فهرست مطالب
بیماری سرطان استخوان از زمان تکثیر سلولهای استخوانی به سرعت رشد کرده و شروع به تجزیه کردن استخوان میکند. سلولهای سرطانی همچنین میتوانند از استخوان جدا شده و به استخوانهای دیگر یا سایر ارگانهای بدن سفر کنند و به عنوان تومورهای ثانویه به رشد خود ادامه دهند. بیشتر اوقات، مبتلایان به این این سرطان در مکان دیگری از بدنشان به سرطان ثانویه مبتلا میشوند. در این مطلب از مجله سلامت دکترتو به تفصیل دربار بیماری سرطان استخوان صحبت خواهیم کرد؛ با ما همراه باشید.
برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی و متخصص ارتوپد مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان برای درمان سرطان استخوان آشنا شوید، بهصورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
بیماری سرطان استخوان یا تومور استخوانی چیست؟
سرطان استخوان به انگلیسی osteosarcoma یا Bone Cancer اصطلاحی برای چندین عارضه مختلف است که در استخوانها ایجاد میشود. هنگامی که سلولهای سرطانی در استخوان رشد میکنند، میتواند به بافت طبیعی استخوان آسیب برساند. نوع سلول و بافتی که سرطان در آن شروع میشود، نوع سرطان استخوان را تعیین میکند.
سرطانهای استخوان چندان رایج نیستند. در واقع کمتر از ۲% از جمعبت کل مبتلایان به سرطانها در جهان به سرطان استخوان مبتلا هستند. درحالیکه بیماری سرطان استخوان در هر سنی میتواند ایجاد میشود، اما در کودکان، نوجوانان و جوانان بیشتر از میانسالان و کهن سالان شایع است.
سرطان استخوان چطور به وجود می آید؟
سرطانهایی که در استخوان تشکیل میشوند، سرطان استخوان اولیه نامیده میشوند. علاوه بر سرطان اولیه استخوان، بسیاری از تومورها و سرطانهای قسمتهای مختلف بدن هم میتوانند به استخوانها گسترش یابند. این نوع سرطان در استخوانها را تومورهای استخوانی ثانویه یا متاستاتیک مینامند. تومورهای استخوانی میتوانند در هر استخوانی از بدن تشکیل شوند و در هر قسمتی از استخوان رشد کنند، یعنی از سطح استخوان تا مرکز استخوان که مغز استخوان نامیده میشود. یک تومور در حال رشد (حتی یک تومور خوش خیم) بافت سالم استخوان را از بین میبرد و استخوان را تضعیف میکند. این استخوان تضعیفشده نسبت به شکستگی آسیب پذیرتر است. وقتی یک تومور استخوانی سرطانی است، دو حالت رخ میدهد؛
- یا یک سرطان استخوانی اولیه است.
- نشانه سرطان ثانویه است.
یک سرطان استخوان اولیه از استخوان شروع شده است در حالی که سرطان استخوان ثانویه از نقطه دیگری در بدن شروع شده است و سپس با متاستاز دادن به استخوان منتشر میشود. مثلا اگر سرطان پروستات به استخوان بزند آن را سرطان استخوان ثانویه مینامیم. به سرطان ثانویه استخوان، بیماری متاستاتیک استخوان هم گفته میشود. برخی از سرطانهایی که از جای دیگر شروع شده و به استخوان هم منتشر می شوند شامل موارد زیر هستند:
- سینه
- ریه
- تیروئید
- کلیه
- پروستات.
علت ابتلا به سرطان استخوان
هنوز دلیل اصلی ابتلا به این سرطان مشخص نیست. اما برخی از عوامل هستند که خطر بروز آن را تشدید میکنند. از جمله:
- سابقه ابتلا به سرطان استخوان در خانواده
- آسیبهای جسمانی
- بیماریهای زمینهای و وراثتی
- تأثیر مصرف سایر داروها
- قرار گرفتن طولانیمدت در معرض تشعشات خطرناک
- سبک زندگی فردی.
عوامل خطر ابتلا سرطان استخوان
عامل خطر یا ریسک فاکتور در علم پزشکی، عاملی است که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهد. اغلب عوامل تحریککننده میتوانند بهصورت مستقیم بر رشد سلولهای سرطانی تأثیر بگذارند، اما به خودی خود باعث ابتلا به سرطان نمیشود. از جمله مواردی که خطر ابتلا به سرطان استخوان را تشدید میکند، میتوان موارد زیر را نام برد:
- ژنتیک کودکان مبتلا به رتینوبلاستوما خانوادگی که نوعی «سرطان چشم» است، خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش میدهد. افرادی که سابقه بیماری سارکوم در خانواده خود را دارند، در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند.
- افرادی که تحت شرایط پرتودرمانی قرار گرفتهاند، خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان استخوان دارند. اکثر سارکومهای ناشی از پرتودرمانی شامل آنژیوسارکوم و سارکوم پلومورفی (UPS) از نوع بافت نرم یا استئوسارکوم هستند.
- برخی از داروهای مورد استفاده در شیمی درمانی، از جمله عوامل آلکیلکننده و آنتراسایکلینها، ممکن است خطر ابتلا به سرطان ثانویه و معمولاً پوکی استخوان را افزایش دهند.
