفه تنفسی در خواب باشد. علاوه بر این، مصرف برخی داروهای ادرارآور نیز می‌تواند این مشکل را تشدید کند. تکرر ادرار شبانه اگر مداوم باشد و کیفیت خواب فرد را مختل کند، نیاز به بررسی و تشخیص دقیق توسط پزشک دارد.

تفاوت تکرر ادرار با پر ادراری چیست؟

بسیاری از افراد این دو مشکل را با هم اشتباه می‌گیرند. اما آنها تفاوت‌هایی با هم دارند. پر ادراری یا زود پر شدن مثانه باعث افزایش حجم ادرار شده و شخص باید به دلیل افزایش حجم ادرار مدام مثانه را تخلیه کند. اما تکرر ادرار باعث احساس مداوم تخلیه ادرار شده و ممکن است حجم ادرار خیلی کم باشد.

علائم و نشانه‌ های تکرر ادرار چیست؟

علائمی که همراه با ادرار مکرر ظاهر می‌شوند، به علت بروز این عارضه بستگی دارد. گاهی ممکن است این عارضه به‌تنهایی ایجاد شود و هیچ نشانه دیگری در سیستم ادراری وجود نداشته باشد. اما گاهی علائمی در کنار آن ظاهر می‌شوند. ممکن است شخص علائم زیر را تجربه کند:

• درد یا ناراحتی هنگام ادرار کردن
• میل شدید به ادرار
• مشکل در ادرار کردن
• ازدست‌دادن کنترل مثانه و بی‌اختیاری ادرار
• غیرمعمول شدن رنگ ادرار
• سوزش ادرار
• درد مثانه
• درد کلیه و پهلوها
• شب ادراری
• خونریزی همراه ادرار
• تب و لرز
• حالت تهوع
• استفراغ

دلیل احساس ادرار داشتن بعد از ادرار چیست؟

برای تشخیص سریع، از پزشک مشورت بگیر!

فوق تخصص اورولوژی

احساس فوریت در ادرار

یکی از علائمی که می‌توان تشخیص داد، دچار تکرر ادرار هستید یا نه احساس فوریت در ادرار است. در این شرایط شخص به طور مداوم حس می‌کند، نیاز به تخلیه ادرار دارد و پی‌در‌پی دستشویی می‌رود. گاهی ممکن است این حس فعالیت‌های روزانه را مختل کند و نیاز به درمان دارد.

در تکرر ادرار نشت ادرار وجود دارد؟

گاهی ممکن است ادرار مکرر همراه با بی‌اختیاری ادرار و نشت ادرار باشد، اما همیشه این‌طور نیست. افرادی که دچار سندروم مثانه بیش فعال شده یا در سیستم عضلانی و عصبی مثانه دچار اختلال می‌شوند، بیشتر نشت ادرار را تجربه می‌کنند.

علت تکرر ادرار در کودکان چیست؟

معمولا بروز این عارضه در کودکان شایع است. مثانه کودکان نسبت به بزرگسالان کوچک بوده و سریع پر می‌شود. گاهی هم کودکان در نوشیدن نوشیدنی‌های مختلف زیاده‌روی کرده و نیاز مکرر به تخلیه ادرار پیدا می‌کنند. به همین دلیل معمولا این مشکل در کودکان جای نگرانی ندارد. اما اگر در کودک علائم دیگری هم مانند سوزش ادرار، درد شکم، حالت تهوع یا تب ظاهر شد، باید سریعا به متخصص کودکان مراجعه کنید.

تکرر ادرار به همراه دیگر علائم نشانه چیست؟

گاهی ممکن است همراه با تکرر ادرار علائم دیگری را هم تجربه کنید، مانند درد در برخی نواحی مانند کلیه یا مثانه یا اینکه سوزش داشته باشد. معمولا علائم همراه با این مشکل به تشخیص درست منبع مشکل کمک می‌کند. در این بخش به صورت ویژه علائم همراه با تکرر ادرار را بررسی کرده‌ایم.

