مهم ترین دلایل آروغ زدن و درمان آن چیست؟

یکی از علائم گوارشی که خیلی از ما آن را تجربه کرده‌ایم و معمولا احساس خوبی از تجربه‌ی آن نداشته‌ایم، آروغ زدن است. اروغ زدن به معنی بیرون دادن ناگهانی هوا از لوله‌ی گوارش است. شاید صدا و بوی آن برای شما ناخوشایند بوده یا در مواقعی آروغ زده‌اید که خجالت کشیده‌اید و شرمنده شده‌اید. اما چرا اصلا آروغ می‌زنیم؟ چرا برخی افراد خیلی بیشتر از دیگران آروغ می‌زنند؟ علت‌های ایجاد این علامت چیست؟ آیا می‌توان آروغ زدن را کنترل کرد؟ برای پیدا کردن جواب این سوالات با ما همراه باشید و این مطلب دکترتو را تا انتها بخوانید.

اگر شما هم به این علامت گوارشی دچار هستید و از آن خسته شده‌اید، می‌توانید از دکتر گوارش خوب در شهر خود نوبت حضوری یا تلفنی بگیرید. برای مشاوره تلفنی دکتر گوارش هم می‌توانید از لینک قرار داده‌شده‌، کمک بگیرید.

آروغ زدن چیست؟

آروغ زدن یا بادگلو، عمل خروج هوا از معده، از طریق دهان است. این حالت معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که معده به علت بلع مقدار زیاد گاز، منبسط شده‌باشد یا باد کرده‌باشد. آروغ زدن باعث خروج هوا و در نتیجه کاهش اتساع معده می‌شود. آروغ زدن عادی نیاز به هیچ درمانی ندارد و عوارضی ندارد. با‌این‌حال، اگر به علت وجود مشکل در سیستم گوارشی، بادگلو بیشتر شود، ممکن است در صورت عدم درمان، علائمتان بدتر شود و یا تا زمانی که مشکل تشخیص داده‌شود، ممکن است علائم دیگری نیز تجربه کنید.

اگرچه آروغ زدن تنها درد ناشی از بلع هوا را تسکین می‌دهد، اما استفاده از آروغ برای تسکین دردهای شکمی به علت دیگر مشکلات نیز شایع است.

علت آروغ زدن زیاد چیست؟ (علت آروغ زدن)

نوزادان و کودکان خردسال ممکن است مقدار زیادی هوا را بدون اینکه متوجه شوند، فرو ببرند. نوزادان مدت کوتاهی پس از خوردن شیر مادر یا شیر خشک، برای خروج هوای اضافی که در طول خوردن غذا بلعیده شده، آروغ می‌زنند. با این وجود زمانی که معده پر از هوا نیست نیز، امکان آروغ زدن وجود دارد. در این حالت معمولا آروغ زدن به یک عادت تبدیل شده یا به عنوان ابزاری برای کاهش درد شکم استفاده می‌شود. اگر چه آروغ زدن تنها درد ناشی از بلع هوا را تسکین می‌دهد، اما استفاده از آروغ برای تسکین دردهای شکمی به علت دیگر مشکلات نیز غیر معمول نیست. اروغ زدن یک حالت نسبتا طبیعی است اما اگر زیاد اتفاق بیفتد، برای درمان آن باید اقدام کنید.

فواید آروغ زدن نوزادان چیست؟

شاید از خود بپرسید که چرا باید آروغ نوزاد را بگیرید. به شما توضیح داده‌ایم که فواید اروغ زدن نوزادان چیست. به نقل از unicef، خوبی‌های اروغ زدن نوزاد شامل موارد زیر است:

• اگر نوزاد شما آروغ بزند، نشانه‌ی این است که به طور منظم غذا می‌خورد و سیستم گوارش او مشکلی ندارد.
• هنگامی که نوزاد حباب‌های هوا را می‌خورد، به دل درد و دلپیچه دچار می‌شود. برای درمان و پیشگیری از ایجاد این حالت، باید اروغ نوزاد را بگیرید.
• آروغ از بالا آوردن نوزاد پیشگیری می‌کند.

