فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
اختلال دو قطبی نوع دو (به انگلیسی bipolar II disorder) نوعی بیماری روانی است که با خلقو خوی متفاوت بالا و پایین مشخص میشود. در این بیماری، فرد حداقل در یک دوره ۶ ماهه، دورههای چند روزه از سرخوشی متوسط (هیپومانیا) و افسردگی مکرر را تجربه میکند. این اتفاق معمولا در نوجوانی و اوایل بزرگسالی تشخیص داده میشود و نیاز به مدیریت با دارو درمانی و روان درمانی دارد. در ادامه این مطلب از مجلهی سلامت دکترتو همراه ما باشید تا به بررسی دقیقتر دو قطبی نوع ۲، علائم و تفاوت آن با اختلال دو قطبی نوع ۱ بپردازیم. اگر خودتان یا یکی از آشنایانتان به این بیماری مبتلا است، میتوانید از سایت نوبتدهی آنلاین پزشکان دکترتو نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با متخصص روانشناس یا روانپزشک دریافت کنید.
اختلال دو قطبی نوع دو چیست؟
اختلال دو قطبی نوع دو یکی از انواع بیماریهای روانی و زیرمجموعه اختلال دو قطبی است. در این اختلال، شخص دورههای نیمه شیدایی و افسردگی متفاوتی را در طول زمان تجربه میکند. شدت دوره شیدایی در اختلال دوقطبی نوع دو کمتر از نوع ۱ آن است که هیپومانیا یا هیپومانیک نامیده میشود. به این معنی که فرد در معرض انرژی نسبتا زیاد و سرخوشی قرار میگیرد. برخلاف دوقطبی نوع ۱، در اختلال دوقطبی نوع دو، بیشتر دورههای افسردگی مشاهده میشود که شخص را آزار میدهند.
علائم اختلال دو قطبی نوع دو چیست؟
دورههای افسردگی نسبتا طولانی و دورههای کوتاهی از شیدایی یا هیپومانیا از نشانههای اصلی ابتلای فرد به اختلال دو قطبی نوع دو هستند. این دورهها ممکن است با دورههای خلقوخوی طبیعی از هم جدا شوند. بخش هیپومانیا یا نیمه-شیدایی اختلال دو شخصیتی نوع ۲ با علائم زیر مشخص میشود:
- افزایش انرژی
- کاهش نیاز به خواب
- افکار پرشی
- تکانشگری
- افزایش پرحرفی و خود بزرگپنداری
افسردگی جزء دیگر اختلال دو قطبی نوع ۲ است که علائم آن شامل موارد زیر است و حداقل ۲ هفته طول میکشد:
- احساس غم و اندوه
- ناامیدی
- کاهش علاقه به فعالیتها
- تغییر در اشتها و خواب
- خستگی و مشکل در تمرکز
متن انگلیسی:
به نقل از سایت en.wikipedia
The course of BP-II is more chronic and consists of more frequent cycling than the course of BP-I. Finally, BP-II is associated with a greater risk of suicidal thoughts and behaviors than BP-I or unipolar depression.
ترجمه فارسی:
دورههای دو قطبی نوع ۲ مزمنتر است و شامل چرخش بیشتری نسبت به دوقطبی نوع ۱ است. در نهایت بیماری دو قطبی نوع دو با خطر بیشتری از افکار و رفتارهای خودکشی نسبت به دو قطبی نوع یک یا افسردگی تک قطبی همراه است.
علت اختلال دو قطبی نوع دو یا اختلال دو شخصیتی نوع ۲ چیست؟
علت دقیق اختلال دوقطبی تیپ ۲ ناشناخته است اما شواهد نشان میدهد که این اختلال میتواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. مطالعات ثابت کردند افرادی که سابقه خانوادگی اختلال دوقطبی دارند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. علاوهبر این، عوامل محیطی مانند استرس، مصرف مواد مخدر و الکل یا اختلالات خواب هم ممکن است باعث تشدید دورههای هیپومانیا و افسردگی در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع دوم شوند.