تکرر ادرار نشانه چیست؟

این عارضه از علائم بیماری‌های مختلف بوده و باید پزشک باتوجه‌به نشانه‌های دیگر بیماری را تشخیص دهد. عواملی مانند مرحله پیش دیابت، بارداری، بزرگ‌شدن پروستات، سکته مغزی، سرطان مثانه، التهاب واژن و مصرف بیش از حد الکل و کافئین باعث تکرر ادرار می‌شوند. اما در بیشتر مواقع این عارضه نشانه بیماری نیست و خود، بیماری محسوب می‌شود. سندروم مثانه بیش فعال در نتیجه انقباضات غیرارادی مثانه ایجاد می‌شود.

تکرر ادرار بدون سوزش نشانه چیست؟

اگر دچار ادرار مکرر هستید، اما هیچ علامت دیگری از جمله سوزش ادرار را احساس نمی‌کنید، احتمالا علت آن نوشیدن مایعات زیاد یا مصرف بیش از حد کافئین و الکل است. این شرایط موقتی بوده و پس از چند بار تخلیه ادرار برطرف می‌شود.

تکرر ادرار و سوزش نشانه چیست؟

اگر این عارضه همراه با سوزش ادرار است، احتمالا شما مبتلا به عفونت دستگاه ادراری هستید. عفونت در هر بخش این دستگاه می‌تواند چنین علائمی ایجاد کند. در بیشتر مواقع عفونت مربوط به مثانه و مجرای ادرار است. اگر عفونت به کلیه‌ها برسد، دردی در پهلو و کمر ایجاد می‌شود. برای درمان تکرر ادرار و سوزش و دلیل زود به زود ادرار کردن، حتما به پزشک مراجعه کنید.

ادرار خونی و تکرر ادرار با هم نشانه چیست؟

اگر علاوه بر ادرار مکرر در ادرار خود خون مشاهده می‌کنید، باید این موضوع را جدی گرفته و به پزشک مراجعه کنید. ادرار خونی می‌تواند نشانه عفونت ادراری، عفونت کلیه یا سنگ کلیه باشد.

درد کلیه و تکرر ادرار نشانه چیست؟

این دو علامت در کنار هم نشانه مشکلی در کلیه‌ها هستند. یکی از دلایل آن می‌تواند عفونت کلیه باشد. زمانی که عفونت از مثانه به کلیه‌ها منتقل می‌شود، دردی در پهلو و کمر حس شده و شخص دچار سوزش ادرار و گاهی خونریزی می‌شود. دلیل دیگر آن می‌تواند سنگ کلیه باشد. تشکیل سنگ در کلیه‌ها و دفع آن درد شدید در پهلوها ایجاد می‌کند. این درد تا زمان دفع سنگ ادامه دارد.

علت تکرر ادرار یا ادرار مکرر چیست؟

تکرر ادرار یا ادرار مکرر زمانی رخ می‌دهد که فرد بیش از حد معمول نیاز به دفع ادرار پیدا می‌کند. این وضعیت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که از دلایل موقتی و سبک زندگی گرفته تا بیماری‌های زمینه‌ای را شامل می‌شود. گاهی مصرف زیاد مایعات یا نوشیدنی‌های مدر مانند چای و قهوه می‌تواند مثانه را تحریک کرده و باعث افزایش دفعات ادرار شود. از سوی دیگر، عوامل روحی مانند اضطراب و استرس یا مشکلات ساختاری و عملکردی در مثانه نیز می‌توانند نقش مهمی در بروز این مشکل داشته باشند. در ادامه به مهم‌ترین علل تکرر ادرار اشاره می‌شود:

• عفونت‌های مجاری ادراری (UTI)
• دیابت نوع ۱ و ۲
• بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) به عنوان علت تکرر ادرار در مردان
• سنگ کلیه یا سنگ مثانه
• مثانه بیش‌فعال (Overactive Bladder)
• التهاب مثانه (سیستیت)
• مصرف داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها)
• اضطراب و استرس مداوم

شناسایی علت تکرر ادرار در زنان نیازمند بررسی دقیق و انجام آزمایش‌های لازم است. مدیریت این وضعیت از طریق تغییر سبک زندگی، دارودرمانی یا درمان علت زمینه‌ای امکان‌پذیر است.