۱. بلع هوا، دلیل آروغ زدن زیاد (نفخ معده و آروغ زدن)

بلع هوا یا هوا بلعی، بلع ارادی یا غیرارادی هوا است. بلع مقادیر بیش‌از‌حد هوا می‌تواند در هنگام غذا خوردن یا نوشیدن با سرعت زیاد اتفاق می‌افتد. آروغ زدن زمانی رخ می‌دهد که معده از هوای بلعیده شده، پر شده‌باشد. تعدادی از شایع‌ترین دلایل این که چرا هوا بیشتر از حد نرمال بلعیده می‌شود، عبارتند از:

• خوردن یا نوشیدن با سرعت زیاد
• نوشیدنی‌های گازدار
• اضطراب
• صحبت‌کردن و خوردن هم زمان
• جویدن آدامس
• مکیدن آب نبات‌های سخت
• نوشیدن از طریق نی
• سیگار کشیدن
• استفاده از دندان مصنوعی که اندازه نیست
• داشتن حمله اضطرابی
• تنفس سریع
• تنفس از طریق بینی.

۲. علت آروغ زدن زیاد و درد معده: برخی مواد غذایی

برخی از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها می‌تواند باعث آروغ زدن مکرر شوند. این مواد باعث ایجاد گاز در دستگاه گوارش می‌شوند، عبارتند از نوشیدنی‌های گازدار، الکل، غذاهای پر نشاسته، شکر و یا فیبر. دیگر غذاهای شایع عبارتند از:

• لوبیا
• عدس
• کلم بروکلی
• نخود فرنگی
• پیاز
• کلم
• گل کلم
• موز
• کشمش
• نان گندم

۳. برخی داروها علت آروغ زدن و تنگی نفس

تعدادی از داروهای مختلف ممکن است باعث آروغ زدن شوند یا اختلالاتی ایجاد کنند که آن اختلالات باعث آروغ زدن شود. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• داروی آکاربوز، داروی مورد استفاده در دیابت نوع ۲
• ملین‌ها مانند لاکتولوز و سوربیتول
• داروهای ضددرد مانند ناپروکسن، ایبوپروفن و آسپرین (استفاده بیش‌از‌حد از داروهای ضددرد ممکن است سبب بروز گاستریت (ورم معده) شود، که می‌تواند موجب بادگلو شود.

۴. مشکلات و بیماری های پرشکی از دلایل آروغ‌زدن

برخی از بیماری‌ها ممکن است با آروغ زدن به عنوان یک علامت، نمود پیدا کنند. آروغ یک پاسخ طبیعی به درد شکم است، باید علائم دیگری وجود داشته‌باشد تا بتوان تشخیص قطعی داد.

برخی از بیماری های گوارشی که ممکن است موجب آروغ زدن شوند عبارتند از:

• رفلاکس معده به مری (GERD): سوزش معده و آروغ زدن می‌توانند با هم بروز کنند. اختلالی که باعث جریان به سمت بالای اسید از معده به مری یا لوله غذایی می‌شود.
• گاستروپارزی: یک اختلال که در آن عضلات دیواره معده ضعیف می‌شوند
• گاستریت یا ورم معده: یک اختلال است که باعث التهاب دیواره معده می‌شود
• زخم‌های گوارشی: زخم مری، زخم معده و قسمت بالای روده کوچک
• عدم تحمل لاکتوز: ناتوانی در هضم لاکتوز (یک عنصر موجود در ترکیبات محصولات لبنی)
• سوء‌جذب فروکتوز یا سوربیتول: ناتوانی در هضم فروکتوز و سوربیتول در کربوهیدرات‌ها
• هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori): باکتری‌هایی که باعث عفونت معده می‌شوند و می‌تواند موجب آروغ شوند.

۵. سایر دلایل آروغ زدن

• بیماری سلیاک: عدم تحمل گلوتن (یک عنصر در ترکیب بسیاری از غذاهای غنی از آرد مانند نان و کلوچه).
• سندرم تخلیه: اختلالی است که باعث تخلیه معده قبل از هضم محتویاتش می‌شود.
• نارسایی لوزالمعده: هنگامی رخ می‌دهد که لوزالمعده نتواند آنزیم‌های مورد نیاز برای هضم را آزاد کند.

۶. علت صدای آروغ

جلوگیری از آروغ زدن واقعا کار دشواری است. در این شرایط گازی که پشت عضله‌اسفنکتر به دام افتاده‌است، فشار زیادی ایجاد می‌کند. زمانی که در نهایت گاز راه خودش را پیدا می‌کند، هوای پرفشار باعث می‌شود که ساختارهای مری و قسمت عقبی گلو به ارتعاش در بیایند و این همان چیزی است که باعث ایجاد صدا می‌شود.

