داروی کلونیدین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف کلونیدین

آنچه در این مقاله می‌خوانید

کلونیدین دارویی است که با کاهش برخی مواد شیمیایی در خون موجب کاهش فشار خون می شود. آیا با موارد استفاده کلونیدین آشنا هستید؟

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
داروی کلونیدین

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

کلونیدین چیست و چه کاربردی دارد؟

  • کلونیدین دارویی است که با کاهش سطح برخی مواد شیمیایی در خون، فشار خون را کاهش می‌دهد.
  • این دارو سبب می‌شود رگ‌های خونی شل شوند وضربان قلب سرعت کمتری داشته باشد.
  • کلونیدین با نام تجاری Catapres برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود.
  • نام تجاری Kapvay برای درمان اختلال بیش‌فعالی و کمبود توجه (ADHD) استفاده می‌شود.
  • کلونیدین گاهی با داروهای دیگر تجویز می‌شود.
  • تزریق کلونیدین برای استفاده با مواد افیونی در درمان درد شدید سرطان در مواردی که مواد افیونی به تنهایی کافی نیستند، موثر است.
  • کلونیدین همچنین برای تشخیص فئوکروموسیتوما، درمان وابستگی به نیکوتین و ترک مواد مخدر استفاده می‌شود.

در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص داخلی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

نحوه‌ی عملکرد کلونیدین

کلونیدین متعلق به دسته‌ای از داروها است که آلفا آگونیست‌های دارای عملکرد مرکزی نامیده می‌شوند. به طور دقیق مشخص نیست که چگونه قرص های کلونیدین با انتشار طولانی مدت برای کاهش علائم ADHD کار می‌کنند.

 کلونیدین در بخشی از مغز کار می‌کند که به تنظیم رفتار، توجه و نحوه‌ی بیان احساسات کمک می‌کند.

کلونیدین در درجه‌ی اول یک آگونیست گیرنده‌ی آدرنال آلفا ۲ است که باعث اثرات فشار خون مرکزی و ضد آریتموژنیک می‌شود.

تحریک گیرنده‌های آدرنال آلفا -۲ در لوکوس سرولئوس ممکن است مسئول اثرات خواب آور کلونیدین باشد زیرا این منطقه از مغز به تنظیم بیداری کمک می کند .

کلونیدین همچنین می‌تواند انتقال سیگنال‌های درد در ستون فقرات را کاهش دهد.

نحوه‌ی مصرف و دوز مصرفی کلونیدین

دوز معمول کلونیدین در بزرگسالان برای فشار خون بالا:

خوراکی:

  • دوز اولیه: ۰.۱ میلی‌گرم خوراکی ۲ بار در روز (صبح و خواب)
  • تیتراسیون: افزایش ۰.۱ میلی گرم خوراکی در روز ممکن است در فواصل هفتگی برای پاسخ مطلوب انجام شود
  • دوز نگهداری: ۰.۲ تا ۰.۶ میلی‌گرم خوراکی در روز و در دوزهای منقسم
  • حداکثر دوز: ۲.۴ میلی‌گرم خوراکی در روز و در دوزهای منقسم

نکات قابل توجه:

  • مصرف مقدار بیشتر دوز خوراکی روزانه هنگام خواب ممکن است اثرات تنظیم گذرا خشکی دهان و خواب آلودگی را به حداقل برساند.

طریقه مصرف داروی کلونیدین رو بلد نیستی؟

از مشاوره دارویی کمک بگیر!

پچ‌های پوستی (ترانس درمال):

  •  دوز اولیه: ۰.۱ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت پچ هر ۷ روز استفاده می‌شود.
  • دوز نگه‌داری: اگر بعد از ۱ تا ۲ هفته کاهش مطلوب فشار خون حاصل نشد، با افزودن پچ ۱/۰ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت یا تغییر سیستم بزرگتر، مقدار مصرف را افزایش دهید.
  • حداکثر دوز: دوزهای بالاتر از دو ۰.۳ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت هر ۷ روز که استفاده می‌شود معمولاً با اثربخشی اضافی همراه نیست.