تکرر ادرار با چه بیماری‌ هایی در ارتباط است؟

تکرر ادرار می‌تواند به‌عنوان یکی از علائم هشداردهنده در بسیاری از بیماری‌ها و اختلالات جسمی ظاهر شود. این وضعیت معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکلی در دستگاه ادراری، کلیه‌ها یا حتی سیستم عصبی و غدد درون‌ریز است. در برخی موارد، بیماری‌های عفونی یا التهابی باعث تحریک مثانه و افزایش دفعات ادرار می‌شوند. همچنین، مشکلات مزمن و سیستمیک ممکن است به‌طور غیرمستقیم بر عملکرد طبیعی مثانه تأثیر بگذارند. علاوه بر این، برخی بیماری‌ها به دلیل اختلال در اعصاب یا هورمون‌ها، سیگنال‌های غیرطبیعی به مثانه ارسال کرده و نیاز به دفع ادرار را افزایش می‌دهند. در هر صورت، بررسی دقیق توسط پزشک و تشخیص بیماری زمینه‌ای برای درمان مؤثر و جلوگیری از پیشرفت عوارض ضروری است. در ادامه، به مهم‌ترین بیماری‌ها و شرایط مرتبط با تکرر ادرار اشاره می‌شود:

• عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI)
• دیابت نوع ۱ و نوع ۲
• بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH)
• سنگ کلیه یا سنگ مثانه
• عفونت یا التهاب مثانه (سیستیت)
• مثانه بیش‌فعال (Overactive Bladder)
• بیماری‌های عصبی مانند ام‌اس (MS) و سکته مغزی
• اختلالات هورمونی مانند دیابت بی‌مزه
• اضطراب و استرس شدید
• مصرف داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها)
• سرطان مثانه یا تومورهای دستگاه ادراری

هرکدام از این بیماری‌ها می‌توانند دلایل متفاوتی برای تکرر ادرار باشند و شناسایی علت زمینه‌ای، گام مهمی برای مدیریت و درمان این مشکل است.

تشخیص تکرر ادرار چگونه است و چه موقع فرد احساس دفع ادرار می کند؟

تکرر ادرار چگونه است؟ اگر ادرار مکرر پس از چند روز برطرف نشود یا با علائم دیگری مانند تکرر ادرار و درد پهلو، ادرار خونی یا سوزش ادرار همراه باشد، باید برای تشخیص بیماری به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. برای تشخیص پزشک ابتدا معاینه فیزیکی انجام داده و در مورد سوابق پزشکی سوالاتی می‌پرسد. بسته به یافته‌ها از معاینه ممکن است هر یک از آزمایش‌های زیر را توصیه کند:

• آزمایش خون: در آزمایش خون می‌توان اطلاعاتی در مورد عملکرد کلیه، الکترولیت‌ها و قند خون به دست آورد.
• آزمایش ادرار: برای تشخیص و اندازه‌گیری ترکیبات مختلف در ادرار معاینه میکروسکوپی ادرار انجام می‌شود.
• سیستومتری: آزمایشی برای بررسی عملکرد مثانه است که فشار داخل مثانه را اندازه‌گیری می‌کند. اگر مشکلی عضلانی یا عصبی باعث مشکل شده باشد، با این روش می‌توان آن را تشخیص داد.
• سیستوسکوپی: پزشک با استفاده از ابزاری نازک و نور به نام سیستوسکوپ داخل مثانه و مجرای ادرار را بررسی می‌کند.
• تست‌های عصبی: شامل آزمایش‌ها و روش‌های تشخیص است که پزشک با آنها اختلال عصبی را تایید یا رد می‌کند.
• سونوگرافی: آزمایش تصویربرداری که با استفاده از امواج صوتی ساختارهای داخلی بدن را نشان می‌دهد.

همین حالا برای درمان عفونت ادراری فرزندت اقدام کن!

دکتر عفونت ادراری در کودکان

تکرر ادرار چگونه درمان می شود؟

درمان تکرر ادرار در زنان و مردان به علت اصلی آن بستگی دارد و ممکن است شامل تغییر سبک زندگی، دارودرمانی یا درمان‌های تخصصی باشد. هرچند دلایل تکرر ادرار در زنان و مردان می‌تواند متفاوت باشد، اما برخی روش‌های درمانی میان هر دو مشترک هستند.