علت آروغ نزدن بزرگسالان

برخی از افراد توانایی آروغ زدن را ندارند. این افراد اغلب علائمی نظیر صدای غرغر گلو، درد در قفسه سینه و شکم، احساس سیر بودن بیش از حد و حتی نفخ را تجربه می‌کنند. این گروه از علائم تحت عنوان “اختلال عملکرد کریکوفارنژیال رتروگراد” نام‌گذاری شده‌اند.

در این شرایط عضله کریکوفارنژیال نمی‌تواند گاز محبوس شده در زیر اسفنکتر فوقانی مری را شناسایی و آزاد کند.

علت سنگینی معده و آروغ زدن چیست؟

سنگینی معده و آروغ زدن، می‌توانند همراه با هم بروز کنند. سوء هاضمه یا دیسپپسیا، که باعث سنگینی معده می‌شود شامل برخی از علائم است که همراه با هم بروز می‌کنند. علاوه بر آروغ زدن، علائم زیر هم در دیسپپسی بروز می‌کنند:

• سوزش معده
• درد شکم
• سنگینی معده.

زمانی‌که شما مواد غذایی چرب و فست فود میل می‌کنید، این علائم در شما بروز می‌کنند. برای برطرف شدن این موارد می‌توانید از داروهایی که به هضم غذا کمک می‌کنند، استفاده کنید. بهتر است که از ایجاد این حالت پیشگیری کنید و مواد غذایی که هضم آنها دشوار است نخورید.

علت آروغ زدن زیاد و حالت تهوع چیست؟

در واقع علت آروغ زدن و حالت تهوع، می‌تواند بسیار خطرناک باشد. اگر ناگهان دچار آروغ زدن می‌شوید و این علامت گوارشی همراه با تهوع و استفراغ بروز می‌کند، احتمال دارد که در شرایط تهدیدکننده‌ی حیات قرار داشته‌باشید. اگر نتوانید چیزی را در شکم خود نگه دارید و تهوع شما زیاد باشد، حتی گاز را هم با آروغ زدن بیرون بدهید، ممکن است که دچار انسداد روده شده‌باشید.

انسداد روده بسیار خطرناک است و اگر ادامه پیدا کند، می‌تواند شما را به ورطه‌ی مرگ بکشاند. پس سریعا به دکتر گوارش مراجعه کنید. اگر این علامت در شما ایجاد شد و می‌خواهید بدانید که چرا به آن دچار شده‌اید، بهتر است که از مشاوره تلفنی دکتر گوارش کمک بگیرید.

علت آروغ زدن مداوم چیست؟

یکی از مشکلات گوارشی که می‌تواند باعث بروز آروغ زدن مداوم شود، GERD یا رفلاکس معده است. همچنین این حالت می‌تواند باعث بروز بلع زیاد بزاق شود. از طرفی این حالت می‌تواند نشان‌دهنده‌ی التهاب معده هم باشد. معمولا معده‌ی ملتهب به عفونت اچ. پیلوری هم دچار است. این باکتری مسئول ایجاد زخم معده و التهاب آن است.

در این بخش به علت‌های شایع و خطرناک آروغ زدن اشاره کرده‌ایم:

علت‌های شایع آروغ زدن	علت‌های خطرناک آروغ زدن
مصرف بیش از حد نوشیدنی گازدار همچون نوشابه	زخم معده
عدم تحمل لاکتوز	آسم
رفلاکس اسید معده	فتق هیاتال
مصرف مواد غذایی پرادویه یا حاوی اسید زیاد	بالابودن افراطی باکتری‌های روده
مصرف زیاد از حد فروکتوز	عفونت (خصوصا عفونت ناشی از هلیکوباکترپیلوری)
آبریزش از عقب بینی
استرس

در مواجهه با آروغ زدن چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

آروغ به عنوان یک تک علامت، معمولا نگرانی ایجاد نمی‌کند مگر آنکه مکرر و یا بیش‌از‌حد اتفاق بیفتد. با‌این‌حال، اگر معده برای یک دوره طولانی متسع مانده باشد و آروغ زدن اتساع را از بین نمی‌برد یا در صورت بروز درد شدید شکم، سریعا به دکتر مراجعه کنید. اگر اروغ زدن همراه با تهوع و یا استفراغ باشد، باید به دکتر مراجعه کنید زیرا می‌تواند نشان‌دهنده‌ی یک حالت بسیار خطرناک و تهدیدکننده‌ی زندگی باشد.

نمی‌دونی چرا مدام آروغ می‌زنی؟

از متخصص گوارش سوال کن.

