فهرست مطالب
آلزایمر یکی از بیماریهای شایع مغزی است که باعث اختلال حافظه و توانایی شناختی میشود. تغذیه مناسب نقش مهمی در کند کردن روند این بیماری دارد و انتخاب مواد غذایی درست میتواند از سلولهای مغز محافظت کند. آگاهی از این که برای درمان آلزایمر چه بخوریم، کمک بزرگی به پیشگیری و مدیریت بیماری خواهد کرد. در این مقاله از دکترتو با شما هستیم تا به طور مفصل به بررسی این موضوع بپردازیم که برای درمان آلزایمر چه بخوریم؟ اگر در مورد رژیم غذایی این بیماران با چالشهای زیادی مواجه هستید بهتر است از یک متخصص تغذیه یا روانپزشک در این باره مشاوره بگیرید.
چه غذاهایی برای آلزایمر مفید است؟
انتخاب غذاهای مناسب میتواند به بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم آلزایمر کمک کند. مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدان، ویتامینها و اسیدهای چرب امگا ۳ از مهمترین گزینهها برای تقویت حافظه و محافظت از سلولهای عصبی هستند. پژوهشها نشان دادهاند که رژیم غذایی متعادل شامل سبزیجات، میوهها، غلات کامل، ماهی و روغنهای سالم میتواند روند پیشرفت بیماری را کندتر کند. در ادامه به طور جداگانه به مهمترین مواد غذایی مفید برای آلزایمر میپردازیم. بهتر است به این موضئع توجه داشته باشید که چنانچه قصد مصرف هر یک از موارد را دارید بهتر است با پزشک خود در این باره مشورت کنید.
- سبزیجات برگ سبز
- روغن نارگیل
- ماهی
- غلات کامل
- کندر
- آجیل
- ادویه
- چای سبز
۱. سبزیجات برگ سبز برای آلزایمر
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم پیچ، کاهو و بروکلی منابع غنی از ویتامین K، فولات و لوتئین هستند. این ترکیبات میتوانند از مغز در برابر التهاب و آسیبهای اکسیداتیو محافظت کنند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف روزانه سبزیجات برگ سبز باعث تقویت حافظه و بهبود توانایی شناختی میشود.
فیبر بالای موجود در سبزیجات برگ سبز به بهبود جریان خون کمک میکند و باعث رسیدن مواد مغذی بیشتر به سلولهای عصبی میشود. علاوه بر این، مصرف این سبزیجات میتواند سطح قند خون را تنظیم کند که خود یکی از عوامل مؤثر در کاهش خطر ابتلا به آلزایمر است. سبزیجات برگ سبز به راحتی در رژیم روزانه قابل استفاده هستند. میتوان آنها را در سالاد، سوپ یا اسموتی به کار برد و به عنوان میان وعدهای مغذی مصرف کرد. به این ترتیب، بیماران مبتلا به آلزایمر میتوانند از فواید آنها در طولانیمدت بهرهمند شوند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nia.nih
Many foods — blueberries, leafy greens, and curcumin (found in the spice turmeric), to name a few — have been studied for their potential cognitive benefit. These foods have been thought to have anti-inflammatory, antioxidant, or other properties that might help protect the brain.
ترجمه فارسی:
غذاهای زیادی مثل بلوبری، سبزیجات برگدار و کورکومین موجود در زردچوبه برای اثرات مفیدشان روی حافظه و مغز بررسی شدهاند. تصور میشود این خوراکیها خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند از مغز محافظت کنند.
۲. روغن نارگیل برای آلزایمر
روغن نارگیل یکی از منابع مهم اسیدهای چرب زنجیره متوسط است که میتواند انرژی مستقیم برای سلولهای مغزی فراهم کند. این ویژگی به ویژه در بیماران آلزایمری که دچار کاهش متابولیسم گلوکز در مغز هستند، اهمیت دارد. مصرف روغن نارگیل میتواند به بهبود تمرکز و حافظه کمک کند.
علاوه بر این، روغن نارگیل خاصیت ضدالتهابی دارد و میتواند روند آسیبهای عصبی را کاهش دهد. برخی مطالعات بالینی نشان دادهاند که مصرف منظم روغن نارگیل در بیماران آلزایمری موجب بهبود نسبی عملکرد شناختی میشود. این روغن میتواند به عنوان جایگزین روغنهای مضر در آشپزی یا برای تهیه اسموتیها و شیرینیهای سالم استفاده شود. با این حال، بهتر است مصرف آن متعادل باشد تا از دریافت بیش از حد چربی جلوگیری شود.
۳. غلات کامل برای آلزایمر
غلات کامل مانند جو دوسر، برنج قهوهای، کینوا و نان سبوسدار منابع عالی ویتامینهای گروه B و فیبر هستند. این ترکیبات به بهبود عملکرد سیستم عصبی کمک میکنند و باعث تنظیم قند خون میشوند. فیبر موجود در غلات کامل با کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب، جریان خون به مغز را تقویت میکند.