• کاهش مصرف مایعات قبل از خواب
• پرهیز از مصرف کافئین، الکل و غذاهای ادرارآور
• تقویت عضلات کف لگن با تمرینات کگل
• مدیریت استرس و اضطراب
• مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک برای درمان عفونت یا مشکلات مثانه
• کنترل قند خون در بیماران دیابتی
• درمان عفونت‌های ادراری یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند مشکلات پروستات

تشخیص علت تکرر ادرار توسط پزشک و پیروی از درمان تجویز شده، مؤثرترین راهکار برای بهبود این وضعیت است

متن انگلیسی:
In rare cases, some types of cancer can cause frequent urination.
ترجمه فارسی:
در موارد کمی، برخی از انواع سرطان می‌توانند باعث ادرار مکرر شوند.

به نقل از سایت medicalnewstoday

عوارض تکرر ادرار در کودکان و بزرگسالان چیست؟

چرا هر دقیقه ادرار دارم و احساس پر بودن مثانه و تکرر ادرار چه ضرری برای من یا فرزندم دارد؟ در حالی که بسیاری از علل تکرر ادرار در آقایان و بانوان یا نوجوانان دختر و پسر جدی نیستند، برخی از آنها اگر درمان نشوند می‌توانند تهدید کننده زندگی باشند. عوارض ادرار زیاد شامل افزایش خطرناک گلوکز خون در دیابت درمان نشده، کم آبی بدن و عفونت‌هایی است که به سایر قسمت‌های اندامی سرایت می‌کند.

علائم ادرار زیاد	عوارض جانبی تکرر ادرار	روش درمان ادرار مکرر
دل درد	اختلال در خواب	مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بمانید.
حجم زیاد ادرار تولید شده	کم آبی بدن	از مصرف کافئین و الکل خودداری کنید.
افزایش ادرار شبانه	خستگی و تحریک‌پذیری	تمرین تقویت مثانه (کگل) را انجام دهید.

چگونه از تکرر ادرار پیشگیری یا جلوگیری کنیم؟

مهمترین اقدام برای پیشگیری از ادرار مکرر یا هر مشکلی در عملکرد مثانه داشتن رژیم غذایی سالم و سبک زندگی فعال است. این دو اقدام تولید و تخلیه ادرار را به اعتدال می‌رسانند. سعی کنید مصرف الکل و کافئین را تا حد ممکن کاهش دهید. همچنین باید در مصرف غذاهایی که مثانه را تحریک می‌کنند و ادرارآور هستند، دقت داشته باشید. مواد غذایی مانند شکلات، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و غذاهای تند ازاین‌دست هستند.

پزشکان پیشنهادی

۴.۸ (۷۷۳ نظر)

دکتر محمدحسن دهقانی فیروزآبادی

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۳ (۷۸۳ نظر)

دکتر مسعود صالحی

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۹ (۶۵۳ نظر)

دکتر عبدالمجید ایلون کشکولی

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۶ (۶۳۶ نظر)

دکتر سید محسن هاشمی

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۵ (۶۲۹ نظر)

دکتر محمد ناتمی

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

۴.۸ (۵۷۶ نظر)

دکتر فرشاد نامداری

تخصص جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی)

نوبت بگیرید

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگر دچار تکرر ادرار هستید و با روش‌های درمان خانگی نمی‌توانید این مشکل را برطرف کنید، باید به متخصص اورولوژی یا دکتر داخلی مراجعه کنید. متخصص علائم دیگر را بررسی کرده و سوالاتی در مورد دفعات ادرار از شما می‌پرسد. سپس باتوجه‌به تشخیص خود داروهایی را برای درمان آن تجویز می‌کند. گاهی ممکن است علت این مشکل فقط نوشیدن کافئین زیاد یا بارداری باشد. در این شرایط دارویی برای درمان و جلوگیری از ادرار زیاد وجود ندارد.

برای پیداکردن بهترین دکتر اورولوژی یا دکتر متخصص داخلی و پزشک عمومی می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو امکان تعیین وقت حضوری از متخصص وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!