قبل از تصمیم به عمل هیسترکتومی (برداشتن رحم) این نکات را بدانید

عمل برداشتن رحم یا هیسترکتومی یک جراحی رایج در بین زنان است که در آن، رحم به طور کامل یا جزئی برداشته می‌شود. این عمل در مواردی مانند سرطان رحم یا دهانه رحم، خونریزی غیرعادی و شدید، فیبروم‌های بزرگ، افتادگی رحم، اندومتریوز و آدنومیوز انجام می‌شود. پس از این عمل، بارداری دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود. گاهی تخمدان‌ها نیز همزمان برداشته می‌شوند که می‌تواند باعث یائسگی زودرس (به دلیل کاهش هورمون‌های زنانه) شود. هیسترکتومی ممکن است عوارضی مانند خشکی واژن یا چسبندگی شکمی داشته‌باشد.

جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی چیست؟

هیسترکتومی به معنای عمل جراحی برای برداشتن رحم است. این عمل برای درمان مشکلاتی مانند خونریزی‌های شدید، فیبروم، افتادگی رحم، اندومتریوز و سرطان رحم یا دهانه رحم انجام می‌شود. در بیشتر موارد، زنانی که تمایلی به بارداری ندارند و با درد یا خونریزی مزمن روبه‌رو هستند این جراحی را انتخاب می‌کنند. اگر تخمدان‌ها نیز برداشته شوند، علائم یائسگی مانند گرگرفتگی یا پوکی استخوان ممکن است زودتر بروز پیدا کند.

متن انگلیسی:
A hysterectomy is a surgical procedure that removes your uterus. After surgery, you can’t become pregnant and won’t get a menstrual period. Reasons for this surgery include abnormal bleeding, uterine prolapse, fibroids and cancer. Recovery usually takes four to six weeks, depending on the type of surgery you have.
ترجمه فارسی:
هیسترکتومی یک عمل جراحی است که در آن رحم فرد برداشته می‌شود. بعد از این جراحی، دیگر امکان بارداری وجود ندارد و قاعدگی هم متوقف می‌شود. دلایلی که ممکن است باعث انجام این عمل شوند شامل خونریزی غیرطبیعی، افتادگی رحم، فیبروم (توده‌های غیرسرطانی رحم) و سرطان هستند. دوره‌ی نقاهت معمولا بین ۴ تا ۶ هفته طول می‌کشد و به نوع جراحی بستگی دارد.

به نقل از سایت clevelandclinic

انواع هیسترکتومی کدام است؟

هیسترکتومی انواع مختلفی دارد که براساس بخشی از دستگاه تناسلی که برداشته می‌شود، متفاوت است. در هیسترکتومی کامل، کل رحم به همراه دهانه رحم برداشته می‌شود و این رایج‌ترین نوع جراحی است. در نوع جزئی یا سوپراکرویکال، فقط بخش بالایی رحم برداشته شده و دهانه رحم باقی می‌ماند.

نوع کامل همراه با برداشتن لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها، برای شرایطی مانند سرطان یا خطر بالای ابتلا به آن انجام می‌شود. همچنین، هیسترکتومی رادیکال شامل برداشتن رحم، دهانه رحم، بخش بالایی واژن و بافت‌های اطراف است که معمولا در سرطان‌های پیشرفته کاربرد دارد. انتخاب نوع هیسترکتومی بستگی به شرایط بیمار، بیماری زمینه‌ای و نظر پزشک دارد.