علاوه بر این، این غلات به دلیل دارا بودن منیزیم و آهن، از بروز خستگی ذهنی و ضعف تمرکز جلوگیری میکنند. قرار دادن غلات کامل در وعدههای اصلی مانند صبحانه و ناهار، میتواند انرژی پایدار و مواد مغذی ارزشمندی را به بدن برساند. همین امر آنها را به یکی از گزینههای مهم برای بیماران مبتلا به آلزایمر تبدیل میکند.
۴. ماهی برای آلزایمر
ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین و ماهی تن سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ به ویژه DHA هستند. این اسید چرب برای حفظ ساختار و عملکرد سلولهای مغزی حیاتی است. مصرف منظم ماهی میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.
امگا ۳ علاوه بر تقویت حافظه، به کاهش التهاب و جلوگیری از تخریب سلولهای عصبی کمک میکند. تحقیقات نشان میدهند که رژیمهای غنی از ماهی باعث بهبود خلق و خو و کاهش افسردگی نیز میشوند که در بیماران آلزایمری بسیار مهم است. توصیه میشود حداقل دو بار در هفته ماهی در برنامه غذایی قرار گیرد. ماهی بخارپز یا کبابی بهترین روش مصرف است، زیرا سرخ کردن آن میتواند ارزش غذایی را کاهش دهد.
۵. کندر برای آلزایمر
کندر یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد است که از گذشته به عنوان تقویتکننده حافظه شناخته میشود. ترکیبات موجود در کندر اثرات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارند که میتوانند از سلولهای عصبی محافظت کنند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم کندر به بهبود حافظه کوتاهمدت و یادگیری کمک میکند. برخی پژوهشها حتی بیان کردهاند که کندر میتواند رشد سلولهای عصبی جدید را تحریک کند. کندر به صورت جویدنی، عصاره یا کپسول در دسترس است. بهتر است پیش از مصرف مکملهای کندر، با پزشک مشورت شود تا تداخل احتمالی با داروها بررسی شود.
۶. آجیل برای آلزایمر
آجیلهایی مانند گردو، بادام، فندق و پسته منابع غنی از اسیدهای چرب مفید، ویتامین E و آنتیاکسیدانها هستند. این ترکیبات میتوانند به تقویت حافظه و جلوگیری از تخریب سلولهای مغزی کمک کنند. ویتامین E موجود در آجیلها به ویژه در کاهش استرس اکسیداتیو نقش مهمی دارد. تحقیقات نشان میدهند که مصرف روزانه مقدار کمی آجیل میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد. آجیلها همچنین حاوی پروتئین و فیبر هستند که به حفظ انرژی پایدار در طول روز کمک میکنند. استفاده از آنها به عنوان میان وعده سالم میتواند جایگزین مناسبی برای تنقلات ناسالم باشد.
۷. ادویه برای آلزایمر
برخی ادویهها مانند زردچوبه، دارچین و زنجبیل خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارند. کورکومین موجود در زردچوبه به ویژه توانایی زیادی در کاهش التهاب مغزی دارد. ادویهها میتوانند به بهبود گردش خون و تقویت عملکرد شناختی کمک کنند. مصرف منظم این ادویهها در غذاها یا نوشیدنیها میتواند روند پیشرفت آلزایمر را کندتر کند. افزودن ادویههای سالم به رژیم غذایی، علاوه بر طعمدهی، راهی طبیعی برای ارتقای سلامت مغز است. البته مصرف آنها باید متعادل باشد تا عوارضی مانند مشکلات گوارشی ایجاد نشود.
۸. چای سبز برای آلزایمر
چای سبز سرشار از پلیفنولها و کاتچینها است که اثرات آنتیاکسیدانی قوی دارند. این ترکیبات میتوانند از سلولهای مغزی در برابر آسیبهای اکسیداتیو محافظت کنند. مطالعات نشان دادهاند که نوشیدن منظم چای سبز با بهبود حافظه، افزایش تمرکز و کاهش اضطراب همراه است. این اثرات میتوانند برای بیماران آلزایمری بسیار مفید باشند. مصرف متعادل چای سبز میتواند بخشی از رژیم سالم باشد. بهتر است از افزودن قند زیاد به آن خودداری شود تا فواید سلامتی آن حفظ شود.