تشخیص اختلال دو قطبی نوع ۲ چگونه است؟
تشخیص اختلال دوقطبی نوع دو بر اساس ارزیابی کامل علائم و سابقه پزشکی فرد انجام میشود. روانشناس یا روانپزشک سوالاتی در مورد خلقوخو، رفتار و افکار فرد میپرسد تا مشخص کند که آیا معیارهای اختلال دوقطبی نوع ۲ وجود دارند یا خیر.
کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم (DSM-5) که توسط روانپزشکان آمریکایی گردآوری شده است، مجموعه منظمی از نشانههای این اختلال را در اختیار پزشکان قرار داده است. برای تشخیص، یک فرد باید حداقل یک دوره هیپومانیا و یک دوره افسردگی را تجربه کرده باشد و این علائم به مصرف مواد یا دیگر شرایط پزشکی مربوط نباشند.
معیارهای DSM-5 برای یک دوره افسردگی اساسی در بیماری دو قطبی نوع ۲ شامل وجود حداقل ۵ مورد از علائم زیر برای حداقل ۲ هفته است:
- خلقوخوی افسرده در بیشتر روز و تقریبا هر روز
- از دستدادن علاقه یا لذت برای انجام بیشتر فعالیتها
- کاهش و افزایش وزن یا تغییر در اشتها
- بیخوابی یا پرخوابی
- آژیتاسیون یا کندشدگی ذهنی-حرکتی
- خستگی یا از دستدادن انرژی
- احساس بیارزشی یا احساس گناه بیشازحد
- کاهش توانایی تفکر یا تمرکز
- افکار مکرر مرگ یا خودکشی
معیارهای یک دوره هیپومانیک یا نیمه شیدایی اختلال دو قطبی نوع ۲ شامل وجود حداقل ۳ مورد از علائم زیر برای حداقل ۴ روز متوالی است:
- احساس سرخوشی، هیجانزدگی و تحریکپذیری
- افزایش فعالیت یا انرژی
- کاهش نیاز به خواب
- پرش افکار
- افزایش پرحرفی
- خودبزرگپنداری یا عزت نفس کاذب
- افزایش رفتار ریسکپذیری یا تکانشگری
دورههای هیپومانیا اختلال زیادی در عملکرد اجتماعی یا شغلی ایجاد نمیکند و شامل علائم روانپریشی نمیشود.
تفاوت اختلال دوقطبی نوع یک و دو چیست؟
اختلال دو قطبی نوع ۱ و اختلال دو قطبی نوع ۲ هر دو زیر مجموعه اختلال دو قطبی هستند اما شدت و مدت دورههای شیدایی آنها متفاوت هستند. مهمترین مشخصه اختلال دوقطبی نوع یک وجود دورههای شیدایی کامل است. شیدایی دورهای از خلقوخوی بالا و تحریکپذیر است که حداقل یک هفته طول میکشد و شامل علائمی مانند افزایش پرحرفی و حواسپرتی است. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع یک ممکن است دورههای افسردگی را هم تجربه کنند.
در مقابل، اختلال دوقطبی نوع دو با دورههای هیپومانیا (نیمه شیدایی) و دورههای افسردگی مشخص میشود. هیپومانیا شکل خفیف شیدایی است و علائمی مشابه شیدایی اختلال دوقطبی نوع ۱ دارد که شدت آن کمتر است. دورههای نیمه-شیدایی حداقل ۴ روز طول میکشند و آنقدر شدید نیستند که باعث اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی فرد شوند. دورههای افسردگی بیماری دو قطبی نوع ۲ معمولا نسبت به دورههای هیپومانیک مکرر و طولانیتر هستند.
درواقع، تفاوت اصلی بین اختلال دو قطبی نوع ۱ و اختلال دو قطبی نوع ۲ وجود دورههای شیدایی است. اختلال دوقطبی نوع ۱ شامل دورههای شیدایی کامل است در حالی که اختلال دوقطبی نوع ۲ شامل دورههای نیمه-شیدایی و دورههای افسردگی با تکرار بیشتر است.
درمان اختلال دو قطبی نوع دو
درمان اختلال دوقطبی نوع دوم معمولا شامل ترکیبی از دارو و روان درمانی است. داروها برای تثبیت خلقوخوی فرد و جلوگیری از دورههای هیپومانیا یا افسردگی استفاده میشوند. رواندرمانی نیز میتواند به افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع ۲ کمک کند تا مهارتهای مقابلهای را بیاموزند و علائم خود را مدیریت کنند. البته تغییر سبک زندگی هم در مدیریت اختلال دوقطبی نوع ۲ بسیار مفید است.