نوع هیسترکتومی	مزایا	عوارض
هیسترکتومی کامل	درمان مؤثر، حفظ هورمون‌ها	عدم بارداری، خشکی واژن
هیسترکتومی جزئی	حفظ دهانه رحم، بهبود سریع‌تر	عدم بارداری
هیسترکتومی رادیکال	کاهش عود سرطان، درمان مؤثر	آسیب بافت، مشکلات ادراری
هیسترکتومی واژینال	کم‌تهاجمی، بهبود سریع‌تر	خونریزی، عفونت
هیسترکتومی با لاپاراسکوپی	کم‌تهاجمی، بهبود سریع‌تر	محدودیت در استفاده، نیاز به جراح باتجربه

۱. هیسترکتومی کامل

در این نوع از هیسترکتومی، رحم و دهانه رحم به طور کامل برداشته می‌شوند. تخمدان‌ها در این روش معمولا باقی می‌مانند و حفظ می‌شوند تا هورمون‌های زنانه تولید شوند. این عمل بیشتر زمانی انجام می‌شود که پزشک تشخیص دهد بیماری در دهانه رحم یا رحم محدود شده است و نیازی به برداشتن تخمدان‌ها نیست. پس از هیسترکتومی کامل، دیگر بارداری امکان‌پذیر نخواهد بود اما عملکرد هورمونی بدن ممکن است تا حدی حفظ شود.

۲. هیسترکتومی جزئی

در نوع برداشتن رحم جزئی، فقط قسمت بالایی رحم برداشته می‌شود و دهانه رحم در جای خود باقی می‌ماند. این روش زمانی انتخاب می‌شود که مشکل فقط در بخش بالایی رحم باشد و دهانه رحم سالم باشد. با این روش، بخشی از رحم که ممکن است عملکردهای خاصی داشته‌باشد نگه داشته می‌شود. معمولا این نوع هیسترکتومی عوارض کمتری دارد و بهبود بعد از عمل سریع‌تر اتفاق می‌افتد.

۳. هیسترکتومی رادیکال

هیسترکتومی رادیکال شامل برداشتن رحم، دهانه رحم، بخش بالایی واژن و بافت‌های اطراف از جمله پارامتریوم، لگن و بافت‌های همبند است و بیشتر در درمان سرطان‌های پیشرفته رحم یا دهانه رحم استفاده می‌شود.

۴. هیسترکتومی واژینال

در روش عمل جراحی برداشتن رحم واژینال، بدون برش روی شکم و فقط از طریق واژن جراحی انجام می‌شود. این نوع هیسترکتومی به‌خاطر دوره نقاهت کوتاه‌تر و کم تهاجمی بودن بیشتر مورد استقبال متخصص زنان‌ و زایمان قرار دارد.

چرا عمل برداشتن رحم (هیسترکتومی) انجام می‌ شود؟

عمل برداشتن رحم به دلایل مختلف پزشکی انجام می‌شود. معمولا وقتی بیماری‌هایی مانند فیبروم‌های بزرگ، خونریزی‌های غیرعادی و شدید، اندومتریوز یا سرطان رحم وجود داشته‌باشد، هیسترکتومی به عنوان راه حل قطعی در نظر گرفته می‌شود. هدف از این جراحی، رفع مشکل، کاهش درد، و بهبود کیفیت زندگی زنان است. در برخی موارد، زمانی که روش‌های درمانی دیگر جواب نمی‌دهند، این عمل ضروری می‌شود:

• درد مزمن لگن ناشی از فیبروم، آدنومیوز، بیماری التهاب لگن یا آندومتریوز
• پرولاپس رحم
• دوره پریود سنگین و خونریزی شدید در پریودی و همچنین خونریزی غیرعادی ناشی از فیبروم
• سرطان رحم، تخمدان یا درمان سرطان دهانه رحم
• افتادگی رحم

هیسترکتومی برای چه کسانی مناسب است؟

خانم‌هایی که از فیبروز رحم، افتادگی رحم، آندومتریوز یا سرطان رحم رنج می‌برند یا دچار مشکلات خونریزی غیرعادی رحم در دوران پریود هستند، بهترین کاندید برای عمل جراحی برداشتن رحم به شمار می‌آیند. این عمل به آن‌ها کمک می‌کند تا درد، خونریزی شدید و مشکلات ناشی از این بیماری‌ها را کنترل کنند و کیفیت زندگی‌شان بهتر شود. پزشک پس از بررسی شرایط، این روش را پیشنهاد می‌دهد.