نکات قابل توجه:

  • پچ ترانس درمال باید روی ناحیه بدون مویی از پوست دست نخورده روی بازوی فوقانی بازو یا سینه قرار گیرد.
  • هر پچ جدید باید در یک محل پوست متفاوت از محل قبلی استفاده شود.
  • اگر در طول پوشیدن ۷ روز وصله شل شود، باید پوشش چسب را مستقیماً روی سیستم قرار دهید تا از چسبندگی خوب اطمینان حاصل شود.
  • گزارشاتی نادر از نیاز به تغییر پچ قبل از ۷ روز برای حفظ کنترل فشار خون گزارش شده است.
  • در هنگام جایگزینی فرمول‌های خوراکی یا سایر داروهای ضد فشار خون، پزشکان باید توجه داشته باشند که اثر ضد فشار خون پچ‌ها ممکن است تا ۲ تا ۳ روز پس از استفاده اولیه شروع نشود. بنابراین، کاهش تدریجی دوز قبلی دارو توصیه می‌شود.
  • برخی در تمام درمان‌های قبلی فشار خون ممکن است لازم باشد ادامه یابد، به ویژه در بیمارانی که اشکال شدیدتری دارند.

استفاده:

برای فشار خون بالا، به تنهایی یا همراه با سایر عوامل ضد فشار خون

دوز معمول بزرگسالان برای درد:

تزریق اپیدورال:

  • دوز اولیه: ۳۰ میکروگرم در ساعت بصورت تزریق مداوم
  • تیتراسیون:بسته به تسکین درد و وقوع عوارض جانبی ممکن است به بالا یا پایین تیتر شود.
  • حداکثر دوز ۴۰ میکروگرم در ساعت به صورت تزریق مداوم.

استفاده:

برای درمان درد شدید (همراه با مواد افیونی) در بیماران سرطانی که فقط به کمک مسکن های افیونی تسکین کافی ندارند. فرمولاسیون اپیدورال بیشتر از درد سوماتیک یا احشایی در بیماران با درد نوروپاتیک موثر است.

دوز معمول کودکان برای اختلال نقص توجه:

۶ سال به بالا:

  • دوز اولیه: ۱/۰ میلی‌گرم خوراکی قبل از خواب
  • تیتراسیون: افزایش ۱/۰ میلی‌گرم در روز افزایش هر ۷ روز تا زمان پاسخ مطلوب
  • دوزها باید دو بار در روز تجویز شود (یا به طور مساوی تقسیم شود یا با دوز تقسیم بالاتر در زمان خواب داده شود)
  • حداکثر دوز: ۰.۴ میلی‌گرم در روز در ۲ دوز منقسم

نکات قابل توجه:

  • ممکن است با غذا یا بدون غذا مصرف شود.
  • در صورت فراموش شدن دوز، باید از آن دوز صرف نظر شود و طبق برنامه دوز بعدی مصرف شود.
  • برای جلوگیری از افزایش میزان ترشح دارو، قرص ها باید کامل بلعیده شوند، له، جویده و شکسته نشوند.
  • هنگام قطع درمان، دوز روزانه را بیش از ۰.۱ میلی‌گرم در هر ۳ تا ۷ روز کاهش دهید.

استفاده: برای درمان اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) به عنوان تک درمانی یا به عنوان درمان کمکی برای داروهای محرک.

در صورت از دست دادن دوز مصرفی چه باید کرد؟

  • اگر یک دوز را فراموش کردید، از دوز فراموش شده صرف نظر کنید و دوز بعدی را طبق برنامه مصرف کنید.
  • در یک دوره ۲۴ ساعته بیشتر از مقدار کل روزانه کلونیدین تجویز نکنید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین روانپزشک در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

بهترین زمان درمان اختلال بیش‌فعالی و کمبود توجه (ADHD) همین الانه!