- یک بیماری شناخته شده به نام «بیماری پاژه» وجود دارد. تعداد کمی از افراد مبتلا به این بیماری به سرطان استخوان دچار میشوند.
- یک بیماری ژنتیکی نادر به نام سندرم Li-Fraumeni وجود دارد که مبتلایان به آن دارای یک نسخه معیوب از یک ژن هستند که به طور معمول به رشد سلولهای سرطانی کمک میکند.
افرادی که سابقه بیماری سارکوم در خانواده خود را دارند، در معرض خطر ابتلا به سرطان استخوان استئوسارکوم یا پوکی استخوان هستند.
علائم بیماری سرطان استخوان
سرطان استخوان ممکن است پنهان یا آشکار خود را نشان دهد. برخی از انواع سرطان استخوان خوشخیم هستند و هرگز علائمی ایجاد نمیکنند، اما برخی دیگر همراه با برخی علائم ظاهر میشوند. تشخیص بهموقع و سریع سرطان استخوان تأثیر چشمگیری بر درمان و رهایی از این بیماری دارد.
برخی از مبتلایان به سرطان استخوان به غیر از احساس یک توده بدون درد، علائم دیگری ندارند. اما برای افراد دیگر، انواع مختلفی از علائم را نشان میدهند. این علائم همچنین ممکن است به دلیل شرایطی مانند آرتریت و بیماری های ستون فقرات یا بیماری لایم (Lyme Disease) ایجاد شود که ممکن است تشخیص سرطان را به تأخیر بیاندازد.
بهتر است با علائم اولیه سرطان استخوان آشنا شوید تا در صورت مشاهده سریعتر به پزشک مراجعه کنید و در همان مراحل اولیه برای درمان اقدام کنید. علائم اولیه سرطان استخوان عبارتاند از:
۱. شایعترین نشانه های سرطان استخوان
- ایجاد تودههای جدید در محل استخوانها
- درد و تورم استخوانهای آسیبدیده
- تودههای قابل لمس در استخوانهای بلند مانند ستون فقرات یا ساق پا
- احساس خستگی و ضعف مداوم
- کاهش وزن
- شکنندگی استخوانها
- دردهای عضلانی و استخوانی که در شب تشدید میشوند.
- تورم و قرمزی غیر قابل توضیح (التهاب) بر روی استخوان
- مشکل در حرکت کردن
- تب و تعریق شبانه.
بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان استخوان هیچ علائمی ندارند و ناگهان با بروز یک توده روبهرو میشوند. ممکن است علت ایجاد توده در بدن، عارضه یا تروما خاصی نباشد. اما وجود یک تومور قطعاً نشاندهنده نقص در عملکرد بدن و رشد غیرعادی سلولهاست. استخوانی که توسط یک تومور تضعیف شده است، ممکن است بشکند یا دچار انفصال شود. این اتفاق میتواند شدیداً دردناک باشد. در بسیار از موارد، تومور خوشخیم ممکن است بهطور تصادفی هنگامی که به دلیل دیگری مثل آسیب زانو یا پیچ خوردن مچ پا عکس رادیولوژی گرفته میشود، کشف شود.
برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین انکولوژیست آشنا شوید، بهصورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
۲. علائم سرطان استخوان ثانویه
به نقل از medicalnewstoday، سرطان ثانویه در استخوان، در نتیجهی متاستاز و حملهی سلولهای سرطانی از تومور اولیه در جای دیگری از بدن به استخوان ایجاد میشوند. این شرایط گاهی اوقات تنها یک قسمت از استخوان را تحت تاثیر قرار میدهد، اما در برخی از افراد، سرطان به تعدادی از بخشها گسترش مییابد و تحت عنوان سرطان ثانویه استخوان شناخته میشوند. سرطانهای ثانویه استخوان در بخشهای مختلف در بدن توسعه مییابند. بهتر است بدانید همه سرطانهای ثانویه علائم مشابهی ندارند و تشخیص آن بر عهده پزشک است.
بارزترین نشانههای سرطان ثانویه استخوان عبارتند از:
- درد استخوانی: شایعترین علامت سرطان ثانویه در استخوان، درد در ناحیه آسیب دیده است. این درد ممکن است خفیف و ماندگار باشد و در طول روز و شب اذیتکننده باشد. ممکن است تورم و حساسیت در منطقه وجود داشته باشد. اگر این نوع درد را دارید و بیش از ۱-۲ هفته طول بکشد، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. اگرچه میتواند در چندین استخوان مختلف در یک زمان رخ دهد،اما معمولا تنها یک یا دو ناحیه دردناک است.
- استخوانهای ضعیف و شکننده: وقتی یک استخوان توسط سرطان تضعیف شود، بدون وارد شدن ضربه هم ممکن استاستخوان بشکند که به عنوان شکستگی پاتولوژیک شناخته میشود.
- افزایش غیرعادی سطح کلسیم: هنگامی که استخوانها دچار سرطان ثانویه میشوند، مقدار بالایی از کلسیم ممکن است به داخل خون آزاد شود. این مورد میتواند علائمی مانند خستگی، دل درد، تهوع، یبوست، تشنگی و سرگیجه ایجاد کند. هیپرکلسمی اغلب با آزمایش خون قبل از تشخیص هر گونه علائم تشخیص داده میشود.