هیسترکتومی برای چه کسانی مناسب نیست؟

هیسترکتومی برای همه زنان گزینه مناسبی نیست. خانم‌هایی که قصد دارند در آینده باردار شوند یا مشکلات جدی پزشکی مانند بیماری‌های قلبی، عفونت‌های فعال، یا مشکلات شدید تنفسی دارند، بهتر است قبل از تصمیم‌گیری جراحی با پزشک مشورت کنند. همچنین، در برخی بیماری‌ها و شرایط خاص، پزشک ممکن است روش‌های محافظه‌کارانه‌تر را اولویت دهد تا رحم حفظ شود و عوارض احتمالی کاهش پیدا کند.

به فکر انجام عمل برداشتن رحم هستی؟
قبلش با یه متخصص مشورت کن.

دکتر متخصص زنان

مزایای جراحی برداشتن رحم (هیسترکتومی) چیست؟

انجام عمل هیسترکتومی یا برداشتن رحم کمک می‌کند که بیمار زندگی سالم‌تر و لذت‌بخش‌تری را تجربه کند، به خصوص در افرادی که درد مزمن لگن یا خونریزی غیرعادی و سنگین دارند. افرادی که ریسک ابتلا به سرطان رحم در آن‌ها بالا است به کمک این عمل می‌توانند ریسک این بیماری را کاهش داده و طول عمر بیشتری داشته‌باشند.

روش جراحی برداشتن رحم یا هیسترکتومی چیست؟

روش جراحی هیسترکتومی بستگی به نوع و شدت بیماری و شرایط بیمار دارد. معمولا این جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. پزشک ابتدا برشی در ناحیه شکم یا واژن ایجاد می‌کند. در هیسترکتومی شکمی، برش روی شکم زده می‌شود تا رحم برداشته شود.

در هیسترکتومی واژینال، رحم از طریق واژن خارج می‌شود و برش روی شکم وجود ندارد. گاهی از لاپاراسکوپی هم استفاده می‌شود که عمل کم‌تهاجمی است و ابزارهای کوچکی وارد شکم می‌شوند تا رحم برداشته شود. بعد از برداشتن رحم، برش‌ها بخیه زده می‌شوند و دوره نقاهت آغاز می‌شود.

هیسترکتومی شکمی

در مواردی که چسبندگی رحمی وجود دارد یا اندازه رحم بزرگ شده باشد متخصص زنان و زایمان گزینه هیسترکتومی ابدومینال یا شکمی را تجویز می‌کند که در آن برش عمودی یا افقی روی شکم بیمار می‌زنند. خونریزی، عفونت، لختگی خون و آسیب دیدگی بافت و عصب از عوارض هیسترکتومی شکمی هستند.

هیسترکتومی با لاپاراسکوپی

کم خطرترین و کم عوارض‌ترین روش هیسترکتومی، عمل برداشتن رحم با لاپاراسکوپی است که از طریق دستگاه لاپاراسکوپی انجام می‌شود. در این عمل، برش‌های ریزی روی شکم ایجاد شده یا دستگاه از طریق واژن وارد رحم می‌شود و رحم را به شکل تکه‌تکه بیرون می‌آورد.

نکات قبل و مراقبت های بعد از هیسترکتومی

قبل از هیسترکتومی بهتر است اطلاعات کافی درباره نوع عمل و مراحل آن داشته‌باشید تا استرس کمتری را تجربه کنید. باید دستورات پزشک را به‌دقت رعایت کنید و درباره نوع بیهوشی با متخصص مشورت کنید. نیاز دارید برای مدتی در بیمارستان بستری شوید و کسی را برای کمک در دوران استراحت در خانه در نظر بگیرید، زیرا دوره نقاهت چند هفته طول می‌کشد. همچنین نباید رانندگی کنید یا جسم سنگین بلند کنید.