عوارض جانبی کلونیدین

عوارض جانبی شایع:

عارضه جانبی خفیف ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. در صورت شدیدتر یا از بین نرفتن علائم با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید. عوارض جانبی شایع‌تری که می‌تواند با کلونیدین رخ دهد شامل موارد زیر است:

  • خشکی دهان و خشکی چشم
  • سرگیجه
  • خستگی
  • ناراحتی یا درد معده
  • آرام بخش
  • یبوست
  • سردرد
  • عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
  • احساس تحریک‌پذیری
  • مشکل خواب
  • کابوس

عوارض جانبی جدی:

  • فشار خون افزایش یافته و کاهش یافته
  • ضربان قلب کندتر یا سریع‌تر
  • ضربان قلب ناهموار
  • سرگیجه هنگام ایستادن
  • تنفس کند 
  • درد قفسه‌ی سینه
  • توهم

عوارض جانبی نادر:

  • تاری دید
  • کاهش علاقه به رابطه جنسی
  • ریزش یا نازک شدن مو
  • ناتوانی در نعوظ یا حفظ آن
  • گرفتگی عضلات پا
  • درد عضله یا مفصل
  • پوست رنگ پریده
  • تورم پستان‌ها یا درد پستان در زنان و مردان
  • ضعف

برای اطلاعات بیشتر در مورد این دارو بهتر است از سرویس مشاوره دارویی دکترتو استفاده کنید.

موارد احتیاط و هشدار در مصرف کلونیدین

آلرژی:

مصرف کلونیدین خوراکی پس از واکنش پوستی می‌تواند باعث جوش در کل بدن، خارش و احتمالاً یک واکنش آلرژیک شدید شود. یک واکنش آلرژیک شدید ممکن است باعث علائم زیر شود:

  • مشکل تنفس
  • تورم گلو یا زبان

تداخل الکل:

  • ترکیب الکل با کلونیدین ممکن است اثر آرام‌بخشی خطرناکی ایجاد کند.
  • ممکن است رفلکس شما را کم کند، باعث قضاوت ضعیف شود و باعث خواب آلودگی شود.

هشدارها برای گروه‌های خاص:

برای افرادی که مشکلات قلبی دارند:

  • این شامل فشار خون پایین، ضربان قلب پایین و بیماری‌های قلبی است.
  • اگر از قبل فشار خون پایین یا ضربان قلب کم داشته باشید ممکن است در معرض عوارض جانبی جدی‌تری باشید.

برای افرادی که هنگام ایستادن گیج می‌شوند:

  • به این حالت افت فشار خون ارتواستاتیک گفته می‌شود.
  • کلونیدین می‌تواند این وضعیت را بدتر کند.
  • خیلی سریع از جای خود بلند نشوید و اطمینان حاصل کنید که دچار کمبود آب بدن نمی‌شوید.
  • این موارد می‌توانند سرگیجه و خطرغش شما را افزایش دهند.

 افراد مبتلا به سنکوپ (غش):

  • کلونیدین می‌تواند این وضعیت را بدتر کند.
  • خیلی سریع از جای خود بلند نشوید و اطمینان حاصل کنید که دچار کمبود آب بدن نمی‌شوید.
  • این موارد می‌توانند سرگیجه و خطر غش شما را افزایش دهند.

 افرادی که مشکلات چشمی دارند:

  • این شامل سندرم خشکی چشم و مشکلات تمرکز چشم شما است.
  • کلونیدین ممکن است این مشکلات را بدتر کند.

 زنان باردار:

  • کلونیدین یک داروی بارداری رده‌ی C است. این به معنای دو چیز است: تحقیقات انجام شده روی حیوانات، اثرات نامطلوبی را برای مادر در هنگام مصرف دارو نشان داده است. هنوز مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که این دارو چگونه ممکن است روی جنین تأثیر بگذارد.
  • اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید با پزشک خود صحبت کنید.

دوران شیردهی:

  • کلونیدین ممکن است به شیر مادر شما منتقل شود و در کودک شیرده عوارض جانبی ایجاد کند.
  • در صورت شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.
  • شاید لازم باشد در مورد قطع شیردهی یا قطع مصرف کلونیدین تصمیم بگیرید.

 افراد مسن:

  • این دارو فشار خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد، که ممکن است باعث سرگیجه شود و خطر سقوط شما را افزایش دهد.

 کودکان:

  • این دارو در کودکان مبتلا به ADHD زیر ۶ سال مورد مطالعه قرار نگرفته است.