- احساس فشار روی نخاع: در صورتی که سرطان ثانویه به ستون فقرات و نخاع فرد آسیب وارد کرده باشد، باعث ایجاد فشار در این ناحیه میشود.
۳. دیگر علائم سرطان ثانویه استخوان
گاهی اوقات سرطان ثانویه در استخوان، میتواند موجب احساس خستگی بیش از حد شود و گاهی ، سرطان ثانویه استخوان میتواند بر روی عملکرد مغز استخوان تأثیر بگذارد. مغز استخوان حاوی موادی است که استخوانها را پر میکند و انواع سلولهای خونی (گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید و پلاکتها) را تولید میکند:
اگر مغز استخوان قادر به تولید گلبول های قرمز خون نباشد، ممکن است فرد دچار کم خونی شود که باعث خستگی و تنگینفس می شود. اگر گلبولهای سفید خون کاهش یابد، بیشتر به عفونت و بیماری نقص ایمنی مبتلا خواهید شد. اگر تعداد پلاکتها کم باشد، ممکن است کبودی یا خونریزی مدام ایجاد شود.
۴. علائم سرطان استخوان در کودکان
علایم سرطان استخوان در کودکان شامل موارد زیر هستند؛
- درد و حرکات خشک در محل تودهی سرطانی
- درد سرطان استخوان به مرور زمان بدتر میشود و افزایش پیدا میکند.
- درد سرطان استخوان معمولا به بخشهای دیگر کشیدهمیشود.
- به علت درد، معمولا کودک از خواب بیدار میشود.
- توده و ورمی که محل سرطان استخوان را تحریک میکند.
۵. علائم سرطان مغز استخوان
طبق cancer، سرطان مغز استخوان سرطان کاملا متفاوتی با سرطان استخوان است و به علت تمییزی که میخواهیم بین این دو سرطان قائل شویم، در اینجا از علائم آن صحبت کردهایم؛
- کم خونی
- بیحالی
- خستگی
- تشنگی زیاد
- ادرار زیاد
- خونریزی و کبودی
- درد شکم
- کم آبی بدن
- از دست دادن وزن
- کم اشتهایی و بیاشتهایی
۶. علائم سرطان استخوان لگن
علائم سرطان استخوان لگن خاصره شامل موارد زیر هستند؛
- دردی که شما از خواب بیدار میکند.
- خونریزی و کبودی
- بزرگ شدن کبد
- خستگی
- تب و لرز
- عفونتهای مداوم
- تهوع
- عرق ریختن شبانه
۷. علائم سرطان استخوان ترقوه
- ورم کردن غدد بالا و اطراف استخوان ترقوه
- تب
- اسهال
- درد نزدیکی بازو
- درد نزدیک اندامهای تناسلی
- درد در گردن
- بالا رفتن ضربان قلب
- تنگی نفس و بالا رفتن فشار خون
۸. علائم سرطان استخوان ساق پا
علائم سرطان ساق پا مانند سایر علائمی است که در علایم سرطان استخوان اشاره شد، التهاب و درد منتشر و سایر مواردی که در بیشتر نقاط استخوانی که درگیر سرطان شدهاند، مشترک است. این مورد در کودکانی که به اختلال ساق پای کودکان و نوزادان مبتلا هستند نیز ممکن است وجود داشته باشد.
۹. علائم سرطان استخوان فک
- به سختی جویدن
- به سختی قورت دادن
- به سختی دهان را باز کردن
- درد در استخوان فک به طوری که صحبت کردن هم سخت باشد.
۱۰. علائم سرطان استخوان دنده
- درد و ورم اطراف دندهها
- نمیتوان به راحتی خم شد
- خمیده راه رفتن
- درد و موارد مشابه باقی نقاط استخوان که درگیر سرطان شدهاند.
۱۱. سرطان استخوان زانو
علائم سرطان استخوان زانو هم مانند موارد دیگر است تنها این علائم به آن اضافه میشود؛
- به سختی پای خود را خم میکند.
- نمیتواند زیاد راه برود.
- زانوها ورم میکنند و درد منتشر دارند.
درد سرطان استخوان
درد سرطان استخوان زیاد است، به شکلی که اگر خواب باشید میتواند شما را از خواب بیدار کند و برای آرام کردن آن باید از مسکنهای قوی استفاده کرد. از اصلیترین علائم سرطان استخوان درد در محل تومور استخوان است. زمانی که در محلی از بدن بیمار تومور استخوانی ایجاد میشود، درد شدید در آن ناحیه وجود دارد که با تغییر پوزیشن بیشتر هم میشود. درد این ناحیه حالت تندرنس دارد و با لمس بیشتر میشود. سرطان استخوان دردی دارد که میآید و میرود و شدت آن کم و زیاد میشود. معمولا در هنگام استراحت و خواب بیشتر هم میشود.
دردی که ادامه پیدا میکند و در شبها هم زیاد میشود، معمولا با قرمزی و ورم همراه میشود. این درد که شبیه به التهاب است با خم کردن مفاصل و حرکتدادن آنها بیشتر میشود.
بیشترین دردی که فرد مبتلا به سرطان استخوان احساس میکند در افرادی است که سرطان استخوان لگن و یا استخوانهای دراز را دارند.