مشاوره آنلاین دکتر گوارشدکتر گوارش

برای درمان آروغ به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای تشخیص علت و درمان آروغ زدن باید به دکتر گوارش مراجعه کنید. ممکن است که این علامت خطری نداشته‌باشد و ممکن است که نشان‌دهنده‌ی بیماری‌های گوارشی نهفته باشد. پس برای درمان آن به دکتر گوارش مراجعه کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی دکتر گوارش هم می‌توانید از دکترتو کمک بگیرید.

تشخیص علت اروغ زدن چگونه است؟

اگر آروغ زدن شما بیش‌از‌حد باشد، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما ممکن است سوالاتی در مورد علائم بیماری، زمان شروع آروغ زدن، سابقه آروغ زدن قبلی، الگوی بروز علائم مانند اینکه آیا آروغ زدن به علت عصبانیت یا پس از مصرف یک غذای خاص یا نوشیدنی خاص اتفاق می‌افتد، بپرسد. ثبت اطلاعات غذایی روزانه برای چندین روز، به تشخیص کمک می‌کند. مطمئن شوید که هر گونه علائم دیگر (حتی اگر فکر نمی‌کنید که با مشکلتان مرتبط هستند) را به پزشک اطلاع دهید. این کار در تشخیص و پیدا کردن بهترین روش درمانی به پزشک کمک خواهد‌کرد.
پزشک پس از معاینه کامل جسمی، آزمایش‌های بیشتری مانند رادیوگرافی شکمی یا بررسی محتویات معده را انجام دهد. سایر آزمون‌ها عبارتند از:

• اسکن MRI
• سی تی اسکن
• سونوگرافی
• آزمایش‌های بررسی سوء هاضمه
• آزمایش هیدروژن و متان

این تست‌ها، به پزشک تصویر واضح و روشنی از دستگاه گوارش برای کمک به رسیدن به تشخیص قطعی، می‌دهد.

چگونه آروغ بزنیم؟

اگر شما هم نمی‌توانید آروغ بزنید می‌توانید روش زیر را برای آروغ زدن امتحان کنید.

در این روش درحالی‌که صاف نشسته‌اید نفس بکشید تا به افزایش احتمال آروغ زدن کمک کنید. سپس از طریق دهان هوا را استنشاق کنید و این کار را تا زمانی ادامه دهید که حباب هوا را در گلوی خود احساس کنید. سپس جلوی دهانتان را با زبان مسدود کنید تا بتوانید هوا را به‌آرامی آزاد کنید. این عمل در بیشتر موارد باید سبب آروغ زدن شود.

درمان آروغ زدن زیاد چیست؟

آروغ زدن عادی نیاز به هیچ درمانی ندارد. با‌این‌حال، اگر آروغ زدن بیش‌از‌حد باشد، باید با یک پزشک تماس بگیرید تا شرایط احتمالی مسبب مشکل را بررسی کند. درمان به علت بادگلو بستگی دارد.

۱. درمان خانگی ورم معده و آروغ زدن (برای اروغ زدن چی بخوریم؟)

اگر بیش‌از‌حد آروغ می‌زنید و یا اگر معده شما متسع است و نمی‌توانید هوا را خارج کنید، دراز کشیدن به بغل می‌تواند کمک‌کننده باشد. همچنین حالت سجده (زانو به قفسه‌ی سینه نزدیک می‌شود) نیز در رفع گاز جمع‌شده در معده، می‌تواند مفید باشد. در این وضعیت باقی بمانید تا گاز دفع شود.

اگر شما اغلب دچار باد گلو می شوید، باید از موارد زیر اجتناب کنید:

• خوردن و نوشیدن سریع
• نوشیدن نوشابه‌های گازدار
• جویدن آدامس

۲. آیا قرص برای آروغ زدن داریم؟

داروهای مختلفی برای درمان آروغ زدن زیاد تجویز می‌شوند که شامل موارد زیر هستند:

• در صورتیکه آروغ زدن شما ناشی از رفلاکس معده باشد، تجویز آنتی اسید می‌تواند برای بهبود این علامت موثر باشد.
• اگر آروغ شما بوی سولفور می‌دهد که بویی ناخوشایند است، برای درمان آن از بیسموت سابسالیسیلات استفاده می‌شود.
• برخی از داروهای ضد گاز هم می‌توانند موثر باشند که یکی از آنها سایمتیکون است. این داروها به شما کمک می‌کنند تا حباب‌های گاز به هم متصل شوند و آروغ‌های کامل و کارآمدتری بزنید.