بعد از عمل، ممکن است تا ۵ روز در بیمارستان بستری باشید. برای جلوگیری از لخته‌شدن خون در پاها باید هر روز کمی راه بروید، چه در بیمارستان و چه در خانه. بلند کردن اجسام سنگین و داشتن رابطه جنسی تا زمانی که پزشک اجازه نداده ممنوع است. دوره نقاهت در جراحی شکمی معمولا بیشتر از نوع واژینال است. برای مراقبت‌های دقیق بعد از عمل باید با متخصص زنان مشورت کنید.

پزشکان پیشنهادی

۴.۱ (۲۰۹۴ نظر)

دکتر الهام آذین مهر

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۹ (۱۵۶۹ نظر)

دکتر شیوا طالبی خرزوقی

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۲ (۱۶۰۵ نظر)

دکتر نصرت نقاب

فلوشیپ نازایی و آی وی اف

نوبت بگیرید

۴.۱ (۱۱۳۸ نظر)

دکتر ویدا مدرس نژاد

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۶ (۹۱۶ نظر)

دکتر مژگان شرافت

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

۴.۸ (۸۴۱ نظر)

دکتر فرشته عباسلو

تخصص زنان و زایمان

نوبت بگیرید

شکل واژن بعد از عمل هیسترکتومی

بعد از برداشتن رحم، شکل واژن ممکن است کمی تغییر کند. زیرا دهانه رحم حذف می‌شود و طول واژن کمی کوتاه‌تر می‌شود اما این تغییر معمولا قابل توجه نیست و بیشتر خانم‌ها متوجه آن نمی‌شوند. با مراقبت و تمرینات مناسب، واژن می‌تواند انعطاف‌پذیری خود را حفظ کند و مشکلی در عملکرد جنسی یا بهداشت ایجاد نکند.

دوره نقاهت بعد از عمل هیسترکتومی

در بیشتر موارد، بیمار ۲ تا ۳ روز بعد از هیسترکتومی از بیمارستان مرخص شده و دوره نقاهت و بهبود کامل حدود ۶ تا ۸ هفته ادامه دارد. در طول دوره نقاهت بعد از عمل بیمار باید در منزل استراحت کند و بعد از ۶ هفته بسته به تشخیص متخصص زنان می‌تواند فعالیت‌های روزانه و رابطه جنسی را از سر بگیرد.

جای خالی رحم بعد از هیسترکتومی را چه چیزی پر می کند؟

پس از برداشتن رحم، فضای خالی داخل لگن توسط بافت‌های اطراف پر می‌شود. عضلات و رباط‌های لگن این فضا را حمایت می‌کنند و به مرور زمان، بدن به تعادل جدید خود عادت می‌کند. معمولا جای خالی رحم مشکلی ایجاد نمی‌کند مگر اینکه عضلات لگن ضعیف باشند و نیاز به تمرینات تقویتی داشته‌باشند.

شکم بند بعد از عمل هیسترکتومی

شکم بند یا گن طبی پس از هیسترکتومی به حمایت از عضلات شکم کمک می‌کند و فشار روی زخم‌ها را کاهش می‌دهد. استفاده از شکم بند می‌تواند درد را کمتر کند و به کاهش تورم نیز کمک کند. پزشک زمان و نوع استفاده از شکم بند را به صورت دقیق به بیمار توصیه می‌کند تا بهترین نتیجه را بگیرد.

تغذیه بعد از عمل برداشتن رحم – بعد از عمل هیسترکتومی چه بخوریم؟

تغذیه مناسب و رژیم غذایی سالم می‌تواند روند بهبود را سرعت ببخشد، از ایجاد یبوست بعد جراحی جلوگیری کند. نحوه پخت غذاها هم بعد عمل اهمیت زیادی دارد و بهتر است سرخ‌کردنی‌ها و غذاهای فرآوری شده آماده را کنار گذاشته و آب‌پز میل کنید. مواد غذایی زیر را در رژیم روزانه بعد هیسترکتومی قرار دهید:

• غلات کامل
• میوه و سبزیجات
• مایعات بیشتر به‌خصوص آب
• غذاهای حاوی فیبر
• تخم‌مرغ
• پروتئین
• نان سبوس‌دار
• کلسیم
• پرهیز از غذاهایی که باعث یبوست می‌شوند مثل پنیر، شیرینی، غذاهای فرآوری شده و گوشت قرمز.