اما چرا درد سرطان استخوان در شبها بیشتر میشود؟ هنگام شب، مقدار هورمون استرس کورتیزول کاهش پیدا میکند. بنابراین درد سرطان استخوان در شبها بیشتر میشود و نیاز به مسکن و تکنیکهای درد آرامی پیدا میشود.
بهترین پزشک برای تشخیص سرطان استخوان کیست؟
مراجعه به پزشک اولین و بهترین راه برای تشخیص دقیق بیماری و انتخاب بهترین روش درمان است. برای درمان سرطان استخوان به کمک گروهی از پزشکان نیاز دارید. این گروه شامل پزشکان متخصص انکولوژی و انکولوژیستهای پرتونگاری و متخصص ارتوپدی است. پزشک معمولاً ابتدا بررسی سوابق پزشکی و درمانی فرد را انجام داده و سپس معاینه فیزیکی را آغاز میکند. در صورت مشاهده علائم، برای تشخیص بهتر معمولاً یکی از آزمایشهای مخصوص را تجویز کرده تا نوع سرطان مشخص شود.
در ادامه مراحل تشخیص سرطان استخوان را مرور میکنیم:
۱. معاینه پزشکی
عفونت، شکستگی در اثر فشار و دیگر بیماریهای غیر توموری می توانند بسیار مشابه تومور باشند و آن را تداعی کنند. برای اطمینان از وجود تومور استخوانی ، پزشک یک ارزیابی کامل را انجام خواهد داد و تعدادی آزمایش را درخواست خواهد کرد.
۲. سابقه پزشکی
بهعنوان بخشی از معاینه، پزشک از شما یک سابقه پزشکی کامل خواهد گرفت. او از شما درباره سلامت کلی بدنتان، داروهایی که مصرف میکنید و علائم حال حاضر شما خواهد پرسید. پزشک شما همچنین از شما خواهد پرسید که آیا شما یا اعضای خانواده شما سابقه ای از تومور یا سرطان داشته اید یا خیر.
۳. معاینه بالینی
پزشک شما با تمرکز بر روی تومور معاینات بالینی را انجام خواهد داد. او به دنبال موارد زیر خواهد گشت:
- تورم یا درد در ناحیه تومور
- تغییرات در پوست آن ناحیه
- وجود توده
- بررسی هر گونه اثری که ممکن است تومور بر روی مفصل های نزدیک گذاشته باشد.
در برخی موارد، پزشک شما دیگر اعضای بدنتان را هم بررسی می کند تا وجود دیگر تومورهایی که میتوانند به استخوان گسترش یابند را بررسی کند.
۴. عکس رادیولوژی و سایر عکسبرداری ها
عکس رادیولوژی یک عکس از بافتهای متراکم همچون استخوانها به پزشک میدهد. در بیشتر موارد، پزشک شما عکس رادیولوژی را برای کمک به تشخیص تومور استخوانی تجویز میکند. انواع مختلف تومور ممکن است در عکس رادیولوژی متفاوت به نظر برسند. برخی از تومورها استخوان را از بین میبرند و برخی در استخوان یک حفره ایجاد میکنند. برخی دیگر باعث تشکیل استخوان اضافی می شوند. برخی ممکن است هر دو کار را انجام دهند. تمامی این موارد در عکس رادیولوژی مشخص میشود. تومور فمور (استخوان ران) یکی از انواع سرطان استخوان است که با رادیولوژی مشخص میشود.
برای تشخیص بهتر و دقیقتر پزشک ممکن است سی تی اسکن یا ام آر ای هم برای شما تجویز کند. این کار کمک شایانی بهبررسی کامل استخوانهای بدن و تشخیص وجود سرطان خواهد کرد.
۵. نمونه برداری
به نقل از healthline، برای اطمینان از ابتلا به سرطان و تشخیص نوع آن، پزشک گاهی انجام نمونهبرداری را هم تجویز میکند. نمونهبرداری معمولا به دو روش زیر انجام میشود:
- نمونهبرداری با سوزن (نیدلینگ): با استفاده از بیحسی موضعی، با استفاده از سرنگ از تومور نمونهبرداری میشود. ممکن است پزشک حتی بخشی از تومور را برای بررسی بافتهای سرطانی بردارد. این نمونه توسط پاتولوژیست زیر میکروسکوپ بررسی میشود. برای نمونهبرداری صحیح، پزشک از تصویربرداری سونوگرافی، ام آر ای و غیره برای هدایت دقیق سوزن و تعیین جای دقیق تومور را استفاده میکند.
- نمونهبرداری باز: این نمونهبرداری در اتاق جراحی انجام میشود. پس از بیهوشی کامل فرد، پزشک با ایجاد برش کوچک در ناحیه درگیر سرطان، بخشی از بافت را برای بررسی بیشتر خارج میکند.
پس از اتمام این آزمایشات، پزشکان باید در مورد گِرِید (درجه) و مرحله پیشرفت سرطان اطلاعات تکمیلی را ارائه دهند. پس از آن بهترین روش درمان انتخاب میشود.
مراحل پیشرفت سرطان استخوان
مراحل پیشرفت یا همان استیج سرطان استخوان به مراحل زیر تقسیم میشود:
- مرحله یک: سرطان خوش خیم استخوان. گرید یا درجه سرطان پایین است و به خارج از استخوان گسترش نمییابد.