غذاهای مفید برای آلزایمر | غذاهای مضر برای آلزایمر |
---|---|
سبزیجات تازه (مثل اسفناج، کلم بروکلی) | فستفودها و غذاهای پرچرب سرخشده |
میوهها (مخصوصاً انواع توت، انار، پرتقال) | شیرینیهای صنعتی و خوراکیهای حاوی قند ساده |
غلات کامل (مثل جو دوسر، نان سبوسدار) | غذاهای حاوی چربی اشباع زیاد (مثل گوشتهای فرآوریشده) |
ماهیهای چرب (مثل سالمون، ساردین، ماکرل) | غذاهای فرآوریشده (سوسیس، کالباس، کنسروها) |
روغنهای سالم (روغن زیتون، روغن کانولا) | نمک زیاد (مصرف بیش از حد سدیم) |
مغزها و دانهها (مثل گردو، بادام، تخم کتان) | نوشیدنیهای قندی (نوشابه، نوشیدنیهای انرژیزا) |
مواد غذایی سرشار از آنتیاکسیدان (چای سبز، شکلات تلخ) | رژیمهای غذایی فاقد فیبر و ویتامین |
مواد حاوی امگا ۳ و ویتامینهای گروه B | رژیمهای پرکالری و کممواد مغذی |
کدام میوه برای آلزایمر خوب است؟
میوهها منابع عالی آنتیاکسیدان، ویتامینها و فیبر هستند که میتوانند سلامت مغز را بهبود بخشند. میوههایی مانند بلوبری، توتفرنگی و انگور قرمز به دلیل داشتن آنتوسیانینها نقش مهمی در تقویت حافظه دارند. این میوهها میتوانند از تخریب سلولهای مغزی جلوگیری کنند.
پرتقال و مرکبات سرشار از ویتامین C هستند که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و استرس اکسیداتیو را کاهش میدهند. همچنین، مصرف موز به دلیل داشتن پتاسیم میتواند تعادل الکترولیتی بدن را حفظ کند و عملکرد عصبی را بهبود دهد. سیب و انار نیز با داشتن پلیفنولها و فلاونوئیدها تأثیرات مثبتی بر سلامت مغز دارند. استفاده از این میوهها به صورت تازه یا آبمیوه طبیعی میتواند بخشی از رژیم غذایی بیماران آلزایمری باشد.
رژیم های مناسب برای آلزایمر
یکی از بهترین رژیمهای غذایی برای بیماران آلزایمری، رژیم مدیترانهای است. این رژیم بر پایه مصرف سبزیجات، میوهها، ماهی، روغن زیتون و غلات کامل بنا شده است. مطالعات نشان دادهاند که پیروی از این رژیم میتواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.
رژیم MIND که ترکیبی از رژیم مدیترانهای و DASH است نیز به طور ویژه برای سلامت مغز طراحی شده است. این رژیم مصرف سبزیجات برگ سبز، غلات کامل، آجیل و ماهی را توصیه میکند و مصرف گوشت قرمز و شیرینیها را محدود میسازد. علاوه بر این، رژیمهای غذایی کم قند و پر از آنتیاکسیدانها میتوانند به کنترل التهاب و بهبود عملکرد شناختی کمک کنند. انتخاب رژیم مناسب باید با توجه به شرایط فرد و زیر نظر پزشک صورت گیرد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت rush.edu
The recent study shows that the MIND diet lowered the risk of Alzheimer’s by as much as 53 percent in participants who adhered to the diet rigorously.
ترجمه فارسی:
مطالعهای جدید نشان داده است که رژیم غذایی MIND در افرادی که آن را بهطور جدی رعایت کردهاند، خطر ابتلا به آلزایمر را تا ۵۳ درصد کاهش میدهد.
چه غذاهایی برای آلزایمر مضر است؟
غذاهای پرچرب اشباع شده مانند فستفودها و غذاهای سرخشده میتوانند به تخریب سلولهای مغزی منجر شوند. این غذاها سطح کلسترول بد را افزایش میدهند و بر جریان خون مغزی تأثیر منفی میگذارند. قندهای ساده و شیرینیهای صنعتی نیز با افزایش قند خون و التهاب در بدن خطر ابتلا به آلزایمر را بالا میبرند. مصرف بیش از حد این خوراکیها میتواند به بروز مقاومت به انسولین و کاهش عملکرد مغز منجر شود. همچنین، مصرف زیاد نمک و غذاهای فرآوریشده باعث افزایش فشار خون میشود که خود یکی از عوامل خطر ابتلا به آلزایمر است. بهتر است این مواد غذایی تا حد امکان محدود یا حذف شوند.
نتیجه گیری
شناخت این که برای درمان آلزایمر چه بخوریم نقش بسیار مهمی در کنترل و پیشگیری از این بیماری دارد. مصرف سبزیجات برگ سبز، ماهی، آجیل، میوههای تازه و ادویههای سالم میتواند به تقویت مغز و بهبود حافظه کمک کند. در مقابل، پرهیز از غذاهای پرچرب، شیرینیهای صنعتی و غذاهای فرآوریشده اهمیت زیادی دارد.
انتخاب رژیم غذایی مناسب مانند رژیم مدیترانهای یا MIND میتواند روند بیماری را کندتر کند و کیفیت زندگی بیماران را ارتقا دهد. البته تغذیه به تنهایی درمان قطعی نیست، اما همراه با دارو و سبک زندگی سالم، نقش اساسی در مدیریت آلزایمر ایفا میکند. در نهایت، آگاهی از این موضوع که برای درمان آلزایمر چه بخوریم میتواند امید تازهای برای بیماران و خانوادههایشان ایجاد کند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!