تداخلات دارویی با کلونیدین

تداخلات دارویی ممکن است نحوه‌ی عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. لیستی از تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را نگه دارید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید.قرص خوراکی کلونیدین می‌تواند با سایر داروها، گیاهان یا ویتامین‌هایی که ممکن است مصرف کنید تداخل داشته باشد.

داروهای زیر را با کلونیدین ترکیب نکنید.

مصرف این داروها با کلونیدین ممکن است باعث افزایش خواب آلودگی شود:

  باربیتورات ها مانند:

  • فنوباربیتال
  • پنتوباربیتال

    فنوتیازین ها مانند:

  • کلرپرومازین
  • تیوریدازین
  • پروکلرپرازین

    بنزودیازپین ها مانند:

    داروهای ضد درد (مواد افیونی) مانند:

  • اکسی کدون
  • هیدروکدون
  • ورفین
  • داروهای آرام‌بخش دیگر
  • داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA)

ترکیب این داروها با کلونیدین می‌تواند فشار خون شما را افزایش دهد:

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

  • کلومیپرامین (آنافرانیل)
  • دسیپرامین (نورپرین)
  • دوکسپین
  • ایمی پرامین (توفرانیل)
  • نورتریپتیلین (پاملور)
  • پروتریپتیلین (ویواکتیل)
  • تریمی پرامین (سورمونتیل)

داروهای قلب:

ترکیب این داروهای قلبی با کلونیدین می تواند ضربان قلب شما را کم کند. اگر یکی از این داروها را مصرف می‌کنید، کلونیدین بهترین انتخاب برای شما نیست. نمونه‌هایی از این داروهای قلب عبارتند از:

  • دیگوکسین
  • مسدود کننده‌های بتا

مسدود کننده‌های کانال کلسیم مانند:

  • دیلتیازم
  • وراپامیل

ترکیب این داروها با کلونیدین ممکن است فشار خون شما را بیش از حد کاهش دهد. این خطر مرگ شما را افزایش می‌دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

    مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II مانند:

    مهار کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) مانند:

  • انالاپریل
  • لیزینوپریل

    دیورتیک‌ها مانند:

علائم اوردوز با کلونیدین

علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل:

  • سرگیجه
  • خواب آلودگی شدید 
  • غش کردن
  • ضربان قلب آهسته یا نامنظم 
  • تنفس آرام یا کم‌عمق
  • تشنج‌.

در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص داخلی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

امتیاز شما به مقاله:
(4از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره کلونیدین

  1. ناشناس گفت:

    سلام من ۳ساله موادسنتی مصرف میکنم رفتم دکتر ترک اعتیاد یک سری داروداده یکی همین کلونیدین هست میخواستم ببینم باقرص ناپروکسن۵۰۰ وکپسول گاباپنتین۳۰۰ و قرص دیفنوکسیلات وقرص کلونازپام مشکلی پیش نمیاد مصرف کنم ممنون میشم راهنماییم کنید با تشکر

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ایرادی ندارد
      ولی همزمان مصرف نکنید

  2. سیار گفت:

    سلام ببخشیدسه سال تریاک بافوری نیم مثقال مصرفه. کسی خبرنداره چه دارویی بایدخوردمخدرنباشه علائم ترک کم کنه هم بشه تحمل کردهم اطرافیانفهمن

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      بهتره ترک مواد مخدر را تحت نظر متخصص روانپزشکی انجام بدید تا به داروهای دیگر اعتیاد پیدا نکنید.
      متخصص روانپزشک

  3. کورش گفت:

    با سلام خدمت شما عزیزان. ایا برای کم. کردن مصرف قرص. متادون ۲۰ میشه از قرص کلونیدین استفاده کرد

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      ابتدا از روش خوب سنتی استفاده کنید
      در این روش، ابتدا مصرف متادون را تا ۱۰میلی گرم در روز کاهش می‌دهند. سپس در هر هفته، مصرف را به میزان ۵ میلی‌ گرم کاهش می‌دهند تا میزان مصرف به ۲۰ میلی گرم برسد. سپس میزان مصرف در هر هفته کم‌تر از ۵ میلی گرم کاهش داده می‌شود تا جایی که به صفر برسد.