- مرحله دو: سرطان خوش خیم با پتانسیل رشد و گسترش. سرطان هنوز فراتر از استخوان گسترش نیافته است، اما گرید بالایی دارد.
- مرحله سه: سرطان بدخیم استخوان. سرطان به قسمتهای دیگر بدن مانند ریهها گسترش یافته است.
اغلب افراد مبتلا به سرطان استخوان در مرحله یک و دو بوده و خوشبختانه تعداد مبتلایان به سرطان بدخیم استخوان بسیار پایین است. افراد در گرید یک و دو شانس خوبی برای درمان دارند. اما درمان سرطان استخوان پیشرفته سختتر درمان میشود و در مواردی کشنده است. درمان سرطان بدخیم استخوان بیشتر بر مبنای کاهش علائم، تسکین دردها و کاهش سرعت گسترش سرطان است.
منظور از گرید بیماری سرطان استخوان چیست؟
پزشکان برای تعریف شدت این نوع از سرطان از عبارت «گرید» (Grade) یا درجه استفاده میکنند. گرید بیماری معیاری برای مقایسه سلامت بافتهای سرطانی و سالم با یکدیگر است. در یک بافت سالم سلولهای بهصورت منظم و نرمال در کنار هم قرار میگیرند. اما بافت دچار سلولهای سرطانی اغلب دچار اختلال مانند رشد غیرعادی یا رنگهای متفاوت و غیره هستند. بسته به میزان این تفاوت، گرید یا درجه بیماری مشخص میشود.
اگر بافت سرطانی از بافت سالم بسیار متفاوت باشد، به آن «بد تمایز یافته» یا «تومور گرید بالا» گفته میشود. درجه سرطان ممکن است به پزشک در پیش ینی سرعت گسترش بیماری به سایر بافتها کمک کند. به طور کلی، هرچه گرید تومور پایینتر باشد، بهتر میتوان شرایط آن را در آینده پیشبینی کرد. براساس طبقهبندی پزشکی، گریدهای بیماری سرطان توده استخوانی عبارتاند از:
- GX: درجه تومور قابل شناسایی نیست.
- G1: سلولهای سرطانی به خوبی تمایز یافته هستند (گرید پایین).
- G2: سلولهای سرطانی نسبتاً متفاوت هستند (گرید بالا).
- G3: سلولهای سرطانی تمایز چندانی ندارند (گرید بسیار بالا).
برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین انکولوژیست آشنا شوید، بهصورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
انواع سرطان استخوان
هر چند که بروز سرطان استخوان نوع اول چندان رایج نیست. اما این سرطان به چهار دسته اصلی تقسیم میشود:
۱. مالتیپل میلوما (Multiple myeloma)
مالتیپل میلوما شایعترین سرطان اولیه استخوان است. این سرطان، یک سرطان بدخیم مغز استخوان است. مغز استخوان بافت نرم در مرکز بسیاری از استخوانهاست که سلولهای خونی را تولید میکند. هر استخوانی در بدن میتواند دچار این سرطان بشود. مالتیپل میلوما در هر سال تقریباً شش نفر از هر صد هزار نفر را درگیر میکند. طبق آمار مؤسسه ملی سرطان، تقریبا نود هزار نفر در هر سال با این بیماری زندگی میکنند. بیشتر بیماران در سنین بین ۵۰ تا ۷۰ سالگی هستند. مالتیپل میلوما به طور معمول با شیمیدرمانی، رادیوتراپی و در برخی موارد با جراحی درمان میشود.
۲. استئوسارکوم (Osteosarcoma)
شایعترین نوع بیماری سرطان استخوان، استئوسارکوم است. این نوع سرطان در سلولهایی ایجاد میشود که در آن بافت استخوان جدید به وجود آمده است. این بیماری ممکن است در هر استخوانی در بدن ایجاد شود، اما معمولاً در انتهای استخوانهای بزرگ مانند پاها و بازوها ایجاد میشود. پزشکان اغلب استئوسارکوم را در کودکان و نوجوانان تشخیص میدهند.
۳. سارکوم یوئینگ (Ewing sarcoma)
این نوع سرطان استخوان به نام پزشکی که برای اولین بار آن را کشف کرد نامگذاری شده است. سارکوم یوئینگ شامل بسیاری از تومورهای مختلف است که خصوصیات مشابهی دارند. این تومورها میتوانند در استخوانها و بافت نرم اطرافشان ایجاد شوند. سارکوم یوینگ بیشتر در باسن، دندهها و استخوان کتف یا روی استخوانهای بلند مانند پاها رشد میکند.
۴. کندروسارکوم (Chondrosarcoma)
این نوع سرطان استخوان از بافتی به نام غضروف شروع میشود. غضروف یک بافت همبند نرم است که امکان حرکت بین استخوان و مفاصل را فراهم میکند. برخی از غضروفها وقتی کلسیم جذب میکنند به استخوان تبدیل میشوند. این سرطان به طور معمول در استخوانهای بازو، پا یا لگن شکل میگیرد. برخلاف استئوسارکوم و سارکوم یوئینگ، کندروسارکوم بیشتر در بزرگسالان شایع است.