۳. درمان گیاهی آروغ زدن چیست؟

آیا درمان آروغ زدن با گیاهان دارویی امکان پذیر است؟ برخی از داروهای موثر در کاهش آروغ زدن شامل موارد زیر هستند:

• یکی از گیاهانی که خاصیت دارویی هم دارد و می‌تواند برای درمان مشکل آروغ زدن زیاد موثر باشد، زنجبیل است.
• رازیانه هم می‌تواند بسیار کارآمد باشد و تاثیرات خوبی بر روی سیستم گوارشی شما بگذارد.
• چای بابونه انتخاب دیگری است که می‌تواند بسیار موثر باشد.
• چای هل از دیگر انتخاب‌های مناسب است که می‌تواند آروغ زدن را کم کند.

۴. درمان گاز معده و آروغ

معمولا آروغ به درمان خاصی نیاز ندارد و با تغییر در سبک زندگی می‌توان آروغ زدن را کم کرد. برخی از روش‌ها برای کاهش آروغ زدن شامل این مواردند:

• با سرعت کمی غذا بخورید و نوشیدنی بنوشید.
• هنگامی‌که استرس دارید از خوردن غذا خودداری کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های گازدار از جمله آبجو خودداری کنید.
• از نوشیدن از طریق نی بپرهیزید.
• سیگار نکشید.
• از جویدن آدامس و مکیدن آب‌نبات‌های سفت خودداری کنید.
• اگر از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که آنها به درستی در دهانتان قرار گرفته‌اند.
• بعد از صرف غذا کمی پیاده‌روی کنید یا ورزش‌های سبک دیگری را امتحان کنید.

۵. آروغ گرفتن نوزاد

اگر می‌خواهید بدانید که چگونه آروغ نوزاد را بگیریم در اینجا به بهترین روش آروغ گرفتن نوزاد اشاره کرده‌ایم.

برای استفاده از این روش ابتدا نوزاد را روی ران خود قرار دهید به‌نحوی‌که صورتش به سمت شما نباشد. کف یکی از دستانتان را صاف روی سینه نوزاد قرار دهید و با همین دست از چانه و فک نوزاد محافظت کنید (هیچ فشاری به ناحیه گلو وارد نکنید). کودک را کمی به سمت جلو متمایل کنید و با دست ‌آزاد خود، به‌آرامی پشت او را مالش دهید یا ضربات آرام بزنید.

زیاد آروغ می‌زنی و دنبال درمان قطعی هستی؟ پس همین حالا با متخصص مشورت کن.

دکتر نفخ معده

پیشگیری از اروغ زدن امکان پذیر است؟

آروغ زدن یک عمل طبیعی است. شما می‌توانید با اجتناب از موارد زیر که به احتمال زیاد باعث ایجاد آروغ می‌شوند، علائم خود را کنترل کنید:

• نشستن و خوردن هر وعده غذایی به آرامی.
• اجتناب از جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات‌های سخت.
• اجتناب از نوشابه‌های گازدار و الکل.
• توقف مصرف هر گونه مواد غذایی و یا نوشیدنی که باعث آروغ زدن مکرر می‌شود.
• مصرف مکمل‌های پروبیوتیک برای کمک به هضم.
• اجتناب از شرایط اضطراب‌آور که باعث تنفس عمیق و سریع می‌شوند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

یکی از مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه شوید، آروغ زدن زیاد است. اروغ زدن به معنای بیرون دادن ناگهانی گاز از دهان است. این گاز در لوله‌ی گوارش گیرافتاده و بیرون می‌آید. در مواقعی ممکن است که آروغ زدن نشانه‌ی بیماری خطرناکی باشد، بنابراین باید به دکتر گوارش مراجعه‌کنید. گاهی نیز ممکن است که آروغ زدن نشانه‌ی عدم رعایت نکات تغذیه‌ای باشد. به هرحال اگر آروغ زدن شما همراه با علائم دیگری است و یا شما را اذیت می‌کند، می‌توانید به دکتر مراجعه‌کنید تا آن را بهبود ببخشید.

برای تشخیص علت و درمان آروغ زدن باید به دکتر گوارش مراجعه‌کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی دکتر گوارش هم می‌توانید از لینک قرار داده‌شده، کمک بگیرید.

اگر نوزاد شما به این مشکل مبتلا شده‌باشد، باید به دکتر کودکان مراجعه‌کنید.

دکترتو مراقب سلامت شماست!