  4. قاسم لطفی گفت:

    باسلام احترام،دکتر من شربت متادون مصرف میکنم،دوز مصرفی رو از روزی ۲۰سیسی ۲سیسی کردم بعضی روزا همون ۱سیسی حالمو خوب میکنه میخاستم بدونم بهترین راه ترک این ۲سییی چطور هست،راهنمایی ممنون

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      ترک تدریجی دارو بهتره تحت نظر متخصص روانپزشکی صورت گیرد تا علایم ترک در شما بروز نکند.

  5. بی نام گفت:

    سلام.وقت بخیر.این دارو برای ترک شیشه هم مفید هست.ممنون میشم راهنمایی کنید.

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      بله
      دارویی است که برای درمان فشار خون بالا، اختلال بیش فعالی با کمبود توجه، ترک دارو (الکل، مواد افیونی یا استعمال دخانیات)، گرگرفتگی یائسگی، اسهال، اسپاستیسیتی و برخی شرایط خاص درد استفاده می‌شود.

  6. محسن گفت:

    سلام بعد ترک چند روز کلوندین مصرف کنیم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      دوز اولیه: ۰.۱ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت پچ هر ۷ روز استفاده می‌شود.

  7. ناشناس گفت:

    سلام

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در خدمتیم

  8. محرم گفت:

    سلام ۲۰ سال متادون مصرف کردم روزی ۴۰ سی سی نه دکتر رفتم نه دارویی گیاهی خوردم فقط گفتم یا خدا کم کنید بزارید کنار فقط عرضه داشته باشید اگر ندارید دیگه تمام شدید وسلام نامه تمام به امید بهبودی همه ای عزیزان

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      همیشه تندرست باشید دوست عزیز

  9. نو نام گفت:

    سلام خدمت تمام دوستان . بنده مصرفم متادون بود . روزی ۱۵ سی سی شربت . به مدت ۵ سال . به تدریج کم کردم تا رسیدم به یک سی سی . سخت بود ولی با توکل به خدا تونستم مصرفم قطع کنم . بعد از چند روز درد شدید و بی خوابی با توصیه دکتر روانپزشکم قرص کلونیدن تهیه کردم . یک شب که خیلی بهم فشار اومد یک عددش خوردم . شبش راحت خوابیدم . اما تا ۲۴ ساعت حالت گیجی خواب الودگی و کسلی شدید داشتم . تصمیم گرفتم که نخورم . الان دو هفته اس پاکم . دوستان من اگه میتونید اراده کنید بدون کلونیدن هم میشه . خداپشت پناهتون . امید پاک همه همسفران

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      تندرست باشید
      ممنونم از راهنمایی تان

  10. ترک گفت:

    اقا پارسا عزیز که میگین راحت ۴ روزه قرص مخدر رو کنار گذاشتم بنده نزدیک به ۱۸ ماه قرص اکسی کدون مصرف کردم و بدترین روزهای زندگیم رو گذراندم چون شما با هر مصرف قرص اکسی مورفین خالص رو وارد بدنت میکنی و بعد چند مدت وابستگی شدیدی خواهی داشت که از تریاک و متادون و ب۲ بدتره بنده روزی کم کم ۱۲۰ میل یعنی ۴ تا ۳۰ میل اکسی میخوردم در حتی داغون بودم که چند بار خواستم خودکشی کنم اون دکتری که به شما اکسی داده بزرگترین خیانت رو کرده ترک بدون درد نداریم الان ب ۲ میخورم و تمام سعیم برا ترک فقط با کم کردن دوز در ماه هست تا به یک چهارم برسانم و بعد ترک…..
    کسانی که یهو ترک کردن ۹۹ درصد احتمال برگشت دارن و دوستانی هم که کلونیدین میخورن بدانند که بنده جایگزین قرص خواب کردم که اشتباه بزرگی بود بعد ۱ سال یک شب بدون کلونیدین خوابیدم تا صبح درد داشتم خدا لعنت کنه باعث و بانی کسانی که ما جونهارو به این وضعیت انداخت چون ۱۰ سال انواع و اقسام داروهای مخدر رو خوردم و الان تو بدترین شرایط هستم خدا ازتون نگذره

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیزم
      به امید بهبودی و سلامت
      و ممنون از کامنت خوب و بجای تان