رابطه جنسی بعد از عمل هیسترکتومی

بعضی‌ها فکر می‌کنند آیا برداشتن رحم در رابطه زناشویی تاثیر دارد یا نه؟ واقعیت این است که ممکن است تغییراتی در احساسات جنسی یا میل جنسی ایجاد شود اما این تأثیرات برای همه یکسان نیست. برخی زنان بعد از عمل، احساس بهتری پیدا می‌کنند زیرا دیگر درد یا خونریزی مزمن ندارند. البته در هفته‌های اول، خشکی واژن یا ناراحتی طبیعی است که با روان‌کننده‌ها و ارتباط خوب با همسر می‌توان آن را کنترل کرد. پزشک معمولا پس از چند هفته اجازه برقراری رابطه را می‌دهد.

ورزش بعد از عمل هیسترکتومی

ورزش بعد از هیسترکتومی باید با احتیاط و طبق نظر پزشک شروع شود. در هفته‌های اول بهتر است فعالیت‌های سنگین و بلند کردن اجسام سنگین انجام نشود. بعد از آن می‌توان ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی یا تمرینات کششی ملایم را شروع کرد. ورزش منظم به بهبود گردش خون، تقویت عضلات لگن و کاهش درد کمک می‌کند.

نحوه خوابیدن بعد از عمل هیسترکتومی

بعد از عمل برداشتن رحم بیمار باید به پشت بخوابد. به طوری که صورت به سمت بالا باشد. قسمت بالاتنه را باید بالاتر قرار داد، استفاده از بالش مناسب می‌تواند کمک کند. خوابیدن روی کاناپه هم گزینه خوبی است. این حالت خوابیدن باعث می‌شود فشار روی ناحیه جراحی کاهش یابد و گردش خون بهتر انجام شود. همچنین، بالا نگه داشتن قسمت بالاتنه به کاهش تورم و درد کمک می‌کند.

در روزهای اول پس از جراحی، بهتر است از تغییر ناگهانی وضعیت خوابیدن خودداری کنید تا فشار اضافی روی زخم‌ها نیاید. اگر درد یا ناراحتی داشتید، می‌توانید بالشتک‌های کوچکتر زیر زانوها بگذارید تا پاها راحت‌تر باشند. رعایت این نکات به بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض بعد از عمل کمک زیادی می‌کند.

بعد از عمل هیسترکتومی نشستن طولانی مدت مجاز است؟

نشستن طولانی مدت و بی‌تحرکی بعد از عمل، ریسک تجمع خون و ایجاد لخته خون در لگن را بیشتر می‌کند. بنابراین بهتر است از نشستن طولانی مدت بعد هیسترکتومی خودداری کنید.

عوارض بعد از عمل برداشتن رحم و تخمدان چیست؟

عوارض پس از برداشتن رحم و تخمدان ممکن است شامل خونریزی، عفونت، درد، خشکی واژن و تغییرات هورمونی باشد. در برخی موارد ممکن است فرد دچار یائسگی زودرس شود که باعث علائمی مانند گرگرفتگی و تغییر خلق‌وخو می‌شود. همچنین خطر تشکیل چسبندگی‌های داخلی و مشکلات ادراری نیز وجود دارد که با مراقبت‌های پزشکی قابل کنترل هستند:

• خونریزی
• حساسیت به بیهوشی
• عفونت
• لخته شدن خون
• آسیب دیدگی میزنای
• آسیب مثانه یا روده‌ها
• مشکلات واژن
• یائسگی زودرس
• ‌نارسایی تخمدان

همین حالا یه دکتر مطمئن برای عمل جراحی برداشتن رحم پیدا کن.