سرطان استخوان چندان شایع نیست و انواع مختلفی دارد، شایعترین نوع سرطان استخوان استئوسارکوم است. این سرطان معمولاً در استخوانهای بلند مثل پاها و بازوها ایجاد میشود و اغلب کودکان و نوجوانان را درگیر میکند.
انواع سرطان استخوان خوش خیم
به نقل از webmd، انواع مختلفی از تومورهای خوش خیم استخوانی وجود دارد. علاوه بر این برخی بیماریها میتوانند علائمی مانند یک تومور استخوانی داشته باشند، درحالیکه در واقع یک تومور استخوانی نیستند و در بسیاری از موارد، درمان مشابه یک تومور را نیاز دارند.
از جمله علائم تورموهای استخوانی خوش خیم آن است که بیماران دارای تومور استخوانی معمولاً در ناحیه تومور احساس درد میکنند. این درد بهطور معمول به صورت دردی مبهم و تیز (تیرکش کردن) توصیف میشود. این درد ممکن است شبها بیشتر شود و با فعالیت تومور، فرد متحمل درد بیشتری شود. از جمله شایعترین علائم تومور استخوانی خوش خیم «تب» و «تعریق شبانه» است.
بنابراین براساس شدت بیماری، انواع مختلفی از سرطان و تودههای استخوانی وجود دارد که هرکدام بهنحوی فرد را درگیر این بیماری میکنند. از جمله رایجترین این موارد که هرکدام روش درمانی متفاوتی دارند، عبارتاند از:
۱. استئوئید استئوما
تومور خوشخیمی است که بیشتر در کودکان و نوجوانان زیر ۲۵ سال دیده میشود. این تومور بیشتر استخوانهای اندام پایینی مانند لگن و پاها را درگیر می کند. درد مهمترین علامت این تومور است. این درد در شب تشدید شده و با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی تسکین مییابد. استئوئید استئوما در ستون فقرات معمولا باعث اسکولیوز می شود. اکثر پزشکان معتقدند باید تومور به وسیله عمل جراحی برداشته شود یا با وسیله رادیوفریکوئنسی یا پرتو درمانی منهدم شود.
۲. استئوبلاستوما
توموری است کم و بیش شبیه استئوئید استئوما با این تفاوت که بزرگتر از آن است. این بیماران از درد شکایت میکنند ولی شدت آن از استئوئید استئوما کمتر است.درمان این بیماری با برداشتن تومور با عمل جراحی و در صورت لزوم پیوند استخوان صورت میگیرد.
۳. استئوکندروما یا اگزوستوز
از جمله شایعترین تومورهای استخوانی در نوجوانان است که همراه با رشد استخوان بزرگ شده و بعد از بلوغ متوقف میشود. این تومور بهویژه در اندامهای تحتانی دیده میشود. این تومور بدون درد است. در صورت رشد و بزرگ شدن ممکن است با فشار به سایر اعضا، اعصاب را تحریک کرده و باعث بیحسی، فلج کوتاهمدت و غیره شود. استئوکندروما توانایی تبدیل شدن به یک سرطان بدخیم را دارد. به نوع بدخیم این تومور، کندروسارکوما میگویند. اگر اندازه تومور بیش از ۱۰ میلیمتر رشده باشد، بدخیم شناخته میشود.
۴. کندروم
این تومور در دسته سرطانهای خوشخیم استخوان بوده و معمولاً در قسمت غضروفها و درون استخوانها شکل میگیرد. این تومور به صورت توده از غضروف با جدار کاملا مشخص در درون استخوان خود را نشان میدهد. دست و پا، شایعترین محل تشکیل این تومور هستند. معمولا این تومور بعد از ۳۰ سالگی توانایی تبدیل شدن به سرطان بدخیم استخوان را دارد. درمان این تومور تراشیدن بافت غضروفی و پر کردن حفره با پیوند استخوانی است.
۵. کیست های استخوانی
این ضایعات خوشخیم، معمولاً در استخوانهای انتهایی ران و بازو دیده میشوند. درد خفیف بارزترین ویژگی این کیست است. با استفاده از رادیولوژی میتوان محل دقیق کیست را مشخص کرد. کیست استخوانی معمولا حاوی مایعی شفاف یا کهربایی رنگ است. درمان کیست استخوانی با یکی از روشهای جایگزینی پیوند استخوانی یا تزریق کورتون داخل کیست انجام میشود.
۶. استئوما
تومور استخوانی خوش خیمی است که به صورت یک برجستگی با کناره های صاف بر روی استخوان های صاف یا بلند خود نمایی می کند. این تومور از استخوان های متراکم یا اسفنجی به وجود آمده است. در صورتی که ناراحتی برای بیمار ایجاد نکند درمانی لازم ندارد. اگر این تومور از لحاظ زیبایی مشکلی برای فرد ایجاد کرده باشد، میتوان آن را با عمل جراحی برداشت.
برخی از دیگر انواع شایع تومور خوش خیم استخوانی و دیگر بیماریهایی که با تومورها در یک گروه قرار میگیرند، شامل موراد زیر میشوند؛
- فیبروما غیر استخوانی
- تومور جاینت سل
- انکندروما
- دیسپلازی فیبرو
- کیست استخوانی آنوریسمال.