عوارض بیماری دوقطبی نوع دو چیست؟
اختلال دوقطبی تیپ ۲ اگر کنترل و درمان نشود میتواند اثرات طولانیمدتی روی زندگی فرد داشتهباشد. دورههای مکرر هیپومانیا و افسردگی میتوانند در عملکرد روزانه اختلال ایجاد کند و باعث مشکلاتی در روابط، کار و سایر زمینههای زندگی شوند. برخی از عوارض مرتبط با اختلال دوقطبی نوع دو عبارتاند از:
- سوء مصرف مواد مخدر و الکل
- مشکلات ارتباطی
- مشکلات شغلی
- خطر خودکشی بهخصوص در دورههای افسردگی
- مشکلات مالی
- رفتارهای پرخطر در طول دورههای نیمه-شیدایی مانند رانندگی خطرناک
پیشگیری از اختلال دو شخصیتی نوع ۲ ممکن است؟
هنوز هیچ راه شناختهشدهای برای پیشگیری از اختلال دوقطبی نوع ۲ وجود ندارد اما اقداماتی وجود دارد که افراد میتوانند برای مدیریت علائم خود و کاهش خطر عود انجام دهند. این مراحل شامل حفظ یک سبک زندگی سالم، پرهیز از مصرف مواد و درمان بهموقع به محض ظاهر شدن علائم است.
اگر دوست یا عزیزی دارید که مبتلا به اختلال دوقطبی نوع ۲ است، او را برای درمان سریعتر تشویق کنید و به او کمک کنید تا علائم خود را مدیریت کند:
- در مورد اختلال دوقطبی ۲ آموزش ببینید و آگاه باشید
- فرد را تشویق کنید تا به دنبال کمک حرفهای باشد.
- زمانی که فرد نیاز دارد صحبت کند، آنجا باشید تا به حرفهای او گوش دهید.
- افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع دو ممکن است نوسانات خلقی و علائم دیگری را تجربه کنند که درک آنها دشوار است. صبور و فهمیده باشید و از شخصیسازی رفتار آنها بپرهیزید.
- به آنها کمک کنید از محرکهایی مانند استرس و کمبود خواب دوری کنند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اختلال دو قطبی نوع دو یکی از حالتهای اختلال دوقطبی است که با دورههای افسردگی شدید و مکرر و نیمه-شیدایی مشخص میشود. افرادی که به این بیماری روحی مبتلا هستند، معمولا بیشتر درگیر افسردگی و ناامیدی هستند و ممکن است افکار خودکشی داشتهباشند. به همین دلیل مدیریت علائم بسیار مهم است.
در وبسایت دکترتو میتوانید بهترین دکتر روانشناس و دکتر روانپزشک را برای تشخیص و درمان اختلال دو قطبی نوع دوم پیدا کنید. علاوهبر این میتوانید با استفاده از سیستم نوبتدهی آنلاین دکترتو، بهراحتی از پزشک مورد نظرتان نوبت بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
واقعاا توضیحات بسیار جامع و کامل بود
کیمیای عزیز
ممنونم از حسن توجه شما
سالم باشید
من شیدایی شدید دارم همراه با افسردگی شدید بطور مختلط ودائم
لطفا راهنمایی بفرمائید
سلام
هم تشخیص این موارد مهم است
و هم انتخاب دارویی
علاوه بر ان برای تکمیل تشخیص نیاز به ازمایش تیروییدی هم هست
زیر نظر پزشک تان باشید
متخصص روانپزشک
سلام وقت بخیر من از ۶سال پیش بیماری اعصاب و روان شدیدی دارم وتحت پوشش بهزیستی هستم وازبیمه اجتماعی ۸سال سابقه دارم وازبهزیستی مستمری می گیرم و دیگر نمیتوانم کار کنم و به تامین اجتماعی درخواست کار افتادگی دارم به نظر شما به من کار افتادگی تعلق میگیرد ممنونم
سلام دوست عزیز
بهتر است از کارشناسان بیمه بپرسید
با ارزوی سلامتی