دکتر برداشتن رحم

آیا برداشتن رحم باعث کوچک شدن شکم میشود؟

برداشتن رحم معمولا باعث کاهش زیاد حجم شکم نمی‌شود زیرا رحم در اندازه کلی شکم نسبتا کوچک است. اگر در کنار هیسترکتومی، درمان فیبروم‌های بزرگ یا حذف بافت‌های اضافی انجام شود، ممکن است کمی کوچک شدن شکم حس شود اما این تغییر عمده نیست و بیشتر به دلیل کاهش تورم بعد از عمل است.

آیا برداشتن رحم باعث پیری زودرس میشود؟

برداشتن رحم باعث پیری زودرس نمی‌شود اما اگر تخمدان‌ها همزمان برداشته شوند، هورمون‌های زنانه کاهش می‌یابد و ممکن است علائم یائسگی زودرس مانند گرگرفتگی، خشکی پوست و تغییرات خلقی ظاهر شود. پس خود هیسترکتومی به تنهایی عامل پیری زودرس نیست، بلکه تغییرات هورمونی پس از برداشتن تخمدان‌ها می‌تواند تأثیرگذار باشد.

آیا بعد از برداشتن رحم واژن گشاد میشود؟

بعد از برداشتن رحم، واژن گشاد نمی‌شود. در واقع، واژن ممکن است کمی کوتاه‌تر شود ولی به طور کلی ساختار و عملکرد آن حفظ می‌شود. جراحی هیسترکتومی معمولا تأثیر منفی بر شکل یا عملکرد جنسی واژن ندارد، البته رعایت مراقبت‌های پس از عمل اهمیت زیادی دارد.

علت بزرگ شدن شکم بعد از عمل هیسترکتومی

بزرگ شدن شکم بعد از عمل هیسترکتومی معمولا به دلیل تجمع مایع، التهاب یا تورم ناحیه جراحی است. همچنین تغییرات هورمونی بعد از عمل می‌تواند باعث افزایش وزن یا تجمع چربی در ناحیه شکم شود. این وضعیت معمولا موقتی است و با مراقبت و ورزش بهبود می‌یابد.

علت پا درد بعد از عمل هیسترکتومی

پا درد بعد از عمل هیسترکتومی ممکن است ناشی از تجمع مایع یا تورم در لگن، بی‌حرکتی طولانی‌مدت و فشار روی عصب‌ها باشد. همچنین گاهی عوارض عصبی یا مشکلات گردش خون بعد از جراحی باعث این درد می‌شود. پیاده‌روی و ورزش سبک بعد از عمل به کاهش این درد کمک می‌کند.

ترشحات و عفونت واژن بعد از هیسترکتومی

ترشحات و عفونت واژن بعد از هیسترکتومی می‌تواند ناشی از عفونت محل جراحی یا تغییر در تعادل باکتری‌های واژن باشد. مراقبت‌های بهداشتی و مراجعه به پزشک در صورت افزایش ترشحات بدبو، خارش یا درد ضروری است. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و رعایت توصیه‌های پزشکی به رفع عفونت کمک می‌کند.

لکه بینی بعد از هیسترکتومی

لکه بینی بعد از هیسترکتومی نادر است اما ممکن است به دلیل التهاب، عفونت یا تحریک بافت‌های واژن ایجاد شود. اگر لکه بینی ادامه‌دار یا همراه با درد شدید باشد، باید به پزشک مراجعه کنید تا علت بررسی و درمان مناسب انجام شود.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

عمل برداشتن رحم یا هیسترکتومی جراحی مؤثر و نسبتا رایجی است که در شرایط مختلفی مانند برداشتن فیبروم، خونریزی شدید یا سرطان انجام می‌شود. این عمل می‌تواند زندگی بیمار را بهبود بخشد اما نیاز به مراقبت دقیق و آگاهی از عوارض احتمالی دارد. تصمیم‌گیری برای هیسترکتومی باید با مشورت کامل پزشک و با توجه به شرایط فردی انجام شود تا بهترین نتیجه حاصل شود.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!