درمان سرطان استخوان
پس از تشخیص نهایی، مرحله درمان آغاز میشود. بسته بهنوع سرطان، میزان گسترش، بدخیم یا خوشخیم بودن آن و بسیاری موارد دیگر، پزشکان از راههای مختلفی برای درمان انواع سرطان استخوان استفاده میکنند.
درمان تومورهای خوش خیم
در صورتی که تومور خوشخیم بوده و مشکلی برای بیمار نداشته باشد، معمولا مراقبت ماهیانه برای مشاهده تغییرات کفایت میکند. برای تشخیص ابتدا فرد باید رادیولوژی و سایر آزمایشات را انجام داده و سپس براساس نظر پزشک با دارودرمانی و غیره بیماری خود را کنترل کند. بسیاری از سرطانهای درجه یک و دو استخوان بهمروز زمان و با دارودرمانی از بین میروند. این موضوع بهطور مشخص در مورد برخی سرطانهای رخ داده در کودکان مثل استئوئید استئوما صادق است.
درمان تومورهای بدخیم
چالش اصلی پزشکان برخورد و درمان تومورهای بدخیم سرطان استخوان است. برای درمان این نوع از سرطان، بیمار نیاز به مراقبتهای ویژه و قرار گرفتن تحتنظر انکولوژیست،متخصص انکولوژی ارتوپدی، متخصص رادیولوژی و متخصص پاتولوژی دارد. هدف از درمان سرطان بدخیم استخوان، حفظ عملکرد اندامها و حذف تومور بدخیم و کنترل رشد آن است.
درمان سرطان استخوان بسته به گرید، میزان گسترش، سلولهای سرطانی درون توده و تأثیر آن بر مناطق اطراف به انواع زیر تقسیم میشوند. بهتر است بدانید زمانی که سرطان به مرحله متاستاز (گسترش به سایر اندامها) برسد، درمان آن بسیار دشوار خواهد بود. برای درمان تومورها و سرطانهای بدخیم استخوان، پزشک معمولاً از چند روش ترکیبی استفاده میکند که عبارتاند از؛
۱. پرتودرمانی
استفاده از اشعه ایکس با دوز بالا برای کشتن سلولهای سرطانی و کوچک کردن تومور. این روش تنها بر درمان سرطان موضع موردنظر تمرکز داشته و سایر سرطانها را درمان نمیکند. در پرتودرمانی پس از کوچک کردن توده، با استفاده از جراحی آن را خارج میکنند. پرتودرمانی معمولاً ۵ جلسه در هفته برای ماهها یا هفتهها بهصورت دورهای تکرار میشود. رادیوتراپی بیشتر بر کشتن سلولهای سرطانی متمرکز میشود، اما سلولهای سالم هم میتوانند آسیب ببینند. از جمله عوارض جانبی آن میتوان بهموارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی و تحریک پوست (راش پوستی، عارضههایی مانند آفتاب سوختگی)
- درد مفاصل در موضع تحت درمان
- احساس بیماری، ضعف و بیحالی
- ریزش مو
- خستگی.
این عوارض جانبی بعد از اتمام پرتودرمانی به آرامی از بین میروند، اگرچه ممکن است احساس خستگی برای چند هفته ادامه یابد.
۲. شیمی درمانی
شیمی درمانی یا درمان سیستمیک، شایعترین راه درمان سرطان است. از این روش برای کشتن سلولهای تومور که وارد جریان خون شدهاند استفاده میشود. در حالت کلی زمانی شیمیدرمانی تجویز میشود که سرطان در بدن گسترش یافته و تومور سرطانی سرعت بالایی برای انتقال به سایر اندامها دارد. شیمیدرمانی معمولاً بهصورت تزریق وریدی داروها، استفاده از قرصها یا کپسولهای خوراکی انجام میشود.
شیمی درمانی عوارض جانبی بسیاری دارد بههمین دلیل فرد طی درمان باید در بیمارستان بستری شود. بهطور کلی، تومورهای بدخیم توسط جراحی خارج میشوند. بیشتر اوقات رادیوتراپی و شیمی درمانی به صورت درمان ترکیبی با جراحی استفاده میشوند.
برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین انکولوژیست آشنا شوید، بهصورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
پزشکان میتوانند از شیمی درمانی برای درمان سرطانهای اولیه استخوان یا سرطانهای گسترش یافته استخوانی نیز استفاده کنند.
چهار مرحله شیمی درمانی
- قبل از عمل برای کوچک کردن تومور و آسانتر کردن عمل جراحی
- همراه با رادیوتراپی قبل از عمل برای معالجه تومور
- بعد از عمل بهمنظور جلوگیری از بازگشت سرطان
- شیمیدرمانی تسکینی (برای کاهش علائم و درد بیمارانی که دچار سرطان استخوان مقاوم بهدرمان هستند).
درمان معمولاً دورهای انجام میشود. یک دوره شامل استفاده از داروهای شیمی درمانی برای چند روز و سپس برای چند هفته استراحت است تا بدن از اثرات درمان بهبود یابد. تعداد دورههای دیگر به نوع و درجه بیماری سرطان استخوان بستگی دارد.
شیمیدرمانی اثرات جانبی و شدید بسیاری دارد که از جمله آنها میتوان موارد زیر را نام برد:
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- زخمهای دهان
- خستگی
- افزایش خطر ابتلا به عفونتها
- ریزش موقت مو
- ناباروری.
اغلب این عوارض بعد از پایان دوره از بین میروند. اما مشکلات زناشویی و ناباروری ممکن است ماندگار باشد. بههمین دلیل شاید بعد از درمان از سرطان بهکمک یک سکستراپیست نیاز داشته باشید.
۳. جراحی برداشتن اندام ها
زمانی که تومور بیش از حد گسترش یافته باشد، برای نجات جان بیمار ممکن است بخشهای درگیر سلولهای سرطانی بدون آسیب به تاندونها، اعصاب و عروق خونی برداشته شوند. این حالت از سرطان بدخیم استخوان احتمال بازگشت بالایی دارد و درمان آن بیشتر برای بهتعویق انداخت زمان فوت فرد است.
قطع عضو
در شرایطی که تومور تمامی اجزای یک اندام را درگیر کرده باشد، پزشک مجبور به قطع عضو میشود. پس از آن ممکن است پروتزهای مختلف برای جایگزینی اندام قطع شده استفاده شود.
درمان سرطان ثانویه استخوان
سرطانهای ثانویه استخوان معمولا سرطانهای بدخیم هستند که برای درمان آنها از روشهای درمانی که در بالاتر اشاره کردیم، استفاده میشود.
پیشگیری از بیماری سرطان استخوان
همانطور که در mayoclinic اشاره شده است، عوامل مختلفی بر بروز سرطان استخوان و عود آن مؤثر هستند. با شناسایی این عوامل میتوان مانع از ابتلا به این سرطان خاموش شد. تشخیص زودهنگام بیماری، مهمترین گام برای درمان موفق فرد بیمار است. اگر فاکتورهای خطر را در فرد مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. شما میتوانید با مراجعه بهموقع، تغییر سبک زندگی، پیش آگاهی از علائم و آشنایی با مواردی که شانس ابتلا به این بیماری را افزایش میدهند، از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنید.
راهنمای مراجعه به پزشک
سرطان استخوان میتوان خاموش یا آشکارا فرد را درگیر کند. تاکنون روشهای پزشکان برای درمان این سرطان بسیار موفقیتآمیز بوده و در بسیاری از موارد گزارش شده که توده سرطانی هرگز بازنگشته است. حال که با این بیماری بیشتر آشنا شدید، آیا خود شما یا کسی از نزدیکانتان درگیر چنین مشکلاتی است؟ همانطور که اشاره شد، اقدام بهموقع مهمترین گام برای درمان بیماری و بازگشت فرد به زندگی عادی است.
مراجعه به پزشک اولین و بهترین راه برای تشخیص دقیق بیماری و انتخاب بهترین روش درمان است. برای درمان سرطان استخوان به کمک گروهی از پزشکان نیاز دارید. این گروه شامل پزشکان متخصص انکولوژی و انکولوژیستهای پرتونگاری و متخصص ارتوپدی است.
در دکترتو میتوانید با لیستی از بهترین متخصصان ارتوپدی و انکولوژی برای تشخیص و درمان سرطان استخوان آشنا سوید. با استفاده از سیستم نوبتدهی آنلاین دکترتو میتوانید به راحتی از پزشک موردنظرتان وقت ویزیت بگیرید و با اینکه از خدمات مشاوره آنلاین با تلفنی دکترتو استفاده کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام توده ای روی ساق پای چپ تقریبا روی استخوان هست که نرم وبا راه رفتن و فشار اوردن بیرون میاد دکتر گفته گره رگ هست و واریس هست و چند وقت پیش نزدیک مچ ورم کرده بود ولی خوب شد و این توده پیچ خوردگی و تغییر رنگ نداره. خطرناک نیست؟ در قسمت پایین همون پا هم چند دانه ریز هست ،اونها پاپول هستن؟
سلام توده ای نرم روی ساق پای چپ هست که با راه رفتن یا فشار اوردن روی پا بیرون میاد و دیده میشه و دکتر گفته گره رگ هست ، اینجوری توده ها ممکنه واریس باشه یا ممکنه خطرناک باشه؟
سلام
بعید به نظر می رسد واریس باشد
اما نیاز به بررسی دقیق تری دارد
اگر همراه با درد است حتمن ام ار ای انجام دهید
متخصص ارتوپدی
سلام وقتتون بخیر
مطالب خوب بود
تندرست باشید دوست عزیز
ممنونم از توجه شما
سلام من یک برجستگی کوچک و بدون درد سالهاست که روی ساق پای چپم دارم آیا باید به پزشک مراجعه کنم و خطرناک است؟
سلام
در صورت درد . رشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید
سلام من یک برجستگی کوچک و بدون درد سالهاست که روی ساق پای چپم دارم آیا باید به پزشک مراجعه کنم و خطرناک است؟
سلام
در صورت درد . رشد بهتر است به پزشک مراجعه کنید
مادرم سرطان سینه داشت جراحی کرد الان بعد یه سال دچار استخوان درد شبانه شد آیا ممکن است سرطان استخوان باشد
سلام
حتمن باید چک شوند
نمی توان نظر قطع گفت